장음표시 사용
31쪽
Nolite pu rationem bonam vel Ulam qua exprimuntur , sed semper sese
recipiant, ut vera judiciorum norma utantur.
Cum persuasum omnino habeant homines sest mutuo docereri ab ho audiunt veritates, quas ipserum auribusne. Admo- insusurramus, non dicere, nise eodem tempore , qui eas non docuitnς ς possis' eas etiam ipsorum menti manifestas faciat eos adhuc monere test .pitum η eor, qui hoc um legent, ne bono aliquo erga me assecta moti mi- vocis no- hI temerarie credant, neve odio praeoccupati dicta mea imp strae, si non enim hie nihil a me in medium proiisse cre'
qui doceat, dam, quo meditatione non fuerit acquisitum, me tamen pigereta sententias meas alii admitterent, sine matura cognitione, ernoster. Aua in errorem aliquem laberentur, vel quia ea satis non intellige- ι .mJρh. rent, vel quia ipse haLucinatusfuissem.
Auditus per me falius, intellemis per quem S. dixit aliquis & ad eor vestrum, sed non eum videtis. Si intellexistis fratres, dictum est decordi vestro Munus Dei est intelligentia. Aug. 3nJob. D. ε .
R o Nonnullorum Doctorum, qui in verba sua iurari exigunt
antist. superbia nobis videtur intolerabilis. Deum poliquam loquuti sunt interrogari aegrὲ ferunt, qui ipsi Deum non interrogavere Statim atque ipsorum placitissidem quis adhibere negat, exace bantur, ac tenebras ipsorum imaginationis, puro veritatis lamini, quod mentem illuminat, praeferri volunt. Hanc agendi rationem absit at imitemur , quamvis illam imitari saepe accusemur. Facia o reperimenta a nobis altata credi equidem optamus ; quia haec non ad istuntur applicatione mentis ad rationem supremam o uni 'ersalem t sed quo ad omnes veritates, que in veris rerum ideis deprehenduntur, quas veritasNQli puta- Herna in intimo rationis nos docet ; quoad ilias, inquam,mone- esse iliabis Hacquiescendum regitationibus nosIris ι haud enim aut πυ- . leve ducimus crimen sese, hoc imperio in mentes Deo parem Ia
Caeteri m inter rationes, i, quas inis opus attentismγ legio a s, praeci a est, ut errorum a nobis admisiorum moneamur, etenim erroris immunitatem non assectamus. Mens corpori famartae unitur, grabeo ita dependet. ut non immerito vereamur
nos non si per accuratὲ diuinxisse tumultum confusum imaginationu a pura Veritatis, qua mentem alloquitur, voce. Si Deus solus nos altiqueretur, ac de iis tantum qcae intelligimus judicaremus, bisce J E s C Η R i s T i verbis forsan uti posiI. - Δ, sem- οῦ Sicut audio,sic judico,& judicium meum justum est,
32쪽
Remn corpus olore voce loqwtur, quam Bem 'se, o rex istud veritarem nunquam docet. Philautia illius, qui meritatem semper loquitur, verba corrumpit. Usuperbia, audaciam nobis i 'irai judicandi de rebus inconsulta veritate. Praecipua enim errorum nodiorum causa in eo confisis, quod judicia nos latius paleam visu claro mensis. Eos igitur qui errores meos agnoscent enix rogo, ut me corrigant, ut sud Opus quod velisiissecimen quoddam trado, main magisque perfici. Prima stante illud institutionis mea gratia Eumaxas susceperam ; verum nonnullorum rationibus, qui illud utile bl co futurum exitimarunt, eo libentius obtemperavi, quod pracripua illorum ratio apprime consonabat cum isto meo propria insi- tutionis proposito. Nempe, ajebant Hi, nulla aptiori ratione, possumus rei cujuspiam plenam cognitionem assequi, quam nostras de istisententias viris eruditis proponendo: hoc pacto mina est
ipsorum attentio excitan . midam rem aliter concipientes lias retegunt veritares I o nonnunquam, veritates jam retectas ulterius urgendo res aut pigritia neglectas aut pus animitate abdicatas, tiaicant.
His de causis Authorem me gero. Verum ne spes mea messiat, hoc adhuc momtum velim, aegre ferendum non esse,si primo intuitu quaedam reperiantur, qua vulgares er inveteratas ac apud omnes in omnis os seculis admissas impugnem opiniones. Errores marinovierales convellere his prati , ὸ animus es. Si homines essent omnes recta eruditione ornati, approbatis sn versalis equidem esset ratio. Sed res omnino secus se habet. M neat uisur alta mente repostum, Marionem solam praeesse debere j- dicio omnium opinionum humanarum, qua nullam habent rei tionem adsidem, quam solam Deus nos docet modo plane dimerisso ab eo, quo nos docei res naturales. Vn- quisque apud se ipsum
se recipiat, ad lucem intus perpetuo lucentem accedat, ut ratio possit ista nari. Sensationes aquo vividiores o commotiones mentis, qua ingenii capacitatem nimis implent, visentur. Etenim minimussirepitin, minimus lucis splendor vjum mentis no nunquam aesipant l, hac omnia vitare utile est, quamvis non omnino necdfarium. Si vero conatibus nostris eo non possumus . . .3
hoe videre non porest, oret & agatur possemmatur, nee ad hominem diis sputatorem pulset, ut quod non legit legat, sed ad Deum salvatorem, ut quod non valet valeat. Dis. Ita. evaa. sups lexque uti qui lumen metuis accendita tendat, ut intelligat. Coa. fundam. cap. m
33쪽
per venire , ut perpetuis corporis nostri impressionibus er infanti praejudiciis resistamus, tum ad Deum oratione confugiendum est. ut ab illa , quod propriis viribus denegatum hi t , obtineamus. Interea tamen sensibus indesinenter resiVtendum; hac perpetua debeι esse occupatio eorum, qui, ut ait Augustinus, veritatem
Nullo modo resistitur corporis sensibus . E Nonis SACRATISSIMA DIs CIPLINA EST , si per eos inflictis plagis vulneribusque blandimur. Ep. 72.
Totius sinis divisio explicatur quarto
34쪽
De Erroribuου Sensu m. CApuTI. I. De natura dc proprietatibus intes lectus, ri. De natura M proprietatibus Voluntatis , ubi quid sit libertas ex minatur, pagina L C put II. i. De iudiciis & ratiociniis. II. Illa a Voluntate pendere iii. Quomodo respectu illorum quisque uti debeat libertate sua. IV. Duo proponuntur canones generales , quibus error peccatum vitari possiat. V. In canones istos animadversiones quaedam necessariae adduntur. p. 7. C pur IlI. Responsiones ad objectiones quasdam. In ea quae dicta sunt observationes. p. II. CAput IV. l. De causis erroris occasionalibus, & quidem essequatuor praecipuas. Il, TO ius hujusce operis generale propositum,.
de speciala hujusce primi libri p. Is.
CAput V. DE SENSIBUS, Corruptio quam peccato contraxerunt bifariam explicatur. Libertarem nostram esse veram errorum nostrorum causam, non Velo sensus. Canon, quo in usu sensuum nostiorum errorem vitemus, proponitur. p. IT. CApur VI. De erroribus Vilus, espectu extensionis in seipsa consideratae. Errores illi ad obiecta invisibilia extenduntur De erroribus oculorum nostrorum circa extensionem respectivam. p.23. C put VII. De erroribus oculorum nostrorum circa figuras. Nos de minimis nullam habere cognitionem. Cognitioncm quam,. de maximis habemus non esse accuratam.Quaedam judicia naturaliae quibus errorem vitamus, explicantur. Eadem ipse judicia in occasio
nibus quibusdam singularibus nos decipere. p. 3I: C sum VIII. Ab oculis nostris nos non doceri magnitudinem aut celeritatem motus in se considerati. Durationem ad motumi
35쪽
eognoscendum necessariam, nobis igno tam esse. Exempla errorum vises nostri circa motum M quietem. p. C Apur. IX. idem argumentum tractatur.Errores visis nostri circa motum generaliter demonstrantur. Cognoscendam csse objectorum distantiam prius quam de ipsorum motus Velocitate judicium fiat. Rationes quibus distantiae cognosci possunt examinantur. p. 3 7 CApuT X. De erroribus circa qualitates sensibiles. Distinctio animae& corporis. Organa sensuum explicantur. Culcorporis pamit animae immediatὶ unitur. Quid objecta externa agant in corpus. Quid in mentem,& cur mens non percipit motus fibrarum corporis. Quatuor in unaquaque Vulgb confunduntur. p. 4CArux XI. De errore quem admittimus circa actionem. Objectorum in fibras externas sensuum. Causa hujus erroris objectio cum responsione. CApuet XII. De erroribus circa motas fibrarum sensuum nostrorum. Hoste motus nobis esse imperceptos vel a nobis confundi, eum sensationibus nostris. Res experimento probatur. Tria sensatIonum genera. Errores quos secum ducunt. p. CAput XIII. De natura sensationum. Circa eas Ignorantiam nostram non eam esse quam credimus. Objectio cum responsione. Cui nullam sensationum nostrarum cognitionem nos h ibere existimamus. Omnes homines eorundem objectorum occasione, lIsdc massiel sensationibus, falid credi. Objectio cum resfontione. p. C, pur xlv. De falsis judiciti quae sensationes nostras coatantur, quaeque eum sis confundimus. Causae horumce falsorum iudiclorum. Errorem non esse in sensationibus nostris, sed duntaxat
C, ruet xv. Errores speciales vises explicantur, ut exemplo sint errorum generalIum sensitum. TC ruet Xv I. Errores sensuum nostrorum nobis esse loco prin-eIplorum generalium M foecundissimorum ex quibus filias coneluasiones elicImus quae suo loco principIorum Vices gerunti Disterentiarum essentialium origo. De formis substantialibus. De quibus. dam erroribus Philosophiae scholasticae. di. ἀνui XVll. Allud exemplum ex Ethica desumptum , ex quo patet sensas nostros nihil nobis offerre praeter falsa bona. Deum solum esse verum nostrum bonum. Errorum Epicureorum & StoIco
36쪽
CApur XVIII. Sensus nostros nos in errores injicere etiam circa res non sensitules. Exemplum ex hominum commercio & consuet dine mutua deductum. Ex habitu externo ei sensibili judicium non esse statuendum. p. I. CApur XIX. Duo alia exempla. I. Prius de erroribus circa naturam corporum. Posterius de erroribus circa qualitates eorundem
CApui XT. Hujusce primi Libri conclusio. Sensus nobis tantum conccos fuisse in usum corporis nostri. Ipserum testimonio disefidendum esse. Illum non paulum promovisse, qui rite atque Oppo tune dubitare didicit.
CAPuT I. Idea generalis imaginationis. Ipsam duas In se Inctu dere facultates, alteram activam , alteram passivam. Causa gencralis mutationum quae fiunt in imaginatione hominum, & funda mentum hujusce secundi libri. . p. 7CAPuT II. De spiritibus animalibus, de mutationibus quibus in genere obnoxi sunt. Chylim ad cor transire, atque in spiritibus mutationem adferre. Vinum idem essicere. p. 81CApuae III. Aerem qucm spiramus aliquam etiam in spiritibuς
CAPuT IV. De mutatione quam in spiritibus essiciunt nervi Iuli qui cor M pulmones attingunt. De mutatione quam ciciunt ne vi,qui jecur, lienem dc viscera attingunt. Haec omnia citra Voluntatis nostrae consensum nec tamen sine providentia fieri. p. 8 CApuT V. De memoria & habitibus. p. 88CApuT VI. Fibras cerebri non mutari aeque celeriter ac spiritus. Tres mutationes in tribus hominis aetatibus. p.9ICAPuT VII. De communicatione quae cst inter cerebrum matris de cerebrum infantis ipsius. De communicatione quae est inter cercbrum nostrum, & Caeteras corporis partes qua ad imitationem misericordiamque movemur. Explicatio generationis monstrorum,& propagationis specierum. Quaedam inordinationes mentis S i
37쪽
eognoscendum necessariam, nobis igno tam esse. Exempla errorum vivis nostri circa motum M quietem. p. CAPuT. IX. Idem argumentum tractatur.Errores visiis nostri circa motum generaliter demonstrantur. Cognoscendam esse objectorum distantiam prius quam de ipsorum motus Velocitate judicium fiat. Rationes quibus distantiae cognosci possunt examinantur. p. 3 CApuT X. De erroribus circa qualitates sensibiles. Distinctio animae & corporis. Organa sensuum explicantur. Cui corporis parisit animae immediatὸ unitur. Quid objecta externa agant in corpus. Quid in mentem,& cur mens non percipit motus fibrarum corporis. Quatuor in unaquaque vulgb confunduntur. CAruet XI. De errore quem admittimus circa actionem objectorum in fibras externas sensuum. Causa hujus erroris objectio cum responsione. C ruet XII. De erroribus circa motus fibrarum sensuum nostrorum. Hoste motus nobis esse imperceptos vel a nobis confundi, eum sensationibus nostris. Res experimento probatur. Tria sensationum genera. Errores quos secum ducunt. p. CAput XIII. De natura sensationum. Circa eas Ignorantiam nostram non eam esse quam credimus. Objectio cum Iponsione. Cui nullam sensationum nostrarum cognitionem nos h. ibere existi mamus. Omnes homines eorundem objectorum occasione, lisiacmactet sensationibus, falso credi. Objectio cum responsione. p e C, pui XIV. De falsis judiciis quae sensationes nostras comitamur, quaeque cum iis confundimus. Causae horumce falsorum iudiclorum. Errorem non esse In sensationibus nostris. sed duntaxae
CAruet xv. Errores speciales vises explicantur, ut exemplo sint errorum generalium sensuum. CAruet XVI. Errores sensuum nostrorum nobis esse loco prin-eIplorum generalium M foecundissimorum ex quibus filsas conesuasiones elIcImus quae suo loco principiorum vices gerunt, Disterentiarum essentialium origo. De formis substantialibus. De quibusdam erroribus Philosophiae scholasticae. ' o. ι Aput XVI l. Allud exemplum ex Ethica desumptum , ex quo patet sensus nostros nihil nobis osterre praeter falsa bona. Deum suis tum esse verum nostrum bonum. Errorum Epicureorum x StoIco
38쪽
CApur XVIII. Sensus nostros nos in errores injicere etiam circa res non sensibiles. Exemplum ex hominum commercio dc consuetudine mutua deductum. Ex habitu externo ei sensibili judicium non esse statuendum. p. I. CAPur XlX. Duo alia exempla. I. Prius de erroribus circa n turam corporum. Posterius de erroribus circa qualitates eorundem
CApur XV. Hujusce primi Libri conclusio. Sensus nobis tantum concessos suisib in usum corporis nostri. ipsorum testimonio dis fidendum esse. Illum non paulum promovisse, qui rite atque opportune dubieare didicit.
CApuT I. Idea generalis imaginationis. Ipsam duas In se Inesu dere facultates, alteram activam , alteram passivam. Causa generalis mutationum quae fiunt in imaginatione hominum, & fund mentum hujusce secundi libri. . p 77CAΡuT II. De spiritibus animalibus, & mutationibus quibus in genere obnoxi sunt. Chylim ad cor transire, atque in spiritibus mutationem adferre. Vinum idem evicere. p. 8 ICAPuT III. Aerem quem spiramus aliquam etiam in spiritibusν
CAPuT IV. De mutatione quam in spiritibus emciunt nervi Illi qui cor M pulmones attingunt. De mutatione quam Efficiunt ne vi,qui jecur, lienem & viscera attingunt. Haec omnia citra Voluntatis nostrae consensum nec tamen sine providentia fieri. p. 8 CAPuT V. De memoria & habitibus. p. 88CApuT VI. Fibras cerebri non mutari aeque celeriter ac spiritus. Τres mutationes in tribus hominis aetatibus. p.'ICAPuT VII. De communicatione quae cst inter cerebrum matris & cerebrum infantis ipsius. De communicatione quae est intcrcerobrum nostrum, & Caeteras corporis partes qua ad imitationem misericordiamque movemur. Explicatio generationis monstrorum,
α propagationis specierum. Quaedam inordinationes mentis & i
39쪽
clinationem voluntatis explicantur. De concupiscentia & peccato originali. Objectiones cum responsionibus. p. 92CApur VIII. Mutationes quas in infantis ex utero matris exeuntis imaginatione, mutuo cum nutrice, geniti ice, aliis commercio, contingunt. Praecepta ad eos benu educandos utilia traduntur p. Io
C Apur I. De imaginatione mulierum. De imaginatione vir rum. Dc imaginatione senum. pag. HOC APuT II. Spiritus plerumque tendere in vestigia idearum nobis maxime similiarium , unde fit ut tectum de rebus judicium 'serre non possimus. p. II CAPuT III. De vinculo mutuo inter ideas mentis & vestigia cerebri & de vinculo mutuo vestigiorum cumvestigiis,& idearum cumideis. p. II 6 CAPur IV. Eos qui literis &scientiis operam dant errori magis obnoxios esse. Cur Ralimus authoritate niti , quam rationet titi. p. 123 CApuT V. Duo pravi effectus lectionis in imaginationem. p. I26CApuae VI. Homines studio deditos alicui ut plurimum authori sese mancipare, adeo ut in id unum colliment, ut nempe quid ille author tenuerit, non vero quid tenendum sit, accurate discant.p.risCApuae VII. De praeconceptis Commentatorum opinion, bus. p-CApuT VIII. De novorum systematum inventoribus. II. Vltimus eorum error, qui studio scientiarum operam dant. p. X TCAPuT IX. De Ingeniis effeminatis. De ingeniis superficiariis. De viris authoritate praeditis. De iis qui experimenta faciunt. p.IJ9
De communicati e contagiosa imaginationum fortium.
CApur I. De illa dispositione qua ad alios in Ouinibus imitandos propcndemus, unde manat communicatio errorum qui ab imaginationis Duiligoo by Corale
40쪽
tionis facultate dependent. Duae causae principales quae illam a gent dispositionem. Qii id sit imaginatio fortis. Eam esse multipli-eem. De insanis ac de iis qui imaginationem sortem secundum sensum hic explicatum habent. Duo vitia memorabilia eorum qui ha bent imaginationem fortem.Quam sint idonei ad persuadendum de secum faciendum. p. I FCApuae II. Exempla generalia quibusvis Imaginationis demons
CApur III. De vi imaginationis quorumdam Authorum. De Tertulliano. p. CApur IV. De Imaginatione Senecae.
f CAput V. De Libro Domini Montagiae nobois Galli. in p.16sCApur VI. De sagis & veneficis imaginariis, seu de iis qui imaginationis vi se fascinatos de fascinantes credunt,& Lycanthopis. Concluduntur duo primi Libri. p.ITL
CAPuT I. Sola cogitatio c&ntialis est menti. sentire & Imaginari nihil aliud sunt praeter ipsius modificationes. Omnes non cog- noscimus modificationes quas mens potest suscipere.Illae modificationes diversae sunt a cognitione nostra M amore nostro,immo ipsas non semper sequuntur. p. ITTCApuT II. Cum mens sit .finita non potest capere quod pertianet ad in sinitum. Ipsius mentis limitatio seu angustia multorum errorum origo est. Et praecipuo haereseων mens est submittenda fides. p. I83CApur III. Philosophos ingenium suum opprimere ac veluti dissipare dum nullo in studiis suis ordine servato, rebus incumbunt quae nimias in se includunt relationes, & a pluribus pendent. Exemplum cx Aristotcle desumptum. Geometras contra se bene gerere in vcritatis investigatione, ac eos potissimum qui Algebra &An lysi utuntur. Ipsorum methodum vim Ingenij augere, Logicam vero Aristotelis ipiam minuere Aliud vitium eorum qui Itudio operam dant. p. Is CAPuT IV. Mens non potest diu incumbere objectis quae nul-