Illustratio sacri patrimonij seu De bonis et possessionibus Ecclesiarum. Vbi agitur de veteris & nouae legis sacerdotum censibus, ... Auctore Nicolao Le Maistre ..

431쪽

De Decimis, Oblationibus oe Primitiis

partem Ecclesiasticorum redituum miseri caperεῖ non dubium est quin illis possit Ecclesia aliquid

impertiri, maxime e Decimarum fundo & reclitabus. Nam Decimae quodam iure praecipuo ad pasperes spectant, tenenturque Presbyteri & Sace dotes, ex istis potius fructibus, quam ex oblation, bus aut donariis, quae sibi conferuntur a populo, pensiones ac elemosynas miseris, atque egentibus condicere. Nam oblationes & dona populorum plerumque sunt honoraria stipendia, quae dantur intuitu ossicii, ac ministerii alicuius sacri. At Deci-- mae sine labore , & opera Sacerdotum proueniunt; nec tam proprie ad Sacerdotem pertincnt iureprς cipuo & singulari, quam ad totam Christi fami-ham,quae quidem versatur, non modo in Clericis de Sacerdotibus, verum etiam in egenis x pauperibus uod enim uni ex minimis meis feceritis mihi fecjis,inquit Christus. Propterea Augustinus lib. o. homiliarum,hOm. 38. vocat Decimas tributa egentium animarum Vrbanus epistola ad Episcopos Galbae, res Ecclesiasticas nominat patrimonia pauperum , qua eadem loquendi ratione utitur Augustinus serm.27. ad fratres in Eremo.Q ς vs. Quibus ita pramotatis censendum Ecclesiam deo id Eccle- quota Decimarum posse aliquid remittere colonis

inopiam decidant, ex tam grandi de dura praesta-

432쪽

Liber primus. pcompulsi; quanto aequius est,ut imminentem paupertatem amoliatur, α prouidcat ne plebs alioquin vectigalibus x tributis pressa, sub pondere Deci- marum corruat,& tristi ac luctuoiae gestate contabescat Si ergo propter metum calamitatis &penuriae aliquid e Decimarum quota Ecclesia sub duxit, certe beneficientiae ac misericordiae excessus est, non defectus iuris. Ius enim habet Ecclesia postulandi&vindicandi Decimam partem, e frugibus & annuo quouis prouemu laque non lege tantum positiva, aut consuetudine humana , ted praecepto Christi positiuo,de quo supra dictum est. et Si quis vero aliquod relaxatae Decim ς exemplupostulet,non erit difficile eius votis satisfacere. Nam si quando Ecclesia construeretur in loco agresti, solo difficili duro ac senticoso,quoniam in eo arando & colcndo plus operae, ac laboris rustici ponere cogebantur: Idcirco solebat Ecclesia partem illis

Decimarum remittere, &leuioribus tributis contenta esse. Ita lcgimus apud Crantetium libro quar- Cian =iuxto Vandaliae . Holetatos, priusquam in Vagriam terram incultam ac ingratam transferrentur, eumque agrum colere adorirentur, pactum iniisse cum Saacerdotibus & h piscopis eius ce regionis, ut a maioribus Decimis e siciat liberi, & aliquot tantummodo mensuras grani pro unoquoqde aratro penderent Iraque cum pollea vellent Ecclesialiici Holgatos ad maiores Decimas solito Chtaitianorum more persoluendas adigere, constanter repudiarunt istud Onus, A Jeremes hoc, id.est immunitatem a maio

433쪽

et De Decimis, Oblationibus oe Primitiis.

ribus Decimis) illis fuisse permissum promissum,

pris i iam nouam terram introirent ad cultum magno. labore redigendam , et i quoniam undi Me angerentur. dis caltatibus, releuentur ab onere gravi imarum Deci naώόj., m G Pxςςrte Helmoldus Presbyter in Chronico sib by Ei S clauorum capite o. refert certum Decimae genus, s ibi. . Sclaui pendere soliti erant Aldenburgensi tib i. ς p.; bus Fpiscopis, quod genus Decimae longe minus est ordinaria, & consueta praestatione. Ivit autem Alderiburg ciuitas Metropolis Vagirorum,in occi duis partibus maris Baltici. Ita vero Hel modus de Decima Aldenburgensi. Dabatur, inquit, Pontif-ci annuum de omni magirorum terra tributum, qμod scillaci pro Decima imputabatur, de quoli et aratro mensura grani, oe quadraginta resticuli lini, ire duosserim nummi puri argenti : ad haec unus nummu. preciam colligentis. Sclauicum vero aratrGm par boum, axi TnM conscit equres. D e vrbilus et ero, aut praedis, aut curtiunumero, qctae ad p pe tonem Mntificis pectinebant, non est buin operis explanare N equ e v ero dissicile est oste dere Ecclesiam, relaxando aliquam Deciniaru partem, inseruire calamitati colonorum, & pose qua- documque libuerit,pro suo iure exactam Decimam ab iisdem exigere, postqvana imminentis penuriae metus cessauit. Nem si eadem S clauorum monimenta perlustremi pisebit; in progressiu temporis, Giroldum quemdam Aldenburgensium Pontificem S clauos, siue Holgatos, qui Vagriam inco lebant volujsse ad Decimam in rigore persoluendam cogere. Uua in te ad suadendos Holetatos utebatur

434쪽

utebatur exemplo Polabrorum, & Obotriborum, qui cum Ecclesias de nouo extruxissent, in vicinii infidelium , quorum creberrimis populationibus ac latrociniis vexabantur, non desinebant tamen suis Ecclesiis Decimas ex integro persoluere. Itaque, turpe esse Holetatis & irreligiosum dicebat, aliquid de summa Decimarum tollere; qui vitam in pace agebant, erantque ab omni hostium & paganorum iniuria, ac praedatione summoti. Quam postulationem Giroldi cum intellexissent Holetati rudes, & ad parendum tardi , aduersus sui Pontificis consilia tumultuari ceperunt, palam asserentes , sic nolle Decimas perse luere , quaru iam maxima pars ad alendam Clericorum superbiam , ac luxum insumeretur. Exardescente itaque populo, & iam ει num laxante dicteriis ac maledicςntiar, in Sacerdo- tes,in apertam seditionem res erat abitura, nisi Dux, Sclauorum animum bilemque popularem mulsisset, eoque deduxisset negotium,ut inito pacto cum Sacerdotibus certa parte, Decimarii pensio augere- tur. Quapropter, inquit Hel modus Presbyter Chro Dici S clauorum lib. i. cap. 91. Holditenses nec irate constrictio seMe Duce um Pontifice tab pae tum inierunt, Tt facerent augmentationem Decimarum sol- .uerent de mansio sex modios Adiginis in o Zo auenae . illius inquam modii qui vulgo dicitur Hemmethsim ne succedentium forte Po timum paterentur angarias, rogaue runt 'oc ducis,atq; Pontificis Historum cosirmari. Cum

que Not. rij iuxta morem curiae , Marcam requirerentauri, gens indocta resiliit 6 negotiam mansit imperfectu.

435쪽

luerula Decimatione constantia. SaxoGrammati c. lib. Da

so De Decimis, Oblationibu Primitiis. . Ex his itaque patet Decimarum relaxationem aliquando initium habuisse e soli malignitate &duritie Ecclesiam sua iura indulsisse rusticanis, non

alio nomine, quam ne in paupertatem ruerent, aut extrema calamitate plecterentur.

Sublata quippe paupertatis, aut publicae calamitatis caussa non dubitauit Ecclesia populos,etsi recens ad fidem conuersos, Decimarum praestationi subiicere. Elegans habemus & pium eius rei argu mentum in vita sancti Κanuti Daniae Regis,apud Saxonem Grammaticum Historiae Danorum lib. via decimo. is enim postquam populum feris moribus & barbara superstitione intractabilem, ad mi liorem cultum & Christianam Religionem traduxisset: coepit cogitare,quibus artibus eum posset ad Decimas Sacerdotibus pensitandas adigere. Cumque cerneret indociles pietati animos , aduersus hanc Religionis partem obluctari,hanc tandem machinam ad eos expugnandos adhibuit. Tribu tum suo nomine imposuit uniueris Danorum re Nioni, graue ac incommodum: Cuius cum rcmi Ilionem populi ardentissime flagitarent, promisit se hoc onere ipsos leuaturum,si modo vellent in posterum Decimarum sacra pensione defungi. Quam conditionem repudiantibus Danis, & e contra Re-o e in consilio exigendi tributi permanente,tandem religiosus Princeps in isto conatu pio, simulac illustri Barbarorum saeuitie & Polacri cuiusdam proditione extinctus est: ac in ipsamet Ecclesia a suis iugulatus, iustissimis suffragiis in Sanctorum cata

436쪽

- Libir primus. si Iogum relatus est Vnde patet Ecclesiam nunquam dubitasse quin Decimarum vectigal a populis exigendum esset, nisi discrimen inde secuturae cala mitatis , aliter suaderet esse decernendum. Secunda ratiQ propter quam Decimarum quota minuitur, petenda est ex mutua Ecclesiae in laicos beneficentia Nempe quando laici vel Principes insignem aliquam gratiam Ecclesiae contulerunt, x praediis ac bonis immobilibus magna ex parte, ipsam illustrarunt, tunc potest Ecclesita in grati animi significationernu, aliquid vicissim e suo rependere,& partem Decimarum ipsis eorumque vas allis de

subditis remittere. Qua in parte, censendum est Decimas, non tam ab Ecclesia esse alienatas quam in opimiorem cehsum reditus pinguiores commutatas. Ita legimus Euermordum Episcopum Race Dburgensem, medietatem Decimarum abdicasse,in fauorem Henrici Polabrorum Comitis, postquam idem Henricus dotem ingentem & bona non mediocria Ecclesiae Race urgensi, de suo patrimonio contulisset. Ita refert Helmodus Presbyter Chronici S clauorum cap. 78. Dilatante , inquis, Deo snes sic lesiae ordinatus es in Racesburg. Episcopus Do- Pte byxςς minus Euermorias praepositus de Magdebui . deditque p. . . et Comes Polabrorum Henricus insulam ad inhabitandum, prope Castrum. Praeterea trecentos man os resignuit Duci dandos in dotem Disico . Porro Decimas ter

recognouit Di copo, quorum tamen medietatem reci

pit in beneficio fucius est homo Episicopi, exceptis tr

ς Πt, mansis, qui cum omni integritate tam redituum,

Hesmodus

437쪽

Deeretum

Stephani Hungariae Regis lib. :

1Σ De Decimis, Oblationibus st Primitiis.

quam Decimarum fiunt Episcopi oec. Et certe tanto pere institum esse Ecclesiit Parochialibus ius Deci - marum censuerunt veteres , ut illud tradi monasteriis nefas esse ducerent, priusquam eas Ecclesias certis praediis ditast eni& indemnes praestitissent. Qua indemnitatem Ecclesiis regni sui quaesiuit Stephanus Rcx Hungariae, quando fundauit Proto Abbatiam sancti Martini, in Pannonia. Quia enim de Comitatu Simigensi Decimam uniuersam cum Epitcoporum assensu , & voluntate in Dominium Monachorum sancti Martini transcripserat, idcirco ne qua in parte Episcopus illius Parochiae ,se facultatibus suis & Decimis spoliari quereretur, illi, velut ad sarciendum damnum, tradidit Rex villam quandam nomine Corten. Ita enim ferunt verba priuilegii libro secundo D ecretorum Sic phani circa annum Io 7. Ne, inquit, Ecclesia μ λ Michaelis

/acua esse quideretur, vel spi opus Parachian s iniurias querimonia quian eodectione Decimarum Pateretur curtem qi vocatur Corten, cum hominibus eodem

pertinentibus tradidi; quod si ipse contra mea statuta quid

Mere, vel acqxirere voluerit, ante Deum iudicem uiuorum i mortuorum ,in die iudici, fle contendere mecum sciat.

Tertia caussa minuendi quotam Decimarum, & partem earum aliquam laicis indulgendi fuit, cum ipsi laici Ecclesias de nouo fundarent, in loco inculto, & in vicinia paganorum constituto. Nam quia Ecclesiae illic extructet praestidio & tuitione in- jgςb nt, atque 'portebat militum turbam pro

438쪽

illarum saliste ac defensione stare in procinctu, id circo liberum fuit sacerdotibus, atque Episcopis

mitius agere cum laicis, circa negotium Decimarum eisque portionem quanta m iustae pensionis remit. tere. Ita duas partes Decimae Marchioni Brande burgensi, temporibus Innocentij Papae tertii, rela. xatas ac donatas legimus, propterea quod illi miliates alere necesse es set, ac stipendia numerare,ad eam regionem, in qua Ecclesias fundauerat aduersus Barbarorum incursion propugnandam. Sic autem concepta est supplicatio Marchionis

Brandeburgensis apud Innocentium, epistol. vigesima prima, libri primi Regist. is. Nobis humili ter supplicauit, ut cum pro ampliatione diuini cultis conuὸntuatim Fcclesiam desideret in terra ipsa construe- in. epis re, licentiam Aper hoc ei concedere dignaremur ,- sam ab omni onere Pontificalis Iurisdictionis exemptam, in ius m proprietatem Sedis postolicae retinere. 'aprofecto quod duae partes Decimarum eiusdem terrae, ad Marchionem ipsum ,- haeredes ipfus,pro Ecclesias rica quam ipsi debent propriys sumptibus reparare, ne non etiam pro stipendiis militum deuoluantur,sine quibus Ecclesia memorata non posset conIra Sclauorum impetum Iubernari fidem Catholicam impcinantium oec.

G iij i

439쪽

Decimis, Obuti nitas ct Primitiis

De Decimis Graecorum primis temporibus. Viguisse De rimas in Ecclesia Alexandrina m Antiochena. Cur Decimae in Constantinopolitana Ecclesia non receptae . frumenti penuria Con tantinop felix Em; a. Insenes gradites. uid loco Decimaram cape 'ent se copim Presbyteri. Tributumfumarium. Restitutae Ducimae a Latinis in Graecia. Decimae Graecorum Sacerdotum Mu temporibus quae flat.

Ecimarum natura & conditio satis obscura est apud Graecos, dubiumque an ea pensitatione Graecorum praedia Him erga Sacerdotes te nerentur. Nam inter tot antiquitatis monimenta, tot leges ac canones, Decimarum ne minima qui , dem mentio , aut mediocre vestigium reperitur. Vnde conjicere licet Iustiniani temporibus,sub quo leges in centurias ac capita digestae sunt Decima-Dhesmaiu rum memoriam Vsumque,si quis antea se isse Gom-

ista Ti. nino ex*leuisse: Videamus itaque num sub initia ἴάζ.: μ' Ecclesiae nascentis Graecia Decimas admiserit, qui bus in partibus earum usus ac consuetudo viguerit, quando abrogata sit, quid in locum Decimarumduccessit & quibus teporibus restitutae fuerint. Censeo itaque Graeciam, inter initia surgentis Ecclesiae, eadem pietate ac religione, qua reliquae nationes id oneris postea subierunt, Decimarum vectigal

440쪽

. Liber primui uer

o ensitasse. Si quidem Origenis temporibus in Ec- mirericlesia Alexandrina,in qua i e docuit & Presbyterit mesudo gradum affecutus est,sub annum Christi ducentesi-itatiui 'mum lugessimum, Decimarum Ecclesilai soluen darum urgebat sacra consuetudo, ut apparet exho- milia undecima in Numeros, quo loco plurima a Origdio . nobis stiperioribus capitulis prolata sunt ad illu 'Ν strandam Decimarum obligationem. Hanc consuetudinem non statim abrogatam, sed succeden- .ii tibus quoque saeculis seruatam liquet ex Isidoro Pelusiota. Is enim, monachus montis Pelusiaci in AE gypto, in Dioecesi Alexandrina, vixit temporibus Theodosii Imperatoris,& fuit discipulus Diui Chrysostomi. Atqui Hidorus ille Decimarum meminit epistola 31 . ad Herminium Comitem, quem laudat eo maxime nomine quod Decimarum praestationem Ecclesiae religiosissime exhiberet. Praeclare,

inquit, Dominum ornas,cum nobis fructuum tuorum Primitias tribuis Decimamque partem exubertate terrae turim a quo eam accepisti pendis. Quam quidem tu in multa tempora habiturus es,mc. καλως τ κύ- ῖμας ημαν

In Rcclesia vero Antiochena eundem ritum De- .

cimi lacro ministrorum altaris aerario inferendae Antioche-

viguisse putat Interpres Chrysostomi homil. 18.

in cap. 8. Actuum Apostolicorum , Vbi ab mi ν α- Hi, --, interpretatur partem ac Decimas. Tris Parum ne est, ait, oro torcular benedici Z parum ne est, ex se eximios . omnibus frugibG ac Vecimis , priuε partem ac Decim