장음표시 사용
151쪽
. viam esse princ pila ter u naturalii non tamen determinat. v tru possit separari a corporeit elementis, quae sunt ignis aer, aqua S terra an non unge inat.υt aut in Tim dici scriptum est illud quod de materia supple dic: t Plato nulla habet citer minationem. Quo A exponit S dicit. Non enim dixit mani Rite materia qua padechis appellat, si separat
ab Aem eiis corporeis. Dico notanter es emolit corporeis, quia Plato posuit elementa mathematica υt eubos, di sua ficiet,qum aibitratur etia elemeta reru υt dcem Dς. philoia
pomis defendit Platone. O dicit, et licit plato no dicat manifeste nec eiciem verbis quibus Ari usus t fi dicit uuae/a ex quibus colligitur de materia id quod Aria de ipsa tradit. Secunso increpat Platonem est eo, quia i pia in mundi Origini asserit materiam ese subiectum otia niti eoru , quae sunt & tamen loquens de generationibus retu ad n hil eoru quae sunt utitur materia sed asserit omnia quae sunt exsupei fetetibus feri, unge dicit. nec ad ullum eorum, quae supple utitur ipla materia,quam in prima rerum εα- dura posuit materiale omnium terum principium.& hoe nquit nec ad ullum eorum qux fiunt utitur in ateria, Alcens materiam esse aliquoὰ subiectum Vocatis elementis prius, hoc es in prima raudi origine. 4. Dico matella es metis et subieci vi aut si operabus aut ei ad generati
ne nullius rei postea ea utitur sed superseiebus, ct hie est secutatis Platenis error erito inerepat platone, et ipse voluerit materia esse principalem subiectam eorum quae sui ex ipsa di ea quae fiunt potius a materia denominati quam a formis Contra obiicit Arist. quod hoc Plato dicit salsum est in generatione subsantiarum sta bene in alteralio tithu . in alteratione n principale est materia, δι id Φdenominatur fieri est subiectum, dicimus enim parietem fert album di non aibidintim fieri. At in generatione s hietiae dicimus hominem feri di non materiam fieri heminem unde dicit cerie & hoc non bente dicior hoc modo giatim squod materia sit ad ea quae ex ipsa sunt, υ taurum ad opera aurea. sed quorum quidem alterario est,
ita est de auro ad sua opεra, orti aut generatioti corruptio sunt impossibile Est illud quod si enuntiari ae Heno
minari ab eo, ex quo genera uesi. sed tamen plato inqsie longe veri Tmu esse dicere aurum esse unumquodque eoru qum ex ipso sunt non ta in altxratione, qua in generatione substat tali & in hoc errauit. vltimo increpat Platon et sementa cerporea rethluerit ad superficies tanquaad propria materia.&hoc inquit, sed clementis existeni hus solidis ae corporeis usque ad piatilites facit dissolutio ne veluti ad materias proprias hoc aut υt inquie)es im-ν ossibile. . materia prima planities esse. Philoponus d sendit platone in hoc.&dicit non esse credendu et Plato a iuperficiem voluerit materia sumendo stipersciem geometriee sed bene mendo stipet scie physice sub materia su
perficiata aegimenso nibus ex tela. Qi d Auer etia con
eeditio sibio de stibiecto orbis Ex hoe patet solutio aὰ secudit na Plato in generationibus particulatibus retu utitur superficiebus pro quato sum utur pro materia superficiat aut i 1a loqui ri accepit enim superfcie physice,di non se metrice Ad aliud argumentii Atis .de 4enominatione laborat Philopon ux soluere, & si recte percepi eius verba innuit hane iustinctione et compositum denominari a materia potest intestim aut secundum ornatu aut secudu nece statem, tune vult comp situm denominari a forma secudumo: natum,homo enim dicitur ab hius anima seeunducrnatum ab eis materia dieitor se du necessitatem, similiter in generatione materia si s m nec ssistem compositu uero A f ima secundUot naid hoc pacto Philoponus defendit Platone. Verisi , t mihi υidei ui Din no est piato hi, defensio, sed reducetio eius opinionis ad opinione Aricos ratem dicinus se aliquam materia e pota
sitis bita sed hanc non separabiem sed si rectim con
trarietat ea qua generantiar vocata elementa.
. Nos vers una conporti senstitim muterra esse diei ratis, non tamen separabilem, immo cti ea semper cotrarietate, ex qnu alia et a vocantur elementa generantur
Quae de materia AIxit pluribus in locis,nuc breuiter instringit de ea duo asseretis. Primo et si una omnlii elemen Com .icrs Secundo Q numqua de nugetur a primis Uss contrariis ex quibos elementa combinantur An materia sit .vo adisputa tim est pluries, sed an expolietur interdiam a pri reisqucilitatibul dubitabile est primo si a prima cotraria generant tit S corrupunitor igitur aliquod desinunt etia in in materia aliqua do incipiunt esse in i 'la. Secundo, in 1 l .i cotraria sunt materiae eo terna igitur υetbu Physici sal stimes Resppondet Auer .a Insultationis phy co a i . Ari. intelligit qd priuatio eo xterna materi x nu quam Ae ntida tura
primis contrariis. modo priuatio siue si forma geneticasne priuatio denudatur quidem ab his vel illis contrariis, nunquam tamen a contrariis Henudatur specifice tentissent materia semper habet foliam & nun tia est sitie serma habet enim semper formam quia nunqua eti verum dice i e ipsam esse absque forma, Arma semper caret, quia
illa vel illa caret. Quod autem materia nunquam denudetur aratrariis patet . a nunquam denudatura sermis elementorum S illω sunt in materia mediantibus primis co-trariis igitur nunquam a contraris. Tune ad argumenta.
Ad pii se concido Q haec vel illa incipitit vel des nunt esse
in materia. nuquam in materia denudat tira contrarias specisee tentis Ad secundum Sori 1 colae aiunt non valere. a to-trariis denudatur materis .igitur materia denudatur a emttariis, quia in prima ille terminus cohtiatii, determinare tenettit iii secunda eo sese tu Vero responde υt supra.
Ville Philo penus et Alisi tunc propria opini ne quatis habet de materia,eu ponat S hoc ut inter ipsum di plato R ECG Dem cognoscatur differentia. Quoe υ ero de materim dicit υt in coirmentariis diuimus, Philopenus innuit sunt duo. D upra intim est et pro gnatione di corruptioneolum sensibiliu corpo supponeda esi υnaqda materra. Secundum vero quoil ista materia, quae supponitur, nunqualm per se subsisti sed semper cum aliqua eontrarietate
est commista, ex qua contrari tate cum materra semperfecerantur elemensa: Sed dices non videtur verum elestenta fieri eae materia & contrarietate quia tunc elemen ta non hab erent aliam Armam quam contrarietatem.
innuit Philopontis in suis verbis solutionem,quod Aristo. velit ex contrarietate fieri elementa ut ex disponete, non aut m simpliciter. In commentarias quaesiuimus, utrum mathii a st separabilis ab omni contrarietate, & percontrarietatem intelligimus duas qualitates, quarum redibita in mennatione constat elementum ut calidtim S scctim, qu bus si ' ἡ 'ignis censat Calidum &humidum, quibus consat aer. gnostitutidi in aliis similiter peripatetiei, ut Diutis Thomas, S philoponus,dixerunt qDod materia sit separabalis ab omni cistrarietate succe siue,tiora autem simul. Sed qDid se dicendum de rigore legite nen est leuis quast o Sorticolae recedunt hanc materia es separabilis ab omni csnitarietate denegant illam ab omni cottarietate materia est separabilis. quia prima proposito aquipollet huic, materia poteli cu liqua conti arietate non esse 5 hoe propter negatione indulam in illo termino separabilis, quae pracedens υniuersale amrmationem facit eam aqui pellere particulari negationi: At secΩda propositio huic non aquipollet. sed virtute illius signi omni, accipitot ille terminus centrarietate υ nitie in h. eriti se fixe est salsa ab omni contrarietate materia est separabilis quia esset sensus. ab hac contrarietate mat etia esi separabilis , di ab illa contrarietate mat
ita est Teparabilis, S sic de stipulis, quod talium est. Co
tra hane eaptiticulam diximus in ludicris quod sient apud intellectum imaliter concipientem nulla est differentia inter has ab Oi eo trarietate est matella separabilis, ct naateria est sepaiabilis ab ot contrarietate, ita nec inter illas in voce,cu ea qua sunt in voce his qDae sunt in anima, in or/inent ut . Quod autem apud intellectum illa, formaliter concipientem nulla sit differentia patet, quia intelle- estis illas formaliter conelpens , semper eoticipit illum ablati Dum ab omni contrarietate si ea ale illius termini separabilis com ubique postus ira υece semper regatura parte post ergo intellectus iar malitat concipiens illas. semper ablativum illum eo struit eodem modo ayud sua
152쪽
Conceptione tu illo termino sepa rabilis. Qua ratione fit υthae sint syticinimae, ab omni contrarietate materia ess parabilia & materia est separabili; ab omni contrarietate . quare sicDt in secunda, ille terminus contrarietate supponitur in illa propcisitionc ab inthi lectri Aeterminate, siue particulat iter. ita in prima & sic de rigore logico utraque est veta de quibus in ludicris. Et si qua res prepter quid con refert termines praeponere dc postponere, in Ppositionibus signa vero di negationes refert , Causam assignauimus in lugicris. ideo de his hactenus.
Determinutam en avitem de his, certius in altis. sed tamen quoniam ct hoc modo sunt ex materia es
ra prima,determinandum e i O de his. Deeis ira agi es diligetius de his disii Asue vero quomodo prima corpora eae materia sint enu dig. Meda s.
Q in se exeunt. nam de elementia dctum es ad plentii tui non es res haec repetenda. excusat igitur se, di proponit intentionem ad dicenda & dicit Decisum aute es diligentius de his in aliis,'t in. .exli. nunc vero quo modo Prima corpora eae materia sunt, etiam disserendu . Se4 ei rea hoec 3tipliciter dubitat, primo cur pertractatio de elemetis ficta in tertio &quatio 2c secudo caeli es hacri uestera
hoc in giligentior atque certior, qtia ea quae hic tangitDr. Secundo cur elementa ab Arist. prima dicantur. corpora,cu di caelesta priora sint Ad primu rei eget qDod de ei menti, in libro euili discussum est sub ratione υ niuersaliori ut ira quantum eorpora mobilia ad locum hic vero vera obilia ag forma modo celua est mobile ad locum qua ad forma.igis diligQtiori & cet fieri mo ge hig est dies 3 ibi euvna sint certiora min'υ niuersalibus. Melitis ani Hicit tir epcietiori & 3iligentiori mota δὶ hi, st determinatu ibi qua hie, qm inordine ag plura quaesita vi in ordine ad mud ut sunt partes mundi in ordine ad motu, prout haec sursum haec deorsum serunt, in ordine ad accidentia a se υt Lot figurae S in ordine ad principia .ut an ex indiuiduis vel supersciebus in ordine ad locum. & in ordine ad
calum an recipiant calestes impressiones, de hxcgrmce haeriuestera nuneupator pertractatio ae de elementis hic nulla alia ratio e nisi υ tegosae generationis & corruptionis, cui generabilia di corruptibilia proptet hare per tractatio minui curiosa dieitur Ad Lia resp5det, et prima ditatur corpora respectu generatorum & sic metus ti qualitates sunt priores respectu illo tu. M lius autem dic ndu ir υti elementa vocari tur more antiquorum qui illa stichia dicunt,quia putati runt non pura seg mistia Sie more aliorum antiquorum qui vorat hae hylia hoe est materias prima dicuntur corpora Eim non 3ebeant dici prima respectia generabilium patet quias frit prima via compositionis sunt υltima Via resolutionis,& sic non magi prima quaυltima .iteque &s est contur prima quia partex re istorum ista dicentur prim quia tota est era m totum prius parte, υti forma prior materia & ita protasemata, hoc est prima corpora aeca
tur more υeterum Haec de excusatione cintentione.
Non reces erigo ab intro tactione . quam in cometariis serimus Arist υt Philopono consonat prmmittit excusationem,qua pramissa proponit intentione, verba selege
υt philopenus inquit ir&si ostensumst elementa eiuere materia inquantum suscipiteontrarietates υt paret primo physcerum cum hoc non lassiciat ad doctrina deterstinangum ess ae his contrarietatibus: nune, qumnia sint, di quot. 8c quo aduenietibus materia perficiunt elementa in tiit De erminatu e paut gehi; .s materia &eottari tatibus diligetius in aliis ut primo physi haec est excutitio.
quo A ctum es prima corporea. scilicet elementa sunt ex materia hoe modo . s. inquan in m suscipit eontrarietates determinandum est&ge his scontrarietatibus,quibus materia suscipit formas elementorum lc quae sunt, quot sint
υt exponit philo pontis)na illud quod in libro physeo.
dictum st . non susteir ad hane doctrina, cum sit nimii eo mone pes his sequi ut primam qumpionem metam in commentariis secundum hanc philoponi expositionem non
eise necessat iam, quia de materia & eontrarietatibus non
lopontis inquit assgnat autem causam phisoponus cui demate la Aco iurarietate evquisitius dictum est libro physico quam hie quia ibi est dictum de materia seorsum . de de priuatione seorsum , di de contrarietate seorsum at hic solum de mogo quo materia recipit elementcirum imas mediantibus quali a toti disquirit. a
Principium quidem O primu existima Esse ma
teriam inseparabilem quidem, subiectum autem eo triariis. neque enim cultatim materia es frigido,neque
fit de his quidem principiti vi putantibus use O pri I
reti materiti inseparabilem qtiide si hietiam tamen eo
trartis,non enim frigido calidia materia eki.n que cali
frigidis. Sed quod en iussique subiectu, diss,enda. E
Nunc exequitur Aptime sumit materia esse insepara bilem a primis corporibus, & primis cetraris subiectura quod declarat, quia nee calidum es materia frigi94 nee contra frigidum es materia ealidi. sta virisque est subiecta quodda coe et, vocat hγie hoc est materia.Dubitari le qtio materia est subiectu c51 rariorum. Primo ut et no, b quia conitaria sunt qualitates di subiectum qualitatum est compostum non prima materia secungo, quia secundo de anima dieitur commento a. quod aceidens ines enti in hari,forma substantialis materiae respondent quidam mtam materia quam compos tum dicuntur subiectarentiariorum sed aliter atque aliter, compestum quilem subiectum dicitur primum secundum resolutionem. Materia vero primum subiectum dicitur secundum compo Isitionem. Alii 8 rectius dicunt quod materia est stibi se pctum remotum eois positom vero es subiectu proximii. Alii quod materia sit subiectu partiale, eepositu uero totale. Ego vero dico et Ari. no distinguit nuc inter prima co-traria pre ut sunt acci 3 eua,ti prout sunt subiectae, spterea indisincte loqui ur donec res hae pateat. insua prima cotraria υtaecidentia sunt & interminata siunt in materia & prima contraria vi vero sunt terminata, sunt in compositis eorum,& sie tollitur quassio omnino. p
eum verbo pracedenti. In commentarias vero ab ilici verbo I S P seeimus notam executionis. υnde Philopo nus continuat haec υ ina quod eum preposv t determinare Ae contrarietatibus exequitur S dedi rminat prima
quae sunt principia elinientaria υt Philopontis inquit )θcncin principia sectiva. Et vultu, primhm elementarium principium est mat ria, secunΗum forma quae est contrarietas. tertium sunt ipsa elementa quatuor. Cur vero dicantur haee elementaria principia, dicemus proponit ergosi, materia sit primu elementariu principis & ὰicit principi I qui se di primu estistim aes esse materia, quia quis posset ἡieere,s materia sit primum ethmeritatium oriticipiu. ergo a principiatis S a secundar is principiis separabile,
hoe remouens inquit)inseparabilem qui de s a cotrarietatibus quae sunt secutiria principia.& ab elemetis, qua sunt tertia elementaria principia subiectam autem contrariis quae sunt seeudaria principia . Quod materia sit corrario subiecta , probat, re dicit. neque enim calidum materia
st ipsi frigido nee hoc frigidum est materia ipsi ealido, sed ipsa es υ trisq; subiectu ut sumit ex lib. physicor v. sic
igitur patet materia esse subiecta corrariis sed eur sit primu inter elemeraria principia. Philoponus assgnat causa a ex eo quia materia ipsa incorruptibilis est contrarietas vero, quae est forma naturalis, est corruptibilis, quoniam eundum hanc es ipsum corrumpi.
Q apropter primo quidem solentia repitis sensti T
horancipitim enderando adirem,contrarietates. dici Petitem. verbi gratia culicitus O frigiditas tertio autem, tum agnis ua tala.
Utiure copiassensile potentia O quod es niseipia
prius dies es,secundo verosant contraritiates. Dico
153쪽
autem diffiigiditas o caliditui. Tistio autem sunt
ignis O is uas mul iamque caetera ad gentis. ines iis parabilem l subiectum prima
contrar1is, nunc ex hoc conclud t ordinem principiorum gent ratio Dis 5 utili primum principium esse materiam quod dicitur corpuι sensile potentia dc principiu p excelletiam Secundo loco stitit cotrarietates quae primitus in materia ipsa pro generatione recipiuntur Tertio, meὸiantihus his stitit quattior elementa,qus prima corpora nuncupantur &se Auer narrat in paraphra se huius tria rerum&generationis principia ordine tamen quodam primum omnium est prima materia, qua idcirco primum omniudicitur quia ipsa pro sui esse nihil pix supponit, & extera
omnia supponunt ipsem principium, secudo loco sint prima contraria quae ideo secundo loco habentur quod primam supponui materiam, S ipsa supponuntur ab semetis principium.Tertio loco sunt elementa ipsa quae tertio loco sunt quia materiam S prima cotraria supponui. sed ipsa ab omnibus missis supponuntur Sed dubitatur primo quo genere causae hac tria dicantur principia . Secundu vitietur quod pii rea contraria sunt tertio loco, quia prima contraria sunt ciccidentia 5t accidentia sunt post substantia. Dicendum quod haec tria omnia seuot rationem prim. cipii materialis, unde ut Averro. inquit principium matea riale unum est quod videlicet es primum ti intrasmutabile Illa alia duo riaucuntur ad illud pro quanto prapa ' tant illud pro reeeptione sordiae ultimae Ad secundu dici potest, quod prima contraria nomen principii sibi comparat ut interminata sunt nam sic primitus in materia recipiuntur,de sunt dispositiones ei us ut Uero terminata cosequuntur formas de potius principiata dicuntur . Ex hoea apparet quomodo noti recte intelligunt prima contrariaeta principia formalia primortim corporum . non enim
hae Arist. dicit nec est ad propositB.8t p pterea qua quarunt utrum prima contraria sint principia formalia semetore,frusra quaerunt.cum in textu res haec non habeatur.' Optime in commetarin hie textus cum proximo cotinuatur, ut etiam Philoponus continuat ideo lege: quapropter primo loco quidem materia qua est potentia corpus sensibile principium est Est quissem primo loco, no dignitate ut Philopontis inquit)sed quo est subiectum contrarietati saue sortia a materiali,&per potentia corpus sens-hile, intelligit materiam . t exponit Philoponus) & ὰicit potentia corpus sensibile quia secundum stili psitis ratione est actu incorporea, potentia tame' corpus sens bile, S a sensibile corpus non matheinapi eum intelligit, sed sensibile hoc s phys cum Qt exponit Philoponus . seeundo aut
loco principiti sunt contrarietates,quia in materia sunt, ut
calidii &fiigidis 8 id gere Tertio, oeqsuiu ignis εἰ aquati talia,qua ut Philopontis dicit non sunt principia simpliciter sed solum respectu in istorum. Intendit aut e philo pontis per prima traria Armas naturales, non quos velit subsantiales formas elementorum esse primas contrarietates, Ut Alexander opinabatur feci donec determi net,ita asserit Et a principia intellexit elere Maria pranei piati sunt partes totius,qq; dicunt partes essetiales a nostri . Et sic cessat oes dubitationes quae in cometariis mouebantur.
Haec enim transmutatii tir adinvieem. O non est ut
Empedocles O alti distini xeque enim unquam esset alteratio. contrariosates, utilem non arti mur inrised
mon raditis Etiam ut corporis, tilia O quot, dicenda principia Alii enim supponentes, Humar, o xon di-
etint quare utit talia, aut ist. Nas quidem enim adrnuicem transrestantur, coenota it Empoccles o- alii diunt. num nee alteratis erat nec contrarietates trans taluntur,quanquam etiam
non minus dicendum sit quod corporis prinesia sntraria o tot. nam aliis i quidem qui stipponente, mirantur,o non iucunt qualia O quot
o Dicit elementa esse principia de transmutari. quis potdicere tunc haec est positio Empedo dis . nam Empedocles ait quatuor clementa esse principia di transratitari. nam la
te generantur, amicitia corrupDntur. Respondet Arist. &ait. ix postici sua dimit. tib illa Empedo iis. Dia Empedo cies dicit illa trasmutara respectu tatu, at subiecta a tertia sunt. Se A ipse ponit ea alterari in qualitatibus. de aliquando transmutari in substantiis gicit amen quod dato quo ου elestenta nec in qualitatibus alterarentur nec in stibiecta trasmutarent ut adhuc oportet concedere illa esse piitieipia talia hoe est matericilia 3c tot, quia quatuor cultis rationes
ait d. Nam alii sunt quidem qui supponentes utuntur, &non reddunt eausam quare sint talia hoc es materialia, Micit, o sc siue sic kiue aliter, hac oportet ese principia
aterialia de quattior qua dicit patent. In commentariis verba hae exponuntDr υ o mego, ab expositoribus nostris etia alio modo . Verum secunduphiloponum hoe pacto cotinuetur et cum Arist assignauit ordine in elestentariis principiis 8c d xit re agis Hie priareo loco inter materialia principia consituendum Secun-ὰo vero contrarietates saue naturales elere et ors formas.
Tettio vero elementa ipsa Ee assgnauit cati m cur contrarietates inter elemetaria principia sectinὰo loco habenda snt hae in parte assignat causam cur tertio loco eaeaneta ipsa habenda sin, principia & eontrarietates secundo diasserit hoc esse pro tanto, quia elementa ipsa cum sint co posita ex niateria 5t contrarietatibus, sunt per se cor tu-ptibilia,&generabilia. Contrarietates vero non nisi per areides quatenus sunt partes elemetorti, qriae per se corro tibilia θι generabilia sunt re se elementa magis recedui arone principii cu magis accegat ad corruptibilitate. Cotrarietates vero cu magis accedat ag rone principi .s es ipsa semper manere ic re seiugo loco retrarietates, elementa ipsa tertio inter clemetaria principia constituensa sunt. unde dicit Hae n. s. elemeta ipsa trasmutatur ad inuice , ecno est de hisdcendum vi sippe S. alii dicunt stii afferiat ipsa non eta in subpantiis ital mutabilia nam si ita dicerettio esset in eis alteratio. Cuius oppositu apparet sensib*.se igitur elemeta trasmutatur in substat iis S a se cetrarietates aut ipsae q sunt naturales elemetor u serna no trasmutatur u te, frigidu no stiseipiat ea lidui : ec sices ii timidutransmutantur aut p accidens quo sunt partεs elemento- tu, quae a se tra mutatur vi inquit philoponus Jergo contrarie ates secude loco elemeta tertio cositu da 1 rit. Sed dices,sicotrarietates no ita mutant, 'ε videtur esse elemeraria principia quas respoὀes inquit, Sed no reinus etia . t corporis sunt est stitu eda principia.q. d. licet cottarietates no transmutentu se raε minus,υt corporis generabilis Neorruptibilis dicedu ese ipsa esse principia dc qtialia re quot stit piincipia, na ut inquit alii supponetesipias eontra
rietates esse principia utunt ipsis ut principii ς veru in no edesecetur quia non dixerunt quare sint principia &cur talia,& tot sint contraiietates, quae sunt principia ergo nossu Reientius dicimus eontrarietares esse principia, tio ch-
sat Q non ta ansmutentur 2 se A quale; sint & quot sine hae cotratietates qua sunt principia. Ex his habes ratione ordinis si prox mi u ad dicen ga hoc pacto verba haee Philoponus exposuit,licet alia expositiones non gispliceant.
sta tu igittar quaerinus sensebitis corporis principia
τis steties,o principia faciunt se lati quae sitiri ta
rangibile contrarietate, Iris neque assedo nigredo teque dtilaedo ama,t ιυδε, similiter atit neq; tiliaria sensibilium renularietatam aliqtia, furit Elmentum o snium igitur quaerimus senstis corporis princi piis Meatit es tactu9ructile utit.i cuius ructos sensis
aliortim sensiliti coriarietus aliqua ei et a cutisubtit.
154쪽
D ult prima contraria esse causas elemetorum, A qua contraria prima sunt in multiplici differentia, ut a de anima tangitur, qua Eam enim sunt prima contraria in visu, υt album 8c nigrtim quaeda ingusti υt dulce B amatum. flixit quo A per prima contraria.quae sunt prineipia eorporum intelligit prima contraria in tactu, & huius syllogi simus est quia taliter de primis contrariis est intelligendum quomodo &sensili corpore intelligi misi sed per setis bile corpus de quo in hoe libro a itur, intelligitur secundum tactum igitur &de contrariiε primis tactus intelligitur. Animaduerte quod verbum illud causant graeee est pinsulatine seciunt sed quia Aeete conuenit agenti,causare vero omnibus, melius lotia decissent. Ex hoc concludit nullam
exterorum sensuum contrarietatem causa te elementum nec Ut materia nee ut Arma.& res tota patet.
Philoponus hee pacto textum hune cum priori eontinuat quo eum Aris dixisset tria evele metitaria princia pia, ne proponit dicere quanam sint specifieae contrarietates quas assumens materia, simplicia perficit corpora,eegit autem ad hoc agendum vi Philoponos inquit m thegieeuaue & per dem strativam consequetia hoc modo nos qumrimus priticipia corporis non perpetui. ergo quaerimus principia corporis Dabilis & eorruptibilis, corpiis generabile&eorruptibile es quale N5.n es potaliqa corpus generabile di corruptibile noti quale,cum gener rio & eorruptio materia sint sim palsones. ergo oportet
esse quale Praeterea Corpus generabile es materia,mat xiale est motura habens motus autem naturalis fit aut gratiitate aut leuitate.ergo corpus materiale oportet esse gra-
me aut leue,seg grauitas ti leuitas sunt qualitates corporis ergo quaerimus principia qualis corporis. Vitta. corpus
male est sensibile sensux enim qualitatum sunt comprehestii 3t omne quod habet qualitates sensus ipse suscipit qua e cum nos quaeramus principia corporis, S oattiralis de ensibilis contrarietate, quarenta sunt sensibiles: se sibiles, vere, quae sunt prima materia scilicet proximen communias iram, quae per omnia corpora generabilia distoreant Tales autem sunt tactiles nam licet .isus sit di gnior, tactus est prior ecim munior cum ipse ablato te leti sensus auferantor &ipso posito, non ponatur alii omnes. Quare tactiles 3ifferentisae contrarietates primae sunt,n communi res nam colores non competunt omnibus,
tactiles vero omnibus, quibus eoiores insunt. Amplius scini non Oibus petunt tactiles vero odius,quib di soni insunt.Praeterea. Odores oibus copetu tactiles vero οἱ-hus,quibus odores insunt. In an a gustabiles cibus,mncita elemetis at tactiles olbut insunt: ergo tactiles sunt primae diram natinis sim N Quare hx po:issimum accipiendae sint principia Ex his sequitur quod eontrarietas in aliis sensibus 't albedo & nigredo no sunt principia ponenda Orporum generabilium inquit Quoniam igitur quaerimus sensibilis corporis principia. Cuius eausam assignauit Philopocius quiasus imus principia eorporis naturalis generabilis.& corruptibilis ergo qum rimul principia corporis qualificati ergo corporis sensibilis. Hoe aut scilicet eo tis sensibile est tangibile editis stilicet est sensus tactus nam omne sensib se quocunque sensi es sensibile setisti tactus. Tum quia sensus tactus est prior, eommunior eae teris sensibus Tom quia contrarietates ae sensbilia sensu t oua sunt sensibgia priora & υ niuersaliora sensibilibus cm-
telorum sensuum. ideo concludit,quod non omnes con
trarietates faciunt principia 3dispecies eorporis senstitii, , hoe est, sunt ea ex quibus fiunt principia & species sensibi-ris eorporia sed solum contrarietates qui sunt secundo meactum. na υt inquit)istis disserunt Ec s.11 cotrarietate solute & sim tangibilem contrarietatem. Calidum enim &fiigitam non solum sunt contraria simpliciter, sed contraria erga sensum tactus. At album de nigrum licti snt con- eraria simpliciter non tamen sunt contraria secundum tum bilem retrarietat ε quae, est inter activa & passiva. Ex his concludit quod neque albedo & nigredo, quae contraria sunt in visu neque dulcedo di amaritud o quae sunt coniatraria tu gustu, neque aliqua aliartim sensibilium comtrarietatum, quae sunt aliorum sensuum iacit elementum.
hoe est. Est illud ex quo uti e principio elementario fit Hementum .est ergo ratio, qtiae us principia sens biliseor potis sensibile corpuς est tangibile. ergo quaerimus
principia tangibilis corporis contrarietates circa quas Ve rottit tactus sunt piincipia tangib lix eorporis. ergo contrarietates has υt Uementaria principia quarimus h e modo exponit Philoponus quae expositici non multum dis fert ab ea qti in commentariis assignata es nisi quod haec resoluit textum in syllogimos
us .non tamen in corporis tangibili, pios 4 α
quod tangibile enised ieeundum aliud se fuerit ha
Et licet missi is tactu prim sit tu ut etiam Uiu, D subiectum nitisset, non tamentalestibistiti eris iacti
lis eo moras quatentis tu iuri passio. sed qtiarentis istad
ea aliquod aliscos sum aliquid natura pi ius rentingat esse.
Dubitaret forsitan quis an primaeontraria insus sunt cprincipia corporum, ti vh quod se quia visus est prior tactu & ita sensibile sensti visti, est prius tactili, tune sic eis e petit magis ro principi quibus magis e petie primitas sed vis te ess prius tactili υt υisus prior tactu igitur magis habet rationem principii Respondet aliquod potest dies prius smpliciter ne in prius respectu huius mo licet vim sit prius tactili, quia eommunius,non in prius respectu elementorum &corporis tactilis, quod principaliter intendit verba patet. Alaguerte ιν assieci paniculas quacga,quas graeca e structio expcisulat,no tame supersunt. Αἰ aduerte vi ex verbis Auer .co m. r. celligitur,s tactile
uno mo est comunit visiliarici mo visisse tactili In Dabilibus quidem tactile comunius es visiti quia omnibus e nerabilibus,cεpetit. Seil in eorporibus ipsis visale prius est. quia mpetit ealis fle generabili,&se aliquid potest esse prius in genere,quod est posterius in specie. itemq; a;aduerte etia eode comenteis sue se sue aliter. .isile fine distima, hoe est perfectione di nobilitate prius est tactili.aec tra tactile prius est illis seeundu materia & origine, quia in his quae eompetunt tactile praecedit ut materia,& talem prioritate quaerimus,quia nos de principiis mater althoi tractamus Anima erte etia quod subie si sensus qd nostri obiectnm vocant Agraece dicitur hypocime non , hoc est subiectis m siue obiectum sue incidens. RIn commentariis per pulchre textus iste inponitur,sisAri . remoueat taeitam dubitationem, dictum est n. tactum tangibiliaq; ipsa priora cateris esse ideo inter principia elementaria statueta sunt Modo hoe vigetur salsum, visu, tactu di .isibile ta bili semper prius est Respondet di dicit Qust Vix prior visus est tactu ut etia subiectum visus s. visibile si prius subiecto tactus stangibili non tamevisibile est passio corporis tangibiliς quatenus tagibile est sed petius sectingn alia rationeis, scilicet quia corpus tan gibile es Eaphanum terminatum , ut dicitur in libro da sensu. Est enim Glor extremitas diaphani in Orpore tet. minato se igitur visibile non est passo eorporis tangibili, ut est tangibile & sa sit natura oc uniuerialitate prius ipso tugibili. Quod vero ad υerba attinet debes sere,q3 vi .hile . t .imile simpliciter est prius tagibili dignitate αὐn Dersalitate, dignitate υς quo visus es tactu ipso dignior: uniuersaliter Uer quo competit genetabilibus θι cilembut Tactile uero es priuς υssibili origine quatenus in generabilibus visibiles qualitates sequutur tangibiles &communitate quia tangibile eompetit omnibus generationi-hus ut missis,& elementis visibile, n5 oismissis. QDo vix aut modo sit eu nos quaeramus principia generabiliu eo polum de contrarietates visbile non sunt generabilium, ut generabilia sunt igitur contrarietates visibiles non possunt accipi vi Hemantaria principia generabilium
DDrti aute angili inna , diuidendia es primo qua
primae differentia es contrarietases Stit aut conarie
tates secundum tam hae radidit fruita humi se
155쪽
cantur . Culium enim G. Ood congregat homoge. Mia. segregare enim quρd inquiunt fac re igne, congregare est ea quae en demtν tis sunt, coim it enim reueis uti enigena. Frigidum autem, quod contingit O eon
Ilues . gregist similiter Oongenea o quaeson ei de trita/. ad ηms 1ipsorum Duq; ttimitura quales prima qualitates atque contrarierates sint diuidendum s privis. Iant ast secundum tactum contrarietates hae tu idum frigidum humidumstetim.graue eue molle urum,ltibrieum, aridum, assertim lene erassum,sbtile. Hortim stupegratie quidem O leae. nee ectitia nee passiva sunt.' o enim quia in aliud quoddare ege, dii, iri ab alis putiatur nuncupatur. Liret e limenta use oporta adinvicem actitia atqtie siua,cti rei ceatur utq; transmutantur inuic .Attalinoemgiati, o durti utq; nolie di
cuntur quidem haec quid antesia, quia activa sint illa vero quia poma. calidam nim id est quod ιιngrega cognata nam dggregare,quod quidem ignem facere,
autumant, est congregare cognata. arcidit enim alieni
gena Meipere. Frigidum vero id est quod e iungit Ogara .ra' congregat seMiliter ω eognata O alienigena.
Hactenus seeit suppostiones nune prosequitiar.& pimmo enumerat disserentias omnes tactiles,& sermo patet.
deinde ponit altarentia inter has . di vult haru quasdam
nee Me actuas nec pantias ut graue & leue siqua elemeta activa sint atque passitia Quae ὀa activae sunt ut calidtim &frigidumaealidum quidem quia per se cognata congregat& alii nigena per accides gi regat. Frigidum vero quia pse di cognata 8e alienigena congregat per se & indifferemter Et Verba Aristotelis patent per se. bliatio Sed circa haec quare .primo quia videtur quod grane, S leue agant in uia sint principia motus. Sectinaci videtur dubium unde calidom habet quod congreget i5υnde quod disgreget. Amplius videtur quod disgregare competat per se ealido quia ei competit per se rate facere, &., hoe est disgr gare.
Ail primu diei potest quod Aristotelhs loquitur de agereti pati, ut in proximo Gibro loquuttis es videlicet pro alteratione. Modo gratie & leue non per se inerationis sunt principia sed per accigens . Per se aute sunt principia moltis localis Ad secundum dicunt quidam, quo caliducongregat &disgregat, quia rarefacit cum enim eatilom rarefacie rigo calefacit & rar Hactendo subtile evaporare cla,quo fit ut letita sursum moue hi te grauia deorsum.
Seὴ hoc non platet, nam ab eo quod competit per acciles non sumitur pr dieatum per se sed rareficere cali 'eo petit per acti deris .Propterea viderer mihi quo A esidum congreget Segis greget quia calidum . Nee alia ratio est.
Ad se natim videtur mihi quod per se eo repetit sibi congregare similia quia eo tigileg, re est aestis scirina, mo de ipxu eas Au υiget formalitis exteris Tu vero cc sidera. Conclusit esse quaerendum l. ut hiementaria principia contrarietates tangibiles,quia vero Ut Ph loponus inquit lis plures sunt, vi eligantur 'quae prima harusint,& qtiae mag s habet rationem princap i, enumera eri
sunt vult autem Philoponus Arist. inter Omnes has qui enumerabuntur eas esse euriendas quae Blunt uniuersa
heres &non in aliis contenta & acti Uxae pax suae. Enumerat aut contrarietates septem ut calidum frigidum se prima siccum humidum secundaraue graue tertia. durumose quarta. aridum lubricum quinta asperum lenest
ta septima vero tenue crast m. Unde die t. Iplorum ante
tangibiliu dii, id ndu est primo quti primae gigerentia dico ni ratietates sint, Dendh supple tu eligenda quae sunt
elementar a principia pi op sta in tetione di ordine, expotiit omnes & dicit Sunt a Diem Contrarietates secuntui actum hae calidum sigidum di exterae alia,quae, eurinae
sio quia rarum S densum , idem ut isse tangabiles qualia 'tates. S tamen Aristipsas prπtemni Responὸ et Alexadet e. . Arist prater misi , dia reducuntur ad graue,&aeue quoniam rarum es t uc & densum graue, Philoponus vero dicit has reduci ad tenue ac crassum, naci tenue, quo E secun3um qualitatem consideratur,non autem secundum qualitatem, videtur adem esse cum raro, . t corpus quod tenui diaeta viam est tenue es ti 1 arum, densu vero aderasum, na crassum non per quo sui sporos Dagreὰitur sed per maiores tale autem qoodam reciso est densum, cum sit multo corpore ad paucam molem copaei v. D. inde tacta contrarietatum enumeratione, ponit inter
eas disserentias, ut eligat ,lquae sint a noti s accipiendae, ut elementaria principia ut Philopontis cotinuat odi dicit.
Eorum autem graue quidem, leue, neque a civia sunt. neque passiva. suprallelationis, cuius caulam assert, quia
non faciendo diei patiendo scilicet alterationem ti cuntur. non enim graue applicatum enim ut Philoponos inqtiit 3
agit in eo producendo grauitate re,nec ecor Irario .at ere
mentaria principia, quae hic vocat elementa, oportet eriactitia 5 passua ab inuicem,quoniam elementaria principia,vt primo huius dictum est, non sunt materialia principia elementorum vel mistorum,' nisi misceantur inuice in Elementis simplicibus quidem per combinationem, in Histis per refractonem, modo hac fieri non possunt, nisi elementaria principia sint activa,S passiva. ergo naue 3eleti ea jeienda sunt a numero elementariorum princia piorum Deinde eligit propter hane rationem calidum de frigidum ti litimidum di secum.& dicit Calidum autem
di frigi9um ti siccum ti humidum eligenda supple sunt,
ut materialia principia hae quidem quia activa sunt caludum & s Edui . Hae autem scilicet humidum ti siccu, quia passua dicuntur .Quod vero ita sit piobat . t Philoponus inquit per earum definitiones, quas accipith vi ab Oibus concessas. Calidum enim est quod congregat homogenea. Sed contra. quia non potest homogenea con te gare , nisi alienigena dis greget ergo calidum est id, quod iacit utrunque Respondet ec inquat. egregare enim quoa inquiunt facete ignem, est congregare ea, quae eiusdem tti s ac ei uidem generis sunt, si ita per se calidora es congregativum per accidens es quasi ex consequendi dis negativum,quia ut dicit .calidum contingit tellere sue diis legare alienigena, i pote quo est congi artuum homoge Deorum Deinde definit frigidum vi ex definitione pateat,
ipsum esse activum . aicit. Fr gidum autem es quod diasygetiea,hbc est similaria,& quae noti sunt ei uidem tribus ahoe ea alienigena congregat iup. De per se. Ex his sequitur utrunque isse iniuulaa. .
Dareidamatitera, deseris inultim prop=io termino,hεne terminabile emens. sic aut bene te minis reproprio termin is hee aut terminabile ulterius. Humi ni vero proprio interminuram termino, bene terminatile extulit. Siccum autem terminatum se Diitieida. ne terraino propris; diseide M latio terminabile jR. MA. se
Nile de passi uis loquitur u Humidu .ero proprio teria C
mino terminatu bene terminabile existit subaudi alii ci itermino Et per consequens passitium est Sicetim isto ter minatu bene termino proprio difficile terminabit . est subratissi ab alio. modo terminari termino:alterius di termina
tant passioneis de se eiusmodi passiua erunt. Respos
Sed dubitabis unde hesmidii terminetur ter nocillatio aliquoru unde siccut rinetur proprio Reipodet ethumidu hoe habet istabile partiti quπButit S regu laeu. a.partes fiuveti reflud ideo recipiunt terminatione a cotinente, aqua
156쪽
uim N aer, vinum, & oleum, ' catera id genus termianantur termino continentis. At sceea ut terra lapides, metalla, & id genus, cum partes non suant, nec reqvant, non termino contienti, sed proprio terminantur An
masti et te tamen quoa υt diuimus )humidum ideo
Resposio- habet partes instabis es quia homidum, & nulla est alia cau-m M', si di ideo terminatur iei mino alieno quia humidum. Nee ea alia ratio nisi quia h umidum est humidum Sinailiter sccum eo habet partes stabiles quia secum est tale , &nulla alia est eausa verum est tamen quod hae sunt duo spria quae his eo inpetunt ordine quodam 't humido qui geprimo iluxtis & refluxus partium secundo terminari ab
alio ficto autem primo partium sabilitas secim do terminari propcio.termino . secundo animaduerte quod tam Nata. rerminari proprio quam alieno termino important. passionem . nam per terminum figuram intelligunt. modo
patet quod figura est veluti quaedam ema ipsi terminato& terminatum veluti materia. siue imur a se sue ab alio patet quo g terminati est pati quia est figuram recipere. Et Dasi ,-. termini de primario signato importat pa nond. Sed circa haec dubitates, quia videtur quod genus non sortiatur nomen a ratione speciei Modo I timidum & secum secundum rationem generis sunt passiva secun Eum rarios hst, 1 i qm speciei, hoc est ut terminantur figura sunt pauestia,' mo in plus est passuum quam terminari. similiter argui potest de ealido & frigido Dividius in primo huius.& ad dimus quod hae qualitates possunt comparari ad tactum,u, est earu mediu. Ad sua contraria, ut sing tila ad propriti
contarium . si possunt eomparari inter se. Siqui gem adtactum cum ealidum ti stigidum mavi me immutent ta- . ctum maxime sortiuntur nomen activarum humidum &secum parum immutent sortiuntur nomen passiuarum. si eo parantur ad propria contraria, se omnes sunt actitiae omnesque passuae nam omnes sunt contrario tum corruptium ab eisque eorruptibiles. Et sic omnes sunt activati passium. At si comparentur generatim inter se humidsiti siccum via licet ad frigi4tim & calid . st speciatim illae
sunt passium ab aliqua operaticine Isae a iudi ab alia operatione ,Tune patet solutio ad argumentum lime enim non gicunter activa se eundum rationem generis.sed eo parata a a speciem. Illa nec passiua nisi eodem modo. Nec incouenit species comparatas speciebus sortiri nomen generis
ab operatione specifica. Aueri es aurem comento .s
vult quod eiusmodi dicantur activa, illa passiva seconfltim
e pos . interpretationem nominum. Nam thermon hoe Escali
cunt ab illa actione quae haeongregare .Xeron, hoe est ficeti S cron, e est humidum siegrxce dicuntur a terminari termino alieno υel proprio. Et sic lime activa haec passi ua dicta soni non sietin dum rem, quia sunt sectingum rem omnia passiua & omnia activa, seg secundum nomina, ae
Dominum derivationem. Nee ea ineonueniens aliquod dici tale ab interpretatione nominum,uae accipitur, Glitia ad placitum partim ab aliqua sprietate quod simpliciter non est tale
Eligit hue humidum tisiecum ex eo quia sunt passu a. REC O . Quod probat eu eoitim des nitionibus ab omnibus con- psis S dicit, od humidum est illud et proprio termino
male terranabile est bene autem terminabile alieno Siccuυhro illud qu Abene terminabile proprio. male aute terminabile alieno Ipsum vero male & bene terminabile .e Philopontis inquit)passionum sunt significativa via de dicit humi su autem in determinatum proprio termino est, hoc est male terminabile proprio termino bene termina hile.sup .alieno existens Siccum autem bene terminabile propriti termino dinculter hoe est male terminabile teriamino aleeritis at bene terminabile & male terminabile υt
Phil pontis adit passionum nomina sunt sed multae hieoccuntini quaestiones quarum multa in commentariis
sunt disputatae uarum prima est, quia non videtur has definitiones esse assignatas per primas differentias, ae per primas operationes Calidi enim propria & prima dioeratio est caleticere sigiae frigeticere sicci exiccare, humidi humectare. secundo quia respectu propriarum operationum omnes sunt act uae, uia calefacere est eali Hitatem ducere per corruptionem frigiditatis rigeiacere est frigiditatem age te in aliquo per corruptionem tabesitatis quae erat in illo. Simili ratione humectare & exiceare sunt agere qa humectare est igucere humiditate in subiecto scio. &secate est producere siccitatem in subiecto humido, erao respectu primarum operationum omnes sunt activa. Tertio dubitat Phaloponus quia non Uidetur quoὰ eali estim& frigidum sint actitia solum modo sed etiam passiva.Pa titur, enim calidum a se gido,& econtrario. praeterea. Nec humidum & secum videntur solum passiva. Si enim omiania elementa adinvicem transmutantur necesse humistim& siccum aginuicem agere Praeterea, Ipsemet Aliso es es dicit hie terram in aquam transmutari. Modo hoc fieri nopotest nisi humiAum agat in siccum eodem modo aqtia transmutatur in terram quod nee feri potest nis agent se eo in humidii. Non it frigidum aquae agit in f g dum terrae vel econtrario: ergo humi/um ti siccum soni actitiae.
Pr sterea Dubitatur tertio, quia respectu tactus omnes
sunt activae S asperum di lene 5c graue &letie,' id peti'
omnes enim mouent tactum Adhuc eontraria fiant activati passiua inuleem sed omnia sunt eontraria ergo Omnia sunt activa & passiua com suis contrariis, inim reba--s etiam in eommentariiς alia ς qumsiones , quae bene sunt disputata Vitelluς dubitat Philopontis speciatim, qa non visetur sic cum esse bene proprio termino terminabile nam cinis in siccitate existens Eimuit. Pt ter a Flama est scea & terminat ac configuratur sgura causamini,& et,
magis est omnia elementa terminari υ identur. termino alieno cum non habeant figuram, nisi a continente υt di
citur in libro de e lo. Pro lationephilopono dicit quod hac quatuor possunt parari simpliciter, Se respectu mia soni. stis enim comparantur admissum, humigum di siccum passiva sunt , &vt materim se habent. Calidum .ero di frigidum ut actitia. & exemplum in constructione late tum & testarum apparet, ubi patet humiqum & fetum
concurretia materiam testarum es5cerent frigidum υero conglutinat, eum vero ponuntur in fornace, calidum transmutat & sacat testam, quia facit evaporare partes rariores ineptas generationi test congregat partes aptas generationi, & sic respectu mistortim humidum ti sectim
materiam effieiunt, rigidum & ealidum sormam. Omne enim mistum fit in medio elementorum, ac uniuersi , vepcire circa terram,cum omnia participent retra Modci
ex hac ora feri non possunt cum terra per se incelligibilis est & ideo eget aqua colligente,& permiscente ipsam. hxeυ ero guo commista siret sint continua, exquisitam comparationem ae cognationem non habent cum sint alienigena inligent ergo frigido eaccingregante,& calido specim cate ae eo plente gnatione quatenus corrigit iacindo, evaporare partes generationi ineptas es iacteta cogregationem partia aptar signationi qua tene in hac mistura humid D m& siccum materiae rationem habet: Gliatim vero &frigidum formae ergo ratione habita ag mistum humidum et secum subeunt rationem materi et passivi et ealiflu di sigidum rationem activa. Sui autem 'eomparentu ad generationem eorum quae fit ad inuicem, omnes pari rectio activae et passiuae sunt. Quia ergo Aristoteles fespexit est has sub ratione, qua veniunt. admissionem iure alias actiora alias passivas appellauit cum ratione habita ad mistionem humidum veniat sub ratione qua bene alieno termino est terminabile,siceum Uero sub ratione qua male alieno et bene proprio terminabile est . At fritidum venit sub ratione qua siccum et humidum permista bene conglutinat, ac congregat , et se venit ad missionem vi est alienigenorum congregatiuum,calidum vero, ut est specificat1uum, & quasi correptiuum, quo eonstituit smilia,& diuidit dissimilia Intia autem Ain quarto me theci-rorum respexit ad lime qua tenus ex inuleem generantur, &ita appellat omniaactitia. & omnia passiua hse ex Philopono , & quigem perpultare. Ego vero possum dicere di sitis. υt prci parte in rem mentariis patet quod suess.de Genera ec Cotrop. x ratione
157쪽
ratione habit: ag polentiam euius sunt obiecta omnes iste qualitates sunt actis ae etiam graue leue, duruma molle Sid genus iatione habita ag re isto tu generatione aliqum siti passu X.quae quidem ad illa concurrunt sub ratione materim & secundum operationes principaliter importates passones. Aliqum actiur,quaecunque concurrunt sub ratione formae M operationes importantes actionem, sin autem coparentur ad generationem elementorii simplicem sit solum quatuor sunt activa & passiuae. Caeterum autem nec aestu nec passum non enim durum S molle concurru tui principia in Datione aliqua nec caetera id genus. Tune ad rationes. Ad primam patet sollitio Aristoteles dedit hasgesinitiones respectu missorum,quia horum elementaria principia quaerimus, vi propositit, inci respectu missoru haesunt a prim & primae operationes. Aliae vero operationes sunt re pectu generationes samplicium di per idem patet 43 seetingam, S ad tertiam &quarta in Ad quartam principalem patet solutio etiam quia dictum est omnes esse actitias respectu potentidi tactina Ad quintam deendum omnia quae agunt & patiuntur esse eontraria, nec pessi agere aut pati nisi sint eo utraria. Contra vero non sequitur quia multa sunt eontraria qum non sunt activa nec passiua, vi contraria circa υisum.& alios omnes sensus prater tactu.
Ad sexta duplicatione de cinere. dicit Philoponus, op ei nispotest terminathueluti arena, quia potaccumulari non se aqua nisi habeat alienum terminum, quia habet quandam
propriam compositionem ut harena cum vero dicitur cinerem suere non dicitur nisi per aquiti cationem potius
enim ess is ars o quam stix' ad illud de fiamma dieit quod
licet suma possit figorari sgura ae termino causam inic tinentis etiam est proprio termino bene terminabilis υnflamma posita in plano propriam habet figuram. In eam ino vero violentum ut lenitus eius ostendit Adautoritatem Arist. dicendum quod ratione habita ad naturam, aeordinem uniuet rem,omnia elementa alieno terminantur, ratione vero habita ad natura eoru particularem , ad
naturam scilicet misti, qua ex his fit. Alia sunt terminabi .lia male uel bene, alia eongregativa, ut dictum est . Vnde potes solutio hoc pacto reduci ad normam quia elementa vel qualitates tangibile; aut possunt consaerari secundunaturam communem & isse omnia sunt passiua, eum omnia & fgoram exii,& altera tenes ab illo recipiant, aut se-eungum naturam partie D larem. Ec sic aut ratione habita adtactum disic omnia sunt activa seetingo de anima aut ratione habita ag generationem mistolum,&sie activa dicutur, di ag illam coneurrunt secundum operationes principaliter significatas per nomina actionem principaliter significantia Ut calidu&fit 3 D quae vero cocurrianismoperationes Mnificatas a uota principaliter passionem s-gnificatia, dicu tur passua ut humidu & seccum Aut rone
hab ta ad gnationem propriam simplicium, & sc omnes qualitates plinam sunt actium& omnes passuae. Ex his sequitur quos congregare & terminari termino sunt priamae operationes elementorum respective quia respectu generationis mistorum eum secvngum illas primo cocurrat cum quo tamen sat has operationes non esse primas simpliciter.cum calefacere & fmge sacere snt ante e gregare, humectare B exiccare ante terminari proprio υel alieno
termino. praeterea. Antehac soni rate facere & condensa-Ani. e. i, re secundum aliquos ut ante congre. Ante vero terminari sunt suere & conseringere respectu tamen generationis missi illai seni primae operat iones.
esim repletistin eri humidum quia non es terminutu quide hene determinabile aurem exisset, O quia ni itur ad tangens subtile autem replet titim subtilitim
Dila e Ida. e uim partium , o quod parvarum partitim reple- . h. μ' suum, to in m edim tangit , sustii e utilem madiime tuti
grossum autem Dei. Tenue vero O tragum abricam tenualue ari, de Corruptione
dum O tartim ae molle, eaeterat dis, Ptia ex his sint. t am eum replerest stimida: Dia non q idem terminatum est, sed terminabale, in contineris simi p. si a vitem tetentie i iam replens perparuum im
Quia multa; tactilis as gnauit differentias, docti nunc reducere illas. Es hoc p. oporat. d. Tenue υ ero , ctalium lubricum S tenax,& dui um S olle & cae. era d; Mi ea tia ex his itini hoc est ad litii iuatim de sccum, teducuntur
tanqua species ad gna. Et primo hoe syllogi Eat de tenui &oratio. Et facit unu enthymea pet resolui ad syllogi sing& a A per ργllogismum lic. omne replens humidum e9. tenue replet. igitur tenue humidum pro δllogi tur maior se. quo a non termino proprio terminatur, sed se tur figuram continentis est humidum, Ut per definitione patet .sed replens termino proprio non terminatur,sed figura continentis. igitur replens est humidum. Minor prosyllogizatur etiam sic omne perparuum replet. tenue perparuum est.tenue teplet minor pro syllogi-Σator adhuc. mne totum tangens totum serparuum ea tenue totum tant totum. igitur tenue perpartium es inquit ) Nam cum replere sit humidi. haec enim est syllogisiiDipi incipalis malo t. videlicet omne replens humidum est. replere grxce es anaplesicon quod eum latine dictum non sit repleti uulti replere tanstuli haec est maior
principalis sylogismi. Deinde tangit minorem pi Oiγllogismi probantis maiorem hanc. st inquit quia non quidem replens ipsum terminatum est, sed termanabil3, de continens sectetur. Hoc graece sic dicitur hac Iuthin ut in no Etes sensus quod furatur ad figuram continentis, sitie contangentis . Haec est minor propyllogismi maioras. Dein se tangit minorem syllogismi principalis. s. Sit a tem tenue ipsum replens Haec est minor hanc prosyllogizat d. perparuum enim es,& haee est minor prosyllogismi S pesparuum replet.haec est maior . prosyllogi Eatur
adhuc minor huius se totum enim partium tangit totum tenue maxime tale, id est maxime tangit totum de ita tenue maxime partium. Tune inseri conclusonem,
principalem dicendo . Manifestum quod tenue et ielpecies humidi . et alium autem sicci . Animaduertequod illud quod grΛee dicitur micromeres, hoe est paruarum partium siue patui partile, ilixi perpatuum, clara erit. RECOCum demons rauit quod duae sunt primm contrarietates altera activorum, altera passivorum,nune teliquas omnes vult in has reducere,1, hoe proponit, di dicit subtile autem & erasium, & lubricum &aridum ti durum di molle &ali x differentis ex his sunt,haec est conclusio. Quo vero ad verba attinet,addit et aliae diserentia vel
propter lenitatem,et asperitatem, quas, prius enumerauit
nunc non. vel propter alias disserentias quas postea pet diuisionem sicci dg humidi assignabit. Duxit est his sunt ut
Diuus Thomas inquit, quia haec sunt υt effectus illorum. subtile enim est essedus humidi si ei vero crassum. Philoponus aut vult hac contineri sub illis, vi in sui generibus. Hac conclusione posita, eam probae syllogismo quia omne repletitium est humidn tenue siue subtile est repletivum. ergo tenue in humi/um inquit auoniam enim replotitium es humidum fixe est maior quam probat .prinio, quia repletivum proprio termino nora bene terminabile es, alieno .ero bene terminabile existens seeunti quia inquitur tangens hoc est fguratur figura continentis & siepatet maior .assgnat minorem, & inquit.. subtile autem. i. p. omne es repletivum probat quia-est paruarhm partium es repletivum, & lubtile est parua, tim partium .ergo est repletitium,quod aurem quod est paruarum partiust repletivum probat quia quod totum tangit, totum est repletivum, quod est patu artim partium torum tangit totum: ergo quod est partiarum partium es repletiuum , &se patit minor,tune dat conciusione. quod subiit si hu
158쪽
midi .eralta vero sieci s. . t phii ponus dieit pa cotrarias cas .sia exessum n6 ea bene repletiuit, nec alieno termino bene termiciabile ses oecurres de cinere . de hauena quae sunt repletiva, e partiarum partium, sic tamen non atti
met ad humidum .sed ad siccum. DicenEum ea quae Arist dicit, debent intelligi simpliciter di non comparabiliter Citiis enim ti arena iunt repletitia comparabilit eu ratione habi ea ad stipillos ti ramenta signor tam simplicitet aut noAt sarina ut philoponuς inquit)repletiva est, cum pen iret per petolos valde paruo ς Per quos Mnum penetrat, ideo farina at in et aὰ humiditatem. Ex his sequitur quod . Aristo. .est subtile Me humidi, quo attinet aes illud no quo est simplicitet ingenere illius ut voluit Philopotius tu velo in his animaduerte.
i. autem ficet. Aridum enim est,quod persem siccum,adeo me coagulatum se propter defensonem propria humiditatis.
A prius autem lubrisum quidem humidi est. nam tristietim humidam qu ddam es quod passim est, Ne-
tutas iam Aridum vero Eusces: nam undum ess per
se sectim ,ita τι elia gelicidia humoris defectu sint.
atibricum superaddit hvinido tenacitatem quandam,pro pterea quia passum est a seco. 8c inde sortitur aliquam siestatem 5e tenacitatem veluti oleum. Aridum vero supera adii scio eueessum siecitatis. statium assert ex gelicidiis, in quibus humor totaliter euanuit ut in etystallo. Animail, Derte ut bene didiit Averro.quo ου haee sunt nominum in terpretamenta, quae aeeipiuntur ab aliqua proprietate, Ee partim a voluntate υt in libro de interpretatione dicitur. Quo quidem modo subtile attineat ad humidum crasi sum ad secum,ex hisce pater Quod autem iobrieum ad humidu ge aridί ag sceum attineant nune probat de inquit Rursus anielubriatim quidem Humidi est hoc est sil humidum artinet υt inscus pix errum, cara liquida, di id gen
g ostat quia Iuhrieum est humidis . quod palsum est a se
Amtag, ut tenacitatem t oleum. AEdit enim humido tenacitatem quam a seco patrum est. Quod autem aridum attineat ad :ietum probat. Alidum enim es quod ea pe , secte scerim, a fleo υt8e ecias uiat tim iit propter desectum humidi propris. t erystallus cultis propria humiditas etiamtiit prima frigiditate loei ergo lubrica attinent ad humi dum, arida υ ero ad si eum.
A ditis molle quidem humidi. Δγum vera series, molle enim mod e dit in se insum O non obmit.' quia quid/m fue timidiam. ideo non est tamidum molle,sed mosse humidi tiram lautem fieri. Duram .n.en,quod et tilatum est, eoagularum autem scea est. Adhuemflle quidem humidi. mum Derellaeistini Nam visae est id qud vi de redit, o non remit, quod, quid m fucat humidum rapteὰ quod O humidum noipsti, mollis est,sed rasile humari. t durum sicci erit. nam durum gelidum en. geridiam mero siccum.
Redueit molle ec gurtim at vigictum est ab interpretatione nominum in Dit)Adhue autem melle quide humi Ei Durum vero sici speetes sunt Nini molle est id quoa valde .cedit 8c non rea it quod quidem iacit humi um Me est quod est humi accommodatum. Animaduerte. quod hypicon grmee, latine sonat subiiciens , sed
hie sonat cedens. Itemque anthi tamennem grxce latine sonat surgens cocinat tamen magis hie pro resistere. Propterea in tera Φ8 humidom non ipsitis mollic est species seὰ magis e mira molle ad humi sum reducitur . nam molle participat hu. missi proprietat .& non econtra. Itemque omne molle est
humidum ξc non ecetitia. Animaduerte quod fecit Aria hie dii rentiam hanc, ge non in alijt quia apias quoi dira
graecos malacon rc hycron con eundebantur 5e non divi rebant. In caeteris nulla fuit dii rentra. nos autem lati ai saepe molli pro humido υtimur .extera patent Dubitares sorte, quia siccum υigetur po ins species duri. nam om ane fictum durum, & non eeontra cum caelum du- airum ponatur. 3c non siceum. Itemque cur subticuit asperum di lene ResponΗet quidam est primum quod durum cuius coagulatio est a sicco est siecum. Durum autem dat lese tio es siccum nee durum euius coagulatio est a frigiso. R. tit siceo de frigido simul nam metalla dura sunt .s no sicca. Ego autem eredo quod elum non si durum . quanao quidem durum ab Aristot.ponatur qualitas tactis ix nis durities dieatur a uiuore di sic oppositum non ges ruit. Dicerem quoque omnem duritiem esset ob desectum humi 3i ecfer consequens a siccoraesectum dico actuat ira noti potentialem, de se metalla erunt actu ficta, propter actualem deficium humoris. Vtru vero sint poetialiter humida, medicis omitto. Animaduerte quod gelidum , coagulatum hic non differunt 'oco enim gelidum omne priu tum humore actuali Et hoc alchim 1e1 eoagulatum frue congelatum ψoeant. Melius tamen diceretur constans esset.n. . commune pluribus, sed nomina grammati eis omitto
Quo quidem modo lubri eum afl humido de aridu m agsccum attinean ex hisce constat quomodo vero molle ad humidum ti durum ad secum attineant, nunc e Mon t,8c dicit. Amplius molle quidem humigi, soc est ad hum dum attinet, durum vero sicci est, de ad secum attinet Quog molle attineat ad humidum, probat quia morule es quos cedit in seipsum. 8c nou obsistit tagentibus. Immo cum compr: mitur ad se retrahitur . Modo hoe idEm facit humidum ergo attinet aὰ humidum: Uerum Aristo quasi ob ter, ex hae declaratione colligit quod in plus ea humidum quam molle etim omne molle ad humiὰum aetineat non autem omne humi ilum molle est Aqua enim humiga est,quae non est mollis, metalla quoque humida sent & non mo lia. ut Philopnus autumat)Quod autem durum adsiccum attineat, probat quia durum expiratione humidi proprii est coagulatum, te ita sceum, di sic patet iquatenus haec ad illa reducuntur.
Dieuntur aura liseum O humidum multifariam.opporis is enim sicco in humidum in udum . rursus humidos siccum coagulatu.omnia usi embae, sunt ti
sieri et humidi prin rum diciorum. 2
Dicantur utilem siccum humidum O multis rium nam sic udum humidia opponuntur. At qtie etiam humida Meum σν congelatum . sunt vero
Me si ei o humidi eorum quae prima dicta sunt.
Declarata reductione, remouet dubiu. posset enim quis cdicere . trum humidum 8c siccum sint uno latum modo dicta Respoti det quod hum istim multiplici et dieii. 3c sic eum similitet.VEB.n 3 humidii ambo humida dictitur. ila ambo sicco opponutur, siceum & cog latum ambo seca, quia humilo opponuiue.Propterea conciugit quod υ dati eongelatum quae sunt humidi disieci etiam sunt enumerandae inter primas tactilium digerentias. His reductis, nunc subiuidit sciti de humidum Vbi debes seire quod sieeum est triplex , aliud quod in superseie Rese secum vi affatum 5t lapis superfusa aqua. Aliud quo flin profungo est siccum ut υalde eligatum,& coagulatum. Aliud quod in utroque est si reum . ut lapis absolute. Aristoteles primo probat quod s siccu sit multiplex argumeto ut inquit phile pontis a contrario, quia habet duplex Ee fortasse triplex oppositu, ergo ipsum est multiplex: υnde gicit. Dicuntur autem siceum 8c humidum multifaria nos uiuore ut philoponnή innuit)sed multiplicitate specierum probat. 8c primo quos tactim si multiplex loeo ab opposto de insit opponitur enim ipsi seco Sc humidu, de υ dum supplet di per sum,Intelligit enim ut arbitrero per humigum quod in υtroque ea humidum stoli cet Ec in super fiete N in profundo et 3seo per excellentia quod in υttoque ea tale erit dieendum simplicitet titimi- Suessi de Cenera di Corrup. Κ a dum
159쪽
De Generatione, ic Corruptione
gum ergo secum est mtit iplex. Quod autem humidum multiplex sit, probat eo/em loco a contrarias 5c dicit Et rursus humido opponitur siccum simpliciter , qtiod es secum in sup eiecie ει in profundo & eidem opponitur eoagulatum qtiod est siceu in profundo in supple etiae lae opponitor siecDm in superficie, quod de lice, tia dicatur exieratum ergo humidum multipleκ est, B agdit quod omnia h1te sunt seci B litimidi quae prima genera dicuntur. Nam humidum in υ troque S , dum suo des homidum in sup etficie ge persulam quod est humidum in profundo sunt sub ipso numido tanquam sub genere. Simili ratione siccum in υtroque ec exiceatum quod in stipe recte siccum est de coagulatum quod in prostin Eo sedum est, sub ipsos cco sunt tanquam sub genere ergo siccum de humidum aEs .isi de multis speciebus daeuntur.
mlonium enim uno opponitur secum o Ddum quidem est quod hohit alienigenam Mania tutem superfi
cierenus, perosum autem ρο od in profundo, lie- eum autem priuatir huc alam est, μοd ,rim quia erit haraidi oppositim autem sic reprimi sieci. Rumsus autem humidam Oeou tutum similiter humida enim M. quod habet propriam humiliaram in pro ando. a latum autem priuatar huc . Quapropter Oml dia horum erit hoc quidem sicci, hoe atium humidi. v. eiusau Et quoniam liti opposuis siccum, ct rium quide
es qaod exterum stipe, sitietentis humiditatem habet
infusum autem in prosiando. Siccum autem quod hac ipsa priuatur, manifestum udum erit humidi . Huic autem contrarium seram erit primi fieci. ldhuc autem Hmectam in eo elatam similiter.
Humectum quidem fram est quod habet proprium humiditatem in nostin eongestittim illud en quod Me ipsa priuatur. Luare o horam eiunt, his quide
Humidi duae sunt spetiti pr imae, vgum vi gelicet quo adieron ἡicitur si in sum quod & verarem enon. dieronillua dicitur quod in superficie humore habet Et hoc dupliciter vel a natura tale es de hoe per licentiam madidti appello Uel ab alio de hoe voco madefactim. veur mono est, in prosunta humore habet.& hoe dupliciter,vel per natura de dieatur humectu vel ab alio gi dicat humesa Eiti sie ipsuς seci duae sunt spes quae geminatae erunt quatuor nam quot modis dicitur υ nura oppositorum tot de alterum diei necesse est. Verum time nomine rarent. hane
multiplicitate osenἡir.3.Et quoniam υdo ponitur sceum, di υdum quidem es , qti d Exteram superscietemus hu- migum habet. Insulam quod habet in profundo Sieeum quod hac ipsa traque priuatur, mani sum quod .ltimerit species humidi'tile autem contrarium secum. quo gno me no habet, erit species pristi; hoc es generici soci adudum igitor opponitur quodὰ si siccum nomen no habes. Adhuc autem humectum, quod graece per earentiam nominum Ggroti dicitur ξι est species insus, 3e conrasatum familiter opponuntur .humectum quidem enim est quod habet propriam naturalem humilitatem in profundo, cogelatu huic oppositum est illud, quoὰ hae ipsa priuatur. In caeteris omisit explicare oppositiones quia patent. Et co ludit, quate Ee horum . runt hoc quidem species humi di ut udum & insusum. illud Qerti scei quod nomen non habet, Hae Ae multiplicitate litimidi re sieei di oppostione hieribus dixit.
ges latum 1c humi Eum smiliter ntine haec probat, S primo probat primum, deinde secuatim, de in prob,rido primum primo illi, E p rope nit 8c dicit. Quoniam enim υdo opponitur.Υccum scilicetque 3 in υtroque est siecum, est
hat ξ mit tres suppositiones prima es quod humidum smpliciter quod in υtroque es humidum, habeat superficie tenus alienigena humiditatere, pater, quia cum eam habeat in utroque etiam in supei fi te habeat necesse est secunda est quot perfusum eis illud ,quod habe. 1 timiὰitate in profundo patet ex quid hominis eius Tertia est, qti suum simpliciter ii, υtroqua es quod priuatur,ae s utraque humiditate cd si siccu simpliciter in vitroq; Ex his infert duo A vdu si homi di hoc est attineat ad suam id υ ta
qua illius pars,& q, ipsi v do, oppositum si secta simpliciter in υtroque, es spe es primi & cεissimi siet1 quod essconcluso proposita, deinde probat se eundam , he primo proponit illam at dicit. Rutias autem humidum . scilicet simpliciter quo A est in υtroque,& eoagulatum quod est secum in prosundo similiter opponutu si fresi in viro . que,& υὰum quod probat per duas luppositiones. Qua
rum pii ma est quod simplicitet humidum quind in υt que est humidum est etia quod habet propi iam humiditate in pro ui 3 patet qDla s habet ira viros et ira profundo habet seedda est Q coagulatu est Q priuatur intima hu . ' 'miditate ergo opponii tur scut de definitiones ipue oppomi virintvr,hinc con ludit, quod eoagulatum erit sicci, humida in utroque vero erit scit 34 sc opponi videntur. und υ ero ad verba attinet, debes seire humiduina, rigo 3t humidum in stiperficie disserunt dupliciter pii-mo quia quod est humidum in profundo non es humeta dum nisi propria ξι naturali humiditate ut metalla. Humidum Deto in superficie humidum est extera E alienigena humiditate se eundo di serunt penes locum humidita-itim quia viterum in luperficie alterum in pto fondo humiditatem trabeant At humidum smpliciter in viros in partim natura partim alienigene humorem habet Apriliut alione ξc de sccis digerentis sunt. Quae vero in commetarii, aximus pulchre dicta sunt, sed haec ex Philopono .,-1hhivi. colligimus. P . . .eius
uis sesam est uitti, vita es omnes Liae differen cora. a.
ti. reducunttir ad primus quutus. Matilem non amplatis in minores.neque enim calidum est quod siceum, ωelquod hiareiatim.nfise humata, quod calidam, ast quodsi damnee fraglatim O saccustilanti reeis nee
,5 euties O Hreido sunt setis opter necisse est,
Nun fessum uitar quod caetera omnes disserentiae Detiliatio
in has primus Puttior reducuntur. Haec Nero non amplius insutiliores. Un enim calida es quod tami Δά. xes quod meum. ne e cuti re, mei quod Muidam,
H quod frigidam neque frigidam O qaia siueum neque subinvicem, ne se stibeolida o humidos a quisis necesse es has esse qua M.
Coneludit nunc quatuor esse prImas qualitates de intendit sic arguere. no possunt esse plures quam quatuor , nee pauciores. quam quatuor igitur tantum quatuor sunt . Unon plures de elaratum es, quia caeterae aliae reductititur ad humidum,& ad siccum. graue vero & leue activae qualitates non sunt quod non pauciores prebat. quia nec actitiae ad passiuas, nec passuae ad acti titi, nee actitia εἰ passiua ad actitiam .dies paς sitia de activa ad passivam reduci possunt de se sunt quatuor pria π qualitates tantum . Et qua dicit patent Dubitares forte cui Aristo t. prater misit tartagidensum .Responget Alex hoc secisse. quia rarum Ec deritum reducuntur ad graue di leue aut ad durum di molle.
160쪽
Sed eontra obiicit Auerto. raru no pol reduci ag molle sapis manu g vri ruca raru S duru, neq; densu ad grave. qa nubes de filo. Ee,sunt series & moti s .melius igiε dicendii ἐν tacti it ha, ea iaci sunt .lci lux nec passiuae sed contes has; Soletqti duaeqssiones prima Utru tatum quatuor sint primae qualitates.secsido utro in haria duω actius sint calid n & Ligitu dij. Qido quo patiuiuae humidum S siccum. Quantum ag primum vides ouis. tur quod pautio es sint,immo vne quia quod per super abundanii in dicitur υ ni soli competit Vi Hetur etiam plures quia lux ac motus, raritat densitas figura Me te cita ἡ. rae id genus Inis quaesito primo disputab: tir de titillia Eti soluta tibus caelestibus.secundo, de quat talibus elementorti quae de qualita videlicet cc petati temetis.Tertio qualitatis qua dicantiactio bi . uae, di quae non.Quarto, de proposito Qua tu ad primu telo ia si net me lares eaelo & stellis tres copetere qualitates,motu insuemia lueem 5t influentia in quod quidem eis insint metus &lux Omnes conueniunt 't Aristo t. secundo cali,& Auer. m.
4Σ. 3c in libro metheo Quod autem insuetia A alia ab illis
declarant primo quia calum non esset causa omnium qualitatum nam per motum Sc lumen solum eausat ea Ierem. di sie caeter, qualitates non e sient a cmlo. facundo, caelum conseruat terram in loco sibi natui ali & no nis per insuetia. Tertio, terra melius afficitur terra ne nocte quam dedi υbi minui illuminatu igitur ab influentia melius aQ eitur. Quarto caelumouet igne.& p hoe a calumintret igne nee per hoe et sit illi eontinuum . nec per lumen quia moti est aptum mouere igitur per insiti titiam, qua est qualitas interionalis alia motu,& lumine Q. uinto in visceribus terrae proereantur qumdam &non a calore moltiplicato in aere&aqua. igitur ab influentia Sexto, muli, res
maturales a specie propria sortita sunt idiot 'opias ae virtutes insensibilesagitur a maiori ea tum Septimo Ptolomi vos itidis primo aptotele atura ponit satiar num figi gum, Marte viri/e in- secum S eaeteros caeteris modis affectos de non per qualis aeyx tate, sensiles igitur per influentiam Tenet igitur quod ineaelo sunt duae qualitate squae nobit ingenerant calorem lumen siue indide motus es ambae sunt sensibiles quod nsol lueeat caeteraeque peliae, patet quod vero moueantur variis motibus instrumentis sensibilibus etiam deprehensum est. Ultra has adhue ponsit aliam insensilem sue intentionalem quam in uentia vocat. Ea autem haee non uni generis sed& fiigefactiva quangoque, interdum caussa figem factiva interdum hum: factiva, & quandoque exierativa ae caeteris modis activa, Astipulantur huic actrologi quidam, quia in aestat iis consstentia saepe spectatum est maia Pgnum stigus, quod esse non potest nisi a constellatione,
quae nobis mittit intentionalem assectionem quae in . aere
apto in frigidari frigiditatem e cit. Sinali ratione & in
hyeme υilus est quandoq; ea lor. . t hyeme proxima 'i s ivbi sigus non percipimus'. quos eise potuit a conuentu
Dabitatio tritim planetarum Saturni Iciuis,& Mattis in Cancro suae .
mea oti affectionem illudia af eie occultam . Sed obiicies primo . qa se eatum per in uentia terram eonseivaret se multiplicata in sph ra terra, tune terra naturaliter ascederet,quia ages naturale corporeu sortius agit in pro inqua qua in rem tu igitur instientia coseruati a terrae sertior erit pro pe extu quam in sphaera tetidit igitur lo ori versus igne,&REsFrisio coelum,aptus est teria magis conseruare. Igitur terra debenes. e E. e et ascen3ere υ et iuxta sum secundo tunc ignis non eo n- .seruaretur in loco naturali quia ibi influentia terra eonseruatiua viget Responset rc tenent quod elementa lotan tur per eiusmodi tistientiam a coelo a a c4trtim terrae AD Dr niter multiplicatam. Ubi animaduertendum quod ia-ene tia calefactiva multiplieatur usque in Oaeram aquae exclusiue Mam υt ealiditas realis est multum initia et partim resistitia se as minimam distanti ira illa calefactiva
influentia multiplieatur. ideo non nisag sphaeram aquae et quia se iditas inagis resistit,et minus agit se multiplicator eius anfluenta a usque in centrum . itemque scut humi ias sortius agit quam siccitas, se influentia illius cia minus militiplicatur υt υsque ad sphaeram terrae exclusi De.&quia siecitas mailime res it Meo illitis insitientia maxime mulas plicaris υ se in centrum. Tunc per hanc f-cticinem saluant elementorum situm quia enim calefactium influentiae maxime υ gent in sphaera ignis propter vitis uentia μν actitia ibi impeἡitur ah essectu quem nata est consertiar ideo ibi ignis situs est. Deinde aer quia a id hue inquentia vige, calefactiva & υiget valde humefacttia deinde aqua deinde terra per similes rationes. Tune patet ad dubitationes Ad primam Hico quod licet si in uentia terrae se prope caelum tamen ibi terra generari no p itest. quia est impediens.υc influentia calefactiva ibi fortior iest id o ibi ianiς collo eatur. Amplius principaliter secun- DE diuiti Ao tenent quod lux calesiit,& lux elementaria differant eoisi quaeipecie quia illa est prima qualitas, elemeraria υero se eossa: clio an sui Tertio tenent quod licet lux 5c motus per se insint eael motuq, est prior luce, & eato ptitis inhaerens Tum quia motus circularis est primus motuum 8 Phys.Tum qi,ia per motum immediatius agit quam per lucem. Tum etiaquia motus est instrumentum per quod prima causa per prius agit. Quarto tenent quod lux est prior infuentia. Impugna Tum primo quia influentia est sertior cum lumine quam tiri siue lumio e tum etiam, quia actio lucis est manifestor haec dicunt recentiores in prima mite qu siti es die & s o 'i λ eues lorate dicta sint mihi tamen probabiliter & verius omniti se istorum .idetur oppositu Et primo probo qnod ultra calorem a luce es motu causettim non est alia in uentia 'Primo. quia motus eaeli es omnibus vita quae per naturam subsistunt g physieci sed motus non causat nisi eatorem. igitur nulla es loquentia praeter calorem .set unclo, Aris in neutido caeli tractanx eali omnia accidentia, inquentiae nihil meminit igitur ibi erit giminutus . ia prater se: unum acci gentium ei nil alium Tettio, Arisonin libro metheo assignans causas omnium impressionum ex calore solu assignat ex parte coeli, & ex vapore ex parte ter-
Et se de mente Aristotel. non est dubitandum circa hoc, tisi, di
quia nulliti dixit:& praetermisisset, ubi sbi fuisse ,
Leeessarium dieete . De locati ne vero Bementorum
υt mihi υigetur ualde4trant Aris enim in quarto caeliti tertio physico Aesiodi elementorum loquens , nunquam saliud viai nisi Mementum contentum locara per superficie
elementi contineti et, colus causam subscribit Auer quarto physic commen a Squia elementum contentum quiescit: in elementa continente, de mouetur ail illud ut infitiem riarmam;υδuti ferrum ad magnetera, & nunquam in sentim meminit sed a fguitur per rationem primo insue illa,sei te activa test pollentior in sphara ignis qua lini phxra quam in sphaera terrΛ per eos. igitur semper ignis. Erit υiolentia . uel saltem ignis violenter es quatenus ibi. collocaretur . Secundo , vel illa influentia recipitu e fi pleno inlita vacuo non in υacuo quia non gator M in νε no tunc in aere 3c igne di aqua recipereturti sie biolentum esset perpetuum . . t illa in Auentia υiolenter effer in illis perpetua Tertio non potest realis seigiditas terrae sare in eodem subiecto cum caliditate ignis. nee illiu stetitas cum humiditate aeris Uela tim.igitur insuentia frigefactitia non potis are eum reali caliditate ignisi neci Hem subiecto: nee inscientia exiccativa cum reali humiditate aeris. tenet consequentia . quia influentia illa ea sertior quam eiusdem realix quai: tax qnia est a causa polletiori ut a caelo: Quarto, influentia ea facti ua multipliciarim in centru υε patet pa illa qu sibi generantur quae n&gna reoε his ad illa perueniret calor ecelestis qui est si cunctis υ ita tr. metaphysi co m. xa igitur non tantum usque
in sph, ram aquae eae susue .immo usque infundum aquae propter pistes ibide genitos. Quinto 'fiigiditas eausatur , per priuationem causartim calesucientium sed prope caela De tu , adsunt omnes causae calefactivae vi motos de lumen igitur. pMa Puuntillo modo ibi potest frigiditas causari. Ulterius se ut υetum quod ust exlestis ec lux elementaria digerant spe silues.cie primo quia quacuque conueniunt in aliquo accidente essentiali specifieono diserunt perie efferitialiter sed Iuxccelesti <i elementaria eouenitit in illo essentiali accide
cu G,υtraeque generant calorem essentialiter . Tertio vitae e sunt obiectum unus egentialiter igiturn ori Elia ferunt 1-ecie