Declaratio articulorum a veneranda facultate theologiae Louaniensis aduersus nostri temporis haereses, simul & earundem reprobatio, per ... S. Paginae professorem d. Ruardum Tappaert, ..

91쪽

ab oblitis,quae citra sita culpam memoriae non obuenerunt,siue duconfiteretur:siue ante in ipsa praepara tione ad eam. Iuxta huius & sequacium sententiam lacile est respondere ad argumentum aduersiariorum. Verum altera sententia videtur multo probabilior, Augusti. pr inductae sententiς multo conformior, ratiopibus quoque quς ex his scripturis deduci possun iuxta quas nihil potest homini decidere ex inculpabili absentia externi operis, dum adest efficax delyderium id faciendi vel recipiendi, si potestas adesset. Fatetur August. candem rec5cili uionis atque baptismi causam esse: constat autem vere & sacrametaliter eos

baptizari,de quibus sententia Aug. praeinducta loquitur. Hinc detractast Leo Papa in epist xcj. His inquit)qui in tempore necessitatis, & in periculi vryntis in-Lntia praesidium pq nitentiae & reconciliationis implorant,nec satisfactio interdicenda,nec reconciliatio deneganda, quia misericordiae Dei nec mensuras pos simus ponere,nec tempora definire, apud quem nullas patitur venire moras conuerso,dicente spiritu Dei per Prophetam. Cum conuersus ingemuerit, tuncuus erit,& alibi.Dic tu iniquitates tuas, ut iustificetis. Et iterum. Quia apud dominum misericordia, & c piosa apud eum redemptio.In dispens, dis itaque Dei donis non debemus esse dissiciles,nec accusantium se' lachrymas gemitus), negligere, ac si ipsam poenitetia ex Dei misericordia credamus conceptam,di cete Apostolis. Ne lane iita Deus dederit poenitentiana vi resipiscant a Diaboli laquei a quo tenentur captiui ad illius voluntatem.Unde oportet unuOquemque Christianum conscientiae suae habere iudicium, nec conuerti ad Deum de die in diem nec satisiactioni, sibi

92쪽

AD V E R. N O S T. T E M P. H AE R E. Et tempus in sine vitae seae constituat, quem periculose H ignorantia humana concludit, ut ad paucarum hora-itai rum spatium sese reseruet incertum, dc cum possit tua pleniori iniunctione indulgentiam promereri, illius

temporis angustias cligit,in quo vix inueniat spatium; vel confesso poenitentis, vel conciliatio sacerdotis. rt, Deinde sequuntur quae conducunt proposito: verum, fui dixi etiam talium necessitati auxiliandum est: vi, nec actio illis poenitentiae, nec communionis gratias denegetur,si etiam vocis amista ossicio per indicium i integri sensus quaerere comprobentur. Quod si aliqua aegritudine ita fuerint aggravati: ut quod paulo anteposcebant, sub poenitentia sacerdotis significare

non valeant, testimonia eis fidelium circunuantium prodesse debebunt,ut simul & poenitentiae, & reconciliationis beneficium consequantur. Vide plura codem spectantia testimonia xxvj iiij vj. Certe non parum rcfert tro horum modorum contingat absolutio:certum est enim eam multo pleniorem esse, si di recte fit ex vi sacramentalis absolutionis, quam si s lom per concomitantiam talem,qualem illi intelligui. Nam si concomitantiam talem intelligerent, qualis dum dicimus in sacramento corporis Claristi per con- comitantiam feri : ut sit simul ibi sanguis & anima Christi, probabilior eorum foret sententia: ad quem modum etiam intelligendum est, quod dicit Augu stinus,Sacramentum illud dominici corporis vivifica non Elum nutrire uiuum, quia augendo seruo-atum Ex poenitentia impersed a & suificienti fuit per inum & siffcientem ad quandiata emissionem

PCCCadorum & charitatem, quae est animae vitae. Suia illi scosa etiam itici amento, extremae unctionis po-

93쪽

DECLAR. ART LOVAN. test attribui vivificatio, cum ex se non ordinatur nisi ad remissionem venialium,& reliquorum iam remis forum mortalium, per poenitentiam:& poenitentiae sacramentum. Supposita igitur hac posteriori sente

tia, quam veriorem arbitramur, argumentum non

nullam habet apparentiam,attamen non difficile erit ipsum diluere. Pro quo aduertendum iudicium Asblutionis esse iudicium gratiae de misericordiae, iudicium primum in quo directe agitur ad reconciliadum filium patri offenso,cuius arbitrio & iudicio ipse humiliter se subsicit :ideo in eo potissmii pater situ sui animum respicit, quem etiam paratisiimum pater videt ad iaciendum ea quae potest,& pro facto habe a quo faciendo per impossibilitatem impeditur. Et cum mi nister deoeat se conHrmare voluntati domini siti, ipse similiter ex eadem rationabili causa debet esse

contentus cum reo, & voluntate ac animum promptum pro facto existimare, ac abistutionis sententiam, nisi aliud obsit, pronunciare, per quam ipse nona consessis tantum, sed etiam ab oblitis sacramental, ter & directe abseluitur: quanquam .si quod nunc

memoriae non occurrit, posteaque occurrat, confiteri, dum data oportunitate debeat. Istud usqueadebuerum est,ut etiam a casibus reseruatis censeri debeat absolutus, si quae sibi confitenti ex memoria exciderunt , dum ab habente plenariam potestatem, hanc potcstatem e3ercente abseluitur,ut non amplius censeri debeant reseruati,sed possint postea, dum occur, runt, a quocunqtie proprio tamen sacerdote remitti, cui non est commisia ciusmodi plenaria potestas extendens se ad casus reseruatos. tandem causam re Ldiderunt suae sententiae praediciti patres, Augustinus

94쪽

1D VER. NO ST TE M P. HAERE. si quidem pietatis ecclesiae matris,Leo vero immensam misericordiam Dei patris. Simile comperis in foro extento. Si is qui Principi simpliciter & humiliter po rexerit supplicationem pro obtinenda remissa suorum sicinorum aliquid deprehendatur per ignorantiam omisisse,nihilominus omnium remissionem obtinebit:& inclementiae argueretur Princeps, si hac re comperta haud remissa, reuocaret, aut pro hoc facinore non a seipso in supplicatione porrecto poenas exigere quando ex verisimilibus iudicijs constare procul abfuisse omnem dolum 5 fraudem, quia non reformidavit multo maiora exprimere,& pro eis .

venia deprecari. Secudb obijciunt aduersarij aduersus 'deductionem, quam superius ex verbis Euangelicis fecimus, ex ijs colligentes consessionem esse necessa necesMMe riam ex iure diuino.Argumentantur igitur in hunc modum. Absolutio non est actus iudicialis, sed tam tum executio alieni beneficij omnibus a Deo patre propter Christum praestiti. Ruit igitur omne fundamentum ratiocinationis Papistarum ex actu iudiciali colligentium consessionis necessitatem. Respondemus ipsa verba Do. Saluatoris iuxta proprium & ger- S 4m manum sensum intellecta,hoc significare quod dicimus , & ab aduersariis citra ullam dicti sui rationem torqueri ad alium sensum. Qui enim Latini sermonis

non omnino ignarus interpretabitur remittere amnunciare remisuonem λ soluere, annunciare selationemZEt nisi iudicium requireret, cur addidisset Sal vator:Et quorum retinueritis, retenta sinit, nisi quia nolesit cos maturo iudicio diligenter causa rei ex minata,& eiusdem dispositione pronunciare, sem

95쪽

. DECLAR. ART. LOVAN. tentiam abselutionis. Aut si id minus videretur re tentionis hanc praeinterpretationem , quam quis citra ullum commentarium, cui non sunt excaecati oculi mentis illis verbis redderet. tradunt concorditer omnes patres, quemadmodum supra audiuimus Do.

Cyerianu his verbis omne iudicium quod dedit pater filio etiam a filio transfusum in Apostolos. Vnde

Do. Cypria.& Do.Hieron. abselutionem & remissonem vocant sententiam. Reliqui omnes Aligustinus, Ambrosius, Leo, Basili. Gregor per hanc potestatem sacerdotibus concessam intelligunt eos neri iudices poenitentium . Nec huic obstat quod absolutio exe-' - . cutio est alieni beneficij. Certum nanque est beneficium esse Christi, quod impertitur minister sacramenti. Hinc utrunque simul fatetur Ambrosius. Verbum inquit Dei dimitti peccata, cerdos est iudex, sacer dos quidem ossicium exhibet,& nullius potestatis iura exercet,glossa Bartholi.i.nulti sua potestate.Vertim ad larisiis. aduersus Kanc Blutionem replicat Philippus Melan cliton,in hunc modum.Remissionem quidem & r tentionem non ad liberum arbitrium ministri fieri

posse,ne iudicium serui discrepet a iudicio domini, &infidelis sit suo domino: & proinde requiri iudicium

discretionis,& etiam discussionem,qua iudi tur reti nenda ne sint peccata,an remittenda. Verum hoc iudicium debere esse circa dispositionem & qualitatem peccatoris,non ipserum peccatorum, praesertim cum nullum peccataim exceperit dominus,cuius remitten ,

di noni dederit potestatem, quantusi uis grande sit;

quantunuis enorme,dummodb vere contritus sit poenitens,id est,territus,iuxta cos, paratus credere Euan

gelio sibii applicato: quemadmodum administratio

96쪽

nem baptismi in adultis debet praecedere iudicium &examinatio baptizandi : ut supra ex Augustino induximus,ubi tamen nulla debet praecedere cognitiobrii . minum. Et ingeri potest dissicultas in hunc modum valde apparenter hidem istis verbis.Quorum remisiritis &c. luibus donimus tribuit pol statem remitten di & retinendi peccata in sacramento, poenitentiae, &ipsis tribuit potestatem eandem in collatione baptismi. Sed collatio baptismi nullum habet adiunctum

iudicium,habens necessarid praeuia cognitionem cri minum,ergo nec impartitio absqlutionis. Antecedens probatur.Patet primum ex cireunstantia textus: nam

paulo ante haec verba discipulis dicta praemisit domi

nus, Vt refert Luc. quomodo oporteat praedicari remissionem peccatorum, in nomine suo, in omnibus gentibus. Deinde ut nartat Ioan supplens quod deerat ni storiar, c.adiecit.Sicut misit me pater, & ego mirato vos, scilicet, per uniuersum orbem ad ipsas etiarn gentes , quibus oportet praedicari remissionem pec catorum in nomine meo. Et tandem subiungit haec verba,praemissa tamen infirmatione. Accipite spiritum salictum.Quorum remiseritis &c. mae omnia simul stim unum conferas, omnino videtur dominus illis

verbis dare illis potestatem remittendi peccata, non silum in poenitentia, sed etiam in baptismo : nam loquitur de ea remissione,quam etiam gentibus adhuc incredulis oportebat praedicari, csim de hac sermo mediate praecosterit. Haec autem non est duntaxat ea quae in poenitentia conceditur, sed in primis ea, in Mincipio baptismatis datur: atque hoc modo . verballia domini Saluatoris interrietati sunt plures.

Ambros libro primo se spiritu uncto capit ij.Vt pnias

97쪽

ditauimus. Item Cypria. & Ruperi. prolixe. Pro situ tione autem huius dissicultatis aduertendum est apostolis, ut praemisimus, concedi aliquam potestatem. quam nec ipsimet priusquam eis haec verba dicerentur,habebant: neque enim datur alicui quod iam habet, neque accipitur quod iam habetur . At constat Apostolos priusquam eis haec verba dicerentur , habuisse potestatem ut baptizandi,ita & remittendi peccata per baptis naxnde refert Ioan. cap. j.eos baptoetasse. Quanquam Iesus sinquit non baptizaret , sed

discipuli eius, & ut posset sorte cauillari quis, dicensibi heri mentionem de baptismo Ioannis, quod est

sessum. Constat enim hoc nemine refraganteque libet Christianum eo ipsb quo Christianus est,habo. re verum baptisma conferendi,etiam si laicus sit, imo etiam si mulier. Augustinus lib. ij. contra Epistol.Pa mentani,dicit idem: quanquam hac in re non erat au siis quicquam assertiue loqui:virum inquam ab his qui nunquam suerunt Christiani possit baptiseius dari.Nec aliquid temeres inquit in affirmandum est, sine authoritate tanti consilij, quantum tantae rei sussicit. Haec cum ita si habeant, consequitur discipulos domini per haec verba non accepisse potestatem remit tendi peccata in b. aptismate,& per consequens remis sionem & retentionem , de quibus in ijs verbis agiatur: non oportere conferri in baptismo. Causa autem cur baptismo non designatus sit si Rcialis minister est generalis necessitas, ne cuiquam desit, quod tam necessarium est,ut nisi quis ipsum accererit, non potest videre regnum Dei siue is sit paruulus, siue adul tus: qua etiam ratione placuit domino pro materia eligere elementum, quod omnibus mox ad manum parat

ri aluster.

98쪽

Α' VERA NOST, TE. M P. II AA RE.' Mparatum occurrit, id est, aquam Hinc in se om illo selenni de saptimo tu eius effectu apud Nicodemum Saluator nullum: omnino ministrum determinat , sed selum sacramenti necessitatem dicens. Nisi quis renatus suetit ex aqua & spiritusancto &c. Vbitdium tribuit aquae & spirituisanctoe & Doctores de virtute aquae duntaxat inquirunt,non de ministrip testate, ut Sanctus Augum us, Ambrosius,&c.

Hoc autem facramentum confessionis totum ministris tribuitur: non enim dicit Saluator, Quorum remittuntur peccata in terra, remissa crunt in caelo, sed quorum vos remiseritis peccata. Quae certe verba si

etiam in baptismatis remissione locu habere astruas, cons uitur nulli remitti peccata, nisi cui sacerdos remiserit: quod doctrinae priscae, & generali totius ecclesiae consuetudini & obseruationi obviat, quaeratum haset baptisera a quocunque collatum, dummodo habuerit baptirandi intentionem. Doctores autem aptantes baptismo ctiam, tendunt verba eratra proprium sensum, volentes docere quendam modum baptizandi singulariter competere sacerdotibus, nempe ex ossicio. q'emadmodum liquet ex Augusti. loco citato, ubi dicit ex ordinationis sacramento esse sacerdotibus tantum ius baptizandi, & tamen statim dicit insta. Quemlibet fidelem etiam laicum, posse baptirare: nec ab ipse etiam extra casum necessitatis

collatum debere iterari. Eodem modo intelligendi sunt Ambr. pria Ruper.& si qui sunt alij Tamen ut 'nei tutar 'unaento, supposito antecedente assi huc consequentia est inualiditi quanqua enim aequaHc pet thaec verba iniaci 'nemo baptisini βο

99쪽

, DECLAR ARM LOVΛN poenitentiaesarnen qualitas cauta de persenanim cir ca quas extendenda est absoluti cogit inducere magnam diuersitatem in modo remittendi & retinendi. Qui enim ab baptismum veniunt, sitnt cxtra familiam &ciuitatemAtque regnum Dei: & proinde non

pertinent ad praepolitos ecclesiae & regni Dei ; de lusiudicare ut pote nondum sibi stabiectis, quia nondum ecclesiae & regni Christi incorporatis Quid enim inb' hi inquit Apostolus de hs qui foris sunt iudicamΘnon ne de ijs qui intus stini vos iudicatis Θ At cum ijs qui sunt in semilia Christi certe aliter agendum est, ab ijs quos constituit dominus praepositos & iudices, hoc

ipse satis insinuando necellarium esse volenti obibnere remissionem eos adire,& causam sitam expone, re , S simpliciter pro indulgentia rogare. Eorum autem est causam diligenter examinare, & pro poeni tentis dispositione, & criminum qualitate & quanti

tale soluere,ligare,remittere, tincre, reconciliam,m- media adhibere, sitissectionem imponere. Causam cur expresse pr ceperit dominus confessionem,nempe ne extorta videretur confessio tua, cap. primo,

tis.xiiij. lib.ij. de consessione .jAt quod his verbis non velit negare confessionem , vel consessionis necessitater etiam ex diuino iure hinc liquet,quod ibidem sententia Domini Iacobi Confitemini alterutrum pecrata vestra,cum prarerisione intelligit. Nisi inquiens)e niueamini non siluabit auri. Et dominus Bernaodusi inquit. Sufficietiat thfirmauti ostendere chni; siquis vult sinus sex inquira; medie initiphnecessitas stilii p. praecipit eunt adire qui non ediat sequente medicinaeo: Similited hoc ipse , quo ordinatur tribunal aliquod iudiciaritani

100쪽

in aliquo 'regno i imponitur iacessitas incolis submittendi se illi tribunali. Nec ulla consuetudo lammonis,nec ullius intelligentiis ordo habet,ut cui commissum fuerit sententiam quempia in causa quapiam serresidem causae cognitio apertioribus verbis com mittatur Nec illa dicendo quod aduersarij calumniatur conditiones seri externi trahimus ad forum conscientiar, sed ingenitas, naturales & inseparabiles pro prietates volumus cuilibet species:naturam autem tribunalis & iudiciariae potestatis seu potius exercith huius consequitur naturaliter cognitio causae rei per accusatorem & testes. In hoc autem tribunali penes iacerdotem constituto,a supremo Rege nostro,quia Mgitur de occultis cordis ideo oportet eundem esse reu, accusatorem,& testem,tum quia occultorum non potest esse alius accusator aut testis: nemo enim nouit

qui sunt in homine nisi spiritus hominis,qui in ipsoest:

tum etiam quia & si posset esse dominus, tamen non requirit coacta sed spontaneam & vltroneam e Orbsessisnem, ita ut motus humilitate confitentis flectitur admisericordiam. Addunt aduersarij tertium argumentum Impossibile esse omnia peccata confiteri, cum impossibile sit omnium habere notitiam . Dicit enim propheta David. Delicti quis intelligit Z ab occultis is munda me domine &c. Verum huic obiectioni articulus respondet,dicens. nia confitenda,

quς post diligentiam adhibitam in discutienda constientia memoriet occurrunt .. Postremd de Nectario episcopo obhciut, qui praedecestar in episeopatu filii Chrysostomi, de quo legitur quod aboleverit conses sionem,quod tamen palam cotra ipses est,&yalde nobis patrocinat Primum enimqualis fueritNectarius