장음표시 사용
591쪽
Hic tamen timor, qui exercetur per modum terrori inuasoriis cuiusdam, aut sensus naturalis, non est neque laudabilis', neque vituperabilis in nobis, ex nostra si quidem electione non prouenit: est nihilo minus essectus optimae causae, S c sa optimi effectus: prouenit enim ille timor ex notitia naturali, quam DEus de sua prouidentia nobis communicat,1 nos cognoscere facit quantopere dependeamus a summa,&absoluta eius potentia, nos inuitando, ut eam imploremus. Quid multis p in anima fideli timor hic constitutus plurima ibi operatur bonia. Christiani inter terrores & consternationes, quas tonitrua, tempestates, aliaque pericula naturalia illis incutiunt, inuocant SAc RuM Issu & MARIAE NOMEN, muniunt se signo crucis, in genua ante D s u κ se proste nunt,&quam plura mox actus fidei, spei & religionis exercent. Gloriosus S. Thomas de Aquino, cum naturaliter subiectus esset terrori, qua do audiebat tonitru , solebat per modum orationis iaculatoriar pro nunciare diuina verba, quae Ecclesia summe aestimat: VER BuM cARos Acrv M as T. Vi istius timoris amor diuinus persaepe facit actus com
At alius est timor , qui originem habet ex fide, quae nos docet &post vitam hanc mortalem esse supplicia horribiliter aeterna, vel aeternaliter horribilia pro iis, qui in imindo hoc diuinam offenderint maiestatem , &hinc decesserint ea sibi non reconciliata; & in hora mortis animas iudicio particulari esse iudicandas, & in fine mundi resuscitat ac in corpore comparituras, ut iterum iudicentur in iudicio uniuersiali. Nam istae veritates Christianae, Theotime; cordi humano, dum eas considerat, horribilem incutiunt Timorem & tremorem. Quis enim sibi
repraesentans horrores aeternos, ex eorum apprehensione non turbetur
&contremiscat Quando igitur hi sensus timoris ita in animis nostris inualescunta, vi ex finibus nostris exterminent, propellantque affectionem & voluntatem peccati, ut sacrum Tridentinum Concilium loquitur, sunt illi magnopere salutares. λ Mepim- ex timore tuo o D sus,Gρονενι-- η isam μωρώ, dicitur apud Isaiam: id est facies tua irata nocterruit, & nos fecit concipere & parere spiritum poenitentiae, qui est spiritus Diuitiaco by COOste
592쪽
iritu salutis, uti dixerat Psalmista: non spax ea infremiscum ab
Et si Christus Saluator, i enerit ut adferret nobis legem amoris, non intermisit tamen nobis inculcare legem timori , Timete, inquita , stam. νυρsre AF crapus I animam 'erae reor Golennam. Nini uitae per ininas stib- uersionis& damnationis egerunt poenitentiam: quae poenitentia grata fuit D Eo. In summa timor iste comprehensus est in donis Spiritus fancti, ut plures ex antiquis Patribus notarunt. Quod si timor non excludat voluntatem peccandi, nec affectionem ad peccatum, est profecto nequam, & similis timori Daemonum, qui saepe cessant nocere, timentes ne excrucientur exorcismis, non intermittunt tamen desiderare, & velle malum, quod perpetuo meditantur, similes miserabili cuipiam alligato triremi, qui vellet suum Patronum e medio tollere, cum ne remum qui- dem timore verberum audeat deserere: similis etiam timori magni ha - . '' resiarcliae elapsi saeculi, qui confitetur se D Eliu odissς, eo quod puniret iiiiit homines nequam. Certe is qui amat peccatum, Z libenter illud com- faeculo mitteret contra DEI voluntatem, esto id non velit committere, timens ε solummodo ne poenis aeternis addicatui' agitur timore seruili detestabilique: nam licet non velit peccatum exequi, habet tamen illam e Xecutionem in voluntate , siquidem vellet facere executionem, nisi timore cohiberetur, & quo minus ad effectum perueniat, vi sola impe
Ad hune timorem adiungi potest alius, minus quidem malitiosus, sed tam inutilis, quam fuit Judicis Felicis, qui audiens a S. Paulo sermones de I udicio diuino, fuit territus, sed non ideo cessauit continuare suam
auaritiam : similis etiam Balthasaris, fidem manum i m proderosam, q/ta
nec tamen egit poenitentiam. Ecquid amabo prodest timere malum, si per timorem statutum non fuerit illud euitare pTimor igitur eorum, qui velut serui & mancipia D si legem obseruant, ad euitandas Inferni poenas, est bonus; sed longe nobilior &desiderabilior est timor mercenariorum Christianorum, qui velut serui, pacta mercede,fideliter laborsit, non equidem principaliter proptaraliquem amorem, quem iam habeant aduersus suos Dominos, sed uta
593쪽
salarium compense loco sibi promissium consequantur. Vacu ita με
O quae Religio, quae apprehensio, quod desidcrium inde non oriretur seruandi diuina praecepta, ne iactura fieret immortalium praemiorum, aDEo promissorum & praeparatorum i Quae lacrymae, qui gemitus non funderentur, non emitterentur, cominiis O peccato aliquo, quo promitas a tam liberali mercede privaremur λ Tamen timor hic e sic t reprehensibilis, 11 a se excluderet sanctum amorem: qui enim diceret: nolo seruire DEo propter amorem aliquem, quo in eum ferar, sed solum ut praemia, quae ille promittit, adipiscar, effet blasphemus, praesercia S compensam Domino, bona benefactori, haereditatem Patri,& commodum pro missum Dgo omnipotenti, uti fusius ostendimus libro secundo. Verum ut caput hoc concludam, quando timemus offender DruΜ non ob euitandas Inferni flammas, vel amittendi Paradisi delicias, sed solummodo, quia cum Daus optimus sit noster Pater, ei honorem, respectum, & obedientiam debemus, tunc timor noster est filialis,
siquidem filius ingenuus non obedit Patri suo propter potestatem, qua agnoscit illum habere ad punicydam suam inobedientiam, neq; etiam quia potest haereditate priuare, sed simpliciter,quia suus est Pater,& qua-uis essetis senex, pauper,&virib' destitutus non intermitteret squali dili gentia, sed velut pia ciconia, classisteret, obsequia praestaret, omni ponsibili cura de affectione ci de necessariis prouiderer; Sicuti Ioseph videns optimum suum Parentem Iacob, senem, egentem, S sub potestatem sibi diuinitus collatam positum, non intermisit honorare, ei seruire, cumque reuerori teneritudine plu&quam filiali, imo tali, quam perpendentes apud se eius fratres, aestimaret etiam post mortem Patris operaturam , ad obtinendam omnimodam delicti sui in eum perpetrati , re
cor tactum fuit filiali teneritudine, repraesentato desiderio, & voluntata te patris sui. Illi igitur D su M timent affectu filiali, qui pure & simpliciter timent ei di licere, quia est eorum Pater suauiuimus, benignisiunus de rabilissimus.
Nihilominus quando euenit, ut timor hic filialis iunctus sit, im
594쪽
efiixtus, & maceratus cum timore seruili damnationis aeternae, vel cum timore mercenario, ne abeatitudine excidatur, manetis DEo pergra
tuc ; & nuncupatur timor initialis, hoc est timor addiscens & velut discipuli, qui ingreditur exercitia amoris diuini. Nam quemadmodum Juvenes, qui primo incissiunt equitare,quando sentiunt equum altius nonnihil saltare, non solum constringunt genua, sed& manibus apprehen dunt ephippium , ast quando paulo melius sunt exercitati, manent solummodo firmi in suo situr eodem modo Noviiij & Tirones in serui tio D Ar, quando inter assultus, quos illis inimici inferunt in principio, se velut perditos deprehendunt, non solum adhibent timorem filialem, sed etiam mercenarium & seruilem; & ut possunt, se firmant, ne excidant a sua intentione,&proposito.
ciuomodo amo acer compreἷendat I a. fructus Spiritus Sancti, eum Oecto beatitudinibus Euangelieu. '
Loriosus Apostolus Paulus sic dicit: 'um- - π Gal s
Aduerte, Theotime, diuinum Apostolum numeranis rcm I a. fructus Spiritus Sancti, eos solum pro unico seu Ponerer non enim dicit, fructus Spiritus Sancti sunt charitaS, gaudium &c, sed solummodo fructus Spiritus est charitas, gaudium &c. Ecce autem mysterium istius modi loquendi S. Pauli:
Charitas equidem unicus fructus est Spiritus Sancti, sed quia fructus iste habet infinitatem excellentium proprietatum, Apostolus qui intendit, nonnullas repraesentare per modii speciminis loquitur de hoc unico fructu, ut de pluribus propter multitudine proprietatu,quas in sua continetvnitate: & reciproce loquitur de fructibus istis, ut de uno, & hoc ratione unitatis, in qua comprehensa est ista varietas. Sicut si quis diceret, fructus vineae est racemus, nustum, vinum, aqua visae, liquor laetificans cor hominis, potus confortans stomachum. Hoc agendo non intenderet,
595쪽
dicere fructus specie differentes, sed solummodo, quamuis non sit ni puniis fructus, habet is tamen multas,& diuersas proprietates secundum quas diuersimode adhibetur. Apostolus igitur aliud non intendit dicere, quam quod fructuin
Spiritus Sancti iit charitas, quae laeta est, Pacifica, patiens, benigna, verecunda, magnanima, suauis, fidelis, modesta, continens, casta: quod est dicere a diuino amore nobis exhiberi laetitiam, & consolationcm interiorem cum magna pace cordis, quae inter aduersitatev conseruat se per patientiam , & quae nos emcit gratiosos S. benignos ad succurretidicinia proximo, per bonitatem summe affectam erga illumi bonitatem inqua, quae non est varia, sed conssans perseverans, quia nobis communicat, longani nutatem, cuius beneficio cincimur sit aucs,affabiles, di indulgentes, quantum satis est aduersius Omnes, sufferendo eorum mores, diuerissos & impersectiones, ijsque seruando perfectam fidelitatum, testis cando simplicitatem concomitatam insigni confidentia, tam in verbis quam in actionibus, vivendo ciuiliter& modeste, resecando omnes supersultates & inordinationes confusionesque in bibendo, comedendo, amiaciendo, dormiendo, ludendo, animum ultra modum relaxando, & aliis huiusmodi concupiscentiis voluptuosis per sanctam continentiam,sicut& reprimendo comprimis omnes inclinationes & seditiones carnis, per cautam & diligentem castitatem ut totus noster homo exterior occupatus sit in diuina dilectione, tam interius per gaudium, per pacem, per patientiam, longanimitatem,& fidelitatem, quam exterius per benigni tatem, mansuetudinem, modestiam, continentiam & castitatem. Vocatur autem dilectio fructus , qua nos delectat, & qua fruimur deliciosa eius suauitat , velut vero Paradisi pomo, de-ccrpto ex arbore vitae, quae est Spiritus sanctus, insitus super humanos nostros spiritus, qui & habitat in nobis per infinitam suam miseri cordiam; sed quando non solum nos delectamus in diuina dilectione, ejusque dulcedine fruimur deliciosa, sed insuper omnem gloriam nostram in illa stabilimus, ut in corona nostri amoris; tunc non solum est fluct- vitiat/ώνι nostro. sed etiam beatitudo& felicitas summe desidera bilis. non tantum, quia securos illa nos reddit de felicitate alterius vitae.
sed quia in hac mortali nobis communicat gavidium inaestimabilis valoris; gaudium ita sorte, ut aquae tribulationum,& si umina persecutionum
596쪽
illud nequeant extinguere: imo non solum perit, & non extinguitur, sed diues evadit in media paupertate, se dilatat in abiectione & humilitate, latatur inter lac rymas, sortius efficitur derelictum a justitia,&priuatum omni eius suffragio , tunc quando illam inuocat, &nemo illi eam administrat; volupe ei est compati & commisereri, dum circumdatum est miseris N egentibus; mire delectatur renunciando omnis gencris delectationes sensuales, & mundanas, ut puritatem & nitorem cordis obtinere valeat, conatur sopire bella, lites & contuntiones, corate nancre item dignitates, eaq;ώOmnia quae magni inu dus aethimat: & credit veram suam vitam ccmsistere in obeunda morte pro dilecto.
Atque ita, Theotime, sanctillima dilectio est virtus, est donum, est fructus & beatitudo, qua virtus cfficit nos obsequentes inspirationibus exterioribus, qua& DEus nobis exhibet suis mandatis & consiliis; in quo arum cxecut One adhibentur omnes virtutes ; Ideo dilectio est virtur aliarum omnium virtutum, que, qua donum, nos emcit humiles, faciles, di tractabiles, in inspirationibus interioribus, quae sunt velut mandata de consilia Iecreta D si, in quorum executione, adhibentur septem dona
Spiritus sancti,sic vi dilecti O semper sit donum donorum: qua fructus, dat nobis gustum, & deIectationem quae comprimis est in usu in vita deuota: quae in duodecim fructibus Spiritus sancti inuenitur; ideoque est fructus fructuum omnium: qua beatitudo facit, ut summi fauoris &singularis honoris loco habeamus contemptus, calumnias, vituperia &opprobria, quae nobis inferC mundus; facit etiam nos relinquere, reis nunciare, di repellere omnem aliam gloriam, praeter illam quae procedit a dilecto crucifixo. Propter quam gloriamur in abiectione, abnega-gatione, & anni hi latione nostri ipsorum , dum nolumus alias notas maiestatis, quam spineam coronam crucifixi, quam sceptrum eiusdem arundineum, & purpuram, quae ei per contemptum & ludibrium fuit iniecta, Se thronum ejus crucis, in qua de super quam crucem sacra amatores plus habent gaudii, plus gloriae & felicitatis,quam unquam Salomon in suo eburneo throno habuerit. Sic dilectio saepe repraesentatur per malum granatum, quod trais hens suas proprietates ex malo punica, dici potest virtus illius, sicut insuper videtur esse ejus donum, quod homini offert per amorem, di fructus; siquidem eo sine illud comeditur, ut gustum hominis recreet; &Bbbb 3 tandem,
597쪽
tandem, ut ita loquar cst eius gloria re beatitudo, coronam si quidem didiadema gestat capit , .ciuomodo Lu. niti amis adhibeat omnes psi'nes affectio -ncs anί , ea fg recusat ad suam obedi .
Mor est vita cordis nostri;& sicut sacoma seu pondue dat motus omnibus mobilibus horologii partibus, ita
amor communicat animae omnes, quos habet, inoturi. Omnes nostrae affectiones nostrum amorem sequuntur r& seeundum illum desideramus, gaudemus, speramuin, desperanras, timemus, animamur, odimus, fugimus nosipsos, contristamur, irascimur, & triumphamus. Videmus enim eos, qui cor suum addixerunt, & velut in praedam dederunta amori vili, turpi & abiecto taminarum, quomodo nihil desiderent, nisi quod ad obscaenum illum amorem facit, nullam delectationem habent, quam in turpi hoc amore; nihiliperant, neque desperant,quam propter xilem amorem. Nihil item abhorrent, nahil fugiunt, neque cultant, nisi id, quod ab eo amore eos potest auertere e non afficiuntur tristitia ob rem aliam, quam ob eam, quae illos sordido illo amore potest priuareta: nullam habent choleram, nisi ad aemulandum, nullos agunt triumphos, nulla efferuntur laetitia. nisi propter infamem istum amorem. Idem omnino dicenduim est de amatoribus diuitiarum, de ambitiosis, & cupidis honorum P ivus enim se effecerunt seruos&mancipia rei, quam amant: nihil proinde, quod cor in pectore, nihil quod animam in corde, nihil quod bonum aifcctum in mente indicet, gerunt, quam quod abiectum illorum amorem omnibus palam faciat. Quando igitur diuinus amor regnat in nostris cordibus, generose adinstar Regis alicujur sibi subiicit omnes alios amores voluntatis, & ex consequenti omnes affectiones illius: quia sequuntur naturaliter amorem. Deinde domata
amoruin sensualem, & reducens eum ad suum obsequium, trahit etiam
598쪽
post illum omnes passsones sensuales. Paucis, sacra haec dilectio est aqua
illa salutaris, de qua Christus dicebat, si viri Meriρ ex aqua . quam ego ἀσόσ,uo πsti, in Mornω-. Sic est, Theotime, qui habebit Ds I amorem paulo abundantius, non amplius habebit desideri uri neque timorem, neque spe naω neque gaudium, neq, laetitiam, nisi pro S propter D Euri, & omnes ejus motus in solo amore caelesti conquiescent. Diuinus, & proprius amor sunt in nostro corde, vii Iacob&Esauerant in ventre Rebeccae. Hi antipathiam S repugnantiam permagnam habent ad inuicem; unde se in corde collidunt astidire. Hinc paupercula
ut soliis D si mei amor in me regnet pacifice λ his non obstatatibus, nos animare debemus, sperantcs in verbo Christi, qui mandando promittit,& mandat promittendo victoriam suo amori: quin & videtur dicere animae id , quod, dixit Rebeccae : a gemes in tuo isero , ta duo poputi
Nam sicuti Rebecca non habebat nisi duos infantes in ventre, sed quia eκ duobus istis nasci debebant duo populi, dictum cst, eam habere duas gentes in ventre: ita anima habens in suo corde duos amores, habeo consequenter duas magnas, colonias motuum, affectionum N pastionum. Et sicut duo isti Rebeccae infantes per contrarietatem suorum motuum magnas ci comi uisiones & dolores in ventre creabant, ita animae nostrae amores, magnos cordi nostro pariunt dolores & inolestias. Et sicut dictum fuit, quod inter duos huius matronae infantes maior seruire de- heret minori; ita etiam statutum & ordinatum fuit, ut unus E duobus cordis nostri amoribus, sensualis scilicet seruiret spirituali, id est, quod ainor proprius seruiturus esset amori diuino. Verum, amabo, quando maior natu istorum Populorum, Qui erant in ventre Rebeccae, seruiuit minori Id certe non fuit, nisi postquam Dauid bello subiugauit Idumaeos; & Salomon iis in pace imperauit. O quando eri e tempus illud, quo amor sensualis seruiet amori diuino ρ Throti me, erit, quando a
mor armatus usque ad Zelum per digerid, m 'Muo riuri iunarrapuer e ,
nostrasque pactiones sibi plane subiecerit, ac per moliticationcm mancipauerit. Et hoc multo in igis fiet, quando in supremo caeloriun domicilio amor beatus animam nostram in omnimoda pace possidebit. Modus autem, quo amoc diuinus subiugare debet appetitum se i sualem,
599쪽
Ralem, similis est illi, quo Iacob Patriarcha vliis est', quanqoFλ' praesagio Δ principio eius, quod postea eue n ire debebasi d egrec fidiis E matris utero, plantam pedis tenebat inabu, quasi alinendum, divaricatis eius pedibus, & siupplantandum, sibique sub Iselὲh-dum; vel, ut dicitur, per pedem tenendum eo modo, quo tenetur accipiter, cui Esau, ut venator,&homo turribilis, erat similis. Ita omnino i mor diuinus videns in nobis nasci passionem aliquam, naturalem, cito eam apprehendere debet per peciem, & redu)ςrε in Istruitutem, quae illi est proprial Sed quid sibi vult apprehendet dem λ est illam ligare, & ad seruitium beneplaciti diuini adducere. . a
mae & qualis igitur methodus tenenda cst adireducemus .agΘctiones&passiones ad obsequium diuini amoris ὶ medici mellio iaxioma hoc perpetuo usurpant: eo nιraria contrarii ει γηι ὀ sminti autem celebrant sententiam axiomati medico F pl39c dicunt: similias nDνrsimilibus. sed quidquid sit de boc, Alam avebui duabus propelli lumen stςllarum et obscuritMessi licet. O , aes, & magno.soli hui' μα. 9M vel ijs opponendo passionescontrariasῆ vel certe sis ore nendo maior resalectiones eiusdem generis cuius illae sunt. Si milis suggςxρς ti A iquaepiam spes, ista hac repressione possum eius imputumi Rhib& vires infringere: Ο homo insensate, super πιι α bricas tu istam stem nonne vides, quod m gnus uua tu quπν eam quesit obnoxius morti, at q. t. t oon nosti tu ι- tot ff., a se mi ta itifidelitatem humanorum iugeniorum Cor Ulμά α -- - .fρὶ pdis acpraesumis tuum esse, cras alim mortalis adse,. ρ .se igitur stem repanis tuam Possum etiam resistere huic vanae spei ci ςi opponendo spem longe solidiorem e Spera in D EVM, O anis a me en ut
qui soluit pedem de laqueo venantium ; nemo unquam in eum seis is ia. γ fusio est: acta proinde cogitatum tuum metiam possum expugnare desiderium mortalium per contemptum , quo dignae sunt, vel per desiderium
600쪽
eteram aeternarum. Et hoc modo amor sensualis & terrestris prosterne- eur per amorem caelestem,vel sicuti ignis extinguitur per aquam, ob eius qualitates igni contrarias, velscut extinguitur per ignem caelestem ob sortiores,&praedominantes eius qualitates. . Christus Dominus utitur utraque methodo in sanitatibus spiri malibus conserendis; sanat suos discipulos a timore mundano, im primendo eorum cordibus timorem illo longe superiorem: Noduo ελ
ab humili nimis laetitia, ijs demonstrat sublimiorem: Nolite, inquita,
μινa με is eia.. Et ipsemet etiam reiicit laetitiam per trillittaniarma sum σοι riderari quia si μνάν. Sic igitur diuinus amor supplantat & subiicit affectiones &. passiones eas a fine,ad quem amor proprius eas ducit, auertendo, &ad sitam praetensionem spiritualem conuertendo. Et quemadmodum arcus caelestis tangens aspalathum, ei tollit odorem, &alium elimpertitur excellentiorem; ita sacer amor tangens nostras passiones, ab ijs tollit finem terrestrem , &iisdem imprimit caelestem. Αppetitus comedendi plurimumefficitur spiritualis, si antequam exerce tur, ei inseratur motinum amoris. Hemi Domine mi, non ad obtemperandum & latisiaciendum misero ventri, neque immortificato meo appetitui , ad mensam me consero ; sed iuxta tuam prouidentiam ad compus hoc , quod mihi dedisti , subiectum humanae miseriae, sestentandum. Omnino Domine mi, quia ita tibi placinta. Si spero subsidium ii quopiam meorum amicorum . quidni, loquar sic Domine, vitam noviam creasti, & creatam stabiliuisti, ut unus ab altero subsidium, solatium &consolationem petere, & accipere posset; quia ergo sic tribi placuit, v-tar hoc homine, cuius amicitiam mihi tribuisti ea intentione. Iustan est aliqua causa timendi tu vis, o Domine, me timere, ut media conuenientia eapessam ad euitandum hoc inconueniens; lubens id faciam Domine, tuum siquidem beneplacitum hoc petit. Quid si timor sit excessivus eheu, Pater aeterne, quid timere possunt filij& pulli, qui sub tuis alis vivunt & proteguntur quod bene vertat,saciam quod est con-Meniens ad arcendum malum, quod timeo: sed post hoc, Domine. tuus Ccec sum