장음표시 사용
171쪽
lo modo rationis lineas transilirem. 1 Alterum dominium , quo in sua
situtione humana natura exomata stit, naturale est: extingui hoc,aut perimi nec potuit , nec debuit. itaque mansit dominium paternum in filios, . viri in uxorem; hominis iri animalia,ut ca 3c capere, & vincire, & occidere
possit, atque iisdem vesci. Et quamuis Hugo de sancto Victore insuta annot timi in Onesim scribat post primorum paventum prolapsionem in duo animalium genera homini periisse dominium, in quaedam maiora rvt sint leones. tigres, dc pantherae; & quaedam minutissima, ac vilissima: uti sint muscae, culices, pulices , dc eiustem genetis alia. nihilominus neque haec genera nostrum dominium urbierit, giunt: cum nobis ius si illa capere. dc perdere. de quoniam ad dominium naturale disputatio nostra sepe recurret, tractationem eius hoc loco incidam. eam quoque partem institutionis amputabo , quae de tribus est dominiis a Christo Iumino restitutae naturae nostrae tributis, paucis iis contentus,quae in Gersonis diuisionibus explicata sunt. De ciuili autem in sepositis cap tibusae suis locis uberilis paullo ac diligentilis disteremus.
Distinctis dominiorum, rerumque communium diuisis ivliane fuerit.
t. TN huius loci pertractatione quid in I utramque partem dici possit, videamus. Rerum igitur diuisionem,& quae Communia Deus voluit esse hominibus, contraius & fas in varia dominia. distracta esse grauissimorum auctorum testimoni is, nee leuissimis argumentis videtur posse obtineri. Principio diuini testimonii occurrit auctoritas Genes.αι. Vbi his verbis primos humani generis
parentes assatus est Deus: Ecce dedi voris omnem herbam admentem semen sim Per terram,stumiust ligna, qua haben
in semetinis sementem generi sui; ut sim
bis in sam,'eunctis animantibuι terra, omnique volucri cab, cst uniuersis, qua mouentur in terra , in qui ι est anima vivens, ut habeam ad wscendum.
At isti rerum communium diuisores, arborum frictibus, de herbarum semianibus, quae sua Sc propria effecerunt,
non ciues suos, non tribules, non viscinos , non propinquos sinunt vesci, nedu aues,ceterasque animates:in quo
essectoris mundi decretum palam vi late videtur. Idem sator mundi, de communis postasionis inuentor Deus sapientissimi Salomonis mentem ad id rogandum incitauit: ne sibi aut diutitiae, aat paupertas tribueretur, sed sustinendae vitae tantiis necellaria. Duo.
inquit ille in Prou. cap. 3α rogam te, παdeneges mihi , antequam moriar. Visn
talem, di verba menda' longe fac a me mendici inem ct diuitias ne dederis mi-M : tribue tantum victui meo necessi ria. Latino verbo, mendicitatem, par
est apud septuaginta interpretes non Laec enim proprie est mendicitas , illa paupertas. nam, ut est apud Platonem in quarto de Repub. opulentia delicias, desidiam , seditiones, rerum nouarum studium parit : inopia autem cum rerum innovatione illiberalitatem dc maleficia gignit. Quare utramque rem esea Repub. exturbauit Plato. At rerum diuisio alios diuites,alios pauperes efficit: ideo a diuinae primaeque mentis sententia longe recessit, Dicit inciae ipsa caussa pro testim a.
172쪽
nio lanctissimius Clemens Rominis Ponti sex B. Petri discipulus, tui. ι Fi-st δι Decretaliari t. ι ad Hieroobmuanos. risti. tu's , quo eos hortatur ad vitam communem, Apostolorum more de-
tinendam ; hiique verbis eos alloqui
aut tu hoc mundo , esse homi rabiti debuit. Sed per . t nisustinem alim hoc sevum et edixit asimilia: cst sic inter momtatis; vita diusto est. Denique Graecorum
quid ιm sapientissimin iac ita sciens esse
Si testur per aniquitatem fatii est rerum iussio; ergo hi vita. Qu.e verba translata sunt in Orcretum . qu i. I. cantante 4sinu. & canon, ius naturale, is i. p. iuri naturali communem rerii omnium tribuit iuillessionem : at contra ius naturale nihil iuste moliri pollunt ho-
, D. Ambroiij sententia tn canonem P
lata ,si i dui. - . est: Propriam nemo dicat, quod es commune, quod plinqv.im siligeret ,sιmptum, etiam violen eroblemavi e J. L Uamquam apud Ambro nim legitur: Proprium nemo dicat , quod C communi, plus qu1ni 1ustaceret, sumptum S violenter ob tentum cibi edob G tollam correctores a tutare noluerunt. Comprobat Am-Kroiij sententiam D. Hieronymus, cuius vorba a Gratiano recitantur disi. a. nyn lovge a principio. Abina rasere con-
auaros, hos perinde facere itidicat,cum tira cum aliis, qui indigent, non communicant , ut ij qui in theatro, quod spectatoribus commune est, quia ipsi priores loca occuparunt, reli illos, qui
Mira sunt autem est ta D. Chrysostomi, quae liuic cauil, pa rocinantua ut illud in priorem ep. ad cor. HomiAt m.
quod autem dicimus meum, ετ IMIun, mendac, sunt verb.t Sa namque domum ruam
seris, emigisti verbum , arens sitib ianua
rei. In oratione verea debeato Philogonio non longe a principio, Pis, ita luit, non 6 mram, est tuum , rigidum illud verbum, or quidquid est malorum in vitam nostram invebem innumetaque gienem bida. de Hom. II. in Genesim I ι meum, 9 inum,
silic omne litium genus , aest content tonis occasio: ubi autem hac non sunt, ibi secur.et versatur pax , cst concordia. qirod ipsum primorum Christia notu firmat exum plo , qui nihil tamquam suum possi&bant, ut narrat S. Lucas in .4ctu Apogcap.-Sed admirationem dignam habent , quae idem Doctor c nuntiat I ncap. l6. Luce, Hom. 3. de Lazaro mera- dico. Quemadmodum enim,uaqtrat, rece
seruis egentibus, si quid ampi us , quam , postulet necessitas, in seipsum insum crit, grauis ab illic daturus est poenas. Ex exicrnis autem Philolbphis nemo Socrate hac sententia conitanti is stetit,qui sapientissimus uniuersae Graeciae iudicatus est: atque in ii ac parte, . qua controuertitur , ab ipso Clementeponi. Max. de D. Petri auditore in ea Decretali laudatus, cuius supra meminimus. Is enim clim in quarto de Rep. . pudi
173쪽
xpud Platonem raptim rerum omnium communionem attigillet , in quinto libro in longiorem dispillatim nem incumbit, ut doceat ad pacem concordiamque in ciuitate retinendam
nil este firmius & piae iubilius, quam
communem rerum omnium possessionem, & v sum: in qtra ciuitate communes sint dolores, ac voluptλtes,& idem cunctorum ciuium sit meum. 6. Huic parti praeter testimonia auctoruli e suppetulit adminicula argumentor v. Piimum,qubd eo Ira ius naturae, quores omnes communes Mnt omnibus,
uxoribus, filiis, parentibus, mari ibus,& propinquis exceptis , introduci do-1niuiorum distinctio iustu non potuit. Deinde, quia rerum diuisio iurgia, lites , pugnas, bella, furta, rapinas, mendacia, caedes , atque omnino gemisomne maleficii in nostrum genus insu-dit. Deinde,qubii cum bonorum communium partitio aequalitatem proportionis tueri debeat, ab hac in rebus partiendis palam recellum est. Deinde, Cum natura cunctorum hominurri sit aequa libertas, rerum diuitionis vitio. seruitutes & captiuitates ortae sunt. Postea, qtiod propter nimia SP aestuantem cupiditatem diuitiarum Scopum, quorum liberos dominos oportebat e Lle mortales, vilissima sint facta mancipia. Postea, quia Cluistus noster liberator de Princeps, qui etiam ut homo cunctarum rerum verissimus de iustissimus est dominus, communem Ui-itam & victum secutus est, eamdemque
praescriptionem dc uiuendi rationem discipulis suis reliquit.quod institutum sacra sodalitia omnia sequuntur, qUae priualis rebus , dc profanis dominiis
rati iacium remittunt, communione rerum omniti in religiose complexa. Postrem bt primos illos exorientis Ecclesiae Cluistiani e alumnos Apostoli ad eam legem instituerum, eoque usu imbuerunt, ut inter eos omnium rerum communitas esset, priuatasque facultates Sc opes in commune conferrent. ex quo fiebat,ut esset cunctoria CO unum,& anima una. Quo exemplo Principes illi sacrorum, atque Chri itiaive disciplinet Antistites facile declarauerunt, una communique rerum possessione. cmus primo Deus ipse auctor fuit, dis cerpta in multis, animos pariter atque mortalium sttidia fuisse distracta. Atque haec huius sunt causib continentia. Iam vero contrariae partia , in ' qua r.
Veritas residet, itini firmamenta viden
da; quae sola desendenda eis iis, qui
nec fallas, nec corruptas opiniones combiberunt. Qui enim rerum diuisione iniustam sit ille pugnant, ij Deum ipsum iniustitiae condemnant: qui Populo Hebraeo septem illarum gentium, quibus omnia ad perniciem , profligara dc perdita erant, agros, domos, oppida , ciuitatesque assignauit. Qui apud
Ieremiam c. P. a . dixit : Ego feci te ram ,-homines, ct iurarema , cyme sunt superfaciem terrae iii fortitudine mea magna, Gr in brachio mea extento, dedi eam ei, qui placuit in oculu msis. Uz nAne itaque ego deri omnes ternis i Παι in manu
Nabuchodonosor Regis Rahlonis serui
mei: iusiuper or bessias agra dedi ei, ut ster- uiant isti. Abrali ae Deo charissimi factum condemnant qui propter iurgia inter suos de Lotia pastores exorta, terram,quae cum Lothi ei communis erat, diuitit, optione ei lectioneque facta, ut utram vellet regionem eligeret Od tisque discordiis diuertit alter ab altero , Moyse teste ιn hb. Gen. c. I. oppugnant cuncta cunctarum nationum,
Christianaeque Ecclesiae tribunalia, Ac iudicia publica; ubi ius dicitur iis, qui
rebus sitis, aut per vim, aut per fiat idem spoliantiu . Potestatem tum vinculis
174쪽
eulis , tum laqueis in latrones & sutes
8. E decem illis naturalibus legibus, quibus . humani generis salus & communis iustitia continetur , septimam, qua nutum prohibetur,eximunt quandoquide liartum definiri solet rei alienae
contreetatio inuito domino. Res fraudatas, rei tituendi iitra omnia ruunt. Innumerabilia, tum Theologorum, tum sanctorum Patrum, tum Romanorum
Pontificum, tum sacrorum Conciliorum ad priuata cuiusque dominia firmanda retinendaque edita decreta &iussa rescindenda forent. quae Omnia cum immane scelus nefandamque impietatem praeseserant, aduersaria sententia e numero sententiarum est tollenda omnino, in qua haeresis crimen ne Athe tagnoscunt Sotus in .de iust. st
tamen non obstantibus. id quod' multis ante seculis credidit D. Augustinus lib. de har bm, haeresi quadragesima. que inter haereticos, quosdam, qui seipsos Apostolicos nuncupabant, recenset, qui in sitam communionem non recipiebant eos, qui res proprias possidebant. s. Concilium autem Constantiense inter multos sceleratissimi Ioannis Uvi-clessi articulos damnatos unus hic filii: Camra Scripturam sacram Hi , quod Hecebs.stici habeant posscssiones. quem
admodumTurrecremata,qui Concilio interfuit,refert catalogum texos seriem errorum Ioannis Uviclem in pumma de Ecclesia, tib . . pari.a. Alter error est ii ter collectos, δc memoratos ab eodem Concilio: Dom- Papa, Episcopi, omnes
rabeiosi, Glpuri clerici titulo perpera posessionis istati debent renunciare illis tanmareb.ιι brachi' sicularis: quod si pertina- ωπ natare inscularia debent cogi quam impietatem cum cetera peste Uvietessi hause Ioannes Hullius,ut planum fit ex huius nequissi ini nebulonis,
errorumque eius csidem natione in e dcm tellata Concilio. Ioannes quoque. XXII. sn Exιν auarante,qua incim: Ciem ut e nonnullos, amrmationem alentium
Christum Dominum, eiusque Apost
los in iri rebus,quae penes COS erat,non habuille ius utendi, venderesi,donandi, atque ex iis alia acquirendi, uti h aeretiscam damnat.Ac licci D.Thomas in a.2. qu i. O . artic.3. scripserit: si ergo erroneum, dicere, quod noliceat homιni propria
posidere ; ipsi tamen post tot haereses ab
Ecclesia explosas absque cunctatione ulla dicere polsumus, asseuerare dominiorum distinctione iustitiae repugnare, haereticam asseverationem elle, & a. Christianorum animis longissime abi
gandaxtenim cum nemini, qui non iustitiam colit, iter in caelam pateat, ne- cellarib futurum est, ut omnes detrus, sint, & detrudantur ad tartarum , qui 'cumque proprij quidquam, quod aliqua aestimatione dignum sit, aut adepti, aut adepturi sinat. Ad Catholicae veritatis patronos , propugnatorem compluisti licet Ariastotelem, qui in a. Politic Rempubl.So- cratis Platonisque exagitat, eamque praeclaris refellit argumentis. 8c in a. quidem ορ. contra communion ε v-rum & filiorum arsumentatur: in quae nemo pater suum finum,nec ullus filius atrem situm agnoscit, ut necesse sit &patribus filiorum educationem negligi, &a filiis patrum cultum & obli uantiam contemni. Mihi sanε in quinio ἀο ἀaAgo de Republicis siue Socrati, siue Platoni per Socratis personam distereti
mens effluxisse vidctur, qui, cum tam . Viso Him,quam mulierum parum verecundiae consuluit, nesia parem suae Rei
175쪽
ab omni sensit humairitatis alientim
sit, deterius viroru seminarum qite examen ii valentiorum grege segregare, at que ex inllimiorum congrcstu susceptam prolem abiicere, uec debere ii triri. vo- In tertio capite Aristoteles communedoinoru agrorumque possessionum robore argumentation uiri euertit. nam, quae communia sunt, multo negligentius curatus, quam propria.Deinde largiri & opera ferre amicis, familiaribus,
atque hospitibus dulci1simum est. ln- ruit Ariatot. quod consequi pollumus,
nostris, ac propriis utamur sacultatibus. Ad h.ec tollunt l:beralitatem,qui
rerum inducunt communitatem ; nec
quis sit liberalis,cognosci potest. Nec illud pr.etermittit Arithoi. inexplicabile esse verba sunt eius) quanti ad voluptate antersit considerare aliquid esse suum,a proprium. Ateirim propter distilicha a I.propria rerum dominia, litigia ex contractibus existunt, falsorum tellium accusationes, erga diuites indigentium adulationes. Respondet Arist.
Dr bbra, nillil istorum fieritater proprictatem , sed propter imitatem,clim ctiam,inquit Philosophus, res in communi polIidentes rerumque utentes communione multo
magis interia litig ire videamus, quam eos,qui separatim possident. caputque tertium his verbis chirudit : Illa igitur Respubl. de qua Socrates locutus est, has continet dissicultates, & alias his
II. Verlim contrariae sententiae reliqua fundamenta subducamus. Quod Deus semina, tu fructus tum hominibus,tum etiam aliis animantibus voluerit esse communes,rerum non ossicit diuisioni. nam eaedem res post ditiis one & ani mantibus seruiunt, & hominibus cmactis cum egent eo modo, ut quiuis, quin cimus. de Gauris. habet, iure Dei & hominum opitulari debeat omnino. Neque Salomonis postulatio distinctionem infringit dominiorum : nam ipse eiusmodi dominium optabat, quod vitae sine luxu traducendae foret satis. Clementis vero sententia , qui propter iniquitatem rerum diuisionem stillam e sic ait, hanc comm dam habet interpretationem vi vcl antegressum primorum parentum flagitium diuisionis caulla fuerit, vel id codiuisone opus fuerit, v t humanae cupiditati aestuanti atque insatiabili, ut robustiorum potetitiorumque violentiae atque iniustitiae occurreretur; iacve in
multoru ac tonuiorum patrimonium,& opes, quae sibi iure diuisionis debebantur,unus , aut pauci intemperantcrinuaderent. Quod autem tu Decreto d. I. dicitur, I 2. hanc habet vim: ut iure naturae res caducae dc mortales humani generis stἰitui conditioni ve obsequerentur, S in statu quidem florentissimo illo naturae
integrae communes sngulis forent; comitato vero statu , & ab ita nocentia ad criminum contagionem conlierso, di uiderentur, sed isto modo distribuerentur,ne ab earum via inopes arcerentur.
D. Ambrosi allistoritati sanctus Doctor respondet in a. a. quaest. ε . arisc. P. Dicendum, inquit,ruod circa rem exteras- rem duo compesunt homini. quorum unum'
est potestin procurandi, est dispensandi, ct quantum ad hoc licitum est,quod homo propria possideat: est etiam nece sarium ad
humanam vitam propIer tria. stibiicitquetr licem rationem,quae extat apud Α-ristotelem in a. libro poluic. cap. 3. P γ' git D Thomas: Abud et ero, quod conpetit homini circa res exteriores, ef in ipsarum,qquantum ad Maoc non debet hηmo habere res exterrores υι propriasia sed ut communes, ut scibre1 de facili abqui ein commviticet in necessuate aliorum. Vnde X. Atthirpii
176쪽
municare. qua responsione ceteris Do-3 . Eholibus satisficii potest. Sed proprie satisfacis,idum cist D. Ioanni Cht y
stomo,qtii meum, & tuum, inania vezba esse confirmat: re autem non ex is le- reis quorum verborum quadripartita eaque vera potet telle intelligentia. Prima eli: ut frigida de inania sint verba, si ij qui egent,rerum usu prohibeatur. Secunda : si cum Dei dominio conseratur humanum , in hac enim comparati e humanum obtinet prope initar nihili: quale autem S quantum iit Dei domi- Dium , ante est a nobis dcinonstrarum. Tertia qtita licui momentum temporis non est tempus, & mortalis vita, quareum puncto temporis consociatur, vita dicenda non est, si cum immortali mancntcque vita compar tur sic cuiusque priuati hominis praesens domini usi cum praeteriti finimque temporis dominis prppemodum infinitis , qui rei eiusdem possessbres fuerunt, futurique sunt, conseratur mei, aut sui nomen nequaquam meretur. Quarta et quia
aegre quis suum potest illud dicere, quod singulis momentis iuste potes
amittere cum multis casibus, tum in- erta mortis vrgente iadcessitate. De
Phatonis Socratisque sententia quid censendumst supra a nobis palcfictu est, nisi velimus addere & illud, in eo dialogo Platonem non magis pr. e stantis Reipubl. formam expressiste, quam armentorum stabula, de impura Epicuri gurgustia designaile. reliquorum argumentorum refutatio sequentis -phis explicatione colatinetur. Ergo
ad reliqua capira disputationis te
mano, siue paternum illud sit, siue gentium , sue politicum, rerum assignant diuisionem; diuino, aut naturali no a8sci ibunt. Quod a naturali lege non sic dominiorum prosecta distinctio, hac ratione conficit Doctor subtilis, sicut natura non inclinat ad opposita,ita nee lex naturalis: sed lex naturalis ad hoe
inclinat,ut res sint communes. nam,ut in DeereιM δμι. cap. . tur natura:
ooemia fiant commuitia, or cap. dilectissimis, II. ergo non potest ad oppositum inclinare,ut sint priuatae,ac ti paratae. Leuis ratio nam oppositio debet esse ratione eiusdem. si ergo lex naturalis prae scriberct res debere esse cωmulics in statu naturae incorruptae, &integrae, in statu verei naturae prolapsae ac vituatae diuisas, nihil cotratium praescriberet: quoniam non manet idem naturae statiis. Qiremadmodum aphorismus aliquis, qui homini sano vinum dandum esse praeciperet,non esset alteri aphorismo contrarius, quo Caueretur,ne praebeatur aegroto.
Corradi haec est probatio quast. Io. 2.eones. 3. dominium ciuile , ob idipsum, quod ciuile est, non potest esse instit tum lege naturae. Respondeo duplicia ter considerari posse dominium: primo modo, ut ius quodd.am separatum , δίin suo primo ortu , atque institutione;
177쪽
hac ratisne dici pollet ella iuris iratu- ,vel gentium: iectindo modo , ut est in ciuitates iniicctu , dc auctoritate ali- qta publica, puta ves Principis,vel lepis scriptae commanitum, siue heredi-ratiae succcssionis migrans ad alium: siepertinet ad ius ciuile.No ine latet multa iure ciuili post tertim diuitionem effecta est edontinia:vertim ipsi de prima dominiorum originc quari musia Secunda probatio eiusdem Corradi. Si lege naturali dii tincta dominia filicsent, eorum distinctio millet etiam institu naturae integrae : in quo statu lex
natiar. e vigebat. Nogatur consecutio: neque enim natura in statu diuerso eadem molitur, & suggerit. Vis videre natura not modὼ nostia , sed uniuscuiusque alii mantis, dium viget, ac valet, quaedam adsciscit, quae valenti colaue-
uiunt, ut corporis motum, cursum, ex
ercitationem, genus quoddam cibi,vel potus: eadem natura necessario & naturali impulsu contraria Dpetit, si ad contrarium morbi statum demigrarit; tunc enim quietem, & alias escas , ac potiones quaerit. Hoc ipsum dicendum de natura nostra ante lapsum , & post lapsurm nam ante lapsum probauit c5munionem rerum , post lapsum verbdiuisonem ob varias caullas, luet a D istoribus explicantur. 3. Postrema Corradi argii metatio, Lex naturalis concedes alicui rei cum spiarii dominium,nota est naturali lumine rationis : at naturalis ratio non videtur id
posse ostendet ut res h ec sit Petri, illi verti Pauli. Respondeo in prima rerum diuisione, quae in iis constitit, qui unius. eiusdόmque sanailiae erant, ut postea probaturi sumus,legem naturalem adfuisse, & prientile, quae resum diuisi nem suadebat,atque imperabat necd fuisse eorum arbitrium, & consensum, di comprobationem , qui inter se res
partiebantur. Credendum etiam est di- uisionis moderatricem fit ille alicuius superioris voluntatem, atque allistoritatem. Ut haec tria in rcium diuisone, dominiorumque distinctione conside randa sint. Imperata necessitas,& D- cultas distinguenda:comprobator consensus fututorum dominoriim: de diuisionis executio. Primum spectat ad legem naturalem alterii ad priuatos dominos : tertium ad alicuius rectoris, seu patriae potestatis nutum, atque auctoritatem. Vel pressius dici pollet, in rerum diuisione ac distictione duo considerari poste. Primum est ipsa distinctio
rerum, antequam certia personis attributae sint. hoc modo est a lcge naturali, quae suadet res elle diuidedas. Alterum est rerum diuiseru attributio, ob quam huius sunt potius,quam illius: hac autem vel patriae potestati,vel suturorum dominorum constillioni , vel senium, iudicio videtur debere Permitti. Concludit nihilominus Corradus .
mana lege suille distincta .qu ir conciti-so est item Scoti Gabrielis, de aliorum
i ,& Medilia iure sentium diuisionem tradunt, quod ipsum alij ante eos scil-pseriint. Favet huic sententiae canon, gentium, di)a. qui est Isidori
m atro.quamquam Glossia de hqstilium sedium occupatione verba cxplicat canonis , & non de ea quae multis seculis antecessit. Firmatur eadem opinio auctoritate ligo, ex hoc iuregentium, s. dextis fit. est iuri.ubi luculentis verbis scri
pium est iure gentium distincta esse dominita versim lex aut non loquitur de prima dominiorum distinctione, sed de ea,cNae illam consecuta est;vel si de Prima loquitur,illa ipsa interpretatione
178쪽
lenienda est . quae , nobis in re mehcn- rati soli, in quo quisque laboraret, hi sione teriij argumenti Corradi usurpa
ta cit.. Verumtameia,qui principem rerum diuisionem ad naturalem legem reuocari oportere contenderet,uti liis pollet argumentis. lyrimum argumentu me
Dominiorum prima di itinctio fuit anteius gentium, .linte ius ciuile ἱ ergo naturali iure videtur elle secta. Probatur antecedens. Lex gentili oritur ex multorum populorum con 'nsu : dc populus ex multis familiis constat. At rerum diuisio in orbem terrarum introducta est prius, quam ellet hominuri genus in multas familias diductum. Ergo. Mi-HOr probatur. In . dami similia, ita qua ipse er.it, Etia, Abes,cu Cain , apparet lilii .acta suille dominiam am Genes. m.
. dicitur Abel obtuli ite de primogenitis gregis sui ,3c Catii de fructibu tec- r.e. Vides igitur Abeli fuille situm g&
ric. ι. quod dicimus de istorum duorum fratrum dominiis confirmat his verbis:
tres diuiser ese peculi a ; obtulit quippe Cainde fructi biti terrae. Ur Abel de Numis sui gregis. suod si sua nam esem cuique ς
Pria , uuIMn mereretur tel Abel lauaem, vel in vituperatione. Rirrius cum post
diluilium Dcus alloquitur Noe,&filios cibis, cisque praecipit, ut multiplicentur, ingrediantur terram , eamqueberetur. Ergo naterae impulsu actutum post peccatum ante cxortum iuris gens. Verumtamen,qui principem rerum lium faeta est dominiorum p. artitio: Tertium argumentum : Lex Decalogi quae furtum v ctat, naturalis est:ergo oportet ante hanc legem dillincta hi ille dominia, cum surtum sit contrectatio rei alienae inuito domino; ergo ante ius gentium & ciuium erat res aliena, & erat dominus. codem legis accedit auctorit.is,s de acquirendo re- γῶ dominio, Li. Q ιοd nutrivi est,id ratione
Inmtutionibus imperararus habetiir, de rerum diuisione, g. fera igitur. bestiae. Sc ini don instit. , item is e L 3It ,gemmae ,-cetera qua in littore maris mae-niuutur, ure maturae statim inuentoris fise; ergo harum rerum distinctum dominiucreat lex naturalis. Se quemadmodum dominium rerum,quae diuisioiti supci meruiit, lex naturalis largitur, ita largiri potist illa cum omitium,quae a primo diuisae sunt. Sotus,ut vinceret iure gentium rcs communes dispertitas elle,
sumpsit quidpiam a communi doctrina, Sc lati su Theologoru valde disiunctum; im naturale dici, quod nusia verba
nunt eius in de iust.qua l.3. an. l. col. . indiget ratiocinatione , sed scriptum ess incorae biιs, ut coniunctio maris, er femina. Os vero gentium , quod coc tu principiis ratis cur que insert,cst scies icitur emisi,
id est, hominum qui biu proprium est ratκ- repleant, profecto ius tradit illis diui- icinari. Quae si vere ab hoc minime indendi dominia, illaque diuiduntur, an- docto Theologiae m. agistro dicerciatur,
tequam ulla exilier et nationum &populorum dIUerlita S. Secundani algumentu : Antequam nationes variae existerent, statim post peccatu .na ipsa natura tum Adae,tum filiis sit asit, ut necessitatibus suis suo sudore ac labore subuenirent: quod mul dicendum ellet decem illas conclusiq-mes iuris natura inquae Dccalogum co-ficiunt non cile ius naturale cum a primis principiis facili, prompta, neccssaria ratiocinatione emanciat: at lceracile naturales coniuncta sentcntia de voluntate dccernunt Theolo ei. Dcii ade
179쪽
pulorum estet arbitrio rationem eluc se propria admouisionem suorum, or pau-
Que usum nostrae naturae adimere:quod Perum , tunc non qὶ contra siti natura affrinare, seu credere ellet cum ratio- habere ρroprii rempore necestatis com-
ne insanire. Res igitur non dubitanda municandum. Haec Albertus. Cuius est, tam naturalem homini elle ratio- sententiae & verbis consentanea pror-nem, atque eius usum , quam natura- sus scribi demonstrat ab Alexandrole est equo adhinnire, & balare otii, Sc Alenti in I. dc ipse Turrecremata in i aciusmodi sundendarum vocum facul- ar . quinto , respondem a. argu n nto, Dι ditate praedita haec animalia esse Corra- cendum, inquit , ει .d non est incognedus quast. o. aliquid commentus est ve- niens , unum, es' idem secundum aeuebos risimilius : cum enim se iuris ciuilis au- relestus auistatus naturae, tertinere ad uiactoritate premi inlatiret,dixit dillinctim naturae , ct non pertinere : in statu enim ne domin totaim ellea naturali lcge in . natura integra difflabat natura ese com dicative: quia lex naturalis indicat, & Diuma Ommm, statu natura corrupta disponit, ut eius verbis utar, dii tinctio- non ,sed contrareum , Utrilicet aliquae
nem dinniniorum debere heri:est chuaa propria. Ergo isti ilicologica sipient: liter, S: executive non es le ab car . clari magaltri aperte indicat, sicut com-8. Venam exciperet aliquis omini oriam munionem, ita rerum communium di
prima distinctio qtrimuis administrata uisionem eiu idem iuris naturalis spillo. 1it huius illiusve hominis arbitrio, & Almaunus inquast. a. dist. ιν profert ex manu, ad legem tamen naturalem,quae Durando in traciatu de leaeibin , in statu eam imperauit , referendam esse , de lapse aliquid proprij veridicari. Almai- quae camdem diuisionem tamquam ne- nus autem qu bd dili inguenda sitit do- cessaria confirmauit. Quemadmodum minia, aites le a iure naturae qubd ve- dominiorum abdicatio, in quam ii Mi- rd hoc dominium iit huius, illud alte dunt sontes ob facinus 'tim iam ad- rius, elle a lege positiva; & hac rati misium, quodamilitone bonorum mul- ne Cententiam exponit Scoti dicentis. latur, legi adscribitur,qnamuis ab sa- lege positiva inductam esse dominio-tellitibus rei spolientur. sen- rum distinctionem. Atqui opinioni eotentia stet ille vulentur Alberciis Ma- rum, qui velitari naturali, vel gcntium gniis, de Alexander Alensis, quorum dominiorum distinctioncm concedunt,
Verba recitat Turrecremata explanans non pa in D. Augi istini incominodcri eastut, D uιem naturali est, d β. t. qua- auctoritas, qui in coetu Theologorum simne ira l. art. s. v orba Alberti Magni pistris est canctitate, G doctrina,quam haec stilat in quaest. de virtusibus, in qua - alii perirapiti. Is cnim, ut planum est Astodit, e iure naturali virtimque se s 9 excan. quo iure, dissi./dominiorum di-- communionem rerum, diuisitu emyrost. ι- vcrsitatem imperatoriis legibus resertruu esitate. statuenim,m qui , n quo acceptam. Vnde , inquit , quique ρέ inon est rapina, nec et stirpatio ems , quoi det , quod possidet: nonne iure humanos de summum Uuι est concessum , di lanu ratio paullo post . re ergo humano dicitu=: naturalis nihil esse ρ ρ rium, sta in com- Haec etulla est mea, bit sieruiti est mem, h/e
180쪽
Ita auctoritate constituta uint , ic domnia, sluibus I inlκratores , de qxii in eo: una ditione sitiat populi, vulniurisiuia e.i sint iura nMuralia,iiue gentium,stie citiusque propria ciuitatis : aut etiam omnia quae in Pandectas congesta linit ab Imperatoribus recepta, &lnobata, ea vero non lunt tantum ciui-ia iura, veru meti. in naturalia,& gcntium. Pollerior luec potest elle interpretatio. Duplex est pritiata rerum pos-1eisio atque dii tinctio dominiorum: una primaria, altera secundaria. Primam ex iure naturali de gentium nata est, secundaria ex iure Imperatorum. Addamus tertiam interpretationem.
Tria spectati pollunt in dominiorum distinetione , institutio, accessio cum approbatione, firmitas cum sanctione, poenaeque adiunctione, cum custodia, atque defensione.Propter primum sunt, lege naturali: propter secundum. Liure gentium: propter tertium a iure humano, suae illud Reipublicae sit, si te Regum , sue Imperatorum. Ioanni Modinae ιn t. quest. de rebin restit. visum . est Ausustini canoni aliter responderi
polle. lic enim Modina: Desue occasio- u. ιluer ex hominum iniquitate rerum RHIA. introduct.t: dire9m; vertex rat ono. na urali, qua in genere didiat, ut bona temporatia Ἀiuersiis Robessoribin appropien- Iur Icomphtine autem , ct particulariter ex bomm m institutione, ut ex decreto 1,ri Augustim supra citato apertum est. Nempe illud prorsus tenendum est, ad rerum dilidionem , & dominiorum sep
. Lationem probandam, & retinendam, cuncta iura conspirauisse naturalia , durum, gentium, ciuium: nec Christinu
dem an r. sana Cit..diqi id propris pe-co iij eima p ,iL diste crc ricinium rit .necvll. eii 1.icra virora n remi a.Uumque societas , nulliani Deo deuotum j dat; tium , quod non ilias domos, aut agros , si tamen ius eos posIdendi habeat lcp.riatos. ab aliis sod .ilitiis obtineat : ncc cnim D. Itinedicti, aut Dominici sodalit .is , quae alitur Romae, non suis alitur mercedibus, ac fluctibus ab iis se politis , qni hos adtur seu Bononiae , seu Mediolani. Quamuis cnim cuncta Ecclesae bona in iure &patrimonio sint Christi, neque ullus horum bonorum sit in terris dominus, .
nihilominus dothinium, seu ius possidendi, administrandi, utendi, fruendi, in conuentus ac domicilia qitan plurima, de iii priuatas personas sacras iu- numerabiles dispertitum e sic no ignoramus. Neque solium ius naturae post iparentalem labem inuenit probauitque rerum diuisionem kvetii metiam inbertatem ac vitam sceleratis ac it: cu nulla sit seruitus flagitiosor, ac durior, quam seruire imperiosis impar tunἱsque cupiditatibus , corruptaeque naturae vitiositati. Ex quo perspicuum est, quam fractae S: minuta fuerit illa, quae in proximo capite post recitat . testes contra verissimam sintentiam. adse bantur Haud alienum erit in huius capitis
extremo commentationem quamdam
Henoci Gandauensirintexere, quae extat in ei- quodlibeto . quest. a. quam ipsam D. Bemardinus Senensis transtulit in cap. seeundum articuli primi fer-monis 32. . atomst teri iam Dominicam
in B si adragesima. est aute scriptus se -, de origine dominiorum, & rerum transatione. Ergo Henricus geminos humanae naturς Es auem status ite-