Augustini Niphi ... In libros Aristotelis de Generatione & Corruptione interpretationes & Commentaria

발행: 1557년

분량: 238페이지

출처: archive.org

분류: 철학

181쪽

De Generatione,& Corruptione

Verum probabilior posmo est tenere quodlibet elementu possit tertiore proseisti hoc autem intelligi non potes Int, si , in e sci immediate ex quolibet & aptitudine. θι potentia, & symbolis Ad hoc enim vitellium pro Miscitur ex dictio

ptia. ratio demostratii. aes, quia si oportet praeesse medium vi ne duorum propria inuicem oportet ut alterum ex L pG quan Ao ex aqua si ignis oportet praegenerari aerem, vel ret altetu in una,&ex peretur in altera. verbi ea uia si ignis

aer praegeneratur υt medium ipsius seri, vel υt re iuni aquam exceAit in humi ὀitate, & excedatur in oliditate sttidi esse nonut re dium ipsius fieri quia tunc genetotio terra frigida&sera. Et si aqua superat igneis in si citote &illa non es t simpleὰ sed multipleti υt generatio hominis exuperat in frigiditate, proficiscitur aer calidus & Etitiuae edi se in ine .Sed neque ut medium facti esse quia tunc eleme At in lya bolis fit actio tantum secti dum vnain, equa notum esset mixtum quia in materia esitant plura elem ta v l potes elementnm prose sci. H sexpositis patet solutio plures formae elementarim.Tunc ad rationes positionis ii qumstionis .idelitet quod duobus elementis disymboli, incet textus non dicat nee 'onat eo trarium .immo potius uicem mutuo agentibus per actionem eorum propriam

elieitur propos tum Adsecun qu quinti phγseo. verum est ac reciprocam confingit generari te i ii uni cum vitisque Diti iis Ee medio transmutationis modo ignis N aqua sunt evire altera inqualitate symbolum, ut es actione ignis &aquae quis a istitima aer medium participatione propter Hmbolum. Item inuicem contingit & terram diaerem emei. similiter exque ignis di terra sunt extremaa situ & postula, aedile actione aeris A., quae prosciscitur & ignis is aqua . Hae aqua media postura L stu Et hue pestio est consonae uia concluso deci ratur pro tanto in litera, uia possunt ele- posteribus,& Averroi & Alexanὰ te .squis tamen vult te menta diffymbola secundum alteram exti perari. & secunis, a . . A diere contrarium teneat. Hae ge quastione .Seeundo qum- dum alteram exuperare, di per consequens contingit ex itin υ eum in habentibus symbolum si facilior transitus cis corruptis pe r combinationem qualitatum re nanentiu , iis, iiii Recentios es multa eongregant hic ti bona , licet non ag enci tertiu. sed ambigit expositor primus quo A eon vidementem Arist. Iάeo animaduerte. Primo quod Arist. haec fa tur verum quo A corrupta sigiditate ieris S humiditate. cile di helle citius velocius &tardiu, s eisdem accipit. no aeri sat ign 'quia nec ter tete siccitas, nec aeris caliditas vi- r enim facit vim in υerbis. Secundo ani inaduerte quod con detur ad generatione ignis posse semcere. Ignis enim mul lusio Arist in tutelligenga de elem intis ut elementa sunt. to calidior est quam ae S sccior quam terra Respondent . Nesiastesi Et caeteris paribus Dieo ut elementa sunt hoc es in ordi- quidam quod non oportet totaliter frigiditatem terrae cor statis . d.' ne ad primas qualitates . propter multos castis iuniorum. rumpi nec humiditatem aeris sed pos corrumpuntur quilico caeteris paribus, quia ubi non essent caetera paria ex- caliditat illa dicet non se sciat nec sccitas, intenduntur a parte rari di densi & ex parte aliorum condusio postet no virtute caeli, B luce solis, S aliarum sellarum. Secungo am ,. . esse vera. Tertio aduertendum es quod velocius potes ex lagunt quo modo humi/itas aquae si conueniens genera- Ulai. u. poni apud Arist.quando quae penes effectum vi sexto phy tioni aeris. Respondent qui Hare eam remanere di fieri solutiosco velocius es quod in squali tempore maius vel in mi- conuenientem per actionem caloris. sed hoc stare non bi. . Noli aequale pertransit υel agit quan/eque penes causam potest.quia υ et differt humiditaς aquae specie ab humiditave velocius est qtiod habet proportionem maioris inaequa te aeris, vel non. si digeri specie nullo raedo fit contielitatis quam hab hae aliud ad suam resissentiam Tune vi pa nient nis coiture patur. si non differt specie,non oportuit in litera expositor ptimus voluit nullam unam nume tet enci conuenientem . quia sua natura est conueniens. ro qualitatem remanere eandem numero in generato & Propterea dicas illam esse luam natura conuenientem, di Mautia corrupto.est iii inter symbola esse ciliorem, citiorem uel non effici aliter connenientem, nis per frigiditatis coriu- l l I ... υ elociorem cransmutationem pro quato elementum cor ptionem. Tertio ambigunt quo modo potes υDum hi talis rumpendum minus res sit per υ nam qualitatem, quam elimentum euuperati di exuperare alterum . Respon- Resso a. perduas. Et se vult transimulationem esse velociorem po dint quod potest esse quod terra per suam frigiΗitatemnes causam. citius corrumpat caliditatem aeris, quam hunaiditatem Pace espestoris dixerim .hate expostio es contra tex- eiusdem: & econtra a tis humiditas citius remittat terrae consita. tum. Arist. enim probat 'propostum suum ex hoc, quia siccitatem,quam si ditatem . Et tune ex illis constabit facilius est unum et duo transmutate vel eficere. igilaccipit quo gam testisse aqueum, quod pes modum per auxi - υ electi ate penes effectu εἰ non penes care. Seeudo conria sitim extrinsecum & intrinsecum erit aqua pura. Duhi ' ., 2 3'ipsum faciunt argumenta re ceti tu Primo quia sicut duo tant vltimo ti satis ad rem υnde es quod ignis agens in sol, ια- rum ad duo ita unius ad unum proportio est.Secunilo,s- aquam non corrumpit eam secundum utrunque, ex quo cui unum eorrumpitur ita υ num agit in habentibus sym se illi contrarius penitos Ad hoc dicendum rem hanc esse bolum igitur velocitas est requalis. Propterea tenet Auer. contingentia actionis,& non per se.contingit enim inter- ad Arist mentem intei symbosa esse υ elocioiem transmu- dum ignem & aquam ius a poni. non tamen agere in uiationem penes effectum, quia per generationem elemensi cem. aliquando agere. OA alterum penitus exuperari ali- symboli a symbolo pauciora corrumpuntur, ut Auer. ait. quando agere di pati retituo,&secundum quicquam e uti Aristos. inquit. Animaduerte tamen quo Apenes em - perari.& secundum quicquam exuperare. & hoc es a ca-cttim aliquod K. velociuue sue iacilius est duplicitet . In lecti constitutione. Calestis enim consa tutio quae aereae Pio posito illud vocat Arist. facilius.& velocius, dicitus P fauet generationi potest paueta generationi humoris &ductum, quod pro sui esse facto pauciora corrumpuntur, generationi caloris,& inde resabit humor & calor ex is& pauciora generantur Et hor consonat textui gracci , ut lorum actione veluti in lummo vere euenit quo tempo- patuit in nostracomnaentatione. Caetera vero qua adiicidi re aer increscit. terae dubitationes recentiorum .hie pandae aio recentio e .etitiosa sunt licet extra limites textus. Haec de tetit. Haec de quaestione. quastione.Tettio quaerunt, virum ex duobus elementis Cum conclusi quatuor elementa esse materiam misto RECO disymbolis tertium contingat generari Cmissis argumen tum, secongum Philoponum epilogando m Det qua

γ ψ iηim iis .animaduertendum primo Auod nihil prohibet ex duo stionem de illis quatuor elementis es inquit )necesse est ' 'μ η ' bus vel tribu, elementi, symbolis preficis i t.itium , quo- igitur quatuor elementa aut semper maoentia S i mutatim aliquod tertium aget in duo . t testa hiementa assimila bilia inuicem esse materiam miserum,υt ἡixit Empedo. do illa sibi causa verbi .sit igitis tripedus agatque in retram aut transimulabilia, ec si transmutabilia aut omnia, ut osteaquam,& aerem unipedos Patet tune eω hia tithtis pediti' dimus quia contrarietatem habent aut haec quidem scili- illorum trium proficisci ignem. It isque si agant tria e trinis aer,&aqua transmutabilia hac autem non scilia elementa inuicem utpote terra,aqua,& aer agent in aqua cet calum di terra. vi in . Tistaeo Plato scripsit. soluit B eotium pant illitis humiliatem di aqua in aetem dicor epiloga aedos & inquit)Quod igitur quatuor elementa ne rumpat illitigealiditatem .materia remanebit frigida. tia cessest inuicem transmutari, demonstatum es priu , itii&humida.&se aqua erit, ct non aliud elementum a stila habent contraria. & gictum est prius, quod honti ibus sed unum ex tribus ratione duorum qua corrum- atque cito aliud ex alio quoniam habentia quidem symbo pisti tu . sed sic non intelligitur quaestio nee Arist sc loqui tum citius generantur ex inuicem non habentia uatem

tuis ed quaestio es quo modo exactione plurium inuice tardi est.Secundo epilogat numerueet utra ecinat Si igitur

182쪽

Liber Secundus. 85

tur contra rhias Una est securigum quam transmutantur,

tue 3uo sunt elemesa quonia materia eoru non potest poni tertium elementum inter ea, di sir medium ti separabilis Ec in sensibili, existens se nullam partem contrari

tatis habere potest sed quoniam sensu υidentur plures cotrarietates Una hoc enim sensti patet. ergo ad minus duae erunt contrarietates. At duabus contrarietatibus exi stentibus , elementa non possunt esse tria, quia uni ex equo eonti arientur duo vel in eodem essent plura contraria. ergo sunt quatuor ut sensu patet; quod quatuor sint elementa & non pluta. Alia ratione probat quia tot erunt coniugationes scilicet quatuor sex enim exastentibus cum dux siet impossibiles . eu cetrariae sint inuice quatuor erut In quibus vectis per Aua ς rones .pbauit quatuor esse elemeta primo, qa Quae clatrarietates sunt. secvd qa quatuor cohinaiiones sunt possibiles. Verum hae rationes non ex simplicitet necessariis procedunt sed potius per accommodationem ad ea quae sensibus patent. Quod enim duae sunt eontratietates tantum, euhis quae sensabus subiacent, aecepit,quia sensu patet plura quam duo esse contraria. Ace sit etiam eontrarietates non posse esse plures duabus & sieprima ratio partim ex sensibus partim ex suppositione pcessit.Seeunὸa e iam sumit quatuor esse eontraria & nunqtiam probauit seil tanquam ad sensum notum illuὰaec pit &se istae tonet non ex simpliciter necissariis proeed tint,sed ex se ostionibus. Praterea.siquid probant. bant non plura quam quatuor esse elementa, sed elementa esse quatuor non pro ut sεὰ sumunt, υt superius Histimes in commentariis quaerimus utrum quodlibet elementum possit generari ex solibet elemento. υbi primo debes seire et eum quaritur,virum quolibet elementum generari ip sit ex quolibet elemento, illa particula ex, dicit habitudinem maceriae.υ erum cum duplex sit materia alterationis,& gnationis hie Ecit habitudine materiae alterationis, non. n. potes . num elemetum esse materia generationis alterius.Tune videndum est de rigore inieci, υbi in eommentariis dixi mos quod quastio est vera, tenedo illud synea thego tem quodsbet ut distribuit illum terminum elemetitum non pro singulis indiuiduis elementorused pro singolis speeiebus haee in commentariis veru nue dicimus nec isto modo illa propositici de rigore loneo est vera non enim quoἡlibet elementum secundum speciem

potest 'seri est mohbet elemento M specie quia ignis secundum speciem non potest fieri ex igne secundum specie

eum non sit ibi contrarietas quare nec in hoc sensu propositio est Uera Alii dixerui quod υ erum potest di verbum significans motum acquisitiuum ampliant susiectum pro eo quod est vel erit fgnificans vero metum de pet ditiuum ampliat subiectum pro eo quo A est vel fuit Mum enim diacimus homo Mneratur,haec aequipollet illi res quae est vel

erit homo .generatur eum vero Elei tax homo corrumpitur hac aequipollet illi res quae est, vel fuit , homo orrupitur.Tont iucunt quod illa υera quodlibet elementum potest generari ex quodlibet quia sensu; est quaelibet res suae in vel erit elementu pol gnari ex quolibet elemento. Seg nec hic modus placet primo quia adhuc stat argumeta contra primu modii, qm nultu elementu sue mes sue non est potest fieri ex quolibet elemenso , quia non ex seipso .secundo quia peceant in logica Sene verum est illa υerba ampliare subiectum ad distinctum quando propositio est particularis,υel indefinita.Sρd quando est υ nitier salis ampliat ad copulatum alioquin de contragictoriae essent 14mul vers silericet quodlibet elementum potess gemerari ex quodlibet elemento di quoddara elementum nonra pol gnari ex quolibet, Prima n.υeta est quia quodlibet elementu quod est υes erit pol generari ex uolibet elemeto na I elemeto quod et it, est ora. secuda et a vera, Mquoia elementu non pet generari ex quolibet elemento, elemeto. sumpto p eo et est elementu. Ex his patet haut ppositione quodlabet elementu pol generari ex quolibet elemento de rigore togico esse filiam, De rigore Dero physico sensns est dato o cremento ex eo fieri possunt alia cita pler ipsum Ut dato aere,ex eo posunt feri ignis aqua

B tecta, disic de fingesis. quaecunque dato possunt fieti eupter ipsum. verti de sensu physeo Temisius .s p . tenet

ex extremo elemente non pol fieri extremit elementuni si fiat elementu medium, non enim ex aqua seri potest ignis vi inquit Jquia praegeneretur aer. ADer autem ibi reprobat hane Themisij positionem & υtili, o 3 immediate elementu potest fieri ex alio ia extremo qua medici Diximus quinto physico ere meta dupliciter cos/erari posse, aut υt sunt in locis propriis di sic elementum no potest fieri immediate nisi eu sibi vicino, ex remoto vero si me Hiate gratione Memeti medii Aut sunt extra ab pria loea, di sbi inuice Imediate applicata di se eremetu pol fieri immedicite tam ex sibi vicino, s ex sibi extremo, nam cum extremum applieatur extremo,& super illo ostinet, ex isto immediate fit. ut patet in experientia de aqua proiecta in igne,cum ignis obtinet totaliter super aqua Tu .ero lege ea, quae illie diximuς incommentariis,quaeritur, utruiti habὰtibus symboli, re rarietatio sit sue sor & licet in comentariis benedictum sic tamen animaduert Qt philoponus inquit)q, hie non accipitur facile & di eis e si o Meia 1 odori S tatiliori proprie 't sexto physeo. deseribitur. nam vel citas ct taratas, ut de eis loquit Ari s. physi sunt

aut motus cotino', aut affectiones recit' c tinui Praeterea

Non loquitur de veloci di tardo taeis redimoli penes causam nu. n. de illa eo siderat nato ratis,ut primo huius dixi-reti; fi Ergo considerat quid facile, & quid dissese generatur nunc tenet phalopenus, quod respectu eiusdem

stibiecti facilitis ex symbolo sit symbolum quam ex contrario contrarium, nam effectus in generatione symboli e symbolo es υna qualitas, essectus in gnatione contrariis ex contrariis sunt 3ua qualitates, moὰo hie evictus est maior.& hinc generatio dicitur dincilior, υnde philo pontit vult Aris respexi in ad qualitates non corruptas. sed ad qualitates ex corruptione derelicta,& quia in generatio ne symboli ex symbolo qualitas derelicta ex corruptione genita est una,ac paucitate essectus generatio dicitur facilior In generationes .ero contrariis ex contrario qualitates derelictae genit xque sunt gua, deo ratione habita ades sectus magnitudinem gicitur malor generatio, di ita dime ilior ergo velox tardum facile dincire, citius , & seriuet

non penes tempus non penes eausam, sed penex maiorem ei minorem effectum mensurat Philoponus. igitur generatio iuncilior, uia plurium qualitatum facilior quia Unitis υel pauciorum. Addit autem penes ea iam materiam, quoniam penes diuersas materias non erit una generatio sed dum quando ergo in generatione Una qualitas reli

quitur haec generatio vicit Ut minor 5e saeilior; quando in generatione dum relinquuntur haec dicitur maior S dim ei liori nec valet hie consequentia haec generatio est facilior ergo iti minori tempore, quoniam quaelibet es in non tε repore , & per minima, ut sapitis in libi is nostris alum est. Ex his patet error Averrois A iuniorum , cum dicunt generationem symboli ex symbolo

esse faciliorem,quoniam in hac minora corrumpuntur Si enim hoc esse verum potius argueret ni faciliore esse cortuptionem quam generationem Philoponus enim attendit solum ad eas qualitate; quae relinquuntur quaeue.prctgeneratione scisse; unt. Quaeritur etiam in eommentariis

utrum exacticne &pastic ne duerum contrarium elemetorum intileem possit aliuti S tertium ex illis g nerari vi exactione & passione inuleem ignis N aqum possit fieri terra uel aer dc ex actione aeris S terra inuicem possit fieri ignis vel aqua De eontrariis vero elementis loquor propter casus in eo mentariis enarratos, tenebamus in comentariis,quod sic: nam ignis potest ager ε in aquam fi miditate corrumpendo de generando siccitatem, de aqua in ignem eorrumpengo ealiditatem ει Meae qualitatibus derelictis fiet terra porta etiam fieri ae si ignis corrumperet aqvm frigiditatem aqua eorrumperet ignis siccit

tem. Nunc vero dicerem quod aut de elementis scivim vi elementa, ti vi agunt propriis virtutibus, aut vi agunt virtute sellartim fauentium diuersis qualitatibus ψ hoe est elementa vir inte exlesi de nata si enim loquitur de et stentas inuice agetibus virtutes plia 3c o elemeta sane

casus est imposilitis non enim potasere unis in aquam

183쪽

De Generatione

esus humuitatem corrumpendo quinetia eorrumpat si igitatem quoniam si obtinet supra Una obtinet supra amas cum omnes fuit aquales, S sic ignis corrumpet aquam generando ignem di non tertium. sin autem contra aqua

obtinet supra ignem obtinet supra virasque & se ex igne genes abitur aqua ac non teritum. At si eo risideremus h e elementa in uicim agere &pati υirtute hellarum & ut 3otata virtute exlesti imagirabile est saltem eonstestistationem satiere siccitati igni; ut ignis possit hirmiditate aquae

remitte te usques adeo ut sit conueniens terrae ues terreo. Cont a vero aqua virtute pellarum poterit cor tu repere, calidom ignis usque adeo υto cueniat terrae υ ei terreo, &

sc generabitur una terra speeie S duo numero seeundurestitam philo poni superiuς assgnatam contra Alexadr Quod quidem tertatim non erit pura terra vel quia nulluelementum reperit ut purum vel quia postea uir tote calicompletur eius generatio υt quidam autumat vel quia satis est,ut sit pradominariter te ra dum ritur etia utrii elementiam con rarium per Auas alteri elemento contrario per duas magis ressat quam contrarium per unam eontrario per unam υt υtrum ignis magis ressat aquae, qua aeri quango ex co ruptione iginis debet aqua generari Di. Thomaς dicit quod sic quia maior est resistentia per duas quam per υnam.Contra obiicit inquies quoniam per quatum ressit igni per tot & tantum agit aqua philo penus dixit quo ου audi qualitates in ea dediti materia magis resilui duabus qualitatibus quam si illae resilentes essint in diuersis lub.ectis,& potest esse causa quia υittus υnita sortiores dispersa. ergo i Ilx duae qualitates in eodem subiecto magis resistunt virtute unionis sed contra a huc feri potest stiaestio, uoniam si qualitates ignis υirtute Unionis magis

resist sit qualitates aquae viritite unionis sortius agunt, erllaequalis videtur restantia unio, ad unam in symbolis

guarum ad Enas in contrariis Noe argumentum contra Philopotium &ditium Thomam est fortissimum . pcit est tamen dici quod rutilo viritii ix licet faciat ad agendum di ag resistendd longe magis iacit ad resistendum quam ad agendum, ut expetientia est probatum ec se qualitates ignis unitae magis sunt resistiti uti qua qualitates aquae unitae snt actitiae & propterea talo quod qualitates aquae unitae obtineant supra ignis qualitates est ibi magna ressentia, di longe maior quam sit unius qualitatis ad unam, Aquam sit d uacum ad duas in giuersis subiectis si vero tumesius habes melius dicas hie mihi videntur pto de sen-

sone philoponi &Tome. Quod utilem eum transmutentur adinvicem pos

istit medio ex his manifestum. In eatremis igitur non erit, quonia ignis aut tena essent omnia. O eti dira est ratio, ac si dramas ex igne uul terraeasmnia. Am. plus aure neque meditivi, ut videtur quibus muri

idem o in ignem transmutari O in aquam, aqua

autem in seram ct in terram ultima autem non am

plius useinuicem.

his pateriis extimis quidem is virinon erit. quia cum vel ignis erant, ,ei terea O eadem ratio es si dicamus ex igne vel terra esse canctu . utita utilem non medium Ῥeluti thtifidam ω det tir ut quod aer quideram in ignem quam in aqtiam transntitetar. Aqua vero rum in aerem quam terrum. Iulanifestimen, trema enim non amphus inuisem tris recitabuntur.

Ane rei vigetur-Ari hie υ erit declaraae e nullum ege a - - .hua elementum prxtet hac expostori vero de hiemen 'tis nunc pertractet secudum opinionem alior tim, qui egilst proponit quod dixit d a Dod aut eoru quae mutuo trusu utatur, principin no sit aliquod ipso tu elemetorum, si- De eoru quae sunt in intremo Oiue eotu quae sunt in medio ex his patet . In extremis quiese igitur non erit quia euncta

vel ignis erunt, . et terra, di eadem ratio es ad hec si di

. de Corruptione

camus ex igne vel terra esse cuncta. Et se non potest eri extremum quod non medium, de larat.d. Quod autem non medium quemadmodum videtur quibusdam, ut si aer quidem tam in ignem , quam in aquam transmtitetur suppletii particulam illam ut quod quia gra ea consitu eici estposeit Aqua vero tam in aerem quam terram suppleui mani iactum est, extrema enim non inuicem tras utabuntur, Quod es inconueniens Cominautatii particulam de graecam in enim ut sensus esset clarius. Recentiores expositores,& veteres latini propter re alas transationes. hic peruerse exponunt quanquam ad sensum non magna differetitia sit secundum philoponum cum Arist.demostrauit unum ex quatuor in trasmutabile manens,non posse esse materiale principium aliorum, nunc osendit, quod neque transmutabile exissens, mathriale pincipium aliorum csse potvi sit ostensum quo3 neque υt intransmutabile, neque ut transmutabis possibile es unum qua uor elemento tum esse exterorum materiale piincipium ei primo ostendit nullum extremorum ut transmutabile esse possit c terortire materiale principium ti dicit In extremix igitur no Dcti a scierit,quoniam aut ignis aut terra essent omnia. S d dubitat philoseti Philoponus , quoniam non videtur consequentia valere, nisi praesupposta intransmutabilitate elementi extremi, nam si elementum extremum es transmutabile non vi fletur si sit materiale principiti omnium, ut omnia snt ignis vel terra quoniam nullum horum manet, cum suppCn , 1 ter transmutabile esse. Respenget uno mogo philoponus Mitiis, eg supponatur esse transmutabile non sinpliciter, sed se Auer. cundum remissionem qualitatum, Sse sequi tor. 9 erenia

essent secundore substantiam ignis vel terra, non autem serendum esse perfectum se intensum, sed seeundum esse r missum B irasmutatu si responsione Averr.inparaphrasi assignauit Sed Philoponus refellit. hane responsionem, nasi omnes ignis malitates corrumpuntur, non re Nanet

ignis S sc non possunt esse omnia ignis,seds eorromparatur in parte,dc in parte relinquantur,non es possibile , υt extera elementa sint ign s, quoniam non potest humidua ii; pei sectit fle intentum tiare,eu sieeo ignis imperfecto fh ista neque persecto Aliter dicere videtur, quod Aristo . velit , Espotisci non emnia fieri ignem vel terram se qui omnia fieri philo

ex igne, vel terra, te hoe Arist.innuit cum inquit & eadeest ratio ac s dicamus ex igne. aut terra esse omnia. S sie sequi ur omnia esse ignem non sor maliter, sed causaliter hee est omnia fieti edi igne υel terra. Ec hac es differentia inter primam postienetrati han quod ad Eicentes es metum extremum intransmutabile esse materiale prine iu terorum,sequitur sol mariter omnia alia esse ignem vel terram. ad dicentes veros xiremum elementum transmutabile esse stateriale principiti sequior omnia esse ignem .el terram causaliter,hoe es omnia esse ex igne vel terra. t. .

S d contra hane responsonem obricit philoponus quonia ἡhilaro,ioia feri ex igne m ex eius materia, no vi absurduist se n. manifesti est ex materia ignis Oia fieri posse.ergo omnia fieri ex igne saltem ratione suae materiae non idetur im- sortitio. possibile Propterea philoponus tandEm υelle videtur et philolaiana e Ariss ratio non ingueatrar tanquam necessaria, sed υ tapparenter probabili , quoniam vera L necessiaria ratio est, quoniam qDodlibet elementum si ex quodlibet, cum quoὰlibet ad quodlibet contrarietatem habeat dc sc non magis . num erit materiale principium cxterorum quam quodlibet Secundo osendit,qued nullum mediorum manens transmutabile esse potes materiale principium caeterorum S 3 ieit. Amplius autem neque medium ut vid rur quibosdam silicet Thaleti aqua, Anaximent aer. Anaximent enim vi/etur aer quidem di ignera transmutari Zein Hiram Thaleti vero videtur a qu atransmutari in aeteti terram utrisque autem videtur ultima no ara plitis inui

cem transmutari,quoniam nee ignis in terram, nec terra

im igne. sed Ari has positiones esse salsas accepit.non aure probauit: quoniam postea illas des ruet, titit vero ut aperte falsas deteri tiit,ex eo quoniam si ponitnr elementumelium esse materiale principium cum non magis alteruqua alter usi poniau, duo et Et materialia principio ec se tetule

184쪽

Liber Secundus. 8a

materiale principium non er tvnum . quo ἡ omnes negat segnite haec,quae ἡixit non duae positionet sunt sol et Thaletis .ec Anaximenis , sed una, quae dicebat elementa media esse materialia principia, & utraque, aetem serue et

Ignis ex aquas Aquam υ ero terrae 3e aeris Contra quam Oxutio textu obiicit ut videbitur

Ops tet enim iure. O non in infinitum ire Me in re

ctitudine ad viraque e finita enim contrarietates, in

dibasi autem non, nigra eνit aquo. in coηtruria enim

irasmutatio. Necesse G igitur aut nigrum aut anum esse aquam Sit itahue primum militer igitur O . o Mersccitas. Αγit igitur lignis tr retitutis in aqua

contraria enim existet. nisi nivi primumqtiidem niagram erat deinde autem se m aqua autem humida, deinde vero alba. Pulam itaque e B, quod omnibus ex seinuisera e=it tras tuticio in his, ta I. terrae Gi

infinita estrarietates in uno sit enim thrria in qtis inqua in quo J.aer in quo a ignis in qtis . si itaq; . tramutetur in p. o. ν etiam ipsi in p.contrarietas erit,

nigra aqua .nam transmutatis in contrariuerim es

se igitur vel uliam Hi nigrum esse aquam si primum

aDa, militeν Quas o ipsi φ merit. q.peltasarit igitu, ipsum priuod en in quo eris tram talio in tiqua et contraria enim sunt. ignis quidem enim primo niger erat,deriae sic s. a tici vera humida dea dealba, manis iuratiaque quod cunalus reciprocu inerit transmutatis,o in has, quoniam ipsie tenae catera insunt, aeduosmbo a nartim Ofrigidtim. Hae eram non conisi

Quidam dixerunt quoil materia elementorum es m dium elementum vi aer vel aqua obiecit contra illud Aristoteles quia tunc extrema non inuicem transmutari poΩsent ut ignis N aqua, vel aer, di terra Reis odere pol aduersarius quod extrems wpot ignis transmutatur in aliud medium utpote in elementum quintum R illo din sextu.

S Akttim in septimum A se in infinitum Et sie non

portet extrema inuicem transmutati Contra obiicit Aristoteles. d. oportet qui gem enim stare , & non ille dad infinitum ire secundum rectiluginem υtitinque in lacthoe est sursum S deorsum Et hoc probat enthymematicea. essent enim in s nit, contrarietates in uno hoe es si non satetur in elementis. H4e consequentiam no deilueit. Sed

citra eam talem servat et dinem primo demonorae omnia elementa inuicem tranimu tari De nde enthymema nune

factum ἡ educit, Cire: primum talem intedit ratione apud Anetro em, se expostorem quaecunque sunt contraria, reciprore transrensantur sed omnia elementa siue habeant symbolum siue non sun ε contraria vel in ambabus qualitatibusi υel in altera; igitur omnia elementa inuicem transmutantur. Et hoc est contra resposionem dicentem quoὰ medium tatim a s eqtrema,& eretrema ad media trani mura

tur Extrema antem 1 ter se non transrhotantur. Ad hui

declarationem disponantur termini,& figura. Inquit sit enim terra in quo g.aqua in quo p .aer in quo a. ignis in quo .p hac est terminorum disipositio, huius ratio est quia g graece terra es, ideo per. g.υoluit gen hoc est

terram. ydor vero grace aqua es ideo per. y aquam D tat. Aer grece latine etiam aer dicitur ideo per .a aere Pyrvero graece latine ignis ideo per p ignem vult. Dispostis terminis accedit ad proba iorem minoris syllcgismi racti & inqtiit si itaque a. aer transmutet Dr in pugnem S .F.

aqua et ra ipsorum a. p. hoc es aeris S ignis erit contrari fas per maximam: omnig transmutatio est in er cotraria.

sitii hahe albedo S nigrede, ita ut aer sit albus ignis si niger. Amplius si S a aer transmutetest in.' .aquam erit alianam non est ide. p ignis &.y. aqua. S a cosequesns ad vit5que non habet eadem eontrarietatem. Sint autem hae quibus contrariantur aqua & aer fecitas S humiditas. ita aer sit fictus. aqua vero humida sccitas qui3em 2 humidiatas h. Animaduerte primo quod graece scritas, re rotes diacitur. ideo Arist per . a. vult in t iligere siccum. Humiaitas vero Fgrotes appellatur ideo Arip per. y vult intelligerehtimi Eum Ego vero ne si eon fio inter . y. ignem S.y. humidum irratistuli h. aqua litera ine pit Eictio nostrati imidum. Secundo anima nerre ut bene expositor notatissae qualitates non sunt propriae elementorum .sed utitur eis Aris exempli causa nam ut gicit Aue sectinae de an ma comment.έτ exemplorum non intenditur nis manitisatio,& Arist. primo priorum exempla ponimus no ut ita sint. sed vi sentiant qui discunt Auer ati e in paraphrasi trigesima quinta υtitur Uetis e&emplis. sed unde Aris utatur salsis exemplis si potuitvli υeris, non dicit Potest trigiei hoc laute egisse propter antiquos,qui istan de quas talibus elementorum, non ita sentiunt propterea utitur salsa lxempli g, ut habeant licentiam dicendi in hoe quodeunque placet quia aecepit aquam esse albam inquit)siquidemig tur manet album, stibaudi quando ex aere albo suo fit aqua erit aqua humida &alba. Sin autem manet propterea quot aer aquae sit dctymbolum nigra erit aqua nam transmutatio in contraria est hoe est de eontrario in contrariunecesse es igitu r in tale transmutatione υεl albam vel nigram esse aqua sit a Diem primum, hoe es. exempli carasa alba & rationabiliter; quia aer & aqua sunt symbolica

elementa,quare oportet ut in altera seste coeant di n om in see tat bene igitor dictum quod si alba Sie igitur habes quod aqua est alba humiga. Silii et igitur 3e ipsi p. inerti a. scetias propter simile rone Et a hac minor paret vi elicet; nis N aqua sint cot aria. Cui addit coestison rid. Erleigit ipsi, p. a erat positu in quo ignis itastitutabile in aqui Deinde repetit nutiore.d Contraria:n.sunt. Ignis quidem

185쪽

De Generatione

enim primes niger Erat Dei. de scius. aqua vero humida deinde alba Repetit conclusionem .d Quod omnibus his contrarii x reciproca is erit transmutatio dc ni his hoc est etiam' symbolis quoniani seissi terrae, catera insunt, hoc

est deo symbola nigrum 8c frigidum. per nigrum. n. sm-bola est igni Per sigigum symbola est aqua Forstati in

raea liter a falla es, di υbi dicitur psychron, hoe es fi liau in Hebet legi 'non hoc es humidunx Nam de frigido

nihil meminito placet ni hi ideo inquit. Q niam ipsi .g. terra caetera insunt. ac duo Φmbola nigruA midum. haec enim non c ni tinguntur ibi hoe es in alie . sed tantuin aqua Sic igitur par. t conclusio. υigelieet quod omnia Hementatam contraria quam symbolica reciproce transmutantur. Et debes scire quod Aristoteles accipit extrema differentiam ut bene notius notat exponier ti Auerti non e Et rema seetindum situm & se ignic S aqua extrema sunt. Aer etiam & terra. quaeque non essent extrema secundum post uram . Dicebat antiqui quo g extrema selementa non trasmutantur, quoniam nec ex in uice, nee ex aliis ulterioribus B quod media transmutentur. Contra obiicit Arist.& primo supponit extrema non transmutari ex ulterioribus, deinde hoc dimittens, ostendit, quod no solum media mutentur ad extrema sed etiam extrema inuicem transtaurantur de primo inquit Oportet enim stare S non in infinitum ire in rectitudine ad utraque se licet. sursum,&deorsum. Tangit vero rationem breuibus s&inquit)Infinita enim contrarieta ex in Uno erunt quod quomodo sequatur postea exponethse de suppositione postea transit ad ostendu extrema posse in uica tra mutari, di no solum Hedia ad extrema sed extrema adextrema, S summa r Mis est quoniam sunt contraria,& se ost ndit, υ numquodque elementorum ad reliqua eontrarietatem habeat, di se non solum megia aginuicem & ad extrema tiam nutantur,sed extrema adinvicem Disponit ergo terminos, voras utium quodque elementum alitera qum est in prin

cipio nominis graeci, ut si terra g. aqua .F. aer a. ignis. p.

his stantibu sumit,quod aer non secundum eandem oppcisitionem transmutatur in ignem & aquam, alioquin aqua

B ignis essent ide sti hoc inquito si ergo. a. aer transmutatur in .p igne,&.y. aqua,aeris ad igne cotrarietas erit eor aquae sunt a. aer S. p. ignis snt huius contrarietatis eontraria albedo re nigrego ita υt aer albus ignis niger sit rursus quia & a. aer transmutari potest in γ.erit alia oppositio. quci iam, p. ignis &.y.aqtia non sunt idem. ergo alia oppositione aer contrariatur igni,& alia aquae . sint autem contraria oppositionis ad aquam siccitas, Enmiditas .sitavi aer siccus aqua humido si &ὐecetur siccitas quidema humiditas vero vocetur h. patet ergo fixe suppostici Φalia contrarietate aer in ignem,& alia in aquam transmutatur .Ex hac ostendit quod aqua contraria tu e iqni de dicit usapropter siquidem cum aer transmutatur in aquam remanet in ipsa album quod erati aeris aqualitas, aqua in fine transmutationis existet humida 8e alba,humida quideiua natura alba vero in casu,in quo album maneret, si non maneret album aqua in fine transmutationis eius ex aere, et it regra quoniam omnis transmutatio est in e traria ergo neccsta est aquam aut esse nigram, aut albam, P Datur ergo primum .s quod si alba quoniam ad .im rationis non refert quicquid ponat ut tunc patet aquamia ignem esse contraria quoniam ignis es niger aqua Ueroia manet alba per casum Quod si aqua di ignis sint contraria transmutari poterunt di se habetur primum . unde dicit similiter igitur di ipsi p igni feci tis et inexistet. ergo erit igni transmutatio in aquam , aqua igni contraria es ignis quidem primum, quia non per casum nigrs erat, dein se aut siccum spostqua aer mutat ut est in igne , aqua aut primo humida deincie vero aere mutato in aqua, alba erat ergo ignis poti si transmutati in aquam S corra, contraria.Fodem modo gici potes sim alia opinionem: si aqua elementu medi si mutetur in terra &aere: na no secudii idem trusmutabitur , alioquin terra & aer idem essent. ergo secundum aliud in aetem 5t secundis aliud in terram triumutatui: In aerem quidem sm humiditate di siccitate

,& Corruptione

ita ut aqua humida aer siectis st. In terram vero se dum album es nigrti ita vi aer albus terra nigra sit. Quod si ita

est aeris ad tertiam eontrarietas es quoniam aet albus tecra nigra ep, ergo inuicem transmutari possunt patet ita

er omnibus ex seinuicem ita mutatio est di in his etiam qm S g terrae in existunt reliqua duo 0mbola nigrum &humidue .humidu per ιν es aqua couenit di ab aere disieri. nigrum per quos disert ab aere di ab aqua Hac enim sciunigrtim S hum dum in elementis aliis nongum , Ut coniuncta aeeepimus Quare aer potest mutati in terram &econtrario & sc omne ex omni transmutari pot. Sed dubitat Aleuanger quoniam non υidetur recte conesti sim Dubites a de omnibus quoὰ extremm una utetur in extremum 1 sed

de igne quoὸ mutetur in aquam, e de aere quod mutetur

in terram at quod ignis m Iretur in terram vel contra, hoc non demons rauit. ergo non recte υniuersaliter

intulit quodlibet edi tremum & meditim seri edi quos iahet . Dicendum quos implicite , hoc uniuersaliter ea demenstratum,quoniam aecepit terram ese humidam de hsolutio. nigramqgnem vero se cum ti nigrum & se sunt contraria saltem in altera γω contrarietates se est ad traditatitatione quomodo vero terra & ignis, uno me de sint erit rema alio modo non snt 4xtrema,in commentariis perspicuum es. Amplius cur usus sit exemplis salsis etiam ineommentatriis notauimus. Patet ergo non solum media elementa mutari ad inuicem,& ad extrema,sed etiam eae

tresta ad extrema.

Obios autem in infinitum no D ssibile o ire quod Atii. . . futuνi onendere Λd hoc prius ventutis)manifestum est ex his Si enim ruUtis ignis quod est in quo p. in aliud

Sed hoc qti idem sit nondsm d mons ratum. sed illud Manifestam. sd si rursus. x in aliud. alia erit contrarietus O. Ax. O agri .similites aure sempereti adie

m contrarietas aliqua Miner his qui ante. Quaρνο-pte=si infinita η O retrarietas inlinitae mi exsera od autem in in natura ire non ip sihili quod D lae. 4. quidem in futtiram declarare pollicetes antea in i laudetierimus 9 eae hsce patebit. Nams iitram ignis pipseras en in qdis .in aliud transmuteturio non econtra, utpote in. x. contrarietas quaedam igni O ipsi Minerit alia ab his quae ditiis tinum.αnon supponiturriseidem alietii eorum quae appellata sunt. I γ.a .p. Inerit itaque ipse. p. in . c. ipse vero. x. ipsam. f Clitir ψώM.c.cmnibus videlicet eoae .la erit transmutanti . n.muttio, Veram an hoc quidem se nondum demon Lirutum est, Itiud tumen constat,quod se rursus ipsux an aliud transmutetar, alia ipsi.Σ igni.p .contrarietas laediit. Similiter autem semper additione dinius, una ipsis prioribus emerget rent, urietas , umesi infinita sunt, contrarierates infinatae inerunt uni.

Figura intum

F Qualitas ignota Nigrum

Ignis

Cahgum Album C Qtialitas addita Aet

aHcim. dum

Album C Qtialitas addita Aqua

Frigidum Album

Terra

Siccum

Album

186쪽

Liber Secundus 88

Nune edi l anema proposi si geducit de stipponit υn Uvidi licet quod sim per uno elemet a 3 o supra quatuor - ' visa excreteir eontrarietas cuius cotrarietatis Unum membrum datur Heme to aggito. N alterum membrum datur prioribus omnibus. υetbi caula. si ultra quatuor fletur quintum emerget υ contrarietas Dius Vnum Inebrum ut pote. s dabit ut illi quinto alterum utpotea.dabiatur extetis quatuor. Haec suppostio declaratur quia oportet omnia alia transmutari in illud quintum datum per suppositionem declara iam proximo textu . Igitur ita iuὸ quintum erit contrarium est ei is quatuor υel in una tantum vel in ambabus.&quicquia dicatur erit propo sit uni tamen magis consonum es ut solum in υna contrarietur . nam ita se habet ad ignem υ ignis ad aerem quare υt agnis aeri in una est contrarius. scd tum quintum in una contrariatur omni Eux & sie oportet omnibus alii; date 8mbolom.&disymbolu, ut comti niant iti di erant. Primo itaque propnit intentum, tangens utilitatem eius. quod pioximo diesit di inquit )α

autem in infinitum ire, non sit possbile. quo uidem iafuturum declarare post centes a ritea in illud quod nune diximus deuenimus ex hisce patibit esse series graca, & sech sonat proposita intentione exequitur di inquit) Nam si iterum ignis qui supple positus est in quo p. in aliud tras

mutetur,&none nita utpote in x.qu nium elementudatum, contrarietas qusgam igniti ipsi. v 1nerit alia abhit dicta sunt. Hse est grsea constructio,propter qua vel ba quaedam mutauit, nihil tamen omis nee a4ieci. Reddit causam d nam .di.non supponitur esse idem alicui eoru quae subaugi appellata sunt. g y a .p.& pere diuqueps cumst quintum. Oportet ut habeat alium contrarietatem inerit itaque ipsi. p. igni, ipsum. c quod est unum membrum illius contrarietatis inter x. p. Ipsi vero. M in rit.s quod in ahe tum membrum eiusdem contrarietatis. ne infert: igitur ipsum c. mnibus. υi3elicet g.y a. p.inerit. Cuius causam subditia. transmutantur enim mutuo

omnia in omnia, & se illa quatuor omnia in illud quintu S per consequens oportet illa quatuor habere illa qualitatem e symbolicam eum quinto elemento vel esse in omnibus contraria quod non consonat. Sed quia aliqui ambigere petes an quatuor elementa possint in illod quintum datu transstutati vel ne subsci ibit excusationem .d.Veruari hoe quitim sit vi gelicet*quatuor illa possint transmutari in datum quintuminondum gemonstratum est. Illuditi costat Q si rursus ipsum xdn aliud videlicet sextu transimuletur alia ipsi κ. 8c igni. p. caterismo ibus erant rarietas inerit.similiter autem υ ne luperagdito una ipsis priori, emerget cotrarietas. Eme es suppositio , di declaratio eius.

Tunc arguit,si υno addito una excrestit contrarietas igil additis duobus. due edi et escent. igitur tribus additis,tres ei ut igitur infinitis additis. infinitae exerestent cotrarietate; in υ Dci quolibet inquit ) Qtiare si infinita sine lementa 3c contra, ietate; i finiis erut in unoquoque elemetoria.

Et sc patet ratio Aristotelis. In proxima ratione aecepit non posse proficisci se n-dtim tectu initis nitum quia tunc essent infinitae contrarie

asco tales, nunc istud declarati di inquit)Quod atitem in infinittim non possibie est ii e in tectu. saut septa igne, aut subteriai quod fututi essedere ad hoc prius venimus. s. proximo textu mani pum eae si qum nune dicemus posita ergo intentione de ordine prosequitu: S inquit)Si. n.

rursus ignis, qrita est inque p. in aliud quintora elemen tore transmute ε,& non reuoluit D .e ibi causa in elementum quintum quod sit x.contrarietas quaedam in.p igneti κ. quinto elemento alia existet. prater duas praedictas.

Cuius eatisa est υt inquit quia ipsum M. quintum eleme tu nulli ide supponitur ectrii, qnae sunt.g y.a. p. in si cotrarietas ignis asstiinta elemetti sit ali a , sat ergo ips. p. igni

malo quod quinto elemento inis ponitur e vero igni& interis elementis inest, sit bonu . Quo3 sita sit. e ergocmnibus per F.a. p. ediistet cuius causa est quoniam tiri elemeta inuice transmutantur & ola in cita Addit tamen hoc

nota esse um demonstiatum squod omnia mutentur in illuὰ quintum, te inuicem υertim illog est manifestim, etsi

Turius. X. quintum elementum mutet ut in aliud scilicit sextum. Adhuc alia erit contrarietas cui ut aliet a particula

erit,& ipsi. v. re ignis.p.cine iisque aliis addita imiliter aut seinper, cum adjecto eontrarietas aliqua existentiis, qum ante QTapropter infinita elementa snt peradationem facta,& contrarietates infiniis uni erises. Quaerit Philopontis, utrum uno elemento posito υltra quatuor, una onatur contrarietas, videtur quoes non quoniam una coi u rietas est duorum elementorum ergo duabus existenti, eontrarietatibus quatuor erunt elementa quare non υ noelemento posito ponit ut una contrarietas, sed Vna qualia Darii uotas pratetea.Si uno elemento posto una ponitor contrarietas, tunc quatuor elementis postis,quatuor erunt contrarietates. consequens est fissum quonia Arist posuit qua tuor elementa es solum duas contrarietas posuit. Respondet philopotius quod siue υno elemento posito ponatur

ὐna Gitarietas, siue una quali ag eontraria caeteris idem

absurdum sequitur, quoniam quouis modo intelligariar sequitur quod si infinita essent elemeta infinitae essent qualitates uni. Aliter respondet & in litis quod Aristote is, eo Responti sequentia tenec in casu suo quod scilicec ponat ut aliud elementum ultra quatuor quod generetur ex igne & naevertatur generatio . Vbi enim non conuerteretur generatio pol tet υt quintum elemetum habeat qsalitatem oppostam virisque vel alteri qualitati ;gnis, & sic dabitur alia edtrarietas noua illo addito. at Aristoteles secundum veritatem posuit quatuor elementa non autem qDatuoreontra rietates quoniam generatio in eis e nuertitur .verum ἡe

hie dubitatione postea in commentariis qum te . secundo quatitur utrum sit verum quod e qualitas qum ponit ut ipsus ignis,st exteris elementis sub igne eo munis scit cet quam qualitatem appellauimus bonum, non enim videtur necessarium quod sc. e bonum inest igni, quod caeteris inesse debeat , Aristotele. probanti .e. communem

esse igni & aliis tribus, supponens quatuor elementa poca transmutari in quintum, si daretur. Quods pocsunt transmutari in quintum omnia illa quatuor, opo tet . t saltem in una qualitate omnia illa snt quinto es meto contraria di scomnia illa quatuor habebunt. communem qualitatem, per quam contraria sunt ipsi quinto elemento per quam transmutari possunt in illud. ergo e qualitas scilicet bonum communis in omnibus quatuor

elementis,& ita unumquodque elementorum tres habe-hit qualitates.υ nam quidem communem symbolam omnibus alias vere secundum ordinem assgnatum iam Philoponus vero hoe isse probat quoniam secundum e. ignis

nondi fieri a tribus elementis, quoniam suμ ei Eter gi siere ab illis percalidum 3 siccum. ergo si non differt gna e ab illis c. ipsum erat symbola qualitas omnibus illis. Praeterea Diei eiam Philoponus quod si elementa quatuor non transinutentur in quintum datum nee transmutari possint. Adhue c qualitat addita igni, omnibus pos igne coempetere debet quonias vi inquit) ignis fit ex omnibus aliis sub ipso elementis,& non seeundum e qualitatem .erge c. qualitas est omnibus symbola S sie sue quatuor elementa transmutetitur in quintum sitie non, semper sequitur dato quinto elemento .e qualitatem qua ign1s inest, omnibus potest ignem inesse R propterea Arist. inquit testaurantur enim aEinuicem, hoe est illa quatuor in quintum, sed hoc quide sic nondum demenstratum q d. quod siue illa quatuor in quintum mutentur siue non illud manifestim quod si tutius.x in aliud scilicit sextum transmutetur sitie reciprocatione: Alia erit contrarietas cuius altera qualitas inest ipsi. x & ips p. igni,& emnibus aliis post

igne. υt probatum est .similitet autem semper enm a Lecto eontrarietas existet & his quae antet quare s infinita elementa sint & centrarietates infinitae uni existunt ees ut Philoponus exponit infinitae qualitates contrarietatum uni et mento mediis utit.Sumpsit enim contrari tates pso qualitatibus,quae sunt particula contrarietatum.

si autem hoc non ediit neque da nilur diiquidaeque generari. oportebit enim seritu ita ex aliouor trans

187쪽

De Generatione, dc Corruptione

re eoerarietates es a Vpditis scires. uapropter in quadam quidere,ntinquam erit iram mutu is Ῥεrbi gratia

.s infinita media snt necesse est uuiems infinita stat ele

m ta. Amplitis autem,neque ex utre in ignem transmutatio isti infinitae contra etates sint. Atint auteo omnia unum necesse enim omnes eaeisere in inferioribtis quidem p.qua per ortim. his uviem,qud inferio

. ners, i. ori bis enom si rillud ea alio se tot pertrax re contrari, tutes, etiam plures quare in quaedam quidem non erit trucis stratio, vas ii ita media inte sint.quod oporteret , situ dem elementu in ita fnt,

Amplicis autem neque ex uere ad ignem transmuratis erit. qtii)em in itis sint contrarietates. Traeterea fie

rent O omnia ritim, necesse M. n.omnes inesse infeγὰν ui quidem ad.p. eas quae sunt superiorum. His autem

eas quae inferio um quare omnia unum ervini.

Nune disinit consequens illatum.& primo insere in ge, retali impo sibile unum. deinde in speci ii tria impossi

bilia & inquit Quod si hoe si intine nihil definiri cotinget

suppletiit continget, quia descit verbum more attico. n

his que generari deducit de generari. d. Oportebit enim si

aliud ex alio sit tot pertrasite contrarietates 5 etiam plures. i. no tot quia plures,quia sic exponit insitu tu. tertio austulationis pis definitione etia deduci pol per ide, quia eleste in definitur a eiusmodi qualitates rati cu hae sint institiae & ignota nihil scietur. Deinde infiti per ordinem tria impoΑsibilia in speciali ad datum eonsequens Dicit primo Quare in quaedam quidem non erit transmutatio, hoc est

extreret ad e, tremum υt si pro quia a te potiuntur infinita media quo ἡ oportet esse siquiAem elemeta infinita sint Primum igitur inconueniens erit quod nullum extremuere meritu ex alio extremo set Secundum quod nec ex medio ad extremum inquit)Ampli Lautem neque ex aere

ad ignem Iubaudit rasnutatio erit quisem infinitae sunt in quolibet cottati tales oportet eram infinita corrumpiti infinita generari. Tettio infert quod ia elemeta essentvnu Declarat ut oes qnalitat s solum essent in unoquoque aliter in unoquoq; no essent infinita, quia sibi deelieni alia quae led adon ne squalitates inesse . alicui se Litur ori sormas ei de inesse .ga forma. et lutit qualitates, vel recept in rear tia illii mediatibus igitur s in Unoquom essent omnes qualitates Ec forma cia essent υn D, S unum eia inquit JPisterea sere ut & omnia unum. Necesse es enim omnes in hise inserioribus quigem ad p quod volumus esse ignem

eas quae sunt supellorum his vero quae supra p. neeeise est eas ira esse qum sunt inferiorum quare omnia υ num erunt Et per limc pa et tota ratio Atipore. A tu circa literam co-sdera nam multum circa verba labora iii

Nunc desertiit conseqtiens es inquit si autem hoc scili-eet infinita eontrariae qualitates insunt uni clemento meque erit definiri aliqui ἡ .neque generari generari qui is emnon quoniam oporthiat s erit aliud ex alio tot transite cotra ietates,&adhuc plores addit autem dc adhuc plures ut Philoponuς notat, ne quis credat fin ta nam eum Aixit tot poret quis credere finitas esse per transeundas, ideo adest & cilliue plures. ia infinita sie exponuntur,t t. υ g ti

adhuc plura. Declarat aute extremum elemetu non posse

mutari in extremu gm ordinatam trasmutationem quae fit de extremo ad elementum medium S de illo ad ali ut se pro cedendo υsque ad υltimum & dicit. QDapropter in

quadam quidem elementa sextremi ad ex remu nunquaerit trasmutatio uAato quod procedatur orEina e ab eN- tremo ad extremu per omnia media υ rbi grati, sin finita elementa media sint scut data opinione eorum . necessiees esse infinita elementa nam datis elementiς rarediis instati itis Ut Hati oportet it a positione conecisa, ordinata ge- Neratio qus est extremi ad extremum per renia illa media

υt philo potitia etisonii)e it impossSilis, quoniam non

contingit infinita pertransite praeterea Neque transmuta, esse poteris meὰ ii ad extremum, utpote eae aere in ignes infinit, eontrarietates sunt in eodem oportet enim percurrere per infinita quod est imposshile Dubi citur ciuiem quoniam non videtur necessariucum, ex aere fit ignis υt per omnes contrarietat ex pereurratur, sed .lst sm vnim cateris tanquam symbolis manentibus. Resp md t nor usii et algumetu. Arist. valet in eam quoniam υbi infinit: elementa darentur in uno elemento essent infinitae qual ta

tes hoc est impotis bile, suoniam no datur infinitum 1 seno datur aer n e aliqη elemetu o Hat aetex aere nopol fieri ignis ex impossibili n sequitur qglibet.Cotra obiacit Philoponus m Ari loqtiitur hypothetice suppones ipsa schssere ria suppones ipsa subsistere.cosa erat vir u posmile fit illa ees inuici fieri Propterea Alexader respode quod sequitur non posse elementa tra nisulari, quoniam

supponit Aristoteles.illud quod post a 3ic t scilieet quod

datis elementis infinitis omnia essent unum et nientum. 'At si omnia unum sunt,nullum si ex alio nec haec responso valet quoniam Aris intulit quod si ignis feret ex aere oporteret infinitapcurrere. Philoponus an ista liter dicit, quod Arist. loquitor in or/inata transmutatione. qum est

extremo ad extremum per generationem omnium modiorum tune dicit quo A ex aere non potes fieti ignis, qm si es a te debeat seri ignis, debuit aer prius esse genitus sed aer non potuit esse genitus quoniam oportuisset infinita prius fuisse genita, quod est impossibile. 5 sie nee extremue x extremo fieri potest in ordinata generatione quae fit a

mnia media nee extremi ex medio , cum medium illud non potuit fieri nisi etiam infinita sui sent genita. D tibiatat etiam Philoponuς quia non videtur verum, υt omnia elementa sint eadem qm omnia aὰ oia habere cotrari tatem sequitur di se non & sunt eadem . Respondet Pli lo- pontis quod hoc Arist. inseri est dato impossibili. naae s infinit m qualitares erunt in .noquoque elemen dirum titilla potest esse in aliquo eorum qu non sit in alio ergo omnes quo sunt in υno sunt in . quoq; quae Alioquin no infinitae in ei ut uni quod si oes qua sunt in uno sunt in singulis eadem erunt omnia,quoniam elementa non differunt D Is qualitatibus ph lopontis autem enititur dare aliam solutione sta nihil es Tu enim debes supponere,quod aliudes conceἡere aliquid simpliciter aliud ut sequens ag postuvt in dialecti eis ludicris diκimus. dato enim quod elemetu

extremum conuertatur in aliuri A non econtra & illud in aliti3 Sse in infinitu illatu es,infinitas qDalitates inesse . ni cuique elemetorn infinitorii, ut diximus S posea gisputabimus, hoe concesso stilicet quod unicuique elementorum insunt in sinit aequalitates contrariae. sequitur primo elemetum nullum posite definiri, m eum non definiatur nis aqualita i s,illis existentibus infinitis, non petes definiri te quitur etiam nullum elementum posse fieri ex alio seetinesti

ordinatam generationem quoniam non extremi ex extremo quoniam non contingit in s nita megia pertrans re nec extremi ex medio sue ignis ex aere,quoniam non potest ignis ex aere fieri, nisi aer prius fias mode hoe est impe bit. His potuissent i ns nita esse facta. Sequitur tertio omnia elementa eri eadem di virum quoniam non diserunt, Dia si diserent,esset.quia aliqua qualitas erit in υ qum non erit in alio, modo hoe eu falsum. quod iam itinenon inesset infini e unicuique contra postionem. Ecee

quomodo Aristotiles disputauit hic secundum regulas obi igatio notia doctrinali tim de qtiibus nos in tu Eictis di lectici ς Aiximus. Animaduerte quod dupleκ est elementorum generatio,altera ordinata de qua superius diximus quando aqua fit ex terra & ex aqua aeriti ex aere ignis, S iterum evigne terra S se semper circulo, in qua patet non possie elementum extremum fieri ex extremo , nisi generatis omnibus med s. Alter: υ ero es inordinata, qua raro accidit, ut quando eu extremo fit extrem timnon generati; ordinate meatis , υtpote cum genera iaretur ignis eu terra vat aqua immedi a te Aristotile, ergo secundum Philoponum , locutus es sest pej in generatione ordinata , probauit enim datis elementis itis nitis, nullum elementum inordinata generatione fieri posse, quoniam extremum nec medium deductum est. quoniam

Ceserat adtigi ex eisiem iura.

188쪽

Liber Secundus. 89

quoniam semper oporteret per insin;torum generatione pertransire Dicet ergo quispiam υ triam datis infinitis elementis elementu seliscissit ex elemento lute gnatione itior dinata de qua nee Alex. nec philoponus locuti sunt, dieci quod minime quoniam datis infinitis elementis, illa essent

unum elementum quoniam non possunt disierte per qualitatem quoniam omnes egent in singulis eaedem, & sc elementa sunt ea flem quo concesso,alterum ex altero fieri nopotest nee ordinata, nee inordinata generatione Arist. ergo

non curauit partem istam tangere, quia ex his quae dicit, perspicua ea.

Admirabitιν autem aliquis direntes plura uno et

menta corporum it non transmtitemur iniucem, stetit Empedocles in Juit,quomodo estingit eis dicere eomparabilia elementa. Sed tamen Leit sic. Me enim aqua ita omnia. A rabitus autem latique quispiam dicentes elemera esse plura uno eorporiam, ut non transimulentur inui

cem, veluti Era doctis inquioquomodo ipsis contin

git dicere elementu esse eam ratilia. O tumen ita concedant .nam h se aequalia omnia iucunt.

Con tauit Ari hactenus positione dicentium elementa creseere in infinitum hae veto in parte eam squae dicit illa intransmutabilia esse )refellit annectitur, autem haec consderatio hi quae nuc divit dixit enim vertim an hoc qui Ee sic sit nongum ne monstratum est quia igitur res haec aliqua in parte supposita fuit, nunc igitur bene eam declarat Et sponit intentionem suam & causam intentionis sub forma admirationis.d Agmirabitur autem utique quispiam dicentes elementa esse plura uno corporum argum et . v. g. υt non trasmutentur inuicem veluti pegocles quo moipfik eontingit dicere elementa ege eoparabilia. q.d. qnod diei non potest 3t tamen ita concedunt & 3ieunt. Nahaee omnia aequalia ege supple volunt. Haec est dubitatio. veru hie sent simul elementa sunt transmutabilia & elementa sunt comparabilia .nam Empedocles nega t primum, δέ coeedit seeundum . maduerte quod ideo Empeἡocles υoluit plura esse elemeta, ad hoc non transmutentur, quia si unuesset apud eum non potest generatio esse rerum De hoc in

libro physicorum satis.

probauit Ari et nee Unum neque plora uno posint esse materia ia naturalium principia nune prebat quo 3 neque

quatuor ut Empe.ὐYit quonia ut Philopontis inquit)vel

υt transmutabilia. vel ut intransmutabilia erunt rettim naturalium principii s ut trasmutabilia tunc et ut materialia principia missoru echme est opinio Ari si ut in transmutabilia,erit opinio Empe a bat ergo elenieta tio posse esse intrasmutabilia, de sie no ertit re u naturas in principia υt intra mutabilia Qηant elemeta no sint it rasmutabilia eo patet quoniam at mirabile est,m sint intra smutabilia & eomparabilia ut ipsa Emp eoncessit Unde inquit)Admirabitur

aut aliquis direntes plura υno elementa torporum , quae non transmutantur inuleem,sicut Empe inquit. quo modo contingit eis Seere elementa eta e m parabilia re tamegmped dicit sic in suo carmine haec enim squalia omnia.

Unde uno loco dicit haec esse oaa aequali, in alio dicit esse intransmutabilia cum ponit illa principia prima Quae videtur stare non posse.

Si ergo secundum quantum necesse ea idem a liquid

esse inexistens in omnebus comparabulabus, quo mensurantur. verbi gratia si ex aquae pugillo,erant pugilli aeris decem idem aliqudd igitur erant ambo,s mensuranea eodem

Si quidem uitur tantam quintam.necesse est uti quod riti inexsere e parab1libus omm s qua me furentar testiti si ex aquae petilla uno ae is essent deee

vnum itaque inerit it que sequidem illamen sitirentur

Contra Empe .arguit. 8c ostengit quod haec non stent s muLυ g et elementa sint co parabilia I in generabilia. Et arguit primo de comparatione in quantitate moLs Dein de in quantitate υirtuis. Et arguit hypothetiee se si elem

ta sunt comparabilia elementa eonveniunt in quantitate. s elementa conueniunt in quantitate elementa conuenitit Dubitatio in materia si elementa eonveniunt tu materia eleme a tras calcamutabilia sunt:quare si claparabilia sunt trai motabilia et ut . Sed subitat qa aliqua possunt esse coparabilia in qualitate ut duo alba.& aliqua in I portione, Ut qtu hoc caletaeit ta tum hoe instigia at & aliqua in quantitate, ut duo aequalia Exe disinctio es Averrois commento. 37. Empedocles υoluit elementa esse comparabilia secundum aqualtatem υt supponit Arist. nam aliqua ξotant esse comparabilia se cuti gum qualitatem. hoe dupliciter vel qualitate corruptiua, vel qualitate persectitia, qua iant comparabilia secundHqualitatem corruptior in omnia sunt corruptibilia, δἰ hoc moάo elemeta apud Auerroem non sint eomparabilia secundum totum eum secundu totum sint perpetua sed hene partes elementorum sunt eomparabiles secundnm qualitates, quia sunt inuitem transmutabiles. si Vero aliqua comparentur in qualitate spirituali bene possunt esse a ter na vi sellae eam parabiles sunt in iace,3 aliis. Item compa rabilia si proportici De no sunt vete copa tabilia. quia ibi

non es υera aequalitas nee υera υ ni uocatio ideo Empe .ciluit elementa esse comparabilia secundum qualitate. Tue Averro es deducit enlymema sic s elementa sunt comparabilia elementa conueniunt in quantitate tenet eonseque tia per opinionem Empegotiis. vltra s elementa conueniunt in quantitate elementa conueniti t. in materia deducitur 'Dia quae proportionantur de eonueniunt in quantitate oportet conuenire in genere quanti sed genus quanti est cuius materia est una num et o gitur oportet conuenire In materia cetera patent. Sed dubitatur etiam, utrum vn

pugilius aquae sit aqualis secundum quantitatem decem pu RECO 'gili:s aeris. Retpondet Auer quot sunt aequales secundum quantitatem generis non autem secundum raritatem ει densitatem Nam t dedaraui in libro de s stantia orbis decem

pugilli aeris non habent plus de materia, quam unus aq aenec plus de quantitate. habent tamen ipsam quantitatem maiorem vel minorem. Et hoc est dieete se eundum terminos non autem si naturam dimetiscinis 5r tu qua e illie Quod autem elementa esse non possint aqualia nisi tias utentur probat quonia vel erut aqualia magnitudine, vel qualitate primo ergo Obat, et, elemeta e se no possint ualia magnitudine quoniam .es ei sit aequalia magnitudinibus tota tib vel partialibus no totalibus,m hoc vi et

manifeste contra, sensum,na terta videtur maior aqua cuin concauitatibus terrae aqua resideat, stat autem terram esse sua eoneauitate maiorem . Aer etiam videtur maior rerra & aqua simul iunctis hi go non possumus intelligere Hementa esse aequalia secudum magnitudines totales Sin afit secundum magnitudines partiales hoc sciri non potest nisi ex trasmutatione partium inuicem ex eo enim quia videmus et, eadem materia 3c aequali g, extensa iacit aerem contra facit aquam scimus aeris quis am maior portio est aequalis aquae minori portioni ergo non stant simul elemeta esse m alia ,de intra smutabilia cu no possit haberi haee Cotyra. aqualitas nisi partium inuicem transmutatione unde di Meus εcit si ergo secundu quantu cuncto possit hoc esse secun An totales magnitudines, Decesse est ide aliquid esse insistens rum tabus ceparabilibus saties,quo me retor. υ g si ex aquae tyla siue vrceci erunt aeris cmTlae siue vrcei decem tumhoe haberi non possit nisi partium illarum transmutatione igitur aliquid item erant ambo si eodem mensuretur se atiem deaequalis materia. quae extensa fit aer,contracta erat aqua. In commentarias alit et diximus de quidem demente Auer. sed haec expositio ess Aellicit Netat hic philo- pontit Ariss in metheoris proportione aquae alaerem sumpsisse eae partium transmutaticine, quam enim dixit, habet aqua tanta proportionem a aerem qui ex ipsa fit, eadem par est totum aerem a s totam aquam habere. V erum de hoc in libris metheo rorum.

Suess. de Gene. di Corr . Is si aut im

189쪽

De Ceneratione, dc Corruptione

si latitem non seu seeundum quantum comparalliis, a vi quantum ex quanto, sed quantum pristinet.mg.ypugillus sitiae aequa irer potes thfrigida e it decem ueris,

simo non acita meriura comparare sectitatim potentias. Ad sectindum proportionem, die i gratia ut hoc ea idum hoc aibam. Hoe istitem ut Me significal in quasi quidem simile , in qtiunto astem aequale. Incontieniens aut ditiis si eorpora immutabilia extentia non propoγtione compla rubilia sent,sed mensura potentiuνῶ, O eicis seod esses a viale cas M dus sis, ignis ta . tum o aeris rati taptim utim enisu pius, quid homos

xeum, tui habebit rutionem.

. si autem non se comparabilia siηrseeundam quanin tum imit sit quantum ex quanto sed secundum quantum quod possunt, velutis aquae pugillus tanttim infrigidare poten, quanstim decem aeris . oesie fit fetanta

quanta non quatenim untia comparasilia, sed quate xvi aliquid possunt non erit ditique per quanti me

stiram comparare potentiassed per proportetonem, ve

luti quod Me eat dura, Itid antist num τι illud in qtiali quid risimile. hoc si sent an quanto aequuti. In n

imiens itaque iidetur corpora non comparulilia eri

stratia proportione Ad me tira polentia reserandia id quod en o aequale calidum vel tantvim ivissimile

o aer aeris plurimum incomutitabilia exitio Num plus idem existens genere tulim hoberrat icnem

ut bene dixit Audito es aqualia siue coparabilia tritariam sunt aut quatitare quo modo Unus aqua pugillus essaequale pugillis. te. aeris. Da ex utio sunt illi Ioia ut aequalitate potentiarum qi, a quantum potest infrigida re pugillus unus aquae tantum. Beeem possunt aeris . Aut proportione sicut quantus aeuius aest sonos, tantum situs , &quanta albedo tanta ea igitas, differunt vero quia aequas iaproportione sunt dissimilia in sordia, sed squalia potetia in se ima similia sunt sed gradu dissimilia, at Λqualia quantitate sunt Zim ngua mensura aequalia non qualitate, nec gra3u, sed p citius e utensione. Arist igitor probauit quod si elementa sint aequata secungiam quantitatem, oportet ipsa transmutabilia esse, quia oportet in genere cor Denire & quacunque genere eonueniunt in materia etiam conuenire neeesse es de sie trasmutabilia erunt. Nue alguit ge aliis , B potest tota ratio sic ordinari elementa sunt aqualia apes 3 Empedocle sitie comparabilia υel secundum quantum molis vel secundum quantum potentiae, υil secundum proportionem si secundum quantum lis igitur transmutabilia..t declaratum es, si secti dum Iportione tunc non licentur comparabilia secun3tim quatum sed secun flum rationem . di sic contra Empedoclem, fi seeundum quantum potentiae ea comparantur secun dum quantum potentia quae sunt aequalia potentia, υel differe otia secundum magistre minus ό sed aequale tim agis & minui sint eiusdem generis igitur talia compa rabilia erunt . iusdem genetis sed sum sunt eiusdem gen

ris sunt in ma eria eo noenientia, igitur in materia conueueniunt quaeconque in materia eo ueniunt sunt transmu

tabilia. quare s elementa sunt eo reparabilia seeundum quatum potentiae erunt transmutabilia. Circa hac tone sic F-

cedit Q primo destruxit prim Umebru in texto medenti. d.inde destruit sim . d. si aut no se eopa habilia stitit si qua

υno aquae sed pira qua tu et possunt veluti si aqti, pugillu, latu infrigidare pol quarti possunt aecem aeris ita vi se sint e parabilia sim quat non quatenus ala comparabilia sed quatenus aliq3 potante hoe Hupliciter. subaudi intelligi pol.vel smea de poteti, spem Vel sim Suersare , rest dicere fim proportione B q d si coparabilia sunt sis proportione non erit υtique ec per quati mensura coparare

potetias, si quide a proportionem sint comparabilia veluti quod hoc tali su illesti album s f nu Qt illud est in quali quidem simile ita hoc in quanto dicitur aquale, igitur comparabilia sic proportionem non dicentur aqualia contra Empedoclem. Aiaa uertem literam transtuli de verbo ad verbum, quaa non confisus sum in illius intellesctione squtamen vellet ad lensum sorsita se interpretaretur, υ eluti

si aquae pugillus unus tantum in frigidare potest . quatitum S decem aeris possunt, S ita si secundum quantum comparare,non quatenus quanta comparabilia, sed qhatenus aliquid possunt:quare non erit Ec per quanti me niti ra eo- parare potentias siqui gem illud sit secundum proportionem δἰ tu e sermo patet, mutaui enim verbum alla in verbum 6quidem sicui tape aecidit ipse in sensu graeco sic igitur clementa si sunt aqsalia quatitat irrasmutabilia rut, s veto proportione non dicentur simpliciter comparabilia, sed eo reposita. quo quidem modo Empiae cles non so-quitur.Deinde destiuit territim vel magis edi ipso gato in seri propositum .d Inconueniens itaque videtur Orpora

non coparabilia existentia proportione sed mensura potetiar si se eu443um id quo a est: de aequale ea lidum v l tantum smil. in ealo te ipsius ignis, S ta tum plurimum in quastate aeris: in commutabilia exissere id est videt tit impossibilὰ aliqua elle comparab1lia secundum potetias per magis deminis .eil esse intransmutabilia: nam plus idem genere existens cum ipso minus tali: talem habet rationem , comparatione, in genere modo quaeconque genere conuentutetiam in materia conueniunt.& se sunt tras utabilia Nec potui literam grπcam seruaso verbum clarius ita ducere, unde δή antiqua trastatio vix intelligi potest. Siquia autem: ου sensim hanc caudam vellet latinam sic dicerem,incon--. ueniens itaque vi/etur corpora non comparabilia proportione: sed seeundum aequale te inaequale in potetus notransnantati inuicem,quando quidem plus εἰ minuς in generis ratione conueniant, verba tamen trans ara in textustitit titilles diminutio: sicet oratio sit aliquantulum euadiata Mouet expostor, dubitatioses cotra dete minata. primo deseYso astita terra &catera elementa sunt eo parabilia cum stellis totis. secundum squale de in xquale in quantitate. ti tamen non , . est ea de materia υtrorunque duo secimo metaphys e. s cundo υidetur quod non ore nia comparabilia secun dum potentias communicent in materia Nam ignis de sol sunt comparabiles in calefactione secundum magis de mines,de tamen non communicant in materia vi dictum est

Tettio dubitatur ab aliis quia videtur quod aequalitas proportionis si .era aequalitas , quia xqsalita; proportionis vel es innumer .υelm magitudine sea utraque e Ii secundum idem gentis, nam cinanis numerus omni numero est eius de generis 3c omnit dimensio omni dimensioni. atiae Q&xo to videtur non omnia eiusdem generis comunicent in materia vi Hicit Averro es hi & Aristoteles supponit. Naoreste, stella soni eiusdem generi apud Aue .ec tamen noeonti eniunt in materia,quia tunc essent gen trabiles, .esso sito Αὰ primum respondet Atierro es in com ut dictu in suit,et Fugita aequale S inaequale accipiuntur dupliciter vel secundum quantitatem vel secundum extenso ne hoc est sim terminos sism qualitatem se . nux par gili' aqus es Misalis smus ita tegere pugilli aerix Na tinus plagistis no habet plusee qualitate qDa deest pugilli na qualitas es coaeterna maceriae: nihil plus quantitatis υel est aut erit quam ab aeterno it .si Uero sm terminos. sic dece aeris habent quantitatεpiti h Glesiam hoe est sub maiori termino, qua unus aqua. Tuc adserina 3iceret Auer et stelix re elementa non sunt comparabilia secundum aequale de inaeo uale accepta a gi- mens orae interminata υ es terminata cum in his non nueniat sed seeundum dimensionem analogice Eictam. Refert tamen expositor duas resposio m s. prima respon ti. . μ' debatque 3 Ari loquitur hie de comparabalibus lecti dum stolis. subsantiao subiectum,hoc in materia quantitati A non mulata secundom extensicinem ipsam. Quae resposio dici placet Aa

Ari peteret stimit enim quactique coueniunt qua I ita e shetidia. conueniunt materia . esset n. dicere quaecunque coueniunt materia ccueui ut ma est mare ut G Aliter roget sm memtea,pria 3d υDlt Q Ari loquit de coparati ne secadis rarum ti desum M p hoe euatiata uia elenaeta ad sein te trafinutantur

190쪽

Liber Secundus. 9

tantur,& voeat hane comparationem secvngum quantitatem quia rarum & densum non addunt super partes materiae qualitatem qum essentialiter si qualitas sed potius satum in partibus materire ag discensionem per maiorem Eonsis & minorem quantitatem. Sed contra hane responsionem

. dubito.quia vel ipse per rarum & desum intelligit qualitates sequentes calidum & frigidum ut dicit Auer . . physi.

com a s vel intelligit a rarum S densu in partium quanti iuxta positionem, vel elongationem ut loquatur. 4. physi. 4.si primum, tune cdreparatio esset in quali, & non inquanto eontra Arist in litera si secundum talis comparatio pol si inueniri in sellis, & sic vel verbum Aristo est falsum vel oportet ponere in stellis materiam propterea mihi Uidetur quod si responsio ei v. sit aliqua debet reduci ad

illa Auer. Ad secunda respondet et Ari loquitur de copalatione sectati potentiam uni uoce acceptam in utroque, talis autem non es potentia ealefactitia soli hc ignis, sed bene elementoruinter se. Ail tertium respondet Auer. quod aequalitas proportionis non est vera aequalitas , nec vera comparatio nam ad veram e parationem requiritur uni luocatici saltem generis . physico Tune ad sermam dico quod numerus,&quantitas non est genus uni vocum, sed genus analogum, υt declaratii in libro. 3e substantia orbis propter quod numerus intestis uti qui uoce dicitcu numero lapidu. Ad quartu respondet Auer. a. caeli co. s. ubi vult pellas nee esse eiusdem generis Decὰiuers generis, quoniam genus non eo inpetit coelestibus & sternis

proprie, cu sumatur omne genus, a materia, sed si sunt eiusdem genetis illud est aequivoce.. ateo Hic textus obscurus es obscureque a Philopono legiε

potest tamen sc ordinati clarius quam in commentariis, non autem ieeedendo ab illis quae ibi diximus, cum probauit ergo quoa elementa no sunt squalia magnitudine nucprobat quod non sint a uasa qualitate.& argumenti vis est. si sint aequalia qualitate. ei seruata eadem spe ete, ut si ignis E aer erint quales,quonia uterq; calid' licet ignis magas aer minus, aut erunt qualitate aequales seeundum diuersam speciem quoqἡupliciter esse potest, aut disperata aut contraria contraria quidem vi quo gigni, se ita colles ut aqua frigida duperata vero ut quod ignis si ita talidus, seu taer albus 'et aqua nigra, ct se erunt tria membra.

vel qu litate eadem specie, vel disparatis, vel contrariis, Irimo mole uiue m quales in Arma, di in gradu inaequa

es. secundo a tertio modo dicuntur m quales proportio ne. ostendit ergo Aristet. elementa non pota esse aequalia qualitate eiusdem speciei, quoniam essent transmutabilia, quoniam materia qum est intensitis ea liga, fieri potest romissius ealida Et sic habetur eontra Empe. nee tertio modo quoniam essent transmutabilia, quoniam contraria seeum dis subitati sunt quae conueniunt in ea de ma, 5c quae cirea illam transmutati possent nec secundo modo quo a non aqualia sed smisia orni diceda. na similia sunt quo tu qualitas est eage aut simpliciter .atit sportione de si male Em p.

appellauit elementa aqualia Hebuit n. Hicere ea iri similia

inquit ) si auti ne sint eo parabilia; hoc est aequalia sutut quantum dicitur aequale ei quoὰ est est quato . Sed sunt comparabilia siue aequalia sectinatim Manisi quod possunt hoc es sm qualitates & potentias, vel hoc est seruata eadequalitatum specie v g. si pugillus aquae aequaliter potes instigiάare υt decem aeris ita ut sint aqualia in forma & in xqualia in gradu dieit Q si hoe pacto eristit copa ab illa tia qualia tunc sic erunt elementa aqualias m qua tu uno proprie si quantu de magnituginem erunt aqualia sederunt aqualia secundum quod possunt aliqui hoe est potitis in potentiis A set mis. quam in magnitudinibus , hoe est primum membrum, dat s ,3c dicit Erit aut di ea comparare hoc ea diee te esse aequalia secundum potentias quaeaeeipitin ut non pet mensuram quanti, nec letuata eadem Uecie se a secutigum proportionem potentiarum . hoceu secun Eum qualitates disparatas υ g. . t hoc calidu, hoe album ita υt quantum ignis si calidus tantum aliud sit album,haec sunt duo membra, tacuit tertium quoniam de- stultur sicut primum de ut nil ergo sectindum membro,a ac dicia Hoe autem ita se habete .i se habet hoe υecti causa. ne ita se habere ut se hab t aqua, in quasi: fgnat siniale in quanto vero signat aequale quare eum illa se habeant secundum proportionem in quali ergo potiti, sunt similia qua squali cuius contrariu diiit Empe.ὰesiuit post hoc rism me bru & dicit. Intonueniens aut υidetincorpora sine comparabilia hoc est aqualia no proportione sicut calidual album sed mensura potentiarum hoc ess υatiata speeie secundu magis dil minus de eius quoὴ est ei qtiale taliἡua ut simile,υtpote ignis tantum A aeris multiplex.hoc est seruata specie secutiἡura rationem , variata vero secundum magis re minus gico esse inconueniens elementa stelia de vile immutabilia, qtri idem hoe est Oilem materia est,quae est plut ex quae minus,nam horaneum Ec qualitas eiusdem speei i talem habebitronem quod earuvnast comunis materia quae pol nuc magis, nue minus denominari. elemeta ergo no possunt essesqualia in gissimili quilitate quoniam non aequalia sed proportiones milia diremur nec qualia in specie A similia sm magisti re intis quoniahae esse non postunt itis trasmutabilia sint cum torti sit communis mat tia quae aliquando plus aliquando minus est tacuit tertin quod no possint esse aequalia proportionei contrariaru qualitatu, aperte patet quod eu contraria snt circa idem subieciti sint transmutabilia. Dicit philoponus, quo A elementa esse aequalia θι intransmutabilia non pfit dici nisi secundo molita vis ni di qualia proportione qualitatum disperatatum. haec n. esse possunt& notia tautabilia υertim ut inquit)se dices no xqualia, se3 piopoetion E smilia dicit quod ess contra Empe qui elemeta aqualla eae ditiit & non similia. Qua res Empe. ne sibiipsi constarcu cetraria fuissenda metis afferat Exe expositio clata estia ex Philoponi commentariis apertissime habetur.

secadu additione. igne n aagetur ignis. Auget autem A id. s. puluis propria genus, aethera aut aether. haec aute adiiciuntur Videntur atitem non atigeri quae uagentur

secuta adiectione. Atiget naeque ignis ipse igne terra mero propria genus vide aether aut aethere,sed Me adiis/ tur modo non sie inciescere videntur, quae augetur.

Quod dicere elementa esse intra sinutabilia, A comparabit ieeundu aequalitate hactenus implicare Aedarauit co e. istra Empcnuc et cetradicat haec positio principiis natur osendit primo quia destruit auctione pro quanto dicere cogitur alictione seria adiectione.& non peraggenerationem, tu ipse neget generatione omnino. Anima Averte cathon graece latine est terra licet apud quosda sit puluis ego tamen ad mentem transtuli terram: aether . ero latine est ignis clementatos sed quia interdum somit ut pio Melo apud platone tractust ad verbum, quae dicit patent. Cum demonstrauit et smpe. no sibiipsi cos et cum diacat elementa intransmutabilia de aequalia inuicem esse que R ECO . non eonstant nunc ostedit non est auctio sim ipsum 11iaque aequivoce escitur secun ilu appositionem n5 autem ea, quae est generatio partis maioris, quam sit, deperdita cumere menta intransmutabilia ponat,ingit autem per pulti rem terram per aetherem ignem, reliqua quae Philoponus inqui clara sunt ex commentariis.

Ntilio utit difficit κου es eide trader8 de generatione Anxi is

quod est GHomine hominem, utit per fieri, aut frequenter exl, timento frumenitim sed non inuamin ii iased multo in dictaeilivi seli degeneratione tradere ' ..ias a.

seci ri natura Na qua natura fiant.omnia vel sim . per ita fiunt, vel vi plurimia, athae extra sempo Ostequenter sunt ab euentura fortunia contivunt,quae igitur causa est quod ex homine Hi semper ter die. ue

SEARCH

MENU NAVIGATION