De finibus humanorum actuum commentarius, in c. Cum minister. 23.q.5. Authore Martino ab Azpilcueta ..

141쪽

Co M M,E N Τ A RI V s. rdem ratione seritatis praedictis mota dis . Quae omnes decisiones radicanatur primum in eo, quod eleemosina

iuste fit si fiat principaliter propter

Deum, vel quia est actus virtutis; licet minus principaliter fiat ob lauadem propriam in finem debitum rea latam, per praedicta . Deinde quoiufrequenter circunstantiae aliquot occurrunt, ob quas eleemosina publicae debet esse maior quam secretae quibus est illa, quod alioquin iniuste,

videntibus putaretur faciens eam, a tiarus, vel sordidus, & detractione diagnus. VI. est eiusdem Ioan. Gerso ubi supra. s. errare illos qui laudant praelatos non facientes eleemosinas

publice sed tantum secrete. Quia praeceptum est eis ut publice benefaciant, per illud Matth.II. Luceat lux

vestra coram hominibus. VI 1. est eiusdem & aliorum omnium. Q dquamuis praefata Vera sint, cauendum tamen est hominibus virtutum,

142쪽

praesertim humilitatis operibus partim assuetis, ne cum earum opera exercent, principalius vel aeque prin-x cipaliter faciant ob humanam gloria, ae ob alium debitum finem,incitante

ad id laudis humatis insita cupiditate. Imo huiusmodi homines bene sibi cosulent utendo ad litteram illo Mail. 6. Cum facis eleeniosi nam noli tuba canere,sed da in abscondito.V I 1 I.est Gliam eiusdem Io. Gers. ubi supra: u, ob hanc solam causam, etiam si aliae O innes abessent,deberentingere episcopatus, & alias dignitates ij qui parum

1 unt in virtutum ertini humilita tis actibus exerciti, quoniam oportet eos agere multa bona pii blice;& subest eis periculum faciendi ea tantum vel plus ob humanum fauorem,quam alium finem debitum. ix. est Abuta flenssilper Mati. cap. 6.q 3. col. a. s. Di-- gnum esse vituperio eum, qui libido . rem iam quaestum non curat conser uare. Tum quia,ut ille inquit, honor sicut

143쪽

COMMENΤΑR IV S. I Isicut non potest iuste quaeri nisi per

virtutem , dc aliquam veram excellen

ti);ita nec perdi iuste nisi perdita illai Tlim per illud praeceptum Eccl. I. Curam habe de bono nomine . Tum per illud Apost. a. ad Corint. 9. Melius est mihi mori, quam ut gloriam mea quis evacuet. oui idem quod maxime duco notanduna, etiam de gentilitia no bilita te se laudauit. 2. Corinth. V. ibi

Hrebini sunt, & ego. semen Abrahae sunt, & ego. & illud Machab. Absit ut fugiamus ab his, & inseramus

crimen gloriae nostrae. Tum quia crudelem esse illum qui famam negligit: intelligi inordin te disinit August.

in capit. Non sunt audiendi. II. quaest. 3. Tum qui hcex magis curandum sit de virtute vel e ellentia vera quam de honore vel laude illi debita: eo 'honoe is tarditi ' requenter sine culpa eius cui debetur contingit: capit. venouantes eta. distinct. nihilominus xamen curanduna est de honore 3 ne vulgui

144쪽

Ι Σ p IV. ΗV. ACΤVM PVulgus, quod nouit effecta,&eorun videns que ab honore decidisse,prssumat eu virtutem quoq:& excellentiam: amisisse: & ex eius casin priumpto scandalum accipiat ob 1peciem mali. A qua vi cauea nius 'ostolus relatus in eo cum ab omni specie mali de vit. & honesti cleric. praecipit primo ad Thessaloni quinto. Tum denique quod ob quinque nnes bonam Dinam & hi florena

desiderare conuertit, ut in repetit. a pit.Inter verba. vi ecima quaest.3. nume. a se quorum q-est, i constantius vi tittes colam us: r lutantes nos tanto esse obligatiores , tantoq;Ῥlus peccaturos si contras -cerimus ue quanto magis credimur eas

vologia

145쪽

Apologia in eos qui Dissct impertinentibus de Musis nisi sint persiadere Romae infensum esse authori Regem Philippaem Histania huius no

Rigesimosecundo. Instro sex proxime dictis, non tum potuisse me iuste sed etiam debuisse Christiane defendere meum honorem &famam, quam falsis & impertinen-bus de causis tollerer aut certE grauiter minuere proximis diebus tenta- runt quidam, in hac amplissima Roma totius orbis Christiani Theatro& capite , praesidente illi Serenissimo D. N. Pio, V. Pontis Max. multis nominibus merito, cum primis praedeces rum sitoriam sanctissimis

conserendo aequ andoque. Qilo Ecclesiae uniuersae Principe redeunt aurea saecla & aurea regna; patratque Deus Opt. Max. contra infideles mirabilia. Q am defensionem feci per epistolam quandam apologeticam ad Illustrissi-

146쪽

i D E FIN. ΗV. ACTUUM lustrissimum & Excellentissimum Ducem Alburquerquensem Medio Iani Gubernatorem ; quam, quia ut audio aliquipaxum correcte, transcripserunt, statui eius tenorem verum huic coro- i

lario subiicere.'

147쪽

ILLUSTRIS S. EXCELL.

D. Don Gabrieli a Cuetia Duci Alburquerquens, 'Gubernatorique Mediolani, &c. iustissimo, pientissimoque Principi.

ΕΥΑ, diuque versant, Princeps praecestens, constitu i tandem ad tuam istam praecellentem Vereq; Christiana benignitatem confugere : quo me pro tua in Christum; pietate, & in me charitate , qua parte' honesth poteris, a labijs iniquis, & a

lingua dolosa, liberes : praesertim apud Serenissimum D. N. Pium V. Pontis Max. & apud Regem & D. N. Philippum I I. Monarcharum sum-

148쪽

1 6 DE FIN. IIV. ACΤVUMmo ordinis Princeps, Vtrique gratior fidelior creditur. Tum quod

nemo magnatum, qui praefatum nostrum Monarcham eis alpes representant, adeo bene ac tua Excellentia me familiamq; meam nouit. Quippe qui multo tempore tanta charitate, piu- dentia, itistitia, humanitate, ac fideli vigilantia, Nauarram pro rex eius gubernasti, quanta nemo alius eam aetaxe n*strg ue tantaq; cum o in nium Regnicolar in laude lita,&eorum N

ititia concordi, exinde istuc fuisti missus ; quanta nemo alius antea fuerat py0catus . Tametsi multi alij virtutibus, dignitate, ac opibus praesellentes; & in his pater tuus ille iudiciu , experientia, aetate, rebus gestis, lijs numinibu* vere magnus, sam Sabernarunt.

Negocium, quod me tuam Excellentiam confugere facit tale est: iapa inde a duobus annis, nescio noque cu

149쪽

COMMENΤARI V . I Tccepit in vulgus spargi Regemitum esse insensum mihi, maleque velle. Dudum autem his pxoximis diebus, cum de quibusdρm magnis hq-noribus distribuendis hic tractvetur asseueratum : EX eos; ill atum Op ditere, ne Sanctissimus D. is palmsq; purpurati ulla egregij amfris taria in

me ostender ent ; siamque assinionem quatit 0r argumentis, dicuntur

nisi persi dere. Primum , si in operibus meis scripserim iniuste NMia a a praefato Rege teneri. undum,

quod ipse fateor in libello de rςditibus ecclesiastici s latinitate donato. q. nu. 9 . postprincipium 3 nuhQ curiae Regiae munere me .ab ς' donatum; quod aiunt sontingern non potui he, nisi me Reic ndisset cum yulgo putarer aliquo illorum dignμβ. Tertium, quod sim di auarrii ex Vt Qq; paren

b ij cum

150쪽

cum Mariscalo Excellentiae tuae coagnato, suoque duce sequuti fuerunt .

' eosq; frequenter eo nomine laudet n.

Postremum qu6d in Gallijs, multo tempore i tira Pontificia & Caesarea didicerim & docuerim ; Galliceq; loe. qtiar, Galliasque magnifaciam, eisq;

sin bene affectus . , Qua propositionem, & argumen- ta,quibus eam suffulciunt, eo grauius sentio, quod ea nequeo diluere, nisi me meosque laudando contra illud, Prou. 27. Laudet te alienus & non tuum : & quod id secerunt homines,

- nihilo alio quod sciam a me offensi , quam quod Illustrissimum Toletanu defendam. vel quod Italis praesertiin

Romanis & eorum, totiusque orbis Pontifici Max. patribusque purpuratis sim charior quam illi vellent, vel' quod aliter quam licebat cum inititia' proximi, in praefatum Regem voluerint videri obsequios. Ad qus omnia lquo animo serenda, quanta mihi sit. - opus