장음표시 사용
151쪽
PROLEIOMENA CAP. VII. ro' regni Neapolit. lib. XXXIV cap. .3. multa con gessit. Quoad Regnum Siciliae Tom. 3. PraAm. edit Caesint tit. 8. de ossicio judicis Regiae Monarciliae Pragm. 6. extat Philippi H clecretum quo cautum ut acceptetur, di observetur in hoc R gno sacrosa imi in Generale Concilium conclusim in Civit. Triden. Uerum Praginat. T. ejusdem tituli , hiennio post edita idem Philippus declaravit δε ex Trident. decretis qDoad discip linam e tantum observanda , quae regiam jurisdictionem, ac Monarchiae privilegia non laederent . illisque nec directe . nec in directe adversarentur is Dae Ponti cum decretales . g. IV. Post vulgatos decretalium libros decessorum suorum seqtientes vestigia Romani pontifices Pro re nata varias ediderunt constitutiones, vel edicentes, vel de facto consulti re
pondentes : quae Bullae nomine passim designantur . Bulla id proprie est, quod instar pilae in aquis intumescit & cito disrumpitur . Unde quae apud Romanos ex collo praeteXtatorum S triumphantium in pectus incumbebant insignia , quod extuberanti forma erant elaborata, bullae, judice Uomo , fuerunt nuncupata . Inde imperatorum sigilla etiam bullae dicta sunt, vel quia extuberantibus erant iconibus, vel quod diplo-
deatur. In capitibus Dero adnotatis D non ad-msis reiectio videtur spectasse non integra capita. sed tan tum eas particulas , quae regiis juribus Spraemiaatiis subditorum adversabantur . Nos non recepta capita fuis locis, prout se dabit occaso .
152쪽
matis , ut olim hullae collo Romanorum, adpendebantur , erantque apud Graecos imperatores hujusmodi hullae quadruplicis generis aureae . Rurgenteae, cereae, plumbeae, pro varia ecrum , quibus rescripta mittebantur, conditione , ut Meur- sius observavit . Bullarum . seu sigillorum usum suum etiam secernnt Romani Pontifices, eaeque quo ide genuitate constaret, decretalibus adpensae , ipsis IdecretElibus nomen dederunt. Novis pontificibus Inovas semper acle ntibiis constitutiones, adeo lhullae eXcreverunt, ut numero longe vineant lipsas decretales receptis codieibus comprehensas. iSpectant bullae istae fidem , vel disciplinam , dc quandoque etiam de rebus disponunt temporali - hus . Ex his conciliorum decretis & hullis nulla ἰlegitima auctoritate collectio procliit, nam septi- mus decretalium O huliarium Romanum privatae lydebentur industriae . Novissimae bullae tunia ldemum obligant in christianis provinciis de re- ignis, quum receptis moribus non repugnant , di ipublica summorum imperantium auctoritate admissae reperiuntur, aut deinceps admittantur. Inter jura enim majestatis accensentur eXteras leges expendere, & expensas, si e republicatast, publico decreto admittere . Quod adeo vexum est, ut multa ipsius concilii Tridentini circa disciplinam decreta nec apud nos . nec alibi lobligent, quod publica summi imperantis pote- istate , utpote receptis moribus di juribus adver- lsantia , non fuerint admissa . t
Regulae cancellariae . U. Nec tantum hullis , verum etiam l
153쪽
pMLEGOMENA CAP. VII. Io' inventis reAulis cancellariae jura condiderunt pontifices Romani. Hujusmodi regulas primus invel xit Ioannes XXII. . nec aliud initio fuerunt, quam
instructiones . quibus officiales cancellariae edocerentur . ut secundum varias negotiorum sormas in rebus beneficiariis litteras in cancellaria
i possent expedire . Inductas autem per Ioannemi regulas sequentes pontifices diversimode auxerunti usque ad Nicolaum U. , qui medio saeculo XU. ii pontifeX creatus, utiliores decessorum suorum reini gulas colligens . & multas adiiciens judiciales. t h. e. normam juris uictandi praescribentes . ali eum sere statum , in quo nunc habemur , Per-s duxit. Nicolaum deinde succetares paucis im- ι, mutatis. vel additis secuti suae, eoque mutatios nibus & additionibus perducta res est . ut adi unam supra septuaginta tantam excrescerent. i Quapropter hujusmodi regulae varios pontifices
i. adg scutat auctores , quin immo aliorum regulisi aut mutarunt. aut addiderunt succetares , at-ι que ita quamvis unius pontificis regula sit. h i bet tamea aliorum additiones . aut modificatio-i nes. Illud vero certum est . regulas cancellai riae non esse perpetuas . quum morte pontificis extinguantur . quamvis solent reviviscere. , nam, altero suae adsumtionis die eas pontifices inno, Vant , di in cancellaria publicaci jubent , nolia ii sine additionibus . mutationibus . omissionibus .i Prout pontificibus placuerit .i puatenus receptae. .
g. VI. Regulae Romanae cancellariae noαι omnes in christianis provinciis obligant . sed eae tantum , quae recepte sunt, & quae alias cum jure communi de ordinario conveaiunt . In Neari
154쪽
Ho INsTITUT. IUR. CAN. Neapolitano regno omnes ferme admissae di receptae erant . tantumque rejeetae , quae libertatem patronorum & jura patronatus deminuebant: quod Carolus Gagli ardus in litui. canonicar. lib. I. tit. 7. observat. Uerum ab anno CD IDCCLXIX. . quo Clemens X irr. summus pontifex obiit, diu
apud nos intercedente regia potestate OrJ J
nulla fuit earum vis, at tandem xv. Kalendas Iunii anni CUII CLVi I. Rex noster eas restituit ea conditione . ur beneficia iis conferrentur . quos ipse Rex litteris suis commendaverit . Idque recentioribus litteris tum locum habere declaravit . si non obstarent regalia rescripta , quihus multae collationes heneficiorum a pontifice
factae sine effectu esse jubentur. si Contra has regulas olim reclamarunt nostri Principes Alphonsus , & Ioannes quorum Pragmaticae extant in Archivio Prothonorarii. Ergo cum nunquam observatas fuisse hasce regulas R. Patrimonii Fiscus testatus esset, regnans Ferdinandus cliplomate sub die s. Iulii I777. dato vetuit inposte-Tum reyla mequatur muniri romane datariae provisiones, quae juxta supradictas Cancelleriae regulas fiunt: etiamsi Episcoporum regni consensus adesset. Hujus constitutionis ea ratio adsignatur, quod in his regulis plura praescribantur ordinariae Episcoporum jurisdictioni. ac praecipue regiis juribus
quo a) Mortuo Clemente XIII. Detuit Rex litteris suis ad Cameram MFalem datis , reyulas Romanae Cancellariae sne i sus regis expressa venia in usum deduci: eidemque Camerae etiam datum , uts futurus pontifex eas restitueret, de ii dem audito Coronae advocato roreret.
155쪽
PROLE OMENA CAP. VII. mquoad heneficiorum collationem adversantia.
f. VII. Demum juris canonici novissimi partem constituunt pacta conventa inter nationes & pontifices, quae vulgo nuncupamus concordata. Illa dubio procul invexit plus ni inio Oxtensa pontificum auctoritas. Prae ceteris ecclesiis Gallicana magis sollicita fuit in antiquis, canonibus tuendis & obviandis novitatibus. Sed hoc Gallorum studium inde usque a tempore schismatis Aventonensis dilucidius apparuit . Hinc decreta concilii Basileensis de abolitis mandatis de providendo θc reservationibus beneficiorum statim amplexi sunt Galli, & in comitiis Bituricensibus an. CIIcCCCXJ XVIII. ex omni clero coa
ctis in pragmaticam sanctionenn conjecerunt. Cum Franciae regibus sepae egerunt pontifices ad pragmaticae sanctionis abolitionem , unde multarum . turbarum subortae occasiones , donec eo ventum sit. ut veluti transactione inter Franciscum I. & Leonem X. ςontroversiae finirentur . Ita pragmaticae abolito nomine , nata sunt ecclesiae Gallicanae concordata . Habent quoque sua concordata
aliae nationes, in primis Germania Apud hos
praesertim eminent pacta. conventa inter Benedictum XIV. & Carolumta Borhonium olim regem nostrum an. CIIIICLXLI. inita . Iis intra modum coercitae clericorum di eςclesiarum immunitates. circa ordinationes restaurati sacri eanones , tribunal mixtum institutum . aliaquq ad ecclesia di regni felicitatem inducta . In regno Siciliae viget concordatum inter Carolum. UI. S Benedictum XIII. quo ad Tribunal. Regiae Monarchiae, di Apostolicae Legaside , de quo plura Cap.XIIII. In s.ct DFatis .
156쪽
De vario Dei ort/m canonum ingenio nom
nullis regulis pro eorum studio recte infitilendo .
Canones de moribus siundi immutabiles. g. I. Uae hactenus disseruimus de canonum codiethus variisque rei canonicae vici studinibus , generales veluti sunt praenotiones, a quibus antequam discedamus , alias addere duximus, quae varium sacrorum canonum expli- Cent ingenium . regulasque nonnullas tradant ad recte eorum studium ordinandum i quae duo es-ficiunt , ne in eorum errorem incidamus . qui antiquos canones cum honore esse sepultos clictitant. nec ad praesentem ecclesiae statum pertinere ς di vero etiam ut ordinationi methodo ad scientiam canonum accedamus . Ut a judicio . quod de sacris canonibus ferre debent tirones,eAordiar, canones omnes aut mores sormant, auedisciplinam constituunt, aut methodum tradunt, qua in judiciis ecclesasticis disceptetur. Μο- res , ut alias occupavimus . sunt actiones christianorum , quae ad doctrinam evangelicam componi debent. Hinc non aliud sunt ethici canones , quam evangeliea praecepta per ecclesiam renovata, & quo sortius urgerent , poenis instructa . ossicii plane sui semper duxit ecclesia. sanam doctrinam ignorantia , aut pravis cupiditatibus conculcatam , iterum in usum revocare
minis & poenis subinde adjunctis. Quin eo pro cessit
157쪽
PROLE OMENA CAP. UI II. x iseessit ecclesiae sollicitudo , ut pro moribus recte
componendis veluti quaedam constitueret sepimenta , quibus mali evitarentur occasiones , morum veluti traderetur disciplina . -Quoniam vero doctrina evangelica una est & immutabilis; immutabiles quoque sunt canones, qui ejus re- Vocant observantiam , tantumque quae in his r gulis sunt meri juris positivi , puta poenae ad-jimetae , possunt abrogari, nisi talia sint, ut sine illis, quae sunt juris naturalis, servari nequeant. Ita quum praecipua muneris pastoralis pars in verbi Dei praedicatione consistat, canones , qui ad eam episcopos & ceteros pastores', Urgent , stabunt aeternum , nec unquam fiet , ut pastoris munus Adimpleat, qui oves suas sacris concioni inhus non innutrit.
Caussae dilapsae morum disciplinae.
f. II. Et tamen quis crederet i tempor fuerunt', in quibus nihil minus in eccle-sa servatum fuit , quam hujusmodi ethici canones . Nec nostris temporibus adeo felicessumus , ut per omnia morales canones servato Videamus , quamvis haec nostra aetaS barbaris temporibus collata habeat . quod merito Possit gloriari. In tantum malorum prolapsi iu-
Π S , Ob temporum calamitates , S incuria eo-Πλm , quos maxime oportebat ecclesiae saluti pro-Videre . Inde usque a saeculo U. , quo barbarorum incursiones in oecidentem evaserunt frequentiores, ita ingruere coepit ignorantia , ut
158쪽
xi lasTITU T. IUR. CAN. lseptis. aut in milites distributis honis eccIesiam. . cis , saepe ecclesias. quo sibi Victum quaererent, ii reliquerunt . Hinc ignorantes, qui esse debe- exent, alii pIane evaserunt ab iis , quos evange- , itum & sacri canones depingunt. Incontinenti, ixebus temporalibus addicti, Christi abutentes pa- itrimonio , dominatum in temporaria ambientes ivero etiam usurpantes, &, ut verbo omnia com- irreliendam , milites . Tantis malis fomentunia liaddiderunt. qui postea aliquam operam studiis icoeperunt collocare . Hi enim lubricum morum i Potius PromoVerunt, quam eta stirparunt . Studia sua tempori accommodantes . postliabitis evange- lito & sacris canonibus . sophismatis suis doctri- lnam invexerunt , qua leges eluderent sanctio- lxes ca) . Nec minus ad hanc corruptionem conis tulerunt pastores ipsi. qui domini facti tempo- lxales. S. frequentes in comitatu degentes, negle- lctis spiritualibus . fere de temporalibus solliciti ievaserunt , ut mittam eos, qui prorsus sacerdotio indigni. ambitu S malis artibus summas ilia ecclesia occuparunt dignitates, quas infandis cri, minibus contaminarunt . Haud ignota loquor . Lubricum porro morum Promoverunt cum privilegiis exemtiones, dispensationes, ut plurimum importunae sine caussa concessae , quibus saepe obices episcopis injecta , quominus cunones urgerent. ει abusus emendarent. Methodus ecclesae in abusibus optirpandis .f. III. Uidet quidem semperque vidit ecclesia tantam in moribus labem ; at cave putes , eam morym Pr0hare corruptionem , aut opinari
159쪽
PROLEGOMENA CAP. VIII. x is ethIcos eanones per contrarior usus posse obliterari. Coustans semper ecclesiae sententia fuit . crimina, quo diutius invalescunt . eo esse graviora cab . Hinc semper adlaboravit . ut abumbus, qui irrepserant, quaereret medicinam . Ue-Tum quum temporum calamitate exorta vitia altar egissent radices , in iis eradicandis eam rationem sequendam duxit . ut evellens ZiZania.. non evelleret simul & triticum . Docent sapiente3, in rebus humanis aliqua ad tempus esse dissimulanda . & quandoque tempori servie udum . Prudentem hac in caussa medicum ecclesia imitata , leviora fomenta primum adhibuit , ut inde Vulnera medicinam pati possent duriorem . Id toties expresserunt pontifices di vero etiam ipua ridentini patres . Scimus in primis eorum patrum congressibus nonnulla fuisse statuta . quae postea ad incudem revocata . puriori disciplinae magis adhaeserunt . Inde etiam factum . ut nonnulla permiserint potius , quam decreverint et quod homines male feriati non attendent . trahunt in abusuum confirmationem . Quapropter observent tirones . non ideo aliquid esse licitum . quod videant impune per ecclesiam tollerari . Tolerat nempe . non prohat ecclesia . ea sane mente . ut quum feliciora tempora incicterint. latis canonibus omnino eκterminet S proscribat . Mutabiles vero sunt canoaes de diDiplieta . g. IU. Uerum enimvero contrario a canoni-hus de moribus ingenio sunt canones . qui ritus caerimonias eAternas . ct , ut Verbo dicam , me
160쪽
ram constituunt disciplinum . Hi enim non se cus ac ipsa disciplina . aeternum non obligant, sed variis subiiciuntur mutationibus et quinimmo eodem tempore Varii esse possunt pro varia locorum ratione , quod supra observatum est ca). Nempe ritus & caerimoniae ideo constabilitae sunt, ut doctrina in usum deducatur & explicetur . Quapropter parum refert , quibus ritibus utatur ecclesia , dummodo tales sint . quibus apte doctrina possit explicari. & conveniant sacrarum rerum majestati. At hic serio advertatur o2ortet , sub diversa disciplina eumdem semper ecclesiae spiritum eamdemque semper esse doctrinam . Ritus doctrinam in usum adducunt, non mutant. Quis ambigit, unam eamdemque rem posse diversis explicari rationibus 8 Si caerimoniarum mutatione spiritus etiam ecclesiae muta-Tetur', duorum alierum deberet evenire . atiznumquam caerimonias posse mutari , aut doctrinam christianae religionis defecisse , quum tot tantasque vicissitudines sit passa disciplina. plicandae doctrinar quidam ritus sunt aptiores . g. U. Quamquam vero indisserens sit . quibus
ritibus in explicanda disciplina utatur ecclela ἔnegari tamen non potest , ad eamdem doctrinam explicandam esse quosdam ritus prae aliis aptio Tes . Non secus ac in operibus mechanicis quihusdam instrumentis expeditius utimur; sic etiam evenit in sacra doctrina . quae uno modo explicata sanctius custoditur , alia vero ratione inirium deducta . saltem viam abusibus sternit .