Caii Plinii Secundi Historia naturalis ex recensione I. Harduini et recentiorum adnotationibus

발행: 1831년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

491쪽

C. PLINII NAT. 1 II SI'.

mantem Optim gaudium, infragilem omni caetera vici invictum, sanguine hircino rumpente, quaeque alia in suis dicemus locis, paria, vCl maiora mira. Tantum venia sit, a minimis, sed a salutaribus ordienti, Primumque ab hortensiis. II. 1. Cucum tui silvestrem esse diximus, multo in- seu magnitudinem satiri. Ex eo lit medicamentum

quod vocatu P elaterium, Succo expresso e Sem in .

Cuius causa nisi maturius incidatur semen, exsilit, oculorum etiam periculo. Servatur autem decerptus una nocte : postero die inciditur avundine. Semen

eonfricatus ae pertinetus serrum non trahat. Albertum lamera Magnum seimus ita sensἰ,se, M isertit. lib. II . traci. 2, e. M, et ante eum Zoroastrem in Ceop. lib. XV. e. , et Iob. Tgetton Chi liail. 4, Dist. 440. u. 467. Sed illud haud dubie nune Pliamius speeiat, quod alibi planius expressit . Nempe lili XXXV l, eap.25 risitas rarius, inquit, in etidem Ao-rhiopia non praeia mons gignia Dρi

λεγομεvov ελαet tuu ἐκ του καρπούτων σtχυωω σνευtiorat, ole. tibi paratidi ideira artificium fuse edocet. quod a Plinio paulo eontractius. II. si matti ius. Ante nimirum qilammaturitatem sit assequvius. Nam si maturitas exspecletur, tum iactu vel impulsu tenuissimo pediculus ei cuia mini destitia;i. Leici ostiolci statim internus humor summo eum impetu.

una eum semine eiacula ur. Cucumimasininum ante ut reete Angri illara.

Part. 44. p. 29 . Vidimus in II riri Ilegior est ei in Εysletensit a Dodonaeo pingitur, p. 652. u. Getiliaris etiam perietilo. Nam quume,,ilii a pedieulo, acrem succumoni illit, qui oeulos contactu laedii.

D L. Set mr autem. Diosc. l. e. Il.

Semen O tie, etc. Ad hauriendam protinus succi abundantiam, quidam

492쪽

qtioque cinere conspergitur, ad coercendam succi abundantiam : qui expressus suscipitur liqua caelesti,

atque subsidit: deinde sole cogitur in pastillos, ad

magnos mortalium usus. Obscuritates ut vitia oculo-1rutri Sunat, gena Dumque hulcera. Tradunt hoc succo tactis radicibus vitium, non attingi uvas ab avibus. Radix autem ex aceto cocta podagris illinitur, succo quo dentium dolori medetur. Arida cum Pesina impetiginem et scabiem . quae psorum et lichena S Vocant, parotidas et panos sanat, et cicatricibus colorem red-

sit Dioseorides, cribralcis cin res humi inspergunt, et medium cavantes triplieatum linteum obtendunt, per quod elaterium cum humore suo dinfunditur. Id autem aleeatum in pila contemni. Longo aliter haee Plinitis. DAL. - Semen More. Semen iterum pro fruetu usurpat. Nune Dioscorides parunt ab eo di redit. Η an. 'a onetisti. Diose rides segminaeethro iam illisa, aqua dulei persun- dii , et rursum exprimit, tollesque Postea Iavat, quoad innatans aqua pura maneat. Da L. Ohs ritates. Diosc. l. e. II. Minae titium. Di se. lib. IV, eap. 454; Mareeli. Em p. e. Iovi, p. 25s; Pliti Val. lib. Ili, e. M. Apuleius, e. cxxii. iii. 3r Ad nemorum dolorem erpo gram. Getimeris siIDtitiei radieratri otii euiarii pondo tristis dem esod tertias. et exinde pertinetes, stina Biam . Et iit. 4r tam aeero Meoelia radix utilit contra mutigram. Accepere isti a Glso, IV, 24 inrevortet voragia , Miae in aquiam calidam demirimis, in q- eti meris si estris radix de etia sit. Il. Arida eum resina. Dioscorid. l. e. Nετα ρητ αγος τερες υθιυκc. Aridam aulem radicem intelliget ζηρα δἐ χαι siti ἀγρους, , xat DTr. Vacσαηγti. Adde et Theophr. Hi,t lib. IX, e. 40. U. iae ρ viciam. τώοα seati ei geniis

est, eorpriris suillitiam etalem varia erosione depascens, sui tam saque magis quam squamosa ex se remitteras.

Vulgo, io vnni Mim m. . At at χηυ imp liginosi morbi genus, quod mera tagram Latinos vocasse Plimus auctor est, lib. XXVI, e 2, foedo paritereti is sursura tritos primum viillus. de itido vorci et colla, poclusque et manus occi panie, oculis tantum im inutii bus Martiat. lib. XI. e. 99i Neerriale mentum. sordidi o Ilehenes Gali s. durire suritieus . II. Porotidas. Daesti et c. Ttim res re pentinos αδ nti utis innatos, Prim Maset Oeamns, ἱnquii Theod. Pri,ei . lib. I e. 8. de parotidibus. Galli, parotide. ΗARD. Panos sanat Τα φυματα , τα πολυποεiδῆ, tumores patii similes, sub Lucilius et auribus, ae inguinibus Nonius in optioue t Qui me misertim

miseriorem re Midia, qtiam Pantis Uae m. D L. - Et rianos. Diosc.ρiqetret. Φύμα tumor Pst praeter nati -rtim oborius iri quaeumque corporis parte, eum inflammatione: et hos appellant aliqui panos. Celso, lib. V. e. 25, panus dicitur lumi r non alius,

493쪽

dit. Et soliorum succus auribus surdis cum aceto instillatur. III. Elaterio tempestivus est autumno; nec ullumox medicamentis longiore aevo durat. Incipit a trimatu . Si quis recentiore uti velit, pastillos in novo sic tili igne lento in aceto domet. Melius, quo vetustius: suitque iam ducentis annis servatum, ut auctor est Theophrastus. Et usque ad quinquagesimum lucernarum lumina extinguit. Hoc enim veri experimentum est, si admotum prius quam exstinguat, scintillaro Sursum ac deorsum cogat. Pallidum ac laeve herbaceo

ac scabro melius, ac leniter amarum. Putant conceptus adalligato semine adiuvari, si terram non attige-

latus, in quo quiddam pustulae simile est. Sunt qui φυγερ os rei graeee velint, et a phymale disserte. Vide

reaeum in Def. med. Apuleius. eap. exm , tit. 3 , pro patiis tumores dixit. IIa D.

ώtHγιαις. Sic et radieis sumum ad scinitum aurium emendandum proin

Letitur titilumno furitis r e n enim optimvis ad elaterium erantinuandum. H. - Sie ex MSS. emendau. Ilarduin. eons. Chisle . Miseriam tempestio Cronouius et al. ED. P.

Atittimno. Nam planta Augusto sciret, Ductus autem septembri persei

tur. DAL.

IVM titium ex medieamentis longioraniso diarat. Theophe. Hi,t. lib. IX, e. 4 4. DAL. A trimalia. Dioseoridea in prologo praeter veratrum nigrum et album , alia medicamenta scribit inutilia emea trimatur elaterium vero a bimaiis ad decennium utile esse deieetionibus.

Thoophrastus. Nune est in His . lib.

Sie Dioscorides, lib. I v, eap. 454,

eandidum ae laeve, gustuque amarum ἰδευ κου , .a ou , προυρρταtev γε ratanteponit alteri quod scabrum est . et poreaeei herbidive Gloris: To μευτοι πρασίζου, και τραχυ , φαυλ v. NA n. Pul e eonemrtis adnuigato semine aditiDari, si terram non vittigeris. Et

494쪽

rit. Partus vero, si in arietis lana alligatum inscientis lumbis fuerit, ita ut protinus ab enixu rapiatur extra domum. Ipsum cucumim qui magnificant, nasci praecipuum in Arabia, mox in Arcadia, Cyrenis, alii tradunt , similem heliotropio, cuius inter solia et ramos

provenire magnitudine nucis iuglandis. Semen autem osse ad speciem scorpionum cauda replexa, sed candida Aliqui etiam ab eo scorpionium cucumim vocant, efficacissimum contra scorpionum ictus et semine et elaterio . et ad purgandum uterum alvosque. Modus

Pontione virium ab dimidio obolo ad solidum. Copiosius necat. Sic et contra phthiriasim bibitur , et hydropises. Illitum anginas et arterias cum melle et oleo

vetere Sanat.

Similem heliotropio. Trie eo ni is mirum, sive seo iuro heliotropio, de quo lib. XXII, eap. 29. IIaee vero non de eucumere quovis, sed de Arabico, Areadleo, Cyrenaicoque accipienda sunt. H. Semem Semen eueumere illo pere

lov. . . rinios γαρ nobis xi,λυου ἐπιφέρr . II. Hubiasin. Φθυρίασις, pedieularis morbus est, in quo pediculi aeervatim per eulim erumpunt. Gignuntur vero ii non supersiete cutis, ut suris fures: sed in eius profundo . inquit Corraeua in Deiana. med. II. Ea bdropiaes. NM. Omnes, hΥ- invitas. Sed M. Vises legi structura orationis iubet. Est autem hydrops mortitis, quem Latini aquam

interetitem voearate eius tres species

Colius desinit, IlI, 2 s. H.

tammodo ea rufior eat. caelera non se

Anginas. Norbum siue tum gravissimum. Plautus in Nostellar. In anginam ego nunc me Melam Merti, ia ne viae itii Fauera preM--, atque en em scelestam Mimiavit ieem. Luei-lius apud Nonium, Insperago aliis, quem tura angina Matidie hora. D L. Et arierius. Hoe est, fauera, angina

495쪽

IV. u. Multi hunc esse apud nos qui anguinus

Vocetur, al, aliis erraticus, arbitrantur. Quo decocto Sparsa niti res non attingunt. Idem podagris cum articuli morbis decoctum in aceto illinunt, praesentaneo remedio. Lumborum vero dolori semine sole siccato, dein trito , tviginta denariorum pondere in hemina dato aquae. Sanat et tumores subitos illitum cum lacte mulierum. Purgat eas elaterium : sed gravidis aboetum facit. Suspiriosis prodest. Morbo vero regio in nares Coniectum. Lentigines ac maculus e facie tollit in sole illitum . . V. Multi eadem omnia salivis ait Pibuunt. Magnum

etiam in eis momentum: namque et eorum Semen ,

quantum tres digiti apprehenderint, cum cumino tritum, Potumque in vino, tussientibus auxiliatur. Sed et phreniticis in lacte mulieris; et dysentericis acetabuli mensura. Purulenta aute in ex Spuentibus, Cum cumino pari pondere, et iocineris vitiis in aqua mul-

scilicet ei suffocatione spiritus laborantes. In saueihus enim aspera arteria est . quae spiri ius conceptae ulum, quo vos editur. II.

IV. Qui tinguinus. Cueumis sexuosus Lobelio, a quo pingitur in Observat. pag. 363 , ita dietus a figura fruetus, qualem in Horto Regio vi

dimus. Nann.

e. 45, tormina esse consueverunt, δυσευτερια graeee voeatur. Intus in is testitia exhulcerantur: ex his cruormatiate istiue moda cum stercore

aliquo, semper liquido, modo cum quibusdam quasi mucosis excernitur rinterdum simul quaedam carnosa descendunt. Frequens deiieiendi ei piditas, dolorque in ano est, ete. ii Plin. Valer. lib. IV, cap. se Semen eti-meris .hsenterteis ea Iacie milliariae trahesi mensura datum Prodest. H. - Purulentia. Plin. Val. loe. cii. ad

496쪽

sa. Urinam movet ex vino dulci, et in renum dolove clysteribus simul cum cumino infunditur. VI. Pepones qui vocantur, refrigerant maxime in cibo, et emolliunt alvum . Caro eorum epiphoris oculorum aut doloribus imponitur. Radix sanat hulcera Concreta in modum favi, quae certa vocant. Eadem Contrahit vomitiones: siccatur, et in sarinam tusa datur quatuo P obolis in aqua mulsa, ita ut qui hiberit, quingentos postea passus ambulet. Haec farina et in s megmata adiicitur. Cortex quoque Vomitionem movet, faciem purgat. Hoc et soli a Cuiuscumque sativi illita. Eadem cum melle et epinyctidas sanant: cum

Dioel f item Carvstius . de luenda aletudine, lib. I apud Athen. lib. II . pag. 68, euelamim elietum adciendam urinam laudat in primis.

κηρία, id est, fami, inquit Celsus, lib. v. eap. 48. II.

Eiadem eoueriait Momitione. Contraria plane sentensia prius legetiatur: Eiadem contra Momitiones sicca tir

uisid igitue illa sibi xolutii , quae

prosime sequuntur, Cotua quoque Domirionem mo ly An non ea aperi statii sieant eamdem modδε eoritet M.

signati vim , quae radici fuerat prius attributa 7 Adde Dioseolid. lib. I , eup. 64 , tihi de pes istis saetitia ii

γAHαι ρυπtικου καὶ λαμπρυvrixὀυ προσωπου. De radice vero in sarinam lusa consentit Plinitis eum Galeno. Aesimpl. med. Fae. lib. VIII, pag. 426. Est autem σμῆγμα medicamentum ad tergendum. Vnde ei d. iiii selei tergendis dentibus sie appellantur.

IIoe e folia. Hoe praestani, inquit. nempe faciem purgatil, et solia sati icucumeris, trita et illita. II. iocetidas. Corn. Cels. lib. V . cap. 18: Pessimia pus tilia est, inquit,

497쪽

cant, Oblongam, pilosis pedibus, pecori praecipuo

nocivam. Morsum tumor insequitur , et putrescit locus. Ipse cucumis odore desectum animi. Coctos deraso cortice , ex oleo, et melle , iucundiores esse cer

tum ESt.

VII. mJ Cucurbita quoque silvestris invenitur , spongos a Graecis appellata, inanis unde et nomen ,

digitali crassitudine, non nisi in saxosis nascens. Huius commanducatae succus stomacho admodum prodest.

VIII. Colocynthis vocatur alia, ipsa plena , Sed minor quam sativa. Vtilior pallida, quando eius sunt

consumit. Cirea iam augem Nehaemens in rammatis eser et quo adaperta et, reperitur inrtis ex Leriatio muis M. Color est humori mo similis, dolor ex ea avra magnitudinem eius est: neque enim faba ea mior est. -- a haec quoque oriatiae in eminentibus partibus, es fere noemr unda nomen

'oqtie a Graecis ἡ επιυυκtic immissi tim est. Ηaetenus Celsus. Est et alia ei vota vis, de qua dicemus cap. 2 . uiam Ctim υino, eartis moratis. Plin. valer. lib. IV, eap. 45. H. Item miti edae. subintellige, morissus sanat. Multipedam . at idem eap. 20. HARP.Sepa Graeci. Σῆπα. a labe quam infligit suo morsu. in quo vis tahisea inest, ε πτιχη δυυα utc. De hae milisto peda dieetur uberius lib. XXIX, e. 39. Alius ab isto seps est, de quo Liaeanus. lib. IX, eap. 723, et DIO- scorides, lib. II, eap. 7s, serpentis nimirum genus, aut lacertae polius.

eisam. Sie libri omnes etiam NSS. Vatis et Ea voee Phaedr. Fab. I, vers. 29r Plertim a friari riatim dum semiant leMem, graMi diu ingiam alios eon melia, Et sibi nota m

Subio tellige, insequitur, ET antecedentibus1 hoe est, pellit. Dios rides, lib. II, eap 463, de eueumere salivor

VII. Spongos a Graeeis. Ita MSS. omnes . a fungosa nimirum laxitate, instar spongiae. Libri Edili, sommos.

quae vox pariter inanem et fungosum sonat. Nareeli. Empir. cap. xia r α- rtitae radia quo Graeei son ona pelliani: sorie spongon , reelius. H.

498쪽

medicinae. Ηevbacea areiacta per se inanit alvum. Infusa quoque clysteribus, intestinorum omnibus vitiis medetur , et renum, et lumborum, et Paralysi: eie-Cto semine, aqua mulsa in ea decoquitur ad dimidias: tutissimo insunduntur oboli quatuor. Prodest et stomacho , sarinae aridae pitulis cum decocto melle sumptis. In morbo regio utiliter semina eius Sumuntur, et protinus aqua mulsa. Carnes eius cum absinthio et a sale dentium dolorem tollunt. Succus Vero Cum aceto calefactus mobiles sistit. Item spinae, et lumborum, ac coxendicum dolores, cum oleo si infricetur. Praeterea , mirum dictu, semina eius si fuerint pari numero adalligata febribus, sanare dicuntur, quas Graeci periodicas vocant. Sativae quoque rasae succus tepefactus auribus medetur. Caro eius interior sine

aut vinum dulee vetus seminibus ea mptis insundit, et colatum per Panum vinum, taliaetumque hibendum dati Paulus passum, Diose rides mulsum aut passum ineoquit, et

sub dio reseἱgeratum hibi praeeipit.

Ttigissimo. Ita eod. Chimeti et alii iquae leelio ut nobis magis arrIdeat, quam quae recepta hactenus, sic rus sienti infundutiae Molis qualtior , saeit ipsa orationis series . et medicinae ratio. HAED. Carnes eius. Deeoqui in eum usum eum Melo, nitroque, iubet Dioscor.

lih. Iv, eap. 478. H. Meetis. Plin. valer. Iib. I, cap. 66.

Item aptane. His vero morbἰs non mecum prodesse , sed semen eoniri istum , Marc. Emp. prodidit, eap. xxv.

At sueeum Calenus quoque isebiadi eis utilem fatetur, de Fae. Simpi med. lib. Vll, et Dioeoria. 1 . citat

Priari rea. Superstitiosum. H. G ut prelodiam. Daριωικοὶ πυρετοὶ , febres cireulares, febrium eir. Iius, s res reduees. quae certis statisque diebus recurrunt. II. Miloae quoque. Ita Dioseor. lib. II eap. 62; Nareeli. Empir. cap. I x, et Plin. Val. lih. IV, e. 6, ubi eius rei auctorem Calenum laudat. Galeni loeus est e lih. VII de alim. Fae. Meth. Larg. eomp. xamet M auri.

Iaa G tumorem , et .lolorem sine hia..eere, modest eti Hilae ramenetorti

succus emens perur ilem in foram ris dolentis infusus. H.

499쪽

semine, Cluvis pedum, et suppurationibus . quae Graecia vocant apostemata. De COCtne autem univerSae Succus,

dentium motus stabilit, et dolores inhibet. Vinum cum Oa servesa tum, oculorum etiam impetus. Folia eius Cum recentibus Cupressi, contusa, et imposita: ipςa quoque tosta in argilla, ac trita cum adipe anseris

vulneribus medetur. Neg non ramentis corticis re Centes podagras resci gerat, et ardores capitis , insantium maximo. Et ignes sacros, de strigmentis, vel his im-

Galeii. iu definitionibus ait, esse transiliam eorporis ab inflammatione ad pia, . Gallis dieitue iure vostem e. II. me trae auum. Dioseo rides , loc. eii et Plin. Val. lib. I, eap. 36. H. Me non ramentis, ere. Dioscorid. Ioe. eii. ei Plin. val. lib. IV. eap 6. In MSS. Meens. Pliri. Valer. reeerat siegisse videt r. hoe est. virides. Sic onim ille lib. IV, cap. 6, de euerar. hilar Dios rides, inquit, ramen aeortieis Diridis in metirbila landite, ea que seretis sis triadi r m hiriasin lego eu Dio,eo eide, lib. II, cap. 362, sirimini) infantum etili imposilia de Altine etina polenta: PO.

Ercle neritia rati, et igni a stieris eum 'me su etii l. Vettia sunt graeei

lionem. Adust Ionem insatilium appellat idem lib. XXX, cap. 47. II.

ignes fueros. Ignis sacer moibige aus ex pustulis perexiguis in quibus seni per sere pus est, et anope rubor eum calore. Vulgo S. Antonii ignem vocant, te isti Minl--Ioine. SaepIus tamen tibi Dioseorides εουσιπελατα dieii, Plinius qui ea ii,dὰm sotii; bus hausti, saeros ignes reddit vi 2 ut aliud morbi genus intellex Moeum existimandum sit. Et in glossis sane graeci latitiis dis S s. ἐρυσιπάtae,

saere ignis dieitur. Sacer autem , hoc est, ertidelis et pessimus: quomodo Donatus ad Virgil. Aeneid. VII, v rem suere interpretatur: Vnι, subdit ille, et ig/tis sacer dicitur mor&a, qui hominem perti iose persequitiar. Virgil. Georgie. lli, nee lovga nactis ronti Tempore, contriactos artus sucer ignis ede I. Liber miraculiarum S. Theodos. At,h. Remens ἰs: Evi tempestrale Meer ignis , quem C eri e Di yelam dietini, ele. Qui eo mortiri correpti ardentes dieehatiliae olim, in Callias saepe pervasit haee lues: eui I . Geno vesae patrocinium remedium suili quare Lutetici Pnrisiorum ex structa ei aedes, Ardentium cogDomine. Qui ex hoe argumento scripserint auctores, vido apud D Cangi im, in Closs. v e aructi es. II.

500쪽

positis, vel seminibus. Succus ex strigmentis, illitus

Cum rosaceo et aceto, sebrium ardores refrigerat. Aridae cinis impositus mire combusta sanat. Ch sippus medicus damnabat cas in cibis: sed Oninium consensu stomacho utilissimae iudicantur, et interaneorum vesicarumque exti ulcerationibus. IX. Est et rapo vis medica. Perniones servens im

positum sanat. Item frigus pellit e pedibus. Αqua decocti eius servens podagris etiam frigidis medetur: et

Crudum lusum cum sale, quicumque vitio pedum. Semen illitum et potum in vino, Contra serpentes et toxiCa salutare esse proditur. A multis vero antidoti vim habere in vino et oleo. Democritus in totum eam strigmentis. IIoe est, de ra- nem frigus, eis. Se ex NSA. mentis. Hann. emend. Hard. post Pintian. Rem 'I- Meetis eae strigmentis. Dioscor. loci gus Pedite e pMAtis aquia dee rum. cii. O de x. T. E. semens. Gron. Ei vulgg. ED. P. Naee iisdem uerbis Plin. Valer. lib. Aqua de vii eius. iisdem verbis IV, cap. 6. H. Plin. val. l. e. Aqua in Dia diae ario iam ordores refrigeris. Aduia sunt, frigidis Podagris salti e fomenationem eulis in ardenti febre Buell. tam est. Dioseorid. quoque l. eit. Toapud Dioscoridem. Ego vero ambu - δε αρ φημα αυτῆς, πραγρας καὶ πω

-idiae einis impositus, Ele. Ad latis, et aliis hoe genus. verbum haee quoque idem Plin. Valer. Semen itiitum. Diose. et Plin. Val. Ill . 36. II an. ll. M. Hann. IX. Eu et ram. Plin. Val. iisdem A mvitiis inaeo antidoti iam halere, verbis Iv, 34. Η n. ole. A Di te et Dionysio, ui resere Ferniones semens. Perniones No- Plin. Val. i. e. Adde Galenum de Hii auctor eleganter deseribit hoe Antid .u, . H.

versu: Continius rimis eiacanea scissa Semoeriatis in eoitim eis auedientae inrigebant. D LM. - Perniones. Plin. Agis, etc. Ad verbum haee quoque Val. loe. eii. Nareeli. cap. xxxiv, et Plin. Val. IV, 44. Democrito Galerius Diose. Π, ε 34. Est autem pernio χι- subscribit de Fac. simp. med. VI, p. μlet bos, morbus pedum ex nimio fri- 468. Hine earmen illud in nre vulgi gore proveniens, et ealcaneum maxime murtim fame rapis, si iti Dis υisero infestans hieme: unde et nomen grae- raris. Et Sehola Salernitana : Riapaeum χhastis, perniones , et ambusta inνα stomachum, norit producere Demstigore. Vulgo, en itires. H. tum, etc. II ARD.

SEARCH

MENU NAVIGATION