Tractatus De Papa

231쪽

206 TRACTATUS DE PAPA. tamen Sylveslsie electionem primam juxta sanctionem factam approbavit. v Apud Bellai m. , loco Supra citato. 11' Centuriatores Magdeburgenses. - GregoriuS Suam patriam insigni aliqua dignitate ornaturus, sanxit ut penes solos Germanos jus esset eligendi regem, qui post diadema a Romano pontifice acceptum, imperator et AugustuS appellaretur. Centur. 10, cap. X. 12 Iudietum, utriusque Pagii et Natalis Aleaeandri. - α Certum tamen esse debet jus eligendi imperatores a Romanis pontificibus imperii institutoribus emanasse. v ΡagiuS Senior in critic. Baronii, ad annum 996. a Cortum lamen est, tam ante quam post septenarium illum

numerum electorum in usum vocatum, pontifices Romanos, a quibus renovatum est imperium occidentale, jus suum illissum conservasse, et electiones aut reprobaSSe, etc...

Certum pariter esu jus eligendi imperatores a Romanis pontiscibus emanasse. n Pagius junior, in Bre v. Rom. ponti f., t. II, in Vita Gregorii V, n. 9 et 10. si Non negandum tamen, inquit Natalis Alexander, quin jus eligendi imperatorem a Sede apOS-tolica quodammodo emanaverit. η Saeculo 9 et 10, dissert. 17. Notetur istud quodammodo, a Natali Alexandro positum, ut Gallicani systematis sequacibus effugium aliquod relinqueret. Igitur potestate Clavium seu papali auctoritate institutos fuisse imperii electores, suit unanimis persuasio Romanorum pontificum, imperatorum, electorumque, nec non omnium generaliter scriptorum; et habendum est tanquam laetum certissimum. Pontifex autem qui sic electores instituit, hoc ipso sibi potestatem aliquam vindicavit in rem temporalem principum, ut patet.

232쪽

Palam faciunt praemissa documenta, quam immerito negent Gallicani systemalis sequaces, sedem apostolicam, ante Gregorii VII pontificatum, sibi jus aliquod in rem temporalem societatum civilium vindicasse. Ast omnino latentur ejusmodi potestiatem atque ipSum etiam reges exauctorandi jus sibi tribuisse sancium Gregorium VII et subsecutos per quinque saecula Romanos pontifices. Cum ergo ipsos consentientes habeamus, factorum seriem, non probando, Sed tantum commemorando recenSebimuS.I. SANGΠs GnEcomzs VII, creatus pontifex anno 10 5. Philippo I, Galliarum regi excommunicationem et depositionem, ob pravam ipsius agendi rationem, pluries comminatus est. iEpistolarum Gregorii VII, l. I, epist. 55; et t. II, epist. 18. Boleslaum Poloniae regem, qui sanctum Stanislaum episcopum occiderat, excommunicavit et deposuit. Longinus, historia Polonica. Croatum duci Demetrio regis titulum contulit Baronius, ad annum 1076ὶ. Bis excommunicationis et depositionis sententiam contra Ilenricum IV Germaniae regem pronuntiavit. ΙΙ. 0UINum smincUTI PONTirioes. - Nimirum Victor III, Urbanus ΙΙ pascalis ΙΙ, Gelasius H, et fallixtus II, pronuntiatam a sancto Gregorio III contra regem Germaniae ΙΙenricum IV sententiam confirmarunt.

ΙΙΙ. ΑLExANDER III, creatus pontifex anno 1159. - In imperatorem Fredericum I depositionis sententiam pronuntiavit. Vide apud Bianchi, Traiid de Ia puissanee eeelesiastique, tra uction de Ι'abbe Pellier, t. II, p. 455 et suiv.

Di iii se by Cooste

233쪽

208 TRACTATES DE PAPA. IV. INNocENTius III, creatus pontifex anno H98. - Deposuit

0llionem IV : ilem Philippum Frederici I lilium ; item Ioannem

Angliae regem, quem lamen postea Sub certis conditionibus in regia dignitate restituit vide apud Bianchi, opere citato, t. II, p. 455, 462, 475 . Idem pontifex, in concilio cecumenico Lateranensi decretalem edidit, qua flatuitur principes, qui haeresim e terris suis extirpare renuent, pontifici Romano denuntiandos et ab ipso deponendos. Fide Supra, Secl. II, cap. II. V. limosius IlI, creatus pontifex anno 1216. - In constitutione Religiosam, ad sanctum Dominicum directa, et qua novum religiosum ordinem a sancto Bominico flandatum con-srmal, sic legere est: a Si qua igitur in futurum ecclesiastica

saecularisve persona hanc noStrae constituti0nis paginam sciens contra eam temere venire tentaverit. . . potestatis honorisque

sui careat dignitate. Bullari uin ordinis praedicatorum, t. Ι, pag. 5, editum Romae 1729. duae formula occurrit etiam in alia constitutione. Ibid. , p. 7. in VI. Graconids IX, creatus pontifex anno 1245. - In imperatorem Fredericum II depositionis sententiam pronuntiavit, prout ipsemet sic testatur, in litteris ad suum in Anglia legatum cardinalem 0llionem: a In eum excommunicationis et anathematis sententiam duximus promulgandam. . .: OmneS

qui ei fidelitatis juramento tenentur decernendo ab obServatione juramenti hujusmodi absolutos, et sirmiter prohibendo ne sibi fidelitatem observent, donec suerit vinculo exc0mmuni alionis adstrictus. η Conciliorum Coleii l. XIII, col. 1148.

cilio secum enico Lugdunensi praefatum Fredericum II deposuit vide supra, Sect. Il, cap. min. Item regi Lusitaniae, ob cujus socordiam religionis aeque ac regni res periclitabatur, coadjutorem imposuit. Item decrevit poenam depositionis ipsolacio incurrendam, contra principes quorum jussionibus homicidia patrarentur. VIlΙ. BostpΑcius VIII, creatus pontifex anno 1295. - Αb ipso

234쪽

209pkRS QUARTA. edita est celebris bulla Unam sanetam, qua declaratur a spirituali auctoritate corrigendam temporalem si deviet. Nec eam bullam revocavit clemens V; sed dumtaxat declaravit, vi hujus bullae, Gallicum regnum non magis aut aliter quam antea

Romano pontifici subjici. Vide apud Bianchi, traduction Pellelier, t. II, p. 600 et seq.

IX. CLEMENs II, creatus pontifex anno 1542. - Imperatorem Ludovicurn II deposuit. Ρighius, Hier. eccles ., t. V, C. XIV et XV. - Robertus Arboricensis, t. II, theor. 7 de utroque gladio. X. P vi us II, creatus Pontifex anno 1464. - In Georgium Bohemiae regem, eo quod haeresim profiteretur, depositionis Senientiam pronuntiavit. Nauclerus, gener. 49.-Genebrard in Chronico.ὶ XI. Jui ius II, creatus Ponti sex anno 1505. - Regem Galliae Ludovicum XII, anno 1512, excommunicavit, et ipsis adhaerentes suis dominiis temporalibus privatos declaravit, si dictam excommunicationem nihili sacerent.

XII. CLEMENs III, creatus Ponti sex anno 1525, depositionis sententiam pronuntiavit contra ΙΙenriculii VIII Angliae Regem. XIII. Ράsibus III dictum IIenricum, anno 1555, citavit ad

comparendum Romae, sub poena excommunicationis et depositionis; anno vero 1558 cum regno privatum declaravit. XIV. Pius IV, Navarne reginum Ioannam d'Albret, haereseos ream, ad comparendum Romae citavit, sub poena privationis regni sui ipso facto incurrendae, nisi obtemperaret. Falsum

autem eSt, quod asseruit Bussuetius, Regem Galliae Carolum IX obstitisse, eo sensu quod ejusmodi Romani Pontificis polestatem non agnoverit vide apud Bianchi, Traiid de Ia puissanee eccUsiastique, t. II, p. 725, Paris, 1857 .XV. SANGos Pius V, constitutione sua Regnans in eoelis, diei 25 sobruarii 1569, depositionis sententiam pronuntiavit contra Reginam Angliae Elisabeth. Simulque declaravit se id agoreo iactoritate sibi in Beati Petri persona a Christo collata.

235쪽

2sd TRACTANS DE PAPA. XVI. Gagcollius XIII praedictam sancti Pii V sententiam com firmavit.

XVII. Sixrcs V, die 9 septembris 1585, contra Henricum Navarrae Regem qui postea Henrici IV nomine Galliae thronum occupaviti depositionis sententiam pronuntia it, eumque necnon principem de Condsi ad succedendum regi Galliae inhabiles declaravit. XVIII. GREOollius XIV declaravit eumdem flenricum esse haereticum relapsum et dominiis suis privatum; simulque sub poenis prohibuit ne ipsi obedientiam ecclesiastici laicive praestarent sui de Spondanum ad ann. 1591, n. 4 . Igitur sex Romani pontifices sancto Gregorio VII anteriores, et viginti duo subsecuti. id est, viginti octo, vel etiam plures non enim omnia documenta excussimust in rem temporalem societatem civilium sibi jus aliquod vindicarunt . Iam tali facto quae vis inhaereat expendamus.

Valet nempe illatio, si per hujusmodi praxim Apostolica

Sedes dictum Ecclesiae jus apertissime docuerit, et haec eius doctrina erronea eSSe non possit. Atqui, I. Docuit revera et apertissime prosessa esl Sedes Apostoli ea jus de quo agitur Ecclesiae ac sibi competere. Nam qui jus aliquod sibi praelice vindicat et exercet, hoc ipso implicite certum supponit ac aequivalenter declarat hocce jus suum

3 Pius Ix ut erroneam damnavit propositionem hanc : e Ecclesiam vis inso- rendae potestatem non habere, neque potestatem ullam temporalem directam vel indirectam. Syllabi n' 2.; et litteris Ad Apostolicae, M augusti 185i. D i

236쪽

esse. Unde quilibet e supracitatis Romanis pontiscibus qui dictam potestatem exercuerunt, simul apertissime docuit ac publice professus est, talem potestatem Sodi Apostolicae competere. Nec tantum aequivalenter et praclice ita docuerunt Romani Pontifices, sed etiam expresse declarando sibi in Beato Petro ejusmodi potestatem a Christo collatam fuisse; prout videre est, verbi gratia, in duabus formulis depositionis a sancto Gregorio VII contra nenricum Germaniae regem pronuntiatis. Item Gregorius Ix deponendo imperatorem Fredericum II, dicit expresse 2d id sacere quatenus Dei in terris Vices gerens, et auctoritate sua. Pariter Innocens IV, in concilio Lugdunensi dicit: a Cum Iesu Christi vices teneamus in terris, nobisque in Beati Petri apostoli persona sit dictum :duodcumque ligaveris. . . memoratum principem . . . Omni honore et dignitate. . . sententiando privamus. v Igitur revera docuit

Apostolica Sedes, id est, docuerunt Romani Pontifices, sibi ac Ecclesiae jus de quo agitur competers. R. Haec Sedis Apostolicae doctrina erronea ess nequit. Nam

si errovea laret, versaretur error circa dogma. Id non negavit Bossuet, siquidem de Romanis Pontificibus qui sibi

dictum jus vindicarunt dicere ausus est, eos veritati evangelicae et antiquae traditioni repugnasse, ac populos in errorem induxisse, nedum in veritate eonfirmaverint. Sane dogmatica est quaestio haec: an Christus Ecclesiae ac Romano Pontifici in rem temporalem principum jus auctoritatemque contulerit. Jam vero, salentibus gallicani systematis sequacibus, errorem publice docere ac profiteri nequit series aliqua Romanorum Pontificum, licet sui ipsi effutiunt errare queat

unus aut alter Romanus Episcopus. Cum ergo ita docentem habeamus, non unum aut alterum Papam, sed longam Romanorum Pontificum seriem, et quidem per plura continua Saecula, et ita unanimiter sentientibus totius orbis catholici doctoribus, talis doctrina nequaquam erronea eSSe poleSt. III. BossvmiI OMEcTIo s. - l'0pponit Bossuet et prolixe qui-

237쪽

0perum t. XXXI, p. 572 et seq., edit. Lebel, 1817 .

Respondetur id prorsus extra quaestionem vagari. Quis umquam somniavit Papam, si homicidium aliudve facinus patret non enim impeccabilis eslὶ jure patrare At quaestio est,

an series Romanorum Pontificum per plura continua Saecula sibi erronee vindicare possit potestatem aliquam, quatenuS sibi a Christo collatam, simul practice et expresse docendo hancce potestatem sibi competere. Dicimus id nequaquam contingere p0Sse. 0mnes enim fideles et quailibet mundi Eccle- Side, cum docente Romana Ecclesia eonvenire tenentur, ut ait S. Irenaeus, et de facto semper conveniunt. Proinde si docendo erraret illa ecclesiarum caeterarum mater et magistra, totam generaliter Ecclesiam secum in errorem traheret; et portae inseri praevalerent. Consessus est ipse Bossuetius, a vera Christi doctrina desieere non posse Romanam Sedem; eo SenSU quod continua Romanorum pontificum series errorem prosteri nequeat, quamvis sui ipse opinatus estin unus aut alter Romanus Pontifex erronee sentire ac definire possit. Cum ergo, non unus dumtaxat aut alter Romanus Pontifex, sed quam plures per plura continua saecula dictam in temporalia

potestatem sibi tribuerint et jure divino competere docuerint, ab ista praxi ad jus valet illatio. 2' 0bjicit Bossuet Romanos Pontifices, cum ejusmodi primcipum depositiones pronuntiarunt, non obtinuisse omnium approbationem, sed repertos s7nchronos qui vituperarent et injustitiae insimularint. Respondeo cum clarissimo Blanchi: Bossuet aurait du nous dire quelles soni Ies personnes doni l'approbation etait neges-Satre p0ur que ces sortes de depositions dussent elre rsiputles legitimes. Ce qu'il T a de certain, c'est qu'elles ne furent bla- mees florS par aucun calliolique, et qu'aucun ne les laxad'injustes. Si Bossuet pr0lend qu'elles auraient dia eire ap-

prouusies par Ies schismatiques qui prirent te parti de Henri IV

238쪽

contre l' life roma ine, ou par les hsirsiliques d 'Anglelerre qui refuserent oblissa nee au vicaire de Iesu Christ pour reconnali re comme ches de leur gli se un prince laique, et qui, ala honte du genre humain, finirent par attribuer h une fem mel'autorii si suprgine sur la religion et Ies choses sa intes; il estvrai que les sentences papales contre les princes dApossisn'oblinrent pas ces approbations, et qu'iis larent au contraire de la part de ces person nes, i obj et du bla me te plus generalet te plus passionnd. Mais si de . telles oppositions dolvent faire regarder comme injustes les acies pontificaux, it laudra paria meme raison voir une injustice dans la condamnation sul-minee contre les ariens par tant de conciles de Ι'0rient et de 1 Occident, contre les psilagiens par les conciles d'Asrique, conire les nestoriens et les eutychiens par les conciles d'Epheso et de Chalcedoine, en un mol contre les diverses hersistes partes conciles qui les ont combattues le long des sisicles. Carloutes ces condamnations rencontrerent aussi les oppositionstes plus vives de la pari des lisi reliques qui en elatent l'o et et de la part de leum sauleurs. Mais qui conque a des Teux volt tres-hien combi en ii serait absurde de prelendre quela sentence du juge ne puisse sitre regardsie comme juste, a molns que te condamnsi et ses sauisura ne la dὁclarent

telle . .

Bossuet, qui pense et qui fait de grands essoris p0ur prou- ver que sat ni Grego ire III est Ι'invenleur du pouxoir papal surie temporei des rois et te premier qui en ait sali us age, ne mentionne d autres oppositions que celles qu'il croit avo ir site saltes aux sentences de deposition pr0noneses par ce Ρape t. XXXI, p. 228 et sui v. bdit. Lebel, 1817 . Mais queis sonties hommes qui sirent atri si opposition Τ Ρoint d'autres que ceux-la insime qui embras serent te parti de IIenri IV contresaint Gregoire VII. Mais ces hommes, de l'aveu meme de

239쪽

rendum enim est quo nomine haeretici aut schismatici essent. Merito enim schismatici, etc..., t. XXXI, pag. 592, edit. Lebes. 1877.ὶ Bossuet se trompe; mais suppOSonS que Son asse lion scit urate. Ces heretiques .et ces Schismatiques passionnsis

ges deponendi propugnantibur, restringi jus illud ad solas

religionis causas : proinde ab his saltem theologis merito allegari non posse omnes ejusmodi depositionum Pontificias Sententias; cum plures non ob religionem, sed alia de causa latae suerint. Primo, debuisset Bossuetius aliquam citare hujusmodi sententiam, quae ob aliam quam religionis causam prolata fuerit. At nullam prorsus indicavit. Sane si recenseantur celebriores ejusmodi depositorum principum cauSae, compe-

240쪽

PARS dbkML. 215rietur ipsorum quemlibet, aut schismati adhaesisse, aut impedivisse ne Sedes Apostolica spiritualem auctoritatem suam exerceret, aut cleri et catholicorum persecutorem suisse, aut haereseos fautorem, vel etiam publicum defensorem. Rusmodi sane duo flenrici Germaniae, duo imperatores Dederici, Henricus IIII Angliae Rex, et quae ipsi su cessit Elisabeth, necnon Henricus IV, antequam haeresim durasset et Galliae thronum ascendisset. Ad Childericum quod attinet, cui Summus Pontifex Ρipinum substituit, nequaquam id peractum ex causa religioni extranea. a Et quand les Fran-ςais, inquit cardinalis Buperron, rsisol urent de destituerchildgric et molire Psipin en son lieu, en ore que la ratSonpour laquelle iis volataient oler Childeric sut son impertinence et sa stupidi te; nsianmoins, d'autant qu'elle touchait la religion par accident, li cause que I'imbsicillite de Childsirie met-tait la France en danger de perdre la religion chratienne pari invasion des Sarrasins qui avalent occupi laute Ι'Asrique et I Εspagne et ravagh dda par plusi eurs scis la France; et d'ail. leurs qu'il s'agissail de l'absolution d'un serment en maliδrede conscience, iis ne uoulurent jama is latre l'hommage hPsipin que te Pape ne les eut absous, etc... a illarangue, p. 25, sidit. de Paris. 1615. Ubinam ergo papales depositionum Semlentiae ob aliam quam religionis causamΤSecundo, quod aliqui doctores Papae jus tribuerint reges deponendi etiam ob aliam quam religionis; verbi gratia, ob publicae utilitatis causam, id privata ipsorum opinio fuit, e Parisiensi, ut videtur, Facultate orta. Sic nempe Parisiensis

test imperatorem deponere in duobus casibus: primo pro crimine pure Spirituali, ut est haeresis; secundus quando illi ad quos spectat iure ordinario sunt negligentes ipsum deponere: unde dicit doctor III part. dial. ii lib. , quod universaliter si negligat judex saecularis exercere jurisdictionem laicam pro loco et tempore, devolvitur potestas exercendi ad judicem