Tractatus De Papa

251쪽

Coleti, t. V, p. 1561 . - Le second concile du mome lieu, I 'an 599, di fait dans son 4' canon : Si qui hominum utriusque

serus poenitentiae benedictionem, petendo a Sacerdote pereeperint, et ad terrena connubia sponte transierint ... ab hominum catholieorum communione gint Separati ... Coleti, lom. VI,

lique, sivsique de Narbonne: Contrarium est omnino ecclesiasticis regulis post paenitentiae actionem redire ad militiam saecularem. A ces tdmoigna ges, qu 'it serati inutile de multiplier,nous joindrons l'explication plus silendue do celte disciplinoqu'on trouve au chap. xv du Iivre de Vera et salaa poenitentia, ouVrage que les anciens autevrs ont coutume de citer sous lenom de saint Augustin: In his omnibus dolens aut saeculum derelinquat, aut saltem illa quae sine admistione mali non sunt administrata, ut mereatura et militia, et alia quae utentibus sunt nocida, ut administrationes saeeularium potestatum, nisi his utatur eae obedientiae lieentia. . . Abstineat a multis licitis qui per Iibertatem arbitrii eommisit illieita. Semper offerat Deo mentem et eordis contritionem, etc... Apud Morinum, de P mit., edit.

Bruxelles, p. 502. Cysita it cliose si certaine au septiame siδcle que la phni teneo publique, tant celle qui elait imposee d'autori id par l 'Eglis epour les psi elisis publics, que celle qu'on recevait librementet par devotion, emporia it jusqu' a la sin de la vie la privationde loules les charges civiles et militat res, que te roi d'Es-pagne vambaa Sant uouiu, en 681, se metire au nombre despcnitenis, dui, a cause des luis eccisistastiques, sed emetire dugοuvernement de ses si als : Cum autem, dit Morin l. V, c. XXI,

n. 5ὶ, eae regulis ecclesiasticis necesse esset agentem paenitentiam publieam militiae saeeulari valedicere, ipse reae potentissim , universaeque Hispaniae et Galliae Narbonensis dominus, nullius criminis quod cognitum sit eo eius, regno se abdicat, Et vigium principem sibi δuccessorem eligit, tonsusque et poenitentiae bubitu indutus poenitentiam suscipit.

252쪽

tige. Ce seruit, dit Blanchi, blen mul juger de ι'esprit qui auru

aurait essare de les guerir sans les Separer de son sein.

IV. Par la discipline de la penitende publiquo, i 'Εgli se a

exerce un pouxOir Sur te temporei des soci siles civiles. - Εn

253쪽

voir indirect, en ce sens qu'eIle ne privati ses ensanis des cha ges civiles et militatres qu'en les Mumeliant a une expiation incompati ble avec ces charges. Vouloir sichapper a ceue conglusion on dis ant, comme Ie

vsiriti. Nous avons moni re que les lois de l'Egliso obliginient rigoureusement et en conscience certains psichuurs a la psini- lance publique, et las excommuniatent f 'iis ne A'r Soumeblatent pas. Iis n'silaient done pas libres. PROPOSITI 0 5'. - Inno 491, Euphemius, Constantinopolitanus Episeopus, sibi jus sindieaviι Anastasium in imperatorem non agnoscendi, antequam orlaodoram fidei professionem emisisset. -Εulichiauae scilicet haeresi Anastasius adhaeserat. Quapropter cum ipsi ab imperatrice Ariadne ac senatu dignitas imperialis delata est, noluit Euphemius Episcopus eum in imperatorem agnoScere, ni Si haereseos suspicionem orthodoxa fidei professione diluisset. Factum testantur historici tres, Victor Iunonensis, Evagrius, et Theodorus Anagnostes: quos in hune modum citavit cardinalis du Perron Harangue au liers hiat,

p. 18, sidit. de Paris, 1515ὶ: Mastase, presse par ι'eveque de

254쪽

HM MARTA. 29 Constantino ple, fui contrarit de prometire par eerit de ne rimattenter de sinistre contre la sol apostolique et Ie eoneste de Chaletaothe. Victor Tun. in Chronito a Scaligero edito. L'imperatrice Ariadne, voviani faire vestir l'habit imp riui a gnastase, I Deque Euphemiuo n'ν noulla ι jamala tonsentir qu'il ne Iui eut aupararant livre ine profession derite de sa main. Evagrius, Hi8ι. ecti. , lib. III, cap. xxxv. Anastase, cyant εω dDelard empereur par I'i dratrice Ariadnd, l'dneque Euphmius Iut 1 Dista, l'appetunt hisdiique et indigne de eo under aurchrctifim, xat etω9 χρι ritaviiiv Ma iov. Manmolns I'impctouiee et te senat, trasnant par violanee Euphmius, se foroerent de te contraindre; mala il n 'en noulut jamuis rim satre, qui I neut tita de lui une profession par derit d'embrasser Ia doetrine si con-elle de Chaletaoine. Theod. Anagnos. , l. II, Collectan. , Ust. Getes. Igitur sibi ius vindicavit Euphemius obedientiam in hoc casu recusandi, tum imperatrici, tum senatui, tum noviter electo imperatori Anastasio; et licitum sibi existimavit dictum Anastasium in imperatorem non agnoscere, ob periculum rei catholicae imminens si vir haereticus 0rientem regeret. Objietes 1'. - Erravit Euphemius id juris sibi tribuendo. Respondeo. - duaestio hic non est, erronea necne fuerit persuasio dictum ius ecclesiasticae potestati attribuens. Sed quaestio est, an talis persuasio de sacto extiterit et in praxim redacta sit. Porro certum omnino factum. Ah ejusmodi autem lactis, generalem Ecclesiae praxim constituentibus, legitime

ad jus siet illatio.

06ietes 2'. - Forsan imperii leges, prout lunc vigebant, ad validam imperatoris electionem necessarium secerant Episcopi Constantinopolitani consensum. Qua stante hJpothesi, allegatum factum nihil probaret; siquidem non egisset Euphemius ex ecclesiastico, sed ex civili jure suo. Respondeo. - Si leges imperii Constantinopolitanum praesulem sic erexissent in magnum electorem, a cujuS nutu qud

255쪽

250 TR G1TΓS DE P1pΑ. libet imperatoris electio penderet, de tanta praerogativa crebra occurrerent historica documenta, et ipsa in singulis imperatorum electionibus usos Constantinopoleos praesules suse historici enarrarent. Nolissimum insuper laret imperiale decretum, quo dicta Episcopalis sedes hoe insigni jure exornala suisset. Porro de tali praerogativa ne vestigium quidem monumenta historica exhibent. Caeterum objectionem istam, utpote aperte absonam, urgere non solent Gallicani Srstematis propugnatores; sed ad Sequentem confugiunt. 0 ieies 5'. In vim legum imperialium tunc vigentium, imperiali dignitati obstabat haeresis. Ergo Euphemius, non ecclesiastico, sed Caesaris jure nixus restitit. Respondeo. - Si haereticis ad imperialem thronum viam interclusisset sola lex Caesarea, quod Caesar edixerat, poterat Caesar revocare. Igitur imperatrici Ariadnae ac senatui Anastasium in imperatorem eligentibus, ad frangendam Euphemii resistentiam non opus suisset nisi hoc solo dicto : Etiamsi Anastasius haereticus sit, prout tu contendis, valet electio; quia nos praecedentium imperatorum legem, valori obstantem, revocamus. Statimque Euphemius, si revera ob solam dictam Caesaream legem restitisset, novo imperatori, licet haeretico, obedientiam praestitisset. Cum praesto esset tam facile concordiae medium, cur res aliter componi non potuit quam coacto Anastasio fidei professionem ab Euphemio postulatam emittere Inde sane quod Euphemius non ex lege Cp sarea, sed ex lege Christi, jus suum, immo et ossicium putavit, haereticum virum in imperatorem non agnoscere, et noagnoSceretur toto nisu obsistere.. 0 ieies 4'. - Etiam juxta ultramontanae doctrinae placita, causa haec e majoribus suit, Romano Pontifici reservatis; ac proinde non nisi mandante vel saltem annuente Romano antistile, jure potuisset Euphemius novo imperatori dicto modo resistere. Quod autem secit illicite, curandum non est. Respondeo. - Unde habes, proprio marte id egisse Euphe-

256쪽

p1R8 0ΓARTA. 251mium, et non collatis prius cum Romana Sede consiliis, et annuente ac exhortante Romano Pontificer Nam quandoque Sedes Apostolica utilius reputat, quae in nonnullis regionibus peragenda Sunt, non per seipsam immediate injungere, sed per ejusdem regionis Episcopos . De quo insigne occurrit exemplum in verbis, a Gelasio Papa ad hunc eumdem Euphemium, anno 492, directis, de expungendo e drplicis Aeacii nomine. Ne sibi invidiam concitaret, nolebat Euphemius e 'punctionem illam Constantinopolitano populo praecipere; sed Gelasio suggerebat ut ipse legatos mitteret qui ad id populum cogerent. Ad quod respondit Gelasius: Sed nos dieitis debere dirigere qui eam plebem constantinopolitanam in valeant mitigare. ouomodo me auditura est quem videtur habere suspectum, si praesules suos despicit admonentes' Nonne ipsis apostolis est praeeeptum in aliquibus regionibus verbi praedieatione non uti,

his quippe in quibus non fuerant audiendi 8 Mansi, Concit., t. VIII, p. 9, ad finem.) Igitur quod Euphemius Anastasium,

ante abjuralam haeresim, in imperatorem agnoscere noluerit, cum Romani Pontificis assensu vel etiam mandato factum merito Supponitur. ι .PRoposaio P. - Saecula VH oeeurrunt saeta Gallieano systemati adversantia. - I. Sic decrevit concilium Alvernense anni 541 canone 9: u Νejudari christianis populis judices praeponantur . n

conciliorum Mansi t. VIII, p. 861.ὶ Et in concilio Carthaginensi IV, tit. LXXXIII, cap. xvi, ita statuitur: a Ne catholici apud infideles causas proponant. η Mansi, Appendix ad concilia saeculi sexti, t. VIII, col. 1218. Potestas ecclesiastica, sic decernendo, in rem temporalem societatis civilis sibi jus aliquod procul dubio vindicavit. II. Anno 511 et sequentibus, 0rientis Catholici, cum sancto

Macedonio Constantinopolitano episcopo, sus sibi existimarunt Anastasium, eo quod haeresim promoveret, throno dejicere, et alium imperatorem ei substituere. Id reserunt Marcellinus Comes, Cedrenus, et Victor Iunonensis; quorum testimonia

257쪽

Constantinopolitains demandant in auire e stre ... De quoil' pereur Epouranis, intermit pour quelque temps son herctis.

Cedrenus, in Compend. hist. in Anast. . - D comte Vitalim, Illa de Patritiolas, eo aissant Ia subnersion de Ia sol eatholique,

et Ia condamnation du emelle de Chalegdoine, et les hinnira menta des freques orthodores, et Ira substitutiora des heresiques, assembIa une puissante armia, et se rctolia contre ι'emper urgnastase ... 8'giunt eampd auae portes de Constantinople, que

ques demandes que rempereur Iut m de la palae, ne Ia Iut so utut jamala accorder, qua condition qu 'il rappellarait Ies d senseum si eoncile de Caleddoine qui malent die jetis hora de Ieura gleges, et reuniruit toutes Ira selises d'0rient aree Ia roma ine. Victor Tunonensis, in Asrica Episcopus, qui obiit Constantinopoli anno 566. a 0r, ii saut considsirer ici, dit Blanchi, que ces Souleve-menis du peu ple contre Ι'empereur pour la defense de la retiagion non-seulement n ont site blam Φs par aucun ecrivain docelte sipoque, comme si c'eut sitsi des acies de selonie, maisoni eth loves au contraire, par tous Sans exception, comme

258쪽

253pkRS 0sARTA.croire, d 'apres le rhcit d'L gre et des auires autevrs elisis, que te pmple etait daccord avec l'dvδque Macsidonius enchercliani h se suustraire au pou voir de ce prince; puisque non-seulement it couvrait i lusique de ses applaudissemenis,mais que . de plus, les principaux auteum de ces mouvemenisllatent les cleres et Ies moines catholiques. v Bianchi traduit par Pellier, Trait de Ia Dissane eeeelis. . t. II, p. 59, Paris 1857. Nimirum illa catholicorum coalitio quae ad repellendum ethrono Galliae lienricum IV, tunc adhuc haereticum conligat, quaeque sub nomino la lique apud Gallos celeberrima remansit, jam constantinopoli, sub initium saeculi sexti similiter contigerat. Jam tum scilicet, sibi fas putabant catholici imperatorem exauctorare, ne catholica religio subverteretur. Nec ignorabant priorum Saeculorum mari Ires persecutoribus principibus vim non opposuisse; sed bene noverant ita peractum ex

prudentia, ne scilicet, pro temporum illorum circumstantiis, resistentia plus detrimenti traheret quam utilitatis; non autem quod ad id sese ex conscientia obstrictos existimassent, si resistuntia bene succedere potuisset. 06ietes eum Bosraelio. - Si romani pontifices, saeculo Sexto, jus sibi tribuissent haereticos principes deponendi, Anastasium imperatorem procul dubio deposuissent, cum adeo laverent circumstantiae. Non tamen deposuerunt; sed licet haereticum eXCommunicatum, persecutorem, et a populi sui factionibus dejectum, semper pro legitimo imperatore habuerunt, atque

honore prosecuti Sunt. Respondeo. - Solebat Anastasius, cum in extremis versaretur, conversionem fingere et catholicis satisfacere. Unde

ipse etiam populus Constantinopolitanus, et Vitalianus dux militum, qui eum abiecerant, ob ejusmodi oblenias ab ipso satisfactiones et promissiones, in gratiam eum receperunt et imperialem ei dignitatem reliquerunt. Qua attenta dicti imperatoris versutia, necnon adjunctis aliis, nunquam sedi apostolicae prudens et opportunum videri debuit praelatum impera-

259쪽

2M TRACTATUS DE PAPA.torem deponere. Quod suse probatum vide apud Bianehi. Traiid de Ia puissanee Gelds., traduction Pellier, liv. IV, ἶ , t. II, p. 58-68, Paris 1857. Caeterum ex eo quod jus aliquod romano pontifici competat eique indubium sit, non Sequitur eum necessario jure isto uti, etiam data opportunitate et quam maxima utilitate. Potest siquident Romanus pontifex errare, imo et peccare, aliquid omittendo quod jure posset, vel etiam ex conscientia teneretur peragere. Futilis et absona

prorsus haec Bossuetii objectio. Huic quippe aequivalet: Si Pius Papa IX jus sibi tribueret episcopos deponendi, jam deposui S-set latem Galliae Antistitem, quem apprime novit depositione

dignum : non deposuit; ergo nullatenus Suam eSse praerogativam existimat, episcopos ob certa crimina deponere. Possinmus n0S potiori jure sic arguere: Romani pontifices populo Constantinopolitano, sanctoque praesuli Macedonio, Vitali an ve duci nullatenus crimini verterunt, quod Anastasium utpote religionis catholicae eversorem abjicerent. Id porro eis ab apostolica sede exprobrari et injustum declarari procurasset Anastasius, si qua ei spes obtinendi assulsisset. Ergo licitam existimavit sedes apostolica dictam agendi rationem, id est,

imperatorem, ex causa haereseos, vi expellere ac throno dejicere; quod sane Bossuetiano Srstemati non quadrat.

Nota. - Ιlic adducenda laret S. Gregorii Magni agendi ratio. Sed de ea jam diximus feci. III, c. Ilὶ.ΡRopost Tio 7'. - Saeculo VII oceurrunt saeta Gallieano systemati adversantia. - Renueral Sergius papa SInodum apprinbare quae biniserta seu in Trulla dici solet; eo quod nempe nec per se nec per legatos suos huic concilio interfuisset. Quam tamen approbationem ut per vim extorqueret imperator Iustinianus II, circa annum 690 rapi iussit pontificem et ConStantinopolim deduci. Jussionem exequi tentavit militiae praesectus, nomine Zacharias. Αst Ravennae et adjacentium provinciarum milites obstiterunt, et Zachariam urbe Roma expulerunt. Bedae verba id reserentia sic Gallice citavit cardi-

260쪽

nalis du Perron illarangue au tiers sitat, p. 25, sidit. Paris 1615ὶ : Iustinien seeond, offense de ee que Sergius, de bien-

heureuse memoire, ponti se de ι Egllae romine, n'asait pol nivoutu signer et saporifer te synode errond qulit arati fait tentris Constantinople, enroya son connestable Zacharie, et lut eom- munda de prendre te pape et te transporter a Comtantinople. Mais Ia milite de Rarenne et des provinera voisines rESista auaei ira commandements du prinee, et repoussa ledit Zacharie aves Opprobres et outrages de Ia pille de Rome. Igitur Italiae militia, non tantum impio pontificis raptui cooperationem denegavit, sed et per vim imperatoris commissarium expulit. Proinde sibi licitam existimavit aetiram quoque resistentiam; nec putavit lege Christi permissam dumtaxat p sivam, ut vult Bos suetius; qui, omni prorsus in casu, et etiamsi rex subditis suis omnibus, recreationis causa, caput ampulare tentaret, non licitum aliud contendit, quam Deum orare ac supplicium subire. Et noletur dictam militiam, non vituperia Sed laudes a catholicis esse consecutam. Ρersuasum igitur tunc catholicis dari posse causam legitimam imperatoribus Seu regibus per vim resistendi. An aulem hic et nunc extet aliqua ejusmodi causa, ad ecclesiasticam sane auctoritatem decernere pertinet. Id autem decernendi potestas rem temporalem regum procul dubio attingit. PROPosirio 8'. - Sa eulo VIII occurrunι saeta GaIlieano syst mali adversantia. - Ι. Imperatori Philippico-Bardano, anno 7 12, obedientiam recusavit Romanus populus, eo quod haereticam sidei professionem summo pontifici Constantino misisset. Id testatur Beda De sex aelal. mundi , quem cardinalis

laxit in hunc modum : Philippieus enuoya au pape Constantindes lettres de perverse doetrine, lesquelles le pape aveo te concitedu siege apostolique rejela... Et te per te romain ordonna quel'on ne reput ni is nom, ni les edits, ni Ia molinate marquia stl'image de ι'empereur heretique. Idem factum testatur Paulus