장음표시 사용
391쪽
. ndam esse sederibus hanc suae beneficentiae reta-
Ton Vt Pi vaporibus sidera, α quasi suauisti
mo nutrimento delectari nonnullias ruerine sed missis abuti tenuis ille & exilis vapor e ter ri emer ens iterum materiam succedentibus plu--is secit'& nescio quo naturae ingenio,crescit in nubes immensas,& pares iis unde enatus est. Ita in reciproca mutuatae Dei & hominum beneficentia accidit: Angusta illa & mediocris fru- qum portio, quam decimarum titulo homines neo referunt, materia est & exordium futurae messis. Prima semina non ea sunt quae terrae mandantur, sed coelo. Seminat in Sacerdotum manibuSReligio.. sus aσricola. antequam siderum inclementiae opes ac su ores committat: nec dubitat quin fructum ingentem ex iis manibus metat,in quibus Deus nasiacitur 5: suauissimi frumenti deliciae momento ina-
Ne itaque decimarum pigeat,nisi quos pis iuu
Dei imperio vivere dc qui turpissima rreneli labo- rantes malunt sitne fructu esse mari quam cum --nore liberales. Quamobrem cum ista in Deum parsimonia nemini possit esse utilis: spero non ingrata re lectori. quae de Decimarum pensiliatione, iure antiquitate, necessitate lamus dicturi, praeterum cum nemo propriis commodis stilum mancipare me accuset, qui sciuerit res nostras aestimare, M animae conditionem rimari.
392쪽
les tributariae,colonariae. De manum tributum regibus pendi honium. Turcarum decimae. Militum duo genera m sed ii Timariotae. Distinctio inter decimas Dominicas G Tarochianas. Regiae Capellae
PROPAEANARvM decimarum hic necessario
p ra: mittenda tractatio,qu a omissa,decimae sacri& Ecclesiasticae natura S conditio non posset satis nitelligi. Itaque decimae prophanae vel poenales sunt, vel tributariae, vel colonarjae. Poenales, quq in poenam alicuius facinoris comissi irrogantur, ut, cum milites in bello capti , propter arma aduersus fortiores aut Deliciores lata decumantur id est, unus Ut ei deci e decem capite plectitur. Ita Appius Clodius exercitust, HEiues Ob ignauiam decimauit: Macrinus militum decis ἡόπ' mum quemque ob seditionem interfecit. L. etiam in iudiciis pecuniariis usu receptum . vi liq:l istud decimae poenalis genus. Nan qui indebitam pecuniam ab alio mala filia postulast et,&ad soluendum condictione vacii mons compulised , si caussa cadere decimam pecuniae in controuersiam adductae,fisco Principis pendebat,in poenam litis temere& contra aequitatem institutae. Eodem pacto qui creditori legitimo debitam prcuniam inficiabatur,eandemnauictam stario inferebat,postquam
393쪽
Tententia secundum actorem dc creditorem fui Getdicta. e
Hunc vero morem Athenienses scrvarunt, apud quosin ipso litis exordio,partes,decima III rei in con trouersiam adductae deponebant; quam quidem amittebat qui litem temere mouerat, quς depositio κὰ mcολη appellatur a Graecis, ut notat Budaeus in prioribus Annotatjonibus ad i. posteriorem p 'de
origine i ris, talem vero consuetudinem apud Romanos desiisse refert Tribonianus f. haec autem inst. '
d poena temere litigantium : sed eandem in usu esse
apud Monpestillanos in Curia parui sigilli testatur ovi.
Rebussus tractatu de decimis, quaest. 3. , Decimae tributariae sunt,quas principes victis na ς ' - 'I tiqnibus imperant , in specimen ac monimentum seruitutis. Ita Suidas refert Pisistratum Athenis durissima tyrannide pressis decimas imposuisse ex omni rustico opere persoluend/s , Ο AI γ- γυ' uo ' - α τητω τοιὶ άγα ους, a qua decimatione persol- MAM uenda festiciter se exemit senex quidam, qui cum rupes asporas& terram omnino infertilem a ssiduo .vomere perfringere tentaret & magnis sudoribus screret percontanti Pisistrato, Quid seminaret inso lo tam infeliceὸ respondit οπακε - ωλάαι, angustias & dolores. Haec enim responsio tam libera occasio fuit Pisistrato,ut jocularem senem tributo decimarum eximeret, eo arbitror consilio, ne si se nis istiusagrum decimaret, decimam aerumnarum& dolorum capere cogeretur.
Agris prouincialibus popqli Romani ut pluri-
394쪽
3 6 De Decimis, O Vationibus oe Primit rinum Decumanum vectigal impositum : Vnde Cie ' in apud Ciceronem in Verrinis,agri Siciliae nonsemel Vo Decisis, ini appellantur, & Appianus lib.a. Belli ciui- Appian. lib. lis narrat populum Romanum agrOS publicos belloli, iub ini qu sitos, sed iniuria dissidii ciuilis neglectos, dedita se colonis frue dos,utendos& posti dendos ea i ege, vetannuum vectigal publico penderepi, scilicet decimam seminum omnium, quintam Vero fiuctuunx& pecorum, ac animalium tantam partem, quam tam agrorum v vertas paterietur. Agri omnium pene prouinciarum, quae Turca- 'rum imperio parent, Decumanum tributum exol uianimam milites,qui ad praesidium & tutelam prouinciis incubant, quotannis decimam partem fructuum sti pendii nomine ex agris colligunt. Ita do-: cet Leunclauius in pandectis Historiae Turcicae cap. tata, i 186. Vbi elegantella militum Turcarum differentiam profert. Quidam enim eorum vocantur Vlefideth, qui a quaestoribus aerarij publici,stipendium viritim accipiunt, quod illis per dies singulos persoluitur: iidem alio nomine dicuntur Olopaghi,quod suas stipes quotidie penitus exedant. Alij vero dicuntur . . . ' Timariolae,quibus Timar hoc hst stipendium assignatur in praediis de possessionibus in decimis seminum de fructuum: Timar. vero corruptum est a.
Graeco vocabulo quod honorem uae stipentdium significat. idem porro Turcarum Imperator haereditates suorum decimat, dc licet defunctus abunde filiorum atque haeredum habeat, attamen bonorum. Omnium
395쪽
Liber primus.' ' γomnium ipse decimam praecerpit, ita miseri eiusdem Imperatoris & mancipia sunt de cohaeredes. Apud Romanos olim lege Pappia cautum erat, ut donationum inter virum & Uxorem decima pars L .esse fisco inferretur, quoties nulla matrimonij pignora, nulli haeredes interuenissent: quam legem sustule- coe-runt Imperatores Honorius &Theodossim, statue- 8.tit 13.
tes ut, seu vir, seu uxor,tantum sibi mutuo relinquere possent, quantum vis & magnitudo amoris pateretur. . S : Apud Gallos ver certum est agros tributarios ut plurimum decimam fiuctuum Principi ζXpondis -ά ... se. Inde forsan natς sunt decimae Dominicae, quae a nio de Di sacris decimis & Ecclesiasticis omnino distingun- tur: quia decimae sacrae debentur titulo pietatis, ac Religionis; decimae Dominicς debentur titulo subjectionis & dominii : Decim et sacrae debentur Sacerdotibus,&saltem non sine summorum Antistitum assensu transfirri possunt in alienam manum. At decimae Dominicae ex mero pendent arbitrio Principis, possuntque incolitis Sacerdoti bus de Religionum praefectis vendi, donari,alienari. Tandem decimas sacras & Ecclesiasticas Ecclesiae agri dotales & proprii non soluunt, ad decimis Dominicis & Regiis etiam Ecclesiae agri obnoxij, esse possunt, nisi Principis munificentia tributum istud in fauorem Religionis eiurarit, ut ostendi; nus ' .loquendo de terris & mansis tributariis. Fuisse au- , tem eiusmodi decimas Dominicas distinctas a sacris
re Ecclesiasticis', patet ex Concilio Meldensi sub
396쪽
s De Decimis, Oblationipus Primitiis. Carolo Caluo Canone 's. Vbi diserte seccrnuntur decimae Dominicae a Parochianis & lacris, cx eo glub. .: quod Dominicae a Rege traditae sint in dotem C; Π pellarum Regiarum. Nam prout regi libuisse Ca pellam erigere licebat cum assensu Antistitum, am . vero extructam dotabat Dominicis decimis: at quia
Reges nonnunquam earum Capellarum curam
tradeban daicis, in beneficium & stipendium id aegre ferentes Patres Concilii Meldensis hortantur Principem ut Capellas suas, si fieri postis deinceps - viris Ecclesiasticis committat, sin minus laici, qui, capellas regias occupant; seras Dominicas perci . Plant decimas,Parochianis decimis insolidum Presbytero Ecclesiae relictis. indignum valde est,ut qui in
Regia ἀignitate caeteros Ecclesiae filios ah EZore Deo pr. Gllitis, negligentius quae Dei junt exequi deamini. Vnde dignum erat in t Capellas villarum Testrarum laicis non committerctis; sed potius illis , qui σ eadem sacrata loca religiosius tractarent , m mobis exinde adiuti obsequium debitum impenderent. Sed quia aliter cassis inter uenientibus res ' habere dignoscitur, monemus horta
mur, ut secundum canonicam an toritatem, ne quod abstfit periculam interdicti an athemath;ex decimis praesum ptis incurratis, s Capellas mestras Presbteris , nos viris Ecclesiasticis dederitis, Dominicas decimas accepe' riηt, sarta te Ela Ecclesiae luminaria exinde comperen- er prouideant , Presbyteri Parochianas decimas cccipiant populi necessitatibus debite inuigilent. Si WAt m laici Capellas habuerint, a ratione σ auectoris οἰν
397쪽
clesiarum era accipiant o inde restaurationem Ecclesia- luminaria, ct hclitum ac pauperum receptionem exhibeant, pro vobis ac flatu regni mestri Domini misericordiam studiate implorem Beatus Rhenanus rerum Germanicarum lib. i. Dominicarum decimarum meminit, easque distin gui non modo a Parochianis de sacris decimis, sed etiam a rebus & bonis Ecclesiasticis agnoscit. Res Ecclesiorum in bensciis 2 ex liberalitate regia pol debat nobiles, etiam Dominicas ecimas , quae ad lacessa regia pertinebant, diae G a Parachianis. . Decimas vero Dominicas fuisse canonem & v ctigal regi solitum persolui etiam ex Ecclesiasticis praediis, constat ex constitutione Clotarii Regis, ad annum Christi 16 o. & habetur tomo 1. Conciliorum Galliae opera doctissimi Syrmondi collecto rum. In ea enim constitutione reprimit Clotarius quorundam decimatorum insolentiam,qui ex agris, pascuis & gregibus Ecclesiae decimas exigebant: quorum hominum rapacitati ut habcret Ecclesia quod obij cere posset, tolen ni diplomate ReX Opti- mus edixit ne in posterum decimae Regiae ab Ecclesiae praediis sumcrentur. Agraria , inquit, pa uaria
mi decimas porcorum, Ecclesiae pro sidci nostrae de otione iconcrdimus: Jta ut actor aut decimator in robus Ecclesiae nullus accedat, sis clesiae vcl clericis ni a requirant Meuetes publici funcilio .m , qui oui vel g nitoris a t y rmani nostri immunitatem me uerunt. Dc porcos: m d-
398쪽
D d Decimis, Oblationibus . . Praemittis.
missione in sylvas glandarias sub conditione deci .
v si bis mariam multa continent leges Visigothorum ti s de pastendis porcis oe animantibus erransubres denuntiandis. Quamobrem cum ex dicta Clota rh Consti tutione manifestum sit regibus olim certum canOnem ex agris & pascuis pensitatum, & decimas animalium persolutas: probabile est Dominicas deci- mas ex iis pensionibus constitisse. Existimo vero aliter posse intelligi,& Dominicas decimas nil aliud fuisse quam decimas praediorum, quae Regi titulo domanti competerent; Nam quia Rex nullius parochiae subjacet, sed Capellanos ha-
6.ὼ si bet,quibus cura anima: suae demandata est. Idcirconi tum Regis arbitriu m erat decimas suas, cui vellet tribue-φWm μ' re Capellis a se intra fines regiorum praediorum constructis vindicare. Inde natum discrimen Paro chlanarum de Dominicarum decimarum. Eam Vero fuisse regiorum Capellanorum praerogatiuam, Ut animae regis curam gererent, docet manifeste diploma fundationis Capellae Diuionensis, quae ere ista est ad instar Capellarum Regiarum, per Hugo nem tertium Burgundiae Ducem , anno II a. in i ,.a qu quidem fundatione hac leguntur. Nec Dux nechmum Μό- Ducis a Capellanum habebit, nisi decanum Capellae vel tu, hoe L aliquem de Canonicis ipsius, qui etidelicet decanus vice Domini Papae curam animae Ducis 6 animae Dacissae debet habere, sicut in prsenti habet curam animae meae Nicolaus Capellanus meus oe decanus Capellae, quam curam ipsi, o Domino Papa Alexandro Ampsit. Quo vero
gradu fuit postea decanus Capellae Diuionensis
399쪽
Liber primu HSpud Ducem Burgundiae, eo fuerant longe ante in familia Regis Archicapellant. Ill enim coram Prin cipe sacris mystcriis operam dabant, eiusdemque animae sollicitudinem gerebant, denique totum Clerum Palatinum suis legibus moderabantur ut
constat ex Hincmaro Remensi epistola 3. ad quosdam Franciae Episcopos, in qua dignitates omnes de ossicia curiae accurate depingit. Clerus itaque Palatinus nemini nisi Capellae magistro parebat, unde Concilium Mogunimum tres Clericorum classes
facit, quorum aliisunt sub Episcopo, alii sub Abbatate , alii in seruitio Domini Regis. Ex quibus patet Regem,suum cierum habirisse, suosque Sacerdotes ab omni auctoritate superioris Episcopi liberos
Proinde cum Capellarum Regis , dc Capellanorum eadem sit conditio,vt Capellani seorsim Clerum conficiebant, ita & Capellae singulae exiguam veluti Parceciam componebant ac Dioecessim, ad quam decimae Regiorum praediorum spectabant, quas propterea Reges nutu suo dispensabant, dabantque ves Ecclesiasticis, vel laicis: atque ita facile est sensum Canonis Meldensis assequi & distinguere inter decimas Dominicas & Parochianas. Fluic vero interpretationi fulciendae, saeculi prauitas & Magnatum eius artatis superbia non m diocriter conferunt.Namque labente tantisperdis- ciplina Ecclesiae & reuerentia sacri ordinis ab ani
. mis nobilium excussa, suis decimis sibi ad libidinem uti licere Proceres arbitrabantur. Propterea si alicuius Ecclesiae licet propriae & Parochialis Sacerdotos
400쪽
ia. De Decimis, Oblationibus imi ijs inuisos nec satis gratos & amicos haberent . Illis odio impio & nefario suas decimas cripiebant, & alteri Ecclesiae, cuius fortasse ministri sibi gratiores es sent & chariores eas donabant. Insuper nonnunquaoratoria in suis praediis construebant, ad similitudinem Capellarum, quas in villis suis Rex habebat, putabantque se posse istis oratoriis suas decimas
Hinc tot Canonibus de sanctionibus Regiis ad
uersus eam transferendarumHecimarum licentiam Capitulare pugnatum est, ut nemini dubium esse possit hunestes itam errorem & morbum grauem ac violentum fuisse. - ό, Capitulare Caroli Magni, anno A. Imperii datum ad Sallet, expresse prohibet, ne Oratoriis magnatum liceat decimas adscribere , & antiquiores Ecclesias nouarum Basilicarum intuitu spoliare is cumroe voluerit in sua proprietate Ecclesiam aedificare, cum consensu in volantate spi copi, in cuius Parochia fuerit, licentiam bubeat. Verumtamcn omnino prouid=- dum est, It alip E Asiae antiquiores propter hanc occa- . sionem . nullatenm suam iustitiame ut decimam perdant, sed sempir ad antiquio et Ecdesias persolui tur. Capi- pirulit. tutare Ludovici Pii Imperat anno 818. Quicumquesu ib decimam abstrahit ab Et ci estis, a quam per iustitiam da . re debet re eam praesummose vel propter munera a tamicitiam quel alium quamlbet occassionem ad alteram
Ecclesiam dederit a Comite vel a misio nostro distringatur m eio dem decimae quantitatem , cum suo ue restit a Denique Capitularium Caroli de Ludovici Impe ratoris per Ansegissem collactorem lib. 2. cap 6