장음표시 사용
161쪽
H8 TRACTAT vs :tur: Quod si huiusmodi quandoque eis me niat catus, alijs eum demandare tenentur, huiuscemodi enim poenas ecclesia omnino abh. .
secundo igitur loco excipituris is, qui me rum debet exercere imperium , Reipublicis causa absens fuerit, tunc enim illud demand ri non prohibetur, ut clarissime dicitur in l. i. Q de officio eius,&c. Idque difficultatem habet nullam. sedi an idem hoc in infir ino dicendum maxima esst inter interpretes controuersa. Fungosius enim,quem etiam sequitur Bellarina ind. l. i. tenet, merum ipsum imperium hoc inc se delegari non posse: summum autem,& potissimum huius sententiae desumit argumetum 'Bellarm.ex L It in qua scribit Papinianus,ut is,
cui contigerit publixi iudicij exercitatio, nbnaliter possitem, quam si proficiscatur, manda--, quibus in verbis perpendit ipse dictionem
Illam,si, quae,cum conditionem denotet, ut tra dunt omnes in l. i.si de condit. & demonstr. h. ius natu rae dicitur esse, ut in ea tantum specie .
de qua loquitur,reseratur: coditiones enim in sorma vi dicunt nostri)specifica adimpleri debent,l.qui haeredi. & l. Maevius.is de conditio A. nib.&demonstrationib. Ex his itaque concludi videtur, merum ipsum imperium ob nullam aliam causam praeteream, quae absentiae estid
sed huic argumento facile respondemus, nam salsum est, conditiones ita rem, cui adii untur,coangustare,ut ad nullam aliam etiam si milem referri dicantur: id enim iure cautuna
162쪽
Da IVRisDICYIONE . . r esie non video, ne iue plane ad rem facit, quod . obijcitur de l. qui haeredi.nam ratio,quare dando domino, quod iubetur dari seruo haeredit' a
s instituto,conditio non impleatur, no est,qubdi conditiones in forma specifica adimpledε sint: quia sequi necesse esset,ut statu etiam liber,qui si Titij seruo dare iussus est, dando domino, non
liberetur,quod vere falsum est, ut patet in ve scu.certe statvliber. eiusdem legis. Sed huius decisionis mihi videtur longe alia a Iurisconsulto reddi ratio, cum inquit: Quia quae facti 'sunt, non transeun ad dominum: cum igitur
4 re, recipere facti sint,atque in persona se
' ui residere possint, iure factum est, ut ei omni-nb soluatur, quod a testatore sibi relictum est: Minus etiam obstat l.Maevius. in qua dicitur,l gatum, non aliter a legatario haberi posse, qui oneratus est ducenta dari Callimacho, quorum incapax erat,nisi prius illa praestiterit: hii . ius enim hanc ego puto esse rationem, quia voluntates testantium vi in legis habere dicuntur
'it Nouel.tr. atque ideo cum appareat testatorem
voluisse , ut tunc fundus ad legatarium pertinneret, cum ipse ducenta Callimacho soluereti praestare sibi omninb debet, si lcgatum habere velit legatarius, idque mihi videtur significas. se Labeo,cum inquit: Quid enim interest, utru etali personae dari iubeatur, an aliquo loco p nere, vel in mare deijcere, quasi dicat: cum t statoris voluntas clarissime pateat rea omninbi seruari debet. Ita illustrauit haec iuris loca E cellentissimus atque Eruditissimus Guido Pancirolus Praeceptor meus, cui plurimum semper tribui, ciun ob singularem eius doctrinam: I tum
163쪽
TRACrATus tum etiam ob incredibilem suam humaniti- tem,qua erga omnes, virtutum praesertim studiosos mirifice utitur. Sed, ut ad institutumi nostrum redeam ut, dicimus hanc eandem sen- itentiam secundo firmari loco, I. si longius. E. se iudic. in qua dicitur, iudicem datum, si longius spacium intercesserit, quontinus iudicio dare operam possit , a praetore mutari. oportere, quibus ex verbis clarissime videtur consta- re, causas ob aduersam valetudinem demadari Fnon posse. sed huic argumento una cum Bolognetio
sentio responderi posse, legem illam de iudice ab ordinarijs dato loqui, quippe qui, quod sibi committitur, alijs demandare prohibetur, l. a . iud ice. C. se iudic. Postremo adducitur l.i. g. corporis debit
ras.ls. de vacat. & excusationi b. muner. in qua eleg o ter scribit Vlpianus, corporis debilita- item eorum munerum excusationem praestare, quae tantum corpore perficiuntur, caeteravero, quae prudentis viri consilio tractantur, re- :mitti non oportere: sed merum ipsum imperium consilio prudentis expeditur: ergo propter corporis infirmitatem alijs demandari novidetur argumento c. si qui testium . de testibus
Felinus in c. si pro debilitate. de offici delegat quem eriam sequitur Vallas in d.l. imperi ..iun. respondet,causas meri imperij praeter cori stium, non modicum etiam afferre secum corporis laborem, qui in voluendis libris, parti- busque adsistendis versatur : cum itaque in exercendo mero imperio non modb consilium, i
164쪽
sed etiam labor ipse consideretur, concludet dum videtur ob corporis debilitatem illud e legari posse. Sed mea quidem sententia decepti sua nam non corporis labor, sed consilium ipsum quod in causis meri imperij praecipuum est, spρctari
debet. Contrariam opinionem tenuit Bart. in l. r. ff. de offic.eius,&c. quem etiam plures alijsequuti sunt. Nititur autem potissimum haec set tentia I. a. s. sin. iuncta l. sequen. E. de procuratorib. in Ma dicitur: Procuratorem ad litem si scipiendam datum, iudicium suscipere cogi portere: nis valetudinem, aut necessariam peregrinationem alleget, quibus ex verbis clarisi sine colligitur: absentem, atque infirmum inviacem aequiparari, atque ideo eodem modo seli bere debent,ut eorum, quae inter se compara tur, eadem constitui possit ratio. secundo haec eadem sententia confirmari potest, nam eadem absentis, quae infirmi ratio videtur esse, g. item qui. Institutionum titulo de excusatitutor. & l. non solum .s .eodem titu. in quibus dicitur, tutores non solum absentiar. sed infirmitatis etiam causa a munere tutelae 'excusari posse, imb tanta est vis aegritudinis, ut libertus, qui a tuteIa liberorum patroni e cusari no potest,ob eam excusatione dignus videatur,l. libertas.&l.penultim.C.&Tdeem
Hhac videmus Notarium, qui propriis manibus instrumentat scribere tenetur, ut voluit usAccurs Novell. . aliis scribendum, si aduersa letudine si impeditus, committere posse,. I ; n
165쪽
ni TRACTAT vs ut tradit Barto.in l. i. ff.de offic.consul. Quo lut Doctores etiam , qui publice profit tur, si infirmitate laborent,per alios suo fungi muti re possint,ut eleganter notat Bal Lin t fina.ride
sed omnia haec argumenta unica responsi ne confutari possunt,similitudinem, quae inter . absentem atque infirmum videtur esse:no procedere in his, quae meri sunt imperi j, nam cum eius causae maximi sint momenti ad Principem recurrendum est,ut eas alteri cognoscendas in- iungat,d.c. si pro debilitate.in quo dicitur: eum qui tractandis causis,quae sibi asinimo Itontifice commissae sunt, adesse non possit, liberam ha here facultatem eas alteri demandare: ni si forte causae ita graues sint, ut sine eius praesentia 'commode terminari non possint. Quo cinitus sentio contra communem sententiam, merum ipsum imperium propter aduersam valetudia . . nem demandari non posse. Postreinb excipitur, ut locum non habeat si
demandare potest, ut tradit Barto. i assentiun tur omnes in l. i.is de offic. eiu ,&c. summum autem huius seistentiae argumentum desumia
tu rex l. unica C. qui pro sua iurisdictio iud. dar. lamve possunt. quae duobus modis ab interpretibus nostris perpenditur : Primo qui- dem,quia cum post l. a iudice.C.de iudic. in qua dicitur, Principis delegatum alijs delegare pose .
se, superuenerit s. i. unica. quae hoc ipsum de- icidit, necesse est, ut in causis meri imperii eam
intelligamus, ne inanis, atque supe dua
166쪽
DA IvRIs DICTIONE . ru. tur esse. Quod etiam eo probatur,quia quotiescunque lex in actu iam concesso generatim l
quitur: exceptionem videtur recipere nullai ut tradunt omnes in l. s.f. nunciatio sede operinou.nuncia. Secundo verb videtur haec eadem
sententia apertissime probari in fine eiusdem legis,quae in haec verba loquitur: H ec teneant, nisi iudices a nobis specialiter delegantibusda ti,alijs causas delegauerint iudicandast nam ijs delegantibus nullo personarii, causarumve habito tractatu appellationum ad eos iure, iudiacia remeabiit: Ex quibus planissime patet,Pri cipis delegatum causas omnes sine ulla distinctione alijs committere non prohiberi. Iason in Li.i. conatur respondere, dicendo huiuscemodi explicationem Iustiniani sententiae nullo modo accedere posse,ina b si eius mentem propius perpenderimus: eum, non de m ri imperij delegatione, sed de causarum potius continentia agere intelligemus. Clim enim in principio illius legis huiusmodi ponatur resula: Delegationem fieri non posse, nisi causae, quη demandantur:&personae, quibus committuntur, ad eius, qui delegat, iurisdictionem omninb pertinere videantur: ab hacque exeupiatur regula Principis delegatus, illud sequi necesse est:vt,is non lotum causas, quae iurisdia ictionis suae non sint , sed personis etiam sbi non subiectis easdem demandare possit,argum.1.i.ffide regul iuris. & l .nam quod liquid..sside
Pen.legat. Marcus Antonius Bellarmatus in commemtario d. d. r. hanc Iasonis solutionem consutae
probando, legem unicam in meri etiam im
167쪽
perij causis intelligenda esse: cum enim in prim . cipio illius haec statuatur regula: iudices,causas solum,quae suae iurisdictionis sunt quod idena est, ac ii diceretur, iure magistratus eis competentes demandare posse, sequi oportet, ut meri imperij causae ab eis delegari non possint: cum
iure magistratus eis competere non dicantur.
Ex his illud perspicuum esse vult,regulam prς dictam ad causas etiam meri imperij dilatari
portere, cum itaque in Vers haec teneant. excipiatur Principis delegatus, dicendum videtur, ,
eum, uoia iurisdictionis solum, sed meri etiana imperij causas delegare posse.
Certe nescio, quid velit Bellarinatus cuni Hsuo argumento,quod nihil prorsus probat, pri md enim videtur velle nullam imperij causam in regula illa includi posse, cum ad iudicis or dinarij iurisdictionem pertinere no videatur. Deinde verb eadem regulam ad merum ipsum imperium dii atari concludit, quo nihil obii sus dici potest . - ὰ secundo igitur obi cit Iasoni, quod si eius solutio vera esset, daretur Principis delegatu, qui non causas solum ad eius iurisdietionem pertinentes,sed eas etiam, quae suae iurisdictim inis non sunt, demandare posse, quod vere b- surdum est. Q i enim fieri potest, ut causae adesus iurisdictionem pertinere dicantur: cum ripse nihil habeat pioprij, sed aliena utatur iu- risdicti ne,l. i.g.fi. Ede offic.eius. Sed abh6c argumento defendit ipse Iaso- . item hac ratione, quod lex unica loquitur de Principis delegato , qui administrator etiam erat, quo quidem casu recte dici potest, causas:
168쪽
Da Iunis DICTIONE. r nimirum illas, quae iure magistratus sibi coni-petu ad iurisdi Aionem suam pertinere: Hocque verum esse probat ex illis verbis:Nisi tuai ces a nobis specialiter delegantibus alijs causas delegauerint iudicandas. Quae verba sibi vidcii turapertissime signiscare delegatos ipsos ant delegationem iudices fuisse. Deinde hoc ipsi in firniat, quia si ita no intelligeretur: exceptio illa nu llo modo de regula diceretii r esse.
sed quamuis quod tradit ipse, satis defendi
possit, Arbitror tamen melius esse, si legern illam simpliciter de quocunque delegato, sue sit. administrator: siue non sit, intelligamus: N
que obstat, quod ipse obiacit: quia ad primunt
respondeo,negando,ex illis verbis demonstra ri unquam p'aee, delegatos antequam causae sibi commissa essent, iudices fuisse, neque in Lrum debet esse, si iudices appellentur, quia omnes,quibus aut a Principe, aut ab ordinario causa committitur,iudices dari haud dubie dicuntur,l.a iudice.C. de iudic. Ad secundum verbdicimus: exceptionem optimὰ ad regulam a commodari posse, cum enim ex principio illius legis haec vere colligatur regula: eum, qui delegandi potestatem habet, eas tantum causas
demandare posse, quae ad eius iurisdictioneni pertinet,clarissime sequi video,regulam istam locum non haberein delegato Principis , quippe qui causas, quae iurisdictionis suae non surit, delegare potest. Ex his itaque clara, atque firma permanet Iasonis solutio , quae planissime probari potest ex ipsius tituli inscriptione, quae ita se habet, Ouippe pro sua iurisdictione iudices dare,
169쪽
darive possunt, argumento quidem certissimo Ieorum,quae in lege tractantur. I isecundo igitur loco pro hac eadem se tentia adducitur haec ratio: quod sicut res s mel alienata fit semper alienabilis, i. pater. quindecim.se de legat. 3. ita merum imperium. semel delegatum, censetur factum esse semper delegabile. Huic argumento primo ex aliorum sentem 333 tia occurrimus dicendo, g. quindecim. i locum . non habere in casu nostro, propterea qubd s queretur, delegatum a quocunque magi stratu aliis demandare non prohiberi, cum causa ipsa ', semel facta sit delegabilis, quod aperte falsum
i est,t.a iudice.C. de iudicijs. Praeterea dico i terpretes omnes, qu i ex eo loco depromere e . nantur et Rem semel alienatam semper alienari posse, grauiter decipi: nam ratio,propter quam constitutum esse voluit Papinianus,ut res pro-i hibita alienari , semel iii personas permissas M, im Iienata, post collibertorum mortem iterurn lienari permittatur, non est, qubd res semel alienata, semper alienari possitn sed quia pro hi, i
bitio illa non fuit simpliciter facta, sed quoad
: viverent ipsi collibἡxti, hoc esse verum satis nobis indicant verba Iurisconsulti: cum dixit, mique eos habere possidere volo ea lege, &conditione, ne quia eorum partem, suam ven-
dere,d'nare, aliudve quid facere possit et illud
enim verbum, sibi,dicitur esse personale signia scatque id, quod statuitur gratia illivspersono mii verbum illud ad ijcitur, constitutum esse,si sedcum factum. Instit. tit. de stipular.seruor.I.si 'sibi dece. quis. isdepac.c.Vnic. de duob.fratrib.
170쪽
nni nulli, DICTIONE. itfibus a dapit. investit. Ex his itaque illud per spicuum esse volumus, testatoris consilium ni isse,ut per huiuscemodi prohibitionem consuleret ipsis collibertis, ne partem suam , quoad frui possent,extraneis alienarent, & propterςa non prohibuit alterum alteri vendere, donare, aliudve quid facere,atq; ideo merito concluditur,alienationem post mortem eorum facta v lidam permanere,ita intelligit, atque interpretatur legem illam eruditiss. Pyrrus Alfanus in
Postremo in eandem sententiam citatur l. tutor rerum,sside admin. & peric. tutor. ex qua cum eadem fere eliciatur regula,quae ex s. quindecim.depromituraeodem etiam modo,quo ibia solui debet Constat igitur facile euerti posse commi nem hanc sententiam , ideo in contrariam se tentiam iuit Alexander in dicta l. t quem etiam plures alij sequuntus: hancque nouiter probat
Bellarm.l .a iudice,iuncta Authent.sequenti. C. deludi.cum enim in d. l.Ludice dic tur, Principis delegatum iudicem dare posse: conra veri, apertissi me pugnet Authent. Ad haec. N cesse erit dicere, ut iuris hac loca inter se concilientur: Authenticam illam de causis meri imperij loqui, quas quidem Principis delegatus aliis demandare non potest. Q bd si quis dicat, locum illum non de Principis, sed ordinari j potius delegato intelligendum esse : id verum
. non esse aperte conuincitur ex Nouell. 6o. ex. qua desumitur. . .
Bellarinatus soluendo dicit, ' multum m teresse: Vtrum iudex detur a Principe in cau