장음표시 사용
401쪽
D E R E M I T A R I. 36'ae non lacessiti: Consul Appius Claudius in forum adduxit: atque spectante Populo & approbante,virgis caesos securi percuti iussit. Obsidum iurisdictio G animaduerso , s eorum quibus dati fiunt, non qui dedere. IIII. Ex Tito Liuio, lib. v. deca. III. Ρ Η ' L E A s Tarentinus, clim iam diu Roma per speciem legationis esset, aditum sibi ad obsides Tarentinos inuenit. Custodiebantur in atrio Libertatis,minore cura: quia nec ipsis,nec ciuitati eorum, fallere Romanos expediebat. Hos crebris colloquiis sollicitatos, corruptis AEdiluis, clim primis tenebris custodia eduxisset, ipse comes occulti itineris factus, profugit. Luce prima, vulgata per urbem fuga, missi qui
sequerentur, compraehesos omnes retraxerunt.
Deductos in Comitio, virgisque caesos approbante Populo,dc faxo Tarpeio delici placuit.
Imprius in legibus quam in armis esse oportere. I. Ex Plutarcho, in Arato. DIur Niss I ME Ennius,dum etiam tune vi omnia geri conqueritur:
Pellitur e medio sapientia, i geritur res. Spernitur orator bonus torridus miles amatur:
402쪽
Non ex iure manu consertum sed mage ferro Rem repetunt regnumque petunt: dunt olida τὴNon ne maiores Graeci & Latini. nam quae sunt etiam belli iura sanctissime ac religiosissime obseruabat: videlicet uti res prius per Foeciales& oratores bonos repeterent Verbenarium clarigatu mitterent res raptas clare repetitum: deniq; ante omnia vicinos populos iudices controuersiarum suarum admitteret,quam ferro &igni rem agerent. Huius tantae moderationis exemplum est in Achaeis. Hi cum initam soci tatem cum Argivis,ultro ac temere bello laces.sentes,violassent:in ius vocati coram MANT
NIENsIBus, forensem concertationem non
recusarunt.Igitur quanquam id a se, Argivos ab Aristippi tyrannide liberandi caussa, communique studio totius Graeciae libertatis factum esse
dicerent duce & suasore Arato. tamen rupta s dera, pacem infractam quae tum inita erat cum iam essent Argivi sub Regibus, negare non poterant. Ergo Achaeos grandi pecunia multari placuit.Non expenderunt eam inviti, armaque legibus cedere aequo animo tulerunt. II. Ex Diogene Laertio, in Pittaco. DIsCEPTA RVNT etiam Athenienses cum
Mitriensis,de possessione agri, Periandro iudice atque arbitro controuersiae. Poetarum auctoritas Nalet etiam in iudiciis. Exsimimiudine legi moris,origo oe cognatio praesumitur.
ΙIL Ex Plutarcho, ibidem .& Diogene Lae
403쪽
DEAERE MILITARI.tio, in Solone:& ex Strabone, lib. l X. ID EM Iegitur de Atheniensibus &Megarenis sibus: inter quos summa cum esset de Salamine insula contentio, tandem pro Atheniensibus, Solone:pro Megarensibus, Herea causam dicentibus coram Critolaide, Amomphoreto, Hyps chida , Anaxitate, & Cleomene Lacedaemonii sumptis arbitris,insula in Atheniesium es e pronunciatum est, postquam id Solon ita esse persia sit & Homeri versibus,& hac potissimum ratione, qu bd qui insulam habitabant,in sepeliendis suis,ritum Atheniensium non Megarensum sequerentur, ut, sepulchra ad Orientem posita, corpora ad Orientem solem conuersa, insiculptaque familiarum nomina. itaque videri ab his deductam Coloniam,quorum adhuc Iegibus ac
Posremo cum im sit etiam in armis id nisi austicato geri non licuisse. IIII. Ex Cicerone, lib.I r. de diuinatione:&Valerio Maximo, lib. I. P. CLAvDIus, Lucius Iunius Consules, neglectis auspiciis quorum ideo fuit obseruanti L. tima Romanorum antiquitas,quod genus omne Reip.constanti religione erga Deos augeri atq; retineri, ut si qua alia re maxime, sibi persuad rent) nauigauerant, & classem tempeilate amiserant.Ηoc nomine P. Claudius, Populi iudicio damnatus est: alter sibi ipse mortem consciuit:
non quod insalicirer pugnassent, sed quia cotra A et auspi-
404쪽
auspicia. eoque Reip. patriaeque suae ritus ac ve- teres ceremonias repudiare,religionem,cui parendum suit, negligere viderentur.
V. Ex Appiano, lib. I r. bellorum ciuilium. IDEM A. Gabinio accidisse fertur, qui postr mis quoque temporibus Pompeio Magno solo Consule,ob neglecta auspicia,& quod aduersus quam libri Sybillini suaderent, cum exercitu in AEgyptum profectus esset, damnatus est.
Bellorum sua quoque iura,suas quoque leges esse .praeciapuam hanc, Ῥι occis a suis sepeliantur. VI. Ex Valerio Maximo, lib. I x. cap. y I i a. ATHENIENfEs decem Imperatores suos,& quidem a pulcherrima victoria redeuntes,c pitali iudicio condemnarunt, quod militii co pora,lrcet maris saeuitia interpellante,sepulturae non tradidissent. id enim nullo modo nec pie
negligi ac praetemitti posse, quod esset in more
totius Graeciae, solatio parentum, vivorumque emulationi. Hanc alteram,ot fadera struentur.sed an etiam fra dulenta
VII. Ex libro, qui inscribitur Iosue, cap. IX.& ex Iosepho, lib. v. antiquitatum. GABAONITAE veriti potentiam atque eXercitum Iudaeorum,quos sciebant ad suam Cana-nsorumque omnium regionem occupadam,accessisse: missis legatis ad Iosue ducem aliosque principes, quasi e longissimis terris ad societatem de
405쪽
D E RrE M I t I T A It r. 373 tem& amicitiam conciliandam aduenissent,moti celebritate nominis Ebreorum,modo ipsi suis legibus relinquerentur:id a Principibus Iudaeorum adhibito iureiurando obtinuerat, societas. que ac foedus a Populo confirmatu est. Sed cum triduo post, fraus ac fallacia apparuisset, qua vocati in ius Gabaonitae necessitate tuebantur: visum est tamen,iusiurandum seruari oportere, ita ut nihilominus Gabaonitar, non liberorcm, sed tanquam seruorum loco essent. Itaque certo
labori veluti poenae inter Ebreos addicti sunt: eam sere conditionem nacti, quam & Ilotet quondam apud Lacedaemonios. Qui nomina dare militarepossunt,uel uouseruis tique olim non licuisse.
VIII. Ex Dione Nicaeo, lib. x L VII LS E M P Ε It graue crimen habitum est, dare se militem,cui non liceret: quod augebatur ut in caeteris delictis dignitate,gradu, specie militia . Itaque serui apud Romanos, quemadmodum nullius alterius ciuilis iuris suere participes: ita maxime sent ab omni militia prohibiti: adeo utS qui status controuersiam pateretur,quamuis reuera liberi essent, tame per id icmpus nodaeneis militiae dare non liceret. Quod si penuria hominum aliquando factum est, quemadmodum Lacedaemoniis :ad Messeniam, Romanis bello Punico accidit, ut ad supplementum seruis v--terentur: prius manumitti quam milites fieri ylacuit. contra leges igitur, & tum cum Anto-
406쪽
3 4 Dac RETOR vM LIBER ILnius, Octauius & Lepidus Rempublicam obtianebant, de seruo qui inter milites ac numeros depraehesus est, ita supplicium sumi placuit: de rupe Capitolina deiici, manumissione tamen
prius intercedete, quo magis eum dignitate ab qua statutum esse videretur. Ab iis quae armorum occasione gesa transactasunt,rsbus postea pacatis facile receditur. IX. Ex Appiano,lib. v. bellorum ciuilium:&Paulo Orosio, lib. v I. cap. X X. ICTo antea scedere cum Antonio,Octauio,Lepido, ac Sexto Pompeio, conuenerat uti omnes
serui qui vocati ad libertatem, a dominis aus gerant, atque iii exercitu Sexti Pompeii militassent, hi manerent in libertate . nec non istud foedus ratum habuerat Senatus, eosque seruos nominat rei liberos esse decreuerat. Nihilominus tamen Augustus victo Pompeio, aliisq; omnibus Imperii aemulis, generaliter edixit,ut per Omnes Prouincias simul ad unum diem fugitivili sic manumissi,compraehenderentur,vinctique
Romam remitterentur.Itaque adductos triginta millia seruos dominis suis restituit . quod si nulli essent qui hos sibi tute vindicaret, suspendi iussit.Neq; nocere quod a Senatu manumissi videretur: quia id non ius , sed vis & iniuria sit, vel acclamatione Populi, vel discessione Senatus seruum alienum inuito domino manumitti: maxime qui nulla re bene gesta praemio di nux sit: imo vero qui poenam mereatur.& quia iugi-- tiuus
407쪽
DE. MILITARI. 37stitius, & quia contra veterem disciplinam, nomen militiae dederit.
Dignitate auigradu, seruus quisuam eonditionem c lauit,libertatem non acquirit.
X. Ex Xiphilino, in Domitiano. DOMITIAN vs Imperator Claudium Pacatum etsi Centurio fuerat, domino reddidit, quod eum seruum esse constaret. Adpoenamsusscere seruus1ponte nomen suum dederi licet in numeros nondum relatus sit.
X I. Ex Plinio Secundo, lib. x. epistolarum. C v M inter tyrones Sepronius Celianus duos seruos inuenisset:re CatoPlinio Procosuli nunciata, ideo Plinius supplicium distulit, quod ii
nondum sacramento militari in numeros & ordines distributi essent. itaque non videri militasse, nec aduersus disciplinam offendisse. Ergo consultus ab eo Imperator, rescripsit, his verbis: Traianus Plinio. Secundum mandata mea se - μcit Sempronius Caelianus, mittendo ad te eos μde quibus cognosci oportebat, an capitale supplicium meruisse videatur.Resert autem volun- cctarii se obtulerint, an lecti sint, vel etiam vica- certi dati. si lecti sunt inquisitor peccauit:si vicarii . dati, penes eos culpa est, qui dederiit: si ipsi non ceincerti suae conditionis,sese obtulerunt, animaduertendum in eos erit. neque enim multum in- cc
quod nondum per numeros distributi ina 4 sunt,
408쪽
DECRETO RVM LIBER TI.di, sunt. Ille enim dies quo primum probati sunt, a, ab his veritatem origuais tuae exegit. De disciplina militari. hac prima potissma in eo fuit, vi ne quis nisi iussu Imperatoris manum cum
XII. Ex Valerio maximo, lib. I I. cap. II. &Plinio,de viris illustribus. Eutropio, lib. II v c I v s Papyrius Cursor Dictator, cum ad uersus imperium eius QEFabius Rutilianus magister Equitum, exercitum in aciem aduersus Samnites deduxisset: quanquam fusis Samnitibus in castra redierat, tamen neque virtute eius neque successu, neque nobilitate motus, virgaSexpediri,eumque nudari iussit.frustraque Rutialianus cum in urbem aufugist et, Senatus,Tribunorumque auxilium implorauit. Supplicem Tribuni non tuebantur. Sed re ad Populum perducta, & patris & Populi precibus, qui pro Di cta
turae imperio cogi non poterat Papyrius cessit: hoc tame testatus antea, non poena se Fabio,sed Populo Romano &Tribunoru potestati&auctoritati concedere. Ea certe militaris discipliana est, ut qui rem a Duce prohibita fecerit, aut mandata non seruauerit,capite puniatur, etiamsi res bene cesserit. quod ideo maioribus illis primariisque viris diligentissime obseruandum esse visum est, quia sola obedientia continetur omnis exercitus: neque quis euentus, sed quod
fuerit consilium inspici oporteat. igitur quasi plus sit in imperio, quam in victoria, immoderatae
409쪽
DE RE MILITARI. 3 7 ratae sortitudinis plerumque poena exacta est. XIII. Ex Valerio Maximo, lib. I x. cap. II DPaulo Orosio, lib. III. cap. I X. N A M & duriora exempla suppetunt de Post humio taburto,& Manlio Torquato, quoru vie que, quod filii sponte,non iussit patris atque Imperatoris ad dimicandum cum hoste licet prouocante & insultate descenderant, licet eo fuso,
In re militari nefas es Nilo modo ab imperio recedere, nedum rei melius gerendae occasione quia disciplina
dissoluitur, si se miles suo Imperatoreprudcntiorem
XIIII Ex Aulo Gellio,lib.I. cap. x III. P. CRAssvs Mutianus, is qui traditur quinque habuisse rerum bonarum maxima & praecipua: quod esset ditissimus, quod nobilissimus, quod eloquentissimus, quod iurisco stultissimus,
quod Pontifex maximus: cum in Cosulatu obtineret Asiam Prouinciam, & circunsedere oppugnareq; Leucas oppidum pararet, opusqueeflet firma ac procera trabe, qua arietem faceret, quo muros eius oppidi quateret: scripsit ad magistrum αρχιτεκτωνα molis, Atheniensium sociorum amicorumque Populi Romani, ut ex malis duobus, quos apud eos vidisset, uter maior esset, eum curaret ad se erserendum. Tum
magister architectus clim resciuisset, quam ob rem Mutianus malum desiderasset:non, uti iusisus
410쪽
378 DECRETOR vM LI aER II. sus erat, maiore, sed quem esse magis idoneunt aptiorem que faciendo arieti, facilioremq; portatu existimabat, minorem misit. Crassus eum vocari iussit:&cum interrosasset,cur non quem
iusserat,misisset:caussis rationibusq; quas dictutabat spretis,vestimeta detrahi iussit, virgisque multum cecidit. Corrumpi atque dissolui ossicium omne Imperatoris ratus,si quis ad id quod facere iussiis est, non obsequio debito, sed consilio non considerato respondeat. ν
Non licet commilitoni ex commeatu redire ariue commilitone.
X V. Ex Annaeo Seneca,lib. I. de ira.DIsCIpLINA militaris hoc Cnei Pisonis iudicium si no excusare poterit, nihil crudelius, nihil usquam inhumanius inueniri potest. Quia
dam ex commeatu sine commilitone redierat.
Cum, praeterquam quod id fieri vetitum esset, eum interfecisse quem non exhibebat, apud Cn. Pisonem insimularetur: rogati aliquod tempus ad conquirendum,non dedit. Itaque damnatus extra vallum ductus est.Sed ecce,dum ceruicem
porrigeret, stibito apparuit ille commilito, qui occisus videbatur. ideoque Centurio supplicio praepositus, iusserat spiculatorem gladium condere: nec non summa cum gratulatione damn
tum ad Pisonem reduxerat. Verum ipse tribunal ascendit: statimque & hunc rursus duci iubet, quia causia damnationis commilitoni fuiΩset:& Centurionem, quia iusius occidere, Imp ratori non paruisset. De ms.