장음표시 사용
171쪽
Samb. 24shominum actiones. Caius Caligula Deos irridebat; dum tamen cinium tonaret , aliam agnoscebat potentiorem manum , a qua castigari posset. Nemo est , qui eam ignoret; neque ullum cor humanum, quod divino illo Magnete ta-etum se non sentiat: & sicut acus nautica eX cognatione quadam Naturae & consensu , Su/m μπ.υ Graeci vo. eant , in perpetuo motu est, donec se te firmet ad lucem stellae illiuS polari S , circa quam volvuntur coelesteS Orbes et ita nobis quietis vivere . non licet, donec agnoscamus Ac Veneremur increatum illud 'Sidus, in quo vera est requieS,& unde rerum omnium motus proficiscitur. Ecquis magis eo intendere debet oc
172쪽
Narchi instar Rempublicam moderatur, ut salvam in portu sistati neque sufficit, quod respicere illud se sinulet, si
astra alia vana & nebulosa contueatur ; sic enim deerra
bit a via , Reipublicae navim in Syrtes di scopulos allidet;& naufragium faciet. Populus in opiniones dispares primum , dei inde in diversa tra hetur voluntatum studia , unde seditiones orientur & conspirat ones , eκ his Idenique mutationes Rerumpublica rum & dominatuum. a Plures
Principes dissensionibus in Religione perii se vidimus ,
quam armis b Eam ob rem Concilium Toletanum V I. sapientissime OrdinaVit, ut nemini Coronae possessionem adire liceret, nisi prius dato jurejurando adpromitteret , nullum sese in regno sco tole ratuIum , qui verae & orthodoxae fidei mysteriis rite imbutus non esset. Hispania quieta esse non potuit, donec errores Arrii deponeret, &omnes Religionem Catholicam ample erentur. A quo tempore tam bene fuit universo Populo , ut cum postea Rex Wetericus eandem sectam postliminio conaretur denuo introducere , intra ipsum palatium miserrime fuerit trucidatuS. Verum non ob
stantibus quam plurimis e X-emplis similibus & eκpelientiis , fuit nonnemo, qui impie docere ausus est Principem. posse eum pro libitu Religionem aut dissimulare , aut singere. Qui eam fingit, nullam omnino credit. Et si eiusmodi fictio artificium qiioddam
est politicum, ad copulandoSanimos , & tuendam Rempublicam , multo id praestabit melius vera Religio , quam falsa r haec enim caduca est , illa aeterna , di immortalis. Multa Imperia fundata in Religionibus .falsis , sed ab ignorantia profectis, longo
tempore Deu, conseivavit, remunerando isthac latione virtutes quasdam eorum moraleg , aut cultum coecum , dc
victi mas barbaras, quibuS ipsum inquirebant; non quod hae illi gratae essent, sed ob religiosam simplicitatem , qua
eas interdum os erebant. NUn quam tamen ea Imperia diu fovit, quae magis ex malitia . aut arte, quam ex ignorantia, Religionem dissimularent. S. Isido us moliens vaticinatus
est Nat oni Hispanicae , fore ut, si a vera Religione ipsa
descisceret, opprimeretur ab hostibus ; sin in e a constanspei sisteret. contra sirpra Omne, Nationes alias evectuti iri r id quod re ipsa evenit in durissimo Arrianorum iugo .c quo opprimi coepit Hispania, eκ quo Rex Witi Ea Sum mo Pontifici obedientiam
praestare recusavit; ex eo enim tempore libertas cultuS ,& vitiorum licentia quietem publicam perturbarunt, Mperiit militare robur: quae res
illi ipsi Regi. ejusque filiis,
ac Regno graves calamitates attulit ; donec domita tandem de castigat a d Hispania errores suos agnosceret , ω Numen coeleste experiretur iterum propitium in exigua illa Christiano tum manu s
173쪽
eum qua in Rusenae montis speluncam,cui nomen de C valonga , Pelasius sese ree
perat , ubi sagittae & lapides missi a Mauris insigni miraculo reflecti in ipsos jacientes
visi sunt , eosque magno numero vulnerare de sternere. Atque ex eo tempore paulatim sese rursum erigere coepit Monarchia illa . de amirrexit quanquam post longam annorum seriem l ad eam amplitudinem , qua etiamnum hodie fruitur in praemium Constantiae suae in Religione
anima Rerumpublicarum, omni studio ad eam conse Uandam incumbere debet. Princeps. Primaevus spiritus , quem illis instillarunt Romulus , Numa, Lycurgus, de alii, qui eas instituerunt, dc erexerunt. Religio a fuit: hareenim magis. quam ipsa neces- stas copulat animos, Imperii Romani moderatores Ti- herius 8e Adrianus . proscriptis Religionibus peregrinis
dederunt operam unice, ut propriam sartam tectam co servarent, quomodo de lac
re Theodosius , de Conita tinus , sancitis edictis de poeniS contra eos, qui a fide C tholica deficerent.RegeS Ferdinandus de Isabella nunquam aliud Religionis exercitium tolerarunt; qua in re laud hilis fuit constantia Philippi II. ejusque Successorum , qui nunquam induci se passi sunt, ut ad componendas s
eis, conscientiae libertatem concederent, tametsi hae ratione dominia illa integra conservare potuissent . Ze tot arcere sumptibus , quos in ellum impendere opus fuit. Pluris scilicet Dei honorem& gloriam aestimarunt, quam felicitatem suam propriam , seeuti exemplum Iovii Fl viani , qui cum ab exercitu
Imperator acclamaretur . Imperium aeceptare noluit, di
cens , ChriItianum se esse. Iec decere, ut Imperator sit eomm . qui Christiani non essent: qua in sententia ita perstitit , ut donec milites omnes promitterent, Christi
fidem se amplexuros , Cor nam non admitteret. Qu3 quam hanc tam constantem
pietatem etiam a suis Maj ribus haereditare potuerit , eum idem illud de Rege Re- .cesvintho , b Concilium ae
Ietanum VIII. memoret. Ea in re insigne pietatis eNem
pIum Serenitati Vestrae Filio suo praebuit Parens gloriosi simus Philippus I v. Cum nim post suscepta regni gubernacula in consilio aneretur de continuandis cum Batavis etri diiciis,quo Consiliarii quidam Vehementer propendebant. ὀratione status esse aibitrati, ne aut bellum susciperet, aut in prineipio susceptae gubernationis quicquam immutaret, mox sese illis opposuit . dicendo : Nasse se hane nomini sua
natam inurere , in via horam ω- nam
174쪽
mam Paeem strvaret eum iis, qui
Deo ct Car/na sua rebelles e sent; atque inducias rupit illico. I. Propter ardentissimum hunc Zelum , & constantiam in Religione Catholica promeruere Reges Hispaniae titulum Catholicorum . quiplimum Recaredo datus fuit: uti re Christianissimorum s longe etiam antequam Regibus Francia 2 a in Concilio Toletano Tertio, & Barcinois nensi , quem titulum eonse varunt Reses si sebutus , &Ervigius, licet posteri eorum eundem deseruerint, donee Catholici titulum assiimpserit denuoRex Alphonias P cimus, ut sese ab Haereti eis & Sehi iam atteis secerneret. s. Et si vero ad Regum o fietem spectat, tueri in regnis suis Religionem , & verum
Dei cultum promovere , tanquam qui Vicarii ejus sint in
temporalibus, ut gubernationem ad majorem ipsius gloriam , di subditorum incolumitatem diligant: illud tamen sciant Oportet, non posse sese de cultu de controversiis Religionis de eidere et haec enim cura ad Caput Ecclesiae Spirituale directe pertinet, cui soli hane potestatem concessit Christus r Regibus solae Necutio, custodia, de defenso committitur eorum, quae
ab ipso decreta & ordinata fuerint. Oziam . Regem gra-
viter inerepabar' Saeerdotes ,& severe eastigabat Deus. quod incensum adolevit trcultum divinum in toto orbe Christiano vini formem esse , & unam eandemque in c. nibus partibus Sponsam, illud est, quod eius puritatem CDΠ- .servat. Brevi nos deficiet Ueritas . s unicuique Principii meam rationibus suis ac finibus accommodare liceat. In iis ProvinciIs ae Regnis . ubi attentatum hoe suit. vix hodie Religionis vestigium super est . ita ut populus miseraridum in modum confusus p a-
Religio. Distinctae inter se iurisdictiones sunt, Spiritualis& Temporalis. Haec illius auctoritate ornatur; illa vero huius se tuetur potestate. obedientia heroi ea est, qua ultro sese submittit vicario illius, qui sceptra largitur. ω adimit. Glorientur in eo licet Reges, quod statutis patriae subsecti non sint, aut Legibus alienis : attamen decretis Apostolicis parere eos Portet. Quin teneri se sciant . ut robur iis dent, & sancte in Regnis suis servari faciant rpraesertim. quando non solum ad bonum spirituale , sed etiam temporale ita expeditis . ut quod iacra concilia decrevere , mandetur executioni; neque permittant. ut ob fines quosdam particulares, decreta eorum violet aliquis . aut Per turbet in damnum & prauudicium subditorum, & ipsi uiam et Religionis. '
175쪽
suum Ciconia construit, di loei sanctitate successio nem suam reddit securiorem.
Rrinceps. qui triangulati Ecinesesiae lapidi Monarchiae suae sedi fietum supet 1truit, firmabit illud. & stabiliet. Oraci Ium Delphicum consultum aliquando ab Atheniensibus. qua
176쪽
qua ratione se eontra Xerxem tueri possent, qui cum ingenti classe mille ducentarum triremium illis imminebat, res ondisse fertur : tum eos victores fore , si civitatem
suam muro ligneo circumdarent. Interpretatus hoc re
sponmm Themistocles.dixit; velle Apollinem , ut cives
omnes naves conscenderent ;quod ubi factum, evasere siu- periores , & victoria contra classem tam ingentem potiti sunt. Idem usu veniet Principi,qui Majestatem suam n vi Ecclesiae commiserit: nam si haee, teste alio oraculo . mori incerto & fabuloso , sed divino & infallibili , submergi non potest, nee ille unquam poterit, qui ea vectus fuerit. Haec caussa fuit, cur gloriosissimi Majores Serenitatis Vestrae partem spoliorum , quae hostibus in bello eripuerant, Deo dicare suerint soliti, tanquam victoria rum Domino , quo in pugnis utebantur propitio, offerendo ad ipsius cultum amplissimos reditus & possessiones , unde
ortum habuere innumerae pene Ecclesiarum a dotatio. nes, & fundationes aedium
Cathedralium & Coenobiorum , ita ut in Hispania plusequam septuaginta Templorum millia illi erexerint et inter quos solus Iacobus Primus λragonius Rex construxit mille , Immaculatae Virginis
Dei parast honori eonsecrata, cujus suae munificentiae amplissimam tulit remunerationem tot insignibus provinciis, quas in suam redegit potestatem, tot victoriis, quas r a Mat. Ust. Hil. l. I sis
portavit. Natri triginta tribus vicibus praelio cum hoste congressu, , totidem Pariter vicibus felicissime eundem triumphavit. Pia ista opera religiosae suerunt Coloniae, non minus potentes armis suis spiritualibus, quam militareS a neque enim tormenta bellica tantum per moenia pates
eiunt aditum, quam ipsa or tio. Ad septem dierum preceS, quibus Populus Israeliti eus Dei opem implorabat . muri Ierichuntini o concidere. Melius itaque in Tem Plis, quam in aerariis, divitiae
deponuntur e non pro e trema necessitate solum , verum etiam , ut emorescente per i las Religione, Imperium unae morescat. Athenienses thesauros suos 'asservabant in templo Delphico, cujus e Rodi se eos aliae etiam Natio
nes committebant. Quae custodia melior quam illius, qui Regnorum arbiter est y Μ nimum in Templis cor ri strum erit, si in iis thesaurie nostri fuerint. Quare non impium minus, quam imprudens consilium est . sub levis. simo necessitatis publicae prae textu evpilare Ecclesias. Pro videntia divina dignus non est , qui 'ilis potentiae Dei diffisus, in omni casu moκ ad supellectilem domus ipsius adjicit oculos. Regi Ferdi nando d Sancto Hispalim ob-
177쪽
sidenti peeunia deerat ad continuandam obsidionem, cumque suaderent alii. ut aerarii genuitatem & inopiam Ecclesiarum thesauris tantisper sub-Ievaret, respondet ille e Plus ego mihi de preeitas ct sacrificiis
Sacerdotum, quam divitiis eorun
dem polliceor. Quam pietatem de fiduciam die proxime sequenti deditione urbis cum latissime Deus compensavit. a Reges alii , qui secus fece-xunt, graves sacrilegae suae audaciae dedere poenas. Gunderi cum Uandalorum Regem S. Vincentii templum spoliare parantem, in ipso templi limine mors repentina oppressit. Graves illas calamitates , quibus Reκ Al-Phonius Aragonius conflictatus fuit, Numniis vindictam plerique interpretabantur , uod sedes sacras diripuisset, erenissima Regina uraca ad
ipsas portas templi S. Isido D , quod est Legione, dein
cujus thesauros temere invo- Iarat . diem supremum ob iit. Rex sanctius Aragonius , quod bonorum Ecclesiae invasione manus non se mel temerasset, in obsidione quadam sagitta eX muro emissa sub axilla confixus interiit. Et tametsi ipse aliquotannis ante Rotae in s. Victo-xiani, ad aram s. Vincentii humillimo corporis habitu. cum gemitu, dc lacrymis pu-hlice veniam precatus fuisset, omnia, quae ablata fuerant, in tegra fide restituendo , voluit tamen Deus, ut delicti gravitas magis adhuc ex ista poena innotesceret ad exemplum aliorum. Rex Ioannes I. ino uar. hist. Hisp. 'proelio ad Alitabarrotam , caesus fugatusque fuit eum suo exercitu, propter in alas , uti credebatur intempli Guadui pei thesauros. Postquam Fr dericus Rex Neapolitanus Caietam ad deditionem com-ulerat , ingressi inde Galli binas naves templorum spoliis oneraverant a sed ambae
g. Atque in his omnibus easibus necessitas extrema lo cum non habuit e in illa siquidem recta ratio licitum facit Princibus , ut pro sulco servatione uti possint iis opiabus. quas pia liberalitate in locis sacris deposuerunt; ea tamen lege, ut tantundem suo tempore , meliore Fortuna adspirante, restituere parati sint; e uti secere Reges Cain tholici Ferdinandus & Isa bella, obtenta in Partamento. quod Medinae Campi coactumir, facultate , ut aurum argentumque Ecclesiarum in necessarios belli usus tantisia 'per impenderent. Qua in re lacri Canones , & Concilia certos definiverunt casus, ne cessitatem item & pericula,in quibus Ecclesiastici tenean tur subsidiis suis Rempublicam sublevare. Et sane gran dis esset avaritia, quae excus ri non posset. si necessitates
communes nollent agnoscere. Quid enim Ipsi nobilis. sma de praecipua pars sunt Reipublicae , de si pro hae de
obstricti sunt, cur non & suas fortunas i Si eos sustentat de
178쪽
alle Respublica , aequum omnino est, ut mutuum vicis.
sim ab illis sperare possit subsidium pro sua conservationere defensione. Durum erit Populo . decimas semper pe solvere, de pia facere opera, si in communi necessitate non sit . qui in oneribus eκtrao dinariis eundem 'sublevet. Propriam suam pietatem me-crabitur , de restigescet zelus illius di devotio, ne porro ΠΟ- vas oblationes. donationes, &legata Ecclesiis faciat. Ualde itaque rationi consentaneum
est, ut Uerus in ejusmodi casibus xemtibus suis impensas publicas adjuvet, non eo solum , quod periculum' put
beneficium commune omnibus sit; sed etiam, ne Saecu- Iarium bona & possessiunes ita graventur, ut agri culturae defectu , decimae quoque a de alia pia opera desinant.
Majores opes videntur tem pore necessitatis extremae au- .rum & argentum Ecclesiarum ductum in laminas in domo monetaria , quam in vasa aut supellectilem sacram in templis. g. Atque haec obligatio status Ecclesiastici ma)or est, in necessitatibus gravioribus Reum Hispaniae r cum enim aborum pia liberalitate omnes fere fundationes fle dotati υs Ecclesiarum profectae sint, tenentur eae vicissim ex iustitia . Patronis suis in necessitate venire subsidio, re se eosdem obstringere , ut munifici esse pergant alias, ubi tempus de occasio tulerint. Hae de plures aliae rationes
fac ram sedem Apostoli eam impuleru4, ut adeo liber o LITICA. 1 leni sese erga Reges Hispaniis
saepe praestiterit , concedendo iis ulum bonorum Ecclesiae ad fovenda bella contra Infideles. Gregorius VII. Sanctii Romani Aragoniae Regis at antrio permissi decima, de reditus Ecclesiarum , quae ut recens extructae suissent, aut recuperatae a Mauris , ut dolis pro libitu posset disponere. a Raam licentiam etiam fecit Petro I. Aragoniae R gi, ejusque Suce enoribus, de Primoribus Regni urbanuvPapa , exceptis tamen Ecclesiis Residentiae. Innocentius III. Bullam Cruciatam cO cessit pro bello Hispaniae , quod Sacrum vocabant; quam gratiam deinde temporibus Regis Henrici I v. ad vivos pariter , de vita functos extendit Papa Calix tuς. Gre
apienti permisit tertiam deis cimarum partem, quae fabri eae destinata erat ; quod deinde perpetuum esse coepit temporibus Regis Ioannis II. de extendit illud Alexander UI. etiam ad Regnum Grais natense. Ioannes XXII decimas redituum Ecclesiasticorum Ze Cruciatam indulsit Regi Alphonis XI. V banus V. Regi Petro Crud ii tertiam partem decimarum ev beneficiis . Ecclesiasticis Castellae. Pontifici Sixto Quarto plaeuit, ut Clerus una vice centies mille Ducatos pro bello Granatensi conintribueret, de Cruciatam impertiit; quam gratiam deinde plures alii Pontifices pror garunt. Iulius II. Regi E manueli Lusitano concessit G 6 ..tα a Maribist. Hi .l. s. .
179쪽
tertiam fructuum partem,quae ad Ecelesiae fabricam pertinebat, & ut eidem ex reliquis Ecclesiarum reditibus decima
g. Haee tamen subsidia in necessitatibus , &usus publicos, quibus destinata fuerint, ῆmis,ndi debent a qua in ream religiosa fuit Regina Isa-oelia , n ut cum collectos videret a Bulla cruciata nona
ginta milliones, jusserit illico in eos converti usus, quos Bullae Apostolicae praescribe
asserere ausi sunt, majo xi fortitudine Gentiles excetri
Iuisse . quam Christianos, eo quod illorum supe istitio
magis eorroboraret animum, di ferociorem redderet tetro illo spectaculo tot cruentarum victimarum, quas Diis offerebant in sacrificiis ;eosque solos pro Uiris fortihus magnanimis haberet, qui robore magis virium , quam ratione aliis Nationi-hus dominarentur e contra vero nostrae Religionis Innitutum incusaret hoc nomine , quod demissionem commendaret , 8c mansuetudi nem , quae duae virtutes animos facere solent abjecti res. Impia prorsus opinio , &a veritate nimium quantum alienat Sanguis profusuSanimum barbarum magis,& erum delem reddere potest, sortio-Tem. ac magi S strenuum non Potest. Fortitudo & excelsitasianimi mox cum ipso pectore nascitur, non oeulis hauritur.
Nec generosiores sunt, qui C E DR IE Dinb 26.
rent. Magis elucescent gratiae istae , & majores ex iis nascentur fructus, si sic impe ste fuerint. Necessitas tamen, re periculum confundere solent omnia , & facile interpretari mentem Pontificum . si aliter fieri contingat, Praesertim quando sumptus, qui aliunde in istum finem fiunt, majores sunt, cum perinde sit, ex hisne pecuniis sumantur, an ex aliis. a Har. hist. Hisp.
magis sanguine & eaede an mantium capiuntur,uti nec itali ἔ qui humana carne victistant. Magnanimitatem non spernit nostra Relisio ; quin ad illam acuit potius. Non praemia proponit nobis temporaria & caduca . uti facit . superstitio Ethnica ; sed a terna , nullis unquam saeculis finienda. Quodsi Junc Cor na a aliqua e lauro, quae si mul atque a trunco avellitur, marcescere incipit, tantop re ineendit animos: quid non faciet nune sempiterna illa stellarqm , & immortalis e Ac fortasse maioribus sese ob iecerunt periculis Gentiles.
illi urbem aliquam aut Ca strum armis impeterent, Clypeis & testudinibus muri in id factitabant. Nunc vero Christianis per densos glandium imbres . . ter fialmi na pulveris tarii tentandus est aditus. Nori adversan
180쪽
tur sortitudini demissio anImi nibus an Imi liber est . in quo& mansuetudo ; quin ita jun- genere plurimum elaborarunt sunt inter se , ut absque Stoiei . & maiori postea cum his exerceri illa nequeat: ne . persectione Christiani. Perque fortitudini locus est , ubi parum ex sua parte facit, qui non sunt mansuetudo , tol iracundia aut superbia se sinitrantia , de reliquae virtutes. abripit illud heroieum, pr Namque is solum vir fortis prias suas passiones de cupidi- est , qui ab affectibus vinci se tales frangere. Inter dissici-
non patitur . ec Petturbatio' liores aienas animus est , ubi