장음표시 사용
91쪽
CAPUT II. 79 venditione Iosephi esse reserenda, sed longius extendenda contendit, ita ut aliquam de familia Iudae historiae partem ante venditum Ioseph accidisse innuere videatur. Nec est, eur id vitio ipsi vertatur. 42. Hanc enim interpretationem, temporisque extensionem suadent, luculenterque demonstrant l. loca parallela. Phrasis enim ista: N II PII: quam Vulgata heic reddit eodem tempore V passim in Scripturis, et praesertim in aliis Pentateuchi locis tempus designat non quidem praesens, ac determinatum, Sed jam diu praeteritum, et indetermiustum. Sic Moyses sub vitae exitu, praejacto tempore, sellieet ' anno peregrinationis quadragesimo, et loco, nempe campestribuS Moab, quaecumque per totius peregrinationiS tempus, tum secunda tum adversa illis contigerant, repetens, uniVerSam que legem populo explanans, praemisso inciso N II PII, illud tempus designavit, quo peracta suit,'' suadente Iethro, principum populi, tribunorum, et centurionum electio : ilemque praelato luciso usus, quando de '' duabus tabulis lapideis, vel de V iribus Levi a reliquis separatione, aliisque 3' id generis jamdiu peractis verba Seruit. Nihil igitur prohibet, quominus in sensu jamdiu praeterito heic a Moyse usurpata suisse dicamus illa verba et VI PII, ad designandum scilicet illud tempus, quo primitus Iudas, nondum Iosepho a fratribus vendito, ex Chananaeis Sue duxit uxorem.
92쪽
LlBER II. Hanc interpretationem, temp0riisque extensionem Suadent, luculenterque dem0nstrant 2. Sacri Scriptoris prop0Situm, atque c0nsilium. Moyses enim in hisce siliorum Israel partialibus historiis c0nscribendis ea mente, eoque ducebatur conSilio, ut nutuquam e conspectu suo ipSum
totius historiae principale subjectum, Iacob nempe, an ii teret; imo quod capitulius, ut illas distribueret juxta triplicem ejusdem historiae partem. Sic narratu undecim siliorum Israel nativitate, eorumque nominibus scripto consignatis eoueludit: ' Hi sunt silii Iacob, qui nati sunt ei in Mes potamia Syriae. '' Itemque, ubi de pravo Ruben facinore eum Bala concubina patris sui verba fecit, tempus, locumque quo id conligerat designavit, illudque ad secundam Iacobi hist0riae partem, ad reditum scilicet a Mesopotamia retulit, inquiens: Egressus inde Iae ih si xii tabernaculum trans turrem gregi S. Cumque habitaret in illa regi0ne, abiit
Ruben ece. V Ad hane a talem resert etiam V caedes Sichemitarum, imo et ipsam I0sephi historiam: nam sequentilius illam exorsus: My' nubilavit autem Iacob in terra Chanaan, in qua pater Suus peregrinatus est. Et hae sunt generali 0ues ejus: Ioseph cum sexdecim esset ann0rum, pascebat gregem cum fratribus suis adhuc puer ere. V Ad hanc aetatem igitur ludno historiam retulisse, habitationem que lac ab in terra Chanaan, potius quam losephi venditionem per illa verba NTI PVI V. ' Moysen innuere voluisse
dicamus, Oportet. Hanc interpretationem, temporisque extensiunem suadent . . luculenterque demonstrant luea cunsequentia. Huc enim
93쪽
CAPUT II. 3Ipacto praelata verba N nn ri ta ad venditionem Iosephi referri possent, et non potius ad aetatem anteriorem, si Iudae historiam inter et Iosephi aliquis chronologicus nexus intercedere deprehenderetur. At ne ullum quidem hujuscemodi nexus Vestigium probari, concedique potest: nam absoluta de Iudae familia narratione, Moyses Iosephi historiam iterum '' aggreditur, nobisque aperit, quomodo ductum in Aegyptum illum emit '' Putiphar eunuchus Pharaonis, et quomodo tum in adversis, tum in secundis rerum vicibus sortiter, pallenterque Sese V gessit, Semperque pietatem et in Deum, et in patrem, et in insidos fratres '' eoluit. At nemo, nisi colenSo audacior, lingere, Seri0que asserere potest, quaecumque de Iuda Moyses narravit, per illud perquam breve temporis spatium, quod Josephi venditionem inter et ejus ingressum in Aegyptum intercesserat, contigisse. Quum igitur nullus chronologicus nexus heicoecurrat, optimo jure sus licillimque nobis est latiorem extensionem hisce verhis N TI PIta adtribuere.
Hanc interpretationem, temporisque extensionem 4 sua- 'dent disticultates, quae ex Adversarii interpretatione necessario profluerent. PoSila enim Semel, c0neremque Colensi
interpretatione, ejusque praeposteris deductionibus inde depromptis, non injuria classicae ignorantiae nota onusti viderentur Iudaei, et praesertim ipsa tribus Iuda, quae semper ceteris omnibus praestabat, quaeque reges et pietate, et sapientia insignes in lucem, inque medium protulit, dum hanc Pentateuchi partem, in qua nec ipsius Iudae
94쪽
incestus cum nuru sua reticetur, licet ex Adversarii sententia salsam, tota mentis adhaeSione Semper Susceperit:
imo nec ipse Scriptor evangelicus hujuscemodi nota immunis evaderet, utpote qui ad hanc Pentateuchi partem in Christi genealogia texenda recursum habuerit. Atqui
haec omnia absurda sunt, et a divina Evangeliorum inspiratione, quam adhuc profitetur ColenSo, promuS aliena. Tandem hanc interpretationem, temporisque extensionem suadent 5, omissis, quae ex '' praecoce pubertate in orientalibus terrae plagis, et ex more peneS ludaeos recepto haud diutius matrimonia disserendi depromi possent, argumentis, Suadent, inquam, disertae criticorum tum Hebraeorum, tum etiam Christianorum testificationes. Penes ue-braeos enim Ahen-Εgra, uti tralatur '' CartWrightus, monet hisce verbis roriri non Venire tempus illud, quo Ioseph suit venditus: quod enim heic narratur ante vend tionem Iosephi accidit. Ex christianis item plures laudare possit mus criticos tum Catholicos, tum etiam Acatholicos. Sp . ciminis gratia unum ex Protestantibus urgemus Seb. Schmidium, qui haec ad rem nostram habet: Observo, quod Moses mentionem primi Iudae matrimonii post commem ratam historiam de Iosephi venditione faciat, non involiere aliquam necessariam connexionem Vel subsecutionem, quasi illud primum matrimonium non ante hanc Venditionem contra tum eme potuisset. Videntur enim verba illa:
95쪽
tempore illo: respectum potius habere ad aetatem Iacobi, sive tempus, quo Iacob terram Canaan incolebat, in qua Patres ipsius peregrini suerant. Vt 5 Iam vero attentis omnibus, quae hucusque pro nostra interpretatione in pulverem, inque solem protulimus, argumentis, jure optimo huic disputationi possemus finem imponere: quum perquam facilis patet nobis via, qua Ostenderemus totam de lamilia Iudae historiam ab ejus anno aetatis duodecimo usque ad quadragesimum secundum, quo juxta Colenso venit in Agyptum, cum omnibus Suis
adjunctis evenisse; ne vero plus quam par dit, hujuscemodi eventus coacervare non injuria Videamur, adhue heic paullulum commorandum, quo ostendere poMemus
non minoribus dissicultatibus laborare et illam Colensi Sententiam, qua docet Hesron et Hamul, utpote in terra Chanaan ante descensum Iacob in Aeg3 ptum, et non potius temporibus insequentibus natos, a priori familiae Iudae historia nonnisi immerito distrahi posse; ac proinde
et ipsos intra viginti duorum annorum Spatium procreatos fuisse: quod est impossibile. 14. At turpiter hallucinatur: praepoStere enim Se poSSegloriatur ex Scripturis evincere, Hesron et Hamul in terra Chanaan potius, quam in Agypto natos suisse: omnino enim Scriptura hac de re altum observat silentium; imo
nil aliud probabilius innuere videtur, quam quod hi duo
Iudae nepotes in locum ejus primogenitorum Her et Onan in terra Chanaan e vivis ereptorum fuerint sussccti. Et sane: ita rem esseri 1'. Scriptura in textu originali:
96쪽
possunt: Et filii Iuda IIer, et 0naia, et Sela, et Phares; et
mortui sunt Her. et 0nan in terra Chanaan. Et fuerunt 1ilii Phares Hesron et Hamul. Iam vero Moyses per haec erba, et praesertim per emphaticum Verbum vel innuer' voluit locum, quo uesron et Hamul in lueem editisuerunt, seu ut Colmso c0ntendit, terram Chanaan: vel illam tantum naturalem, qua ei patrem inter.et filios intercedit relationem: vel insuper contrappositionem instituere sibi proposuit inter Her et Onan jam in terra Chanaan sis suo liberis mortuos, et Hesron et Hamul, qui splendidam post se reliquerulit,progeniem. Atqui probari, concedique nullo modo pulcst primum: nam particula localis ne quae pasgim in aliis Pentateuchi lucis μ' oecurrit, prorsus
hele praehermittituri : legitur enim tantum: μ λ Et sue runt V non veru: et suerunt ibi: V imo nec haec sussiceret ad sensus complementum: adhuc enim seret adjiciendum verbum: nati: V ita ui haec foret totius sententiae constructio: Et lilii ludae Her et Onan, et Sela, et Phares, et Zara; et mortui sunt IIer et Onan in terra Ch naan: ibique vero nati sunt silii Pliures Hesron ei damul. V . Prori lAmeu tum particula localis do ibi: V tum participium ama nati sunt: heic desideran-iur: uiuo factum est, uti Plerique Veri Similius ducent, quod Mu3ses in conscribi da de familia ludae historia
tu terra. δ' Chanaan pervelli, ne Verbum quidem ullum
97쪽
CAPUT II. . 85 de hisee Iudae nepotibus secerit. Nec potest probari concedique secundum: quia si aliter res se haberet; eodem mo- ido, eademque verb0rum constructi e Iudae genealogiam esserint, qu0 reliqu0rum geneal0giaS mnscripsit, neque ii communi loquendi usu in omnibus genealogiis usurpalo recederet: in his enim frustra Verbum quaereres sed simpliciter ar invenies: sic volens Moyses edocere Aser una cum duobus nep0tibus Aegyptum ingres- Sum ita rem expressit. mi 129
Aser Iamue, et Iesua, et Gessui, et Beria, et Sara eorum
soror. Filii Beria Ileber et Melchiel. V Ubi igitur Moyses naturalem, quam praeseserunt silii ad patrem, et vicissim relationem huic inutiere vellet, sat superque illi foret sequentibus rem esserre: mn 23 7 m
filii Iudae uer, et Onan, et Sela, et Phares, et Zara: et silii Pharos Hesron et IIamul; at mortui sunt uer et Onan in terra Chanaan. V Mobses igitur contrappositionem heie instituere voluit inter primogenitos Iudae mortuos ex una parte, et primogenitos Phures ex altero; ae Si diceret: neret Onan ob eorum scelera in terra Chanaan periere, incurum locum vero Sussecli sunt, seu fuerunt silii Phares Hesron et IIumul. Nec desulit alia Scripturarum exempla in quibus Uucabulum P, , qu0d nostro italico aequivalet in luogo , licet ad sensus es inplementum neeeSSariu requiratur, tamen, utpote intellectu sacile, omittitur: sic plus
vice simplici illud ipse M0yses omisit in illis easibus
98쪽
enumerandis, in quibus juste pro damno sibi allato reparationem posset damnificatus exigere. Ubi igitur quae
desunt supplere Velimus, ac Verborum nexui, qui abruptus non immerito Videtur, consulere, illud incisum, quod nepotes Iudae reSpicit, ita nobis reddendum erit :
eorum silii Phares Hesron, et Hamul. ' Quae quum ita se habeant, liquido fluit nonnisi praepostere arguera posse Colenso, ex praelato loco Hesron et Hamul potius in terra Chanaan, quam in Aegypto sutSSe procreatos. Id ipsum ulterius evincitur 2, ex Scriptoris proposito atque consilio. Moyses enim in hisce genealogiis conseribendis non ea mente, eoque consilio ductus suit, ut locum nativitatis, qui singulis personis de familia Iambconligerat, comm0nStraret; imo p0tius ut Iudaeos quoi et quinam eorum progenitores in Aegypto suerant, edoceret, simulque eos ad justas dignaSque Deo rependendas gratias ,
qui a perquam exiguo Septuaginta numero ad innumeram sere multitudinem intra breve duorum saeculorum spatium eos crescere secit, incitaret. Huc enim faciunt semel
atque iterum repetitae ipsius Moysis testificationes: Hainsunt nomina filiorum Israel, qui ingressi sunt in Aegyp tum: V ei alibi: In septuaginta animabus descenderunt patres tui in Aegyptum: et ecce nunc multiplicavit to Dominus Deus tuus sicut astra coeli. ' Ne igitur erederent Hebraei, Iudam hos tantum Sela, Phares et Zara ha buisse liberos: neve existimarent, demortuis primogenitis Iler et Onan, haud loco illorum suscepisse nepotes Hesron
99쪽
indicato loco, quo mortui sunt, ad ceteros filios, et ne potes enumerandos perrexit. Contra igitur ipsius scriptoris propositum contendit Colenso ex hoc loco certe ex inceret Iesron et Hamul in terra Chanaan, et non alibi, in lucem
i5. Imo hele habes I, candide lector, qu0d maxime mireris: nam ipse Colenso, qui nullo plausibili argumento
innixus nobis Venditare enititur, se posse ex praelato scripturae loco exincere duos Iudae nepotes in terra Cha Dann natos eSSe, ac proinde Scripturam iamquam salsam
traducere, sag licitumque sibi esse duxit ipsa verba Scrip-lurae aliter ac jacent in textu originali, aut prouti reddita sunt in versione patria lingua conscripta, pro lubito tran- Scribere, et pro re sua allegare: pessimo enim jure in primis editionibus verbum suerunt,' quod etiam occurrit in Prolestantium Versione, quodque Summopere, ut vidimus, rectae hujus textus interpretationi inservit, ' Omisit; quamvis in posterioribus Verba non Vero argumenta uiuendarit, ipgamque interpunctionem in illis vitiatam i, mutarit. Quae quum sint in causa, iisdem verbis, quibus sustinus Martyr Tryphonem Iudaeum simili in casu urgebat, et nos Adversarium urgemus: ' Si simplieiterae citra malignitatem his verbis recitatis conticuiSli . . . tibi ignosci potest. Sin aulem ob eam cauSam, quod te existimaveris disputationem in angustias conjicere posse . . . . erraSli. V Utique errasti, mi Colenso, in praepinsieris interpretationibus in Seripturam impactis; sed pejus
100쪽
LIBER II. Min ipsius Seripturae temeraria interpolatione; ae proinde irrito eniteris conatu adhuc contendere, te posse ex hoc Pentateuchi loco prave intelleclo Hesron et IIamul in terra Chanaan natos suis'e arguere. 6. Al instat Colenso. nobisque omnia sere Scripturae loea obtrudit, quihus animae cum Jacob Aegyptum ingrctine septuaginta fuisse perhibentur, et a quibus vel ideo haud parvum suo errori palr inium se petere p0SSE '' autumal, quod absque duobus Iudae nepotibus Hesron et IIamul salso septuaginta fuisse dicerentur animae Vera ac physice cum Jacob Aegyptum ingressae. NOS Vero, quemadmodum ex Augustino accepimus, quo totam difficultatem fulveremus, ab eo etiam mutuabimur. quo horum locorum rectae interpretationi consulamus. ipse enim sequentibus hac de re suam esseri mentem: Si autem quisquam exigit, quomodo etiam Secundum historiae fidem verum sit, da oh cum Septuaginta quin
que animabus loquitur enim juxta Septuaginta) in Aegy
ptum intrasse: non illo uno die quo Venit, ejus ingressum oportet intelligi, sed quia in siliis suis plerumque appellatur Jacob, hoc est in posteris suis, eι per Ioseph eum eonflat in Aegyptum is iram' introitus eju8 accipiendus est, quamdiu Vixit Joseph, per quem factum est ut intraret. ' Et alibi: ' illud autem est, quod fallit minus ista diligenter intuentes, quoniam scriptum est: nate autem nomina filiorum Israel, qui in ira erunt in Aeg ptum simul cum Jacob patre suo. Hoc enim dictum est,