장음표시 사용
561쪽
in Ontologia signifieatui eonformis. Persectionis essetitialis &aceidentalia discrimem Ratio determinans perfecti
Persectio undo rebus super atata tis a Part. I. Sect. III. Cap. VI. De Ordine, Veritate ere. fuse, quam Scholastici de Onitate transcendentali habuere. Uide
communes libellos metaphysicos, quando bonitatem transteu- dentalem explicant. g. 328. Perfectio essentialis est, quae continetur consensu determinationum essentialium. Perfectio vero accidentans est, quae dicit consensum determinationum accidentalium cum .eLntialibus. Exemplum persectionas accidentalis est vita hominis persecta, in qua
actiones liberae consentiunt cum naturalibus.
f. Fa9. Perfectio accidentalis eandem in ente determinantem rationem habere debet, quam habet essentialis is. 328. so3.sos sq.).
Ita in vita persecta consenses actionum liberarum cum necessariis gignitur determinatione illarum per eandem rationem finalem , per quam hae determinantur.
3. 33o. Peffectio rebis tribuitur, quatenus cmr tales sint determinationes intrinseca per rationem quandam generalem, seu certas regulas explieiniso s. Cons. g. IOS.Io9. sa9. I a.
564쪽
g. y3I.πs compositum dicitur, quod ex pluribus a se invicem distinctis partibus constat.
f. y32. Quoniam partes, ex quibus ens compositum constar, si, Cursitioni mul sumtae sunt idem cum ipso s. 131. . Omne enι compositum siq-4
565쪽
Essentia eom. . Pofili. Essentiae eompositi erant.
tio quaenameomplectatur. Rationes Tum, quae composito conveniunt, unde desis. mantur.
est totum aliquod S. 3 r. . Nimirum partes constituunt en Scompositum nexu suo, quo plura simul sumta emetunt unum idque tale: eaedem vero efficiunt totum identitate sui
I. y33- Essentia entis compositi consistit in modo, quo tales tortes invicem combinantur. Etenim si partes tales inter se combinantur, tale prodit compositum, consequenter modum, quo fieri potest compositum, intestigimus, quam primum intelligimus modum, quo partes tales invicem combinantur. Essentia ergo compositi consistit in modo, quo tales partes invicem combinantur β. I S. . Idem patet ex I. yo4. Log. 83. nec non
intelligi potest ex s. 33I. ΤΑ
E. gr. Perimeter trianguli rectilinei est ens compositum; etenim ex . tribus lineis ita inter se iunctis, ut spatium comprehendant, tanquam partibus constat. Estentia igitur perimetri consistit in modo, quo lineae istae inter se iunguntur, nempe ut duarum extrema coincidanti Possibilis nimirum est perimeter, quia fieri potest, ut tres lineae rectae, quarum duae smul sunt tertia majores, isto modo inter seiungantur.
prodeat compositum. 33s., Ratio eorum, quae composito conveniunt, continetur in mo. δε compositionis, seu ru qualitatibus partium modo, quo eadem inter se junguntur. Cons. 333.167. E. gr. Motus indicis in horologio ratio continetur in figura rotarum earum ine ad se invicem ratione, nec non in modo, quo eaedem inter se junguntur, hoc est, in structura ipsus-3. I 36. ,
Entia composita similio sunt, A singulae partes unius fumrint Amiles flagulis partibus alterius O eadem eodem modo utrobique
566쪽
; Aque juvavtur , ut ens unum constimant. Vid. g. 33 I. 193. Si duae fuerint figurae pentagone compositae ex triangulis tribus, sintque singula triangula unius eo ordine, quo se invicem sequuntur. 'similia singulis triangulis alterius eodem ordine se insequentibus; figurae illae limites lunt. Sequitur hoc per modum corollarii eX Propolitione praesenti: unde tanquam exemplum eidem illum andae
q. 337. Ex adverso entia eomposita diu milia sunt, sipartes unius fuerint dissinites partibus alterius, via puries 'niles diverso
modo jungantur. Vid. q. aiI. idem constat eX f. I 83. 333. 2Iq. E. gr. Mola frumenta ia & serraria ex diversis constant partibus, a que per eas a se invicem distinguuntur primo statim obtutu. Sunt igiturentia composita dissimilia.
I. 338. . Si in duobus entibus compositis panes unius fuerint simi. Di aequales partibus asterius, singula sugulis, ac praeterea uitrobique eodem modo invicem jungantur ἰ entia ilia compositaprorsus eademsunt. Cons. S. 463. 469. 467. ἱ- 39. Genera respecies eompositorum determinantum per qualito tes partium V modum, quo potes ista inter se eonnectuntur.
- Exemplo sunt animalia, v. gr. quadrupedia; quae etsi componanturo partibus eiusdem generis, in diversas tamen distinguuntur species Per qualitates earum diversa Unde & differentiam alicuius animalis 3b. altero exposituri coniugimus ad differentias partium in oculos in.
S. S4o Ex nihilo oriri quid dicitur, si existere incipit, cum nihilaenim ejus actu esset. Annullari dicitur, si, quod existit, ita existere desinit, ut nihil ejus amplius actu supersit.
intus ex nihi. Io ct annihila tionis defiat,
567쪽
interitus qua ii oortus A ante-- Titus entium C an posito. Tram qualis amotiosis por-
Part. II. Sect. I. Cap. I. l. 'Oriri autem simpliciter dicitur, quod existere inci peti, cum an ea non existeret: ex adverso autem antea ise simpli iter νdicitur, quod existere desinit, cum antea existeret. Dum ideo ens oritur , ex stiatu mera I kilitatis deducithr in syiatvin ictha-titatis, seu a potentia deducitur ad actum; dum vero interit, exsatu iactualitutis reducitur in satum Iombilitatis, seu ab actu reducitur ad potentiam. f. ΙΑΣ. Compsta oriri lusint citra rei cujusdam ex nihilo ori 3, 3I. 333. 173. 3 I. s*O. : eadem luterire losunt citra eviss-piam avnihιfotiovem g. 33. S I. I 4Q- -
mnia corpora artificialia oriuntur citra rei alicuius ex nihilo ortum, cum partes ex materia praee cistetite formentur atque inde illa componantur. U. gr In mola frumentaria rotae parantur ex ligno, una cum axibus, quibus infiguntur, aliae partes constant ex serro, lapides molares ex saxo fabuloso & ita porro. Omnis adeo matcria, ex quibus Partes eam constituentes parantur, praeexistit, nec quicquam compositionem ingreditur, quod ex nihilo oriatur. Dum vero partes eo modo combinantur, qui molae frumcntariae convenit; ipsa mola fiumentaria existere incipit Ex adverso mola interit, dum partes soniunctae iterum disiunguntur & disjuncta porro destruuntur, etsi nihil eius materiae, unde partes singulae conflabant, annihiletur. Obtinet idern in corporum naturalium oriu atque interitu. id quod pulli in ovo generatio & ex ovo exclusi corruptio per putrefactionem clarissime lo.
E. gr. Ortus machinarum, v. gr. molarum frumentariarum & h rologiorum, distincta, immo adaequata notione explicari potest. Describi ei lim possunt aesiones sngulae , quibus singulae machinae cujuslibet partes parantur, & paratae eo modo combinantur, Prout postu-idi unumquodque machinarum genus, v. gr. prout couVenit molae frumenta.
568쪽
mentariae & horologio. Similiter quoque doceri potest, quomodo machina intereat, ves dum materia, ex qua partes constant, destiuitur aut ipso usu atteritur, vel dum partes invicem contulictae disiunguntur. Idem obtinet etiam in naturalium rerum ortu atque interitu. E gr. Distincte deleribi potest sormatio successiva pulli in ovo, & ex I'hysica patet, quod distincte non minus exponi Possit, quomodo corpus mortuum putredine corripiatur & ejus ope prorsus destruatur.
SI quid percipimus tanquam a nobis diversum. aut, si ma' gYtriincivis, ubi nobis alicujus conscii sumus tanquam a nobis notio. 'diversi : illud extra nos repraesentamus. Et in genere illa extra se imicem rePraesentamus, quae tanquam a se invicem distincta percipimuS. - 3 3. Ex adverso si quid percipimus tanquam tale, quod innu- InitInsecta mero determinationum est notionem nostri constituentium; id in- uo.
tra vos repraesentamus. Et in genere tanquam rutra rem repraesentamus ea, quae agrioscimus esse in numero determinationum notionem entis conuituentium. E. gr. Achis percipiendi obiecta externa refertur inter eas dete minationes, quae notionem mentis nostrae ingrediuntur. Unde eum nobis repraesentamus tanquam in mente nostra existentem, nec ullo modo fieri potest . ut eum exhibeamus tanquam extra nos. Etenim cum eum a volunt: te nostra dependentem agnoscimus, quatenus o gana sensoria obiectis vel obvertere, vel ab iis avertere valemus; eum is
569쪽
re nullo modo possumus. Tenendum vero est, nos hie de omnibus determinationibus loqui, sive inter ellentialia, sive inter attributa, sive
Modus detero minationesentis cogno.
scendi a posteriori. Extensionis definitio.
Si quae Hi mutuo non repugnant . 3ο . Log. I, aut per se inuicem determinantur I. asT II a. Iaa. 9ς ea inter
determinationes referenda, sua notioiaem entis alicibus consituunt. Ceterum hac ratione omnes reperiri determinationes rei, nee alias, quae alterius generis sint, dari posse; haud dissiculter patet. Etenim ea, quae enti alicui inesse supponimus, aut sibi mutuo non repugnant. aut repugnant. Quae sibi mutuo repugnant, ea siniui inesse nequeunt f. 3or. Log. : ergo enti non insunt, nisi quae sibi mutuo non repugnant. Enimvero quae sibi mutuo non repugnant. ea vel per se in v.cem determinantur, vel non determinantur. Plura adeo enti inesse nequeunt, quam quae sibi mutuo non repugnant ac Per se invicem vel determinan. tur, vel non determinantur.
ter determinationes referenda, qua votiovem entis constitvunt. Pa. tet per definitionem determinationis I. Iaa. . f. Fq8. Si plura diverse, adeoque extra se invicem existentia I. s 4 , tanquam in uno nobis repraestiuamus ; notio exten-Mnis oritur: ut adeo Extensio sit multorum diversorum, aut, si mavis, extra se invicem existentium, coexistentia in uno, atque constituatur mustorum extra se invicem exsentium
unione. E. gr. Lineae rectae tribuitur extensio, quatenus in ea distinguimus partes plures diversas atque adeo extra se invicem existentes, quae inter se unitae unum quid effetunt. Patet adeo, ad notionem extensionis minime si cere, ut plura extra se invicem existant, sed requiritur praeterea, ut inter se uniantur sicque unum quid esciant. N tione extensionis abutuntur, qui tanquam a se distincta & extra se in. vicem existentia considerant, quae non sunt nisi rerum modi & attributa Diuiligod by Doste
570쪽
De Extensione , Continuitate Spatio ae Tempore. II .
buta ab ipsis inseparabilia, adeoque cum re modificata idem, atque inde extensionem tribuunt iis, quibus nulla competere potest. Ita qui in mente nostra se cultates diversas animae tibi repraesentant tanquam entia cliversa, quorum unum extra alterum existit, & quae simul sumta mentem humanam constituunt; eidem extensionem tribuunt: quod quam sit a veritate alienum, in Psychologia ostendemus.
I. yψ9. Quoniam in extensio multa sunt, quae smul sumta sunt E rens par idem cum ipso tanquam uno, ipsumque constituunt b. 48. ;
extensum omne habet partes, quarum unaquaeque extra alteram
f. FSo. Quod habet partes, quorum uva .extra alteram existi, Extensum sed q/ue invicem unitae sunt, extensum est. Cons. 3, 34I- 33I82. 489 . - Pontes interminata extensi in abstracto spectati non disti D fferentiarunt nisi numero. Si enim extentum in abstracto spectatur, Par- p y6μm φη teS interminatae non alio resipectu considerantur, nisi quatenus una eXtra alteram existit, & una alteri unitur, praecisis omnibus determinationibus intrinsecis f. 148. atque adeo unam alteri salvo omni respectu, qui hic attenditur, substituere licet. Sunt igitur, eaedem S. ISi. , adeoque non disserunt nisi numero
Lineae rectae non tribuimus extensionem nisi in abstracto spectatam. Partes vero lineae non disserunt nisi numero. Divide enim lineam rectam in quotcunque& quascunque partes Junge has partes tot diversis modis, quot licuerit: constanter eadem prodibit linea, ita ut uno modo composta non differat ab ea, quae modo quocunque alio com ponitur. Eodem modo sele res habet in solido sive corpore mathema- . tico. Equidem in Cosinologia ostendemus non dari istiusmodi extensum in rerum matura; id tamen minime obstat, quo minus in abstracto eX notione extentionis excludamus, quae ad eam minime pertinent. Quoniam partes supponimus interminatas, eas consideramus Praecisis magnitudine & terminis, consequenter sine relatione ad totum, qu ς ea Partes