장음표시 사용
21쪽
principiis illis abstractis multa expugnari videantur, recordandum est gravissima incommoda eti nos adducere non debere, ut a principio claro& indubitato desistamus Qii Iamcns finita, innumeras relationes percipere non valens, omnes non potest solvere dissicultates, quae in principio certo deprehendi possunt. 3. A stractiones mentis esse utilistimas, ubi illarum ope ea evidenter mente percipimus, quae fide & revelatione jam acceperamus. Clim autem abstractiones Authoris nostri sint hujus generis, non video, cur quenquam repugnantem liuiberent. Sed sentio me jam limites praetergressum fuisse, Tamen Praefationem facio, non Librum. Hic igitur subsisto , & Lectorem impense rogo, ut lianc meam opellam aequi bonique consulat.
22쪽
Nier Creatorem er Creaturas corporeas natura sua medium renes mens hominis, cὐm iuxta D. Augustiniwν, supra isiam nihilsit, praeter Deum solum, nihil vero infra praeter illa creatu- corpora. Sed quemadmodum ingens ipsius . supra res materiales eminentia non opstat, quo minus iis uniatur, immo ab aliqua ma- ιιι nihil est teria portione pendeat; ita distantia in ita, quae inter Ens sum Hum o mentem humanam intercessit, non obstat pariter, quo mi- pra illam xur haec illi immediate, er perquam intimὲ uniatur. Hac ultima unione mens supra omnia eminet, vitam , lucem, ct totam seri fe- , licitatem ab ea consiquitur; Et Augustinus de ista unione, tan-- Mi. quam de unione maxime naturali er essentiali mentitassim loquiatur: Contra vero unio mentis cum corpore illam maxime depri- ei. omni-mit, o omnium Vos erro um ac miseriarum nunc causa est. φ Vulgus hominum, aut Ethnicos Philosophos, in mente nihil bui. Deu, prater ipsius relationem se unionem cum corporibus , nullatenus vero tueus unionem er relationem cum Deo, considerare, equidem non miror. At Philosophos Christianos, quos Spiritum Dei imgenio humano. Mosem Aristoteli, D. Aetu, sinum mistello cui-Gm Philosophi Ethnici Commentatori anteponere decet, in eo nem non versere errore ut mentem potius habeant, tanquam formam cor--s poris , quam ut faciam ad imaginem Dei er propter imaginem Gi. 'Dei, hoc est justa Augustinum , propter veritatem , cui soli im- substantia mediate M tur , illud est quod omnem superat admirationem. I 0 lis asens eqoidem corpori eis unita, o Asius naturalis eis forma. Sed tua t: uiam Deo unione longe ,frictiori er magis essentiati uniri eonifatvstui relatio ad Cevus posset non exiliere sie ; ipsius relatio ad Deum ita essentialis est, ut mentem a Deo creari, me illa rela- nalis. ita i
ipiam licta est. 6t ad ipsain ι non enim estu lanatura interposra. Lib. I ue Gen AEa Lire. ad Imaginem A similitudinem Dei, non enim aliter incommutabium vastatem posset ni, ente conspuere. Iὸν ver.
23쪽
Deum noη posse agere nisi propter se , evidens est; mentes non pose creare nisi ut ab isis cognoscatur se ametur, nultimi is posse impertiri cognitionem, nuomque imprImere amorem, nisi propter se , quique adse non tendat, evidens es; at mentes potuit non unire corporibus,quibus jam uniuntur Itaque relatio mentis humana ad Deum, es naturalis, o necessaria: Iedrelatio mentis ad corpus , quam ris naturalis sit, non es tamen omnino nece ria. Omnes aushoritates se rationes , quibus ad id adducimur vi credamus magis essentiale esse menti humana'unirι cum Deo, quam uniri corpori, prostrae his non attinet, id per Praefationis anguinas non licet. ut enim haec venias dilucide explanaretur, praecipua Philosophiae Rhnica fundamenta 6sent conuellenda,mala ex peccato ona exponenda,experientia, falso sic dicta impugnam
da, ac denique adversus sensuum praejudicia δ i usiones esei ra-
Res tamen ingeniis attentis, verumque Philosophiam edoctu facile potes probari. Susscit enim eos hujus commonefacere , nempe cum volunIas Dei naturam uniuscujusque rei determinet, naturae menti longe melius competere uniri Deo per cognitionem verIIatis, er amorem boni, quam uiri corpori, cum, ut iam diritum est, certum sit, mentes a Deo fuisse creatas ad ipsum cognoscendum I amandum potius, quam ad informanda corpora. ILiud argumentum me/tes persticaces prima fronte commovere,p a attentas praebere, ac denique convincere potes. At vero homines carnis o sanguinὐ participes , quos omnium praeter eorum, quae sensibus percipiuntur , cognitio fugit, ejusmoὰ ratiociniis convinci impossibile est. Cum ejuscemodi hominibus uten
dum est argumentis crassis e sensibilibus , gora ipsisselidum nihil videtur , nisi in sensus agat.
Primi hominis peccatum unionem mentu nosrae cum Deo ita imminuit, ut duntaxat perficiatur ab is , quorum cor purum es cst mens oculata in unio iis omnibuου qui iudicia siensuum , era sectuum motus cmo Impetu sequuntur, imaginaria videtur.
Contra vero, unionem mentis cum corpore ita corroboravit,
ut istas duas nostri panes habeamus , veluti unicam substantiam, seu potius siensibus cst asseritibus no ris ita nos maucipavit, ut componi nos, praecipuam esse partem e stimemuI. Dim
sens quod non lentit, nili curi pullisi ira debeatissimi eit , nulli cohaeret, nixi ii ii ve ritati. qu suntlκud
24쪽
Dum ad varia hominum attendimus nego lia , ad id meris,
adducimur, ut credamus illos de se ipsis admodum abjecte se crassesentire. Cum enim felicitatis , perfectionis sint omnes cupidi,
o ad id tantum coliaborent, ut siliciores aut persectiores evadant, quis non iudicet, corpus se eo potu bona ab tyis anteponimenti c= bonis mentis, dum perpetuo versantur circa res corporeas, rarenter vero cogitant de iis, qua ad mentis perfectionem conferre p6sunt.
Plerique labore iis esse in id duntaxat desudant, ut miseram hanc possint susentare vitam , o liberis ves corporis com
servationinecessarias relinquant. Si vero quos fortuna aut nativitas ab iso necesitatis teuexemit, exercitiis o occupationibus suis non mars arguunt, sementem ut nobilissimam sui partem hxistimare. Venatio , Chortu, Ludin, epulae illas habent totos. Ipsorum mens corpori man- ripata omnes hasce delectationes , licet Vs indignas magnifacit. uia vero corpus omnibus sensibitibus relaIione aliqua unisur, mens non modo corpori, verum etiam per corpus se propter compus omnibus sens bilibus mancipatur; Nam per corpus uniuntur cognatis , amicis, civitati, muneris omnibus, quaepossident bonissensibilibus, quorum con ematis ipfs aeque utilis ac neccssaria videtur ac sui ipsorum conservatio. Itaque bonorum quibus suum tur conservatione, eorum quae non possident cupidine gloria ct dignitatum ambitione, uno magiae occupantur st agitantor , quὰm
mentis persiciendae studio. Is docti, quique ingeniosi audire gestant, maximam vita
partem consumunt in aritionibus merὲ animalibus aut qua saltem θωsmodi sunt, ut arguant isios valetudinem , bona er famam , mentis persiectioni prasierre. Studia in idpotius institu
unt , ut magnitudinem chimaericam in hominum imaginatione:
positamsibi concilient, quam ut mentis vim er capacitatem augeant. In caput suum, ut in armarium quoddam indiscriminatim o me ordine congerunt . quicquidquendam eruditionis characterem prae si fert, hoc es, quicquid rarum extraordinarium invideri, re aliorum admirationem movere potes , illis curiositatum m antiquitatum apothecis, in quibuae nihil est silia, se quarum praetium in sola imaginatione, asseri, o fortuna fium es,
smiles esse stiriantur, ac nullam ferme ad id conferunt operam, , ut mentis rei aeneis consep aiatur, o cordis motibus dominen- ur. 3, Idi
25쪽
I s: ex eo non oritur , quod homines omnino ignorent id risi iis. se mente raritos esse, o mentem uiam esse praecipuam ipsorum
sed totius partem. Immo centies experti sunt fama , divitis , valetudicleoniseisi a. pq -anosti potiri, non tanti esse I o omnia in genere corpotis substan- ras bona , quae non nisti per corpus cr propter corpus possiden μr,
'a' et ἄ-o caduca. Neminem hominum latet prae-
. r. j sum quam divi em , rem m admittere rationis usem quam eruditum esse , ingenio vivaci e persicaci,quam corpore agili, praeditum esse. Non posunt, quin has veritates vide-- ant, dum se ipsos serio consulunt. Homerus, exempti gratia, qηi Achillem suum ob pedum velocitatem laudat, si adrem attendisset, vidisset sanὸ hanc laudem equis aut canibus venalicis melius competere. Alexander insignibus latrociniis famosius, easdem nonnunquam in intima talione audiebat ob urgationes ac sicarii π latrones , lich assentatoribus undique Varus. Et Caesar in Rubiconis transitu terrorem a consitientis sibi incussum , non p.-tuit no O patefacere ubi ambitioni Patriae libertatem Immolare taudem decrevit. Ubique ve- Mens qu.mvis corpori arct si me unita, unitur tamen etiam
ritas py si Deo , immὸ inb momento , qua a corpore sensationes vividas s. . si ct confusas recipit, a veritate aeterna , qu e ijus memi praeest, lentibus te. oscii sui cognitionem accipit. ubi a corpore fallitur, a Deo eorporis fallaciae manetur. ubi corpin is abblanditur, i Dco I.e- omnibus ditur, ubi corpus ipsi congratulitur, Deus illam inius increpat, o etiam η ' legis purioris o sanctioris lege carnis, quam seqauta es manife- αῖ , Au' sa ione condemn.u.
Liquidh tu respondes. sed non liquidὸ omnes audiunt. Omnes unde volunt eonsulunt, sed non semper quod Volunt audiunt. Cons. S. Ara ι.ιo. C. 16.
AIexander Scytharum admonitionibus , lingua exotica factis, indigebat, ut suum cognosceret oscium 1 ab illo qui Scytha o Gentes maxim e barbaras instituit, leges juintiae ericius fuerat. Lumen veritatis, quae omnes illuminat homines, is etiam Intu in assulebat, o vox naIura, quae nec Graece, nec Sythice, Nec ιδ, b. S i b tre l'Juitur , usum ut caeteros hamines , siermone clarissimonis nec He- compelZibat. Frustra istam oscii sui admonebant, dum Deinb κεν nςς non algoquibatur. y et potius De ιν equ/ὰem ipsius coria ita aliaquebatur , verum illi holus audiebat Seuhis , a quibus ipsos nec satb provoc.rbantur africtio, proinde extra se ipsum rapiebatur ita ut ό es veritatis vocem, licis Aia territus , non audiret, ipsius lumen, θην
imgi ae or- tam V per uod batur, non videret. Fateor
sana, sine strepitu syllabarum. Co Aug. lib. u. e. r.
26쪽
Fateor eqvidem umonem nostram cum Deo eo mus imminuio debilitari , qu. magis umo nosra cum sensibilibus augetur 9 corroboratur, sed tamen unio illa penitus destrui nequii, quiniori prius defruamur. Mamvis enim qui ιn vitium ruunt, osse voluptatibuπ ingurgitant, veritatem non sentiant, ipsi tamen Videtur uniuntur, veritas ipsos non deserit, sed illa ab ipsis desieritur. Limen ueritatis lucet quidem in tenebris, sed tenebras non sem- re, cum tisper dissipat: quemadmodum lumen solis caecis se iis, qui oeulos claudunt, circumfulget, licet isios non utaminet. Via r.
Nam etiam sol iste di videntis iaciem illustrat & coecii ambobus sol praesens est . sed praesente sole unus absens est. Sic & Sapientia Dei Dominus I. C. ubique praesens est, quia ubique est veritas, ubique sapientia. Aug. Tract. ys.
De nione mentis mina cum corporibus res non secus se habet. Illa minuitur prout unio nosra cum Deo augetur. Verum nunquam penitus destruitur nisi morte no a. Licet enim eadem bin m. Misnobis esset illaminatio, ctaeque a rebin se sibilibus ab aheremur oeae Aposoli, ex quo peceatum hoψι, neces es mentem noram pendere a corpore, is legem carnis perpetuo resistere legi Pirituου. δειει uxi Mens eo majorem puritatem, persicacitatem , fortitudinem ocapacitatem ainquitur, quo magis ipsius urist cum Deo augeturi ebneipundia quia ex Aga orione pendet tota Vfius per siectio. Contra vero com Etenim eo rumpitur, debilitaIur, occaecatur, coarctatur, prout unio ipsius cum corpore augetur θ' corroboratur; quia illa unio totam i tu .niri immo-
consiluit impersectionem. Illius itaque dis uis, qui de omninbus per sensuu judicat, in omnibus assectuum motus sequitur , cr ιιὸ iis tantum delectam , quae ipsum palpant, omnium es maxime t mo solamistrabilis ofe Uectus , a veritate or bono perquam longed stat. Sed ubi quis de rebus per ideas puras mentis tantum j aesitiniatur Dat,creaturarum tumultum sedulo refugit,or apudse ipsum flem πρ , εμι tibin asserisibin o sensibin summum Magi um auscultas extra
amne erroris periculum versatur qui volun-
Deus eos numquam salsis a quibus interrogatur seris appli-
ratione , ct integra mentis ad ipsum conversione quamvis tia ei re bane semper non respondeat; verum ubι mens a Deo ad creaturus δε--μ ficit, atque ad veritatem consiquendam corpus tantum intere
gra, ct sensuη , ima nationem dr assectus Vsi indesinenter ὐ- in vo is fo- murmurantes audit, tum manifelium o perpemum ipsi imminet erroris periculum. Sapientia or venias, bonum o felicitas,
non Quis enim benὲ se inspiciens non experiu s est , tantose aliquid imellaxime sincerium quantoremovere, atque subducere inentionem mentis ai corporis sensibus potuit. AM- tussiri. da immoria an E. IO.
27쪽
svn sunt bona, a corpore possint sterari, ab eo solo, qui es
supra nos cor a quo μηostrum accepimus , perfectionem consequip6fumus. Haec egregi e nos docet AuguMinus Principium , inquit, creaturae liues lectualis eth aeterna sapientia, quod princia 'pium manens in te incommutabiliter, nullo modo cessat occulta inspiratione vocationis loqui ci creaturae, cui principium est, ut convertatur ad id ex quo est, quod aliter formata ac perfecta esse non postit. Scimus quoniam cum apparuerit, similes ei erimus, quoniam videbimus eum sicuti est, inquit Johannes. Hac contemplatione veritatis aeternae, ad illud magnitudinis fastigium, ad quod omnes creaturae Pirituales naturae nec state teUdunt,
Verum quandiu hsc in terris degimus, corporis pondus mentem deprimit; illam perpetuo a Dei praesentia, aut ab isgo iamine in . terno quo illuminatur abstrahit; in id omnino enititur, ut inlinunionem cum siensibilibus objectis adaugeri, isiamque ad id adigri, ut omnia sibι repraesturet, non prout in Iesum, sed prouisunt re-la:ὲ ad vita conservationem. Corpus, juxta Sapiemem , mentem tanto sensationum numero impleι, ut res maxime obvias cognoscere nequeat I corpori visius perstring 1 dissipat visum mentis. Ne. Aera potes, ut veritas quaepiam oculis mentis percipiatur, eodem tempore,quo ad& dissicije eam cognoscendam oculis corporis utimur. Atque hiσc pateo Iola
φη sti ' niti tis attentione veritates reteoi, or sitientias addisci, cium re Ue- tetra iunt, ra attentio mentιs mora altua μι praeter Upus conversonem aa
qu Deum,solum m.rgistrum nostrum, dr a quo in omni posumus in sis in formari Veritate, jo i ipsius substantia manifestitione, ut loqui- '
nimus cum tur Augusti us. 'flabore S p. Deus intelligibilis lux. in quo. & a quo. ec per quem intelligibili- omnia. i. Mil. Insinua in nobis i Christust animam humanam non vegetari, non non be ιtificari, nisi ab ipsa substantia Dei. August. in Job.
Ex his omisbus liquet impetui corporis a versus mentem esse pe petuo resistendum, adi aulatim assescendum, uι νυ=uamus sestimonium, quod sensio no i nobis perhibent de oremibus corZoribus, quibus circumdamur, qua semper ab iliu nobis reprae sentautur ut igna applicatione o studio nostro : namque si μbilla a ιcndionem noram nec occupare nec Here debent. Hanc rua:em nos docuisse videtuν Sapientιa Herna incarnatioue
Corpus quod corrumpitur. aggravat
senium multa coingitantem . et lucentyluminati
28쪽
IM. enim carnem siensibilem ad Apremam evexis dignitatem , summί ejusdem carnis humiliatione nobis , quanto- dieenda est pere ob ecusen uia assernari debeamus, ostendi. Hancs ὸ quae non ob casam dicebat Paulus, se non cognoscereJEsu M CH RI STu MIecundum carnemo Etenim carni Jesus Christi non es immoran- signis trandum, sedJHristri carne velato. Caro vas fuit,quod habebat attende, non quod erat, inquit Augustuus. Micquid est v μ ἡ minitabile auisensibιυ in JEm CΗRis To , non meretur adorationes facultatem. nostras, nisipropter unionem cum verbo, quodsossus mentu obse h, mih ω'ctum e sepotes. ' agens ,
stendit ei quousque se propter ipsum depresserit. & non teneri sensibus, quibus videmur illa miranda , sed ad intellectam iubet evolare,simul demonstrans, fit quanta hic possit, di cur haec faciat, dc quam parvi pendat. -ου. t δε ori s. ' Tract. inJ n. 27.
Iis qui Sapientia or felicitatis sunt cupidi , piari necesse es
supra vita alta mente reposita manere. Non fuscis eos dictis meis em adbibere, o hac veritate velutisubitaneo quodam luminne per ino. Id apud eos innumeris experimentis o demonstratiombus extra omne dubiumpositis consare oportet, ita ut ὲ me re deleri numquam post, δ omnibus diu est caseris visa occupationibus semper praesens adsit. Mi hoe noctrum opus auenia legere dignabuntur, hane memtis dispositionem, Usalgor, induent. In eo enim multifariam seserim π, ρημου , imaginationem se assectus minos nobis esse iser
les ad retegendam veritatem, o bonum nos um; quin nos potitarpe 'ingere se ubique decipere ae in genere, omnes quas mens, per corpus, vel propter moι- quosdam in eorpore excitaros, ν
egit coDuioηes, se sedas o confusas, relate ad objecta, qua
repraesentam ι quamvissint utilissimae ad conservationem corporis, o bsi rum, qua eum eorpore relationem habent.
Diso, quod publici iuris facimus, vere, multi impugna
tu errores ἰ ae ii praecipue, quae apud vulgus hominum maximὲ ob inserunt, aut qui majorem me tis pa=ium inordinationem ἰ ae 101 errorespeηὸ omnes 8rocedere ex unione mentis eum corpore
29쪽
tu er errores generiles ι' ι bis obnoxii sum in explicando , eodem tempore innu=neri error xo eciales, in quos incidere plumin, ex licantur. Totum itaque Viud opus circa me, em humanam verba ur. Illam in te ipsa , relate ad corpora, ct relate ad Deum consideramus. Omnium ipsius facultatum natura examinaIuru us ex Agis perciρiendi ad visandum errorem indicantur. Denique picr. tque eorum, quae ad progresum in cognitione hominis faciodum utilia existimata fuere, exponuntur. Omnium Cognitionum pulcherrima, juc ndissima o maxime necessaria sane est cognitio nostra. Ex omnibus scientiis humanis , scientia hominis homine maxime digna es: haec tamen scientia omnium non es maxime excutia o perfecta. Illam vulgus penitus negMit. Inter eos, qui mentias progentur, pauci huic operam dant; ac inter eos , qui huic ex professo operam dant, pauciores a. hi/c felicem sortiuntur exitum. tui periti apud homines audiunt, non nisi admodum confuse vident disserentiam essentialem , quae es ιmer mentem er corpus. Ipse Augu- sinus qui haec duo enita ita apprime disinacit, se itum merem Conses . t. . tiam diu ignor e fatetur. Et quamvis mentas ct corporispro- prietates explicando, eos omnes quι ante o post is ii n6immusque saeculum hac de materia siripserunt , revera superaverat ;operae tamen pretium fecisset ,si corporibus, qua nos ambiunt, omnes qualitates se biles, quas eorum opera percipimus, non tribuisset; Etenim ilia qualitates in idea , quam habebaι de materia , Harte non continentur. DisserenιIam itaque mentis or comporis non nisi ab aliquot annis clare motam fuisse , reo; dicere
Nonnulli mentis nasuram sibi optime notam se arbitrantur. Plurimi ilIim cognosci non pospersu um habent. Denique maximus numcxus , cuι bono illa cognitio possit in ervire. nyn deprehendit, illamque hanc ob causa sternit. Verum om- nes Istae adeo vulgares opiniones ex imaginatione ex inclinatione homInum polsus oriuntur, quam ex visu claro e ncto
mentis. Nempe non sines idio m labore possum intra st col- lui, ut suas cognostant arumnas cr ι rmitates , o scientiis cu-nosis quaeque aliquem prae sie sierunt fulgorem rimandis delectan-ων. Cam extra sie perpesuis divagemur, propria sua mala non norunt. Se bene valere arbitrantur, quia Iese non sentiunt. Immo eos qui morbum suum deprehendere remediis uti aegre sierunt
30쪽
e dum sanitatem suam restituere conantur, morbum si
Verum sublimia ilia, si Deo piacet, ingenia, qua ab iis a
natura arcana scrutantur, qua mente coelos petunt, er in alassos descendώni, quid i sint recordari deceret. Hὼce ingentibus objectis forsan duntaxat perfringuntur. Memem exirase i amexcedere oportet, ut tot cor tanta possit attinyre, jam vero extra
se exire non potes, quin dissipetur. Homines aὰ id nati non sunt, ut Asronomi er chymici fiam, ut perpetuo ad telescopium pendeant, vel fornaci adhaeream, at exsis postea operosis observationibus consequentias satis inutiles
deducant. Asronomus terras , maria, er montes in luna primus ae rehenderit; maculas solis primus viderit, illiinque motuuaccuratesupputaverit. Chymicus tandem assequutus fuerit amcanum Agendi Mercurium, vel con sciendi sud MEacri, quo Vanhelmontius se corpora omnia dissolvere posse jactabat; animi sapientiores crsebriores evaserunt/Forsan aliquamsibi comcitiaverunt famam : verum, si ad rem attenderunt, haec Iama ipsorum auxit servitutem. Uronomia, Ch mica, o caeterae pene omnes feotiae, possunt haberi tanquam viri cordati or ingenui oblectamenta : Verum ob isiarum Iulgorem non debent praferri sitientiae hominis. Mamvis enim imaginatio ideam quandam magnitudinis Apronomiae alliget, quia haec scientia versatur circa olecta magna fulgida, e supra alia insinitis distantiis edita dii hanc tamen ideam mens caeca non ὰcbet amplecIi veneratione : illius judicem se gerere, ac illam fastu sin ili, quo ratio praevertitur doliare debet. Mens de omnibuς juxta Lumina sua interna, reiecto falso con- fuga sensuum cst imaginationis telimonio, judicare debet, ac si juxta purum veritat:s lumen de omnibus mentiis humanis sudicet, ausim assi rere , inspene omnes ab ipsa contemnendas esse , eam
vero , qua nos docet qui simin, ei eris ommbus anteponendam. Satius litor ducimus Veri aris amantes hortari, ut de hu-1us veris matcγώ iudicem juxta resonsa, qua asupremo omnia um vomirium magistro, fieri, ab triis interrogato, accipient quam illes ingenti oratione , qua forte pro quodam loco communi o vano praefationis ornrmento haberetur, pravertere. tau)dsi hanc materiam attentione o studio suo unignam exibiiment, i os iterum rogatos viam, ne de rebus in hoc libro contentis judierat juxta