장음표시 사용
351쪽
animi inter operarum aestus atque aerumnas, Virtutem discerent, & in seruili corpore mentem gestaren t heroicis artibus ac studiis eruditam. Augebat vero curam Ecclesiae in forma dis seruorum ynimis, expectatio fortunae nobilioris. Educa
bantur quippe serui Ecclesiae ad spem clericalis
ordinis, eui,s mores studiaque satis castigata focishestium uerem, solebant Episcoporuin beneficetia inseri. Tolera, . . Concilium Toletanum quartum Can. 7 . Defa-'' . miliis Ecclesiue constituere Presbteros , oe Diaconqs per parochias liceat, quos tamen vitae rectitudo σ probitas
morum commenda ea tamen ratione ut antea manumisii
libertatim status sui recipiant, denuo ad Ecclesiasticos honores succedant. 'religioseum est enim obgatos exi- flore si ruituti qui sacri ordinis suscipiunt dignitatem
uidquid autem talibus, aut per libertatem concessum, aut buccessione extiterit debitum, aut a quolibet quoquomodo collatum, non licebit eis quippiam inde in extraneas personas transmittere, sted omnia ad ius Eccι se a quae. ἡ α - η' 'limi ' si ni oportet post eorum obitum pertinere. In Euiense Concilio Emeritensi can. a I. iubetur ut presbyteri de Ecclesiae suae familia clericos sibi faciant in
Te r Concilio Toletano nono can. undecimo ut Cle-ii. rici fiant ex familia Ecclesiae qui si virtutum studio, atque exercitatione storeant, ad maiores o dines provehantur. Qui ex familiis Eccle iae scrutrum ri deuocantur in Clerum, ab Epi copis tuis necesse est si bertatis percipiant donum si hone sae etita claruerint meritis, tunc demum maioribn jungantar i , θηρέ
352쪽
Liber tertius ' 3 7 iero stantis sordidauerit in corrigis ilis noxa, perhettia struitus conditionis, releget in catenam. Cum ergo vi tutum,& vitae bene compositae praemium Clerica lem dignitatem una cum libertate sibi propositam cernerent , quis dubitat seruos Ecclesiue olim egregiis certasse facinoribus, prcsbyterosque, ac Episcopos quibus subdebantur, non tam formidasse . ut heros truces. quam Vt patres benevolos, ac institutores coluisse. Inuenio tamen rixas, &odia seruorum adue sus Ecclesiarum pastores, quas ut copescerent, pe seruis contumacibu membra reiecabar. Hanc iracundiae 5 indignationis speciem, ut indignam maiestate Sacerdotij reprimit synodus Emerit ensis Cano ne i 1. A i: huic fano Concitio, item n, pol stas Sti opalis modum suae ponat irae,nccpro qsio libet excessu cuilibet ex familia Ecclesae, aliquod corpori membrorum prae Amat extirpare aut auferte. Quodsi talis eius strit culpa, aduocato indoce riuitatis,ad examen eius deducatur, quod fariisem fisse asseritur , Sc. Simi' liter, qγia comper imm aliquos Preybytero, aegritudine
accedente Eccisae se ae familiae crimen imponere, dicentes ex ea homines aliquo m desitim sibi sole eo que ' a pρ
testate torquere, per multam impietatem detrimentare,
se hoc emendari placuit per re titudine huius sontentia. Instituentes igitur decernimus , ut si Pro ter talio pati se dixerit, ad aures hoc sui perducat Di co i. Ipse autem datis bonis bominilus ex latere suo, tradicem hoc iubeat qu rere si Aeler u fui/s r iussa fuerit inuenta, ad cognitionem Episcopi hoc reducat, processii eae ein' . Xx
353쪽
1 s De bonis Scclesiariam instecie, ore fiententia ita malam extirpatum maneat, c. Vbi obiter annotandum aliter iniurias ,& crimina ordinaria seruorum Ecclesiae vindicari ; aliter vero maleficia, seu sortilegia, ut vulgo dicunt. Quippe non Toletanus, ordinarij criminis arbitrum ra-cit & cognitorem , indicem ciuitatis. At male sichcaussam vult a solo Episcopo, 5 missis a latere Saccrdotibus tractari. Quia maleficiorum cognitio fori semper fuit Ecclesiastici , quod male feriati quidam Ecclesiae hostes contumaciter incessimi, ic coniuratis maledicentiae arietibus , funditus
omnino vero in suis seruis modestiam,& aequitatem Ecclesia semper desiderauit. Neque permisit ut turbatis Rei p. temporibus & bello Laeuiente cohesi Αu praedas,&captiuos abducerent. ItaCanon. 23. Con- se , C est.Aurel. 4. iub Childiberto Rege. Sesuu Ecclesiae,
deberto, etes Sacerdotum praedas ,σcaptiuitates eaercere non H-
'U''t ' cet , quia iniquum est, di quorum Domini redemptionis praestare solents fragium, per seruorum excessem disci tunis Ecclesiastica maculetur. Quod vero ad eorum prerogatiuas, &priuilegia pertinet. Certum est seruos Ecclesiae eodem gradu, ac pretio quo seruos regios fuisse. Vnde qui seruum Ecclesiae interfecisset, in triplum re-Αi. stituere tenebatur,sicut qui Regium seruum occiderat. Lex Alemanica , titulo octauo. Si quis str-hum Ecclesiae occiderit in triplum componat sicut holersimus Regis, ita fuluatur L LxH. Sobd s si eum rapueerit contra lege γ vendiderit extra Prouinciam triplici'
354쪽
Liber tertius. 3 'i r eum componat. Eadem ferme habentur titulo reii 1 ἡ
vigesimo secundo, De Receptatione seruigitivi. Si quis mancipium Ecclesiae, aut seruum, aut ancillam fugitiuum seu cepcrit, aut ipse Presb)ter requirat, aut missus eius legitim res, m ille neglexerit reddere, contra legem ant 'iterit, sicut solet aliis . limanteis componere, ita tripliciter componat, oe quidquid Fcclesiae contra legem fecerit , omnia tripliciter componat , sicut lex habet. Leges Ripuariorum eodem modo num&idem pretium hominibus Regiis, ataue Ecclesiasticis constituunt. Nam cap. 9. Si
quis Regium hominem inte fecerit, centum solutis culpa puatia, cap. iudicatur. Et cap so. si quis hominem Ecclesiasticum in ' '' , ter fecerit, centum D l. culpa iudicatur , aut cum I 2.
Mitiores paulo sunt leges Ba iuuariorum quibus seruus Ecclesiae occisus iubetur solummo in duplum coponi Si qui eruum Ecclesii ae sine mortabculpa occiderit, ut. s.c. s. perprasiumptione duos O miles re 'itualpro illo 3 e occidat, si negareet oluerit cum duode cim sacramentabbu iuret in altari in ista Ecclesia cuius seruum occidit. Iurare aut e tum sucram κit libus est ritus antiquus . quo se purgare solebant ab inflicta contumelia , interposito sacramento. Ad sacramentum autem socij adhibebantur , vel plures, Vel pauciores prout causia maioris erat, vel minoris momenti. Isti vero socij qui una cum reo iurabant, dicebantur sacram ntales: itaque ubi res Ec clesiae agebatur, plures opus erat admoueri fac ramentales, quam in aliis caussis, sic ubi de incen-Xx ii
355쪽
uo De bonis Ecclesiarum in f ecie, dio Ecclesiae tractatur, si quis sese purgare volui L
Oportuit adhiberi 24. Sacramentales, egis Ba iuuariae titulo texto. Praeter hanc vero cum seruis Regiis similitudianem, alia quoque fuit seruorum Ecesesiae praerogativa, ne fisci oneribus tenerentur; ne cogi pos sent ad angarias, & parangarias , sicut rc liqui ex seruis, qu i m meta,vehicula &operas suas conferre tenebantur in commodum fisci, aut bello imminente , aut si quando opua esset vias publicas
muniri, pontes refici , annonam & arma con- Condit Tm uehi; A quorum munerum prae statio ne liberos fa uouet,. cit Ecclesiae seruos Canon ai. Concilij Tolet. 3.inus. Quoniam cognouimas per multas ciuitates Ecd. Earum servos epi coporum, vel omnium Clericorum
a Judicibus, vel a loribus publicis diuersis angariis f
tigari, omne Concilium a pietato Domini nostri pol ο-i scit,' ut tales deinceps ausius in ibeat : sed servi supra scriptorum ob ciorum in eorum etsibus, vel Ecclesie laborent. Si quis vero iudicum , aut a forum Clericum, aut seruum Clerici, vel Ecclesiae in publicis , ac pri
uatis negotiis occupare voluerit, a Communione Eccle-
356쪽
De itertis Ecclesiarum, Ac primo de vario gonere manumisionum apud meteres Francos , LonPbardoJ, Alemannos. Quid fit Ibertus Amund. Ritus jaciendi i mandium. Quid impins manumissus in zotum Regis. Quidnam sit homo denarratis Aldii
CVriosa satis nec ingrata antiquarum manumissionum speculatio non potest auspica tius inchoari, quam si dicamus eos omnes qui in Gallia veteri,siue Longobardia manumittebant, Vel patrocinium , ac clientelam serui manumissi retinuisse,adeoque libertatem non concessisse nisi sub conditione operarum , quas liberti certis temporibus exoluere tenebantur : vel cetae seruos suos omnino potestate herili exaut orare, ple-Namque illis sui auctoritatem tradidisse. Qui feruisne retentione operarum , & residuo clientelae nexu manumittebantur. Hi maiore quadam &meliori libertate gaudebant, dicunturque in an liquis legibus , n undi ,siue serui Amud. Quod nomen a voce in udium derivatum puto: Est autem naudium ius, dominium, 5 au in oritas, ita a mundi qui omnino potestate , & ditione patronorum sunt exempti. Nisi malimus amundios scruos eo
357쪽
isi De bonis Ecclesiarum in filicis
nomine appellatos . quod mundium nullum sol uere tenerentur. Nam qui sub conditione manumittebant solebant seruis a se manumissis, in
clientelae perenne monimentum , certum censum nummarium quotannis persoluendum imponere, qui census in udium dicebatur, propterea quod esset indiciu alicuius potestatis quam in num ores in libertos retinebant. Ita legis Lon-broi. vi. gobardicae lib. 2. tit. 33. l. 4. bi quis seruum suum, aut ancillam tib rum, vel liberam dimisierit, oe posuerit
ei mundium, aut unum solidum , aut M. aut m. aut VI.
tantum habeat mundium , quantum in Carta ei afxit, Pt qui postea ex ipsa muliere nati fuerisiit, sue masculi, siue foeminae non habeant amplius mundium nisi quan
Forma autem manumittendi amundium sin gularis est, fiebatque P ER QUARTAM MAN v, ut vocant. Manumissor tradebat eum in manus liberi hominis,is vero in manum secundi alicuius, secundus in manu terti j, tertius in manum quartia quo ducebatur in quadrivium, &ostensis qua- tuor viis, ac plateis iubebatur ire qua vellet,& inceps suo iure, & arbitrio vluere. Sic autem Inanu inimis nullis amplius erga patronum obsequiis, aut operis tenebatur, nec illius haereditatem si legitimis haeredibus careret licebat patrono capessere, sed eius bona.uti bona caduca nominis ingenui,vindicabamur fisco, &aerario principis. Iix, s. Qu'd totum liquet ex titulo trigesimo quinto,bbri secundi legis Longobardicae. ut Susteal O
358쪽
facere. Tradat eum prius in manus alterius hominis liberast per Garathinae ipsum confirm ct , O ille fecundus
tradat ehm in manus tertii hominis, oe tertius tradat eum in quarti. Et ipsie quartus ducat eum in quadrivium,
G thingat in Gadia,st Gisiles ibi sint: Et dicant se
risimi man Acir ei manebit certa libertas, ' postea nullam repetitionem patron in aduersius ipsum, aut filios eius habeat potestatem requirendi. Et si sine heredibus legitimis ipse , qui Amata factus est, mortu γέ fuerit, curris Regis issi succedat,non patronus ,aut haeres patroni. Qua in lege,exotica ista vocabula sic explicanatur. Thingare, & Garathingare est, factam doetionem confirmare , ac ratam habere Gisiles autem sunt testes, siue obsides in munimentum alicuius pacti, au t traditionis. V uadia idem est quod .Gardia seu custodia. Itaque qui Amund facit Garathingat in V uadia, idest obsidem se &asserto
rem facit libertatis seruo traditae, ita ut quando, cumque Dominus eum in seruitutem reuocare vellet,ille cuius manu Amund factus erar, libertatem ipsius propugnare teneretur. Garathingare autem origo est verbi Gallice arantir. Fuit, & alia seruorum classis, qui plenam libertatem asseque - batur. Nam cum existimarent illud pietatis, ac misericordiae genus quod seruos manumittendo, exercebant, Deo gratum esse,&acceptum,adeo
que posse eivo saluti, proficere, in cuiu4 votum Oa-
359쪽
cta esset manu in i sliot: nonnumquam in votum' Regis in mumitiebant , & qui ita manumissus esset, dicebatur lmpans, ac integram libertatem assequebatur: propterea quod in votum regis, nefas esset imperfectam tantum & diminu tam libertatem impertiri ta legis Longobardicartitulo sy. l. I. Rotharius Rex Longobardorum 'edixit. Oui per Jmpans id tit , in votum re is dimittitur ipsa lege vivat , sicut ilμια mundficitus cum eo
Patromu vivat tany am cum fratre, ausi cum alio parentibus liberis.
Aliud fuit libertorum genus, quorum patroci
nium retinebant Tibi manumissores, & certum Operarum penium quotannis exoluendum imperabant. Hoc autem varias tortitur appellationes, pro variis caere in Oniis, quibus inter manu mittendum v tebantur, Ahhenida dicuntur Aua Gales alijiabutaris, ali)
Denaciales dicuntur liberti qui per iactum denarii man imissi sui r , hoc pacto. In manu serui manumittendi ponebatur denarius, quem Rex aut Imperator manum scrui impellendo, &suc
cutiendo ex ictabat Huius formulam In rcgra. Ex Emestu ;ri refert Ernestas Cacellarius centuria castaru cartas. In domine saria, .ui ae I n/tati . Hluuouulcis diuino fauetegrati Reae. ouerant oes pid i s nostrapea-
360쪽
Tiber tertius 3Is inam nostran liberum dimisimus, ab omni t o sieruitu- tis absoluimus, ius quoque ab ollitionem hoc yri prio firmavimus, qua in omni rempore firmam, inuiola itemque muti num esse 'νolumus. Praeripientes ergo iubem , it iaculi reliqui manumisii, 3si per huismodi titulum abse-lutionis a Regibus, vel Imperatorini noscuntur esse relaxati ingenu/, ita deinceps memoratiis Ioban. bene ingenuκs,atque iecuri existat, ut ist .i i x genuitatis pagi-n 'ma que consi stat, anuulo nostro eam consignam ritu si tu, Ernu tu, Cancellarius, ad licem 'Theotimari Archi apellani recognoui. Datum v. Kal. Iun. Anno Incarnationis Domini Dccccvi. In ior' viIH. anno Regni Domini H udoauici. v II. LAcium in Rottuuilla feliciter. Amen. De quo seruorum genere loquuntur leges an - riqua: locis compluribus. Lesis Salicae titulo vigesimo octauo iubetur, ut qui eruum alienum sine consillo Domini ante Regem, per denarium,ingenuum dimiserit C. lolidis mulctetur. Horum ergo seruorum, qui denariales dicti sunt, conditio fuit, ut filios quidem ac cognatoaheredes habere possent: ipsi vero nec eorum li- α beri ante tertiam generationem , nullius cuius quam haereditatem adire valerent. Purgari enim te ruitutis sordes, nisi post tertiam generationem posse non credebant, nec ingenuitatis iura , nisi . nepotibus, quibus loginquitas temporis labes, ac capi uti maculas auorum detersis et, compete rei tam Ca