장음표시 사용
191쪽
CAP. I. DE EccLesIA. r4 venit inter Graecos di Latinos. Eas Latini da. ras asserunς illi; strioris conditionis hominibus . qui negotia esciςsiarum tractaturi dis debant . quarum fide di auctoritate non solum in negotiis ab omnibus juvarentur, sed etiam lautius exciperentur . Contra ςοmenuatitias litteras iis datas interpretes Graeci Zonaras dς Balsamon scribunt. quorum eηistimatio fuerat in quaestipnem recata, ut ita cψnstaret poenis esse solutos. Varie- atem istam invexerunt soncilii Chalcedonensis patres, Ma commendatitias τοιο ιδον si ilarι voluerunt ca . Uox S malam suspi-ςionem di bonam famam aeque significat. lsu, malain Partem eam acceperan; Zonaras h Balsamon , & ex Latinis Gentianus Heruetust in ho-Dam vero antiquus Latinus interpres di Dionν-
sui Exiguus Sed magis est . uς Latin0 u
'ersionem sequamur , utpote quam aptatam ec
clesiae disciplinae illi videbant: μ deinde causa
non suberat, cur ecclesia lautius tractaret griminum suspectos, quam in communione sua per severantes . Hujusmodi autem omnes littera formatae dicebantur, quod peculiari serina di Mnis . ne qua fraus irreperet, erant inscriptae , identurque' ad formam ' tςsserarum , quibus gen tes ad fovendam hospi alitatem utebatitur, acces sise . quod Gregoriiis Nagianzenus ο) & Sozo- meus cc non obscure demonstrant. Gommercio armatarum unitas ecclesiae fovebatur . nam quotquot eatra ecclesiam suam erant. vel is eccle-ψs suis dimittebantur earuo beneficio in coin
192쪽
munionem , vel canonem aliarum ecclesiarum mincipiebantur, quou ita eleganter Optatus eXprese lsit, Totus orbis commercio formatarum in una communionis societate concor t. Nostris moribus lnon adeo litterae formatae frequentantur: quod inductis mendicantium familiis, persecta unitas inter pastorein N. gregem nonnihil eissoluta est.
De litteris formatis scripserunt Philippus Priorius di Caballatius , prorstasque egregia sunt, quae dolis commentatur Athaspinaeus γ'ὼ .
Centrum unitatis es ecclesa Romana . f. XXIII. Hae autem omnes particulares ec clesiae , mutuis foederibus inter se connexae dicolligatae, veIuti totidem radii, ad ecclesian conipirant Romanam , quae est centrum tetius lecclesiasticae unitatis. Et sane Christus unam lecclesiam constituere intendens , Petro , ac ejus lin Romana ecclesia successoribus primatum inter apostolos concessit , ut ita capite constituto , ma gis eNPrimeret unitatem . Supra Petrum , tam quam sirinam petram , voluit Christus suam aedi, lii catam ecclesiam , ut integrum aedificium ab eo uno penderet fundamento . Asserit de ecolesita Romana Ire naeus , ad eam propter Potentiorem inrincipalitatem debere omnem conbeni e eccle
sam cyb . Et Cyprianus , erant utique ceteri spopoli, quod fuit Petras , pari consortio, praediti ct honoris D potestatis et sed exorctum ab
unitate prosciscitur , ut ecclosa una monstretur . Et Hieronymus scribens ad Damasum, eos eis de ecclenae unitate docet, qui cathedrae Petsi
193쪽
CAP. I. DE ECCLE8IA P 14' communione junguntur, Quicumque extra hanc miam Vnum comederit, h/ofanus es. Si quis in arca Noe non fuerit , peribit regnante diluυio.
Ouicumque tecum non colligit . spargit , hoc est, qui Christi non est . antichristi es . Quae quum ita sint . ipsius Christi institiuioni adversantur .
quotquot ad ecclesiae catholicae unitatem caput visibile docent non necessarium .
Chri Hana ecclesia a republica diυersa . g. XXlU. Iam christiana isthaec ecclesia quam . vis in republica nata sit, & fere iisdem, quibus respublica , hominibus constet, societas tamen est ab ea omnino diversa . Spectat enim a republica
finem cliversum , alterius nempe Vitae consecutionem . Per se igitur subsistit ecclesia , nec quo sit di perseveret , reipublicae indiget auXilio. Hoc distat ecclesia a ceteris collegiis, quae sitne in civitate, quod haec, non Uero illa. , a civitate suam mutuantur subs ientiam . Cujus differentiae rationem diversus collegiorum & eccle- isae finis suppeditatis Collegia eumdem , quenti 'civitas. spectant finem , praesentis nempe vitae commoda ; ecclesia vero intendit culturam pie- 'tatis & alterius vitae consecutionem, Quapropter laborante civitate collegia laborent , necesse ἐest: ecclesia vero inter ipsas publicas turbas di s Persecutiones subsistit . quin & norere potest . Numquam sic soluit status christianorum , quam
primis tribus saeculis , quando ad ecclesiam exstirpandam armato milite tota Romanorum potentia
desudavit. Quo magis in christianos ethnici saeviebant, eo magis in virtutibus , di , quod mire ris , in numero filiorum eccIesia profecit . in mea erat sanguis christianoriina. Atque hine. '
194쪽
luisse forentem ecclesiae statum ι passim antiqui patres , in primis Hieronymus cab dc Clitisosto.
mus . tuignoscunt . Sed per publicam storobationem cuimussatur irae satiris ιXXV. Quamvis autem . ut eceIesa st de eonservetur . reipublicae auxilio opus non sit: per publicam tamen adprobationem plures consequitur praerogativa, . quae eam ornatiorem es p6tentiorem reddunt . Et primu ih cI quide nata quae uniones per publicas leges erant rephoba tae . ac proinde noctu dc clanculum fiebsint: pu-hlica accedente adprobatione ι non tantum maiori pompa celebrant ut verum etiam loca ad eas habendas destinata. augustius exstruuntur de ltiberius frequentantur. Porro II per publicam adprobationem ecclesia non secus ac alia probata collegia . pessonam induit in civitate δc libero uris communis fruitur exercitio. Ita ι ut exemplo hoe illustrem ecclesia ante constantinum . quod corpus habebatur illicitum . eapere est teissamento nec legata poterat . quae . juris veteristantisper subtilitate tempetata. alia collegia capiebant O . At cum publica adprobatione id etiassi accessit ecclesiae . iit cuique liceret e trebus suis. quod optaverit ecclesiae felinqueae in . Publica cIIIJ quoque accedente adprohatione prae aliis universitatibus summi impe-santes ecclesiam coluerunt ἡ variisque privilegiis ες praerogativis ornatunt , adeo ut hiillum eo sus reperiatur in civitato, quod majoribus do
195쪽
CAP. I. DE EccLrgIA I netur praerogativis. Et decebat quidem in ecclesiam . quae ipsius reipublicae sundamentui est , & aeternam civibius procurat felicitatem, summos imperantes esse liberaliores.
Et auxilium implorat a potestate saeculari. g. XXVI. Per publicam adprobationem po ro clU validior redditur ecclesia ι quum in su
auxilium libere potest advocare civilem potestatem . Scilicet imperio temporali de1lituitur ecclesia , poenisque tantum coercet spiritualibus. Quapropter saepe contingit, ut nomine tenus eliristiani ecclesiastica judicia ἐκ spiritualem gladium pareisaciant. In his casibus advocatione di auxilio civilis potestatis ecclesia utitur contra
contumaces, ut ita qui matrem advocantem non intelligunt , earn metu externae potentiae dipde irarum temporalium adgnoscere cogantur .
Tam sollemne ecclesiae fuit civilem potestatem in sui auxilium implorare . ut ejus rei exempla sub ethnicis principibus inveniantur ca i Seclhihil frequentius hoc extern6 auxilio postquam eliristianam religionem professi sunt imperatores . Quin plura exstant concili6rum decreta , quibus in constantem segulam abiit ι pee exumam potentiatri esse castigandos . qui in ecclesiam sunt contumaces γ ι saecularis vero potestatis . ejus implorato auxilio . partes sunt per disciplinae terrorem tinplere . quod non praevalet sacerdosessicere per doctiinae setaionem - Et ita civiles potestates Deo serviunt, qui iis tuendam suam demandavit ecclesiam.
196쪽
Ad reorum conversionem . g. XXVII. Uerum enimvero hac externae . Potentiae imploratione unice reorum conversionem spectavit divero etiam spectat ecclesia . Non admittit quidem religio coactionem . tantumque E mentis persuasione & intimo divini numinis Iumine dependet . Unde stib initium nec contra Donatistas , qui a violentiis abstinebant. externam Potentiam advocandam multi episcopi cum Augustino sentiebant, ne falsos S Guilatos filios pararent ecclesiae ca) . Uerum hac sum m
ratione non obstante , non alienum a mansuetu dine sua duxit ecclesia , moderatas contra rebelles filios implorare coactiones . ut eos hac ratione ad conversonem excitaret. Et sane experientia
Constat, multos inter angustias & amictiones bonam mentem induisse . frugique saetos esse . idque quod . malis veluti excitati ,.in suam agendi rationem inquisierint . eamque nullo suffultam invenerint fundamento. Ita contigit cum Donatistis, quorum permulti post publicatam contrR . eos Honorii legem ch . qua poena decem libru-vum auri plectebantur . nullam rationem invenientes , cur tantam sustinere poenam deberent ,
ad catholicam ecclesiam . teste Augustino . Tedierunt. Quapropter ossicii plane sui esse.intellexit eeclesia , post canonica & spiritualia remedia armatam di violentam rebellibus filiis procurare medicinam . ut ita pro resipiscentia dcconversione christianorum nihil relinqueret intenotatum.
197쪽
CAP. I. DE ECCLESIA I rsa Non ad mortem inferendam .
3. XXVIII. Quae cum ita sint , auxiIium ex
ternae potentiae ab ecclesia imploratum , non eo spectavit , ut christiani rebelles . morte punirentur et sed ut moderatis coactionibus eos excitaret. S ad honam lingem reduceret. Repugn3t ecclesiae fini ad mortem saevire . Ejus est dispersas oves Deo lucrari, ac proinde potius spatium ad poenitentiam & conversionem rei deprecari',
quam eorum accelerata morte , spem omnino amputare conversionis . Nullis bonis in catholica
t ecclesia b hoc placet, inquit Augustinus ta) s
tisque ad mortem in quemquam. licet haereticam, saeviatur . Alia est caussa provinciae. alia ecclesiae. Illius non sine sanguinis effusione est gerenda administratio , hujus vero clementer est commendanda mansitetudo γ'ὼ . Tempore Augustini adeo a sanguinis effusione episcopi abhorre-hant , ut a suis inimicis mallent occidi. quai eos occidendos magistratibus deserre cc J. Quod si olim ob caussas ecclesiasticas reos capite quandoque damnarint magistratus, aut leges poenam mortis in haereticos inserentes jusserint imperatores et laeta haec sunt insciis & minime probantibus episcopis. Vix ullum ante Prixillianum haereticum invenias, instigantibus episcopis , adnitimum suppliclcim cum suis asseclis fuisse damnatum . Quod omnibus honis, qui alias contra-Peistillianum faciebant . displicuit, praesertim vero Martino.Turonensi , qui seipsum ab episcopis C I Lib. III. contra Crescon. cap.5o. ba Augusi.
198쪽
pis sejunxit sanguinariis , ut narrat Sulpicius seis verus ca). Verum temporis lapsu diceres pristinae mansuetudinis episcopos oblitos . adeo ut ipsi occidendos . quin etiam cremandos traderent haereticos .
De variis ehristianorum ordinibus .
summa christianorum diviso in clericos D lateo . s. I. Ηristiani omnes. qui ecdlesiari corpus
a constituunt. pro varia, qua eos con-sderamus. ratione, varios ordines formant.
Summam vero eos distinguendi rationem ecclesiae Inaequalitas suppeditat, quae ek mandato Christi inducta , facit . ut alii praesint, alii subsint. Quapropter ecclesiae corpus in duos dispescitur omdines . clericos scilicet & laicos . Non absimili, partitio in Romanis locum habebat civitatibus . quae ordine di plebs constabant Et ordo quidem duumviros aliosque magistratus di decutiones comprehendebat plebs vero reliquum designabat populum . Antiqui ecclesiae patres reipsa eamdem inter clericos & salcoj proponunt partitionem . quamvis verbis plures ordin s videantur ieeensere. Et Eusebius ob quidem . in tres ordines universum ecclesiae corpus dispescit, praefonos .fiales . eatechumenos et Ilieronymus co vero i quinque , episcopos . presbyteros , diaconoe , Meles .
199쪽
CAP. II. DE VARIIs CARIIT. ORDIN. III retectumenos. Sed tam Elisebius, quam Hieronymus ex uno laicorum duos faciunt ordines. Hieronymus vero cleriim in tres ordines partitur.
Laici mini ierio ecclesiae non addisti . l. II. Laici a sacris remoti, audiant in rebi , eligionis clericos oportet et & tamquam ecolesiae plebs considerantur . Unde laici dicti sunt a verbo graeco ι plebs . quah plebem constituant ecclesiae , nullo publico ossicio decorari . Nec enim amplius sonat verbum , quam laicos non esse in officio , non notam quandam inurit servitutis. Hinc etiam dicti sunt idiotae , quod vitam agerent in ecclesia privatam , nulloque os
scio disii ne iam , sive doEii essent , sive indocti.
Etenim apud antiquos vox Ulata non indoctum , sed tantum privatum denotat hominem . qui nullo munere distinguitur, ac proinde clericis DP- positum . Quo sensu vocem idiotao interpretantibus Chrysostomo & Theodoreto ipse apostolus adhibuit ca Clerici vero, quἰ ecclesiae minifrant 'g. III, Clerici vero sunt, qui aliquod publi-
eum munus gerunt in ecclesa , sive praesint. sive ministrent: seu , ut definit Constantinus M. qui divino cultui minisse ria religionis impen tiunt x. Vocati vero suerunt clerici a verbo Graeco κως ιιι Est autem proprie lora; sed eleganti translatione denotat etiam agri portio nes militibus & privatis in clivisione territorii tributas, & vero etiam partes hereditarias coli exedibus obvenientes , idque quod hujusmodi di i
200쪽
xs6 INsTITUT. Iust. CAN. PARs I. visiones per sortem instituebatur ca). Opinatur Augusti mu , clericos dictos fuisse ab electione Matthias, qui sortitione fuit inter apostolos co. optatus. Geros ct clericos , inquit o , hinc op. Pellatos puto , qui sunt in ecclesiastici ministerii stadibus ordinati , quia Matthias sorte electus est.
quem primum per apostolos DFimus ordinatum. Inter recentiores Dod ellus eXistimavit . clericis nomen inditum non sine respectu ad mores inter Iudaeos & ethnicos usurpatos, quibus sorte sacriministri eligehantur, O . Sed Hieronymus aliam nominis clericorum dat rationem. Ministri Dei. inquiens co , propterea Uscantur clerici, Nel quia
de sorte sunt domini , vel quia ipse dominus sors .
idest pars clericorum est: quasi cliceret. vel quod eos sibi Deus ad ministerium eligat . vel quod ipse Deus se illis clat in partem & hereditatem.
non secus ac olim sacerdotibus S. Levitis. qui indivisione terrae Chanaam in tributum non venerunt , se dedit in partem di hereditatem . qua decimas & primitias Deo reservatas, consecuti sunt. Ex his duabus Hieronymi origination mus fecunda moribus potius Iudaicis, quam christianis
convenit: praesertim quum in novo testamento Iex nulla exstet decimarum; Prima Vero , qua clericos veluti Dei electos interpretatur , instituto clericorum & notioni etes in novo testamento usurpatae magis convenit . Sane ilia novo testantento clerici iidem sunt ac electi, e