Georgii Agricolae De ortu & causis subterraneorum, lib. V. De natura eorum quæ effluunt ex terra, lib. IIII. De natura fossilium, lib. X. De ueteribus & nouis metallis, lib. II. Bermannus, siue De re metallica dialogus, lib. I. Interpretatio Germanic

발행: 1558년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 화학

261쪽

purus. similiter histos est optimus statis Bhrrit: tametsi Dioscorides eligat eum cuius extremae partes croci imitantur colore,ut uideri possit praestantissimum illum, qui sola figura differt ab haematite, ignoorasse. Natura ex ostra cite , in Hildesheimio tractu inter antrum 8c

charadram,facit haematiteri, ars ex magne temtra urendo. nec uero

antipathes gema, quae nigra non translucer, uidetur aliud es se quam haematites niger. is enim ut etiam ruber, si coquituρ in lacte; facit id myrrhae simile. quin eiusdem generis est trichrus ex Africa niger, qui tres succos reddit, a radice nigrum:medio,sanguineum:sumnio, canis didum. est enim lapis compositus ex duplici haematite, nigro scilicet& rubro,ac ut uidetur, gala fit te uel assimili. Ut autem ex rubris faxis fit haematites & schistos ita ex albis 8c quide laxis calcis similibus ν, inorochthus. quem quia lineas albas, ut creta, ducit, quidam iccirco leucographida uidentur nominas. : quia candidus mollis est .ali leucogoram,id est candidam terram: quia succum ex sese emittit lacterina, quidam gaiaxiam. is nascitur in X.gypto, & in Saxonia Germarniae regione estoditur una cum terra Alseldae. s. sta est ad ortum aestiuum, qua itur ad montem sysuestrem. est autem morochthus candio diis & mollis ac facile resoluitur: quo utiatur linteari 3 ad dealbandas uestes, utuntur medici. etenim illinendi uim obtinet. quare prodest 8c exscreantibus sanguinem:prodesst mulierum menstruis. quonia uero cum exiccet non astringit non abstergit non mordet potus caeliacorum4 uesicae dolores sedat, at utilis est oculorum medicamentis. explet enim ulcera caua, & destillationes sistiti ulceribus insuper eos rum quibus mollis est caro, cicatricem inducit. Ex iisdem saxis calcis,' sed cinereis gignitur galaetites 8c melilites: quorum uter cinereuSest: uteri cotibus attritus reddit laete iam succum, ex quo galaetites nomen inuenit: utrius succus est dulais uerum dulcior melilitae,atoque iccirco a melle propter similitudinem saporis est appellatus. galaehiten mittit Achelous amnis, reperitur ad Saxonum riuos in traactu Goselariano. at in Hildesheimio eruitur e fossa arenaria, qui sin gulis annis ex lact eo et glutinoso succo capit incrementu, unde non inulli magnitudine capitis pueri solent inueniri. uter ν, quia caloris

liquid habet, abstergit, sed plus melilites, quod plus habeat caloris.

uterin ad oculorum destillationes S ulcera utiliter inungitur. galas Rites nutricibus, quae eum tritum cum aqua uel uino dulci biberint, facere dicitur lactis scocunditatem. quin etiam lapides in Argso Jappadociae nati,inlactei coloris succum resoluuntur. at hos renii cauculos frangere autor est Galenus. Idem saxum calcis pares est gypsi. quod in montibus Misense qui sunt ad Salam,licet c6spicere: ubi ueripo gypsi per saxa calcis uagantur. eius natura cum singularis sit,iame

Propis

262쪽

propius ad lapidem quam terram accedit, ut Theophrastusrecte sentit. nascitur multis in locis, quorum celeberrimos tantum comemo

rabimus:itain in Gallecis citerioris Hispaniae populis: in Saxonibugin Hildesheimio ultra montem Maurici j: in Hercynia sylva Stolber gi: in Chattis inter Aldedoriam 8c Eschuegam oppida, non procul ab arce Pil si eino in Toringis Northusae ubi multi sunt gypsei monstes: in η idem ad Gotham ubi eruitur e montei, quem Sebergum nos minanti in Misenis ad Salam fere e regione lenae oppidi Toringoru, quo in loco montes abundant uenis gypsi dilatatis. in Italia uero gugnitur in Thurris:in Thes Ialia:in Perrhaebis:in Thesprotia ad Tym pharam:in Cypro, ubi detracta perexigua terra effoditur: in Phoenisce:in Syria:in Mauritania Caesariensi, atin ex eo etiam portus Gypsariae ni fallor nomen inuenit.gypsum autem primo differt colore. caladidum reperitur pleris in locis . sed candidisssimu Northus, &Hildeshei mi ebori non disiimile . in candido cinereu iterum Hildeshebaran cinereum nigris maculis, ut marmor Roch license, interstinctum in Misena ad Salam. cinereum tantum Northus, . gignit etiam Missena ibidem subrusum & uiride. deinde disteri nitore. aliud enim si ellarum instar micat, ut plerun* id cui glebar est figura:aliud marmo iris modo nitet, ut Hildesheimium in cadido cinercum & Misenum subrutam: aliud translucet, cuiusmodi interdum e Gallecia affertur. tum differt sigura: nam aut est glebosum quale Misenum subrufum,& cinereum nigras habens maculas: aut constat ex crustis cuius mois di Northusanum cinereum:aut quemadmodum sal ammoniacus fi9sum uidetur esse quale Misenum candidum uiride. cum autem osmiae gypsum eam habeat duricia,quam dixi, in Toringia inter Nor ithusam&Eldericii oppidum, acilia Saxonia in tractu Hildesheiniis reperitur molle & facchari simile, quod magis terrae speciem prae se fert quam lapidis. etenim adeo friabile est, ut digitis in puluerem teri possit. sed duria incolae Hercyniae syluae 5c Toringi urunt ustum molunt, & aquis madefacto calcis uice qua multum lentore praestat, ustuntur. Phoenices, Syri,alti in similiter quondam usierunt,& usi sunt, ustum cuiusculain coloris fuerit,candidum efficitur. quonia uero glutinosum est , ustum,ut etiam saxum calcis, diu in se retinet calorem. pari ratione ex lapide speculari cremato esticitur gypsum, quidem osptimum.cum aqua si permiscetur gypsum, lactis imitatur colore. qui autem tundunt gypsum,aquam infundentes rudiculis agitant usque eo dum bene permisceatur non manibus,qudd eius calorem non se irant.sed madido inquit Plinius statim utendum est,quoniam celerrime coit ac siccatur: tamen rursus tundi,Win farinam resolui patitur. aquis enim madefactum unius noctis spacio ita indurescit in uasis, ut dolas

263쪽

FoSSILIUM, LIB. V

dolabra excidi necesse sic attam ei ursiis aquis madefacti usus est conglutinandis coementis. nec uero minor in albariis: aliquis etiam in coronis. at sigilla aedificiorum & diuorum simulacra non tantum ex tuisso & madido gypsis fiunt sed etiam ex crudo maxinie ebori non dis simili,sculpuntur. ex eodem quondam statuae philosophorum factae fuerunt,& Uictoriar in Circensibus ludis locatae. hominis aute ima ginest, ut iterum Plinius scribit, gypse e facie ipsa primus omniu exis pressi, cera in in eam formam gypsi infusa, em edaxe instituit Lysistratus Sicyonius frater Lysippi. ex gypso est Romae imago beatae Masriae uirginis mortuum filium sinu tenentis 8c lachrymanti similis, o,

pus mi haelis Angeli id uero est in templo Martis, quod est in va

ticano ad sinistram ingredietium basilicam diui Petri quod nunc sanctae i Harate de febribus dicitur. ex eodem est Romae in sanctae Praxedis templo quod est in monte Esquilino sepulchria Alexandri dracoc a Florentini. ex eodem Portae ad Salam sepulchrum Georgη Mar, chionis Miseni. Verum ex gypso quod constat ex crustis, cinerei coxioris murus Northiis, in Toringia est eYtructus: similiter ex gypso murus est portus Algeri Mauritanis Caesariensis oppidi. Astica gypso mitigat asperitate uini, ut Plinius scribit. fullones ut Theophra stus) gypso pro cimolia quoda tymphaico usi sunt. in medicina ex iccat,ia illinendi uim habet iccirco sanguinis fluxum sistit cum album1

ne oui illituria. ustum aute quia tenuius fit, magis exiccat, sed illinenadi uim obtinet minorem: at potum, quis d alliget uiscera & obstruat Uenas, interimit. Res gypse cognata lapis specularis est: nam simia siter interdum gignitur ex saxo calcis, sed cum pauca aqua permisto: dc ut hominis industria ex lapide speculari facit gypsum ita natura interdum contra ex gypso specularem lapidem. quod nomen, quia perspici potest,St rei quae ab eius tergo est imaginem reddit, ipsi a speculo impositum. e Graecis quidam appellant, quod plena nos die ad incrernetitum lunae soleat inueniri. uel quod imaginem lunae:

quam, quia pellucet noctu concipit, in dies singulos crescentis minuentiS numero reddat.alη α φροσεληνον uocat, qudd multis persuasurit

esequi absurdissima quae ιν vulgo persisaderi possunt, lunae esse spumam. Ab Aetio Amideno quod transluceat, appellatur, ko ψεκλαοον uocabulo Latino ,sed corrupto ex Germauis quidam huic

lapidi nomen postierunt glaciei. qudd ad eam candidi crustae magna similitudinem habeant. quam rem cum Iulianus Caesar in glacie flus vij Sequanae animaduertis Let, eam similerii esse scribit lapidi Phry gio, sic vocat specularem, quod in Phrygia reperiatur. nam multis in regionibus effodituriin citeriore Hispania circa Segobricam urbem

copiosus in Gallia non ita multus. in Saxonibus Germaniae populis

264쪽

DE NATURA

apud Hidesseirnuin paucus: 8c in iisdem ad Desteri imontis radices ultra Bunt edorsum . in Toringia ad secundum lapidem a Northusa in Strigera ualle copiosus. mons etiam, in quo Steinum arx Viceleabiorum munita nobilis extrinsta est , hoc lapide abundat ager Helcilebius prope deici lingum arcem antiqua S nobilem . in Mi, sena ad Salam paucius. in Italia Bononiae: ubi muroru pars ex eo fuit,& reperitur in fundam diis adhuc creber: in sicilia: in Cypro: in Phrigia:in Cappadocia: in Arabia: in A.gypto:in Africa. est uero uel totitus candidus aut niger uel ex dimidia parte candidus ex dimidia ni, ecqualis est Hanoberar in coenobio Franciscanorii, ad radices De teri effossus. uel candidus quidem est , sed aut ob nigras maculas o

phili est similis, cuiusmodi & hodie reperitur, & futile AEgypti uin

Theophrastus autor est: uel in candido mellei coloris, qui tamen ra rius estoditur.at candidus plerunw trasLicet: omnis alius aut minus translucet aut obscurus est,attamen splendet. magna autem ex parte

mollis; sed molli stimus Cappadocicus quida durus est, at is a molli non disteri specie sied sola duricia, quam sere habet marmoris. quas re in crustas facile findi non potest , cum mollis in admodum tenues

findi possit. ta uero durus quam mollis in Germania inuenitur. quos niam uero ex eadem constant materia, ex utro ust o fit gypsunt: uoter leuis est leuior tamen mollis. crustae autem alibi longae sunt, ut

in Hispania in Toringia in Cappadocia, sed Plinius nunquam quinque pedum longitudine ampliores inuentas dicit . alibi breues, ut in Misena ad Salam in Norico Halae ad Oenti ira in Italia Bononiar. sed

Noricae prae carteris angulatae sunt. lapis ille fert calores solis & hye, mis frigora sed imbrium adeo impatiens est, ut si uel magias eius moles ipsis fuerint expositae, corrumpantur. quoniam uero perspicuus est ex eo Senecae memoria coepertit fieri specularia quae fenestris iniserta aerem excluderent,transmitterent lunae. quod gentis specularia habet templum Cosuici in Saxonia,& alterum Merseburgi in Tot ringia. postea tametsi specularia fierent, aut ex uitreis orbibus tessel iis ue plumbo inter se coniunctis aut ex chartis, aut ex linteis cera aisba & lepo caprino intinetis: tamen antiquum nomen apud Latinos retinuerunt. crudo etiam speculari lapide cemeti: usto, calcis loco hodie quidam utuntur. eius ramenta in uino austero pota, dysentericis auxiliantur.usti uero puluis inspersus fistulosis ulceribus breui tem pore carnem generat. Sequitur amiantus, qui quanquam ex lapiσde calcis 8c gypso non fiat, sed ex sui generis succo: tamen etiam proσpriae est natui s.amiantus uero dictus est, quod ignis aded no inquiinet ipsius splendorem ut etiamsi in eu coniiciatur sordidus, nihil desperdens nitidus de splendescens extrahatur.idem uocaturasbestos,

quod

265쪽

FO SSILIUM, LIB. V

quod in lucernis fiunt enim ex eo thryallides,semel accensus non ex linguatur, dum aliquid olei supererit: nam ignibus non absumitur a

dein quia plexis mulierum crinibus similis est etenim in eam figuram formatus plerun* ueditur ) a Zoroasi re hominatur bostrychi, tes: quia caniciei hominis,ab aliis polia, ab as's cors id es: quia sparticaniciem interdum prae se fert, spartopolia: quia manibus netur & texitur u quibusdam linum: &quidem a Graecis as bestinum, quod exasbesto sis sturn sit : a Plinio uiuum, quod in igni non soleat mori: a Pausania Carystium, quod effodiatur ad Carystum: quia deni, ad alumen scissum sit nititudinem habet,a Quadrigario alumen mascitur autem in Belgica ad Namurum:in Eissesda,ia 5 procul ab Ilialda imo nasi mo :in Norici metallis Suaci: in Arcadiae montibus: ad Carystu Euboise oppidum: in Scythia:in India: in AEgypto. color ipsi uel candidus, uel cinereus, ues rufus, uel ferreus . sapore differt ab alumine scisso: nam hoc astringit, amiantus parum pungit linguam, minime uero astringit. quod ad fgurarii attinet, amiantus iam scissus capillo assimilis est:qui potest scindi bacillo. quod ad naturam pertinet, non

aliterae metalla humorem habet internum, sicc talem ex tertia. quenthurnorem ignis quia potentior est eius calore nequit consumere:sordes,ad lapidem adhaerentes consumere potes .ardentes,inquit Plinius,in socis conuiuioru ex eo uidimus mappas sordibus exustis splendescentes igni magis quam possent aquis. quin ea oblita non accens di obsidione Athenarum sub L. Sylla Quadrigarius compertu scriuhit sed ipse ut dixi alumen appellat quomodo etiam Strabo uidetur appellare, curri ait biturnen ardens alumine restingui Athenis in rea Mineruae lucerna, quani fecit Callimachus, inerat thryallis ex Ii no Carystio quod Pausanias scriptum resiquit uetus igitur est & Aὰ theniensium exemplo multis in regionibus hodie usitatum amianto uti ad ellychnia. idem lapis lauatur, pectitur, netur, texituρ, tametsi quia breuis, difficulter: conficiuntur ν ex eo noli solum ni appς, qua lis est Romae, sed etiam mantilia, quale in Saxonia Verebergi. ex eo Brachmanes Indorum philosophos sibi uestes confecisse Hierocles scripsit ex eo etiarii quondam funebres regium tunicae fiebati quibus induti in rogos ardentes iniponebantur: ut corporum cinis a ligno σrum cinere secretus 8c seclusus in sepulchro condi posseti qualiqua ni autern Plii litis scribit, hoc linurn rarum inuentu eue, & cum inueritu fuerisiaequare precia excellentium imargaritarum:iainen hodie quoαniam eius copia extat in 1 netallis Norici satis uili precio ueditur. ad illaec dum pyrites Goselariae tertio uritur, Eislebete lapis scissilis, uter, que in summo pyrae collocatus exudat quiddam subviride, ariduum; asperum,tenue: quod similiter ac amiantum ignis postea non c0mbu

266쪽

rit ted sapis scissilis exudat copiosius quam pyrites iam ab amianto sgura, non natura, differt magnetis: non lapis ille qui ferrum ad se tra hit, sed similis argenti. etenim ex crustis, lapidum specularium modo

constat, uerum tenuissimis. igni autem non aliter ac amiantum repus

gnat, ut ipsum consumere non possit. quare fiunt etiam ex eo thryatilides aliquot crustis filo ferreo coniunctis. in permultis reperitur loscis: uerbi causa in Misenae lina Coldecrona quae ad quintum lapidem distata Mariel, ergo: Sc in altera iuxta Sietam oppidum: in Boemia Vildesteini, & ad Nigrum scivium: in Francis Mittebergi: in regione Livonu.coloris autem est aut aurei, qualis ad Nigrum effodi tur:aut argentei qualis reperitur frequenteriquem figuli nostri appellant nomine eY argento S albo composito: & recte sane. nam ita siis milis est argent ut eos qui ipsissim non satis diligenter inspexerint, decipere possit. atque cum taliS sit , tamen cum argento, ut recte Theois phrastus scripsit, nulla iungitur cognati Oe.idem lapis insuper est fer rei coloris, cuiusmodi interdia est Misenus ex Goldecrona effosius: aut plumbei, quasis ad Goldecrana cum inuenituri aut deni coloris argenti cum plumbo permisti. sed cui color est aureus uel argenteus

uel ferreus, is modo cum terra rubra solet esse mistus, modo cum sui tea, nunc uero cum alia. reperitur etiam atri coloris ad Nigrum fluuiisum. magnetis praeterea alius in tenuissimas crustas findi potest, alius

non potest quod genus sunt hi quibus color plumbi uel argeti cum

plumbo comisti. nam ex crassis crustis constant .in regione autem Litionum ex tenuissimis crustis quia ignem non sentiunt, fiunt laterias earundem, si Derint argenteo colore, puluerem hodie chynaistar 8c nonnulli alii cum aere miscent, ato ita faciunt album, ut simillimu sic argenti eundem puluere figuli cacabis itispergentes, eis argenti dant nitorem.at ex eo cui est color argenti cum plumbo misti quia crassas habet crustas mensarum fiunt tabulae. quae sordibus des datae igni, non aqua, tantum purgari possunt. magneti autem colore similis est mica natura dissimilis. etenim argentei est coloris, aurei,galenae,atri, sed igni consumitur. in lapidibus,marmoribus,arenis lucet ita his agnata ut separari non possit: eam metallici nostri partim ex splendore appellant, partim nominant uocabulo ex fele & argento composito:

quo eodem etiam quidam magnetim appellant. ut autem magnetis lapis est interdum aurei coloris,ita etiam ammo chry S. arena tamen

est magis quam lapis prorsus auri colore simillima, unde nomen in Menit:non ex eo utPlinius scribi qu3d ueluti auro arenae misis sint. metallici nostri rursus appellant nomine ex fele& auro ducto: nihil enim auri in se continet. hinc conficitur aureus puluis, quo qui scrimbunt, arenae loco utuntur. qualis reperitur ad Lotharingiae calidas x plum,

267쪽

FOSSI LIVM, LIB. V i,

plumbarias: in Toringis collibus, quisiuiit ad Chelbra oppidulum: viriuo quodam ad coenobiu,quod Valdesessum nominanti id quinque millibus passuum distat ab Estra nobili oppido, iri confinio Boemiae sito .ad modii praeterea tenuis in antro ab hasta appellato; quod est in Brivasda Carinthiae sysua . Stimiliter ea quam metallici ubcat armaturam, quod ferri politi, aut aeris silmilitudineni gerati neutru iiiii italltitia non modo est,sed ne tantillum quidem illitis ek eo potest conficilii erum est ueluti naturae rudimentum ea metalla facere discentis.

lapis uero qui tandem fuerit hac armatura indutus, Hoplites Graece dici potest. arimari autem solet saxum scissilerande interdum alterunt uenae latus ad longitudinem sex pedum,aut amplius ferri politi m.

do splendescit similiter cornu Ammonis et ali j lapides armantur,sed eorum arma ex auro uel orichalco polito plerun in uidentur esse fas

cita ut suo loco dicat h. Quinetiam niger quidam lapis inuenitur pro sus colore similis illi, ex quo coflatur candidum plumbum: sed adeo leuis, ut mox intelligas inanem esse,& in se habere huliunt naetallum. hunc nostri appellant Iupi spumam. idem albus etiam luteus,subviridis iti uenitur: quanquam rarius in iisdem plumbi candidi uenis reperitur lapis subrutilus, at* non fere aliter ac argenti spuma splendens Se friabilis. Vt autem aes, si curn eo magnetis perniiscetur, simile fit a gento: ita si cadmia, auro: quod orichalcum nominatui . cum auteni tres sint cadmiae diuersae, & duae taleant effodi: una expers metallude qua nucio qui imui:altera metalli fertilis illam comuhi homine fossilem appessabinius, hanc metallica. at tertiam quae oritur iti fornaci ihus, cadmiam sornacum. quoniam uero cadmiae quae ferreis sernacuhastis adhaesit stagmenta caua stant,'similia calami, ea primo ex caolamo nomen inueniti nuc sola fossilis id obtinet: quae lapis est durus, grauis, ex albo patiens. interdum tamen non admodum durus est. quare Festus Pompeius dicit esse terram .ustus luteum fumum e ita

tisi SI sit mollior ac leuior at specie, sed potissimum colore . differt. nam unus est subluteus syneerus atque se Meuis, qui optimus alia quem medicis usum prςbdi alter ex pallido albestit,& stabe est qui

medium locum tenet:testius ex nigro rubestit S impurus est, qui deterrimus. reperitur in inferiore Germania in loco sito inter Colonia Agrippinam,& nobile oppidum quod ex aquis nome duxitiiii colole, qui ex ea nominatur, ad quartum lapidem distat ab nobilibus illis aquis: in magnae Germaniae regione Vestophalia ad oppidum Lemigam:iri serrari js Sa uerlandite uehis:in Rhetia prima: ubi effoditur ex Aldebergo quod nome nostra lingua significat antiquu mori rem . hanc cadmiam uetefitiaim iumentorum ulceribus 8c intertrigini inspergunt. Sed de his quae mediam tiaturam habere uidςntur iris

268쪽

236 DE NATURA ter terram ct lap1dem 3c metallum fatis dies tum est.ntinc persequar heliquos lapides, qui e marmoribus aut saxis fiunt. quod genus sunt la pides Iudaici trochitae, dactyli Idaei,S consimiles. lapis aut Iudaicus diuersis nominibus appellaturiquorum uarietatem primo peperit regio in qua nascitur. quia enim in Iudaea unde etiam hodie affertur, ludaicus a Dioscoride nominatur: quia ipsa ludaea est Palestinae Syria regio, ab Aetio Amiden o Syriacus. deinde figura, quae altis uisa est balani esse, quo nomine etiam censetur fructus palmar: aliis olivae nuclei: unde illi phoeniciten ,hi pyrenem uocarunt. tum esses us,ob que quibusdam tecolithos dictus, quod liquefaciat lapidem: nonnullis Eurrhoeus quod quia cominuit calculos, & mouet urina, facile flue re uideatur. in glandis autem fere figuram sermatus est, fatis concin ne . nam ab obtusiore eius parte ad acutiorem procedunt eminentes lineae ita inter se aequales ut torno facts uideri possint:ut* lapis coiicharum modo striatus fiatiquae lineae, his qui pyrenem uocarunt, siσmiles visae sunt spinis piscium adorso in uentrem procedentibus. si

ab omni terrarum contagione purus fuerit, extrinsecus aeque ac instus est nonnihil candidus. sed fractus instar tabulae poliis intus est iguis & tanquam marmor splendet:quin aliquae etiam eius partes cxteriores nitent. at cotibus attrito, ut alteri solet, cum in medicina usurra praebet, sapor nullus est. ciceris uero magnitudine cum tribus aquae calidae cyathis potus urinae difficultati prodest,& fragit calculos,magis tamen in renibus quam uesica natos. Cum lapide ludaico cogna. tionem habet trochites a rota appellatus. etenim cum ei natura dederit tympani figuram:eius pars rotunda laeuis est, utra in uero lata harbetquendam quasi modulum . a quo undio radii ad extimam orbis partem, quae ipsis est loco canthorum, procedunt ita eminenteS, ut striae stant. multum uariat quantitate . sed minimus adeo paruus est ut maximus decuplo maior sit. maximus uero est latus digitum transuersum:crassus tertiam eiusdern partem, aut amplius. differt colore: nam aut cinereus est, aut nigricat, aut luteus est. sed is magis propter contagionem terrae talis esse solet.intus enim caeteris candidior. Omnis fractus lapidis Iudaici instar leuis est, & nitet. frangitur autem sis militer ut ille, in longum, latum, obliquum : in acetum impositus, ut astroites, bullas agit: at etiam reperitur interdum qui se tanquam

astroites moueat de loco. at ex trochitis nondum separatis constat entrochos modo ex binis,modo ex ternis,modo ex quaternis, nuticuero ex pluribus.uiceni enim sic inueniuntur colundii. eius duae sunt species:aut enim aequaliter teres est:aut teres quide,sed pars eius me dia tumet, utrun P caput angustius est . cuius autem trochitae radios lia bent eminentes,in eo, qua parte duo committuntur,semper inesse cing

269쪽

FO SI ILIUM LIB. V 21

cingusum retortum uideturiat cuius hunities, araeingulo, toti pues sunt.trochitae uero lac coniunguntur ut unius radi3 ingrediantur in alterius strias . en trochi quidem tumidi trochitae, plerun* suini Ies admodum habent radios . quin saepeti una ero lapis inforrnis reperitur una cum trochite en trocho, rotae in se cotinens figuram, lugin eo quasi quaedam radix trochitis iam abruptis,remansit.Hos autelapides gignit Saxonia ad Hildesheimum ultra montem Mauricri in comissuris marmoris in cinereo candidi,& in terra glutinosa: eadeinter Alfeldam S Embeccam:Chattorum regio in parte collis Cnos rebergi,adhaerentis monti, in quo sita est arx Spangebergia, hy troρchitis nitentibus nominata. Habent etiam lineas eminentes 8c strias lapides in agris nati, ex quibus eum qui cum tonitruis, ut nune quo que credit uulgus cadit; Brontiam uocant Graeci, capitibus testudi inum similem: qui cum imbribus Ombriam . nostri sunt modo sublutei modo subvirides modo subrubri modo subfusci, nunc uero uariant colore:positi tanquam specula ima ines reddunt. spura ipsis se dimidiati globi, raro obloga. interdum oui magnitudine su in Esed saepius minores . aliquibus bini sunt circuli quasi quidam moduli. a quorum superiore quid de lineae eminentes aequalibus inter se spacus diuita procedunt ad inferiorem, quarum singulae utrinc' striam ha ibent: totidem rursus lineae eminentes a superiore circulo per media spacia descendunt ad inferiorem, a quarum siligesis utrim, multae lineae transuersae pertinent ad strias proximas. inter eas autem sempersunt humilia spacia quadrata. aliqui uero tantum odo habent has postremas quinas lineas descendentes cum multis transiuersias,&spaciis non admodum longis. reliqua autem media spacia tota eminent, carrentin Sc lineis 8c striis. nonnulli eodem modo se habent, nisi quod linearum loco habeant strias,& quod spacia transuersa emineant. Ceoraunia quo ex eo nomen inuenit quὀd cum fulmine, ut idem creodit uulgus, cadit nec tantum in Carmania nascitur, sed etiam in no is stris agris.caret strps 8c lineis at in hoc differt a brontia.laeuis uero est & nunc rotunda, nunc oblonga:cuius genera coloribus distinguuntur. nam alia partim est candida pellucens, partim susta, alia ni gra est,alia rubet. Verunt ut entrochos diuisus rotarum effigiem re Praesentat,ita encrinos liliorum. cum enim angulata pars una ab as tera separatur, utra in quina lilia ostendit. nam alterius eminentiae in aegrediutur in alterius strias. quaelibet uero talis pars quinos habet angulos latera totidem utrino quina liliarunde pentacrinos Grsce potest dici. quemadmodum uero entroelios constat ex multis interdutrochitis, sic en crinos ex multis pentacrinis. agnascitur autem lapidishus in rubro nigri coloris,ipse rusus. sed eius pentacrinis fractis est la

270쪽

ana palmati lapides ut Plinius scribit,circa Mundam in Hispania ubi Caesar Dictator Pompeium uicit reperiunturi id , quoties fregeris.

eiaoste os fraeius ossis speciem repraesentat,ut de cotibus dicam:enoretiis fragmentis testium similis est. sedis, ut Plinius scribit, candidus.

in dioecesi autem Treuerenia, cum cementa pro reparandis structu ris, quae uitium secerant,arcis Erebreitesteinensis eruerentur,inuenti

sunt lapides nigricantes & duri, qui muliebre pudendum exprimes rent: ut orchites formam testiculorum perfectam efffingit. diphyis uero genitale utriusq; sexus distinguente linea ostendit, an de ei nomen impositum. duplex, ut scribit Plinius est candidus &niger. at Conoides ex turbinis figura nominatus estoditur in Pruma pirape Regium molem in loco quit Rosarum hortus dicitur.sed Glos petra linguae similis est humanamaonnunquam linguae pici uel graculi.quinetiam uidi longa transuersos digitos tres et dimidium. cuius pars prior erat cuspidata n candido oblatua, utrino seriata, ad extremit uno tuberculo denticulata: posterior cornuta & nigra. ista inferius, ubi plana. digitos duos es dimidium erat longa, siaperius, ubi exitiberabat digitos duos haec inferius quo tendebat utrun in cornu, digitis, superius sesquidigitum. Idaei uero dactyli in Creta ferreo colore pollicem hui

manum eXPrirnunt: idem reperiuntur in Prus stor loco qui Rosarunt hortus appellatur. proximos autem tres lapides Plinius in gemmas

rum numero reponit. idem scribit Ammonis cornu aureo colore asrietini cornus effigiem reddere,&1n Athiopia nasci. is uidetur aurei coloris armatura obducitus esse: Da in toto Hildesheimio tractu, qui, longissimi collis speciem pre se ferens, a Marie burgo arce per inseriorem urbis partem pertinet ad Hasdam pagum, inuenitur lapis nouae

lunae speciem habens curuatae in cornua, aurei coloris armatura uestitus,modo magnus,modo Paruus: mediocriter autem durus, Scinterdum striatus. sed eundem aliquado ferrei coloris armatura tegit : aut adamati similis. etenim ubi in terra alii minosa reperitur,aut atramens tosa aureo colorespledet: ubi in alterius generis terra ferreo, aut consimili. nam alumen Sc atrametum sutorium permutant serrii miri oriσchalci colorem, qui assimilis auro. ibidem effoditur lapis eiusdem s gurae,sed omni uacuus armatura,& cinerei coloris: qui est Tephritis apud Plinium. idem dicit Hephaestiten in Coryco natum speculi naσturam habere in reddendis imaginibus, quanquam rutiluS. nonae ex eo inuenit, qudd in solem additus aridam materiam accendat no alis ter ac speculum concauum sulfurata, stramina sarmenta. id genus laspides in rubro nigri coloris reperiutur Hildesheimi in fossa moenio

SEARCH

MENU NAVIGATION