장음표시 사용
71쪽
α LIB. I. HISTOR. telnpestates succinum reponunt, atq; c .gunt. Ponr Purificationis itaque Mariae eo se conferentes sudini, forcipibus ligneis succianum illud, quod in fundo maris ad altitudinem unius aut duorum virorum jacet, gulari arte excerpuntWro quo quidem Veteri statuto, duplopimolis V Ο-can forcipatum succinum,ge en mora. siem. H. I. Etiamnum flulius quidem ad Brusteram inter saxa & scopulos memoratos insignia succina defigunt, quae sereno coelo lucida infundo conspectui patent, & nautae in scapha consistentes illa instrumentis ligneis praeparatis extrahere dicuntur, sed non certa iue, nec singulari arte, nec forcipibuσ, in quos inquirebam, nullus mihi ostendere aut describere poterat; neque forcipatum sucrinum quid sibi vellet noverunt, quando nec pretium eorum qui su Ccina ad Brusteram l. c. tollunt est majus, nisi si qua egregia attulerint. Baculo quoque h. l. interstitia saxorum tentare dicuntur,S ex sono percipere,num ibisucciuum jacear, quod velut ex vadoso loco eximunt, aut alia opera acquirunt. UtplurinIum Vero, a tactibus succina scopulis excutiuntur, &excussa litori advolvuntur,quae vulgari more excipiuntur retibus, non autem magnus
ea propter hic locorum succini proventus. EX
72쪽
Ex nudis scopulis autem colonos legere nondum probavit historia. f. III. Avarim vero modin succinum eonquirendi esti R. Hie quidem olim non ona ratione obtinuit, verum quod venas se tam distinxerunt, hoc inventum nosrae fere debetur aetati. Venarum enim cognitio, uti a nullo Scriptorum prodita, ita etiam veterestituisse cientiam secundum istin fossionem in-iniuendi est verosimile. Hocque genus fodiendi non ita diu coepi sse , adhuc in recenti omnium est memoria. Effoderant quidem alim succina exora maritima, ubi arenas illa obruisse erat suspiciose Ma montium nulli attigerunt, imo vixdum in illis succina abscondi, poterant hariolando conJicerri, quorum animis i sta sententia plane infoderat, nataleS succinorum unice esse mariti. mos. Tribin circiter lustris, forte fortuna prius , dein Curatorum ductu&indultria montium edita fossores ferro sunt scrutati. Venis itaque succineis inquisitis fossorum o-
petae nunc vigent. Loca vero, ex quorum
montibus succina emoriuntur , sunt Τrospicujus divitiae hac ratione sunt maxime memorabiles, ProjDirschfeims etBariumn f Suobfchnee s nupere quoq; ad palmitig id genus fodiendi coepit. Sed puto plurima loca rerum gnaro sese darent
73쪽
νι LIB. I. HISTOR. rent obvia, ex quibus uberrimi sperandi reditus, si illa fossores aggrederentur. Ve- tum dissicillimum hoc & maxime periculosium gentas succinum colligendi. Lubricum enim Montium solum, sabulosum, fallax, ut vix certum vestigium figi possit, adeo continua supplantatio,quare nec lignis fodi affulcire datur. Videre contigit,cum ML sor bipalio vix ad aliquot cubitus oblique in terram penetrasset, in medio praerupti litoris, illico magno cum pondere plurimum sabuli decidit, quod secum proxima devolvens nullum fodinae reliquum fecit
vestigium, vix amam fossori extrahere erat, liberum. Et a Priefectis rei succineae accepi , quam caute fossoribus his agendum, cum alioquin si penitius pergant, facile opprimantur, uti nupere contigit, & oppressorum vix cadavera tandem educta.Vento enim levissimo concussa arena, in quos cadit , ruina sua obruit. Eam ob rem irritum
fuisse Magnatis cujusdam , Ducis belli,
consilium,qui ante non multos annos haeCloca, cum Germanis rei fotariae peritis, fodinam succini rite exstruendi ergo , accesserat. Verum frustra omnis fuit opera , quod instabilis & non firma terra structura nulla solidari potuerit. Idem aliam
74쪽
viam tentasse dicitur, cuniculis pulvere pyrio adimpletis accensisque ardua rupturas, verum nec huic labori eventus respondit, accensus enim pulvis retro abiit,periculum quoq; incendii verendum fuerat, siquidem si bituminosam terram flamma corripuisset, eam non ita facile restinguendam cum succino contulisset. Tutior vero & planior
esset via, si paulum a litore recedendo in terra firma & solidiori fodina sumeret initium. Ex superioribus enim , &ex ipsis fodinis montium, satis edocemur, quod in
ipsam continentem terram Prussiae longe a litore venae succinorum excurrant; adeoque de commodis exinde redundaturis spes certa esset, neq; sumtuum verendum
dispendium , cum majori copia interiora prae extimis abundare sit vero simillimum,
uti fodinaru aliarum exempla probant: inprimis cum falsis sit illa Opinio, quae maris
solum, non etiam terrae potissimum beneficium voluit hucusque succinum,ut ex dictis constat. Illud etiam a colonis negligi vidi, ut obruta aliquo casu vena, indicium quodpiam in omnem eVentum pro cur rent; quod sc. post ruinam eXtaret, quo facile pcrditam venam investigare possent: verum nunc de integro subinde alias venas
75쪽
quaerere coguntur. Ex quibus cuivis licet colligere,nondum rite succinorum institutas fodinas,quippe Cum vixfossores tantum spatiu excavent, ut subintrare possent, praelongis solum rutris immersis extrahunt tactu percepta.Caeterum ex fodinis illis qualibuscunq ue nullos lethales vaporeS exire, aut qui corpori quomodocunq; graves essent, plurimorum testimonio cognovi. g. IV. Fodinarum divitiin vero dignosci maximam partem polis exi arum venarsi ratione, C. II. g. . demonstrabunt facile.
Traditur quoque, copiosius sequi succinu, si ubi fossores venins pramu aperiendo percipi- untsemium, qui relaxatis & erumpentibus inde spiritibus mineralibus ingens, eXplo sis ceu sciopetis plurimis, editur, uti alio ta- tu me legisse memini. Ab alio quopiam uni loco horrendi praecipitii & ruentis hoc vendicatur proprium : de quo ejusmodi perhibent, quod opulentae hic venae, sed
maximum fodientium periculum eX imminentibus ruinis: si tame illud barathrum aggrDiantur, fossores sonos exaudire cum vcnas bipaliis radunt, idque spectrorum ludibriis nonnullo, deputare, me Cl. F. G. literae erudiunt : Utplurimum , per reli-
qi s fodinas succineas, nullum istiusmodi' . signum
76쪽
SUCCINI PRUSS. CAΡ. IV. signum a fossoribus observatum percepi. Raro contingentibus itaq; anNumerandu, aut illi fodinae peculiariter adscribendum, ni prorsus error quidam hos sonos fodinis affinxerit. Etenim cum perscrutando eo pervenissem, ut me certiorem redderent de bombardis Pillaviae explosis, an illarum fragorem perciperent ; & quidem montibus illisus an repercussus retonaret fragor, falsi sunt ibi locorum adprime ejusmodi resonantiam adverti,&mecum in eam sententiam abiere, ut qui senus fodinis adscriptus, bombardarum explosioni debeatur. g. V. Omnes vero memorati modisuccina colligendi in nusia aria praeter Prassicam erra, observandi occurrunt. Alibi utplurimum, ut in Gedanensiora, ejectamentorum
vulgarissima obtinetis sis venarum ni casu aliquo id fiat) nulti, solum quae arena sunt
tumulata eruunt. Hauriri vero nulli bi,
quam in Prussae superius memorati litoris intervallo, Historiae docent; quae quoque de nullo recensitorum signorum,allabi talo ad alias orae Ballicae regiones, attestari poς sunt. Verum qui plenius hauriendi m dum addiscere satagit, Aurifabrum , Gobelium , ct migandum adeat, quibus hic fuit notissimus, uberrimes ab iisdem est
77쪽
8 ' LIB. I. HISTOR. 'expositus. Sed& inferius, quae Historiam civium Fuccini perficiunt, hanc rem ill
r. De qualitatibus succini Historiae , e rudi inerva: an liquidum vel motu in mare profluat: quod molli aliquando inveniatura liquidum vero rari me: de mollibus quia busdam particulis. a. de mollibus aliorum tesimonia : quomodo liquida probentur:
de guttis Fuccineis. s. defossilium se hamfliu uccinorum disserentiis:defossilium quorundam stragilitate: an quoad crustinfossilia ct haustitia disserant; an quoad colores, Assuras, ctc ' . de tu in natuν ain succino memorabilia. s. de lineamentis rotorum corporum in exteriori facie: depicturis vel imaginibus: Literis. ε. de Phaenomeniae, qua interius tralucendo commcuafuerunt. 7. de rebus exterius succiano annatis. I. de inclusis: ex animaliam regno: de imperfectioribuου, insectis: de perfectioribus. p. ex vegetabilium se mi, neralium regnis. Io. qualem aperta siverina animalcularumsiguram ostendant' qualem
78쪽
rabilia ; ct quod in extrema parte eadem' haereant: ae gura, magnitudine or eriore succinorum: conclusio Historia Phet sica. I. I. Eterum quale sit succinum quod 8 ad litora maris Ballici, inprimis quae Priniam claudunt , legitur παχυλως, ut Historia requirit subjiciendum. Vulgatus autem fuit error, & quςm vix ipsi trium iri siepius laudati, Auris Gis. Vng. evit runt,quippe qui nondum venas ipsas introspexerant, & propterea relationibus aliorum nimium quantum tribuere sunt coacti, quod nempe liquidum molis in mare profluat sistrinum, atque ab eous salsa aqua demum suam duritiem & soliditatem adipiscatur. Minime enim liquidum aut molle est, quando venis fossile eximitur; neque hau- uile quando in aqua est , sivein fundo, sivem alga,sim in litore, ullo modo mollitiem deprehendendam offert, sed soliditatem justam singula jam sortita esse, manifesto indicat. Inde ad Athanasium nruerum,qm eundem cum aliis errorem erravit , Vir Magnificus notat ipsi refragati experientiam : In montibus siquidem, inquit, circa
Bora finis Prussici praeruptis alti ssimisque modismin frusta insignis magnitudinis, F noc
79쪽
nec non minuscula, promiscue , copiae η contemnendae, eaque sua duritie jam conflantia, aeque ac qua tempsalibus vchementioribus, Zephyro imprimis,nonnunquam
Borea flante, retibus eum in usum coo,
sectis colliguntur. Proinde haud dubitarem statuere , uti in montibus his ad litora μὴ SuCcinum generauex effossione patet, ita ex colliseone montium ejusmodi minera tum hic loci in mari sitorum Succinum in iisden natum, o in duritiem Jam jam coctum, per procellas effractum,dictis ad litora deferri ventis. H. l. Cujus Auctoritate, cum eZ prioribus quoque nonnulli , hoc pondus ad dantissurus verba ipsissuma gratus adscrip s: Contingit tamen, ut quaedam particula molns & flexilis , quaeque in varias aliquat nus possit cogi formas in niatur ; Liquiis vero rarissime omni aetate uni vel alteri sis. Ium visa traditur: sed & mollitiae praedita, vix saepius occurrunt. Vidi tamen tamen aliquot particulas molles, quarum decies m os refinu, quam Fucrinis restondebat: Coloridem; fuscus nempe, translucens aliquan- , tum , ad rubicundum Vergebat. Verus
umoris Fuccessurigescere , & lapideam naturam acquirere, sed illam, minus solidana, non semel sum expertus, Cum tandem presia ejusmodi succina fortius,facile rumpam
80쪽
aen. Leni tamen tota manus eadem rursin maram massam cogi possunt,atque adeo mollia illo fomento redduntur,ut instar mas cereae palmae adhaerescant, atque varie essi, gantur, ita ut etiam istam impressum accuratissime secundum omnia linoamenta
expressum reddat, aeq; ac cera tigillaris quod tamen no tam bene fiet, si frigido aeri inter sexendum accessus permittatur hinc enim pressa dissiliunt. Deo similem cum aliis odorem spirant, attrita vero digitis, vel interdum, resinosum aliquid exumanti. II. Mollia succina duini plurimae, insuis
testantur Historiae. Ita Sebastianus F Succinorum Curator p. m. literis anno I 6 .an per tempus,quo ipse ineam rem administravit,mollis materia rudimentum succini ; alicubi fuerit observata 3 Resp. Non solum suo tempore ex mari mosi uccinum appulisse, quod ex nigro sescum,lcinstar resina ductile, idemque a sosim genuinam succini odorem exhalasses Sed&, quando Succinorum Magister fuit
Alseram inuennauearticulam albam mo EnqueSuccineam in monte litoris ubi nunc, inquit, Succinum non parva copia ex venis suis effoditur,repertam. Eras. Stesta L.L de. O .Hist. Polo. .L8.υ. Qui-