Augustini Niphi ... In libros Aristotelis de Generatione & Corruptione interpretationes & Commentaria

발행: 1557년

분량: 238페이지

출처: archive.org

분류: 철학

101쪽

notriti, sed υt se uda. υbi igitur gesnet esse materia formae nutrimeti gestiet esse sub terretro dimens otium illius. 8 se incipit .sse sub noua formo & sub nouo termano: quaesorma quia est una, ideo materia erit una.&quia plures se eundum partes, ideo et plures, partes materiae, non ut prima, sed ut secunda. Et hπe non potuerunt intelligerexerentiores . unde nescientes soluere hoc argumentum, concesserunt penetrationem , alii materiam corrumpi. alia dimensionem elidi a materia, & stultos errores prosessi sunt. Ad quin tu animaduerte et quanto forma ess spiritualior tanto potest esse in pluri materia loquendo de materia large unge quia . geus est sorma summe abseracta ideo est ubique Forma vero penitus materialis, sia est penitu determinata ad unum non potest migrare nee effiei in pluri materia: Videmuς enim et intentio coloris quae es a lumine facta spiriitialis migrat de stibi)cto in subiectum non

aut color ipse. causa aut est, quia spirituale υt spuale eleuatur a materia di ncin ita dependet a materia, sed potius ab agente di cu possit eleuari a materia , pcitest e fici in plurimateria primum gradum spirittialitatis visetur habere vegetativa sorma itisa uua nulla spiritualitate participat a qua proce/unt anima secundum latituginem difformst usque adsum una spirituale quod est Aetit. Et se patet Uvegetarina pol enci in pluri materia quia aliqua spualitate parcieipa di sensi tua magis A ronalis magis sementariae

forma cli sint insta gradu Armarti spitatu, no possint epfici in pluri materia. di sie no nisi i materia in qua sunt Tue ad argumentum dicendum quod qualitativa disposito alae

potes corrumpere sordiam nutrimenti igitur aliquam inducet quia generatio est est, ctio sordiae de materia in qua corrupta est forma. Quidam recesunt quod corrupta sortira nutrimenti educitur sernia carnis in illius materia, mediante qua ala υ egetativa esteit in pluri materia, sed quia non evacuat dicendum quod non oportet υt deducit formam illa eorrupta sed illud esse quando ipsa non posset effici in il la 3t illam insor mare modo, quia es Arma spiritualia deci potes informare materiam illius. qualitati ua itur dispositio potest corrumpere priorem hc nouam non inducere,quango potest antiqua illam informare quado non: tunc inducit ne materia sit absque forma. Ad se tum patet solutio. forma enim ignis potest corrumpere aqoalitativas dispostones formam combustibilis non tamellitus materiam iusor mare quia non es forma spiritualitate participans secut in aliis animabus.

Ag septimum gicendum .aliquam formam ege extens-hilem dupliciter in se quia ipsa recipit ex thnsonem. υel in alio quia ad ipsam sequit ut extensio. in alio modo anima rationalis potest emci in pluri materia ideo poteti extendi seeundo modo, stis scit. Ad octauum dicendu quod portis e peis maiorpostmodu Uel pars quae erat morus κῆcitur maior, non quia capit maius quam si capax 1ed quia formam e sectam in pluri materia consequitur maior eα- tenso partim quia membrum molle est partim quia a 3- hue viget υirtus auctiva quae procedente aetate euantui

partim quia ipsa forma effecta in pluri materia, ut sic, est

causa maioris extensionis. In diminutione secus est, membra dura sunt evanuit υis auctiva. forma recipitur in m

neri materia qua fit ipse porus. Haec de quaestione hae di iat illima dicta satis.l Quaerunt quinto,utrum calor naturalis agat in humi dum naturale resoluendo ipsum centinuo vique ad finem vitae naturalis in isto quasto sunt duae politiones. Vna dicit quia calor na turalis continua agit in humidum tam Naturale quam cibale ipsum resoluendo. Alexander & Αlheritis in multis ioci ς ten rit quod noti. In prima posti ne a/huc quidam tenen t quod calor naturaliς potes resoluere totam humorem naturalem & per cosequens se ipsucor tuae pere pet accident etiam stante Uitare. hico tertia species ibi enim nihil humoris naturalis, nihilque caloris naturalis remanet sed solus calor extraneus tibi ilis atque

igneti .& hanc Monachus in libio pat Dae haec in contendit ' plurimi pes satissima am: mant Alia υt petius A ponesis di caueti medici, di recentiores plurimi volueruleum Nonacho humore posse resolui dicatotem etiam in fit stat i continuo per humeris te solutionem e verum υἱ-

tam die utit state naturalem quandiu aliquiὰ humoris naturalis remanet quam cito υ ero evanescit humor naturalis calor extinguitur, S inde mors aecidit .hi non coneeduntae hicum nihil habere caloris aut humoris naturalis. Vt vero positiones hae appareat, pro prima positione argui Dr, Primo quia si nihil humoris naturalis cosumitur nulla ecset mccessitas alimenti vel sali em animal sne eibo longo tempore vivere posset. Secundo, Aris. comparat in librcide longitudine , breuitate vitae alorem saramm, di humidum oleo. Sed eam a vigil in oleum igitur calor noturalis in humorem naturalem.Tertio spiritus vitales resoluuntur in nimio eVercitio od spiritus sunt part x hu moris naturalis snare asi quid humoris naturatas resolui tur Quarto me bis aicilis lunt distis imiter ealifla. igitur mutuo amni S p tiuntur, S sic continua ar eratione se resoluunt,Quinto me Eici aiunt continens, ut aer calidus exercicis nimium ec alia res non naturales auctx resoluut spiritu, igitur humorem natu talem. Sexto agems naturati approkimai tim passio sufficienter Hisposito agit efficis quem potest se Acalor naturalis est ipsi humido palso sis

scien et disposito adproximatus. igitur agit effictDm,quepote' resoluendo. Pro secunda positione arguitur, quatur L itur & sufficit pro introductione forma in materia tutum requiritui & sussicit pro eiusdere sormae in eadem materia raseruatione igitur illo humi/u fuit vi generatione tatu pro coseruatione & sie nihil ips' pol resolui. See do, sorma no variata si essentia nec G ese quana egule pro esse tatu pro ec seruatione Aliter ipsa coseruata differeret a stapsa genita. Cotta vero positione Monachi argunt Primo quia aliticus nutritur. igii naturali operatione aia ficitur sed illa naturalis operatio ess a calore. igitur adest ea sor naturalis. se go athletis .iuit sed vita est participatio alae nutrititiae incalore naturali igitur habet aliquid caloris naturalis. Tertio athicus potest morbo putri laborare,dcomnis morbus eiusmodi es a nono humore, qui praeetae naturalis: igitur in eo praefuit humor naturalis. Nihi aute idetur in hac re nihil certi esse. Ideo sustineo omnes par tes cum protestatione Eicendi aliter si aliter occurret Ad primum pro prima positione dicere ς necessitas alim nil est non pro restati ratione, sed pro consortati ne ut videlicet humor ille aliquantulum remolliscat. Alsm dicen3B τ illa comparatio non est vera quantu adora. sed et, si ut fiam a re solitat ipsum oleti sic calor naturalis reddit humorere,impuru, non tamen resoluit Ag tertium ἡicerent Q spiritus non resolusini,seg redduntur impuri. 3cti ideo egent quiete ut remollescant. Ag quartum vicerent, et, agun t S patiuntur non resolutionem sed impuritatem quandam. At quintum patet soluti faciunt enim non ad te liuione sed ad impuritatem humoris. Ag vli reum dicendum ui agit no resoluendo, sed imputu ficiendo propter causas datas. Ad argumeta alterius partis, o iasoluuntur unico verbo, quog minora requiruntur pro generatione quam pro conteruatione. eausa est, quia eo seruatio non es actio at generatio est auctio modo ad agendum plura requiruntur υt patebit a. hu in xl Ad argumenta contra ter iam Nonachi dici potest. Αρ primu Q ipsa athiel nutritici est naturalis sibi, non a calore& humore genitalibus ses habituali, qui ob habitu naturali, sibi satius est. Ad secundtim diceret ut vivit per calorem habituale qui es sibi naturalis: & se anima participat ea lore naturali, non quidem genitali sed naturati ab habito Aa tertium patet pet idem potest enim calor habituali. ficiathico praeter naturalis, quia petant humores indisponi & etir sibi plertiat talis pro quanto cotta natura calorix hahitualis. Illud tamen te latere nolo probabilius sesentat rosse humidum naturale a calore posse te solui non quiae in toto υt Monach υ eluit )sed in parte cuiusq; resolatia in toto mors est Haee enim positio cateris ideo ibabilior. est quia ad ea minora sequuntur estq; facilis'. IDxta quam

oportet eo ne ere resolutionem hane esse continua seeungum tempus .itae totum. υtrum υero continua secundum dispositionem dicetur tan Eem QIarunt sexto 1 trum auctio se motus cotinuus recentiores

102쪽

Liber pi

i ore Elaeetnnt auctionem particulatem Unius particulae υtudii spori esse cesti inuam quod prebant, quia omnis uanici motus est v nux motus & omnis unus motus est cotinuus Quare auctio haec etintinua est Securigo si non esset continua:ttinc aliqua auctio esset in non tempore, & sie motuuesset in non tempore.Secundo dixerunt auctionem totale

noti quidem ii principio vitae usque ad mortem, sed a principio vitae usque ad terminum temporis auctionis ablatis videlicet impedimentis. scisse esse continuam secundum tempus, hoc est nolium elie dare tempus in quo auctio eius non sition tamen continuam secundum subiemam citit dispositionem.Dico primo ablatis impedimentis quia ser- stan existente morbo aliquo. posset vivens non augeri.

Dieci notitietinitim dispositionem di lubiectum quia se in diuersis pori; inta'ce non continuis,& per diuersas dispoeiones no sub Minatas Huc positione psuadet, qa positis omnibu , catilis sufficietibus; effectu pductae eotinuo, porit essectus ipse eo tinuo sed in ipso vitici ponutur ectinuo ori cadi auctionis actu ut aia, calor potetia, ateria, ut nutrimentem S sui; igitur semper hiit di continuo auctio

Eri positis 5 sibi noti eonsentit, S eontradi it Auert &xationi eius sibi quidem, quia si qualibet pars audii augetur ut solida per iuxta positionem porosa per intus susceptiomem: omnes partes pretii & continue augebuntur . itue' enm tempus sit continuum,mebile continuum, & di olationes etiam partiumcontinuae, omnino motus hie debet dici colinitus, maxime a quatitate una & continua denominante subiectum υ num Averr. υeto nam tertio phvsicae auscultationis commen ε ait quod motus auctionis de

initio ad finem componitur pluribus motibus,& pluribus quietibtis Arguit autem hoc, quia si atisio quantitatis digitalis fieret aes squale in anno tunc euilibet parti anni corresponderet aliqua pars ἡigitalis quantitatis & sic collibet pa diri senstili anni correspongeret aliqua pars sensibilis illius digitalis qoantitatis cuius oppositum a ocet eκ petiera

tia. Propter hae teneo quo nec auctio unius pori. nec auctio toralis est continua licet quaelibet sit motus. Et ratiora F, e quod auctio uel est aggeneratio vel consequent adaggenerationem ea generatio fit per minima. quodlibet autere minimum generatur in io uniui. B ideo ea minia reum Et a 8 hocυalet ratio Auer nam ubi inquolibet insati anni:liquis ἡigitalis quantitatis aggeneraretur ,cum possit illud esse minus minimo tonequot instantia in anno iurast tot minima. Et cum infinita sint instantia in anno. infiitita erunt re inima di se totum auctum erit itis nitum. Tune aὰ primum dicendum quod auctio non est mo

lux continuus, nec Vnus motus unitate continuitatis, ξctavinen est motus . Ad secundum dicerent quod solum ὀe ratione motus localie est successio &eon inuitas i mnao potest esse aliqua transmutatio subito dc esse motus esse enim successivum Aer, est de ratione an tu, missio enim succes Maes di tamen noes motus.nec esse subito tollit ratione morus, cum sieratio velox S auctio positit esse subito tiramen sunr metus se3 diserunt penex subiecta nam subiectum motus es ensiti actu at subiectum generaticinis estens in potentia Solum tamen de ratione mortis Ioralis est

esse domistium & cessivum quia ille est supra spatium dia iam obrii in eo quod quanta, caeteri ad formam in eo quod maturalis modo quantum ut quantum non ea determinatum agminimum, nee ad minimum at naturale bene Ad tertium dicendum, quot M sunt omnes tauta auctimus.

id o age se auctio υLest apta fieri, modo cum ipsa iacirpatast fieri eis perminimaadeo non successive continuo fit,s . - S a repedimentum ex parte rei agenda . Hae de contentiatae uitio rara

septimo qualunt utrum raresectio si augmentatio. Et videtur sv d non quia auctio si aliquo adueniente at rari factio effici perest nullo adueniente. igitur ratefacto non ea auctio. In isto quaesito primo animaduerte Ut colligitur in vario a cultationum ea comm .g4 Ic. . eiusdem. commen. a s. quod densum id dicitur , quod habet multiade materia subparua extensione rarum vero contra pa-xum de materia sub multa extetione. Seg dices contra

primo vel materia habet partes, vel nonrubi habet vel

acto Vel potentia ,s actu igitur est eorpus si potentia. t e acto nec multu,nec parua dicetur at s partes non habet nec plus nec minus a diraesone dimentio a forma, ut dieit Auerr in libro ge substantia orbis igitur non potest diei aliqtiod habere plus ἡe materia quam deforma nec ecotra, canὰo quissem sese consequuntur propteritae saluo mel ori iudicio 8 cum protestatione dicendi aliter, si ali ter Occurrerit, ico quod plus & minus E cuntur saltem

habet diei ad aliqui ppterea plus dicitur respectu minciris, & minus respectu maioris vel vi at is placet) pla, Eicitur respectu medioeris & mnus similiter respectuim gi, Ulterius aecipio quoὰ partes Hicuntur ma ersa totius. secun physicae auseultationis & nen quidem ansnatae partes;Se minima qum possunt per se existere ac seorsum

lentiri tune dictum Philosophi intelligo rartim est duo

habet minus fle materia hoe es re in rci minimas medici cre, densum vero plura; si meae o Ca est, a densum cotinet Dedioere & υstra igit esa minima medioeris coli et& vltra. rarsi υ ero deficit a cotinetia minimoru mediocris. Ex hoe apparet et materia no potes diei rara nee detiti quoniam non est in actu , nec m)nti nisi interminata,& per conlequens non potest esse id quo liquid statur rarum aut 3ensum. secundo animaduerte quod anctio potest esse duplex cliii alitia, et υ italis, ut illitativa abserabit agnatione pol .n effici aliquid siti maiori titate. nihil in genito ut si rare fiat ignis vel aer, nullo genito. at vitalis a ctio ea est: quae curea sit quantitatiua de secundo in heatoeonnotat alicuius rei generationem in ipso Uiuo ut dixi mus.Hanc distinetionem innuit Auerto es in hoc prim. namento. R His acceptis, retentiores volunt prim

raresectio sit auctio Uitarina, di cedetitio diminutio sititativa at hue sensu Q rarefactio terminatur ad notia ta

ti . Probant primo rarefactio est motus ad quantitatem quia per rarefactionem corpus efficitur maius quam erat. igitur est auctio Secunso per rarefactionem in substantia riantur termini de praedicamento qua titatis. igitur auctio Tertio per rares icinem noua quasti m incipit, quia quantitas es alia a re quanta igitur auctio Secundo dicunt quod rarefactio non est auctio vitalis nee conesen I tio es dimiti utio υ itali; & hoc quia auctio . italis fit per intus susceptionem modo aliquid rarest vel cendensatianulo susceptotaiunt tamen quoa tare actio es m 1s mortis ad quantitate quam audio vitalis nam per rarefactionem noua aequiritur quantitastat per υitalem auctionem praeca genti quantita i aliqua super additur. Sed pace horum diaxerim hoc est delirare . prima enim concluso est e traAuem de rationes corurn Averro quisem quia ipse demonstatile in libro Eὰ subpatia orbis, & no, ibidem, dimensi dimes tres esse materim coaternas. Contra rationes vero pramo quia rarefactio & condensatio fieri possiunt sola latione ut in aere patet in vesca consituro digitis enim eompressos conge inscitur, at natura permissius rarest. Secundo ..immediate.consequitur sibilantiam non potest acquiri vel deperdi, nisi substantia ac ista vel deserdit an Sesquantitas immediate su Eatur in sublecta immo ab aliquibus ponitur substantia ut eonficit quia substat tit substati tia accidentibus. Tertio vi dicitDr in libro de morte Omne aecidens quoa eorrumpitur,vel per se a contrario cor rumpitur aut ad corruptionem subiecti, aut a centrario. per accidens sed intra resectione pura, nee substantia ali a desinit,nee succi Eit substantia contrarium per se nee per aecide M. igitur volutat in est dicere ipsam eorrupi . hoe apparet, Q nee magis nee minus imo serte minus rarefactio es motus, ad silatate 5 vitalis anctio .na nec 2 Una, nec per dil a noua qualitas acquiritur. Pro selatione igittit ad quaesitum. aliauerte. ν dupi x est raritas siue gensitatapUd. Aoerr . physi commen .ga. a qualitativa destiarta specie qualitatis θρ haee semper si qui turea ligura siue sta

dum siue aliquod genitum quale tint quantum, em tD locale, es aliqua meatium naturale. Alia est raritas suadaetas quatitativa,& hse es in qualitate, ut densum S remissum in qualitate. Verum hin in quantitate dici selene mascum N paruum,pius aut minus. Illa vero in qualitate intensum

103쪽

De Generacione,& Corruptione.

istensum I remigum differunt autem .nam quantitatio a tum pol otia non quod simpliciter sit non quanturii, sed potest intelligi sare sine qualitatiua vi in cubo leparato a ereis spolintia tantum quantum spula vel ea rosa scianaturalibus f potiere: ur in aere vas aqua siceret eniim ut licet pari s formales erunt maiores sis utar. hee est Arma dieit Ariamei latera Et stare. Secun3o disti runt, quia fistulti maior erit. Sumptit enim serinales partes , t phi raritas qualitatiua non potes intendi quin quantitativa lopontis inquit pro forma: Deinde sequuntur illa υerba. intelligatur intent he de facto ita fit. at pol st quantitati Si autem amplius facere no petest bubi secundum Philoti a saltem in t Elligi intendi nulla qualitatiua intensa, quia ponum eum ἀiuit quid si augmentatio, nuc vult expone prior potest abstrahi a posteriori Per haec patet in quodlia re quid si dintinuito, υbi Aebes scire secundum Philopo ferunt quantitatiua auctio & rarefactio. Auctio enim quan num quoa quando id quod aduenit superat augmentaliati latina est ad raritatem quantitatiuam, quia per ipsam va uam potentiam ita ut maius sit quam facultas possit con-riantur termini de praedicamento quantitati; non tamen uertere tticis aior pars notrimenti diffluit ae in superstitquantitas ipse . at raresectio est motus ad qualitatiuam ra- tates transit & parum tralit in substantiam membrorum ritatem .ecotra dicatur de diminutione & eondensatione. & hoe pacto si diminutio. Et hoe declaratur exemplo vi Et quoniam motus distinguuntur penes terminos ad quos ni cui si apponetur vi aqua ita .r non exuperetur, potens .phiseo .commen 9.ideo hac differunt ecie di genere. tia vini transit in vitium & augetur vinum: at si ac fras Ex hoe apparet. quod eum auctione vitali sunt tria conno perae potentiam vini factitiam , tunc diminuitur υinum lata,&vnum principale primum est generatio formae in S intelligo ut Philopontis inquit quod diminuitur non materia nutrimenti. Secundum es rate tactici qua raritas υinum inquanto sediti υnifactiva potentia . unde inquit. qualitatiua aequiritor: Tettium es motus localis,quo au- Si aut amplius facere non pol, sed υt aqua υino serea amctum maiorem occupat locum Principale vero, υnde no- plius atq; amplius,& paulatim misi iti fine aquatieti se est, men retinet auctionis est acquisitio tacitatis quantitativa. di aqua sie supple nutrimentum, cum superat potentiam Et sic haec quatuor sunt de rationeauctionis υt viralis quae nutritiuam , tune diminutionem iacit quanti Est enim non sunt de ratione auctionis , ut auctio, non tamen sunt maior materia deperditio quam instauratio . Manet tamemque primo de ratione illius Tunc patet quo ου auctio υ ita species Eius quod diminuitur usque in finem υit ialis magis propri eest stolus as quantitatem quam raren- sincit nutrire, augere vero noti. Imaginatur enim. Phictio. nam per illam saltem raritas quantitat itia variatur, at lo pontis tria tempora. Primum in quo plus petentia e per hanc minime Se3 supra haec est magna dubitatio quia stens in membro potest convertere ge satiguine apposto,s cum auctione vitali sunt conne illi tres motus, υtpote quam apponator & sc ge materia plus iransit in mem- generatio particulae minimae raresectio, S motus localis. bia quam de ea di stuat. tunc raresectio & motos localis essent subito nam tertio Aliud est tempus, in quo minus potentia ge sanguine physicorum commeri. ς 9 8 physici commen a . auctio apposito conuertere potest . quam apponatur, de sic plus fit in instanti di est more titaneus motu .igitur cuilli alii de materia dispuit quam conuertatur in membra, & hoe metus erunt sta connexi: tunc omnes erunt insanti. Hoe est xtas diminutionis. Aliud est tempus , in quo aequaliter est contra Auetro met illis ipsis interis,ubi solum localem potest potentia conuertere & nutrimentum apponi , &vult motum esse successivum di continuum. Cm teri vero h me es aras conssentiae. Verum υnde sit haee saetillati videntur componi ere piratibus motibus momentanei . & diminutio & unde auctio & ge temporum determina- quietibus temporalibus Dicerem pro nunc eum protesta- tione alias dicemus, nune υ ero Philoponus tantum asserit. tione dicendi aliter. Hoe non esse in conueniens per acci ges quoniam prima alas est calida & humida. ideo ibi est mare

immodico quod sicut generatio fit subito, quia quodlibet tia &agens humidnis extensibis calidum eluctivum ex minimum generatur subito. sic auctio subito,ic coeteri Me tensionis, ideo membra sunt augmentabilia & uirtus eo- autem illis competit per accidens pro quanto sunt conne- rum apta augere UItima ess sigida & sicea,ti se is embra xtigenerationi di auctioni. ficta sunt extensioni inepta. ti calidum agens extensi Per haec patet responsio ad rationes recentierum . hae nem descit Media .erct aetas in his qualitatibus media est de auctione dicta satis sint. S propterea in his actionibus media est. ex quo sequi ε PhiIllud pronomen hue potest rhserri ad nutrimentum & loponum per virtutem intellexisse calidom regulatum tunc soluitur obiectio tacita securigum Philo num dictu ipsa anima cuius es instrumentum. Animaduerte tamen

est enim quod nutrimetitum quan nutrit tantum & no quod in senectute non solum ge nutrimento minus con- auget seeundum solam formam 1git non autem seeundis Det tittit in membra sed ob caloris 3 ebilitatim minus g quantum,in quo suum esse habet ergo poliat qtitisti spicari ne rator & in merebra diminuitur & propter paucitatem quod forma nutrimenti quatenus nutrit vere separata est nutrimenti quod generatur,' propter paucitate contie a materia: tollit ergo hoc clubium & inquit)Hoeatit m s soniς nutrimenti geniti in membra quae ob siccitatem ex m , is, nutrimentum quatenus nutrit εἰ non antet, species sine tensoni sunt inepta, uerum de his alibi. In commentariis qukns ,his materia ut squia potentia aliqua in matella es. similiter qum ritur primo, ut tum augmentatio proprie dicta situ commen aliud etiam quo leunque organum. Ergo nutrimentum meratio, prima positio age ait, quod atigmentatio sit geia non est smpliciter forma sine materia, sed eo me 3 quo ne ratio non quidem absolute sed ameneratio, quoniam fistula vel quoguis organorum est potentia immaterialis, est generatio maioris substantiae quam prius erat, per hoc in materia tamen existens: & se licet si potentia immate- quoti aliqua pars substantiae generatur qum apponitur paetialis est etiist ns in materia. vel hoc pronomen referri libus subsantia, quae prius erant. Contra hane positione putes .i Alexa euponit Jad carnem secundum sol mam, in eommentariis tribus rationibus obierimus verum p

dictum est enim quod earo υt carci quanta augetur, vi ca- tissima ratio contra hanc positionem est illa quoniam Arirc nutritur mogo quis icit carnem vi caro est , esse fici teles ubique quatuor metus sue mutationis species dia nam sine materia, ideo inquit Hoe autem scilicet carci spe si traxit ad quantitatem, angmenationem ad ubi, motD metes sine materia, ut fissula potentia aliqua iti mataria es . localem sue latione , ad substantiam, generationem, a similiter di sicut aliquodcunque organum quo alibet enim qualitatem, alterationem ergo sicut generatio es Arma organum potentia immateriali formaliter, uisen in ii ter as subsantiam S alteratio lat maliter ag qualitatem. materia est. Quod υ ero ad υerba attici et υhibum fistula & latio formaliter ad ubi, ita augmentatio ad quantitate graece es inti autos, Verum Aria accepit pro omni fer- sor maliter maiorem quam prius erat . Vnde A Dertoe ma artificiali prolixa qua est potentia formaliter immate υhi esset it specificam mortium & mutationem differen-rialis,in materia tamen existens υt notaret eadem latione tiam esse propter spectram differentiam terminorum esse de carne quae t caro saluari pol non vi quanta, in qua ad quos, quoniam motos, ela terminus motus iant eis tato tamen existens Tunc redit ad digerentiam inter atig dem speciei immo non divit titit nisi peti s magia di mi mentativum, S diutritiuum, sunt enim haec subiecto ea- vel penes Buxum & factum propterea in commentariisdem,rati ne tamen dii runt unde dicit. Si autem aliqua diximus generationem partis esse necessariam augmenta

aduenerit materia existens potentia fistula habens & quati coni,tanquam aliquid necissario coexactura, sol maliter

tamen

104쪽

Liberi tam ci S. 67

tamen gicebamus augmentationem esse acquisitionem ma ad poros S pollea per luxta postionem alterativam A geloris quantitatis quain prius erat eius formae , quae auge- metatiuam ad partes circunstantes, eodem modo ut di tur Contra quam positionen, duas dubitationes fecimus, ctum est de ossibus . H me est positio Auericii; . qu, υiρε- ticine Acimus A tertiam quia hac positione data, tunc au- tur supersua, nam qua ratione partes durat . t offa Sc igctio non esset per se motus, quoniam quantitas maior non genus augeri possunt per iuxta postionem sanguinis, qui acquiritur nisi prate edente generatione partis ergo fit per iusta ponitur pulsone, vi dicit Philopolatis, facta a nouci accidens ad mutatiouem alterius . Platet ea De augmenta sangDine generato in corde de per uenas magnas Ec paruastione quomodo sat per minina non satis bene in comme tandem apposto pluribus partibus membri augendi eodetariis explicator Ad primam dicendum Q generationem per iuxta positionem sanguinis augetur caro, de medulla partis p s a supponi esse pet aut tanquam id sine quo non de omne membrum melle, sanguis enim notius pellit antia ut tanquam id per quod, quando aliquid acquiritur per quum 3c cogit, ut pluribus in locis membro per υenula mutationem praecedentem tempore vel natura tanquam iuxta ponitur .ergo auctio fieri poteti per alte lautiatig pet id per Q hoc aequititur per accidens, ut relationes 3t id ratiuam iuxta positione stetit in duris membris fieri pol genus: qua go υ ero lanquam per is sine quo non, rat sed dices,s nutrimen tu no penetret in qsa libet parte potest Eiei per se acquiri a substantia n. per se acquiritur non potes qualibet pars membri augeri. ἡiximus quod sed non sine alte latione . Causa vero quare quanti- satiς est ut nutrimentaIis sanguis seratur ad membrum 8ctagnon per acquistionem substantii acquiritur, tan- pltilibus eius partibus apponatur nam virtus augmenta- qtiam per i 3 per quo g est . quia quantitat es per se va- ι tua evissens in toto &in singulis membri partibus nu-1iabilis secun/um malu extensem S minus e2t risum. trimenti partes sibi secudum diuersa, partes appositas coRelationes veto mei se non sunt variabiles nisi latione. ea uertit seeundum omnem dimensione in .ntita secundum quod praecedit patet ergo generationem substatiae esse ne cessatiam ad augmentationem tamqnam id sne quo non, S non tanqtia id per quod Ad secunda dubitationedicendum,quod auctio non fit per minima ista nando de nutrimento unum minimum eonverti in nutritum ad omnia eius Q augetur mebia.& postea de eodem nutrimento

aliua minim se siseres,itie, hoc ri estpostibile: sed est imagimailum membro augendo n Aiuersis partibus iuxta ponit plora nutrimenti minima gelata ad illud per Ventilas minimas sectindum Pniloponum. υel per porcis secundum Auertoem dc se iuxta posita subito conuerti in me bis. Iterupost haec imaginati ἡo est alia iuxta poni &iter usubito conerti & hoe toties seri donec iuxta pomtur minima per attractionem ad potes vel ad origines υenarum, quae CS 44. iuxta potiuntur membro & se auctio erit motus succis i- com a3 Dus, non autem cotinuus, ut Auertoes probat tertio physeorum d octes uo Haee de dubitationibus. seg υnum re- sat nam Aristoteles in textu posuit disserentiam interm utrimentum di augmentativum, & voluit quod pania

quo est potentia earo absolute est nut1 imentum, quo vero est potentia caro quanta est augmenta iiDtim ergo augmentationis terminus es caro quanta,& non quatita absolute, nee cato absolute P laterea Atie troes in commento di- Nit quod non quantitas υr quantitas nec caro,ut caro augetur,ag vel quantitas Grmata , vel sorma carnis anta,

quam rem Philoponus etia asse itiit. potes ergo sici quod terminus auctionis potest intelligi duplieiter, aut totaris, di sc est caro quanta, vel forma carnis ut quanta, & s licte pacto iuniores intelle vertit,bene 3ixerunt Aut formalis, S se est quantitas maior quam prius fuit eiuς Atm quae acta est in maiori materia quam prius erat, & hoc non negant Auerte et & Philoponus . Sed circa haee qum ritur vittim auctio sit subitatia, A dicendum quod quatuor a

quisitiones sunt subitariae, generatio partis earnix acquisitio quantitatis maioris quam etat piatis,acq stio raritatis Io quedo de raritate ad bonum sensum, & occupatio mai iis loci,probat tir. quia generatio partis carnis est subitari aDh ties da ergo eaterae acquisitiones talioquin stat et partem elia genetias in eo ratam , A non esse factam maiorem quantitatem quam L. . erat prius verum de his in commentariis. secundo principaliter in eommentariis aritur,υtrum eodem modocmnes partes augeantur. De mente Averr. tenetur quel partes Horae ut ossa. cartilagines,& nerui per iuxta positionem alterativam &generativam augentur non rmaequω si simpliciter, sed sormae, quae fit in maiori materia quam erat. Dieo quae fit non simpliciter quia oportet, id, quod augetor permcinere Se ita fit in maiori materia, quae non per auctionem effecta es maior, sta per additionem

materiae nutrimenti cum materia nutriti. non enim s Uta ictum est materia augetur,sed bene si maior per addiationem materiae cum materia , cum qua fit una proster formam exisentem unam quae antea de postea est eaἡem numero partes υ ero molles, ut earneae & medulla, ex , Squacuque porosae sun augentor per intus susceptionem omnem es apta illas eonvertere, ut patet de auctione ignis qui augetur secundum mnem dimensionem, S tamen costhusibile ei non apponitur seeundum omnes dimensiones nee secundum singulas partes auctas, nec va- Iet hae eonsequentia nut rimen tu in non apponitur singulis partibus', quae augentur . ergo non augentur singulae partes satis enim est υt apponatur aliquibus, & ut υirtus ne aes itiauctiva sit in omnibus te secundum omnem dimensione quasio auctiua .Hae est opinio Philoponi Tertio quaeritur in eo m Mmentariis utrum in auctione idem totum reaneat quoilatig tur ante & pose , in qua quastione plores positiones recitantur, tandem determinavimus, quod id quo augetur, totum manet verum obscure loquebamur. Debes ergo scire secundum Philoponum ti Auertoem. quos id quod augetur est ima carnis gratia evenaph. non ah- solute.sed ut tricubita serma enim qnanta certa quantitate extensa est alta totum quog augetur . 8c haee manet praei se eadem munero ante 3ζ post Materia vero non

augetur quae es humidum membrale sees bene fiὸ ei potest maior non per augmentationem seὰ per additionem

de ita forma manens eadem nomero augetur n n ex eo,

quia generetur aliquid eius sed quia fit maior fit autem maior non quia gimensio generetur. vel eius aliqua pars, sed quia fit in maiori materia,quam erat prius. Dictum estentiquod nec formae quicquam fit, nec Daii aliqua pars,s d solum serina quanta variatur per maius 4 aut minus, sicut calidum per magis δἐ remissum .Hme est opinio phi roponi, B Atierrois. possiet quaeri quomodo serma indivisibilis fio ii potest maior,&iam Aiximus in expositio ne quod non fit maior per se alem extensionem, sed per aequivalentem, ut quia recipitur in materia maiori,S es in i lia tota ,&in singulis eius partibus dictum est quod anima ausetur & Arma, non absolute, sed quanta.& non quanta absolute sed laeubita. 3c ita cini rea intellectiva augetur non quatenus est anima a sed quatenus est aqui ualenter, dc tripedalxqui ualenter . Atigetur aut non quo si formaliter maior sea quo fit xqui ualenter maior, si autem aequivalenter maior , quia sit in membro maiori vel in materia maiori fit autem materia maior non generatione alleuius partis materiae quae prius non erat, quoniam materia aeterna es, sed additione eius ad mat

riam priorem eum qua unitur propter identitatem ma nee totast additione malor , quia fit noua quantiatas ficta,quoniam non fit noua quantitas, seg quae erat fit maior ut dictum es, variatiane termini ergo Arma auget quatentix recipitur in maiori materia. Asa vero platae augetur sDia ipsa sermaliter fit maior fit aut formaliter maior .eta fit in materia maiori qua es maior agditione, ut ' dictum es Haede dilucidatione ulterius in comentariis quaeritur quarto virum fiat anctio seeundu partes serreales. Vbi primo anima et tendu et Alexander nee afferit humigd ipsum radicate augeri propria auctione , nec tale humidum appellat formales partes Philoponus enim sui es magnus Alexandri sectato tem hane de mente Alexa

105쪽

dei non narrauit. Ideo flebes scire quod Atiplex est humi dum alitia radicat &hoc epipstiam se eri coagulatum in membra,cuius partes sunt membra ipsa, ct membrorum

partes aliud vel o nutrimentale:& est sanguis ex digestio ne ac cibo actus quia e potentia caro vel os .qui sanguispo squam coagulatur in membrum non differt re ab humido radietili quoniam laena subiecto est radicate,& nutriinetale solum et radicate , quia fuit spei maticum dr vero nutrimetale, quia impurure di magis elongatum a principio Noe enim humi tu est . num numero,quod est subietium animae 5 figurae membri Ex his patet quod humiguradisse meme maiuς neque minus fit per auctionem vera secundum philoponum sed bene per additionem λυ missum quod est materia membri fit maius veluti aqua futiij fieri potest additione maior, vel minor, non quod ipsa

remaneat ea gem simpliciter sed per x niualentiam. uapositionem Philoponus eupresse in commentariis suis di lucidauit. Secddo aiadu et ten fluis quod nec pori diei possunt partes kr maies,nec auctio heri potest secunἡum partes perosas partes enim Armalis secundum Philopontim sunt ipsa serma Atiae est in pluri materia,& i fleo positio deporis no est peripatetica nec sustentabilis. Tertio animata uertengum secundum Philoponum, quod cum ma etiam embri augeri non possit Vera auctiones nee utrunque. s. compositum eri materia & seria nam ii utrunque tunc materia augereε ut de ilacit Philopcinus ergo nee existenter, nee stibiistenter compositum augetur,& ita in hoc ea quae diximus in commentariis sunt 3 eeognoscenba. secundum enim philo potitiis sola Arma quanta . scilicti tricubita augetur materia vero sola additione fit maior & non solum forma quanta ilicubita augetur sed figui a te usita

gitur per hoc quod ipsa per sermalem extentionem fit

maior . Armae vero indivisibiles augentur. quia aequi senter sent metores, quia in materiis maioribus recipiuntur ut gictum est. Demum animaduerte quod octaua

dubitatio non es ad propositum quia auctio non si per intus susceptionem in poros sed per iuxta postionem alterativa &gnatiuI Ut aict se est )quae iuxta positio prosei scit avenis per mεmbri faciem disseminati, Ut dictum est)θc se dubitatio illa supponit falsum. In commetariis quinto quaeritur si cali Atim resoluat ciliqti d humidi radicaris permati

ei licet in commentariis sit qualibet pars disputata, tamen Philopontis tenet quod humigum naturale coagulatum in membra a ealigo resoluitur,tremo dimuitvsque ad finem

vitae: non tamen eo .sque ut nihi relinqua ur . quoniamsi posset nihil relinqui & stare vita nat tiralis, poliar defensi animal posse perpetuari Hae est op Dio Aristo. qui pro tato asseruit carnem augeti secundum formam pro quanto materia dictuit, rma vero ea gem numero continuo Wanet unde si humigum i flem numero staret nolla eIset necessitas ponendi sor mam augeri. Praeterea. si eon flunt na

tu se humidum ab ipso calido seri imp Drins eum no possi aliqui 3 fieii impotius, nisi iamia onestii cottarii fiet impuritis admissione sicci non petaut cor rarium milceri nisi alteria trariueor rupatur ergo oportet naturale humiducori pi ab ipso sicco S comisto. Sexto rursus quaeli vires auctio sit motus continuus. ubi opi me dictum est, quod nee auctio partacularis,quae est per corruptionem unius, inimi nutrimentalis raee auctio totalis es motus e lati Nuus,quoniam quouis moeso sat auctio, s aut ipsa generatio formae in maiore materia quam prios erat aur an eodein stanti cum hac generatione. At ctim limc generatio si ' subitaria ergo auctio est stibi talia st in uerum quo A ah, ctio particulatis fit per corrDptione υnios minimi nutrimet lis: totalis Uero quo ad subiectum fit per corruptione multorum inimorum nutrimenti. ra n per hee-illa reinima suscipiantur 1n poris, sed per hoc quod op nutatur membris per venulas delata ut dicit ph lopcnus. Septimes quam viru rare iactio si augmentatio. ubi optime quis io est: ticidator. Vnum lcimen .se sciendui r in instanti est geoo,tio formae in maiori materia qua priuς erat S augineratio &rare tactio & occupatio maioris to ei. gia et auctu es prius Dccupabat Verum hac occupatio maioris leti non est motus localis,quoniam' nec rectus de loco ag Iocum nee eheularis circa locum, Ut probauit Aristotel. est tam ἡ acquistici

eiusdem loci sub maiori ex ensione quam prius erat & sietatem occupationem eiu subitariam non est absur9um. Raresectionem υ ero,&aDgimentationem feri in infanti

est minisestum per se in compluribus locis . patet ergo ex hac positione non sequi motum localem feri in instanti sed solum rarefactionem A auct onem seri in instanti. &

Diti est, quia occupat o maioris loci non est motu; loea

iis, sed generatici loci in maiori subiecto quam prius erat. H c de augmentatione satis sint.

Quoniam uviem oportet privitim de materia O

moratis eis Mensi, die res satie sevi,siue non, virum sempiternum set dinumquidque,aut generetur aliquo adi. 11 modo, se generetur uirti exsinuice generentvir omnia redem mcdo aut aliqνod primum eortim ritim sit

necesse est pnti, Mique dicere de Fibus indeterm

nare dicitar nisu oniam vere oportet primum dicere de materia, .,. .. 42.

deque has, ae vocantώγ elementa, siue me , me non, utram videlicit is quodque sempiternum siti dulaliqua ea parte genitum. sinceretur, utram generemur orenti ea reti cem modo eode .HI Gγs, sit unum quoddam ργiclum, Necesse itaque dicere edde, si bus radeterream te orittir nunc

De mistura auctione spassione deqarx tactu propones dicere cauis ira tractatus a signas,tale propcinit enti m rea videlitet oportet de elementis tractare iis lib.seci do.videlicet struis sui a terna an generabilia S si generabilia. virum reciproc an unum sit primum ingenitum .igito eopo et de tactu alione,& mi ora agere. inquit) Qumniam vero oportet primum 31eere de materia, deque his quae υccantur elem inta. & hoc siue sint vocata & υera elerae a sue non vera, ies vocata tre iv gicit a positione sua, quia v. rum elementum est materia quinto metaphy. Aicere dico . Utru υidelicet υ numquodque sit sempternu Fn, se 5e qa b. t sui aut at 1 qua ex parte genitu aternu sm totum. Et si generentur aliqua ex parte, utrum generentur omnia ex inuicem modo eodem hoe est mutuo, ita ut Uli-hetiransmutetur in quodlibet Uel eorum s f υnu quoddaprimum ex quo cxtera sane ipsum in si ingenitu Ut di cunt physici ecesse itaque est dicere ea videlicet misi utam tactum,&a Dctionem de quibus nunc nostro tempore dicitur in determinate, & satis consese. Hoc est enthymema

conclusens intentione .

Aristo usque ad prmiante locom plura gisseruit , primo

qde falsus is erum de generatione opiniones secundo υe R EC O. rode generatione ipsa uniuersal ter. tertio de diserentia, ter generationem S alie ratione,& de alteratione ipsa,&quomodo differt ab ia mutatione quae est secundu locum quarto quomodo digeri ab augmentatione,&Ae ipsa audiitieri citione quidam augmentatio st,ti quid id et augettied quo augetur, B quis modus sit secundum quem augera tiar,& quae augetitur haec quatuor hacten'. sesq3 facitisssi sese Laec philopontis ait cosequens esse eu sicere 3e generatione eo tu,quae singusariter generatur, utpote degenerat One eoru , quae in meteolo fiunt, Ae generatione

metallorum & lapidum de generatione platiturn S de geratione animalium hῬc enim singulariter ac leorsum geneianti, r ergo i his si dictuiti & optis sit ut qui distertat tittis si de generatione singulari prius gisserat de materia prouima υ Dico iq; generationi utpote quaenast materia qum subiecta est me te oris, quaenam sit, qudi metallis tire liquis eo tam moso. sea υt sermo qui ess Ae materia smpliciter quae conati niter omnibus naturalibus es subiὰcta fide qua in physic ς nos docti it praeeedit sermone qui est de natural bus omnibus ita etia opus est ut sermo qui est de materia proxima eorum, x sngulariter generant,procedat eu a de generatione porticulariu , S de materia, quaestibiecta est unicuiq; iplorum. Hae aute stateria pallic Ula

106쪽

Liber primus si S

ris ecim muniter accepta sunt elementa ergo necessarium erat praecissume te sermonem de Hementis non enim propria cuique materia inueniri potest, nisi elementa prasciantur .Haee enim communiter pos primam materiam omnibus sint subiecta tanquam corporea materia omnium

eorum,quae generantur. iacircti primo de Hemiliis sermo me aggreditur, secundo huius, antequam a a singularum rerum generationem proficiscatur & qua rit num h1ec generabilia sint,an ingenerabilia ti immotabilia, υt υiflebatue Empe Eo & si generabilia num ex muleem an ex alio quodam &s ex in uice nu pari pacto in via mutentur an sit aliquod ipsorum primum ex quo alia mutentur vel materia reliqui, subiecta vi videtur Thaleti quidem aqua , Anaxumeni vero aer Heraclito autem igni υtrum etiam quas ritsi quatuor numero an plura &dicit quod quatuor sola, &se terminatur secundus liber huius in libris autem gecceio qtitistiit de elementix,&demonstrauit quod sermo de elementis orgine primus e , Amplius quod neque ingenerabilia sunt neque incorruptibilia , & quod non ex alio quodam subi cto generentur di quod non sunt infinita. sed finita Quot tamen haec snt,vel quo pacto ex inuicem generetur in iliis dicere stipei sedit, est, in hoc libro ου eil lis erat dicturus. Eil his ergo qus philoponus insit colligit intentio Ibri praesentis.& causa intentionis. est. n. in teticidisser rege Menidti,,qualia" snt & qfo eviri uicem

generetur. Cauca inietiones est quia est dicturus desngulari generatione rerum naturalium, ante quem tractatum oportet agere de materia singulari corporea uniuersaliter tamen Post haec ad intentionem pr: sentis sermonis descedamus,& ἡ; camus quod sunt quaedam quae prate ut sermonem de elementis, quae re in deartictitata sint,impossia

hile es Heere sermone ἡe elemetis, ideo de illis proponit dicere quae sunt tria quid sit mistio , quid tacere es pati. &qui3 si tactus unde aicit. Quoniam auem oportet primu de materia,& de vocatis elemetis dicere, sue sint, sue no.Quod vero ad verba attinet,quoniam proposuit direre gemateria, ne quis credat eum υelle dicere de prima materia incorporea de qua iam dixit in physeis. idcirco addidit tide uocatis elem inlis.s ἡ.de matersa, itiae quidem est uocata elementa. haec philo potius Sed dic potes quoὰ Aris se cudo huuis de υtriique dicit, qm i a se incorporea materia quam de vocasis elementis υt patebit verum de incorporea materia dic. per accident,υt exponat materiam eor-poream,qum sone elementa. D. xit vero υocata υ ephilo- pontis inquito Doniam nondum demonstrauit quod h: eiunt elementa vel dixit vocata quia quatuor hae elementa noti proprie sunt elementa, sed materia prima es propr helement D m,aut dixit vocata, quia haec quatuor elementa, potius sunt elementa,quam si inplicia θι pura elementa D ruit siue sint sitie non sint quoniam quaestio est, utrum haec elementa sint,cum non sint eu dentia ut Philoponuς inquit vel verba Fixere tulit cid proxime dicta, ut sit sinsus. di eo haec vocari elementa sitie re Uera sint, siue non snt

elementa nam siue re υera sint elementa ,sue re Uera non sint ab omnibus vocantur elementa Exponit autem quae de elementis est dicturus di dicit Virum sempiternum sit unumquodque aut generetur as quo modo . dixit aliquomodo quia secundum veritatem elementa secundum totamon generantur, sed ἔ.ra parte. Amplius si generetur υnu quodque viru eu seinuicem generent Dr rara eo de m

do, aut at quod primum eorum . num si quoniam inqua de elemetis hae agenda sunt, necesse es prius utiq; dicere de quibus interminare gicitur nuc. de tactu agere & pati, S de mictione tanquam de eonserentibus ad doctrina de elementis,& hoc ideo quoniam de his a senioribus non aecepimus determinatione aedearticulationem Hae est interio ptin is sermonis mi in hoc capite habetur. Causa veroes quia doctrina de his eonfert ad primam atque principalem totius libri intentionem, scilicet ad doctrinam de elementis.

Rat,e.ira Omnes .n. O qui elementa generunt, qui eaquam elementis, egregatione Mantur oe congregatisne,

in ipsi facere O pati. EIi autem congregatis, mi tiro. Quorue do autem miseeri dicimus, non est determinartim maniferie. Omnes enim o qui elementa generunt, o qui hae ex elemetis. disgregatasne munitir congregatione, ri* e atque is sne O passione. Eti aute congregatio mi ita ..

rum est Munis te.

Deducit enthymema, di primo de actione S mistura pauctoritatem tractantium degeneratione rerum & insito Omnes enim K qui elementa generant υt multi phylicorum &qui haec generat ex elementis Aisgrega ione ututur & congregatione,&passione .sed congregatio es mi-sura. igitur de mistura . verum quo modo misceri lcia diu, di quid stiperaddit congregationi ipsa mistura no dote inatum ea mani sese Et sic patet auctoritate ant qua tractatui degeneratione elementorum esse annexum tra

matum de actione, di mistura. Cum accepit intentionem S dixit tractatui de elementis esse annexam doctrinam de agere & pati & ge missio RE CO.ne,& tactu, hoc comprobat etiam ex vetetibus. nam cum aduersarii dieere possent tractatui de semetis non esse an

nexa doctrina de his tribus ad eos probat etia ex veterib illi tractatui esse hane de tr: bus his doctrinam annexam ct inqui )Omnes. n. & qui elementa generant, di qui ea, quae ex elementis segregatione vi ontur & conglegatione DuMiloti ipso sacere pati. Sed uti bitat Philopontis, quoniam licet Ihiloponi omnes viantur segregatione & congregation non omnes utuntur agere & pati, sed solum hi qui elementa ex inti

cem generant

Respε det primo quod verba haec legeda sunt per lynee , iisgothen hoe pacto. Omnes enim seisicet elementa ex inviacem generant, Utunt ut ipso facere,& pati, Somnes qui genet alit ea qum sunt ex elementis,non autem ipsa elementa υtuntur segregatione S congregatione t Empedoclici, Democrit1ci &Anaxagorici, de se reserendo sngulos sin q,αhil. gulis sermo patet. Vellegi potest coniunctim stam quiete siluit menta generant quam qui elementa impermutabilia Betunt, utuntur congregatione & segregat j ne di agere pati non tamen ipsis agere & pati proprie sed communiter sumptis. Quod enim qui elementa generet hos utantur patet .Quod autem qui elementa non generant his υ tantur, declaratur, qm cu oes viantur segregatione optis est ut sit aliqua causa motiua congregationis & segregationis, viseeundum Empedoclem odium segregationis,amicitia congregationis,mogo concernere S segregare υidetur aliquomodo iacere S concerni S segregari vigetur pati Secundum Anax veto mens epiactiva cogregationis te segregationis Secundum Democritom autem proximae se tuae causae sunt Rythm', versio B diathiges: remotae vero anima di casus ergo communiter loquendo omnes utuntur sacere & pati Quod autem si necessarium dieere de miserone, probat ex veteribus quia congrega io mistio quaedam est, veru quomodo reiiceri diei mos ro est manifese determinatum Q nod qDidem e tigregatio si misio, pater. quoniam quae iaciunt & patiuntur necesse est ut prius misceantur inter se vetum quid sit misio, & quo modo fit, res quaestione digna es Est enim dubium Utrum ad hesivemisio si oporteat elementa in sustellis secratis & secrata iuxta poni, ita υtmisio sit solii ad sensim v lati s farinasordei di tritici misceres quod ad sensum totum vigetur misti m. an missio si si omnibus conceEentibus per tota, &υ trudi in missione corrumpantur Armae elementor inanialuantur:& si saluantur,virtini Cmnes aut quaedam. l. erased ne neu terrii positile es, neque segregari, que congregari,ntillo fuciente, neque patiente. Etenimptara elementa fucientes generunt delendo O patiendo ablatilem. quamvis eae ino necessest dicere fusis nem. Et hoc recte dieit Diogenes. θρου non essὸnt

ex uno omnia .nsn sset facere O pati abenulam. xerbi graria eatidiam idi rigidari,et hce eulesieri rursus. non. n. tria dititiantiar caliditas, frigiduas inseretii

107쪽

De Generatione

eere sed manifestum est quod Abiecttim. suspropi quibus fucere in oe pati, necesse est horam unam es

Ahiectam naturum. Omnia littirtaria esse dicere, non vertim ess sed in qu bus, ipsum Minuicem est. Amplius autem nec alteratio est possibilis, neve corruptio neque generatio nullo ag nte neque patiente. Nam est qui plura elementa faciunt hi generant actione opusione eoru adinvice. Et his qui ea uno necisse est dicere actione. Ηομ; recte Diogenes facit qaod nisi eae uno cuncta essent,neque erit horum ubinuice huitiae actio illius pussis, utpote talidum figere:hoeque ea tisiere iterum. Non enim taliditas ct stetidit as imitem ti a mutantur nisi constet subiectum subhei, a re in quibus auctio est,s passio ,eis unam subesse naturum neeesse est.Omnia quidem igitur tuba non verum

est orare,sed in quibuscunqne Asiectum β.

Secundo urguit ratione idem sic nec generatio , neque alteratio Enei posunt absque actione au palsione. igitur tractatui de generatione di alteratione annectendum , estge actione & passione. Antecedent declaratur, quia tam a

plura clementa faciunt vintur auctione, quam qui exυnci dicta generant, υrentur actione. Immo nisi ponatur num elementum commune, non erit actio nec passio .&sie nec generatio, nee alteratio ut recte facit Diogenes inquit. Amplius autem Mog graece est alla styn latin at vero,sue praeterea aut amplius, nee alteratio est possibili ,

neque eorruptio neque generatio nullo agente neque patiente Arist in grarco habet diacrinesthae Ninrineste lati ne disgregari & cogregari verum ego pro eo truptione digeneratione transuli, quia antiqui generationem congregationem υoeant, corruptienem vero disgregationRDeinde probat antecedetis. d. nam & qui plura elementa faciunt,ut Empedocles hi generant actione & passione eorum abinuicem υt ille & amici ta Ex his qui ex υno generat, ut physie is da necesse est dicere actione.Quod auctoritate Diogenis affirmat g hocque recte. Diogenes facit qunisi ex uno euncta essent, neque erit horum adinvicem hu-luc actio illius passio , utpote neque stibatissi erit calidum Uere, neque hoc calescere iterum 'Non enim caliditas ct fit dira, inuicem transmutantur ita ut una alteram recipiat nisi constet subiectum subiici vel magis iuxta grae sed manifestim es e stibiectd aliquod es, quod eis subiicitur.Sed ambiges primo quia si fixe consequentia ualet. s- me auctione non est generatio igitur oportet de actione

tractare,arguerem se sine intelligentiis, & stelli, non est generatio igitor de stellis 3 intelligentiis es agendo, quod

Non concederes. Amplius secundo quomodo valet hac, nis materia sub esset, tone non esset actio & passio. Primo nec agit materia, nec patitur ut hie loquimur Igitur nihil facit aa actionem &passionem. Ad primum dicendum, antecedens es se accipiendum,sne actione & passione tanquam primis requisitis & prodii in is, non es generatio igitur tractatui de generatione est annexus tractatus de actione di passione nunc ea uiuom non es ad propositu. stellae enim S intelligentis sunt causae remotae. Ad secundum dicendum qiiod nihai patitur nisi si in materia,quia licet ipsa non patiatur primo, est radix passionis. propter 'quod

formae liberata a materia non patiuntur. s. metaph γ sicae. commen. a. mihilque agit physica actione, quod noti si in materia quoniam omne agens physica actione est indiui-Euum 3 ottidie ingiuiduum est tale propter materia. Amplius omnis actio est corruptius,5 generativa ut nunc loquitur Expulsio & inductici citra idem stibiisu fiunt, qu te necessaria es materia. Et sic patet ratio Ariscit. Duae erant sectae de generatione. Altera didi it ipsa

generationem esse congregarionem c rruptionem υerci

esse segregationem Altera vero quae divit generatione esse alte lationem vi raten ionem I. elegesentationem corruptionem vero contra .cum ergo ostegit eos qui generarionem dicunt congregatione uti facere & pati: opendit eos, qui generationem Acut alterationem , t intere &pati in-

quit J sed neque altera ei possibile es neq; segregari neq; eo

gregari nullo iaciente neque patiente de congregatione &segrhgatione dictum est de alteratione vero patet . quonianon pol se fieri alteratio nis fit alterans,& si est alterans alteratur aliquid di sic stagere & pati nam plura elementa iacientes geri tant faciendo di patiendo aὰinuicem.&stipple etiam qui est uno generant iaciendo & patiendo generant. Approbat autem quo A ex Uno generentur cum inquit )Quamuis eκ υno neces se dicere sectionem sitie generationem.& hec r/cte dicit Diogenes Apolloniates quod si non essent omnia ere uno non essent sacere, & patiabinuicem.Vult igitur dictu Diogenis vertim esse; quod snisi omnia fiereni ἡκ uno non possent e se agere & pati.&probat ratione Diogenis qua Etiam Platci vius est in phe

lefieri rursias non enim transmutantur ea silitas & frigidi

tas in seinuicem cum sint eo nitari a quot ore alteriam non

recipit uterum . sis m,nifestum est quod subiectum est iu lud quod recipit Utrunque. ideo concludit, quipropter in quibus Leere est & pati . necesse est horum una esse se biecta naturam. Verum corrigit aliquo modo hoc quod Dit n. & plato dieebant S potes intelligi primo, quod non

est vertam ut omnia entia mundi sint talia ut v nam ti eandem subiectam materiam habeant . quoniam incorporea unam subiectam maceriam non habent. Vel secundo intelligit quod nu in cibus quae agunt & patiuntur es una su biecta materia instantia est ae coelo S de his, quae patiun tura coelo quorum Hon est una subiecta materia e age more ribus illis.Coelestia enim carent ea materia,qum es sub

lunarium. An .c. ist

sὴd si de ipso fateri es pari, de missione videndas necisse es o de tactu. e e mora relati O pati possunt proprie.quae non est ρUib Jejῖ inuicem iungere

ntque non tangentia fiantiitem M. qualiter, contingit

Misceri primum. Qua πιεν de tribus his determinandum eti,quid tactus, squid minis, o quid fumo. n. incida. At vero scias,one, O passione. O Amistata φὸ ς UN curandum eti, neeesse est de tu . Neque εχ hisen cera o Iupati postsnt proprie qua stinuicem tangere non possuntne e quae aliqua er patre non ferungunt cotingit miseeri primum. utiare de tribus his digeγ G.qsid delire ructus, quidue rasura,quidque actio.

Quod de auctione & mistura e in libro sit agendum

declarauit nuc cr de tactu apponit quia de mistura & actione 3t igit de tactu declarat entymema quia sine tactu nulla prorsus actio es neque passio. Et hoe accipiengo actionem propriae. nam intellectus agit intelligibilia. non tamen ἰlla tangit. Amplius intelligentia agit orbem,illum tamen rei-nime tangit .haec enim actio non propria est,sed metapho rica . sic igitur tractatui de actione annecti debet & de iactu: Itemque de tractatui de missura quando quidem qua noritangete se poli titit,nee misceri ut dicemus. Resat igitur vepro complemeto totius negotii, quod a principio propos mus videlicet de generatione , t de actione mi ura, Stacto transigamus. Hae de intentione

missione necessiarius sit ei tractatu qui es de elementis .ex his ostendit quod sermo de tactu etiam necem litis est &inquit)sed si de ipso Leere S pati θc de mistione . idendust pro doctrina de clementis neeese est quoque de tactu. CDitis causam accepit & d cit neque enim cere hie,& pati potant proprie quae uon est possibile seinuitem tangere Factivum enim vi philti pontis in v t o tangit pasiiuum.

aut immediate ut ignis ligna, aut per mediu,ut ignis aqu/me iante lebete. Quod vero ag υerba attinet distit proprib, quonia di cimur pati a ratistio non to connitium proprie iacit. patetigit tir no esse tactionem proprie sine tactu . Quod autemnem missio probat, εἰ inquit)Neque non lagetiastinuice alio ualiter, cotingit miseeri primum ti diuit primum sitie proprie quoniam proprie ea se tangere dicuntur,quor tam

extrema

108쪽

extrema sunt famul.Tune concludit intentionem qui si sermonis toti ut exoldium & inquit)anapropter de tr bu his determinandum qtiid tactus quid mistio de quid se aio Principiti Matitem accipiamus hsc necesse enitZ en

tium qui θυι en Mitii esse haec ad nnicem tactιua si aliquid Deit,hoe istitem patitur propricio his 1 militer, Ideo primum dicendum es de latctu. accipiemus autem principiam tule ηsesso enim eorum qtiae sunt,quibus en rasura, haec esse ad inuicem luctitiis os diutiis agit. Istud vos putetur proprie. i, si ii ej. deo primo dicendam de tam

De ordine vero υuit a tactu essetne piegnam qui graeo dicito iaphe quia miscibilia sunt tactis a & non econtra. Itemque δὲ vis a & pantia tactilia stant 3c non eeonira, qua te a tangentibus incipiendum tanquam ab uniuersalici quae dicit, patent. sed ambiges primo de tactu in throdacatur de amnia igitur non hic stetindo de actione & passon in quinto an et apti igitui non h e Te tio de mistura in quarto meteororum igitur non hic. Ad prim B dici potes de tactu esse dictum prout est unus qDinque sensu una qui tangendo sentie 'Hie vero υt passio est co po rum activortim passivorumque & mistibilium Aa secun duri, de passione & actione in metaphys ea dicitur,ut sunt differentiae enti, quod ἰυiditor per potentiam de actum Hic υt sunt rationes corporum physicorum . Ad tertiit demistura igitur in quarto metheo rortim vita laeei ipsorum humerum. at hic de missura. υt elementorum est. Insinuata intention potest in his quae proposuit ordinem & inquit Pr,ncipi uim autem accipiam tis, hoe scit

cet tactum Eis ergo ordo quod a tactu sit incipiendum, &probat quondam tactus est mistione di factione comunior. nam necesse est entium quibus ea missio esse haec ad inui edtactiva Praeterea. Si aliqua sunt qtio tum hoesicit, illud uero patitur,& his sinis es ne eesse est inesse tactum , eontra

.ero minime D Ut autem proprie, quia quaecunque propriae agunt S patiuntur, υδ proprie miscetur haee neeesse est se tangcre. Contra vero nequaqDa possunt enim aliqua se lagere propr e quae nee proprie agut, υel patiuntur nee proprie rei entur ut orbe; proprie se tangunt eum vitima simul sint, qua tamen nec miscentur, nec agunt & p tiuntur philo potius aisputat an tactu; sit illis uniuersalior,

quod cum postea patebit nunc transeat.

Fere igitur ut O aliorum nominu πηumquodq: dicitur mustafaria O haec quidem homo me, haec adire

altera ab ulteri, prioristi, se sese habet o de tactu. Sed tamen prinem lites distim in init hctantibos

positionem, siti is uti rem,qumhias ioetis .etenim Muthematicis semiliter redde η dum es tactam O lcetira ,sive es puratum timquodque eorum, e alio modo. Fere quidem igitur,quemadmodum es e teporiam nominum , mpoque m ltipliciter dieittir . Otae quidem aequitio . Hae uti te a tira ab alteνitis pilo

ribus, ese habet tumes eiu principaliter dictu es in habetibui sitione positio die, o meti quibus qui

de o locus. El. n. matbematicis isti ducti raditi aeq. lacti,sitie eois unumquodq; separtitust. Me modo alio.

Quod tacitis multipliciter gicatur per talem υidetur affirmare toniecturam, quod nomina fere omnia multipliciter dicantur hoe est aut aequi uoce aut molo & ratione aeordine,ut analoga. Cum igitor tactus D men dicatur ideo videtur multipliciter diei: Dicit. Fere quide igitur quem Idmodum caeter tum nominum vnnmquoMue multipraeiter dieitur .haec qnidem uiuoee. Hae autem altera ab alterit pri ribus hoc est amicisice & tactus nomen si quoddam sese habet di de tactu g ita videtur multiplieiter diem Animaduerte qaod plures sunt res quam n omina, ideo υt dicitur primo elenchorum venit aequiti cario, vi

unum nome v. g. imponeretur plotibus rebus veru po

ita nomen aliquod reperiri υniuoeum sed raro cideo di

Ut sere eis Deinde declarat qua se lagui apprie ac pricipa

eo corpora sunt quae se laguthsunt in ioco igitur tangentia sunt corpora ἐν tangentia sint in loco declarat. d. υerti principaliter nome tact dictu est in habetibus positione postio

υ ero ines. quibuς quide inest 3c locus B scpatet minor. Idem piebat per exemplum. d. st enim male malicis dan Am es tactum atque locum siue eoru υ numquodque separatum si, ut Pithagorei aiunt,sine modo alio hoc est in naturalibus constituunt ut veri diei dieunt Ex hoe arguo sie Mathematica sunt tangentia, di non nisi ratione qua compora: igitur tangentia sunt corpora uuae res sorsitan anmathematiere res a loco abstrahant quod sic Uiletur na abstrahunt a virtute eonseruatiua rei loeata. igitur, a loco Diei potest quod iocus uno modo capitur p sicealio modo Nathematice pro ultima super fiet e corporis ambientis a loeo physico abstrahunt mathematica:Non autem a lo

co mathematico

Nune acteAit ad narrationem & accipi quod tactus diei ur analogice es inquit Fere igitur .idi aliorum nomi Rmo .

Tum quorum supple unumquodque Aicitur multifariam eorum scilicet dicuntur haec quidem Itqui uoce, haec autem altera ab altera di prioribus sese habet & de tactu. Es ergo sensus, quoniam quicunque multipliciter dicuntur sura qui uoca,vel analoga et go A tactus. cum supple multipliciter dicatur, erit autem aequi uoce aue analogice dictum Sed mouet.q ph loponus, sm in pratd camentis voluit oIaquae inpltipliciter dictitur,dicisqu)voce. Hic ver aut mul Ihaopcitiatipliciter dici aut aquoce aut analogice .Respondet Philopo foratio. nut quod hic non exquisite loquit ut ut in praedicamentis, ideo satis est ut opendat tactum esse a dialogo m. Que

niam conclusi tactum dici analogice, ostendit de quo principaliter ilicitur & inquit sed tamen principaliter dictumine si habentibus pestionem postio aut inest, quibus ti locus iness, positionem enim habere est in loeo esse et ergo tactus principaliter in eorum quae sunt in loco scilicet corporum. Quo flatilem ita sit probat, s& inquit Etenim

mathematicis smiliter riadedum est tactum ti locum siue ipsa mathemat ira snt na Dra separata sue neri , quod add1t propter Pithagorico & platonem.qui ea posuersit

separara. patet igitur tactum esse corpor ura quoniam esse citum .suae sunt in loco,& ita erit cor pertim naturalium

ti mathematicorum nam ut philoponus inquit hctio loco corporibus inest no quatenus habent passiones, sed quat nus hahent spatium , & si e matehematica sunt in locem

quare eorum potes ege tactus.

si illi r en, H determinaltim G prius, tangere, mitiua hasere simul, haec meique tangent seinvicemqtiaeelinque determinatus magnitudines, positionem habentia, reui habens vitima. di si igitur erit tangere uti prius determinatum en, dein habere υide iret ultima via altique dererminatae mugiti/dines se ranunt, aranque habentes O posti εα ultima smtil habent. comε. 12

Secundo quod se tangentia simia υltima habeant, non alio probat nisi quoὰ se probasse in quinto physem au seu Italicinis asserit a Si igittar erit tangete vii prius getetmiis natum est quinto physicorum .habere. videlicit vltima tam Di ipso viique de erminatae magnitodines sue corpora se tangunt.quaecunque habentes, di positionem. Ultima simul hahent Sic igitur habetur neunda definitionis pars. Colligit ergo nune quae proprie se tangDtit partim ex nune dictis partim ex dictis quinto physicae ausetilationis & inquit si igitur est vi determinatum est prius scilicet quint o phys corum tangere scilicet quod si ultima hab re simul, sequitur quod hate proprie sese inuicem tangere dicentur quaecunque habentia positionem atque determinatas magnitudines vltima habent simul Dico habent ii positionem ,hoc ea locum quoniam proprie tactus est corporum, nam licet linea tangat lineam non proprie est tactus Dico determinatas redignitudines; propter particulares continui continui enim particulae cura norisnt Aeterminatae magnitudines,sed sint potentia in tale, non dia

109쪽

De Generatione,&Corruptione

ex philopono . maare tres sunt conditiones eorum qua uis es actui tacue mobilibus de passivis adinvicem. Ace principali et se tangunt quod sint corpora Sideo dux li p tautem Arist. ut Philoponus inquit)quod lagrauia&neae nore se tangere gicuntur.&quod actu distincta ac post icuri passiva sint di actitia: non ratione: sed laqua a se motutiones proprias habentia, ideo dum continui meesietates adsensum. Quare phyilio tactu si se lagu loquacesque cor non Eicuntur se tangere; de quoa vltima sint simul, quae . pora Eictincta activa N passiva mu uo εxis tia Vltinia haallt .ciat Hopria tangentium conditio est . .

in Oniam autem poni o quidem quistis o lotas meristi disserientia arithm p ima loci Arsim ris sumo talia opposito=timis viniussi adiacem tangentia gravi

tatem xliqueribebunt, utit leti tutem, i a Mueo, aus

ulteram. tulia autem p sibilia O ctitia otia opter manifestum es quod hie tangere natu sint se inuicem, qti tira bivisis magnitudinis. sntii uti via sunt, exi

reparet haec se apta se iungere. ti pam tare snt de

comite se tangunt iunt gr. Dia aut leuia ipitur CDaecunque

se tangunt sunt activa d passu a quo Erangentia sint grauia aut leuia probat. ὀ ilia veto postio quiflem nest hiet quibuscunque & locus inest. Loci autem prima disereritia est suistim &'deorsum talia quoque aduersantia Mutit omnibus his acceptis .eluti praemissis dat minorem. 3. Hab bunt itaque se tangentia cuncta grauitatem. aut leuitareme tincta dico aut ambo ipsa tangentia aut saltem alterum quod dieit sorte propter ezelum quod ignem itangit. non tamen graue est,stit leue H Ne est minor De ingesumit maiorem talia autem sunt passiua & activa Tone recolligit totam conclusonem videlicet igitur tangentia sunt eo ora activa ti passiua quorum ultima sunt simul Hac ri: Pprio nomine lagentia dicuntur . extera vero metaphorice. Animaguerte ut in paraphrasi ADer comen. q. ccaligi ur, q3

laetus duplex is, alter quidem mathematicus ad quem suffieiunt duo υt si corporum di quod illa sinitii habeant vitima. Physetis vero requirit tria, quod si corporom. & eo in ultima sint simul ac sint dirutuo a cima ac palsitia. Hactenus de tacto proprie dicto ac principaliter nuc de tacto principalissime Es enim dupli x tactias. qui proprie R EC . diei tir &hie ess mathematicus, qui est corporum, quo corpora sunt &qui proprii si eae principatissime dicitur, &hie phγsicus est qui eo corporum, quae lunt apta in inti ire agere & pati inquit auoniam autem positio quiἡem inest his quibuscunque te locus inest different .a autem p inia loci est sursum &ὰeorsu quae suritim di deorsum sunt ia-lia ge numero oppostorum Eluit aut pmma em caeteraedriae .s ante. retre dextru de sinistrii, non tint primae loel digerentiae . sed in habitu aene adnos, gratie . n. dicitur Heretrum vel sitis rum 1 ante uel retro non primo ac simpli

citer sed respectu habi o ad nos. Eu his 9uribui costidii Q. cia inuicem tagentia habeat grauirat aua leuit: te aut ambo, aut alterum. Dixit autem aut ambo aut Olterum sin Alexam propter exltim quod tangit ignem , tamen, nec

extremaelem et a qtiae alter si trahatidit Laut grauitate aut leuitatem inter megia vero utraque f. quis aer est grauis.

B leuis de aquas militer QDod si spter exitii hac diri, tum cum divit inulcem intelligenatim est alterum sub aliat ero inam ccelum tangit ignem.& agit in ipsum, es hone nitatio.Sen autem haec dixit propter Mementa megia,N extremor tunc per verbum inuicem, iurei 1exit re ia proce: uici alterum tangit alterum & ecor: tratio palsitatie θῆ active. Quod si omnia tangentia grauitatem habent:

Darconcludetur: haee tangere apta sunt inuicem quorudiuisis magnitudinibus simul Ultima sunt: exissentib moti bene simul Sed di bitat ph loponus quoniam ni videtur Dublia ioveium equod quacunque postionem S laeti habent: snt rhflos a sursum vel deorsum a quae sunt infra sphaerica regionem positionem & locum habent: ac tara n nullia eorura es: taut sursum:aut deorsum. Praeterea. Dubio ego: nam quae habent positionem de locum no oportet: Ut sint grauia: , Etiti divelleuia: vel vitaque secundum Pithagoricos ti Plato dubii illo ricos mathematica corpora positi De dc locu habent quae, ne grauia nec a via sunt. Ad primam respondet philopontis multipliciter .primo negando calesia corpora se tangere. nam licet sint ire mediata: non tam ese taut equa reposio friuola iis Didiimus. n,ccelesia corpora se lagere taciti proprie giclo: sunt corpora actu diti erici r quorum ultima iunt simul secundo concedit it a se tangere.vertim

ait illi inuicem non agere de pati,qua responsio ei a nulla es: quoniam A ia volt probare quod quaecunque se laguli t 5 palis turi, sic responsio petit principium . tertioris Exum Ari. velit casum esse unu eo 1 pus: nec ipsum: nee suae patres, positionem vel loeum habent: accipiendo

locum S termino exterius cotinente. na extra metu nihiles vel tarim dici potes m Ari accipis positionem & locnalterius pro loco S positione corporum generabili uira: dccoirtiptibiliu qui sprie est superficies corporis cotinentis ' squalitate ecfer tibi tua ag oa:& sic ge ioco hie loquitur contractius qua in psimo textu perissem ad nos i a dtibitationem mitti mathematica corpora sunt in loco S postione accipiendo locu quantitatiue, ut dixit philoponus Iegenda aut se sint verba. qm autem positio sidem. r. qualitati Da dc qualitatiua in si his olb'. quibus de loeus qualitatiuus, litativus' inest Diia aute pili malori. qtitatiui xc qua

sta insciente dicimus si literi terim Motiens sa

eere asiquid inquiunt, faciens mouere.

agere ariant,atque agens ipsum mouere. Tractaturus Ati quaesione sue cuiusda quasti solutio ea iane. υ g ut Pu oe mcuens agat,moueatq; aco tactum, Et rursus υit Doe agens a cotactu agat. Pristo accipit inter Oges hc moues couenientia. secundo sisse tertia. Tertio re opos tu declarati insit - vero mouens no similiter me Dei

mobile cui applieatum. Sed alte tu est moties; q'necessarici Oe motu dc ipsum mouet. hoc est et in metiendo mouetur ut sunt motores physici l& corporei. Alter Din Meroi mobile existens, hoc est et in mouendo no moueε manifestti in agente ipso .sili Alcimus.Cuius causa ait. d. na ξc in uiris aiunt agere aliqui Hatq; agens ipsum mouere Sed dices qua es vis fio itiς tonis. Relpon/eres Q est sylnsi iri Dubitatis mouentibDs aliqd est mouens et in mouendo moti et tiliqd gi Eo 'set in m Dego no mcn i, sed agen; est mouens igit agens si Etipleti;quoes agengo patitur: dc et agendo no patitur. Sed cetra ex puris particolaribus nihl tequitiar. reoEo ambx sunt particulares. Dici pota stitit reducibile ad unia Rhgiae . uersales hoe modo in omnib' mouentibus es aliquod pti bolutio muni immotum Credita agentia sunt moirentia. igitur in m nabus agentibus datur prim Dra non p:tie s. Vt Placet Philopono Arist hie to Det q.υt ex eius selu tio e refellat quanda positionem salsam de ipso cere ias nitur ergo quasio sic in me uentibus est aliquod inci Detis quod mouet immobile. eiens est moueris .ergo itifacientititi, est aliquod siciens, quod non patitur.

110쪽

sbile est mouens omne facere siquidem fuere, opponaritis patienti.hoeatitem,qu bus motus passio. βο utit Ii secundiam quod alteratur solam. verbi gratia. 22 'μ eati m assti, sed motiere,in plus en ipso furere.

Veruntamen disserunt atque id determinare oportet. eon enim potes omne mouens agere. Siquari ages referimus ad patiens. me vero es in quibus motus ip-gum .ia. se pusio estrassio viro prout alte, ut oes sua. vestitiasis oecolita. taq; mouere in pluribus ερὶ ipse Moe.

Nune gliseientiam inter mouens & agens motumque& actionem aecipit 8e inquit veruntamen ius tunt, atq; stibati di differentiam illam ρeterminare oportet No enim potest omne mouens agere siquidem agens referimus ad patiens υerbum reget imus graecessanti et heso men, latine opponimus verum hic transtuli reserimus quia relativa etiam opposta sunt eapiendo igitur agens ut refertur ad

pa iens si Non omne mouens es agetis miod declarat d.

Hoc vero subaugi age; relatu ad patiens est in quibus motus ipse passio est hoc ess ubi ide est motus ti palsio. passio vero prout alteratio est sola υeluti aIbum & colidum. Et se patiens relatum ad agens est alterabile tantum, Bageus relatum ad patienς est a iterans: Et actio, & passio sunt 'bi motus est alte alio tantum Propter quod infert. ItaqDe mouere in pluribus est ipse agere Deus enim mouet 8c non agit actione quae est alteratio, quan8oquidem omne agens proprie in agen3o repatiat Gr. i tamen age REC O, r. pro esseere &actio pro e petentia acciperentur fors taages esset in plus ipso mouetri otin metaphysica diictu est secundum philo penum hie resposset,& qui/em ag materiam nam vult quodiuiserunt mouere A facere, Doria monere est in pluri facere vero in minus, di ideo omnes:

ciens mouet non autem oportet ut omne mouens faciat.

probat autem hoe ex opposito ipsi facete scilicet est ipso pati pati estn siti qualitate mutari,ut aries eri.vt eales ri &smpliciter alterari seeundum qualitatem Quod si pati est alterari secundum qualitatem Aeete erit secondum,

a. --. qualitatem alterare vel mutare At mouere non est alterad. . si s . re vel mutare secundum qualitatem.Coeleste enim corpti Husa deo. monetor seundum locum,& tamen non in passξone do- ,,ubbisti, citur ergo in plus est m Dege, sam sacere haec ad mate, ..ita .. riam. Ad formam vero diei potest negando maiorem non enim omne mouens mouet ire mobile sed tum primum mouent .Ex hoc loco colligit 'Philoponus causam propter quam Aristo .negauit deum sedisse inundum, quoniam si scisset eum,seeungum qualitatem mutasset ipsum.Verum ut Philoponus inquit Jliret deos non Leetit mondum,aat .e. ut ipsum tamen pro Eustii 5 ereavit: secundum Arisci patet.

vi inquit quia non potes diei detis proprie facere, se a

creare vitingum.

1liud igitur Mani ferium eli. quod est quirim Ῥt motitia, Mosilia iungunt. es aditem me non . Sed detominatio ipseus tangere istae sulitis quidem inpositiooii δή, habentis , huius quidem restitit, huiti laurem e vi eius mobilis dinuicem autem mollirio mesulis in ibisdem, exsit facere O pati.

modo restatia motu tangere tu M. utio vero modo non

in .Vrium deraminato tam fi dieiter idem, Mi Comε .ui es habent tim positionem atque huius qtiidem molitii. ii tui moti. Morini autem o Mori idei cel ad uicem. in quibus agere erit, o patierit.

Accidit ad tertium quod propositum erat. υ g.an cmnem uenfi motu moti eat & an per contactu,& an setfigetia agant Ec patiant ut Et primu et infert es quod uno modo qua re in tiua mota tangoni, sic tangendo moueratur, quaeiam vero non ses ni uent de non mouetur,quaque tangunt, non tanguntur :Exemplum primi. intelligentiae in morae mouent. Et hae tangunt intacta. Exemplum secud elementa mota mouent fiatque tangunt & tanguntur. Declarat tameti quae agentia Iepariunt Dr cum LMUNtia.

verum determinato tactu simpliciter quod graece est cae

holu latine etiam uniuersaliter)qtii est habentium postionem,ut corporum atqtie huius quidem motitii illi ut υero moti e motici autem de moti. υ .g ad inuicem concloditur quod in quibus agere erit. Se pati erit. Et ita vult quod omne me uens tangendo per propriam contactu definitionem in mouendo & agen o repatitur At tactum aeri

piendo metaphorice aliquod es mouens per tactum quod RE C o.

nec tangitur ne mouetur Hoeest primum

Redit ni e ad sermonesὐt imi philoporata )eorti, quae se t tint de innuit hanc distinctione V eern, quae mcuet

tuc uult et I his um mouet,&ab his monent, quae metiet tactus es in his Vero quae mouent, di ab his no mouetur, qLae mouet tactus Iprie no est na vi Philo inge o neque istam ri lictuit tu quae aiam mouet lagut .pprie ipsa 'mneque ab ala mouenε prater ea. Aliar ne haec no se laguntum tio hnt ultima, P quae aliqua dic Ditit se lagere. Cu in ditiit titi in tab* esse tactu, quae restiet Aeterminat in quih siti ut philoponus inquit)Αri innuit tria fgnificata ipsi' lage e. pri si e coissimB.seoru quae positione habet, qtio 8c mathematica, de caelestia lagere sese Etesttur, 3t etiaea qtiae hic sunt in hoc signis eato Philoponus υult etia lianeas dici posse se lagere positione habet. Aledia det hoc negat qa v itiit pestione&locu ide esse na Ari. inquit in mathematicis locu S positione ide esse, Eede hoc signis eato loctitus est anto physic tueu dixit ea se lagere, quorsi. Itima sunt simul secDdomo Hr tactus eoru quotu alterumouet altero,& se id rapit stibalternaria, uia mouet illa. Mathematica vero hae tact pecie no se tavi. tertio estactus eo tu quae ad inuictagut di patiuntur S se nec caelesia tagni haec. nee mathematicas inat. ) sed deterrainatiqipsus t agere Uniuersaliter side est positiem habetiu,S Meest pristi signis eat , ct hitans quide motiui,huius aut mobilis de hoe est M .adinvice aute motius Et mobilis in quibus est facere,&pati de hoc esti Eritu. Patet ergo ut Phialoponus inquit)m ab initio de acto indeterminate Aristo loquitur. hic aute Aeterminate. sed qua res vir u quolibet horum fgnis eatorum dicatur tactus proprie, iueendum quod&,verum tactus es proprie magis θι propriissime, riti ut patet ex .erbis Aristoteli de postea dicetur.

Est igitur ut plurimum iusti id quod tugit tanges,

Etenim mouent,viora omnia fere qtiae in tonspectvino nis stin quibus necisse etiam videtur tactum tura re quod tingit Est autem ut in 1bus utiquando,-tiens tangeresistim ii quod motivitir.quod autem tuitur.non iungere qtisd langit. ed ia restient motu homogene necesse fide rege quod tangitar tangere. ira igitur H δε senter tactam rem ipsa tangente tangere. Na msuet mola fere etitia, qtie impedimento sunt, quibus es nee saris iiderar re tactara letagere M vero ut d rimas raro motitium lugere. mortim Al .rem tactum Deis non tangere tangere verum qua mola mosent cum eiusdem surgen ris,de nec Atare videtur esse, ut res ructa iungar. Comε Ma

Concludit nunc Q Ut in pluribus res tacta lagit re t angentem, .lens syllo.hoe. Omnia mota mouet sere, tactae res sunt mota. igittit oes tacta res sere lagut inquit)Est qui dem igitur vi seque uter tactarem ipsam tangete Iagere Haee est sylli cocluso Adducit maiore d na dc mouent mota Kre cuncta, qua impedimento sun grace est empodo. apud aliquos latine est, quae in nostro conspectu sunt na 3chaec sunt elemeta, qum sunt in nro cospectu.qui a infra sphera eslesie de quae sunt nobis impedimeto,qLia per illa corrupimur ae impedimur. Quis' ct necessario videt te tacta tangeotem tangere Si igil ua ut in pluribus quide res tacta tangit Deinde accipit ad ide secunda parte eo clusenis Aes vero ut dicimus raro siue magis iuxta gram aliq motinu ltagere motL 1olum. Re tactam Uero no tagere lagetem cuia stati hoc in caelembus vi esse quasi toges tertia partem coclusonis .d.veru quae mota eu eiusde sint generit de necelsitate viesetur esse υt res tacta lagat. Es igitur tota cocluso, ut in pluribus Oe tactum tuit .ut in paucioribus ta-

SEARCH

MENU NAVIGATION