장음표시 사용
251쪽
Paraphrass2 14 mortuum in Urbe bumare, ves urere ius ne asti. dumιuosa, m magnifica funera, o timentabilia probibensor Funerum modus, qui nunc definitur, deinceps esto, neque eum excedere liceto Ligna ex quibus rogus comburendo cadaveri conseruitur, ded Iando ne levigentur. sed rudia, θ impolita rogo adbibemtor e tribus vinculis purpurae, nequa pluribus, componi, vestiri moνtuum ius esto. X. tibicines neque plures funeri adia
hiberi jus eso. Mulieres ne genas unguibus dilanianto , seu faciem carpunto. Neque Iugubrem eisiarionem , seu serum in funeribus auia
lento ammini mortuo a cadavere membrum aIiquod ne adimiso . em
jus causa postea funus, funerisque impensae de novo iteremiur ni se se quis in bello mortuus esset, vel peregre.
Servorum sadavera ne unguntor. In funeribus Fulae omnes ' hibentor Sumtuosa a perso omnis in morixum , O rogum amovetur. Ne longa ereonae, vel longae coronarum feries, neve arae iburi
adolendo, aliisque odoribus funeri praeferuntor, Qui coronam meruerit in Iudicris, me ipse . sive servi effus, equise in funere ob virtutem laudator, iraque mortuo oe ejus parentibus, in quamdiu domi per novem dies collocatum escadaver, cum effertur, coronam illam imponi ius e . ius hominis cadaveri funus unum faν, o unus lectus semi.
Aurum a funere omniso removetore excipitur aurum, quo deuis
ter vincta, id enim eum cadatere sepelire, aut ure jus eso. Rogum veI sepulchrum deinreps aedibus alienis domino intato proopius 6o. pedes admoυere jus ne Vo.
sibulum sepultari, sepulabrum usucapere ius ne eso.
252쪽
TAB. XI. SUPPLEMENTUM V. PRIOR. ΤΑΒ. 21sQUOD POSTREMUM POPULUS IUS IT, ID Ius RATUM EST Oi Patribus eum PLEBE Nubs jus nee esto.
DETESTATUM ses de SACRIS DETESTANDIS
253쪽
2I6 Paraphrasis. Oseriores populi leges prioribus msiores sumpto. Inter Patricios, m plebejos matrιmonia ne contrabuntor. Diuili co by Coosla
254쪽
de PIGNORE. Si quἱ rem, de qua stlis siet ; in sacrum dedi Sit , dupli
SI VINDICIAM FALsAM TULIT , PRAETOR REI SIVE STLITIS ARBITRos TRIS DATO; EORUM ARBITRIO FRUCTI DUPLIONE DECIDIT . septimae SI SERVUS SCIENTE DOMINO FURTUM FAXIT, tab. suppl. NOXIΛΜvE NOXIT, NOXAE DEDIT O.
255쪽
REm de qua controversia es , in sacram dedicarae ne imem et qui dedicaveris , dupli poena multator. Maia fido possessonem si quis nactus D, Praeιον et νῶ defuieu-- tres. arbitros dato, eariamqae arbitria malae fidei possessor fructus in duplum praefaro ian servus domino sciente μν um feceνit, damnumis alitis laede.ris , dominus eum pra delicto , injuria via damno secto, d
256쪽
258쪽
22 INITIO superio iis libri , CLEMENS MAX. ab Ipsemet h
minis ingenio exordia iuris naturalis , M gentium excita vimus i nune iisdem ab hominibus , non quidem sparsis ,& segregatis , verum convenientibus una inter se , inque
communem vivendi societatem coeuntibus ei vilis regiminis caulas, & fundan enta, varietasque rerumpublicatum eru mus. Cum enim civitas sit eorpus ex hominibus coactum,
atque eompositum, si quid ut corpus diffundatur universum, ex ejus oportet emanare partibus, statumque, aut mutationem , de vicem ei vitatis totius ex x M., a, & motu, moribusque singulorum hominum evenire t nam si neqi: e in civitatem extrinsecus migraverint, neque introrsus ex ipsismee hominibus orianturr eas ex nisua contra nataralem rationem arcessere compellemuI,CAusis igitur sive tranquillitatis , sive pertu ibationis , item Inter tus . r.
mutationisque ei vilis, atque imaginem civitatis utrumque constitutae, De Iustitis tamquam in speculo in ipsamet natura humana spectabimus. Motibus enim Civili.
partium eodem simul incumbentium, atque flectentium , totum etiam eor. Pus una circumagitur: iisdemque putrescentibus partibus una dissolvitur. Quamobrem affectio, quae hominis naturam sedat, aut exagitat , eadem stsngulis in civibus multiplicetur, universam componit, evertitue civitatem. Quae eatenus coalescit, quatenu& partes in communem aliquem sensum eon. Veniunt, & ad optimum tum adducitur statum , quando cives ita coha rent inter se , quemadmodum hominis membra toto cum corpore eonis gruunt. Quam partium in civitate convenientiam, atque consensum induis it sola iusti , a, cum jussorum sit unus concorsque sensus r injustorum v ro di seors, ω vatius . unde non mirum , si ut justorum animus affectio. num concordia componitur , atque sedatur , injustorum vero vita retturis
bationum discordia miserrime circumvolvitur, ita & civitas justa, sibique
conveniens perpetuo conservetur γ injusta vero, sibique repuguans cum sua-Fum partium variatione , turbinis more versetur. Beata igitur civitas est , in qua unaquaeque portio munus perfecte obeat suum, eoncordique ministerio p rtium , hominis bene valentis j optimaque horum temperie gaudentis reddit imaginem . Quamobrem ei naturae , quae imperio suo regit hominem atque tuetur, imperium est atque tutela committenda si vitatis amenti videlicet, quae non eorpori tantum humano sed & naturae rerum praesidet universae. Etenim a mente divina, & infinita, quae corporea omnia , & incorpo- Π.rea volvit, procreata est mens humana, & finita , quae membris nostris , De Mente corporique praeesset: eui motus e mente, ac vita singulis momentis inge- Humana , &neratur. Motus namque unde oriuntur , intereunt, α mutantur omnia , ejus iste inCor-
non in corporis, verum in animae natura continetur: corpus enim nullum pus.
edere potest, atque ab se ciere motum, nisi aliunde acceperit et cum -- ρε ia rotio quantitatem quidem, seliditatem, & figuram , non vero m tum involvat 3 corpus enim fi motu spolietur , tamen manebit idem di aequam tale, soliditate, figuraque detracta, periisse intelligeretur. Mens v ro tu percipiendo, eogitandoque adeo ex sua natura versatur, ut sublato cogitatione, mens tibi dita geret : at cogitatio unde animi natura prose γrur, actus est a mente continenter exoriens, qui, ut Permaneat, opus ha
259쪽
telligimus. Unde sive eo gitatio versetur eodem, sive de re una in aliam perlabatur, assiduo motu cietur, quia mentis est a tio perpetuo fluens a Vivit eo tin, atque alitur ex novis perpetuisque an in .i nixibus, qui singulis momentis multiplicati pereunt continuo, atque identidem regignuntur. Quos novos perpetuo percipiendi actus , mens quomodo protulerit , sine
ingenito, inditoque propriae naturae motu Quamobrem exuere motu mentis naturam nequimus; quia eo sublato, cogitatio extingneretur. Quia igitur motu, qui est ab incorporea natura, animantur omnia, colligere hinc licebit, incorpoream naturam eam esse, quae sive potestate sua Procreans, volensque omnia, qualis voluntas est divina, sive ab Deo ereata, Deique jussu subiens ipsa certum, ac peculiare corpus, lumen rebus ferat, & vitam: corpus vero per se, si ea luce, ae vita caruerit, pondus esse tantum, Mumbram intelligimus. Unde imperium animat in corpus humanum ab ipsa natura fuit institutum, quia corpus a mente ducitur, ac sustinetur: & ei sunt rerum gubernacula tradenda, unde res ipsae vitam aeeipiunt r ne si ab illius imperio eximantur, non ad libertatem, sed ad interitum potius tendant. Sicut autem ratio infinita motum ubique diffundens , rebus imperat universis ; ita debet & ratio finita, in qua imago infinitae rationis insculuPitur, nempe mens humana, motu a Deo accepto imperare corpori hum no , & rebus omnibus ex humana facultate pendentibus. Hinc homini, ut PQ te ratione praedito, & naturae praestantiori subjiciuntur muta, & inanima omnia, itemque ratione carentia, quibus hominis dominatio prodest, quia custodia, curaque nostra ferociam effugiunt animantium aliorum; ut hoc etiam nomine longe sint feliciores mansuetae animantes, & cicures, quam ferar, atque indomabiles.
Hinc rudibus, agrellibusque hominibus pIurimum conducit parere sapientibu . Hinc & lege naturae, quae mentem imbecilliorem praestantiori subjicit, semineus virili sexui subjicitur, cum virilis superet ea parte , qua divinitatem attingimus, & res eorporeas antecellimus. Cum igitur viri, & mulieris conjunctionem natura ipsa inveniat, & machinetur , & mulier a viro Iatione vincatur; minori autem rationi ratio major lege naturae dominetur; palam est mulierem traditam esse in viνi ab ipsa natura, tamquam in custodiam, & conservationem sui. Oa eamdemque rationem filii naturaliter veniunt in potestatem patris, quia Iiberis utilius est , ut a patre regantur, quam a semetipsis: atque hine imperium oritur domesticum. Denique universe, quia propter mutuum usum rerum , & operarum ad vitae diuturnitatem, atque securitatem inter homines lex ipsa rationis, & natura societatem instituit, neque ulla constare societas & inter eos potest, qui prudentia inter se , ac ratione discrepanis nis prudentia, & ratio minor prudentiae subdatur, ae rationi majori, quae prospiciat imbecillioribus i nemo non viderit eos, qui mente sunt hebetiores, ingenio pinguiores fuisse creato D ad parendum, tamquam natura servos; praestantiores vero, , & sapiemitores tamquam natura dominos ad imperandum; non quidem propter Pr priam, sed propter imbecilliorum potissimum utilitatem. Quia natura non aliam ob causam subesse homines hominibus patitur, nisi ut qui securitatem , & ut litatem nequeunt parere sibi, eam praestantioris mentis imperio conse. quaru ur: unde lapientum in ceteros dominatio , utpote nexus humanae societat. s. & radix publicae salutis in commune commodum ab ipla natura ι& a rationis lege procedit. Nam si tua imporai ducamus a pote nitia corporis continuo in dii eordiam, & mutuam, infinitamque caedem delabemur. Cum enim absit a corpore consilium; nisi morus illius ratione, ac tegula guberin
260쪽
nentur, homines setis miserabiliores affectionibus propriis assiduo inter se pugnantibus invicem dilaniaremur. Quid praeterea tam praeposterum , atque
aberrans a natura, quam potestas corpori S in mentem, a qua corpus, ae cepto motu, suam vim, & potestatem perpetuo trahit 3 Quid igitur possunt
ad humanam societatem, & civilem vitam corporis vires Num ad fabrilia tantum, artesque rudiores ἔ ad prudentiam vero, di custodiam publicam erunt prorsus inutiles λ Et sane nis metus nobis impenderet ab hostibus externis, aut a motibus intestinis, ad regimen civile, corporis robur nullius forsan esset usust utique si suae omnes, aut alienae rationi sponte parerent rintelligentes ab uantem a ratione, dum ab ea deflectit, & virtute ita vitium dilabitur, erroris poenas dare sine carnifice , cum omne vitium sit ultor sui. , Verum quia homines non tam cognitione, quam sensu ducuntur, ac raro iv. eausas miseriarum adscribunt sibi ipsis, di propriis cupiditatibus, ex quibus De Mero Mi tantum voluptates percipere sibi videntur, ignari eas fontem esse malorum, stoque Imperio.
cum numquam voluptates a vitiis veniant f ne longa , & saeva cohorte miseriarum ue propterea qui latentibus in animo Poenis minime reprimuntur, poe. nis compescendi sunt exterius aeritis, visuique patentibus; ut cum viribus rationis minime regantur, viribus cohibeantur corporis. Unde corporis, cuinius perniciossiimum est imperium, servitium tamen est utilissimum, dum ea veluti ministro, atque satellite rationis utamur. Haec autem vis Misima, sive eivilis, s atrocioris poenae saeuitate polleat , imperium meνum ; si vero levioris coercitionis potestate finiatur, minxm appellatur et quorum hoc jurisdictioni semper & Magistratui; illud Principi tantum , & supremae potestati cohaeret, de quibus fusius, di subtilius in nostro da rurisdiuisaia trabatu.
a justa distributione munerum, & colloeatione, ae temperamento par V. tium secundum suam eujusque naturam ad imperandum, vel ad parendum , Dc: Tribiis Ci- N ad indicendas, vel subeundas poenas, civitas recte componitur. Ac sa- vitatum Genene si homines in mutuam cultodiam incumbentes , communibus uterentur ribus, dc primo a
opibus, ad externas repellendas injurias, intestinas vero discordias nullis neo de Simplici,siveque singulorum, neque universorum reprimetent viribus ; sed solo consilio, de Optimo Sta' ac publico, privatoque usu perfectae virtutis, ita favillas quascumque discor tu Civit lis.
diarum extinguerent, ut pacem ubique partam pro se quisque aleret , eamque abstinentia injuriarum, ae mutua benevolentia, sudioque publieae , ae privata utilitatis tueretur: hae esset beatissima civitas, atque omnium prae 1tantillima, quippe quae ad sui praesidium sola rationem, sine ullo corporis ministerio adhiberet; & virtutibus privatorum, tamquam publicis legibus institueretur. Unde opus haec non haberet eorporeis viribus, ut alios ad reinctam vivendi normam traheret; quia suam sibi quisque rationem haberet ducem. Ratio vero, si omnibus affectionum nubeculis explicetur, una eadem que in sngulis emicabit, unieamque in mentibus hominum boni notionem excitabit: in quam omnes uno eodemque animi sensu conveniunt. Rati enim parit seientiam; scientia vero smplex est, di unica, quia non descendit a rebus fluentibus, & variantibus, nempe a rebus creatis , & corpo- i , a quibus producitur varia, & inconstans opinio; sed a notionibus a ternis, & incorruptis divinae immortalisque naturae illabitur in animos nostros, participesque tui ad mentium simplicitatem adducit , atque conco diam . Qui homines civilem societatem ineuntes a sola mente regerentur, sine ullo ministerio eorporis 3 quia unus idemque sensus , atque consilium
in omnes effunderetur 3 ideoque civitatem hane , si talis umquam ci-ν vitas