장음표시 사용
271쪽
aso LIBER II. usque ad praesens tempus: ' quae Verba, uti patet, clarius, disertiusque terminum finemque servitulis in-nuunt, quasi diceretur: servient quidem et a siligenturp0steri tui quadringentis anuis, at his transactis huc revertentur. Quum nullum igitur de geuerationibus Aegyptum ingredientibus verbum heic habitum occurrat, Abraham per illa verba generatione quarta V nonnisi
quadriligentos annus Supra memor3lOS, Seu quartum a
tempore, quo haec illi Deus relegebat, seculum intelli gere potuit. Nisi igitur totius orationis sensum abrumpere, illumque iam quam intellectu disseilem tradu cere velimus, illud appositum generatione quarta V
Idque conficimus 2, ex disertis tum Sacrae scripturae interpretum, tum commentatorum testificationibus. Ut enim plura tum '' ea tholicorum, tum Τῆ acatholicorum hujus luci commetitaria tacitus praeteream, auctoritatem potissimum urgeo tulei prelis Syri, qui ita hanc Seri- plurum apud Waltonium vertit: '' Certo scias peregrinum lare semen tuum in terra n0n Sua, et operae ac servituti subjiciendus eSSe quadringentiS anuis . . . Sueculo autem quarto reVertentur huc: quia nondum expletae Suut iniquitates Amorrhae arvin. V luterpreti Syro igitur ac plerisque commentat0ribus idem fuit illud 'quarto generatione' ac quartum Saeculum: non
est i itur adeo certum, prouti lingit culensu, per illa
272쪽
CAPUT XV. 26 II orba generatione quartu' quatu0r tantum naturales generationes Venire. Idque conficimus 5 ex clara Patrum hujus I i expo- Silione. Nomine omnium audiatur Ambrosius, qui eX ponens haec verba Geneseos Quarta autem generatione: V ad rem nostram habet: Historia quidem de Iudaeis videtur convenire, qui in Aegyptum transierunt, et de Aegypto exierunt. Quadringenti enim et triginta anni eorum illic exacti sint ' Quibus verbis elare innuit Ambrosius quadringentos et triginta annoSapie quartae generationi e invenire, ac unum eumdemque sensum illis subesse. Idque tandem conficimus 4 ex absurdis, quae in Ad- erfurit Vocis 'ri interpretatione necessario profluerent. Ubi enim verba quarta generalione' in sensu obvio atque Vulgari, pro quadruplici scilicet exortu novae propaginis in eadem stirpe, accipienda essent, Dei promissionem foedere 'ρ confirmatam suo eventu caruiMedicamus oportet: nam quum ne verbum quidem heicoccurrat, quod generatiunum supputationem ad ingressum Iacobi in Aegyptum distrahere videatur, nihil prohibet, quominus ab Isaac eam exordiamur: at hoc in casu nemo occurrere potest in quarta generatione c0nstitulus, qui terram Abrahamo promissam sit vere ingres8us: quum hi omnes, qui una cum Moyse et Aaron ab Aegyptiaca servitute liberati, excepto Iosue et Caleb, in deserto ubierint. At absurdum, et quidem graviS-
273쪽
MaLIBER II. simuin est, vel leviter suspicari Dei promissiones suo eventu frustrari posse. Illa verba igitur generationaquarta ' quartum Seculum denotent necesSe est: quum post quadringent0S et triginta annos constet, filios Israel terrae Chanaan d0minium esse potitos. Quae quum ita se habeant, nemo est qui non videat praepostere enisum colenso ex hoe Scripturae loco evincere ab ingressu Iacobi in Aegyptum usque ad poSinr0rum ejus exodum quatuor tantum et non plures generationes locum habuisse. l02. Nec minori salsitate laborat argumentum a Colenso pro sua sententia ulterius constabilienda excogitatum, atque a labulis genealogicis pro lubito confictis depromptum. Quod quidem variis rationum momentis conficimus, atque
Et sane: quod proposuimus conficimus, alque eVincimus i , ex ipso agendi modo ab Adversario usurpato. Colenso enim, ut sua sententia de quarta generatione Sarta tectaque semper perstaret, in genealogiis computandis non ad stipitem, sed contra ad generationum numerum advertere maluit, hac sibi V lege imposita, ut tum generationes ab aliquo immediato Iacobi filio exordiatur, quando posteri ejus tempore exodi in quarta generatione adaptari possent: si secus vero res se haberet,
ab aliquo Iacobi nepote vel pronepote illas Supputet,
recenseatque. At ecquis non Videt, hanc computandi rationem potius praejudicatis opinionibus consonam, quam ad veritatis normam exactam esse, quum in hisce genealogiis texendis, ne confusione mentes offuscentur, inque
274쪽
CAPUT XU. stiri tricas conjiciuntur, omni seduli late adlaborandum sit, ut primo stipae , certo determinetur, atque a quovis alio
distinguutur, quo delerminato ad gradus computandos, generatio uesque distribuendas tuto pede procedere possimus ' Parum igitur auctori latis praeseserre p0Muntla lue genealogicae hoc radicali vilio inlaetae, quibus Colenso omnes generationes in Aegypto completas ad quatuor tantum cohibere atque restringere enititur. Idipsum cousicimus, utque evincimus 2, ex ipsis, quas urget, nobisque obtrudit Colenso, tabulis geneal0gicis. tiae tabulae enim hoc animo, hocque consilio suerunt tibi ipso ' confictae, ut omnes persuasum haberent Moysis, atquη Aaronis coaevos in tertia, Josue vero et Elmaaris in quarta generatione tantum ab aliquo tum immediato, tum etiam mediato Iacobi filio tempore Ε-xodi musti lutos fuisse. At longe aliter rem se habuissa et ipsae tabulae ostendunt: sic in Iudae genealogia Nahasson, quem Colenso in quarta generatione posuit, in quinta a diada compulando '' occurrite Iudas enim stipes hujus labulae genuit Phares, Phares vero genuit Esron, Ε ion autem Aram, Aram Aminadab, Aminadab tandem genuit Naasson; pariterque Maeleel, quem prorsus gra ivile Colenso in quarta generatione recenset, a luda generationes supputans in sexta generatione positum invenies, ludas Phares Esron Caleb - Ηur-Γri-Beaeleel. Quibus delibatis, etiam omissa Iosue ' gene
275쪽
264 LIBER II. alogia, quae penitus Colenso sententiam convellit, sum ditusque evertit, plane eVincitur perperam enisum Ad VerSarium quatuor generationes tantum a Iocobi ingressu in Aegyptum usque ad terrae patribus promissae dominium intercesSisSe. Idipsum conscimus, atque evincimus 5, ex annorum
numero, quibus Hebraei in Aegypto commorali sunt. Nam ex iis, quae superioribus disputationibus V innuimus, imo etiam ex diserta Adversarii testifieatione plane liquet, Hebraeos saltem per ducentos et quindecim
annos partim tamquam peregrinos, partim tamquam Servos in Aegypto vitam egisse: quo tempore Vero, testante Ser plura: 'ρ Filii Israel creverunt, et quasi germinantes multiplicati sunt: ac roborati nimis impleverunt terram. Iam vero, ubi vigesimo quinto quoque anno novam generationem locum habuisse fingere velimus, non quatuor tantum, uti commentus est Colenso, sed octo generationes per totum illud annorum spatium contingere potuisse dicamus oportet. Id autem, quod mera conjectura. prorsuSque gratuita hypothesis nonnullis lorean videtur, vel ideo sidenter urgemus, quia pro comperio habemus Iosue Moysi coaevum, inque ejus locum quoad populi curam susseclum in octava a Iosepho generatione suisse constitutum: Seriptura enim delibata misera nonnullorum filiorum Ephraim morte, subdit: Porro
slius ejus Ephraim Rapha, et Reseph, et Thale, de
276쪽
quo natus est Thaan, qui genuit Laadan, hujus quoque filius Ammiud, qui genuit Eligama, de qua ortus est Nun, qui habuit filium Iosue. V Non omnes Hebraei
igitur in quarta, verum nonnulli etiam in octava generatione Aegypto egressi iter ad dissitas Palaestinae plaxas corripuere. Neque eum Adversario '' dicas genealogiam Iosue libris Paralipomenon consignatam utpote absurditatilius resertam parum auctoritatis hac in laeti Specie praeseserre posse: nam absurditates, quas ipso urget, nobisque obtrudii, non libro sacro, sed eius pravis interpretationi hus insunt: imo hujusmodi tales sunt, ex ipsius y Adversarii testificatione, quae nudam proba-hilitatem haud excedunt: at turpe imo impie est vel leviter suspicari auctoritatem libri, qui semper pro canonico agnitus, argumentis solam probabilitatem praeseserentibus labefactari, ac suo e jure dejici posse. Idipsum tandem conficimus atque eVincimus 4, ex absurditatibus, quae in Adversarii sententia necessario profluerent. loseph enim post sere Septuaginta unum annum a Iacobi patris sui adventu in Aegyptum vidit Ephraim filios usque ad tertiam generationem: si e
enim habet Scriptura: Vixit Ioseph) eentum decem annis. Et vidit Ephraim filios usque ad tertiam generationem. Filii quoque Machir filii Manasse nati sunt in genibus Ioseph. V At si juxta Coleuso quotquot ex
Aegypto exierunt in quarta generalioue erant, Decessario dicendum per reliquum centum et quadraginta quatuor
277쪽
annorum spatium unam tantum tribus superioribus generationibus accessisse: quod est incredibile. Praepostere igitur Colemo contendit omnes Hebraeos in quarta fuisse generatione, quando aspera deserti petiere, ac proinde
summa impietate ausus est numerum exeuntium nobis
in Pentateucho exhihilum in diserimen, inque fulsi suspicionem Vocaro. Quae qnum ita se habeant, ecquis non vklet, nonnisi summa impietate hane partem histori eam Pentaleuchi in salsi suspicionem vocari posse'l05. uine factum est, ut Patres non modo in universum mirabile Hebraeorum incrementum in Aegypto ' ratum haberent, verum etiam 600,000 virorum sui monumerum Exodi tempore disertis verbis assererent. Sic Clemens Romanus de seditione Core, Dathan, atque Α- hiron Verba serens, quae in hisce rerum adjunc is Moyses, uti a Deo jussus, lacerat, graphice nobis deseribit, inquiens: ' Mane autem exorio convoeavit Moyses) universum Israelem sexcenta millia virorum: et sigilla principibus tribuum ostendit, et aperuit tabernaculum testimonii, protulitque virgas: et inventa est virga Aaronis non lantum germinasse, sed et fructum habere.'' Tertullianus item Marcionis impudentiam retundens,
qui nihil sancti in Veteri Aeconomia fuisse conlendebat, illum comparatione Moysen inter et Christum instituta sequentibus urget: Pascit Christus) populum in solitudine, de pristino scilicet more. Aut si non eadem et majestas, ergo jam minor dit Creatore, qui non uno
278쪽
die, sed annis quadraginta, nee de inferioribus materiis panis et piscis, sed de manna coelesti, nec quinque circiter, sed sexcenta millia hominum protelavit. Adeo autem ea fuit majestas, ut et pabuli exiguitatem non tantum susscere, Verum etiam exuberare, de pristino voluerit exemplo. Hisce omnibus postremo loco Divum Augustinum adjicimus, quum illius verbis nil elarius, disertiusque hae in re haberi possit. Is enim primo hane sibi quaestionem solvendam proponit, inquiens: quaeri autem solet, uirum ad tantum numerum s 600,000 virorum) Hebraei pervenire potuerint
per eos annos in Aegypto, quos ostendere considera lusin Seripturis numerus potest. V Illamque sequentibus diluit: uis annis quantum multiplicari potuerint, si secunditas hominis consideretur, adjuvante illo qui eos oluit valde multiplicari, reperietur non esse mirum quod in sexcentis millibus peditum egressus est populus ex Aegypto, excepto caetero apparatu, ubi et servitia erant, et sexus muliebris et imbellis aetas.' Ex quibus testimoniis elare patet ne ullum quidem dubium circa veritatem eorum, quue Colenso de nationalistarum more in fietatus est, a primis Ecclesiae seculis usque in praesens menti alicujus insedisse.
33ὶ August. quaeat. xlvii in Ex. l 2. 3M August. loc. cit.
279쪽
Mirabilis Hebraeorum propagatio in Aegrato, eorumque ininnumera multitudo Exodi ιe ors estertur: -Discultas. quam hae de re moret colenas, evendiIur: -tandem in medium inque lucem editia argumenιia ad fidem faetendam idoneia exploditur. peniι usque ronoeliatur.
104. Quod divinam commendat Sapientiam, ejusque nullis limitibus circumscriptam Potentiam merito in eo constituitur, quod dum homines, utpote qui sub ordine, quem Deus in rebus statuit, constituti, haud possunt supra hunc ordinem operari; Deus autem nulla lege adstrictus, nulloque limite in suis operationibus circumse- plus, quae ipsi libuerint, licet solis naturae viribus
impervia, Sive solus, sive aliarum caussarum miniSterio operatur. Huc laciunt semel atque iterum repetitae
Regii Psaltis testificationes, qui secum animo perVolVel S, quae pro populo Israel Deus non dedignatus est operari, illius potentiam sequentibus celebrabat: Tu es Deus, qui saeis mira hilia: illiusque praestantiam esserebat, inquiens: Beuedictus Dominus Deus Israel, qui laeti mirabilia solus.' Εt jure meri loque: tot enim tantaque prodigia Deus Hebraeorum amore profudit, inque eorum tutamen convertit, ut si haec omnia recensere velimus, dies procul dubio deliceret, antequam Series compleatur. Hinc, eeteris omissis, speciminis gratia illud praeSerlim urgeo, quo lactum est, ut domus Iacob primo in Aegyptum ingreSsu septuaginta animabus conStans
280쪽
CAPUT XVI. 269 solo 215 annorum spatio ad tantam multitudinem etiam rebus adversis eo ullictata exereverit, ut non modo Αegyptiis formidinis caussa esset, imo vix et ne vix quidem dinumerari posset. Quapropter Moyses Israelitas ad gratias Deo peragendus excitans hujusmodi praeclarum laetum illis ob oeulos posuit, inquieus: In septuaginta animabus descenderunt patres lui in Aegyptum:
et ecce nunc multiplicavit te Dominus Deus tuus sicut astra coeli.'' Ubi enim septuaginta deseenderunt in Aegyptum, tempore exodi vero: ' Prosecti Sunt . . . sexcenta millia peditum Virorum, absque parvulis. Sed et vulgus promiscuum innumerabile ascendit cum eis, oves et armenta, et animantia diversi generis multa nimis. ' Quo in negotio nemo, ni luce meridiana caecutire velit, Dei opus haud agnoscere potest. Ηine Colenso optime sentiens sibi perquam dimet losore hane Pentaleuchi partem primo obtutu, ut aiunt, inter sabulas amandare, ea ule hoe in negotio sibi duxit
incedendum, ne rerum novitate perculsi lectores eorum animos suis e Scriptis aVerterent. Quapropter primo astaboravit, ut omnes persuasos haberet, solo 215 annorum spatio Hebraeorum commorationem in Aegypto suisse contentam, perque hoc tempus qua tuor tantum generationes conligiqse, ratus, hisce praejactis perquam facile se posse tuto pede genuinitati atque authentiae Penta. teuchi valedicere, illumque pentius qu0ad hanc partem