장음표시 사용
51쪽
tinet quia organum corporeum est quia I pliciter necessarium 4 naturaliter ordi natum ad obeundis animae functiones inita vocabulum potentiae, licet principalite si gnificet o-- , quatenus potens est op rari; simul tamen, oblique , connotet or- praesentiam, fine quo organo nulla fit actio, quodque potulimum subintellecta dispositione convenienti determinat animam ad hujus vel illius generis a Monem exercendam. memadmodum igitur anima in ventri
eulo cernere, aut odorari, nequit, neque et
iam per naturam debet; videre autem potest debet in orati; olficere in nar videversa non in oeusi,d nardus cibum digerere potest aut debet; sed in innitimis. Sic potentia visiva recte collocatur in mi olf ctrix in nari imalὸ in ventrio G Qvice versa concoctrix cibi recte tribuitur animae, quatenus hiarret in ventriculo aut quatenus moderatur calidum nativum ventriculo in butum, similesque alio ventrietili dotes, non quatenus Musi, aut nari . inest.
Ex quo ipso liquet, quando anima humana per mortem separatura corpore, nilam retineri, ex hac vita aufferri potentiam cstitem perferum hoc ipso quod ex
tra corpus, sne omni organo, nec videre. nec olfacere, nec Mine, imo nec specμ-
52쪽
puta Muraliter, de nisi aliunde juvetur vel potest, vel debet, anima Posse cisim nisi quid extrinsecus impediat 4 habere potae pros nonum perpetuo habendasum
Dico niliquid extrinsecvi impediat. Exi Not stimo enim, quamvis quaestio de nomine sit, & cuivis liceat , vel hoc vel alio modo loqui adesse potentiam seu Facultatem, quotiescuηq ie, Huandocunque allimae praesens est organum suintinnim morbo alia quo labefactatumidus autem 'tentiam, absente organo. si igitur ruti sint oculi v. g. Facultas visiva defieis. Iisdem vero Catarracta aut pterygis obstructis,aut quomnque atactu gram vi infestatis,etsi aspectus exqrceri non possit, id tamen non ad defectum Faeultaris, sed ad externa impe imenta, referendum puto quemadmodum, si quis ligaxi manibus, simae pedibus, apprehenderes ambulare ne-
Multo minus descit Facultas visiva, si quis, bene oculatus, in tenerbis cernere nil possit aut Facultas concoctrix, si ob cibi . absentiam ventriculus non diger x, ς civium Deinde etsi ad onmes Ingulo Viven iuni uintium actiones exercendas, prater animam, requiratur organum corpo Tum praecipue iunctio-
53쪽
quaedam est, ut suo postea loco audiemus, a parte corporis se tenens; hoc ipsim tamen calidum Aversemiae ad eas concurrere,
Namsi Δoactiomim vitae genera sem a inservi Rituere velimus, ne eam se ,Σ tione, appetitione, motu arbitrario c. nimai consistentes; --male , seu vegetatios, i. eis tam nutritionem augmentationem, ex libu . herationem , quam spiritificationem , forte etiam pulsum , M. compreliende
tes, ut Cap. seq. videbimus ad animales quidem videtur calidum illud concurreremere Astpositive& materialiter: ad vegetati vas ver saltem rasique, non est dubium, quin actis seu efficienter influat. insev Imb, quemadmodum a flammae vis 'ςν xi agendi ad extra, consistit in qualitatibus, ipsi flammae naturalibus ac consenitis tota' 'i dimiteientis consistit in impetu actis aut est pro projecti hoc est, flamma qu/cquus agit ex
x 22 trase, per intermedium,&sibi inhaere:
nim in calorem, V. g. operatur, tanquam per es o
TU instrumentum; nihil vero immediate resti imitim pse adeo quidem, ut si esset calore, flamna prorsus calefacere non posset; si vero praesto sit calor, etiam abstente flamma, stantundem praestet, quam eadem praesente
sicuti id alibi adstruximus Pin projector, . n. sucrudiscnus in missili seu telo propuli0,
54쪽
observatur, id totum efficit interventu vim immedines ita quidem, ut impetus non minus moveat testim ab te, aut inremorem, proJectore, quam iraestentes incollimi eo Sic tota aut taene tota vis animae vege Applicitantis consimi in calido nativoci hoc est, quicquid nutrimenti Anima vegetativa de
eo uit, pelli si trahit, agglutinat, as Di ilat; quicquid spirituum producit, quicquid extendit, quicquid genera i , c. per unicum ferme calidum nativum praestat, nihil autem persemetipsam adeo, ut si calidum hoc justa mensura, constitutione debita,ri ar- si Micubi etiam absente anima, digestio reliquae actiones naturales non minus se liciter procedant, quam praesint eadem Quod ipsum in generationis opere, suo loco, manifestius patebiti
Quando igitur vim Facultatem, loten Calidum tiam c. animae nominamus, eamque cum 'I' μ ν
anima re eanaem Iacimus; clarum est, nos tur virtus
tunc non loqui de calido nativo, quippe ab is mi distinctismo, quantumcunque id ap 'i' in pellari possit, &i quenter appellari soleat in tu animae, quemadmodum etiam calor
substantia reater diversus est. Od, quemadmodum ignis, etiam adstra sim hendo
55쪽
so G. 3. C.' εὐ---loremus. hendo a calore non tamen negando eu
δεδ, ecte dicitur asessisus esse, seu in calefaciendi possidere; imo ipse et calor ignis dicitur cauactivus esse, & multiplicandi sui
MFluia potestatem habere. Ita etiam anima, liceto ia,' ί- a calido innato, dummodo id non
neges, recte dicitur vegetativa esse, seu coquendi,spiritificandi,generanci,c.etum obtinere Im ipse illud calidum,ratione qua- litatum sibi inhaerentium nam peret-in se subflantia est, dicitur vetera mi me , seu quedi,prolificandi &c.Facultate pollere. mire Hoc igitur posterius Attributum, seu ritum AEn potentiam, contendimus, non differrest, po realiter a subjecto suo quod proinde non est tibi his subjectum inhaesonis, sed solius praedicationis, x xione de quo seq. Cap. sed distingui seu ratione, subleue seu solo considera si modor ita ut in eademque numero res, absolute quidem,& infe spe-
cinia, dicatur anti irespectis autem,quate- nus ab ea procedunt, aut procedere possunt, operationes, dicatur potentia et item ima Meadem Numero res, secundum se spectata,&in propria eritisate sua, vocetur e li tinnatum; cum retirisne verb, S respeetu ad concoctionem, augmentationem, procreationem, quae a Calido illi, saltem interventu qualitatum,eidem inhaerentium, procedere possunt, appelletur Faciam con , coctrix, augmentatrix, genitrix.
56쪽
Tib.3. CV de animaripotentiis i Quod porr&-neram Facultatuitimae attinet, eum constituere non est facile. zz Nam organorim varietas ad rem hanc non nimsissicit cum in uno eodemque organo sepelli res potentiae reperiantur, ut in lingua, simi ab
cerebro, hepate; quemadmodum contra in gyR in pluribus partibus una non aro potentia inremtur, ut de tactu, retentrice , expultrice c. apparet.
autem admitti possit, quod is odocetur, distinctionem potentiarum com- etiam E
mode desium ab actilis , objectis, ab illi. . Ita
propinriue, ab his remore nam potentia nat raliter ordinatus ad Hi iactus autem e , petuis tendunt in obiecta, ut posthac pate Mbit: tamen non etiam facile est, numerare, aut in certas classes redigere ipse a dc obiecta. Omnes etiam fitentur , non mox
pro specifica diversitate actuum Mobjectorum distinguendas ac multiplicandas esse potentias quia unicus v. g. aspectus gnoscit tam album, quam nigrum. Ulut sit, multum haec res pendere id vi in tu ab asthini Philosophorum , velintne sei ἡ-- omnes omnino Facultates, etiam ministro temn praecipua selum numerare: item -- .lintne semper species speciali a recense . re ansu remis quandoque contenti esse: . denique velintne illa , quae valde enes sint,amdeminutiane -- .
57쪽
- re Acin nostra quidem sententia non magni interest, quotnam statuantur, cum eas ab anima, Winter se, non nisi consederatione distinguamus. idonei Interim statuemus, iis quandam, is ner tem,ssecundum quam definiri quoda--
funda molis possit earum numerias Nimirum tinu:
Σὼ ' disi uisenda videntur potentiae, quando
hendi non, vi tuque, sed tanta, inter duos vextiget plures actus, cernitur diversitas, ut, licet
tenta s. - quae ex parte orieci rarum requirun-'tur, praesto sint; obdiversam tamen organi imma aut dispositionem, anim inuina in elicere, Mine proserre possit, alterum non possit. Vel. quod idem est, totiesrina ieculiaris ponenda est animae potentia, quoties nova ieculiaris animadvertitur disposim corpori', aut partium e jus, quae ad exercendam unam aliquam ani rna functionem necessaria est; ad alias au--.wm nil consere, aut iis etiam ossicit. Ghes Si ergo siccitas cerebri vitularetur Me-yi h moriae Q, in phantas, , mollities contra serviret phantasiae, ceret Memoriae; Memoria esset facultas rei distincta phantasia, quantumvis in eodem cerebri lo- co residerent. Si ad perceptionem caloris&frigoris resum squaedam secundum bi-inaseas qualitates inmanu .g. necessoria est, tqRς Miam flusscit, nec praeterea requiritur
58쪽
imbi durities ad eas cognostendas,aut mollities; sique viceversa ad sentiendam Obje et alicujus duritiem mollitiem nee d-- est moderatio quaedam secundum duas hasce qualitates in manu , nec refert, utrum manus simul sit vel calida vel frigida, cultas tangendi calidum ac frigidum steris differet tacindurorum ac mollium. Et sic dereliquis.
secundum speciem,anima proficiscum. sancti tur actiones quas non minus quam cul-22ta tales, in certas rediger lasei, dimisimum pix est, tum alias ob causas, tum quia uniean .. pe vox piares earum simul comprestendi*-- ut in nutritione, Maliis, videre est. Sed ut eas crassa selum inerva ad c pi aliista quaedam hoc loco revocemus, placet o- ---mnes, eiquisis Me ammae, aut corporis ana' se,inati, functiones, simili semptas , primum in bina summa genera, in Naturales videlicet, & Animae M scemata ut licet posteriores hae in stirpibus non observentur; priore tamen eoimnunes iisdem sint eum animalibus,tam brutis, suam Ratione prae ditis
59쪽
Cuivi QSod autem Medici modes, ipsis spe hi uian. utimis dictas, actiones, in sanguinis ar-huca terialis praeparatione , in pulsu, respirabis, iba rione consistentes tinasin disti Jungan guunt, faciunt id non aliam ob causam,
conservanda vita nere ratem, in quotidiana praxi, hoc est, in praelarvatione , curatione thor riim, peia ter plane rationem
cui me yςris easdem gy tu li- functi ἡ-T. scholis Philosephorum, eis vi ata reserri statuimus e suo im in conco-αβ' Hione, attractione, retentione, expulsone, essentiam suam positam habent plurima ex
Misae. ixerim Naturales actiones vel sunt mu- nutu in lationes seciandi ἀμ-- , seu accidenta . sd; il lem, si ista tantialem vel secundum Leum. siones. mutatio secundum Formam si , -- Lbari Gem varias sub se species complect itur. Nam ii ii sis est totius corporis animatio singula ' rum ejus partium, ex idonea materia, Minx. loco commodo , prima consormatio et aut etiam quorundam patetium , post nativit a. tem, Vel generatis ut dentium vel regene ratis ut carnis in ulcere cave, sub qua murisionem, hoc est, ultimani alimenti assii milationem, in singulis animati corporis pastibq fieri s litam, .mprehendere potes,
60쪽
nisi peculiare huic caput tribuere velis Alia est in animalibus perfectioribus C - ἰmosis, seu sanguinis in epat productio quo etiam humoris biliosi di aliorum generati
nes reseruntur. Aliac Asia in ventriculo, aut cujuscunque succi, intro allecti, trans formatio. Niasmiuis; alia iactis elabora, . tio. Aliastin tuum procre tridi c. Mutatio secundum Formam rident Ali lem, seu secundum qualitates, praecedit peo'
ctionem Formae specificae praemittuntur in Materiam variae dispositiones, eandemvebuti praeparantes, ut in peeundariis dictis humiditatibus videre est. Quamvis alterationi bus istis peculi ria nomina sim non sint imposita. Ad eas autem reduci debet Nota tui spematis concepti, facta ab utero I sedem sit peculiaris actio. Mutati secundum is is est VAgmentatio, hoc est, partium Midarum , rite istas nutritarum, ad pactum amplius dilatatio ives e uractis materia convenientisci vel
Expulso humiditatum quarundam, seu amandatio ad alias partes. Quibus addi
potest Retentio. . Mattractionem igitur, expulsionem, diuit, Ietentionem revocandus videtur,usus cordii arteriarum , constans Diote, ἐμφυ, duplici ... . item respiratio, 'vixo Resiei