Paulli Rosarii Farrugia in Venerando melitensi seminario philosophiae, ac Sacrum scripturarum professoris De Genuinitate et Authentia Pentateuchi disputatio

121쪽

liret non omnes physice in illo perquam angusto spatio sese conglomerasse credendum. At Pentaleuehum speciem diarii rerum ab Hebraeis gestarum in deserto praeseserre nemo est qui ignorat: nonnisi igitur temere, vel ideo quis huie narrationi fidem habere detrectat, quia omnis Hebraeorum multitudo perhibetur ad ostium tabernaculi, jubente Deo, constitisse. Iam vero ex his omnibus, quae hucusque animadvertimus, ultro fluit, nullo modo potuisse Colenso, ut dissicultatem crearet, authentiamque Pentateuchi in salsi suspicionem vocaret, contendere per haec verba mp icta resinna 'κ ,rip eongregabis omnem coetum ad ostium tabernaeuli, ' significari, quod universa

Hebraeorum saltem virorum multitudo fuerit conVocata, si ue coadunata intra atrii tabernaculi septa constiterit. Me igitur caussa nostra in tuto est posita, ac rata fixaque manet hae de re veracitas historica Pentateuchi.

27. Hinc laetum est, ut Scriptores tum Iudaei tum Christiani nullo modo dubitarent hane Pentateuehi historiam suis in scriptis transeribere, argumentaque ad rem suam e stabiliendam inde depromere. Hac mente utque hoc consilio, ut commentaria Rabbinorum, vereiones, paraphrases Chaldaicas tacitus praeteream, Iosephus Flavius in suis Antiquitatum libris postquam labernaculum in eremo exellatum dixerat, ejusque varia utensilia descripserat, etiam Aaronis eonsecrationem relatu dignain pensuit. Ait enim: μ' Quam primum autem Tubernaculum praedietum consummatum erat, donariis

3 l l Joseph. lib. iii cap. 8 Antiquit.

122쪽

II 0 LIBER II. vero nondum rite consecratis, Moysi apparuit Deus, jussitque ut Sacerdotium Aaroni fratri suo conserret, ut qui ceteris ob virtutemisuam illo dignior suerit honore. Tum ille, populo in concionem ad vomis, virtutem illius

et benevolentiam erga ipsos singularem enarravit, et pe' ricula, quae pro illorum salute adire SuStineret . . .

Hebraeis grata fuit haec oratio, et Suo quoque 2SSenSu Dei comprobarunt electionem. Aaron enim pr0pter genus et prophetiam, simul ac virtutem Patris, optime omnium hanc dignitatem commeruit. VI ac mente, atque hoe consilio, ne criticos protestantes Munsterum, Fagium, Valabium, Drusium, aliosque in re iam aperta persequar, Patres, iique sacrae Scripturae studiosissimi hane historiae partem suis commentariis illustrarunt, eaque plures Veritates catholicas comprobarunt. Sic Chrysostomus ea usus l. ut apud Iudaeos verum Sacerdotium jamdiu desiisse OStenderet eorumque patriarchas histrionibus adnumeraret. Ait enim: Vis

tibi recitem leges de Sacerdotio, quomodo soliti sint olim consecrari', ut intelligas, quod qui nunc apud vos ludaeos) dicuntur Patriarchae non sint Sacerdotes, sed

per simulationem Sacerdotum agant personam, nec aliter ludant quam histriones in Meua: imo ut Vci ius dicam, nec sustinere posSint Meerdotis personam' lam procul non solum a verilate, verum etiam ab ipsa simulatione

Sacerdoti absunt. . Recordare igitur quomodo tum Aarousuetus sit Sacerdos, quot hostias pro illo immoturit M ab Ses, quot victimas prostraverit, quomodo illum Ia

Verit, quomodo unxerit ipsius extremum auriculae, ma-

123쪽

CAPUT III. Illitum dextram, pedem dextrum, deinde in sancta Sanctorum introduxerit: post haec jusserit praescripto dierum numero manere intus. Quin potius operae precium eStipsa verba audire: haec, inquit, unctio Aaron, et unctio filiorum eius. Et loquutus est Dominus ad MoVsen, dicens: assume Aaron et filios ejus, et Stolas eorum, et unctionis oleum, et vitulum pro peccato et arietem et conVoca Synagogam ad ostium labernaculi testimonii. Et dixit Moses universae multitudini congregatae: hic est Sermo, quem mandavit Dominus. V Hinc compendio reditata historia consecrationis concludit: μ Cum . . . nihil horum nunc sal, neque victima, neque holocaustum, neque Sanguinis asperSi0, neque olei inunctio, nec adsit labernaculum testimonii, neque ad praefinitum dierum numerum Sedeatur intus, profecto palam est Sacerdotem, qui nunc apud istos est, impurum ac nefarium

esse, illegi limum ac pr0phanum, denique ad iram Deum

Ea usi sunt 2 ut necessitatem inde urgerent, eos inter presbyteros Noxi Testamenti cooptandi, qui bonum nomen, bonamque famam peries adstantes obtinent. Sic Sauetus Cyprianus hanc necessitatem sequentibus esseri: δ' Coram omni synagoga jubet Deus constitui Sacerdotem. id est, instruit et ostendit ordinali ines sacerdotales nonnisi sub populi assistentis conscientia fieri oportere, ut plebe praesente Vel deteguntur mal0rum erimina, vel bonorum meritu praedicentur, et sit ordinatio justa et

legitima; quae omnium Suffragio et judicio fuerit exami

124쪽

Ea usi sunt o ut l3ossent ulterius in illis requirere omnium persectionum cumulum. Sic Origenes, recitato lase Levitici capite, subdit: Ego lamen et amplius aliquid video in eo quod dicit, quia convocavit Mo Sesomnem Synag0gam, et puto qu0d eunV0eare Synag0gam, ii te sit colligere omnes animi, et in unum congregare irtutes, ut cum Sermo de Sacerdotalibus sacramentis habetur, vigilent omnes animi irtutes, et in lentae sint,

nihil in eis sapientiue, nihil scientiae, nihil desit indu

striae, sed adsit omnis multitudo sensuum, adsit omnis congregatio sanetarum cogitati0num, ut quid sit p0nti sex, quid unctio. piae indumenta ejus, c inserens intra Sacrarium cordis sui possit advertere. VTaudem 4, ne plura consueter, ea uSi Sunt ut argumentum inde haurirent, quo omnes fideles, qui sese Christo vore ac sincero induere cuperent, h0rlarentur, ut prius a peccat itum sordibus Suam conscientium emundarent. Sic Origenes fideles hortabatur: '' in idulis nuribus ei vigiluuli corde consecrationem Pontificis vel Saeci dolis auditu, quia ol Vos secundum promissa Dei, Sucerdotes Dei estis, gens enim Sancta, et Sacerdotium sanetum estis. Accepit inquit, M'Ses sessura

dum praeceptum Domini Aaron et silios eius, et primo quidem luvat, postea Vero induit eos. Considerii te uiligentius ordinem dict0rum, primo laxat, pcSlea induit. Non enim potes indui, nisi ante tolus fueris. Lava mini ergo, et mundi estote, et auferte nequilias ab auimis vestris. Nisi enim hoc modo lotus fueris, nunpuleris induere Dominum Iesum Christum. V

avi Orig. iii in. vi in Lev.

125쪽

CAPUT III. III 28. Rala igitur fixaque semper erat penes Venerabilemontiquitatem genuinitas atque veracilas hujus historiae Pentateuchi; ac proinde non immerito Colenso, qui horum omnium Sensui contraire, atque hisce omnibus seducliorem esse contendere maxult, illis adnumeramuS, quorum Augustinus sequentibus si egit audaciam, inquiens: Cum volunt scripturas divinas prius Vituperare quam n0SSe, etiam reS apertissimas nun intelligunt. V

Promulantio totius limis prius a Moys , postea a JOAuc cn-νam unirerso poMulo facta:-Disscvllas contra veracitatem hujus actus Publici a Colonso prolata craenditure diScrimen, quod romulgationem cujusvis legis inferet Uus divulgationem intercedit, rito declaratur: - hincravitas Colensianae exceptionis, adjectis et aliis rationum

momentis, relegitur.

2s . Neminem latet profecto Judaeorum legislationem ita tum quoad ejus partem theoreticam, tum quoad practicam ceteris omnibus a philosophis omni revelatione destitutis in lucem inque medium editis praestare, illasque udeo excellere, ut, altenta tunc temporis m0rum

pravitate longe lateque grassante, nonnisi Deum praeSe-serre auctorem p0sset, divinamque originem sibi vindicare. At qu0d Veluti conjiciendo, suspicandoque de Hebraeorum legislationis origine praedicamus alle dolixum omni tempore invenimus lutius Israeliticae gentis in

126쪽

Il LiBER II. mente: hi enim ii in modo tamquam Supremum rerum omnium conditorem, universique orbis Dominum Aeternum Numen honore, Veneratione, cultuque pr0Sequebantur; Verum etiam eum summo verebantur obsequiolamquam Regem temporalem, cui soli competebat polesiasserendi leges, cuique reservatum erat loqui ad ea declaranda, quae pro bono eorum Reipublicae necessaria. Et faue: passim Deus in scripturis exhibetur Moysi praecipiens quid in diversis rerum adjunctis observandum prohibendumque erat: quae omnia divina praecepta in unum codicem M0yses redeg t, et ne eorum memoriam ulla abraderet oblivi0, licet aliunde Hebraeis perspecta, primo ipse coram universo populo promulgavit, dein, ut a JuSue antequam totius terrae Clianaan dominium poliretur, et postea singulis septenniis a pers nis ad id designatis pr0mulgarentur, legem tulit. Ilinc legimus: Haec sunt verba, quae locutus est M0yses ad omnem Israel trans dordanem in solitudine campestri, contra mure rubrum, inter Pharan, et Thophel, et Laban, et Hase-r0ili . . . C0epitque Moyses explanare legem et dicere:

et alibi : 'Legii flosue) omnia verba benedictionis et

maledictionis, et cuncta, quae scripta erant in legis V0- lumine. Nihil ex his, quae Moyses jusserat reliquit inlacium; sed universa replicavit c0ram omni multitudine Israel, mulieribus ac parvulis, et ad Venis, qui inter eos morabantur. Tum Moyses igitur, tum lusue suae mis- Sion iS memores, ne quis ign0rantiam legis divinae pro Suis malesuctis allegaret, eam coram uniVerso p0pulo

127쪽

CAPUT IV. 1lspromulgarunt, eiuSque observantiam propositis tum praemiis, tum poenis districte inculcarunt: qua in laeti specie

nihil impeditum, nihil salebrosum, nihil quod dissicultatem

crearet, et hujuS narrationis veracitatem vel leviter os-suscaret aliquem reperire posse facile mihi persuadeo. 50. Verum Colenso summa perspicacia, Summoque ingenii acumine pollens et hanc Pentateuchi historiam in discrimen. inque salsi suspicionem vocat vel ideo, quod' nulla vox humana, nisi superna Virtute roborata, cujus vero ne levissimum quidem indicium in Scripturis Oecurrit, adeo p0tuit ad omnes et Singulos ad hanc eaeremoniam eunV0c9tos Sese porrigere, ut clare et distinclo omnia verba legis intelligerent. 5l. Ai salso heic Colenso laborat SuppoSit0, totaque ejus argumentatio praeposteris scatet deductionibus: etenim ne ullum quidum verbum hisce in Scriptnris occurrit, spio vel tenuiter omnes et singuli hebraei ad hane caeremonium c0nvocati omnia verba legis intellexisse inducuntur: imo nos vehementissime contendimus, nullo modo id suisse necessarium. Quod ut perspicue et citra erroris periculum in tuto collocemus, recolamus oportet

discrimen illud notissimum, quod promulgationem legis inter ejusque divulgationem intercedit. 52. Nomine enim promulgationis venit illa publiea legis denuntiatio auctoritate superioris facta in loco pu-

128쪽

blico quavis publica solemnitate: divulgatio legis e contra voeatur illa legis veluti applicatio ad aures saeta per privatos fide dignos iis, qui promulgationem ignorant. Promulgalio legis igitur e3t prorsus caeremonia publica,

divulgatio vero est res privata, ac inter privatos locum habere solet: principale vero discrimen, quod has inter intercedit, situm in eo est, quod altera omnino requiratur, ut lex vim subditos obligaudi potiatur, ultera

Vero e contra. Quam Veritatem Summa perSpicuitate,

ut ceteros tum in jure canonico tum in jure civili praestantissim0S misSos laciam, propugnaxit S. Th0mas. ipse enim primo sequentes sibi proposuit ditscultates Videtur qu0d promulgatio non sit de ratione legis. Lex enim naturalis maxime habet rationem legis. Sed lex naturalis nun iudiget promulgatione. Praeterea: ad legem pertinet proprie obligare ad aliquid faciendum, vel non faciendum. Sed non solum obligantur ad implendam legem illi coram quibus promulgatur lex, sed etiam alii. Praeterea: obligatio legis extenditur etiam in futurum: quia leges suturis negotiis necessitatem imponunt. Sed promulgatio lit ad praesentes. Ergo promulgatio n0n est de necessitate legis. V55. Hisce vero difficultatibus sie occurrit. Sed contra est quod dicitur in destretis iv disi ineltune in append: Crat: ad cap: in istis) quod leges instituuntur, cum pr0mulgantur. V idque sequenti ratione confirmat: Dicendum, quod, sicut dictum eSi spar: l hujus quaestiuuis:) lex impunitur aliis per modum regulae, et mel -

129쪽

CAPUT IV. III surae. Regula aulem, et mensura imponitur per hoc quod applicatur his quae regulantur, et menSurantur.

Unde ad hoc quod lex virtutem obligandi obtineat, qu0dest pr0prium legis, oportet quod applicetur hominibus

qui secundum eam regulari debent. Talis autem applicatio fit per hoc quod in notitiam eorum deducitur ex ipsa promulgatione. Unde promulgatio ipsa necessaria est ad hoc quod lex habeat suam virtutem. 'Illas tandem sequentibus diluit. ' ' Ad primum ergo dicendum, quod promulgatio legis naturae est ex hoc ipso quod Deus eam mentibus hominum inserit naturaliter c0gnoscendum.-Αd secundum dicendum, quod illi coram quibus lex non pr0mulgatur, obligantur ad legem servandam, in quantum in eorum notitiam devenit per ali0s, Vel devenire potest promulgatione facta.-Ad tertium dicendum, qu0d promulgatio praesens in futurum extenditur per firmitatem scripturae, quae qu0dammodo Sein per eam promulgut. Unde Isidorus dicit in v Etymologiarum scap: iii: et lib: H cap: x) quod: lox a

legendo Vocata est, quia scripta est. V Ideo igitur Divus Tli0mas necessitatem promulgationis ad legis valorem inculcat, ac pro Virili tuetur, quia quum leges t0ti imponantur Reipublicae, eidem prop0Silae ac manifestatae sint, necesse est. lm0 Doct0reS hanc promulgationis necessitatem adeo esserunt, ut illum, cui aliter quam promulgatione legis existentia est perspecta, ab omni ejus

vinculo eximere non Vereantur Aliter vero res se habet

qui ad ejusdem legis divulgationem: ideo enim haec non est ad legis valorem necessaria, quia illi curam quibus lex

130쪽

II 8 LiBER II. non promulgatur, obligantur, juxta Divum Thomam, ad legem observandam vel ideo quod, promulgatione lacla, haec in eorum nolitiam per alios jam devenit, vel devenire potest: et juxta alius, quia aliter vix et ne ix quidem ulla haberetur lex positiva vi obligandi prae .dita, quum serme adsint semper nonnulli legis promulgatae ignari. 54. Quibus delibatis absque classicae ignorantiae nota

abire haud sinere possumus Adversarium, qui Veracila tem hujus Mosaicae narrationis vel ideo se insidiari posscratus, quod non omnes et Singuli, qui, ut a Deo jussi, sese ad hane legis caeremoniam contulerant, ejus Verba audire poterant. Ultro enim ex iam dictis profluit, id nullo modo esse necessarium, ubi de sola legis promulgatione agitur. At in utroque scripturae loco de legis Mosaicae promulgatione disseritur. Et sane: omuia verba legis satis aliunde' perSpecta, compertaque universo Israel erant, quamvis toto peregrinationis tempore tam parum de eorum observantia S0lliciti, ut unusquisque proprio genio' indulgeret: ipsamque circumcisionem ' negligerent: hinc Moyses tamquam primus hujus legis praeco, ac Iosue, a quo populus sibi commissus erat in terram Patribus promissam perducenduS, ut occurrerent err0ri Hebraeorum, si qui sorte irrepserat, se p0sse etiam in terra Chanaan impune Dei voluntati obsistere, ejusque divina praecepta parvi habere, haec omnia in unum codicem redacta coram universo populo pr0mulgarunt, e0rumque observantiam