Illustratio sacri patrimonij seu De bonis et possessionibus Ecclesiarum. Vbi agitur de veteris & nouae legis sacerdotum censibus, ... Auctore Nicolao Le Maistre ..

531쪽

Tiber primus. I 'praeparatos supra mensam Domini in sacrificio osserant: sed passim quomodo unumquemque aut necessitas impulerit, aut voluntas coegerit, de panibus sis ibo praeparatis, crustulam tu rotunditatem osserant, eamque sis per altare cum vino aqua , pro sacro libamine e

Unde temeritatis huius, aut nescientiae cupientes ter minum ponere, id υnanimitatis nostrae delegit conuentus, .eti non aliter panis in altari Domini, Sacerdotali benedictione sane tisicandui proponatur, nisi integer m niti os, qui ex studio fuerit praeparatim , neque grande alia quid, sed modica tantum oblata , secundum quod Ecclesiastica consuetudo retentat: cuius reliquiae aut ad con

seruandum modico loculo, ob que aliqua iniuria facilius conseruentur; aut si ad consumendum fuerit nccessarium non ventrem illius, qui sumpserit grauius farciminis onere premat: nec quod in digestionem vadat, sied animam alimonia I irituali reficiat: Ita nempe, ut ab his, qui ea fmpserint , pristorum Canonum in tituta fruentur. I -

tur quicumque hoc Decretum nostram temerandum crediderit, animaduersioni diuini iudicij subjacebit,stannivmus statio a communione alienus manebit. Quod ad ceremonias eiusmodi oblationum te Nom stinet animaduerto siue in ordinariis oblationibus idei aliquae singulis Dominicis fiebant, siue in extraordi nutis, quas certa caussa & priuatae pietatis consilio instituebant conscripta atque edita ab offerentibus eorrem nomina, quorum 1aluti ac quieti per oblationem consultum vellent ac eadem nomina coram sacris altaribus a Sacerdote recitata. Quamobrem

532쪽

iso De Decimis, Oblationibus oe Primitiis.

Innocentius roganti & percunctanti Decentio, quis ordo seruandus in commendatione oblationum & nominum proclamatione , respondet prius esse commendandas oblationes ; deinde ad nomina re ferenda progrediendum. De nominibus , inquit , re hi citandi , ante Piam precem sacerdos faciat, atque corum.. ἹμN lationes quorum nomina recitanda fiunt sua oratione

commendet, quam Aper um sit m ipse pro tua prudentia recognosces, ut cuius hostiam nec dum Deo operus eius ante nomen in nues, quamuis illi incognitum fit nihil, prius ergo oblation s sunt commendand c deinde eorum, nomina quorum sunt oblationes e iccnda.

Ordo autem quidam scrvabatur in recitandis eorum qui obtulerant nominibus, primum enim vivi ac superstites nominabantur qui Ecclesim aliquid contulerant, deinde vero pos preces fusas fiebat comemoratio defunctorum. Id elicitur ex Ca non e decimo nono Synodi Emeritensis cuius verba sunt. Salubri deliberatione censemus, ut pro singuliss,h,gu, g. qβib 'Me Ecclesiis, in quibuι Presbbter iustus Derit pero... n. iii Spocopi ordinationem praeesse, pro Ongulis diebus Do-F; 7ς , minicis sacriscium Deo procuret inerre, eorum no minia a quibus eas Eccleses eo at esse construcitas, vel qui aliquid his sanctis Ecclesiis videntur, aut visi sunt contulisse,si viventes in corpore sunt,ante altare recitentur, tempore Misso quod si ab hac decesserunt luce nomina eorum cum defunctis Οιlibus recitentur suo in

. Ordine.

Ex quo Canone apparet alium locum & ordi- . nem vitiorum nominibus assignatum alium vero

533쪽

vita functorum, ac extra Missarum Alcm nia memoriam defunctorum institutam, sicu consecratio

ne peracta. Et tamen omnes fere patres censent nominandos esse defunctos, inter ipsa sole aia Missarum. Aneust lib. Ita de matre sua loqui ur A ug. lib. q. Confess. cap. I,'' 13. Memoriam sui ad altare fieri desiderauit . cui nulliis diei praeter missione seruierat. Ita Cyprianus Epistola L . significat vita functos olitos nominari

A1 md altare in Sacerdotum procr. ita Dionysiius Eccle. siasticae Hierarchiae cap. 3. ait, antequam Sacerdos ad manus abluendas progrediatur, sticam San Zo- Ecclesitarum feri recitationem. Existimauerim itaque Con cilium Emeriten se,de peculiari quadam commendatione mortuorum loqui , qua Sacerdos, peracto sacro, &iam populo abituriente,recitabat nomina defunctorum & eorum memoriam populo commendabat: quae commendatio fiebat extra Missarum solemnia: alioquin solebant defuncti di- uinae Clementia in ipso nacti acrificii apparatu commendari.

Quas vero oblationes singulis Dominicis adornabant Christiant; eas quoque aliis subinde diebus

solebant usurpare, seu cum defunctorum memoriam recolerent: siue cum die natali, aut suo, aut amicorum, Deo supplicarent.

Vtriusque oblationis tam pro natalitiis, quam pro defunctis meminit T crtullianus, libro de Corona militis. Oblationei, inquit, pro de unctis,pro na- Tenui etauiijs annua die facimus. Nisi forte per natalitia inta μ' m

534쪽

hα De Decimis, oblationibus se Primit,is telligit memoriam martyrum , pro defunctis vero

maxime uxoribus offerebant. Harum nomina ex- scripta dabant Sacerdoti, aut pronunciabant, Sa- , si cord O V orum nomina inter faciendum referebat. δε ε hii, Vnde Tertullianus idem, libro de exhortatione ca-M 'ς 'i' stitatis Bigamos non posse significat, sine rubore ac Vcrecundia memoriam uxorum facere: cum enim plures uxores Sacerdoti commemorant, quid aliud praestant nisi incontinentiam & libidinem coram sic ris altaribus in praesentia Virginum profitentur. . Oblationes annuas reddis. Stabis ergo ad Deum , cum tot Uxores, quot illas orationi commemorat. Et offeres pro

duabus, commemorabis illas duas. Et per Sacerdotem de sonogamia ob pristinum de dirginitate sancitum, circumdatum Virginis iniuiris ; Ο ascensi sacrificium tuam libera fronte, m inter caetera voluntas bonae

Caeterum nono m. itcndum ptaeter panis & vini oblationes, peracta communione, solitos quoque Christianos veteres stipes Saccrdotibus offerre, &in alimoniam Clericorum liberales sportulas impcrtiri , ita docuimus libro primo cap. vltimo ex Tertulliano, Iustino, Cypriano, Origene, & aliis, quem locum consulat benevolus Lector. Durauit Religiosa ista consuetudo pecuniariae. oblationis in stipendia Clericorum, etiam posterio- hia. ἡ in. xjb culti. Concilium Emeriten se stipes & pecu P in nias temporc saerae communionis solitas a fidelibus erogari significat. In sancti Dei Ecclesia diebus f is p RVOct diue O mercede,communicationis tempore a

535쪽

Liber primus iii

cto Concilio hanc rectitudinis ponere regulam, ut quia omni clero communis labor manet in o licio sancto, omnibus iuxta meritum e re hoc rependatur vicissitudo. Statuimus in nost is Ecclesis vel ciuitatibuι hoc esse seruan-dtim, ut quidquid pecuniae a fidelibui in Ecclesia fuerit

oblatum, fideliter collectum maneat conseruatum aer fideliter Epi vo praesentetur; qualiter exinde tres par- tes fiant aequales, unam episcopus habeat, oe alteram Presbyteri . Diacones inibi struientes consiquantur σinter si it dignitas in ordo popo erit diuidanm, tertia mero subdiaconibus , Clericis tribuatur : ut a CPrimi clero, iuxta quod in officio tos praesint esse intentos, ita singulis dispensitur.' Similis forma oe de Parochitanis

Preslyteris in Ecclesiis illis a Deo creditis erit struanda. Caeterum animaduerte Primicteri ossicium, cuius, quia praeterquam hoc Canone nulla alibi mentio reperitur, idcirco loco Primicteri quidam Primicerium reponendum putant: alii Primicterum Archidiaconum interpretatur. Neutra earum sententia placet. Qui enim attentius rem inspexerit in-ucni et totu Clerum Emeritensem & alium quemlibet in Cathedralibus Hispaniarum Ecclesiis, intres ordines fuis e diuisum , quorum primus erat

Presbjterorum. Secundus Diaconorum. Tertius

Clericorum in quorum classe etiam Hippodiaconi versabantur. Ac Presbyteris quidem v nub praeerat quem Archipresbyterum nominabant, Dia, conos is qui regebat, dicebatur Archidiaconus, tandem qui Clericorum familiae moderator emine-

536쪽

bat primicteri nomen sortiebatur. Ita doceo esccbhegium eiusdem Concilii Emeritensis Canone Decimo,c miri Πω-verba sunt. Hommuni deliberatione sancimMOmnes nos Disopi intra nostram Trouinciam constituti,

in Cathedralibus nostris Ecclese singuli no strum . mchipresbterum, Archidiaconum oe Primicurum habere .

Ergo Primici erus fuit summus& maximus Clericorum,cuius arbitrio, oblationes Clericis pro ratione virtvim & ossicii distribuebantur. Hic locus esset varias oblationes ad texendi,quiarum largissimi fuere in Sacerdotes & Clericos maiores nostri, quoties ab iis sacrum aliquod ossicium exposcerent. Verum hanc tractationem rehciendam purauimus in librum sequentem, quo expendetur a nobis, quid olim Sacramentorum nomine: seu Clerici, seu Sacerdotes a laicis consequerenturi Quinam oblatio nes ficere psent.

NVnc breui dicamus quinam ad oblationes

faciendas solerent admitti, quiue a sacris altaribus remoueri. Imprimis certum est Patres, im puras ac prophanas perpctuo censuisse eorum oblationes, qui Ecclesiae iura violassentiemsque liberta- tes ausa temerario instegis in Ita Cyprianus Epistola m. vetat, ne pro dormitione victoris oblatio recipiatur,

537쪽

Libir primus. iII recipiatur', qui Faustinum Presbyterum tutorem . 'testamento scripserat: cum nefas esset Clericos, quacunque negotiorum specie, sacris altaribus abduci.

. Pari fere consilio. D. Augustinus Epistolai 8 . ait se prohibuisse quominus Bonifacii insignis ac spectabilis viri oblatio a Clericis suscipiatur, quod is Bonifacius hominem quemdam qui ad Ecclesia

fores tanquam in asylum confugerat vi abstulisset. O latio Mustinus domus tuae a Clericis ne ab ,,2 suscipiatur indixi commi onemque tibi interdieo, donee η'---λμ, peracta pro ausibus vel errore a me de ita tibi met poenitent a m tempore condonato pro hoc facto, corde con trito my humiliato dignum offeras Deo sacrificium. Non est ergo nonum Ecclesia sua iura & libertates Anathematis denunciatione tueri. &iustis censuris D stum ac superbiam prophanorum vindicare. Pieta- tis hoc genus est non iracundiae,neque tam sibi hac in parte consulit, quam hominum saluti qui in Ecclesia violata Deum lacessunt omni Regum

cilio maiorem.

Secundo Ecclesii a semper reiecit oblationes eorum, qui usaris ac foenoribus ditescunt & exhausto pauperum de mi serorum sanguine implentur. Ita in Concilio Carthaginensi quarto cap. 93, repta' dianda decernunt patres eorum dona qui pavppse Opprimunt. Sic pie stimulac eleganter issidorus Pelusiota Ecclesitam e calamitatibus dc spolii p Vpς 1Ori uiri

rum non esse compingendam monet ne coram lusiotata ad

Uzo iit potius conuictio sceleris, quam monimentum Religionis. . '

538쪽

rues De Decimis,obtitionibus oe Primitiis

Con is quidem, ut aiunt, Ecclesiam in Pelusiio , ma- quidem ac molitionibus luculentam , sed improbu ludiis to sacrarum electionum preths . Iniurii atque contumeia,s tenuiorum oppi lisnibus, oe pax-

ptrum siumptibus. Jd uod nihil aliud est quam aedificare

Sion in sanguimbus εν Hierusalem in iniustiti s. Deus porro iaci ilicio ex alienis bonis censiato, nihil opus habet. Vertim illud, perinde atque eum, qui canem mactat, exemcratur. Quaecum ita sint,m aedificare iniuriam alijsi inferre detine : ne alioqui domus illa re apud eum prodatoe conuincat: eti quae sublimis quidem 6s excella flet,eterum ob ea mala ex quibu s extrusia est. KEisilia Sic foeneratorum impios questus Ecclesia reij cit 3 m Cς ς. damnataue Alexander tertius in Concilio Latera

riensi nenlI cap. 23. V urariorum, Inquit,mans torum oblψ'rionem nequi quam accipiat qai autem acceperit reddere

Concit. compellatur, m donec ad arbitrium sui Episcopi satis ficiat ab officii sivi maneat executione susten .s. Con-δεὶς 'd cilium Troileianum cap. . hanc Ecclesiae fuisse an

incipit Feli- tiquam conluetudinem notat, ut qui quovis mortioni , Pon- do pauperes vexant, ab oblatione arceantur. Alc-

539쪽

nis, permittit religi Minoritis recipere restitutiones eorum quae latroci nio a fraude qu sita sunt ; modo tamen legitimi domini, de ij quibus ex iure fieri debet restitutio,inueniri non possint. Quid enim iuuat Sacerdotibus ac Religiosiis pauperum malis ingemiscere, sit ipsi pauperes faciunt, si spolia viduarum receptant,si orphanorum sanguinem sugunt, si miserorum exuuias captantes censu

redituque scelerum vivunt de facilitate indulgendi, latrones publicos laut priuatos faciunt ad

praedandum audacioreS.

Olim milites credebant purgari se contractis in bello sceleribus, de tot praedationum ac latrociniorum sordes elui, cum praedae partem Vulcano adolebant, de in sortem spoliorum rapacissimum vocabant elementum. Npnc homines Deum obliuisci furtorum de lachrymis pauperum gaudere arbitrantur,sii languentium & fame pereuntium viscera aris admoueant, si in societatem foedissimi lucri E Hessiae ministro, adsciscant, si Christi fundum rapinis augeant,qui ut diuites essemus extremae sese ae uouit Inopiae. Non amat seruator his artibus splendescere, exhorrescit altaria, quae auro infami ac furtivo nitent.Tem pia ista quin pauperum sanguis ocviscera extruxerunt, longe ipsi tua cruce atrociora

sunt: famem sitam non vult daemonis auxilio sedari qui postquam lapides ab ipso oblatos in deferto reL puit, docuit nullum esse posse rerum sacrarum tantum squaliorem ac miseriam, quam fas esset iniquis rationibus eluctari. V ij . Liber primus. ' Tosis viris, Fratribus Carmelitis de

540쪽

113 De Decimis, O Ilationi;us m Primitiis. Tandem Ecclesia non suscipit eas oblationes, quae in detrimentum & calamitatem pupillorum cedunt: quorum enim saluti,vigilias curamque Episcoporum destinauit, horum spoliis sibi ditescere nefas duxit. Noluit itaque parentes dum sacrorum Ornatui, atque Sacerdotum quieti consulunt memoriam filiorum exuere, & cum Religioni famulantur,eam quam natura pectoribus insevit violare picta tem : Ea mente Augustinus sese eorum oblationes respuere dicebat, qui filio ex haeredatores suas Ecclesiae ac Sacerdotibus deuouissent. Pr fleo , inquit, me jμμipere oblationes bonas , oblaIIones sanctas. οι quis a siti mira sititur filio sivo, moriens ex-

haeredat eum s liueret non eum placarem Z Non eum re .ugust. sese conciliare deberim Z Quomodo ergo cιm filio seuo , et olo& mo- Ut habeat pacem, cuius appeto haereditat m. oed plane

:. e. . sic faciat quod saepe hortatos sium , unum flium habet,

hi , t ab 'n putet Christum, tuos habet,Christum futet tem c. m.sub tium, decem habet, yndecimum faciat, si cipio. 6 θc. Quicumque vult exhaeredato filio haeredem fa- Ecclesiam quaerat alterum qui si cipiat non

cere

niat. Hinc Imperatorum leges edixerunt, ut seu vir, seu mulier Monasterium ingressa ita res sitas inter liberos partiatur,ut nulli eorum legitimam dotrahat, sed si omnem substantiam inter filios diuidere voluerit,sua persona filiis connumerata,par tem sibi retineat, quς Monasterio competere de-bςx , i. generali g. si qua mulier. c. de jacrosanctis

Ecclesiis.