Deusdedit presbyteri cardinalis tituli apostolorum in eudoxia collectio canonum e codice vaticano edita a Pio Martinucci praefecto altero bibliothecae vaticanae

401쪽

an quia citius amatilem, his enim lavemus frequenter, a quibus reserendae vices speramus gratiio. Sed ot eo magis infirmo et inopi nos studere convenit, quia pre eo qui non habet remunerationem Aperamus a Domino Ihesu, qui sub spocio convivii generalem virtutum edidit formam. Itoni ex lega Iustiniana. Nullus episcopus vel Presbyter excommunicare audeat aliquem antequam cauSa probetur, propter quam ecclesiastici canones hoc fiori iubent. Si quis autem contra hoc sexcommunicaverit aliquem, ille quidem qui ex omni unicatus est, maiori Sacerdintis auctoritatu ad gratiam sanctae communionis redeat. Is Veroqui non legitimo excommunicavit tantum abstineat a sacra communione, quantum maiori sacerdoti visum fuerit, ut id

quod iniusto segit, iusto patiatur.

Ex oecroto Papae Actriani act Gnramnum Episcopum XLVIII.

Item generali decreto constituimus, ut execrandia in auathema fiat, ut volud pranaricator catholicae fidei semper apud Deum reus existat, quicumque regum, Vel liotentum, desuculis Canonum cenSuram iii quocumquo crediderit, vel permiserit

violandam.

Iohannes VIII Papa cap. XVIII ox Concilio Pavonnati.

Administratores plane siecularium digni tutum, qui ad ae cclesiarum tuitionem, pupill0rum ac viduarum protectionem rapaciumque refrenationem constituti proculdubio dubent, quotiens ab episcopis et ecclesiasticis viris conventi fuerint, cin runt quaerimonias attentius audiant, et secundum quod necessitas expetierit, absque neglegentia examinent, et diligenti studio eorrigant. Quod si Dei timorem prae oculis non habentes neglere sic lmst secundam admonitionem inveuti lauri ut omni se novorint communi0ne iis lue ad condignam satisfacti em privatos.

402쪽

Iohannis VIII Papto inter cetora hahita in Oactem synocto.

Et quia pridem apostolicae memoriar praedecess0ris nostri. Nycolai ad ipsum iam inspirati0ne celesti revolutiun suisso comperimus. eligimus Carolum hunc Magni Caroli nepotem ob appr0bavimus, una cum annisu et Voto omnium sciatrum, et episc0p0rum n0stmrum utilite sanctar R imante Ecclesia1 ministrorum, a st0licique Sentitus, totius lue Il0mani li0puli gentisque togatu . Et secundum priscam consuetudinem sol - , lempniter ad imperii sceptra proveximus, et augustali nomine decoravimus, ungentes cum oleo extrinsecus. ut interioris quoque Spiritus Sancti uncti0nona monstraremus. Constituentes ad imitationem scilicet veri regis Christi Domini Dei n0stri, ita ut quia ipse possidet per naturam, iste consequatur et gratiam. Deni pie non hic perpetuus Augustus ad tanta fastigia se vel ud improbus intulit, non tamquam importunus fraude aliqua, vel machinatione prava, haut hianti ambiti0ne ad im-- perialem apicem aspiravit. Ibsiti Ne lue enim sibi honum priu- Sumpti e a umpsit, ut imperator fieret sed tamquam desideratus, optatus, I stulatus a nobis. et advocatus et lionorifica-lus ad defendendam regionem, et Christi ubi lue servos tuendos, humiliter ac obidientor a cor sit. Oi raturus et roboraturus in imperio summam pacem et tranquillitatem et in urcclesia Dei iustitia in et exaltationem. Nisi enim nos tulem diu S cognovi S- semus intentionem, nunquam animus noster fieret tam promptus ad ipsius pr0vectionum. Et ceterii. Circa sinum. Et Cou- versus ad sanctam synodum dixit. Placet vobis. Responderunt. omnes. Placeti Et iterum dixit. Consentitis ita. Responderit ut

omnes. C Sentimus.

LIII.

Ex opistola Papeto Paschalis II missa Ilocliolani.

Fraternae mortis crimen incurrat, quisquis cum potest sm-trem a morte minime defendit. Domin0 per prophetam inten- . laute, quω pro desecto sanguinem laudat, qui impi0rum ini-

403쪽

qui talom tacendo dissimulat. Audivimus enim quod valde miramur, quod sacri apud vos ordines pecuniis distrahuntur. t umquicumque talo aliquod attemptaverint, omnino haeretici comprobentur. Sancto Spiritu per Gregorium intonante. Quia quisquis per pecuniam ordinatur, ad hoc ut sat haereticus promovetur. Item idem. Quisquis contra simonia eam et Mophitorum heresi in pro ossicii sui loco vehementor non arserit, cum eo Senon dubitet abere portionem, qui prius commisit hoc piaculare flagitium. Q nisus in verbis cum haereticus et simoniaca

et neophi torum heresis exprimatur, quod aeterna morte dignissimum crimen sit, apertissime de laratur prole Stante per Α Mustinum Divino oraculo ac diconis firmissime tene, et nul l tenus dubitet, omnem hereticum Vol scismaticum quamvis multus hiemosinas faciat, vel etiam pro Christo sanguinem su dat, cum diabolo et angelis eius aeterni ignis incendio mancipandum, nisi ante finem huius vitae catholicae incorporetur et redintegretur ecclesiae. Et post pauca. Si quis autem obiecerit, non consecrationem Sed res ipsas quae ex consecration o

proveniunt vendi, videtur quidem aliquid dicere, nichil autem

I, ruitus sapere. Num cum corporalis incolesiae episcopus vel arubas. aut aliquis sine rebus corporalibus Oxterioribus in nullo proficiat, sicut nec anima sine curpsero femlaoraliter vivit, quisquis eorum alterum vendero sine quo u Iterum habere non provenit, neutrum non venditum derelinquid. Quam tamen obiωctionem sacer Chalcedonensis canon penitus extorminat, cum procurationem, Vel defensorem aecclesiae, Vel que inquam regulae

Subiectum, adeo per pecunias ordinari prohibet, ut intervento- res quoque tanti sceleris anathematis mucrone succidat. Quid plura' Si anathematigati et communicati, et ut vere heretici . si in iaci et neophili ab tucclesia sunt separiati, quis non videat, quod huiusmodi sacerdotum misse et orationes, Deum ad iracundiam super p0pulum provocent, quem placari talibus cm--debamus' Scriptum est enim. Veri sacri scii locus extra catholicam iocclesiam non est. Et item. Hereticum hominem post primam et se undam corruptionem devita. Quando ergo tales Episcopos vel Abbates, vel reliquos clericos non devitamus, si cin

404쪽

rum Missas audimus, vel cum eis oramus, cum illis excommunicationem subimus. Quos quidem sacerdotes esse, saltem credere, omnino erram est, cum Petro Symoni dicat. Pecunia tua

tecum sit in perdictione, quia existimasti donum Dei pecunia

possideri. Non est tibi pars neque s0rs in sermone isto. Ubi cum existi uiasti, dicitur non pro eo quod secerit, sed quia se posse sacere credidit condenrpnatur, cum minus sit existimasti quam credere. In hoc vero quod subiungitur, n0n est tibi pars neque sors in sermone isto, palanter ostenditur, quia nichil sacro ordinationis in hac promotione porcipitur. ΙΙaec itaque detestand ι resis, ut beatus Gregorius ait, ante omnes in sanctam aecclesiam diabolica fraude surrepit, quasi prima et maxima, recclesiae castitatem sedam nimium polluti uno contaminatura. Qua prOptor obtestamur fraternitatem vestram, ut haec tam seva pestis ab aecclesia Vestra penitus auferatur, ne ulterius quod absit in Spiritum Sanctum peccantes, neque hic, noque in futuro saeculo vobis remittatur. Item in registro II xlv xandri Papae inter cetera. Si quis beneficium aecclesiu3. quod quidum canonicas vel praebendas vel Ordines vocant, iniqua cupiditate ductus, vel emere,vel Vendere priesumpserit, iuxta concilium Chalcedonenso gradus sui periculo subiaceat, nec ministret aecelesiae quam

pecunia comparavit.

. LIIII.

Ex Concilio Gregorii VII Papae L Episcosorum cap. I.

Si quis deinceps Episcupatum vel Abbatiam de manu laicae permne sus e perit, nullatenus inter Episcritus vel Abbates habetur, nec ulla ei ut Episcopo seu Abbati audientia concedatur. Insuper ei gratia Petri et introitum ecclesiae interdicimus, quousque locum quem sub crimine tam ambitionis, quam inolbedientiae, quod est scelus idolatriae, caepit, resipiscendo non

deseriti Similiter etiam de inferioribus ecclesiasticis dignitatibus constituimus. Item si quis imperatorum, regum, ducum, marcitionum, comitum, vol quilibet specularium potestatum aut personarum investituram episcopatuum vel alicuius aecclesiasticae dignitatis dare praesumpserit, eiusdem Sententiae se obstrictum esse sciat.

405쪽

V. . - .

Gelasius Herclevum Reginae. Qui pro victu pauperum Domno filio meo excellentissimo regi cum meis litteris sup- plicaret, Petrum aecclesiae defensorem diligere properavi. Quo veniente sublimitatem quoque tuam salutare non destiti, plu- rimum deprecans, ut pro Vestra salutis et prosperitatis auo mentis egentium caums iuvare dignemini. Data V kal. Martias.

- Gol ius Quini sio et Constantino Episcopis intor coo- . . . teria. Felix et Petrus ecclesiiu Nolanae clerici contumaciter et . ' contra constitutum rebelles ad comitatum fili mei regis puta- verunt esse properandum dicentes sibi vim suisse generatam, Ο tacito clericatus ossicio. Et auctoritate promerita, contra civi-' - litatem redemptis sibi barbaris, suprascriptum episcopum suum gravibus iniuriis et dispendiis affecerunt. Proinde necessarium. suit, ut ad eumdem domnum filium meum supradictus frater noster Serenus episcopus c0nvolaret. Ostensaque fraudo secun- . . dum beatitudinem teniporum suorum vir praecellentissiinus filius meus Theodoricus rex, ad nostrum coutumaces clericos . . - r misit eXamou. Et caetera. ' LVII. - . . . Pelagius Iohanni comiti Patrimonii Anagnosticu intor e . iura. Clementissimus princeps generalibus legibus constituit,. - . illa Sacra uniuscuiusque supplicantis desiderio concessa pri . . valere, ut essectili mancipari, quae cum iuris et logum rati0ne . c0ncordant. Eii vero quae subrepticio vel salsis precibus sursi-' . tan impetrantur, nullum supplicautibus ferre remedium.

- - Gregorius Mauricio Imperatori. In divinis eloquiis face - . ' dotes aliquando dii, aliquando angeli vocantur. Nam et por. Moysen de eo qui ad iuramentum deducendus est dicitur. Ar . plica illum ad decis videlicet ad sacerdotes. Et rursum Scri-

406쪽

ptum est. Diis non detrahes scilicot sacerdotibus. Et propheta ait. labia sacerdotis custodiunt scientiam. ot roli tua. Quid orgo mirum si illos impertulis pietas honor t, i pillius in suo et inquio honorem tribuens, eos aut angelos aut deos ipse etiam appellet Deus Ecclesiastica quoque festatur a st 0ria, qui cum .piae memoriae Constantino principi, scripto oblatae aecusation0s contra opiscopos fuissent. libollos quidem accepit, et eosd in . qui accusati sunt episcopos convocatis, in eorum conspoctu li-l, 1llos quos idem accep0rat incendit dicens. Vos dii estis a vero Deo constituti. Ito et inter vos caiisas vestras disponit . quia dignum non est ut nos iudicemus deos. In qua sententia sibi magis ox humilitate quam ille aliquid pripstitit ex revorentia impensa. Ante eum quippe pagani in re publica principes su0runt, qui verum Deum nescientes. deos ligneos et lapidi s cmlebant, et tamen eorum sacerd0tibus honorem maximum tribuobant. Quid igitur mirum si Christianus imperator, Veri Dei sacerdotos h0noret, dum pagani ut praediximus principes honorem impendere eorum suestrii itibus n0verint qui lignis et lapidibus serviebant' hoc ergo non tantum specialiter quantum generaliter pro omnibus asserimus sacerdotibus qu0niam adhuc nescimus quis in terribili Dei iudicio qualis sui urus sit. Etenim Paulus egregius dicit. Nolite iudiearo anto tem pus, quoadusque veniat Dominus, et reliqua. Num sunt multa quae de iudicio illius homines ign0rant, quia Artasse quae Vos

reprehenditis, ille laudabit

LVIIII.

Gregorius Senatori Presbytero ot Abbati Xenodosthii Francorum. inter cetera. Huro igitur 0mnia quso huius priaecepti et decreti nostri pagina continet, tum tibi quam cunctis qui in

eo quo es ordine locriuo successerint, Vel quorum interesse potueriti imperpetuum servanda decernimus. Si quis vero regum, sacerd0tum iudicium atque saecularium personarum hanc constitutionis nostrae paginam agnoscens contra eam Venire temptaverit, potestatis honorisque sui dignitate carpat reumque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate

407쪽

cognoscat. Et nisi vel ea qliae ab illo sunt malo ablata re ti- tuerit, vel digna penitentia illicite acta dosseverit, a sacrati simo corpore ae sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Ihesu Christi alienus fiat, atque in aeterno examine districtae ultioni subiaceat.

Gregorius Constantinae Augustae post multa atra. Et si Episcoporum causae mihi commissorum apud piissimos dominos aliorum patrocinio disponuntur, infelix ego in ecclesia ista quid facio 3 Sed ut episcopi mei me despiciant, et contra me refugium ad seculares iudices ulvianti omnipotenti Deo gratias ago, peccatis meis deputo, hoc tamen breviter suggoro quia aliquantulum expecto, et si ad me, venise distulerit, exercere in eo districtionem canonicam nullomodo cessabo. IXI. Gregorius Brunihilde Roginae Francorum, intor caelem. Si quos igitur violentos, si quos adulteros, Si quos lares. vel aliis pravis actibus studere cognoscitis, Deum deorum correptione placare festinato. ut per vos flagellum rerfidarum gentium quod quantum videmus ad vindicium multarum nutimnum excitatum est non inducat. Ne si quod non credimus divinae ultionis iracundia sceleratorum fuerit uetione commota belli pestis interimat, quos delinquentes ad rectitudinia viam Dei praecepta non revocant. Idem in regesto. Petro Subdiacono Campaniae. Violentos laicos coercere, non contra leges eosngere, sed legi serra subsidium. - - LXII. Gregorins Phocae Augusto, inter cetera. Felicissimis temporibus vestris redeat cunctis in rebus perpetuis secura p sessiis, ut Sine timore liubere so gaudeant quae non sunt ab eis fraudibus acquisita. Resormetur iam siugulis sub iugo pii imperii libertas sua, hoc namque intor reges gentium et Rinmani Populi imperatores distat, quod reges gentium domini

408쪽

servorum fiant, imperatores vero Romani populi domini libe-

rorum. Idem in eodem rogost0. Omnibus notum est, piissimos dominos disciplinam diligere, ordines servare, canones Venerari, et in causis se sacerdotalibus non miscere

Gregorius Sabiniano Diacono nostro apud Constantinopolim inter cetera. Maximus priuvaricator Scripta mea publice rei acta, publico scindi secit, atque in contemptum fodisnpostolicae apertius exilitim quod ego qualiter patiar scis quia ante paratior sum mori, quam beati Petri Ucclesiam meis di6bus degenerari. Mores autem meos bene habens Cognitos qua II- diu potero. Sod si semel deliberationem non portare, e0ntra mnania pericula, laetus vado. Unde necesso est cum Dei auxilio periculo Suecurrere, nec eo tur excedendo peccate. Idem Nar--. omni virtute et omni pondere causam presbyterorum eum Iohanne reverentissimo patriarcha Constantinopolitano auxiliante Deo exerero paratus sum. In qua si videro Sedis Apostolicae canones non sorvari, dabit omnipotens Deus quid contra contemptores eius laciam.

LXIIII.

Gregorius Augustino Anglorum episcopo. Si quis aliquid do ecclesia surtim abstulerit. ex persona' suris pensari potest itialiter valeat corrigi. Sunt enim quidam qui habentes subsidia surtum perpetrant. Et sunt alii qui hac in re ex inopia delinquiuit. Unde necesse est, ut quidam damnis, quidam Vero verberibus, et quidam districtius, quidam vero lenius corrigantur. Et cum paulo districtius agitur, ex caritate agendum est, et non ex furore. quia i i hoc priustatur quod corrigitur gehenite ignibus tradatur. Sic enim nos fidelibus tenero disciplinam debemus, si qui boni patres carnalibus filiis solent, quori et pro culpis verberibus seriunt, et tameu ipsos quos doloribus affligunt habero heredes quaerunt et quae possident ipsi se vant, quos irati insequi videntur. Haec ergo caritas in mente tenenda est et ipsa modum correptionis dicati ita ut in eis extra

409쪽

rationis regulam omnino nictili faciat. Absit vom ut istoclesiacum augmento recipiat quini do terrenis rebus videtur admittere et lucra de vanis querere. I t infra. Cum c nata quoque misceri prohibitum est. Pro qua re etiam Iohannos Ilaptista capite truncatus est, et saneto martyrio consummatus. Cui non est dictum ut Christum negaret, et tamen pro Christi consessione occisus. Sed quia id in Dominus noster Ihesu Christus dixerat, ego sum Veritas, quia pro veritate Iohannes occisnsost, pro Christo sanguinem fudit, et infra. In hoc tempore sancta aecclesia quiDdam per servorem corrigit, quaedam per mansuetudinem tolerat, quintam l)er considerationem dissimulat, ut sepe malum quod adverreatur, p0rtando et dis simulando

comprecat . . .

Gregorius Tlimctisto patriciae inter cetera. Si qui ustro sunt qui dicant quia compulistis quispiam necessitate si anathemati Zaverit aut contra ea quae sub anathemate prohibita sunt praesumpserit, anathematis vinculo non tenetur, ipsis sibi testes sunt quia Christiani non sunt, quia ligamenta sanetis ure lesii vanis su estimant conatibus solvere, hac per hoc nec atriolutionem sanctae iecclesiae, quam pruristat fidelibus veram putant, si ligaturas eius valoro non estimant. Contra quos diutius disputandum n0n est, quia per omnia despiciendi ae anathematigandi sunt. Et undo se saltero veritatem credunt, inde in peccatis auis Veraciter ligantur. Si quis igitur qui sub nomine christiano hoc aut praedicaro audeant, aut taciti apud seipsos

tenero proculdubio hos anathematigamus, et ego, et Omnes catholici episcopi ac univorsa pecclesia quia veritato contraria sentiunt et veritate contraria locuntur.

LXVI.

Gregorius Theoclistae Patricite inter cetera. Sunt quar lana Scandula quae omnino despicienda sunt. Qinudam vero cum vitari sine culpa u0u possint despicienda non sunt, nec culpa serventur. Quod in saero Evangelio predicante cognovimuΗ,

410쪽

quia cum veritas diceret, non quod intrat in os coinquinat hominem. et discipuli responderent dicentes, scis quia pharisei audito hoc verbo scandalizati sunt, protinus respondit. Omnis plantatio quam non plantavit pater meus colestis eradicabitur, sinite illos, caeci sunt duces caecorum. Et tamen cum tributum peteretur prius rationem reddidit per quam tributum solvoro non deberet, at tuo ilico subiunexit. Ut autem non scandali- mus eos, vade inquid ad mare, et mitto hamum, et eum piscem qui primus ascenderit, tolle et aperto oro eius inveniens Rinterem, illum sume et dabis eis pro mo et te. Quid est de scandaligatis aliis dicitur, sinito illos caeci sunt, duces caecorum, et alii no scandaligentur a Domino tributum solvitur quod non debetur. Quid est quod aliud scandalum esse po misit, aliud vero venire prohibuit, nisi ut nos doceret et illa scandala quae nos implicant in peccata contempnere et ea qua placere sine peccato possumus modis omnibus mitigare.

Gregorius Godiscaldo Duci, Mauricio Imperatori. Illa praepositorum sollicitudo utilis, illa est cautela laudabilis, in qua totum ratio ngit, et furor si hi nichil vendirat. Restringenda

sub ratione potestas est, nec quid agendum priusquam concitata ad tranquillitatem meus redeat. Nam commotionis tempore iustum putat omne quod fecerit.

LXVIII.

Gregorius Agnello Episcopo Terracinensi, inter cetera.

Quia vero comperimus multos se n.murorum vigiliis exusa-ro siel sit fraternitas vestra sollicita, et nullum neqne per ninstrae vel ecclesiae suae nomen, nut quolibet alio modo defendi a vigiliis patiatur, sed omnes generaliter compellantur, quatinus cunctis vigilantibus, melius auxiliante Domino civitatis valeat custodia prov0 ari. Idem Ianuario episcopo Calaritano. Fraternitas vestra dum licet civit item tuam vel alia loca sortius muniri praevaleat, atque imminent ut abundanter in eis cre- dita procurentur, ut si Agiluistis illuc, sibi Deo iratus acco