장음표시 사용
421쪽
Postquam impleti sunt dies purgationis eius Mariae
secundum legem Moysi, tulerunt illum in Ierusalem, ut sisterent eum Domino. V Stephanus etiam Hebraeorum pervicaciam retundens, inquit: Qui accepistis legem in dispositione angelorum, et non custodistis. V Sediluid plura persequar' Omnes enim sere Novi Testa menti Scriptores explicitam de lege Moseos mentionem lacere. Nomine omnium audiatur Paulus, qui non modo in omnibus sere suis '' epistolis, verum etiam in concionibus a se habilis et in Actis Apostolorum relatis disertam de Mose lege mentionem fecit: dixit enim: ρ Notum igitur sit vobis, Viri fratres, quia per hanc
vobis remissio peccatorum annuntiatur, et ab omnibus,
quibus non potuistis in lege Moysi justificari: V et alibi:
' Confiteor autem hoc tibi, quod Secundum sectam, quam dicunt haeresim, Sic deservio Patri, et Deo meo, credens omnibus, quae in lege, et prophetis seripla sunt: V tandem alibi: Exponebat testificans regnum Dei, suadensque eis de Iesu ex lege M0ysi, et propheli; a mane usque ad Vesperam. Ex quibus omnibus plano liquet perquam samiliare Christo ejusque discipulis suisse Moysis libros nomine se legis,' cohonestare, illisque eorum genuini talem ratam ac compertam fuisse. 55. Secunda testimoniorum classis illa Novi Testata
422쪽
CAPUT III. II menti loca complectitur, quibus divina Pentaleucho auctoritas tribuitur. Huc revocantur 1'. illa loca, in quibus Moseos libri diserte Lex Domini vel mandatum Dei vocantur. Sic Lucas de Christi oblatione, deque ejus intemeratae genitricis purificatione agens sequentibus totam rem absolvit: Tulerunt illum Iesum) in Ierusalem ut sisterent eum Domino, sicut scriptum est in lege Domini: V quia omne masculinum adaperiens Vulvam, saucium Domino vocabitur: et ut darent hostiam secundum quod dictum est in lege Domini; 'par turaturum aul duos pullos columbarum . . . et ut perseeerunt omnia secundum legem Domini, reversi sunt in Galilaeam in civitatem suam Narareth. ' Pariterque Christus Pharisaeos exprobrans dixit: Quare vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram' Nam Deus dixit: honora patrem et matrem, et qui maledixerit patri vel matri, morte morietur. Vosnulem . . . irritum feciSlis mandalum Dei propter traditionem Vestram. Iluc pariter reVocantur 2 illa loca, quae hujus legis immutabilitatem esserunt atque extollunt. Christus enim apud Lucam docet; Lex et Prophetae usque ad Ioannem: ex eo regnum Dei evangeligatur, et omnis in illud vim lacit. Facilius est autem coelum et terram praeterire, quam de lege unum apicem eadere: ' et alibi: Amen quippe dico vobis,
423쪽
412MBER III. donec transeat coelum et terra, josa unum, aut unus spex non praetoribit a lege donec omnia fiant. V Alhaec omnia nullo. modo de Pentaleucho praeditari possent, ubi haud esset divinitus conscriptus, ac proinde
l50. Quod quidem invicte adline ostenditur ex tertia
illa testimoniorum classe, quibus explicilis verbis edocemur, Moysen esse legis a iurem, euntque Pentaleuchum exarasse. Evangelistae enim nobis reserunt Christi hostes, celerosque populures plures quaestiones ex Pentaleucho Christu dirimendas proposuisse hae solemi formula usurpula: Magister Moyses nobis seripsit: Vvel illa: In Iege Moyses mandavit: V vel haec altera hisce similis: '' Moyses scripsit nobis: ' Christum.
qae inductitit hune persuasionem ulterius eomprobantem ac varia urgumuntis ex iisdem libris depromentem. Et sane: ila exhibetur Christus de resurrectione mortuorum cum
Sadduessis disputans: Nun legistis in libro Moysi, super ruimm quomodo dixerii illi Deus, inquietis: Ego sum Deus Abi alium, et Deus Isaac, et Deus lacob I Vet cum Pharisaeis de libello repudii r Moyses ad
duritiam coralis vestris permisit vobis dimittore uxores vestras. Sed quod capit illius, eadem veneratione Mo-8eos Scripta prosequenda esse dietilalait, qua sui ipsius verba digna sunt, inquietis : 'Si erederetis Mobsi,
424쪽
CAPUT III. 613erederetis sorsitan et mihi: de me enim illo seripsit. Vnine laetum est, ut quoties nuctores Novi Testamenti legem meminerint toties soli Moysi et non alteri adtribuerint. Hoc modo sese gessit Iohannes quando logis Christi exeollentium prue Mosaica ' exstulit: vel xhibu Philippi ad Nathanael retulit: vul de eireum- eisiuno die Sabiali conserendii ' egit, vel tandem, ne plura persequar, dum suctum adullerae ad Christum adductae nobis narrandum ' suscepit. Pari modo gessgessit Luens qui Christi colloquium cum duobus diseipulis, qui Emmaus petebant, n0bis reserens sequentibus
verba, quibus eorum incredulitatem expr0bravit, Suaeque gloriosae resurrectionis Ieritatem ecnstabilivit, retulit:
D stulti ei lardi corde ad credendum in omnibus, quae locuti sunt prophelaei Nonne haec oportuit pati Christum, et illi intrare in gl0riam suam Θ Et incipions a Moyse, et omnibus prophetis interpretabatur illis in
omnibus scripturis quae de se ipso erant. ' Pari 'modo sese g Serunt et reliqui Scriptores, quorum testimonia jam supra retulimus. Ni igitur impii esse velimus, nullo modo post tot laniaque Christi atque Apostolorum iesiimonia Pentaleuchi genuini lutem in discrimen vocare
457. Quod quidem postremo loco evincimus ex illa
locorum classe, in quibus nonnullae Pentateuchi senten-
425쪽
4i4 LIBER III. tiae nominatim, aliae generatim, aliae landem aequivalenter a scriptoribus Novi Testamenti allegatae occurrunt. Et sane: tum Christus tum Apostoli verba Plinia leuchi nominatim allegarunt, adjecto scilicet Moseos au-eloris nomine. Christus enim violatae legis Iudaeos incusans, inquit: Moyses dixit: honora patrem tuum et matrem tuam. ' Petrus ilem Christi divinitatem coram Hebraeis testifieans, dixit: Moyses quidem dixit: quoniam prophetam suscitabit vobis Dominus Deus vester de fratribus vestris, iamquam me: ipsum audietis juxta omnia quaecumque loeutus suerit vobis. ' Paulus tandem de gentium Vocatione agens haec ad rem nostram habet: Moyses dicit: ego ad aemulationem vos adducam in n0n gentem, in gentem insipientem, in
iram vos millam. VPraeterea Pentateuehum adhuc frequentius generatim
allegarunt adhibila solemni atque generaliori formula: Scriptum est Deus loquitur, Deus dicit, Scriptura dieii: Valiisque id genus. Christus enim, peraclo quadraginta dierum jejunio, ita Salan, qui eum leniaturuS accreserat, exprobravit: ' Scriptum est: et sequuntur verba Deuteronomii: ' Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei: ' rursus eadem sur-mula: Scriptum est: ' verba Deuteronomii allegavit:
426쪽
CAPUT III. 415 η Νon lentabis Dominum Deum tuum: ' tandem praemissa eadem formula: Scriptum est: V Deuteronomium allegavit: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies. ' lino quod capitalius, non modo Deuteron mium, Verum omnes Pentaleuehi libri generatim a Scriptoribus Noxi Testamenti allegati occurrunt. Sic Paulus praemissa formula. Seriplum est: V verba Exodi et lavit: si Principem populi tui non maledices: Vet alibi praemissa formula: Dicit Scriptura: V verba Genescos protulit: ' Credidit Abraham Deo: et reputatum est illi ad justitiam: ' demum, ne omnia loca consecter, sub solemni formula: ' Sicut dieit Deus: Vvorba Levitici allegavit: ' Quoniam inhabitabo in illis, ct inambulabo inter eos, et ero illorum Deus, et ipsi erunt mihi p0pulus. Tundem tum Christus tum Apostoli Pentaleuchum n 'qui valenter, nulla scilicet injecta Mogoes mentione, aut praemissa sormula ex recensilis, sed vel iisdem verbis vel vocibus aliquantisper temperatis, allegarunt. Sic Ch istus Dominus de Oxtremo judicii die n gens haec ad rem nostram habuit: Sicut in dii bus Noe, ita erit et adventus Filii hominis. Sicut enim erant in diebus
427쪽
ante diluvium comedentes, et bibantes, nubentes, et nuptui tradentes, usque ad eum diem, quo intravit Noe in arcum, et non c0gn0Verunt, donec Venit diluvium, et tulit omnes: ita erit et adventus Filii hominis: V itemque hujus judicii veritatem et alia similitudine ex ipso δ' Genesi desumpta conlirmavit, inquiens: Similiter sicut laetum est in diebus Lot: edebant oti bibebant: emebant et vendebant: plantabunt et nodificabant. Qua die autem exiit Lot a Sodomis pluit ignem et sulphur de coelo, eι omnes perdidit: Secundum haec eril, quailio Filius hominis revelahitur. V Tandem, ne plus quam par est in omnium, quae uti ' Evangeliis reliquisque Novi Testamenti ' libris urgeri possent, locorurn
enumeratione excurram, sat mihi est Beati Stephani ora-lionem in concilio habitam in medium inque lucem edere. Ipse enim ad Hebraeorum incredulitatem exprobrandam non aliis argumentis, quam historicis ex Perila leucho desumptis usus est, inquiens: A Viri fratres, et patres, audite: Deus gloriae apparuit patri n0stro Abrahae, cum esset in Mesopotamia, prius quam moraretur in Charran, di dixit ad illum: βῆ exi do terra tua, et de cognatione tun, et veni in terram, quam monstravero tibi. Tunc exiit de torra Chaldaeorum et habitavit in Charran. Et inde, p0Si quam m0rluuS est pater ejus, transtulit illum
428쪽
417 CAPUT III. in terram istam, in qua nunc vos habitalis. . Et non
dedit illi haereditatem in ea, nec paSSum pedis, Sed β' repromisit dare illi eam in possessionem, et semini ejus post ipsum, cum non haberet illium. Locutus est autem ei Deus: A' quia erit semen ejus aecula in terrauliena, et servituti eos subjicient, et male tractabunt eos annis quadringentis: et gentem, cui Servierint, judicabo ego, dixit Dominus: et p0st haec exibunt, et Servient mihi in loco isto. Et dedit illi μ' testamentum circumcisionis: et sic μ' genuit Isaac et circumcidit eum die octavo: et Isaac Iacob, et Jacob se duodecim patriar. chas. Et patriarchae aemulantes Ioseph D vendiderunt in Aegyptum: et erat Deus cum eo: et eripuit eum ex omnibus tribulationibus ejus: et q= dedit ei gratiam, et sapientiam in conspectu Pharaonis regis Aegypti, et c0nstituit eum praepositum Super Aegyptum, et Super
omnem domum suam. Venit autem fames in universam μ' Aegyptum, et Chanaan, et tribulatio magna: et non inveniebant ei hos patres nostri. Cum audisset autem μ' Iacob esse frumentum in Aegypto, misit patres nostros primum: et in secundo μ' cognitus est Ioseph a
429쪽
6lS LIBER III. fratribus inuis, et manifestatum est Pharaoni genus eius. Mittens autem Ioseph accersivit Iacob patrem suum, et omnem cognati0nem Suam in unimabus Septuaginta quinque. Et μ' descendit Iacob in Aegyptum, et '' destinetus est ipse et putres nostri. Et translati sunt in
Sichem et positi sunt in sepulchro, quod '' emit Abraham pretio argenti a liliis Hemur filii Sichem. Cum
nutum appr0pitiquaret tempus promisSioniS, quam consessus erat Deus Abrahae, creVu ' populus et multiplicatus est iu aegγpto. Qu0adusque Surrexit alius rex in Aegypto qui ii in '' sciebat Ioseph. Hic circumveniens genus ni Strum, BIixit patres n0Stros, ut . '' ex ponerent insanies Suos, ne Vivificarentur. Eodem lempore ' natus est Moyses, et suit gratus Deo, qui nutritus est ' tribus mensibus in domo patris sui. Exposito autem illo, ' sustulit eum lilia Pharaonis, et nutrivit eum sibi in silium. Et eruditus est Moyses omni sapientia Aegypti0rum, et erat potens in verbis et in operibus suis. Cum autem impleretur ei quadraginta ann0rum tempus, a Scendit in cor eius, ut '' visitaret fratres suos filios Israel. Et eum '' vidisset quemdam
430쪽
injuriam patientem, vindieavit illum: et secit ullionem ei, qui injuriam Sustinebat, percusso Aegyptio. Existimabat autem intelligere fratres, quoniam Deus permanus ipsius daret salutem illis: at illi non intellexerunt. Sequenti xero '' die apparuit illis litigantibus: et reconciliabat eos in pace dicens: viri, fratres estis; ut quid noeelis alterutrum ' Qui autem injuriam satiebat proximo, repulit eum dicens: quis te ' constituit principem et judicem super nos ' Numquid interficere metu vis, quemadmodum interfecistis heri Aegyptium ΤFugil autem '' Moyses in verbo isto: et factus est advena in terra Madian, ubi V generavit filios duos. Et expletis annis quadraginta, apparuit illi in deserto montis Siva Angelus in igne flammae rubi. Moyses
utilem Videns, admiratus est Visum: et accedente illo, ut consideraret, lacla est ad eum vox Domini dicens: ' Ego sum Deus patrum tuorum, Deus Abraham, Deus Isaac, et Deus Iacob. Tremefactus autem Moyses non audebat considerare. Dixit autem illi Dominus: '' solve calceamentum pedum tuorum: locus enim, in quo stas, terra sancta est. VidenS Vidi amictionem populi mei, qui est in Aegypto, et gemitum eorum audivi, et de- Mendi liberare eos. Et nunc Veni, ei mittam te in Aegyptum. Hunc Moysen, quem nega Verunt, dicentes: