장음표시 사용
411쪽
rum Eclipticae, ut supraὶ major ejus axis erit ad minorem Mut re dius ad sinum rectum anguli modo inventi, quo oculus supra planum Annuli elevatur. Atque hae sunt praecipuae Annuli Phases e Ilute visae, & hi modi illas definiendi. E. F. Rusdem etiam speciei in Ellipsis quae interiorem Annuli circulum refert, quippe in eodem plano cum exteriore: Uerum Ellipsis haec non est eadem cum perserata figura; Annuli enim crassities huic obstat Perseratae hujus figurae citerior semissis eadem est cum praedictae Ellipseos parte; ulterior vero est aequalis similisque Ellipsis pars axi paulo propius admota, ut ex figura Prop. I XVIII.
Ad eundem modum ex figura viae sive semitae Satellitis circa suum Primarium h Sole vita, per Hop. praec. determinata, determinabitur ejusdem figura E Τellure ad Tempus propositum viis. Patet enim Satellitem Glluris incolae videri Rectam destripsisse, cum Tel-1us in orbitae Satellitis plano reperitur, licet Sol tum temporis in eadem non versetur; & Ellipsin quam in omni alio casu refert ad circulum maxime accedere, cum recta Τerram & Ρrimarium conjungens minime obliqua est ad planum orbitae Satellitis, licet recta a Sole ad Himarium ad idem planum tum temporis non fit minime obliqua. Et converso, ex dictarum nasum observatione definietur situs Lineae Nodorum, & Inclinatio plani orbitae Satellitis ad planum orbitae quam 'imarius circa Solem describit Porro, eadem vera sunt de apparente semita Maculae sive alterius cujusvis visibilis notae in Planetae primarii ipsusve Solis sum ficie & circa ejus Axem rotatae, vel de talium notarum serie cidiculari: apparebit enim, ex optices legibus, circulus hic nunc Recta nunc Ellipsis, prout Gllus in ejus plano producto versatur vel extra illud. AsTRΟ-Diuit Corale
412쪽
EXplicatis Planetarum tum primariorum cum secundari uinmotibus, & Phaenomenis inde ortis, ad alterius generis corporum nempe Cometarum motus explicandos progredimur, quin rum plures species ab Auctoribus numerantur: illos quippe dividunt secundum colores Varios quibus fulgere cernuntur, Planetasque quos ita aemulantur, & Caudarum quas emittunt figuras. Nos qui Astronomica non Astrologica tractamus, horum unicum tantum genus agnoscimus, qui pro diversitate vaporis Caudam constituentis, ipsiusque Cometae utus respectu Solis, diversias istas facies ostendunt. In his tractandis primo Physica quaedam expediemus, ut ad Gemmetrica, ipsam nempe orbitam determinandam. accedamus postea. In Ρhysicis tractandis opiniones quasdam & Philosophorum placita postea rejicienda recensere necesse erit, ut amplectenda melius intelligantur. Quod autem istud, in Libris praecedentibus consulto omissum, in hoc fiat, ignoscet Lector: neque enim Cometarum Theoria Geometrarum curas hactenus adeo exercuit atque Fixarum Pla-
Generalia de Cometis. PROPOSITIO I. ΡHiis morum placita de Cometarum Duratione o Deo is
Philosephi vetustissimi ii deinque Astronomi Cometas esse aeterna Mundi Corpora credidere, Planetarum instar, gyros suos statis temporibus complentia: Nam Aristo eles Lib. I. Meteor. Cap. 6. de
quidam vocinorumque Pytbagoreorum dicunt Cameram esse unum errantium derum, sed non apparere nisi pose mcistum tempu nec
413쪽
ni parvo temporς ex m. quod accidit etiam Mercurio. Et Pim
ά--οτιν. othagoreorum quidam Cometam dixerunt eis steEam ex earum numero quae in coelo non assidue quidem eo arent, sed quae futis temporibuου peracto certo circuitμ rursus solent exoriri. Et Seneca in Natural RNU. m. vn. Cust 3. sic inquit, Democritus DBHismus antiquorum omnium, fles cari ait se, plures fleuinesse quae currant hoc est, Cometasin Iea nec numerum iliarum ρο- fuit, nec nomina, nondum comprehensis quinque oderum hoc est, Ranetarum praeter Solem & Lunam) cursibus. Et rursus, Seneca ibid. dicit Apol nium Mndium peritissimum inficiendorum naturalium asserere ComeIas in numero stellarum errantium poni a Chaldaeis, tenerique cursus eorum. A Lonius hic steste Seneca ibid. p. 1 1., aiebat quod proprium us Cometes est, sicut Solis auI Lunae. Ceterum non en illi palam cursus . altiora Mundi ecat ; ct tum demum apparet, num in imum cursus Di venis; id ipsum nempe quod Ρrop. X. Lib. I ostensum est. Cui sententiae & ipse subscribit Seneca cap. in. his verbis: Non existimo Cometen jubitaneum esse ignem, Ied inter aeterna opera naturae. Solam ille & unicam in modum tradit Cap. h. qua Quaestio haec solvi queat, necessarium e
dicens veteres ortus Cometarum habere colis citos; deprehendi enim propter raritatem eorum cursuS adhuc non potest, nec explorari an viices sement, ct illos adfluum diem certus ordo producat. Tandemque sic vaticinatur Cap. aer Heniet tempus, quo ipsa quae nunc latent in lucem dies extrahat O longioris aevi diligentia. Au im fitionem tantorum aetas una non sufficit. Veniet tempus, quo posteri muri tam aperta nos nescisse mirentur. Et Cap. 26. Erit qui demons et aliquando, in quibus Cometae partibus errent, curiam seducti a ceteris eant, quanti qualesque sim.Ρostea vero Peripateticorum Schola omnis Cometas non compora Mundi aeterna sed noviter producta & mox rursus interitura censens, ut Coelorum ingenerabilitatena & incorruptibilitatem tueretur, illos ex exhalationibus compactos Terrestribus in regiones sublunares detrusit; quae opinio invaluit magis post invectos in Coelum solidos orbes, per quos Cometae trajicere
Tandem vero Tincho Brahe & Aeplerus ex observationibus in venientes nullam esse Cometarum parallaxin diurnam, illos in sedes supralunares reposuere. Modus parallaxin Cometae diurnam, siqua est. investigandi maxime commodus & facillimus est sequens: Per observationes plurium dierum ante & post factas definiatur se. mita inter Fixas quam teneret Cometa, si nulli parallaxi diurnae subjiceretur. Si ergo ab ortu ad Meridianum, vel inde ad occasum usque, eum inter vicinas Fixas teneat Locum respective, quem ex supra determinata semita teneret, indicio est illum nulli parallaxi diurnae esse obnoxium: Nam dum Horimnii propinquus est, si
414쪽
Lib. V. & GEOMETRICAE ELEMENTA. 399
dicta parallaxi afficeretur, inferior appareret inter vicinas Fixas quae nullam patiuntur; adeoque ad ortum vergens Cometa orientalior, ad occasum occidentalior quam pro Loco ex prioribus observationibus isti temporis puncto congruo cerneretur. Neque modus hic restactionis Syderum incertitudini subiacet; nam proximarum Stellarum eadem quamproxime est refractio quae Comem omnium vero commodissime observatio haec instituitur, si inveniatur Locus verus Cometae in recta inter binas Fixas ducta, ita ut Fixae haetum temporis ad parvam supra Horimntem altitudinem in eodem Almicantarath aut prope reperiantur, quod in tanta Fixarum multitudine facile erit, saltem si adhibeantur quae kulo Tolescopio adjuto videntur: Nam si Cometa parallaxi diuratae subiiciatur, extra rectam hanc & Horiranti propior videbitur; sin aliter, in recta
cum Fixis etiamnum apparebit. Cometarum sedes supralunaris ulterius confirmatur exinde quod Cometa Anni 168o observatus fuerit a D. G Rrι Σχ aut 13 tantum gradibus a Sole distans, & interim pleno Orbe fulgens, quod prius de Cometa qui apparuit Mense Aprilis Anno I 66ς etiam notaverat; unde certo concluditur, vel Cometas istos tum temporis non tantum Luna sed & Sole fuisse superiores, scum Mercurius &Venus in ea a Sole distantia apparente pleno Orbe non fulgeant nisi tales fuerint;) vel illos este corpora lucida ipsius Solis aut Fixarum instar, aut saltem pellucida & Solis radios transmittentia, quod
de tam magnis corporibus vix dicetur, cum inculae Solares utut rarae texturae Opacae satis sint. Cometas vero esse corpora opaca ex
Umbris quas projiciunt Ostendetur inserius.
De Cometarum orbitis inter Philosophoq nondum plene constat : Nemerus siquidem & post hunc Carteses, Hevelius, aliique Cometas in rectis trajicere statuunt. Replero enim circuli aliaeve
recurrentes Curvae in Cometarum vero motu nunquam placuerunt,
ideo quod non sit veris is eorum quae nunquam redeunt motus esse circulares. Jam vero credidit Ne erus in Cometari P solor liquidi AE theris immensam profunditatem ejus esse natu α, ut Cometas ex seipso producat ne regio ina vacua sit, atque hoc fieriser facultatem animali vel vitati similem ad aurae aetheriae δε--cationem O purgationem, cum haec certis retronibus cras scit. Co-ncta igitur illa crasa pinguedine aetheris, quasi quodam excremento,etehit in quoddam Apostema , fit ex natura loci, ut lumen illi accedat scum Solis lumen ubique ad vj moti que ei instar Stelgae ali. cujus concilietur: Exemplum genuinum, quomodo Cometarum huic
singui ct coe essi materiae ct mortis O lumen conciliatur, viderectu in ira ectionibus aeriis. Hoelius vero Cometas oriri statuit ex Planetarum exhalationibus subtilioribus sibi mutuo in aethere casu Diuiligus by Corale
415쪽
casu iunctis & Disci sermam retinentibus, cujus altera facies Soli
obversa manet, postquam Cometa in linea spirali motus egresstis est Planetae Atmosphaeram, ex qua prima sui rudimenta traxit. Canesius Cometae cujusvis corpus posuit percnne Planetae instar,
quippe effictum, ut Planeta, ex Fixa aliqua sive Sole) Maculis o
ducta & a vicino crescente vortice abrepta. At Cometam vult devortice in vorticem perpetuo recta sere progredi. Qui vero Cometam perenne corpus statuunt, & semitam ean-dcm denuo Planetarum ritu percurrere, ejus orbitam talem esse volunt, ut Tellus vel intra circulum hunc licet summe excentricum contineatur ut D. Cassini de Cometa Aia. Is II, quem eundem
esse suspicatur cum eo An n. i 68O & I68 I) & Cometa hujus peripheriam aequabiliter percurrat, quod ipsis Planetis non conceditur; vel extra, ita ut orbitae convexitas Terram respiciat, cui propendere videtur idem D. Cassisi in Theoria motus Cometae Anni 1666. Uerum quidem est orbitas hasce a D. Cainni ad Cometae motum calculo subjiciendum praecipue adhiberi, nec physicum quid a cautissimo Viro super hac re definiri. Ex plurium Cometarum observatione quendam quasi Cometarum Gaditam inter Fixas statuit D. Cassi, intra cujus limites plurimi licet non omnes) Cometae continentur, sicut Planetae intra limites Zodiaci. Zonam hanc Cometicam Zodiaco aeque latam,& illius instar Animalium figuris insignitam transire comperit per Antinoum, Pegasum, Andromedam, Taurum, Orionem, Canem minorem, Hydram, Centaurum, Scorpionem & Sagittarii arcum,& Zodiacum Cometicum appellavit. Huc etiam spectat Cometarum SMema a Cl. D. Pac. Berno ulli An. I 68χ editum, in quo ponit Ρlanetam primarium quenda in circa Solem rotatum ad dictantiam a Sole et s83 Semidiametrorum Orbis magni, statio Asinorum 4. O Dierum Is , etiamsi SHurnus ducenties quinquagies octies propior id non nisi go Annorum satis praestet. Circa Primarium hunc squi tum ob corPoris exiguitaiem.
tum ob immensam distantiam conoectum nostrum perpetuo fugit)ad diversas distantias diversi rotantur Cometae, quorum tamen nullus ad usque Saturni orbitam descendit; itaque Cometae, ex mente D. Bermulti, nia aliudiunt quam praedicti invisibilis Planetae primarii Satelntes, qui tum demum videri incipiunt, cum ad Perigaeum se demittunt nobisique proximi evadunt. Sententia de Cometarum orbitis, quae nobis verisimillima videtur,
superius Prop XXXV. Lib. I. explψata, praeterquam quod simplicitati naturae maxime est congrua, pr lictarum opinionum facies sere omnes induere potest. Sit enim sng. I.) Sol, per S repraesentatus, communis secus orbitae Telluris sere circularis T si x & Orbitae Cometicae admodum excentricae ABDIEc; patet quod Cometae Ombitae suae portionem Ec vel BD percurrentis Phaenomena fatis belle explicabuntur per motum in Recta aequabilem, siquidem BD vel cE a Recta non fit multum diversia, & praeterea Cometa in illa aequabi-Disitigod by Cooste
416쪽
aequabiliter moveatur; cum trilinea aequalia super illam constituta, quorum communis Vertex est s, habeant bases etiam proxime aequales. Vix tamen Pri' Lmo obtutu are rebit eundem esse
Cometam qui prius Rc descripsit, post
bili inter has duas apparitiones, quo
scribens sub radiis Solaribus dclituit. Terra autem ut ad T constituta, Cometae pontionem orbitae ad A describentis phaenomenis Curva versus Terram convexa melius conveniet; talis enim revera est in fig. I. Verum convexa versus Terram Curva Cometae in Solis opposito conveniet nunquam in hac Theoria; concava tamen optime, si sui in fig. 2. s 1 Cometae perihelia a Sole distantia orbis magni Semidiametrum sae silperet: Cometae enim ad A trajicientis phaenomenis ex Tellure in r visis optime respondebit Curva versus T caVa, quippe sua.
PROPOSITI Ο ΙΙΙ. LEMMA. SI Aer hese expandat fecundum legem hanc experimentis con-irmatam, nempe quod Italia in quae comprimitur Iunt ponderibus comprimentibus reciproce proportionalia ; globus Aeris no unciam unam larus, ea cum raritate quam haberet in Ahirudine Semidiametri Terrestris, i seret omnes Planetarum regiones ad ques aeram Saturni, O longe ultra. Legem expansionis Aeris eam esse quae hic ponitur, st. quod spatia in quae comprimitur Aer datae quantitatis sunt reciproce proportionalia ponderibus comprimentibus, liquet ab Experimentis Transact. Philos Mens Bhι . . I 6 I. N'. I 3. consignati S. Hac ρο- sia reserat ABZZ tubum erectum infinitum Aere plenum, cujus latera A Z, BZ sunt invicem parallela & HoriZonti perpendicularia, & sundus Aa superficiei Τerrae insistens: Patet Aerem ad AB comprimi per pondus totius in. cumbentis Aeris AE ZZ, & Acrem ad ED ad libitum ductam ipsi A B parallelam in comprimi per pondus incumbentis Aeris ED ZZ. Concipiatur Aerem per totam rectam ED expansum comprimi in ejus partem, puta cD, ut ejusdem sit densitatis cum Aere AB, & hoc etiam ad aliam quamvis rectam similiter ductam ut ed fieri, hoc ost, Aerem omnem, qui prius per tubum ABZZ expandebatur, comprimi in1patium A BZ x ita ut ejusdem sit ubique densitatis. Curvae AccX, spatium AccxZdDBA ab una pane terminanti, E e e rccta Disii iam by Corale
417쪽
recta BZ erit asymptotos, quia in quantacunque supra Terram altitudine aliquis est Aer, qui proinde compressus. donec aequi densus sit atque Aer ad A B, aliquis etiamnum manet. Cum igitur eadem quantitas Aeris compressi quantum AB comprimitur hoc est, ab incumbente Aere A ZZBin occupet spatium c D, compressi vero sicut E D, occupet spatium c D ', patet per compressionis Aeris legem supra memoratam cD esse ad ED. hoc est, ad AB, ut pondus Aeris incumbentis ED ZZ ad pondus Aeris incumbentis
ABZZ; hoc est spropter eandem quam iupponimus gravitatem in omni distantia a centro) ut ipse Aerincumbens cDEx ad Aerem incum hentem ABZx,
sive ut figura interminata cD Z X ad interminatam figuram ABZx: Sed haec est Curvae Logarithmicae proprietas Geometris notissima; Curva igitur 4 ex est Curva Logarithmica, cujus asymptotoS est BZ . recta. Unde per Probi. m. Appendic. g. LM. Geoni. III. Barravit, ductis c G, c g ad ΗΖ parallelis cum AB concurrentibus in G &n) BG svo cDest eodem ordine inter B A & Ag sive dc media Geometrice proportionalis. quo BD inter a d de nihilum
est media arithmetice; adeoque o seu nihil) BD & ad sunt sicut
Logarithmi rectarum B A, Dc & dc respective. Datis ergo BD, B d, BA& nc, facillime invenietur cae, quae ut hactenus ostensum re praesentat quantitatem Aeris compressi, quantum ad Terrae saperficiem fit, quae in Altitudine a d supra Terram so expandet in spatium ipsi BA aequale; nempe faciendo ut sit us ad d n ut disserenatia Logarithmorum ipsarum ΑΗ & c D ad aliam, erit haec disterentia Logarithmorum ipsarum Aa eL cd: & proinde dato Logarithmo ipsius AB, non latebit Logarithmus ipsius cae, nec ipsa proinde cd.
Sit AB pedum 33, quanta nempe est Altitudo columnae aqueae, cujus idem est pondus cum aeque crassa columna Aeris ad Almo. sphaerae summitatem protensa: Cumque Aer juxta superficiem Terrae spatium occupet quasi 8so vicibus majus quam Aqua ejusdem ponderis, ut experimentis innumeris constat; columna Aeris pedes 8so alta ejusdem est ponderis cum aeque crassa columna Aquae pedem unum alta. Et propterea si ascendatur ad altitudinem ου sopcdum supra Terrae superficiem, columna Aeris loco isti incumbens ejusdem est ponderis cum aeque crassa columna Aquae 3 a pedes alta. Si ergo BD assumatur pedum 8so, erit Dc pedum 32: nam AB, CD, cd &c. exponent altitudines Baroscopii squocunque fluido impleatur) in locis B, D & d; hae enim sunt proportionales ponderibus incumbentis Aeris respcctive. Ut igitur ex praemissis inumniatur de , posita a d Semidiametro Terrae aequali, nempe numero rotundo pedum mom O, nam secundum nuperam Gallorum mensuram est pedum I96 I s8 ,3 instituatur operatio per regulam proportionis, inveniendo ipsis DB 8so, dB χoooo O, &
418쪽
disserentiae Logarithinorum ipsarum AB, c D ex Tabulis excerpi rum, nempe o, OIῖ,639, quartam proportionalem 31 , O Omo,
nempe disterentiam Logarithmorum ipsarum AB & cd, qua su ducta ex I, s 18st 39 Logarithmo ipsius AB prius ex Tabulis excerpto, manebit ipsius cae Logarithmus - 312, o oo, cujus Q. Characteristica sui vulgo dicitur) est - ΤΙΣ. Ρorro, ex natura L garithmorum Tabularium numeri, cujus primus locus est unitas, Logarithmi Characteristica est nihil; cujus vero primus locus est denarius, sive secundus integrorum, Logarithmi Characteristica est unitas; cujus primus locus est tertius integrorum, Characteri caest binarius. & sic ascendendo; & similiter numeri cujus primus lacus est unitate proxime inferior in progressione decimali, sive primus locus decimalium, Characterastica est I, & ita porro de-stendendo : unde E converso, ex Characteristica Logarithmi innotescet locus quem occupat primus locus numeri; & hinc nummri, cujus Logarithmi Characteristica est 3Iχ, locus primus est in 31α ' loco decimalium; ergo recta cd exponitur per numerum cujus primus locus est 3 is '' decimalium. Calculo igitur subducto,paici Aeris nostri portionem, expositam per numerum cujus primus locus est 3IU decimalium, in altitudine Semidiametri Urrestris sese expandere in magnitudinem quae exponitur per 3 3; hoc est, spatium a nostro Aere occupatum esse ad spatium quod impleret, si ea esset raritate quam in altitudine Semidiametri Terrestris obtineret,ut
unitas ad numerum notatum duobus ternariis cum annexis 3Iχ CD phris. Verum haec ratio immane minor est ea, quam ad Fixarum sphaeram sex mente Arinarch0 Arenae granulum habere demonstravit Archimedes in Arenario; majorem nempe ratione quam unitas habet ad numerum notatum unitate cum 63 cyphris annexis: Nos autem modo ostendemus praedictam rationem esse multo minorem ea, quae est inter globum digitum unum latum & Saturni ONbem propius aestimatum, quam est Fixarum sphaera ab Aristarcto. Semidiameter Terrae est, ut prius, numero rotundo 2 o OOpedum: Quod si parallaxis Solis sit res quae est minima illi adhuc ab Astronomis tributa) cujus sinus rectus est Φ8 s partium posito radio partium I o; erit Semidiameter Orbis magni
yoOO pedum, nempe ad Semidiametrum Terrae ut radius ad sinum parallaxis Solis; & igitur Semidiameter orbis Saturni sper Prop. xiae Lib. III. vix decuplo major erit pedum
oo, & illius Diameter pedum Iooo oo oooo, sive digitorum Troooo oo ooo. Quare sphaera Saturni est ad globum digitum unum latum ut praecedentis numeri cubus, sive L 18 cum annexis 39 cyphris ad unitatem, sive rotunde & ad maximum, ut numerus notatus per binarium cum 4 2 cyphris annexis est ad unitatem. Igitur, cum globus digitum unum latus multo majorem habeat rationem ad Saturni sphaeram, quam ad spatium quod Aer nostro similis impleret, si tam rarus esset atque Aer in altitudine Semidiametri Terrestris supra Τerram; patet globum istum Aeris, E e e 1 cujus Diuili od by Cooste
419쪽
cujus diameter est unius digiti, ea cum raritate quam haberet in altitudine Semidiametri Terrestris, impleturum omnes Planet, rum regiones ad usque sphaeram Saturni & longe ultra. Q. E. D. Si gravitas ver1us Terram in recessit a centro minui supponatur, uti revera fit; patet dictum Aeris nostri globum digitum unum latum, in altitudine supra Terram Semidiametro Terrae aequali, adhuc majus spatium occupaturum.
Cometae Caudam a Sole dependere exinde patet, quod haec a Sole sit perpetuo aversa, quod tamen expresse primum a Petro ADtam o, servatum est in Cometis qui inter Annos Is 3Odc I ylo apparuerunt, illud licet 6o prius Annis a Moomontano tantum non animadversum fuerit. Caeterum quomodo Caudae a Capitibus per Solis actio. nem oriantur, triplex est opinio.
Primo censent Apianus, Cardanus, T bo, Mellitis aliique Solis radios per pellucidum Cometae corpus sive Caput propagatos in illo velut in lente vitrea refringi, ac jubaris speciem post Cometam, sive in plaga a Sole aversa, praebere spectandam. Verum istud Dioptricae legibus adversatur: Praeterquam enim quod plerumque figura non respondeat, jubar hoc per i Ethera purum propagatum Ο-culo ad latus posito non erit sensibile; requiritur materia aliqua reflectens in regione Caudae quae jubar hoc sensibile reddat, eodem modo quo opus est pulveris aut fumi particulis in cubiculo obseuro volitantibus ut jubar simile in eo contentum videatur ab oculo extra radiorum viam posito; & quo densiores & crassiores sunt pa ticulae quibus medium inficitur, eo splendidius erit jubar, & e contra. Unde alia & crassiore opus erit materia in regione Caudae quam alibi in AEthere Caudae circumfuso, alias Coelum totum a luce Solis illustratum aeque ac Cauda splendesceret; & igitur a Solis radiis per caput translucidum propagatis non provenit Cometae Cauda. Atque argumentum hoc aequaliter valet, sive radii ponantur in Cometae Capite simul & huic circumfusa Atmosphaera refracti, sive in sela Atmosphaera. Capite opaco radiorum transmissi nem prohibente, sicut Hevelius observavit in Cometa Aia. I 66s qui Umbram projiciebat, & in pluribus aliis observatuin suisse tradidit idem Auctor Lib. vvi. suae Cometographim. Cel. D. Hookius tamen Umbram hanc negat, ac sertius lucere asserit in ea rcgione ubi
Umbra si qua esset in apparereti Secunda opinio est Uartesei eiusque sequacium, qui Cometae Caudam ortam volunt a refractione lucis in ejus progressu a Capite ad videntis oculum. Si istud verum esset, Fixarum Planetarum. que radii per eadem media propagati non tam a refractione immunes ad oculos nostros appellerent quam observatione constat, nec Cometarum Caudae tam liberae a coloribus Iridis, refractionis
420쪽
fractionis perpetuis comitibus. Neque dissicultates has tollit Cari iesin dicendo Paragr. I 39. Lib. Ii I. Princip. quod Fixarum scintillatio huc relaratur, quodque harum Caudae longiores essent si lux foret major; admotis enim Teles piis, illarum 1 cintillatio tot
litur cum lux augetur. Porro, Planetarum Saturni, Jovis & Veneris, quorum Diametri apparentes plerorumque Cometarum satis longas Caudas emittentium Diametros adaequant vel etiam superant, & lux lucem, nullae sunt Caudae; & Cometarum caudatissimorum lux Capitum saepe tenuis admodum & obstura est. Si vel Fixae, vel ipsi etiam Planetae,) ut in Meteorologicis narrat e si stoteles, ab AEgyptus comatae nonnunquam sint visae, hoc iis accidit non ut Cometis, sed adscribendum potius est nubium refractionisertuitae, quali Cartesius adscribit Comam ab ipso As syotele circa Fixam in semore Canis visam. Denique, si Cauda Cometae ex refractione medii coelestis orirctur, haec in iisdem Coeli regionibus in eandem semper plagam pergeret, quod tamen non fit, sed pro Solis situ in varias, ut dictum est. Sunt & aliae de Cometae Cauda sententiae apud Auctores proprios inspiciendae, quarum confutationi non immorabimur, inter quas est haec D. Pac. Bernoulli in supracitato Smemate Cometarum. Solem nempe concipit in medio morticis sui tanquam ignem in foco accem sum, myuae calore circumfuse Planetae coquuntur, unde perpetuo magna subiit Smarum exhalationum copia undique ex Planetis, tito ex ipse Sole egreditur, O a motu rapidissimo Vorticis Solaris
sursum versus circumferentiam propeiartur quo cum stervenerunt haec GFuvia, a renitentia vicinorum Morticum repeltantur O impediuntur, quo minus ulterius ire queant. Hinc quia subinde nova
materia affluit, paulatim condensantur, O Planetis secundariis immise istus Primarii supra Saturnii, de quo Prop. II. dictum est, dum circumferentiae Morricis Solaris proximi seunt, adhaerent; non hecus ac cum super igne focario su enfa eLI OEa carnibus repleta, fumus e ligno carnibusque ascendens camino, trabibus O qui quid Iosiae ct compacti ostendit agglutinatur, unde fuligo genitur: io inquit in modum fuliginis exbalationes visi sive Planetis accrescunt. tuo que undique satis densius se ambiunt ac cingunt; unde
sit ut nuclei Cometae extremitas seu limbus plerumque male te Lnaim ct quasi dissuens aut cristus videatur fuliginis iusIar. Trimvero tu progressu dum Satelges hic circa primarium sistim voluitur, subinde novae exhalationes verum longe tenuiores, quam quae ipsum immediate ambiunt. quod ob defectum folidi fundamenti nequeantiam arcte constipari) ei adhaerescunt, longe iateque omni ex parte circa iEum sese extendentes, non quidem in modum globi, sed lati disci, cuνα alterutra planities Soti seversa maneat, radiique Solares cum disico perpendiculares angulos est ment, unde ma esta, ut ait, re Itur ratio cur Cauda perpetuo in elagam SH Npo iam vergat; nam quamvis totus Alia a Sole illumiu Iur discus, non
tamen nis pars ilia disci, q/iae uostri respectu cis nucleum, O