Instructio visitationis Saxonicæ ad ecclesiarum Pastores, de doctrina Christiana, [Philip Melanchton], translata a doctore Pomerano [Johannes Bugenhagen] in Latinum, propter ecclesias Danicas Anno domini M.D.XXXVIII

71쪽

et lila

Secundo, Nemo admittatur ad Sacramentum', his fuerit prius apud Pastorem, siue Predicatorem situm, qui debet quen F examinare, ut sciat, num de Sacramento satis sit instruct'. aut num etiam aliquo indigeat consilio ex vel bo Dei, nisi fuerit, is persona, de qua certis est, quod de hisce omni, hiis sit rectissime instituta, Si enim uel ipse Pastor aut Pr dicator, qui quoti die in sana doctrina uersatur, voluerit ad Sacramentis accedere sine confessi. one 5c examine, non sit hoc ei per liqc prohibitum. Similiter intelligendum est de alijs intelligentibus ec notis, qui se ipsos recte admonere ex verbo Dei possunt, ne rursus per nostros ei liatur noua Papalis coacti, aut neceifaria consuetudo ex tali consessione, quam volumus ec debemus habere liberam, Et ego ipse Doctor Martinus aliquando sine consessione accedo, ne mihi ipsit faciam necessiariam consuetudinem in mea conscientia, Rursum utor saepe

confessione, nec ea carere Volo, maxium e propter absolutio , quae est vero hum

72쪽

bum Des Pireri enim N uulgus aliter initituendi εἰ rigendi iant, Cuata inotelligentes ta exercitati. Tertio doceatur,quod illi seligne esuri, bibituri sim quos vere poenitet peccati e erroris, O territas habent conscientiam, Conteinptores enim secure dc abini:more Dei genutes, non debent accedere, quia scribi.

tur. Hoc facite in mei commemora itionem.

Cot memorare autem Christi mortem est non solum historiam pasissionis Christi audire, sed terreri, quod Deus tantam iram contra peccatrimconcipiti declarat, ut propter hoc occidat proprium filium. Nullus Angrius, nulli Sanct i, potirerunt a. tisfacete pro peccato, sed Christum, qui Deus est oportuit seipsum immo. lare dcc O quam grata: poena Veniet eis, qui peccetum leue ducunt, quieta men audiunt illud Deum grauissimuiudicare.

73쪽

Qiiii luis igitur vere commemio trat mortem Chri iis, accipiat Sacramentum, di in eo consolatione No quod cxterna Sacramenti sumptio cor con

seletur, sed quod ipsa est signum con

scitationis e rem illionis peccatorum. Q iod signum admonet cor, Ut cresdac, quod Deus poenitenti peccata re mittit. Cor enim admoneri 3 excitari debet ad credendum, non solum per sumptioem Sacramenti, sed etiam per verba, quibus Sacramentum traditur, quia in verbis promittit Deus remissilionem peccatorum. Hoc est corpuri meum, quod pro vobis datur, Hic est Calix noui Testamenti, id est, nouae Promissionis, promissae iusticiar eoui. taxetemae, In meo sanguin qui pro vobis effunditur in remissionem pecst

catorum,

Ita communicantes accipiunt,eo missionem peccarorum, non per ex. ternam sumptionem, sed per sidem,

quae per verba ec signa excitatur. amoto

74쪽

Quarto doceatiar, quod hoc gratitiae siliatim, nota solum institutum, it ad excitandam sidem sed etiam ad exolaortandu n ad charitatem Cor. X. Vnus est panis, nos muli sumus nucorpus, quia omnes ex illo uno pane Participamus, ne foueamus inuidiam ec odium, sed mutuo pro nobis solicitisimus, mutuo nos iuvemus eleemosy,

nico aliis quibusvis obsequus, nobis

a Deo mandatis. Iste admonitiones pro concione pessant. Qiud enim gerere inuidi. amicodium,nullam l charitatem ex hibere, ac postea velle pro membro Christi haberi, est aliud quam corpus Christi ignominia assicere.

DE VERA AC CHus

sitan Poenitentia. POENItentia etiam inter Sacraumenta relata fuit, propterea quod omnia Sacramenta significant poetas

llis d

75쪽

tentiam Sc propter alias causas, quas non opus est hic recensere. Supra indicauimus necessariam esse poenitentiae praedicationem, ecoportere, et arguatit securae impor miens vita, Ut nunc est in mundo, quae ex parte venit ex non vera de side in istelligentia Nam multi ubi audierunt se debcre credere, per quod renuitano tu ipsis omnia peccata, singunt sibi siderii, Sc putant se esse mundos, quos iuncternerari oc securi, Haec carnaosis securitas deterior est omni errore, qui hac tenus fuit. Ideo semper quanodo de fide praedicatur instruendi sunt homines. Vt sciant ubi sides esse possitie qui ad eam perueniatur Vera n. paenite tiario potest esse,ubi no est,eisi a contritio, timore terror cora 1Deo. io hominibus incuscare est ratide necessaritim, quia ubi non est conatritio e dolor de peccato, ibi etiam noest vera sides Psalm cxlx ii Ecneptaocitum est Domino stipe timentes eis.

76쪽

quii perant in massiericordiam eius. Deus ipse dicit Eezech. iij. Quando Prcdicator non arguit auditorum cryrores ecpeccata, se requisiturum ani. mas eortim e manibus ipsuas. Tale iudicium profert Deus contra praedi, catores, qui consolans populum, discentes multa de ideo remissione peccatorum, nihil uero de poenitentia, ti. more Dei ci iudicio Tales praedica, tores increpat etiain Ieremias cap. viij. Dicens non eis credendum iis, qui clamari Pax, pax, cum tamen Deus sit iratus O non sit pax. Immo timcndum est, quod Deinlaosce praedicatores cum auditoribus grauiter puniet Propter hanc sech:rita. tem. Rud enim est peccatum cotraquod clamat Ieremias cap. vi Erubessere nesciunt. Et Paulus Ephe. V. damnat eos, qui sine dolore cordis in securitate e contemptu uiuunt, e di cit, Scitote quod nullus scortator, in mundus aut avarus, qui est idolorum cultor, haereditatem habet in Resen0

Christi

77쪽

itia . Christi&Des Nemo uos educatino uita anibus verbis. Nam propter haec ire' tum nitor Dei stuper filior, incredulitatis, ad propterea ne sitis conssii tes eorum. Igitur uera Poenitentia est coro, in contriti O dolor de peccat s. oc terror coram traiciudicio Dei. Haec Vocatur cognitio peccati, Mortificatio carnis, contritio occ. Vt uideas ualialas cap. nomina poenitentiam habere in scri, lea sit PluriS.

Quidam quando loquimtur de

mortificatione, intelligunt tantum cartudit ius refrenationem, quae potius est op' Elian nouae uitae, ante quod requiritur mor lificatio carnis, quae nihil aliud est, quauio: Meride errore dc peccato contritio. Aliqui uero sic loquuntur, arrodi Adportet cognoscere rotam nostram na

Iux-m malam oco que uerba uera suidern sunt,si quidam putat, quod bene cognoscunt, quando simplis

citer

78쪽

citer 2 fotuna haec verba cogitare possiunt, Ochulit securi.

Est autem longe aliud cognosce.

re seipsum ei per legem, irem O. gnitionem peccati H oc est enim o, gnoscere peccatum, poenitere ec dole, re de eo, e terreri ira o iudicio Dei. Quemadmodis Dauid cognouit pec. catum,quando Propheta Nathanie. niens increpavit eum ii Samuelis h. David enim iam ante ciebat, pec. casse, sed nondum habuit contritione, ergo et veram cognitioem peccati. Scamna tenentes discunt ire puteri. Ita e ex crastis peccatis, quae manes intelligimus discenda est Poenitentia B contritio Arguatur ebriositas, scortatio inuidia, odiis, auaritia, men dacium c similia, Provocentur homi nes ad poenitentiam proposito eis iudi ci Dei, indicta ec exemplis scri Pturae, ut videant quam Deus uindii carit iniusticiam. Verum dai eli

verass

ium iudi

79쪽

Verum coram Hypocritis tibi necessarium est,no obliviscantur prς. dicatores admonere de ira vindicta Dei, quam conasnatus est saepe cxoercuit Deus contra salsbs Dei cultores,

siue hypocritas, qui sancta sua specie blasphemant bonum Dei nomen ocverbum, Qtndam existimant, quia Deus veram contritionem in nobis facit, noesse homines ad eam admonendori Vcrum quidem est, quod Deus opearatur in nobis veram contritionem, sed operatur eam per verbum sciraeo dicationem, Quemadmodum enim homines admonentur ut credant, Deus per talem praedicationem Opeo ratur fidem. Sic etia admonendi sunt ad poenitentiam, oc comittamus Deo negocium, in quibus voluerit operari poenitentiam. Ipse enim operatur per praedicationem, quemadmodum ait

Moses Deut iiij. Deus est ignis convsumens, quando praedicatio quae sit de iudicio S ira Dei, in nobis operati tr

80쪽

Itach prima pars poenitentiae est

contritio Oc dolor Altera est credere quod remittuntur peccata propter Christum, quae fides operatur honUm propositum. Ista fide accip1mus remisissionem peccatorum, Vr Paulus docet Nom .iq. et c. Sed haec sides, ut saepe dictum est, non potest este, ubi non

prius est poenitentia dolor de erroreo peccato. Siquidem por nitentia sine fide est poenitentia Saulis & Iude prosditoris, id est, desiperatio, Rursum si, des, id est, cogitauoic somnium de fide sine poenitentia est praestimptio et carnalis securitas, id quod pol hareuidcbis. Ante hac docueriat tres esse parstes poenitentiar, Contritionem, conssestionem satisfactionem De piis ira parte diXimus, quod poenitentiaec dolor debet praedicari, quod cos gnitio peccatiis mortificatio vocans tu poenitentia & dolor, Et praestat retinere haec vocabula, Contritio θ dolor in usu, quia haec sunt clara facilia intellectu, maxime Germanicae

expressa, masse