Cælum orientis et prisci mundi triade exercitationum literariarum repræsentatum curisqve Thomæ Bangii ... investigatum

발행: 1657년

분량: 242페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

201쪽

COCLES TIUM ET ANGELICARUM V A N UT A TAE. 8s

Nobis vero placet explicatio Esaiae Prophetae descripta cap. O,V. 22.

tinam coelos .expandit eos sicut tentorium ad habitandum. In Graeco e cire cadi, in Latino Velii nihiliim in Chald rmcister, Iehit minutum extendit coelos, me tendit eos sicut tabernaculim ad inhabitandum , hoc est ut ipse sub iis habitet ac sedeat , nimirtim super gyrum, seu circuli in terrae, Ut habet initium Versus, sequentis. Alio quin Deus, qui nullo continetur seco, sed omnia continet , atq; idcirco Carpo ab Hebraeis appellatur, non infra coelum modo sed In ipso coelo, imo fortasse: supra: extra coelum, ubi nullus locus est aexistit. Conser Simeonem de Mith in P almo Davidis . Ultimo id unum agit assuelliis, ut Mosaicum et mm R, in Literas suas torqueat. Sed auctorem sua lingV Vernacula utentem audiamus pag. 38 editioni Paris 162s si quel si miresincte pariant durie broin me expresemen te noni de ET TRE, Onlepest voir ausi emier ver et de a

ODina verborum, si placet, sit haec interpretati, Quodat temsacra Scriptura deae o dicens, e reisum mentionem faciat Literarunt, id in primo

Bibliorum versu in originali Hebra videra poterati Vimirumst et I TA I R I et , R id est in principio crearit Deus iteras vel charactere caesi I aenim comprehendit ocula ET, ut asti, qui LITERAS fgnificat. Simili a verba lege pag. iso ejusdem Edit La conclusion de celsarant Pere est,autaui jus pussam que lactu ira re Traductiora porte sim in gna, ro stura Hebreudis 'na, una vehatouleotot, cecta trede mota mot: cvsvi in litteras. vae sic sonant Latine E major 'nervo orsi bus Patris excelleniussaudat autem hic Origenem, qui cita librum infriptum Narratio Mosis, in quo fermiui Patriarcha Iacobus desestiis benedictitro dixisse: Legi in tabulis Caeliqrs-

202쪽

18 Ex ARCITATI II DE LITERARUM curia continget vobis, ii res is conclusio ibi est iram tiro tendit Minis Translatio sim jus ira, Ecbi ita origii a Tndi myria Cebaiuleolst, id, egi dicere rei brumin de rei boso sint in literas. am hic toto clato coelestis Elementarius G trellas recesserit avero sensti e signibatione vocabuli in N, Opvina norunt, quibus unquam res fuit cum iis ingeniis, quae annum&nOVarum aestio num amore effascinata fictis interpretamentis hoc admittere non ve rentur, ut invariatus ille credendi cuivendi canon tandem audiatre quia Lesbia, ad quam videlicet quaevis absurdorum dogmatum struetii

si examinatae rectitudinis speciem sub hoc falso titulo splendide mentiari Velint. Ac ut primo cuivis appareat, qVam inepta sic quam aliena ab ipsa Scriptura voculae mare significatio, quo G Mello arrisit, benevoli Lectoris exquisito judicio coracula subjecimus , in qui

bus rarius ejusdem usus toties praecise est obvius ad oculum demonstrantes oeunt mmaeo esse tale significatum, quale ascribi haut debita circumspectione existimaviti interea Lectorem significa tionis et recognoscendae avidum ad ea remittentes, quae Primo: Secundo Montento a nobis ea de re sunt observata. et I Mρταον , Gu, cum eo aliquid denotatur , cxijus beneficio res veII istio quoddam nobis in memoriam potest revocari. Hoc sensiti occurrit EXOd. In .s, IC cap. I . IJ, IT. Num. I 6,V. 38. Delli.6 v. 8. Josvor V.6. Iriam. 2 V. 3 . Psal.6A V. is Esai. Is V. I S. EZech I , V. 8. cap.ro, V. I 2,2 O. II. Θ μ ν , cum eo miracula Dei: inusitata beneficia vel, plagae ingentes significantur. Sic EXOd. 3,3 12 V. 8, O, ID

i Et et

203쪽

COELEsTIUM A, LUCI CARUM VANITATE. 8s gnose debet nota est. Sic Gen. g. v. 3 Numi dos V 2, 12. Idam. Io,V. T, VIA, V. Esa 66, V. Is Respondet hitic in N T; ci pacta et Theae. 3, V. II. V. Mi naci est renim parabolica significatio. Ut e. g. Es. 8, v. 18. VI. Pro simulacris, idolis. Sic Pstam T , V. A. VII. Ajab 'Esmuc,siive Foederate, Sic JOs V 2. V. 12. Psal. 6 v. 1 . Escii, V. IJ

NB Cognatum huic vocabulum Pn Riter reperitur in authentica Scriptura, ubiq, denotat Futuras Confer Ese. 3,

V. 2 cap. V. ' cap Hi, V. II. Horum omnium seicrae Scripturae canonicae locorum nullum reperi

ri potest, quo manifeste Vocula mi R significatio demonstretur, quam assare iis privato austi eidem Vendicavit, ut suam opinionem palliaret.

Quocirca constanter negamus et a dii: in Historiae Mosaicae capitis primi commates denotare proprie Characteres ita in coelo ministerio Aligeloruin dispositos, ut Lectionem eorum curiosos Astrologos futurorum eventuum phiusibili scientior inhiantes edoceant investigatuimpossibilia Prognostica.

PRIMO enim serio interdi stasint in secronim monumentorum Voluminibus omnia vanae proedi itionis genera, spepoxorcora ingenia de in coelo casteristica Angelica dispositione sibi fingere praesumunt. Audiamus modo diVinanim Legum primum Scriptorem Mosen ex Deut 18 V. I sua singxa ita loquentem: NI I ,-R,

Non ii inter pas, vi lii sui situm e per gilem traduxerit,nen divinas i rillat c praesti elator ne re augur, nes ima incus. In quo Aso sinterdicto vox si ' significat nubem obtendere, praestigiis uti ad offuscalidum hominum oculos. aut raticiniis ranis in abiles O veri ignaros homines ludere. LXXV Presbter exponunt, Augeri iν,fluctuare: Vi fluctus,quo inconstantia eorum hominum propria est, qui talibus divinationibus sua studia haut dubitant mancipare. Rabbi Ben-M de non Lib. de Idololatria capite, his verbis exponit:

204쪽

18s ExpRCITATIO II DELITERARUM Quoruna verborum haec est sententi a Cotistitientes tempora, ovi dici ut per Astrologiam diem relidam bonum e se iressi am malum. Danica nostra Verco exponit tunc fere secuta Pasivellere dierum elactores. Praeterea, quam abonainetur Deus spologoriim instituta eorumq, Vanas conjecturas, indicio haud obscuro est illiidJeremiae cap. IO, V. et interdi uni, Nolite discet egentii, more ne patiamini vobis terrorum ilicistere coelori Ana gentium enim si ea timere v. i. nam gentium ' est Vanitas i a. Ecce judicia,quae nitebantur astrorum aspectu, atheismi foedo crimi ne notantur, atq timori gentili ascribuntur. Confer ea Vae contra

Asero' tam judiciariam ductum Spiritus Sancti sequutus edixit Esaias cap. 8 V. s. His adde Cassari Erasini Brochmanni cap. 2 Quaestionem III Art de Creatione, nec non lexandri de Augelis Libros V in Astrologos judiciarios Lugduni 161 in lucem editos. Hacstentis ad libellam veritatis coelestis expensi sunt Testimonia Scriptiirae sacro nos a ceECA detorta amassaresso in sequiorem Sc a sui indole hsede propria alieniorem sensum nunc calamum promoVebimus ad Tesimonia humana sub incudem vocanda quibus arachnaram suam Literaturam corroborare nititur Olympicus Alphabetariu . SECUNDO: mimonia humana quod spectat: Rabbi Aben Esdrae aucto

litati opponimus Vimchii labbi Salomonis Iarchi contraria suffragia. R. Tinichium audivimus nunc R. Salomonem audituri, Vi sic comment

205쪽

Cor LESTIUM ET ANGELICARUM VANITATE. 8

: No non ' m inruinae sic Verteris Coeli enarrant gloriam Dei Resi a clara est ex ipso Psalteseu cantore. q. Non est sermo, nec unt verba Iu

ridem homines ocreaturaso alloqruntur, sed qxoniam in omnem terram exit linea eorum, Iucems hominibus pr.rbent. Idcirco enarrant bominc gloriam Dei, conjtentur ac benedicunt propter luminaria: hidit ad precatiunculas qua

dam,quibus Iudaei bis aut tersingulis diebus an prisertim bit sere, sciliceto lumen Solis ac Luna Deo gratias agunt Et opus manuum e lis annunciat Expansum, testis videlicet, o planetas, qr.tqridcm opus sint manuum De Opt. Max ibi sunt, quemadmodum dictum e t O posuit ea Deus in expanso Coeli indes annunciant glo iam ejus. Dies diei erit asermonem Optis creation, ngulis diebus renoratur, re stere Sol occidit,mane autem oritur , atque properea eructant homines sermones laudis dierum noctium adminicillo qua qridem illos eruditin ut alident ac ce

lebrent. Porro Menahem exponit Scaturit 'I' ex Iaa 'IUGAreliscaturiginem saturientem ignificat atitem annunciat, indicat, c.

In omnem terram exit tineacorum Linea stilorum, qui P dem 33 superimipersam terram extendulitur es propterea in extremum orbis eloquia corum,

unus vis ire enim loquitur demirabilibris, qrs ipse ridet Soli posuit Dens t. Max iubernaculum in sciri caeli , propterea qPod Sol in quadam theca a raptena, qua ex liniunt milium filii Litorem temperari, alioqrinsore, ut unirersus

orbis subjib incendi pereat, qrcina instilum futurum e t ex eorundem sententia ultimis temporibus, quando e ili turm est Deus os t. Max. Solem ipsum e thecasua. Haec commentatio R. Sche mohsarchi, VanqVam haut patica conti Neat, qVM apti l cordato S.Scripturarum scrutatores assensum non facile merentur, praesertim refrigeratoria Solis theca,risu potius Vana refutatione digna tamen cum sententia, pro qua tanquam aris iocis dimicat ressus, adVel Sa fronte pugnat, imos nostram supra Limchii Commentario subjunctam ulterius confirmat.

Aa et Sed

206쪽

Expucr TATI II DE LITERARUM Sed non sola Abenis ra auctoritate fiam opinionem confirmat Gallicus coeles tum characterum patronus nubem quasi aliorum testimoniorum adducit,quo id multitudine evincat,qVOd unicaveritas negat inofit, ut ad alios, ita ad vircina nominis celebri, apud Judaeos R. Moseux gypti nil se conferat 'Magium ejus impetraturui Nos vero qVanta fieri potuit industria evolvimus R. Aes Me mi TR IJ J 'l' , MorehNebuchim, Doctor Perplexorum , sed ita, ut frustra fuerimus in Literatura coeli invenienda, quam indigitat assii essus Verum indigitat tantum dc nominat auctorem, non signat locum, non Tractatum aut Librum, ne dum paginam aut editionem, in qua opinio coelestis alphabet a R. a jemollisse confirmata extat Quid senserit hic Rabbinorum coryphaeus de coelo, de astris rotundis verbis dicit quando iis vitam Sc intellectum attribuit. Sed ipsum Maimonidem loquentem audiamus , cujus verba tri

Id est , Omnes tellio orbes anima, cientia, melligentia vita bsubsistentia pr diti sunt, at s agnoscum eum qui dixit , Deum Factus est mundorum risAjuxta magnitudinemo dignitatemsuam, laudantes o celebrantes. creatorem tuum protu Angeli. Et sicut Deum cse sosqrose cognoscunt, O AU-gelos quis unisupra ipsos est autem Pellarum es olbium cognitio intuor illelo ram,major hominum Et mox Capite sequent addit , qVἰ opprehenssionem habeam, id reris imum brectissimillia esisecunditiis Legem, 'si 'strain quod . anon in corpora mortua, cut Igniso Terra, o tis alui ct imperiti arbitramur), sed, ut Philosophi loquuntur,Animalia ara colt Ut laudaui uel brant Domi uum Creatorem tuum. Hinc dicit Darid: Coeli enarrant gloriam Dei e Haec , quae modo citaVimus , R. Maimpnidis Verba in sui obseovium

violentius trahit strenuus restitutor coelestium characterum, ut ex iis Literas suas Astrologicas conformet. Sic enim scribit pag. 28 edit.

207쪽

salitus lettresque Dieita ordonnesimvli trem auXh'mines per e semcrii qu'il illelii duit arriper sic est a palso que ceste me sine scriture est appelle detoustes Anciens InsD I IN Getab hameiachim 'esta dire, Icriture de tanges remarque que e passage Caeli enarrant gloriam Dei, semendes liremem de est Escriture celeste, ut qu Uuit incontinentu Iu omnem ter

ram exivit linea eorum.

Cujus Dis ae talionis hic est sensus Sed R. Moses Theologus profundus asserit

Saphar narrare, nunquam rebus in ii imatis attribui; quapropter Caelos ataeis anima de litulos a Firmari , ramn est alia, quam beata ii telligentiae , Pasellus regentes, eas. in iter isqVas Deus ordinavit dis oventes, hac Scriptura

mortalibiis futitra ollendrent, uti eis eadem scriptura ab omniblis appellatae tauri vis et I IN III hcta Hama ahim, id es Scriptura Angelorum Obseri audiim alitem hunc locumes Coeli enarrant gloria, O EI, clare intelligi de hac caelesti Scriptisra, quandoquidem immediatese ritur In omnem ter 'am exiit Lim eorum . Varia animo veri percupido obversantur in hac Gassarcssiana Disser

latione, quae eundem dubium iuspensum detinere valent,quae sub incudem longa serie missient vocanda,si temporis angustia permitteret reqvibus spici legium parca tantum manu legemUS.

INITIO ferri haut debet vitili cujus nomine juniores in nostris scholis hierent. Etenim Prim I format Gasatelliis pluralem V 2 r,quaesorinatio errone si firmo staret talo, interpretationem mox falsam pareret ut non Scriptura A gelorum sed Regum appellandas oret Quamobrem ad analogiam Grammaticam hoc reducendum erit, ut rescribariarc In chna hammulachim loco amet I In chela hamelachinis quod placuit Gassare o. DEINDE Coelo animam assignavit eam q; non aliam esse Voluit, ambeatas intelligentias. Hic error ipsa vetustate obsolescit Equidem ne mini ignotum esse potest, qui scripta Hebraeortina, Graecorum latinorum evolVit,magno conatu hoc serio egisse antiqvos,ut eos seqVu-Acs ti no

208쪽

rso Ex ERCITAT Io II DELITERARUM

ti nonnulli novi scientiarum antistites,ut coelum animarent. Haec Arisbielis fuit opinio lib. 1 de caelo: id quod etiam, plicius in lib. 3 comm.1o de Ari late e faterit r. Hoc e lib. Io xlexaph clarius patet, ubi tra dictim est substantiam immobilem ac perpetuam d a materia separatam coelum moVere, ut id,quod cadit sub intelligentiam Aper oes,Themi tuis, Philopontis, Alexander coelos etiam anima donariliat Platonicis, qui Hebraeorum, aegyptiorum dogmata seqvi volupe ducunt, idem placuit. Neutiquam subibit alicusus animum admiratio, coelis tribui animam, cum ne quidem aegyptii Si Phoenices sibi temperarint, Vin terrae ani niam indiderint in factum est, ut arbitrati sint omnium animanti iam genera vi solis e terra fuisse procreata. Imo eo audacio progressus est Thomas Campanella, ut quatuor libris demonstrare haud veritus sit mundum esse Dei vivam fatuam , bene cognoscentem atque omnes ejus partes sensu donatas esse. Videatur de Sensu rerum: Magia, cujus tractatum Thomas Adam recensuit de edidit Francofurti Anno 16ro. Ceterum Pliitolaici coelestibus sphaeris non quasvis animas aflixerant,sed praestantistima S. Horum caecutientium ducum vestigia sequutus assare us, prius

animam coelis affingit, Vana Angelis aut Intelligentiis , Ut loquuntur, coelestibus gubernaculum stellarum tradit, eisq; novum munus disponendi astra in literas attribuit.

in od si vero iis anima esset attribuenda seqveretur prime , quod caelestis anima intelligens non secus caelum Universum occuparet Sectind), esset caelestis anima non soliun virtutis, sed & vitii capax, frueretur aliquando vel gaudio caelesti, vel apud Inferos lueret poenas, qua hominum: Angelorum propria esse solent. Teritu, verendum esset, ne coeli anima intelligente praediti cultu indebito a cerentur contra divinum interdictum, quod descriptum extat Deuteron , . Is se parto, si stellis anima libera inesset, huc atque illuc sine ulla necessitate passim ferreniatur, sicut animantia in terris quorum quia animalibera edit actiones, huc atque illuc pro libitus movent&c. Hoc sic ami argumentum

quod legere licet lib. et Insti cap. i probant alii Patres, Bastilius,, xla, ius rictus Alexandrilius, tet oi mus, Epiphanius Malii, qui Origenem eo nomine reprehendunt,qVod caelis, astris animam inditam voluerit. In priniis autem Damascenus lib. a. de fide orthod. cap. 6 va

209쪽

ConLESTIUM ET ANGSLICARUM VANITATE Isrrios Sacrortam monumentorum locos exponit: tuetur,e quibus minus

dextre intellectis aliquis posset sibi persuadere caelos stellas anima

gaudere. Confer Thomam Giann ijurum Ferrariensem de substantia coeli SI stellarum e cientia, cujus dispututiones Aristotelicae edita sunt Venetiis Anno ICIS. His adde quod Alexander de Angelii lib. I in Astrologos conjectores scripsit cap. is de celo in animos' a , 28 edit Lugd. 16Is ubi novis argumentis impugnat Assimam, Mam Iulii siti micus, Bellantius, Marsilius Ficinus,Carpentanus, sussus in i Achilleus, Xenocrates apud Tullium Iib. 1 de natura Deorum, Pliuius .et de nat.his .cap. 8,aliiq, quorum longum catalogum te uimus supra, cinio scribunt. Nostra varo argumen ta maximam partem superius petita P, sarta communia sunt a Glauninio aliisq, ante nos adducta contra inveteratam opinionem anti quorum pariter renovorum Scriptorum de Anima Caelorum astro rum non modo assistente Sed etiam intelligente atq motrice. aenam vero proprii pri Vata nostra sit sententia de hoc dogmate,

quod longa Judaeorum aegyptiorum Graecorum, Latinorum Platonicorum manu magnaq;stadiorum contentione traditum accepimus pauca sedissertabitariis ex illo principio, quod certum Indubitatum est. Certo autem Vsecuros nos reddet illud verbia, quod os Dei loquutum est mando igitur sic dixit Elohina m N 'n' ii sint se inaria Gen. I v. Is ;&cum dixit V pq V sit exte imi omnipotentissimo suo verbo, quo cuncta adhuc sustentat Hebr. I,V. indidit coelo uastris essentialem formam ad edendum debitas inproprias suae naturae in dolis actiones. Hae actiones, haec munia seorsum descripta sunt Mose cap. Geneseos Ra i seu coelum quidem hoc proprium jeculiare

agnoscit munus, quod iridat aqVui,sVasub extet to coelosunt ab iis, que esum. supra illud Gen. ii v. 6, Lumina Ver hoc munere funguntiir, ut diem a

nocte distingvant, tempora,dies, anno constituant, illuminent niverasum Gen. I,V. I , Ii inae munia non modo T, NI magna luminaria, sed etiam D II In uti laesi repωά: ut verbis Ba triuiamtar, recepta cula lucis illustria primordio conditarum stellarum jugi adeo studio obierunt, ut a fictaenim Intelligentiarum motrice ope, quassas rellus

210쪽

1s Ex ARCITATIONI DE LITERARUM Inimas vocare novo ausu haut veretur, plan ab eo tempore huc usq; fuerint immunia. Etenim cum maxima animi Vis in motu cernatur, reis ab ipso Deo S ejus Spiritu non IntellaeiIttii tanquam motricibus assi gnatus deprehenditur, nec orbibus , quos illiu circumducere fingiuariar,

sed ipsis astris tam majoribus quam minoribus manifestum evadit haut opus esse Soli, Lunae sideribus illud aliunde petere, Vod possident. Egreditur, inquit David, sol tanquamsonsus de thalamo suo, exultat histargigantis citi riculum conjiclausis,ab extimis coelorum plagis exitus ejus , revolutio ad extrema climata eorum: nec quicquam ab ejus calore abscondi potes Psal. IS V, i,T. Oritur Solo occidis, ad ecumsuum ortusfestinat, radit ad meridiem, circuit aquilonem Ecclec. I v. i. Hic moriis Formae laris evidens mυ -

ο ostendit a primo JEHI, efficacissimo per verbum divinum impres o ESSE ortum S: originem trahere quicquid in Sole mobiles, calidum, illustret vigorosum, expeditum existit, non autem ex affectitia Intelligentiarum motrice facultate. Conse Psal IO LV. Is Esai. 38 V. 8, Habacuc S, V. II.

Tertio, quod beato intelligentiae Stellas regant,ueas in literas disponant, dogma est plane carens fundamento Prophetarum apostolo

rum , S alienum a fide Christiana, quam Scripilaro ductum sequuti insallibili astensii confitemur. Etenim quodnam sit Angesoraιm , sive uti

Gaiarello loqui placet, litelligentiarum munus,nemini obscurum esse potest,qui vel primoribus labris fontem Israelis degustavit Ps. IOD. Benedicite Domino Ingeli eius, valentissimi robore ei scientes verbiim ejus, at talitan

Haec sunt munia Angelorum verbis Spiritu Sancti perscripti, nullibi Ver memorantur occupati in disponendis Stellis,ut evadant iterariale istionis organa, nedum ut habeant Intelligentias seu animas sibi Si suo motui additas adjutrices. De qua astrorum Antia nemo prolixius egit quam Ascanius Martinen 's in Glossa magna in Genesin Patavii ias edita, ibi pagina ad 8s de hac re copiose disterit. Sed sententia ejus definitiva duobus momentis comprehensa omne punctum vix a tura erit, si ad libellam coelestis Veritatis expendatur. Haec antiqvorum erronea opinio de Oaelis de Astris animalis tanto stu

SEARCH

MENU NAVIGATION