장음표시 사용
601쪽
f. 673. st pus Ampsex dicitur, quod partibus caret f. y3I. .
, Neque vero putandum est, si ens simplex privative definitur, nil positivi de eo a priori cognosci posse: Etenim dupli- cem meditatus reperi modum ex notione privativa aliquid positivi a priori colligendi. Quando enim per notionem privativam patet, enti cuidam convenire non posse praedicata illius entis, quod de eo negatatur ; eo ipso simul manifestum, eidem convenire debere pra dicata opposita, modo ita opponantur , ut alterutrum oppositorum enti necessario conveniat. Porro ea, quae negative definiuntur, sub certoi tamen genere continentur, Veluti ens simplex sub .ente in genere. Quae vero de toto genere praedicantur, ea quoque de eodem recte enunciantur I a32. LV. . Quodsi iam postiva utroque modo colle- 'ela sumantur una cum negativis, quae in definitione continentur; inde porro postiva alia concludere licet.
602쪽
De Dimerentiata tis simplicis V compostu. 383
Ens Amplex es indivisibile S. 673. 34I, 344. 636 )- indivisibilitas I. 677.' simplicia. Simplex nun praeditum es figura f. .6aI. 67s. Idem discitur ex g. 622. 6I9. 674. , ' ni caret. f. 678.
Simplex nultam spatium implere potes g. 6o9- 67F- - Spalivini g. 68o. plere nequiti Motum intemnum appellamus, quo ea, quae sunt in ente Molvi intesti. aliquo, situm suum erga se invicem mutant. ni definitio. g. 68 r. 'In composito motus ' intestinus dari potest g. 68o. add. Motus intesti-
c tus inrestinus. 8 o. . repugnat.
6as. 68i. 183. de com7psito. f. 684. ' . Notis entis simplicis recepta est: per inconstantiam tamen Notio simpli. ytiendi simplex dici solet, quod es minus ecmositum. Scho- eis qu is sit. Iastici simplex definire solent per id, quod ex aliis compositum . non est: quemadmodum in Vulgus notum. Omne res vel Amplex es, vel compositum I. 33. 33 Davemdilauici fi jiiroo bu Coos
603쪽
Composito. runa ex sini. plicibus ortus. ortus simpIPeis ex compo
f. 686. Si entia composita dantur, simplicia etiam dentur ne-eesse est, seu, sive evirbus simplicibus composita ex pere nequeunt S. 33 I. Τ6. 7o. 68 . . Propositio praesens simili aliquo illustrari potest. Numerus aliquis magnus componi potest ex aliis minoribus, id quod sit in additione, o summa est numerus ex aliis s. minoribus tanquam totum ex .
partibus i g. 3s9.) c impositus. Quodsi numeri minores denuo ex aliis 'adhuc minoribus per additionem eodem modo componantur; nondum habebis rationem sussicientem, cur dentur numeri : id quod omnium optime patet, si numerum rationalem definire volueris, non si1ppositis nisi numeris continuo minoribus. Nulla enim numeri definitio so-ret . quod si numerorum minorum multitudo. Ut igitur intelligatur, quod numerus csse possit, hoc est, ut ratio eius susticiens detur s*.16. , deveniendum tandem est ad unitatem, quae omnis multitudinis expers, quam numerus omnis involvit. Ex hoc itaque smili patet, ne suffcienter intelligi posse compositum, quamdiu illud constare ponis ex compositis minoribus; sed si intelligi debeat, deveniendum tandem ad aliquid, quod compositionis omnis expers est, hoc est, ad
simplex veri nominis, seu in se indivisbile. 36. 687. Simplex ex composito oriri nequit. Ponamus , si fieri potest, ens simplex ex composito oriri. Cum compositum constet ex pluribus a se invicem distinctis partibus g. 33I.ὶ ; quicquid ex composito oritur, hoc est, existere incipit, cum antea non existeret, illud oriri debet vel partium dissoluti' ne, vel partium di talutarum nova combinatione . S3s. 3. Quodsi partes dissolutae novo quodam modo conjungantur, cum sic Hodeat ens, quod ex partibus a se invicem distinctis constet, compositum oritur *. s3r. ob essentiae diversitatem f. stoms 33. ) a priori utique diversiam. Quod si vero partium dissolutione aliquid prodit, aut denuo existere incipit ens compositum , quod antea non existebat, consequenter ex composito ens compositum oritur cf. s a.), non simplex S. 67 .l ; aut, si simplex prodit, relinquitur, quod jam aderat f. 686.ὶ, con- equen,
604쪽
sequenter nullum ens existere incipit, quod antea non aderat. Ens igitur simplex ex composito per partium di Glutionem non inir g. μι- λβ. 688. Eur simplex ex alio simplici existente oriri nequit. Vid. 67s. 636. ψI. I 86. Quodsi ponamus ens simplex praerantens transformari in aliud, ut, quod ante existebat, existere desinat, aliud vero existere incipiat, quod antea non existebat. Aut in ente simplici praeexistente continetur ratio, cur talis mutatio in eodem i. cum habeat, aut nulla in eodem ratio continetur. Prius g. 36. non erit nisi modus illius entis g. i 8. 16 o. . Non igitur prodit ens a priori diversum, sed idem numero ens, quod antea existebat, aliis tantummodo modis vestitur. Si vero posterius; necesse est determinationes essentiales mutari in alias f. I68. ; quod idem est ac ens simplex existens anni hilare & aliud ex nihilo producere I. 1δα , on essentiarum immutabilitatem h6.3oO. .
Etsi autem ens simplex ex alio simplici existente oriri nequeat. nondum tamen inde sequitur, ab ente simplici ex nihilo produci non posseens simplex aliud. Neque enim hic nobis sermo est de eo, quod ab Cnte simplici sive in genere, sive in specie a quodam ente simplici fieri Mossit; sed quid ex ente simplici oriri possit vi essentiae eius, aut actione Halterius in idem exercita. Sane nec probatur a sanioribus rerum ema. Matio ex Deo, quaeper hanc ipsam propostionem refellitur.
g. 689. Si ens plex existit , aut necessario exsit ,3or D. autfleontivnter existit, rationem existentiae I socientem ἐπ ente necessaris habet l . 3 o. 3aa -3a . . Etenim ens omne vel necessavium est, vel contingens j. H. 3. Quamobrem si ens quoddam simplex existit, idem quoque vel necessarium, vel contingens eue debet. Hodsi ipitur necessari um fuerit, existentia ejus absolute neceuaria est j. 3o9.), ad eoque vi essentiae ipsius impossibile est ipsum non exillare S. 3oI. 3O2. .
ex simpliei or. tua impossibi. iis.
605쪽
Ι coduello ex nihilo. Simplium eon.
tingentit In pro luctio exiiihilo.
ortus instin. tanei definitio. Instantis desinitio. Ortus simpli. ciuna inlian
Part. II. DEI. II. cap. I. S. 69O. . Producere seu Facere aliquid idem est ac eidem existentiam impertiri. Ex nihilo pro cicere idem est ac exiiteariam im-. pertiri ei, quod ex nihilo oriri debebat. g. 69I. Si simplicia eontingentia existunt, ex nihilo produci δε-bevt. Vid. g. 3io. 69O. 687. 688. 68 . 4O. 69O-3. 692. Ortus instantaneus est, qui non fit in tempore.
opponitur nimirum Ortus instantaneus ortui in tempore. Etenim quemadmodum punctum est principium omnis magnitudinis, ne pe lineae, quae magnitudinum species prima, non tamen lineae pars aliqua ita sint liter instans est principium temporis omnis, non tamen tempo ris pars, sicuti enim punitium omnis magnitudinis expers, seu partibus caret, quarum multitudine constituitur magnitudo i I. 43o. ita similiter instans nullam involvit successionem, sine qua tamen tempus concipi potest nullum f. n . . Hinc imaginationi indulgentes tempus gigni concipiunt continuo fluxu instantis, quemadmodum lineam describi concipimus in Geometria suxu continuo punctL Et sane instans eodem modo existit in tempore, quo punctum in linea, nempe' existit in serie continua siaccessivorum in abstracto considerata, quem admodum punctum in serie continua sinultaneorum in abstracto considerata, quae non est nisi linea, scuti illa nonnisi tempus. Quamobrem si desinitionem desideres instantis, eam accipe.
606쪽
De Dimerentia Entis simplicis V eompositi.
g. 696. Si ens eompositum ex alio praeexissente oritis , in tempo-- Te oritur; immo in tempore etiam oriri potest, A ex alis non prae existente oritur. Etenim cum essentia entis compositi conlistat in modo, quo tales partes Invicem combinansur g. y33. , ens compositum existe te incipit, consequenter Critur, ubi tales partes tali modo invicem junguntur. Quod si ergo ex praeexi uente oritur, aut partes invicem jungendae actu adstini, aut demum dissolutione alterius compositi & nova facta combinatione formari debent. In priori casu pars una jungitur alteri successive, donec tandem omnes fuerint conjunctae: in casu posteriori partium ipsa quoque formatio successive fieri intelligitur. Quam-ubrem cum tempus detur, quam primum res successivae in continua serie existunt 3.374. ; ct partium formatio, di formatarum com hinatio in tempore fit, consequenter comPositum ex alio praeexistente oriens in tempore oritur. Quodsi ex alio non praeexistente oriatur, non repugnat, ut in instanti producantur partes, vel alia, unde Partes istie for-- mentur. Atque adeo perinde est, ac si ex alio praeexistente oriri deberent. Sed in hoc casu in tempore oritur, per demonstra D. Ergo etiam in tempore oriri potest, si ex alio non proe- existente oritur, nempe si ante supponantur Partes invicem Combinandae, aut partes aliae minores , quarum combinatione partes restillant, ex nihilo, seu non praeexistente f. o. produci.
Propositione hac utemur, quando quaestio occurret, Utrum mundus materialis a Deo prqdustris fuerit in tempore, an in instanti: quod posterius visum est nonnullis, quia id credidere principiis rationis con-7 forme; prius autem communiter placet plerisque, quia id scripturae sacrae conforme existimantis. 697. ' . Simplex eo modo interire nequit, quo composita intereunt. Cons. I. 333. 41. 673.79. Idem Patet ex s. 674.
f. 698. Si simplex interire debet , annibHavdum es g. y I.
repugnam . Interitus sim.pliei. per n. nihilationem.
607쪽
Inreritur eom positi in tempore. Interires minpi siti in instanti. Interit eomispositi in temopore per anesis hilationem.
Propositio haec maximi momenti essi Utemur enim ea tanquam prineipio demonstrandi in Theola a naturali ostensuri, quod, si Deus rebus conservandis infimum situm continuum subtraheret, totum universum in instanti recidere debeat in nihilum : ut usus alios in Praesem
RSi simplicia, unde eompositum resultat, Dece de imtereunt, interitus compositi sit in tempore. Etenim si simplicia successive intereunt, diun interiit A, existunt adhuc B, C, Dcte. dum B interiit, existunt adhuc C, D &c. dum C interiit, existunt adhuc D, E Sc. & ita porro II. s69. . Existit adeo series successivorum si e continua f. 314. , sive aliis successivis continuis coexistens g. 378. : Quamobrem cum tempus de-riir, quam primum res successiVae in continua serie existunt s74. ; tempus Pioque praeterlabitur, dum ens compositum per successivum simplicium, sine quibus existere nequir 686. , interitum interit.
608쪽
darum consistit. Conf. g. 3oo. 3I3. 29I. I 49. 3I4.29O. durantisqvii, 9. 7 . Variationem modorum, hoc est , successionem modi Miai fidius unius in locum alterius a se diversi, appellamus Modfectio. nudetario.
I. 7OI. Mutabilium determinatione enascitur status rei. Ut Sint defia, adeo Status sit coexistentia mutabilium cum iisdem fixis. ω. Tina nempe sunt essentialia & attributa, utpote in se immutabisa I. 3Co. 30δ, mutabilia autem cum modi, qin insunt 3 . , tum relationes rei ad alia, qualis estvitus s. 6M0, qui motu rei mutat f. οοι. 64 .
609쪽
Status externi Status rei intervus mutntur, si modi non movevi ridem pia interni mu' externus autem mutatur, se retiatioIes ad istia non manent eademisti sν. 791. . I. TH. subiecti&Ad. Ens, quatenus consideratur ut habens essentiam& pi aeter iuncti defini- eam aliorum capax, dicitur Subγectiine illa vero alia, quae essentio. tiam cons uuntur, di vel auributa sunt, vel modi l . Ias. , VO cantur AHuncta. f. PII.
Notio stliecti tritio subieciti convenit eum notione recepta philosophorum, eommunia etsi eammunis subinde aliquid imaginarii admixtum taleat. Id qualuitu patet ex definitione Goconii aliorumque., g. 7 3. Actionii deii- Adtio est mutatio status, cujus ratio continetur in subje-nitio. Eho, quod eundem mutat. I. TI4. pinioni, defi. Ex adverso Passio est mutatio status, cujus ratio contine. nitio. tur extra subjectum, quod statum suum mutat. is. III.
Rillo ubi In subjecto patiente datur ratio, rur possio in eost possibi
quaerenda, eur lis. Dum enim subjectum patitur, statuS ejus mutatur g. 7t . , subjectum p ' consequenter vel modus aliquis, vel relatio ad alia s*.7so. , utupvssi adeo vi passionis alius jam insit modus, quam qui ante inerat, aut subjectum patiens aliam obtineat ad alia relationem, quam quae ipsi ante erat j. 29o. . Enimvero cur modi inesse possint, ratio siissiciens in essentialibus continetur, etsi cur ama insintes rationem habeant in ente alio a se diverso 6 16o , atque adeo ex. tra se f.s 4. di cum relatio quoque ad alia, quam subjectum patiens obtinet, eidem non repugnare. debeat utpote alias impossibilis
610쪽
De Modificationibus rerin , praesertim I plietum. sysbilis futura sβ. 79 3, consequenter nunquam extitura I i 32 , per ea, quae subjedio infimi, intellio i potest, cur eidem non repugnesi
conlequenter ratio in eodem datur ij. s6. cur talem rellationem
E. gr. Spongia patitur, dum comprimitur. Enimvero non ci-primeretur actu, nisi comprimi posset. Possibilis adeo concipitur compressio, antequam actu fiat. Nimirum quia partes molles sunt, adeoque Dalfi facile cedunt, & pori iisdem interiecti maiores, ut eorum distantiae imminui queant; ideo compressio possibilis intelligitur, etsi iguores, qua nam sint causae spongiam actu comprimere valentes. Compressio illa, quatenus in spongia accidit, pia:tio est, habetque rationem sussicientem quoad possibilitatem in essentia spongiae, nempe in textura eiusdem, tum etiam in statu aliquo possibili, quatenus nempe partes aqua mac ratae molliores evadunt.
6 7I6. Possibilitas agendi dicitur Potentia simpliciter: subinde Potentiae desi cum addito, Potentia af a: possibilitas vero potentiato a appellatur. Tribuitur nempe enti potentia, quatenuS Perea, quae eidem insunt, amo concipitur posubilis; potentia autem patiendi, quatenus Per ea, quae eidem insunt, pati potest. Poten-- tia activa Vocatur etiam s. 7I Ex sola sistentia activa uulgr sequitur actis s . 7IL. ITA Te Inm po