장음표시 사용
31쪽
in ξ desinentia nomina verba habeant cum χgenitivus quoq; per γ declinatur, λελεγ:. Unde Dux etiam frugis facit genitivum, quia re φρυμ verbo nascitur.
Graeca nomina tam in as,quam in alias quasc que terminantia syllabas, eadem seruant genera apud Latinos, quae habent apud Graecos, si eandem seruent terminationem apud illos,quam habent apud hos . In multis enim videmus commutatione terminationis, genera quoque esse couersa,vi ο κρα ,haec cratera: ο της,haec charta, ο -- ρὰ,haec caera:ο οὐα pops Glhaec amphorazo σπυθηρ,haee Panthera.Ηorat. Epistolarum et, Diuersum consuta genus panthera camelo, Sive elephas albus vulgi conuerteret ora.
In nominibus, pronominibus & participiis ih- ueniuntur apud Latinos voces communes singularis & pluralis numeri,ut poetae,viri, fluctus,genitivi singulares & nominatiui plurales sunt: similiter caedes,Verres,dies,res, nominatiui tam sintulares quam plurales sunt isti vero & ipsi & illiatiui singulares & nominatiui singulares . Idem apud Graecos fit & in nominibus & in verbis. In nominibus,ut J-s m ista: η--. In verbis, ut ἔπιν tam singulare est primae personae, quam plurale tertiae praeteriti imperfecti. Sic
32쪽
In multis nominibus inuenimus nominatiuum latinum a genitivo graeco factum, Ut ελεφας --φαντος,hic elephas,huius elephantis,& hic elepha-tus,huius elephanti. Iuuen. Satyra Α, Rursus ad AEthiopu populos,aliosq; elephatos. Similiter α ικος, hic abax, huius abacis, &hic abacus, huius abaci. Sic ab ara ks, arabos, ara-bus,arabi.Virgil. Eneid. 7, Hircanssque Arabisque parant seu tendere ad Indos. qui est a nominatiuo hic Arabus .ae delphinus, delphini: a πταν,2-νος,Titanus,Τitani. Plaut. in Menaechmis, Barbatum tremulum Titanum qui lucer cygno patre. Nec non & ab accusativo graeco fit nominatiuus latinus,Vt Panthera,cratera,a In quo Latini Graecos imitantur, qui saepe & genitiuo & aliis casibus pro nominatiuo sunt via , Ut o
Eolicae linguae prspriuest, utentis genitivo pronominativo.
Genitivum primae declinationis foemininorum solebant antiquissimi Latinorum in as more Graecorum terminare. Dicebant enim escas pro escae, monetas pro monetae,Latonas pro Latonae, terras
Pro terrae. Vnde adhuc paterfamilias Sc materfamilias pro familiae solemus dicere,& freques hoc habet usus. Vocativus casus primae declinationis in a co Nptam effertur,ut o poeta, o musa,nisi sit graecus,
33쪽
& apud Graecos producens a,seruet eandem etiam apud Latinos productam, ut AEnea . Vargilius AEneid. X, AEnea,vigila,& Velis immitte rudentes. Est tamen quando Graecorum nominum in es productam terminantium,Vocativus in e longam exit secundum Graecos, vel communiter vel poetice, ut Achate, Anchise, Laertiade. Virgilius AEneid. ,
Coniugio Anchise Veneris dignate superbo.
Horat in secundo Sermonum, O Laertiade quicquid dicam,aut erit aut non.
Virgil AEneid 8, Sit satis AEnide telis impune Numanum oppetii tuis, &c. Nec solum in his,quae sunt primae,sed etiam in illis quae sunt tertiae, id est, in omnibus graecis es producta finitis, similiter inuenitur vocativus ine productam proferri. Ouid. Metamorph. I ,
Tuque tuis armis,nos te potiremur Achille. Ad eundem modum Graeci quoque poetae vocatuvos nominum in ης terminantium per η proferiit, cum regulariter debeant habere a. Sic Anacreon s η, λαμιetiam posuit, pro νγ α, Hippo nax,α-ra pro α .& Apollonius Argonaut. , . et ητη, κascias μν δερχυον αμνα . Pro et ητα. In eodem, ηm, χοροq- λω,ούτε μ αλτως. In Remininis etia Alcaeus νεπη pro νεπιες,& The
Pompus pro posuit. Id vero Ionicae linguae proprium est,quae a in η conuertere solet. Nomina in as desinentia masculina,si ni habeat in genitivo, vocativum in an volunt terminare more Graeco,Vt Calchaia,Calchantis,o Calchan vel
34쪽
o Calchas:Pallas,Pallantis,o Pallan vel o Pallas. Virgilius tamen authoritate poetica O Palla protulit, Eneid.II, -salue aeternum mihi maxime Palla.In eodem, Quin ego non alio digner te funere Palla. In quo Graecorum poetas secutus est Hom.Iliad. ι,
in Dardanio ἡλία dixit,pro Latini in vocativis in te desinentibus tam graecorum quam latinorum nominum concisiones
faciunt, dicentes Palladi pro Palladie, & Terenti pro Terentie. Idem de in aliis graecis dictionibus Plaerunque faciunt, breuitate videlicet gaudentes, ut pro mugio ς Pollux dicunt, pro do, pro
εμε me,pro βουλομ', Volo, diphthongo mutata ino & abiectatum pro φέρεις,fers,pro ἐαθ ,edis:sum quoque pro ε' per abscissionem Itinalis,& additionem s in principio, loco aspirationis, sicut se*,ε ρα septem,&c.&mutatione ει in v,ένα sum. Ablativus casus etsi Romanorum proprius sit, tamen hunc quoque a vetustissimis Graecorti gra' matici accepisse videntur Latini, qui sextum casum dicebant οἰωνολν, ἐμον, qui profecto ablativi vim possidet:nam etiam praepositionem assumit,ut χὐ ν,αουσνοθεν.Homerus,
Ablativus casus,quo Latini Graecos superant,est quando pro genitivo& dativo graecis accipitur. Pro genitivo, quando praepositionibus vel aduerbiis ablativi casus subiungitur, ut ex illo, ab illo, pro illo,coram illo, cum illo, a&ένου, αἰ- ακμου,
minis de Participii ablativus, verbo dc nominati-
35쪽
uo alterius nominis cum transitione personarum
adiungitur, ut sole ascendente dies θος. Traiano bellante victi sunt Parthi, τρια- νο ῖ --λυώιωτος. Pro dativo,quando cum in vel sub praepositionibus iungitur,ut in illo,sub illo, ovia , H εκε & quando ipsum ablativum per accusativum & praepositionem per interpretamur,ve video telumme,ορῶ-Latini Ablativum instrumenti Vocant.
Ablativus casus in comparatione absolute ponitur sine praepositione apud Latinos & Graecos. Homerus Iliad.α,οὐ si χρειων. Pro quo Latini, Nihilo te est inferior. Latini frequenter, & maxime historici ablatia uis utuntur cum praepositione, progeniti uis dedatiuis in loco significationem habentibus, ut In- Tyro,pro Tyri.In Taurominio,pro Τaurominii: in Sorte pro sorti. Eodem modo Graeci 'a ἀθί-ων, Pro ἀθωηhri, εν αθωνα cipro ἀμυμ dicunt.
Nomina graeca in a terminantia,iuxta normam tertiae declinationis,addita tis genitivum faciunt, ut hoc peripetasma, huius peripetasmatis: hoc Poema, huius poematis. Haec tamen antiquissimi secundum primam declinationem saepe protulerunt , & in genere foeminino, ut Plautus in Amphitryone, Cum seruili schema, pro schemate. Idein Persa, Theatrum lepida cum decorat schema. Idem in Milite gloriose, Glaucomam ob oculos obiiciemus,eumq; ita Faciemus, ut quod videritne videat. Quidam autem in um,teste Celso, huiuscemodi nominum protulerunt nominatiuos,
36쪽
hoc emblematum , huius emblemati : hoc toreumatum , huius toreumati declinantes . Vnde frequens usus eorum dativos de ablativos plurales in is terminat,his & ab his schematis,emblematis, peripetasmatis , toreumatis, quibus casibus frequenter utitur in Verrinis Cicero. Latini in nominibus propriis , sorma patronymicorum habentibus, frequentissime prima αtertia declinatione utuntur, ut Thucγdides, Thucydidae & Thucydidis: Mithridates, Mithridatae &Mithridatis: Tigranes,Tigranae Tigranis. Ad eundem modum Graeci quoque eiusmodi nomina Parthica ancipiti terminat genitivo,modo ου,mOdo hicivi Τιγώης,πκυου Vela κανοή. Nomina graeca in e productam terminalia dupliciter declinantur, vel Graece , ut Libye Libyes: vel secundum consuetudinem latinam, mutata ein a,& accepta e,faciunt in ae diphthongum genim
Nomina graeca in in ου vel in-desinentia ingeniriuo Rraeco,primae sunt declinationis, ut O λυ-mας α λ ου,hic LTsias,Lsiae: ο ας- re αντα,hic an tas, huius antae . Huiusmodi nominum nominatiuum frequenter sine s terminali solent Romani Proserre, ut supra di ctum est. In os autem terminantia genitivum graecum , O in i mutata faciunt
latinum genitivum, , hic Calchas,huius Calchantis: quan uis hic Calchas,huius Calchae antiquissimi declinabant. Plautus in Menaechmis,Nouistin' illum Noui cu Calcha simul.
Nomina graeca in es productam,ab ης, termina' tia genitivum graecum in Og,Vel εις, Vel Γς, muta tia ου velo, vel εο in i, faciunt genitivum latinum,
37쪽
ἐπι- ς επεκλέος,Eteocles Eteoclisin μης Chremes Chremetis & Chremis. Terent . in Andria, Etiam puerum inde abies conueni Chremis. Idem in eadem, Egomet continuo ad Chremem. Sic quoque , Rhamnes Rhamnetis& Rhamnis, quod graecum esse ostendit aspiratio post r posita, quod in latinis nominibus non fit. λάχος , Laches Lachetis & Lachis . Sie & similia in πς terminantia genitivum graecum. Nec est miru,duplice declinatione haec habuisse apud Latinos,cum apud Graecos quoq; inueniatur huiuscemodi ancipitem declinationem habentia, teste Herodiano. Dcinomen Gygantis,γγυ f
Similiter Thales, Menes,Agetes, Galles,Dares,Varie declinantur. Vnde Virgilius duplicem accusativum graecum protulit AEneid. Dareta &Daren,illos secutus,qui-dc misis, κώπια dc μυ- την Protulerunt:vt Praecipitemque Daren ardens agit aequore toto. In eodem,
sed finem imposuit pugnae, fessumque Dareta.
sin in ου terminant genitivum graecum, primae declinationis sunt,ut κροτης ρπυ, Achates Acharae ααμης ἀχίσου, Anchises Anchisae. Saepissime tamen huiuscemodi nomina antiqui secundum ter ripam protulerunt declinationem,ut Orontes,orO-tae & orontis: Timarchides, Timarchidae & πι- marchidis: Herodes, Herodae & Herodis. Horatius Epist.23. Praeferat Herodis palmetis pinguibus, alter, &c.
Cic. Tuscul. 1, Non sine causa cum Orestis Lbu-
38쪽
Iam doceret Euripides .Et sciendum, quod in huiusnaodi nominibus, quando tertiae sunt declinatonis,frequentissime Veteres dativum proferebat pro genitivo,Vt Aristoteli,Demostheni,Thucydiadi, Euripidi: pro Aristotelis, Demosthenis, Thucydidis, Eu ripidis .Virgil.2Eneid.I,
Praecipue Pius AEneas nunc acris Oronti. Nun Amrci casum gemit. Idem in eodem, . Troas reliquias Danaum atq; immitis Achilli. Terentius in Heautont. Archonidi filiam,pro Archonidis. Cicero in quarta Verrina, in Tima chidi potestate sectorum populi Romani antiquissimorum atque amicimimorum liberos, m trestamilias,bona,fortunasque omnes suisse. Nomina in is desinentia graeca, si in genitivo graeco consonantem habuerint ante ος, ο in i mutat,& faciunt latinum,ut αδδωνιδες hic Ad nis huius Adonidis . cmMς -ιδὶ,ς,Eupolis Eupolidis Doris Doridis :Thetis Thetidis r Eucharis Eu, charidis: Epicharis Epicharidis. Sio in os puram graecus desinat genitivus , similis erit nominatiuo apud Latinos, ut ἁδωνις α ιος,hic Adonis,huius Adonis:νεο λις νεαπολιος, haec Neapolis, huius Neapolis . Sin apud Graecos in ς diphthongum terminent,nt habet in geniti
Nomina graeca in os desinentia , si dum in latianam mutantur sormam,o in v conuertunt,secundae sunt declinationis, ut CTrus Cyri Pylus Pyli: pelagus pelagi . sic -ς,chauschai.Ouid Metamorph. IA, Et nocte noctisq; deos hereb-; cha ; Couocat. Excipiuntur tamen,quae in desinentia, antec
39쪽
dente sub eadem Hllaba consonante , ρος iner ut plurimum conuertunt, Vt αγρος ager,Mενιανθος Menander,de quibus supra dictum est. Sin eiusdem sint &apud Graecos terminationis, in is faciunt genitivum: a genitivo enim graeco mutant alni,Miscium genitivum latinum , Ut O , πιδες, adipus adipodis. quan uis Plautus in Poenulo ablativo casu ab indipo dixit,Nam isti quidem hercle orationi adipo opus est coniectore, qui Sphyngis interpres fuit. δες, Melampus Melampodis. Panthus & Eunus MAntinus, quae per synaeresin οος in οις diphthonga apud Graecos proferuntur,cum apud illos secundum integrorum regulam declinentur,id est, in ος desinentiumrin ου enim diphthongum terminane genitivum apud nos quoque debent esse secundae
declinationis L Sicut igitur illi-- Θοου,κει declinant sic nos Panthous Panthoi,& Panthus Panthi. Horatius Alcinous Alcinoi declinavit,in Primo epistolarum, Nos numerus sumus fruges consumere nati, Sponsi Penelopes, nebulones Alcinoique. Apud Virgiliu tamen nominatiuus & vocativus secundum Graecorum regulam inuenitur prola
Panthus Othriades arcis Phoebique sacerdos. In eodem,mo res summa loco Panthurquam prendimus
Nomina graeca in x desinentia, cdm iuxta Iatinam formam declinantur,eandem seruant ante is consonantem in genitivo,quam in graeca declinatione ante us habuerunt, ut νυξ νυκοις, nox noctis:
40쪽
Nomina in ix desinentia penultimam longam habent tam in nominatiuo quam aliis obliquis casibus, ut hic phoenix phoenicis, cornix cornicis, scelix scelicis . Graeci tamen ι & υ ante ξ breues esse volunt,etiam si in obliquis producantur,ut φοινι φοίνι ς.ε. κυξ ει α νως.α Verὀsecu ndum genitivuetiam in nominatiuo produci vel corripi dicunt, Vt κολαξ κολακος, corripitur in nominativo, quoniam & in genitivo, vero φαγκος in vir que producitur. Latini autem omnes vocales bi- temporeas,id est,is, s Oic habentes, ad genitivum respicientes, dicunt produci vel corripi vocales ante x positas in nominativo, ut nutrix nutricis, Pernix pernicis,velox velocis,Vox Vocis,&c.
Inueniuntur tam apud Grateos quam apud Latinos verba, quae cu sint activa, pro passi uis quoque solent poni,vi lauo, tondeo, duro, calceo:pro lavor,duror,tondeor,calceor.Virg.Georg- , incanaque menta Cinyphei tondent hirci. pro tondentur. Idem AEneid.2, Accingunt omnes operi, pedibusque rotarum. Pro accinguntur. Idem in eodem, -& iam nox humida coelo Praecipitat.pro pra cipitatur. Taltu apud Graecos permulta sunt,ut