장음표시 사용
181쪽
rum innocentis, altera nocentis possi- queat aliquando. Itaque in Glossi madendarum rerum triparitiam facit ra- tionem. Prima contenta est sola rerum possessione;earum nec proprietate,nec usu communicato , dc lianc inutilcmailesse, atque instabilem. Secunda adde transfert omnia tamquam propria; irec quemquam in societatem venire
patitur. & hanc dicit iniquam, & soli-gistri Decretoru, sive Gratiani subiccta
canoni, non est peccatum, Hist. o. est his verbis: Naturale ergo itu ab exoriuo rati Ohalu creaturaincipiens DisVradictum
est, manet immobile. Neque iraturuis tu iis evanescit obligatio, quia incidit ali quod tempita, quo non seruari onus est, & oportet. tariam, neque bene institutie ciuitati a Alij non pauci negant vllam umquam .
Consentaneam. Tertia , quae rationi consentiens cumprimis est ciuitatibus accommodata, luec rebus utitur communibus, ad earumque usum inuitat ceteros: quae cum ipsa natura congruit mirifice. de qua in eap. ius naturale, dist. P. aut naturalem , aut diuinam conditam legem,quae autCommunem rerum pol- sessionem iuberet, aut diuisionem vetataret r sed utrumque hominu m permis sum esse potestati, & arbitrio recto, ut quod publicae utilitati communi biἱsque rationibus humani gelu ris conducere viderent, id sequerentur. Ad ho rum Theologorum iudicium seiueniatiam adscribere possiimus Alexandii Alensis, de Corradi. Hic eniam in hb. de confracto. quast. q.concl. .ad Primum amgumentum, constituit ili libro legis matii talis, siue in humana intelligentia triplex sanetionum genus inscriptu csse. primum est earum, quae iubent: secundum illarum, quae vetant: tertium primo illo humanae naturae integro earum, quae nec prohibendo, ncc prae ae salubri statu, de rebus communibus cipiendo cogunt, sed tantum conceduci
pro communibus utendis ac possiden- Atque postremae bipartitae sunt: quia dis d.itum esse praeceptum minime infi- . n6millς concedunt aliquid tam qua uti itatur, sed post parentalis culpae coia, le:talisque sanctio fuit quae innocentiae
Virum post tiuum eammissum, rerumque diuisionem,lex ulla maneat re
tagionem abrogatum esse non dubitat. Idipsum assi at D. Bernardin.m Pear.
& illud quidem praeceptum naturale suisse hi non Decisaciendi Doctores confitentur. At aliis rectilis sentientibus Theologis, quemadmodum naturae praecept tim per Adae scelus deberi
statui commiinitatem rerum omnium
cancellit , quemadmodum nunc etiam concedit iis hominibus rei usis, quorum vita ad stati ina illum accedit pr
xime. nonnullae concedunt rem quam
piam quoniam expediti in quibus ea numeranda sanctio est, quae post nat ram humanam labefactatam dominia. distincta ae priuata conccsiit. Tita haec sanctionii senera est Cor- potuerit. non satis potest elle perce- radus mutuatus ab Alexand Alensi in . num ; cum ea sit legum naturalium para.quot a .memb. .art. I. ubi haec tria. vis. ut nec mutari nec extabescere in naturae lege ineste docet, praecem, probi. Dissiligod by Cooste
182쪽
prolubitionem, de concessionem aeuius dicti & sententiae auctorem profert Α- lexander Hiigonem de Victorern lib. de S ιcramentu. Additque Alexander ea , quae ex lege naturali aut praeceptionem, aut proli ibitionem habent , mutari non polle : mutari autem polle quae habent concessionem solam. ad qui in concessionem rerum communio in humani generis primordiis pertinebat. Neque vero ab hac opinione videtur D. Thomas sententia fuisse disiunctus. Namque a. qumens vir il n liceat rem aliquam qua ii propriam possidere, primum a gumentum ad hunc modum dii lotuit:
rale dictet omnia esse possidenda communiter, nihil este quasi proprium ροσιδεα-dum: sed quia sicundκm ινμ naturale non est distinctio post sonum, sed magis sicundum humanAm condicium, quod pertinet' ad ius positiviιm υι supra diuum est. Unde proprietad 'osscsionum non est contra ius naturale e sed iurr naturali sit peratastur
per assinuentisnem rationis humanae. In eis. Part. siummae, quast. 3 7.art. s. his verbis seripserat: Si enim consideretur iste ager absolκte , non habet, unde magis siιhrsius, quam illius: Iedsi co Aretur perre pectum ad opportunitatam colendi, ad 'sciscum oum agri, sicundum hoc habet quamdam commen*riuionem ad hoeqMod sit unius non alteram : ut Patet per Philosephum in 1. Politis. Atinianus in A. dist. ι f. quaest. a. huius propolitionis , Iure nartirae omnia seu ni cominunt i,enodams intelligentiam, interpretationem . sequitur D. Tho-
ti, qui in D. Tliomae vestigiis flant,
in quibus est Caietanus exponens artι- culum qua l. 66. 2. 2. Sc Sotus in q. de UT 1ur. quast. 3. cra. ι. col. porti ma,
3. q. ad ratιones ante opposi as, quod ia-ehatur iure naturae omnia clic communia,cui negantia intelligunt, vel, ut illi, negative: quia natura nemini rem ullam tamquam propriam assignat; sed . omnia, ut loqRitur Medi na,communiter , de fine descretione possidenda reliquit. Quamquam Caicianus iure naturae omnia elle communia exponat nosolum cum negatione , veruinctiam cum affirmatione. cum affirmatione
quidem, vel, ut is loquicur, positive, cum urbet extrema necessitas; siue in eam ipti , siue alter coniectus iit: tunc enim ius naturae statuit, inqiiit Caiet nus, omnia cile communia. in sensu autem negativo propositio intelligitur extra tepus summae indigentiae, quem admodum D. Thomas tutellexit. Nos vero addimus non solum propter summam, sed etiam propter magnam ino
piam res communicandas elic: coin-
municandas inquam ab eo, qui possidet illi qui sumntopere eget, qui tamen 1 violenta se ablatione ac rixa abstinebit;ceteroqui initis: e& criminose agit posscilbr, ut ipsi olim agentcs usu periore loco cum populo natiliorum Patrum ac Theologorum rccitatis sententiis palam ostendimus. Ioannes a Turrecremata in caput, ius s.
amem aut, dist. I. quaestionesea K . artic. I. ex domina D. Thomae docet quattuor modis rerum communitatem naturali
iuri attribui. Primus modus est ille, qui
explicatur a D. Thoma in a a. qtiast. o s. mic. a. Secundus amplectitur ext rc mam necessitatem , quae omnia communia facit .ica D Thomas in a. a. quaest. σε. art. I. verbis perspicitis scribit, non este proprie surtum uti re aliena in e trema necessitate , & effici dominum rei, qui tunc utitur. & respondens teItio argumento: Dicendum, quod in caseu t
183쪽
similis neces statis etiam potes aliquu coculi de re in alienam accipere, ut sui mentat proximo sita indigeti. & in corpore eiusdem articulit Et ideo res.quin aliqu3 Dperabundanter habent, ex naturali iure debemur pauperctfiftem. Dioni. aius modus interpretaridi est,ut omnia dicantur communia iure rixturali,quantu speehat ad
usum; quia bona vilius cuiusque dominio & possessione propria porrigi dc
explicari debent ad communem ali rum utilitatem, & usum, maxime vero amicorum , ut est apud Aristotelem in
de conseia nee ubi nullius boni non incommune deducti iucundam ait este
pollei sionem. quae verba a Turrecremata quoque recitantur. Quartus m diis eiusdem pronunciati enucleandi, resertur ad statum innocenti. e, quem iure M praescriptione naturae maxime decebat communis rerum omnium Vna pollessio. quem modun, haud praeteriit sanctus Doctor tu i parte, quas . st L arr. . ubi his verbis in re honis ad tertium: Adtertium dicenaum, quod in statu icto multiplicatis deminis necesse est feri diuisionem possetvum : quia communitas possessionus occasio d scor iis, cit Philoseph dicit in
Dominium ciuile quid. iv qiιotuplex.
SCilicet,quod mihi semper secit,sa
citque nunc , cuilibct alteri facere P. Comito..de Contracl.
potest admirabilitatem:qudd nusquam in cunctis iuris voluminibus domini, extet definitio, sed ea ex interpretibus mutua sumenda sit. Doctrinae ciuilis magistri illam Barioli sere sequuntur, quam is explicauit, enucleans sequia π/,j.il eremta, de acquirendo rerum
dominio. Quae definitio tametsi a nobism yrimo capite di, suta u=nts de d minio collocata est, lioc loco sepetenda est,ne huius capitis pollicitationi defuisse videamur. eli autem huiusmodi: Est titide re corporali perfecte tityoncndi, nisi lage prohibeatur. Ripa in rubricam de causa possessionu, ct propriet ut , num. Pro,
lege probibeatur, dixit, lex probi beat, ubi profitetur se Barioli uti definitione,
rum poseisioue. Paulus item C. istrensis
mer. . ad Barioli reiicit dc finitionem, ipse tamen Castrensis in I. prpprictatis, C.de strobationibm,num. a. hanc domini j
reliquit definitionem : Dominium est tibera pote fas dilonenda de re, in qua quis habe dominium. Barioli definitio in pli res incurrit dissicultates, quam illa Castrensis.Barioli enim definitio domi niti detrahit pupillis, minoribus , smiosis, bonorum ecclesiasticorum polles sori-biis, qui in rebus ecclcsiasticis polle Dsionem,usum,& uvamfructum habent, sed non admini lirationem. iis quoque,
qui aut suorum agrorum, aut domoru, aut rerum aliarum immobilium, aut etiam mobilium usum sti e gratuito, si uc mercede concedunt alteii: nam qui res suas uteiada ς altei i tradidcrunt, suae
non per che de re dispoia ridi dominis relinquitur ius, liue domitriti m. Sed nimirum utriusque Iurisconsulti pzr xpeditam habet defensioneni : quia non quodque i iis siue dominium clafinire
suit iis propositu, L d persectum duia-Y. taxat
184쪽
taxat: Sc quod proprie iii iure ciuili ap
sonem dominij ciuilis fatis longa extat
a. Milii notiam dominij ciuilis non libet conquirere definitionem : ite quid sorte odiolum Iuriscosultis vidc arconsectat i. Quapropter quot uplex sit dominium ciuile videamus. Ba Ptolus in I. si quιs vi de acq:Erend ι rerum possest. 9 ia ffrentia, numer 1 probat in iure duplex elle dominium, diuidique in directum.& utile. utile vero num. 6 duplex facit: unum, quod opponitur, & contradicit directb , quale est domi iuum, quod ex pr.elcriptione quaeritur talicrum,quod directum dominium recognoscit.&est
illud, inquit Bartolus, quod competitem phyleutae,& superficiario,& similibus. & vult ide Bariolus facilius amittis oste dominium ex praescriptione utue,quam alia,quae sapiunt, inquit, naturam cuiusdam obligationis personalis. luester ιn verbo Damimu ciuile, quod huma arte conuenit alicui, tribuit in dominium persectum,& imperfectum. Persechum constat proprietate & usu: impersectum usti tantum. Persecti dominij Citio est multiplex: est enim do- .minium quoddam sublime, & elatum, quale est Regis , quoddam humile, &deprest im,quale militis. Iuris interpIetes appellare seliti sunt altum, de basi sum. Hoc autem utrumque diuiditur in directum,& utile: in merum, & mis ξλDirecto attribuitur possessio ciuilis, utili naturalis, cuiusmodi est emphytentiae, usum seuehum habentis seudum possidesis.Haec ex Agone. Meriam
aiunt sottasse idem esse quod directum: mistum veth quod adfiistum habet di rectum, & utile: quamuis hae dissurentae, merum, & mutum, sint propri Eimpurij.
guit domituum. Primum est iurisdicti nis,quo Milent Principes, dc magistratus: secundum, locorum pertinentium ad uniuersitatem, ut ad aliquod cailr seu ciuitatem; quae, licet non exerceat iurisdictionem, quorumdam tamen locorum est domiti tertium est singula. rc citiusque; qui etiam inter uniuersit tis ambitum possidere potest suos, aeproprios agros, & domos. quarum rerum priuatae personae sunt veri domini. non Princeps, cui non debetur nisi dominium iurisdictionis cum potestate,ac neces lario iure defendendi ac tuendi eos, qui praesunt, eorumque bona sarta tecta conseruandi, non tibi vcndiis candi, aut contra fas & aequum inte uertendi. Itaque D.Thomas theologicae veritatis propugnator rn quisti b. δαart. I . hanc sentenciam & praeceptionem necessariam Principibus memoria & scriptis consecrauiti Ad primum dicendum:quod omnia sunt Principum . ad gubernandum, non ad retinendum sibi,vel ad d1ndum aliis:& si quae leges tales fiant, tyrannicae sunt. Senecae autem , qui Neronis praeceptor fuit, haresunt in . de benesiciis , dicta praeclara. Ad Regespo sin omnium pertinet,ad sin
. Sub optimo Rege Mnnia Rex imperio'ffidet ,singuli dominium. Quae notio estiis verbis subiecta, imperio possidet' ni
mirum haec: Regit, protegit, tauu legibu , iusis conseruat. de cap. s. Caesar omnia habet , secus esus Privata tantum, ac sua.dc, uniuersa in imperio eius sitim, in patrimonio propria. Sc antc dixerat, is sapiente
more regis cuncta posidera, singul rum
185쪽
autem rerum in unumque rue pro rietuest 'arsa. Ex quo perspici potest quam
Ade ac perniciose errent nonni illi,qui potestati Principum blandietes earum rerum faciunt dominos, quarum, qui parent,veri sunt domini, Principes, patroni,tutores,acdUsensores. quod item est a nobis i et nostro ougetico Italico, cst as. demonstratum.
Partium domini3 disserentia en
Dominium latissime sumptu,prae.
sertim quod naturale est, de iurisentium, septem his rebus, quasi partiaus de membris distribui potest: pr prietate , secunditate,fructu, pollessione, usu,vsufructu,allienatione. Si enim quis harum renim omnium dominus est, eius dominium ac ius manare in singulas certum est. Quarum rerum
disterentia non solum in propria uniuscuiusque definitione consistit ; verum- etiam spectatur in eo, quM prior a posteriore separari potest: vi proprietas a secunditate, seu sertilitate, seu uberi te,seu ratione fiuctisera, & haec a fructu , & fruetiis ab usu, & usus ab v sit Buctu: posterior autem res a priore si iungi nequit 3 neque enim physice aut secunditas sine proprietate atque soliditate rei, neque fiuctus sine rationestumsera, neque usis sine fiuctu, neque sine fi uctu usus ebis aut cohaerere, aut intelligi potest. Dixi, physi es, quia cuiliter, seu iure ciuili , ius unius harum retiam a iure alterius dii iidi potest, siue prior, siue posterior res sit , nihil interest,& quoniam more Iurisconstitoriam, & ciuilium legum instituto, in hoc capite nobis disietendiim ei
ideo est illud minimε ignorandiim, εῖartibus ciuilis domi iiij pollessionem
se mouendam ella. namque quuvi,s. disterenuin, his verbis statuitur: Dis a. ferentia inter dominium , posissionem hac est : quod domimum nihilominm et mmanet. qui deminiti esse non vuli: possessis autem recedit, ut qvisque constituisse mire possidere, M. de acquirenda, vel amittenda
possessione. Cum autem postelso pediabus appellata sit,ut Labeo ait l. i. g s. g.
eod. mirum non est rei corporeae est cpostellionem , sic iit incorporeae dominium: non quod ius domini j ad res corporeas no perthaeat, sed quod ipsum
suapte vi de natura est quid vacans corpore,& a materia,quae tangitur, abiunetetum. Et quamuis solo animo amittatur possessio, io animo tamen non a
pore enim& animo acquiritur posse1sio, L . 3 3 j eod. iit. Jc clim heredes instituti sumus, omnia iura ad nos traDeunt,excepta Posssessione, inquit lex a3. f. I. de acquiri posses. Sc lapidum meoru qui sulat in mare demersi,dominium retineo, pollegionem amitto,l. 3. f. 1. Pupillus sine tutoris auctoritate potest possessionem nancisci, L quamn: , a.
est 31. quod verum est si ea aetate sit ut
Per seruum acquirimus posJessionem, si animum habet acquirendi domino,
l. . f. haec quae, de seruit. In commodato,
deposito,iocatione,retinetur possessio, t. si .si ego commodauero. sed rea commodat amitti mr pollessio,si alter rem depositam reddere nolit, L δ . Amittimus postessionem voluntate, & videiecti, L3 D quodpistrum. Tradis rem tuam furiose, quem pu' stas sanae mentis ; tu amittis pollessio- em, de ille non acquirit ci.'usu meo nomine, f. si furioso, ιδ. Incerta pars filmssnec tradi, ncc possidcta , nec usu capix M potest,-Diuitigod by Coosla
186쪽
potest, Lucin cerim, a6. si rem emptam possides non tibi a venditore traditam, furti teneris , l. D vide alias leges in Glolla Municipes per se nihil poludere possunt, quia unita crii consentire non pollunt, F. et di. sed lex quae sequitur,
contrarium euuncitat. Dominium non
potest nisi ex uris causia cotingere, pot-slatio poteli ex pluribus, i. s. ex plurabis. Glolly eli admonitio ex pluribus separatis non acquiri domini viviquia licet vira obii enit, ex reliquis non habes, secus in pollegione. Multis autem modis polleis io amittitur, qui numerantur In ι. qui uniuer , ρ. R. ut ii res,seu locus fiat sacer, & religiosus: nam res lacras non possidemiis. item iii illi praetoris, aut si a flumine res marive occupetur,
aut si is , qui possidet, in alterius potestatem peruenit. Atque isthaec in legi.
bus de acquirenda amitteti lave policssione sinit potiora. . De verioribus nunc dominis citi illis partibus videamus. Atque ex legum praescriptione, quae digniorem habent cognitionem, doceamus, tria haec affecta et Ib: ad dominium videri pollunt, proprietas , usus fructus, usus. Et proprie is quide liue ea nuda sit,id est,uIustiictu priuata, siue cum eoac coniuncta, ita vim intimam attingit dominij, ut pro dominio iplo intelligatur: ut ex Glolla liquet in I. naturalit .st de assu rend. possessioue. comparari enim dominium , quia res fit propria alicuius, &dominia distingui, multaque existere, quia multae ac variae sunt proprietates, nemo intelligens non intelligit. Sola que ac nuda proprietate proprium dominium sulciri hinc sciri poteth : vel quod haec una dominium tuetur directum; vel quM nec dominus fundi appellatur, qui eius adeptus est vel usim vel usum studiu, vel postessionem ; sed qui illius retinet proprietatem , licet usu, stuctu, & possessione nudatam. Sed usus fiuctus naturam, & quid v- I.
sustuctuario iura aut iniungat, aut LOncedant dispiciamus. Tametsi principio illud admonere libet, in legibus de via- fiuctus pe fructum pro vlufructu,&fructuarium pro vi utructuario identidem usurpari. nec enim fundi fructus dicitur tantum festus terrae, sed etiam ius utendi . tu. A Iustiniano in In iuu-ttomb de D*'Deliri f. r. haec usu sfinactus traditur definitio: Vpti ruclud est vG ahenta ut evassetiendi rebus,salua rerumsi sta ima. Est autem ius tu coryore. que sub-iato,stipsum fossi necese est. verba haec, est autem, &c. appendicula sunt definitionis. Qiacmadmodum autem desiu-tio peti tacit ex prima lege, st de Uufu- elu, & quemadmodum quis utatur, de
fruatur,ita appendix ex Mesecuda. constitui autem usum fluctum in cunctis rebus,tis exceptis, quae usii consis muntur, e L ipsa definitione cxploratum est:
in qua dicitur, salua rerum subsiamin. At non modb vsufructu, sed nudo usu, ea quae in abusii sunt, & quae iunctione habent, interit iubitantia, quod gcnus
cst oleum,vinum, frumentum,pecunia.
Accedit eodem Imperatoris & Iuricconsulti auctoritas sic enim Iustinianus in Insicut. de usust uetu , g. constituitur, loquens de rebus, quae consumuntur
via. nam hae res neque naturati ratione
que civili recipiunt usi rufium, sed uti. c. matre causta, inquit Iustinianus, Senatincensuit posse etiam earum rerum Uumfι-LIum con situs, ut tame eo na ne hereὰs υ-tiliter caueatur. itaque si pecunia usi fructu legativi sit, ita aruur legatario, vi erm i : Er legatarius sarti dat heredi de tanta pecunia re)tituenda ,si morietur, aut capite minue: nr. Quae tota sententia compre
Iu earn rerum , quae usu consumuntur. iii
quarum legum posteriore, tu Gali es,
187쪽
haec verba leguntur ' Nec enim naturalis ratio auctoritate Senaim commutara potest, uo Senatusconsulto no id effectu est, ut pecunia inis fructuι ρ: σνιὸ esset. Hoc igitur Ierum genere dempto, ii I reliquis generibus usumfructum collocari polle ait Iustinianus in illo g. con uisur. dc Iurisconsultus, i. a. 9 l. ommum bouo
seu in earum rerum , qua usu consuMun
. Onera nunc usustue uarii, quae praestari ab eo oporteat, consideremus. Ergo satisdat usu fructuarius de non lς-denda proprietate, i. - . Coae de Umqctu or habuinione, cy l i cultu rer, A. de Uuctu, s sue insequentι. Itaque in L sed cum fructuaram J.eod. rit.iubetur siu-ctuarius, quod diligens paterfamilias in domo sua facit,&ipse facere.Potestque causi is proprietatis facere meliorem, deteriorem non potest . i. aquissimum, eod.tu. & cui sundi usussilietus legatus est, is non potest arbores frugiferas excidere ; neque villam diruer rec quidquam facere in perniciem proprieta, tis , neque qualitatem aedium immutare , sed, quae inuenit, eXcolere, nec altius tollere lumina, nec Obstruere, in ead.i. iisdemque Detessu Non potest usu- ruistu abuti, nec contumeliose in i Tioscue vis, L si pendem es, g. ι. Pri est attributa, L Us uelu reliΠο,1. eod. Iit. Ad eumdem onera pertinent , qu. ae dicuntur realia,ch pendentes, 3. st quides cari , j. eod. de l. hac icnu i ,1 eod. tit. tributa , stipendia, alimenta ad cum spectant. Sartatecta praestare dcbet. C. deivsi uelu or hab:tatione, Linm ad quem. d. si greais, vel armenti usus fructus legatus sit, debet gregem ex agnis, α mentum nouel Iis sortibus instaura re,atque supplere, Lucito fuit,f. eod. tit. In vivariis inclusas serasvsusTuctuarius. quas inuenerit, poterit carere, S uti, sed eumdem numerum per singula genera ferarum finito v fiuctu asIignabit domino, L vffructuarium vcnari, feod Arbores vi tempest. itis deici has d
mino relinquet s. Proculi 4 ,3.si arbore, .
Nouum. t totium parietibus , si rudes e sent, imponere non potest. l. vs u titiaram.AEdificium inclinatum perficere non potest, i. et fructio ius. Sed ii quid in aedificauerit , postea nec tollere, nec refringere poterit, i. sed siquit , f eod. iit. Vestimentis legatis,
non abutetur, non locabit. Scenicam
vestem & sunebrem locare Poterit, sed crsiquid ,1. eod. Neque scruitutem
acquircre fundo potest. isti ead.l. Nequec Io, neque corium mortui pecoris in fiuctu est, inquit G:uus , squiom modisus fruetus , vel Usi amittatur , lege proxima eo trema. Si gregis usus iustus legetur, & ed usque inimcrus peruenit gregis, ut grex non in inlligatur, amittit usumfructum, ex sentcntia Pompo
amit t. tunc autem grex non intelligitur, cum numerus non expletur denarius , ut placet Glollh. immo Callistrato Iurisconsulto ,ss de abi eo , l. oues, vini, olei, frumenti usu fiuctus legatus, Proprietas adlegaciarium tr. ansscr-tur : sed post mortem usust ictu Arit, vel capitis dimi mitionem tantum e eiusdem quesitatis restituetur; aut aestimatis rebus , ut loquitur Iurisconsultus,ccrtae secuniae nomine cauendiim est, quod commodius est. Idem scilicet de Cetoris quoque rebus, qu ae usu consumuntur, intelligimus di tibi et mi ,st. de vis ιιι tu earum rerDm, quae usu consumuntur. Denique usu fructuarius pro- prictatem non rne scribit, i. fructuarium, C. de Uufructu, l. Actim au
Sequitur ut memoremus iura usu si .
188쪽
re, per qiram eius fiat conditio deterior, sunt seruitiites praestandae, sine quibus, fri ufructu. Testa- uti non potest. l. s. g.a. si v M iuvastor Titiose linqtiit usum seuchum, Mae- petatur. Vitis seu tus per senium acuto proprietatem , Maevius testatore quisitus domino , vel per filium patri, superstite moritur, proprietatem con- non amittitur per capitis diminutione sequitur Titius usus ructuarius, si Titio, illorum , nec per emancipationem, nec eσdem titulo. Si alij usus, alij usus fru- per mortem. t. postrema, C. de usus ustu. fructus legetur eiusdem rei, id perci- per mediam vero magnam ve c. apiti Ipiet fructinarius, quod usuario supere- diminutionem , qua plectitur pater. Iit, L si abs f. eod. tu. Per eos, qui no- vsinfructus migrat ad filium, in eadem stro iuri subiecti sunt,usum studium ac- lege. quirimus, . . ueti pluribuι, cst l. ρο- Modi , quibus finitur usu sfractus, ij rema, frius ructu.Q imquam pro- numerantur a Iustiniano in L core κρt. uidendum est fiuctuario , ne manci- nem , c. de et vfructu, cst in In litui s.fnipiorum opera abutatur: neve quae non tur. Modi in lege, eorrupti-em, expressi consueuerunt administrare munera, iis sunt quattuor uel interitus, mors us
iniungat quin etiam alere dc vestire, ut semet uarij, capitis diminutio , quae vel eorum postulat coditio, ac dignitas,de- libertatem, vel ciuitatem adimit R bet. l. si cienter .f. eod. Seruo, in quis manam, & non uti v fiuctu. in Insti- alter habet usim fructu, si quid dona- tution quintum addit modum,cum vQ- tum suerit caussa usu fructitatij, huius Mictuarius cedit proprietario: capierit: si caussa domin cuius est proprie- tis autem diminutionem , qua Vltistas, erit domini. l. sedes' si 'via ,s .eod. fructus extinguitur , ait aut mediam, Fructuarius usum fructu invito herede aut maximam cile debere. Tres verbuendere potest, /.cui usus f Isin,J. eod. ab eodem Iustiniano capitis diminutio-
Arbores vi tempestitis euulsas non co- nes distinguuntur titulo de capitis dimi-gitur fructuarius substituere, L arbores, nutione, maxima, minor, minima. Ver
8. Od non potest a domino proprietatis ba imperatoria commemorabo. Λυ- usu fructuarius impediti quo minus re- xima capitis diminiuio est , eam aliquis
sectiones necessarias, de caulla volu- simul es csitatem or bbertatem Amttit. ptatis faciat. l. hactenus .f. eod. praeser- Minor siue media capιtis diminutio est, tim cum usust ictu legato ad usustu- cum ciuitas quidem amittitur, libertas ve-ctuarium spectet aedium resectio, exle- ro retinetur. R ima capitis diminutio
ξι, υ ius uesu te lato, F eod. Si caedua syl- est , iam eiurias retinetur, st libertas , siaua sit, potest cam ccedere, & vendire: status hominis commutatur. quod accidit in si noli sit caedua, perinde ut usuarius iis, qui ci sui iurisfuerint .coeperunt abe-1ς. ea ut etiar, L item sit und- ,f. eod. Cum no iura subiem esse, vel contra: υMuti, si v sessi uetus et iisdem rei coniunctim filiis fami β.ua patre .incipatu fuerat,spluribus, utputa duobus relictus est, capite diminutiis. Hactenus Imperator. Hercumque desinat.uti Hii,alteri usiis- Illud vero haud ignorare fas est, muni-
189쪽
d. Atque haec ex quampluri- .inis legibus & iuribus in titulos multiplices distii butis non exiguo labore decerpsi,quq non parum valent ad proprietates naturamque ususDuctus gnoscendam. Quaedam alia non inutiliter eodum de genere a Do tibus disputantur quς,prutans omitto. si quis ea aueat scire,ad Sylvestrum adeat, re quibus is quoque disterit in verbo et m. De quo via nunc a nobis breuis instituatur praeceptio in legum vestigiis usque haei rentibus. Loquemur autem de usu qui nudus dicitur l. a d .de usu ct habitatisne,
citu C.quia fructus, siue viasfructus est expers ; fructus enim sine usu este non potest, v sus sine usu fluctu potest. l.per seruu ,st de Uu. Usu domus relicto morito poterit is illic cum semilia habitare,& cum libertis, & hospitem & inquilinum recipere, L a. nec non clientes,l. s. Quδd si mulieri legetur usus domus , ius habebit habitandi, & communicati di domicilij similiter ut mari-xus. comprobantur haec ιn Instit. itemss. sin se nec vir, ncc uxor concedent
alteri habitationem neque vendent. sum. l. sed neque iurast. S. eod. Si hac conditione legetur: Vsus domus Mulieri, si a viro stio diuertat, rc mittenda est conditio :& cum viro habita-bi . l.sed neque , f. eod. Ceterarum rerum usum legatum communem cum viro habebit uxor. l. ceterarnm. DO.mum aut cui legatus est usus domus mulieri, hospitem recipere non potest, nisi qui honeste cum ea habitare possit,
1 3. Si usus landi alicui relinquatur,Doterit illic habitare, de dominii prohibere, sed familia agri colendi caulla relictam prohibere non potest, hii habitatu. Sed nec dominum prohibebit, nec ei molestus erit, ii in fundum colendi catulavcnecit. Lfundi υμ eομ. Sicili domino fundi, ita nec iis, per quos iussica
crura fiunt, molestus crit, i. denique Dieo. st Institui. eod. tu. ω I. Quid velopeccipere possit usuarius c sundo, doc clux , plenum aurem. & g. l. Insluiuion. de ιμ-hal t. his verbis: Minm autem iuris est in usu qu.im in m riatu. n.rm is, qui fundi nudum habet usum, nihil ulterius habere intelli 'vur, quam ut stliribu , pomis , foribus , foeno ,s ramentis, lignis ad visi quotidiana utatur. viti a 3 ius
quod habet aut locoe,aut vendere, arit Vratis concedere Potest. cum is, qui intinisu iuhabri post haec omnia facere. Ucrum ιn l. ρ eηum Z d et v. dicitur usuarius in villa cum conuiuis de liospitibus uti ei Ddem rebus poste, necnoir in oppidum posse deserre.Si pecoris usus relictus sit.
lanam, lac,& agnos non attinget: iiis habet tantum stercorandi. n e ι d. l. pl num , f. a. modico tamen lacte , inquit Iurisconsultus,uti potetit: neque enim tam stricte interpretandae sunt voluntates defunctorti m. Syluae usu legato videtur legati is v suffructus . quare, qui ius viedi liabet,poterit ligna caedcre, &vendere, L Diuus Admanu , is de et Ghabitatione. Habitatio legata no trasit ad I heredes;nec non utendo amittitur, nec
capitis diminutione,l si habitatio, eod. De habitatione in Inst. de et u si' habit. βdsi, sic statuitur a Iustiniano: ji cui habitatio legata est, siue aliquo modo
βου ius , sed quasi proprium aliquod ius.
Buamqv.rm habitationem Libentia vispi Pter 1 erum utilitatem sietam iam Marce isententita nostra decisione yromulgata per-msimus non sillim in ea de ere, sid etiam aliti locare. Constitutio, seu decisio, ius meminit Iustitit. laus, rel. it est imodicem de usus uictu, h. humone. Cl ius est initium,Cum antiquitas. Et quo-I I-niam usus dcfinitio non reperitur in iii-
190쪽
re et iiii Ib eius tiaterpreti bos simienda est. Glolii igitur civiliis usust D.tbitatione, ad tua iacmolum. definit : Vsius eii rus voenis rebus alienuflu.i rerum substantiis. Si Ahia rerum subflatilia: ergo in eo reru genere,quaeus u consumuntur, ac pereunt utenti, versati non pote it. Distinguunt autem Iulisperiti duplicem vium,Sr usum fructu in vi Hr in catill .ilem alterum formalum, appellant.plior reperitur in eo,qui
cst rei do: uilius:postarior in eo,qui iam eli doininus. Ea item eiu notio duplecnam de pro sola functione., siue actu v- tundi vi urpatur, or est usus facti, siue qu e in ficto contulit: & pro iure, seu potest.ue utendi separata a ficto, seu ab actii, qno modo firmitur in allata
De variis mo ies ac titulis acquirendi
Τ llarior sutura est huius capitis dio V putatio : propterea quod multorum titulo ru, quibus naiaciscimur domini uiri, tractationem , qu ae paene in tot capita quot tituli sunt dispertiri potuitiet, uno capite statuimus comprehendere.Titilli verδ nomine Doctores, qui in hoc argumento versantur, Causiniam legitimam , de iustum fundamentum dominii signare voluerunt. Prin- cipio autem perniciosi is eorum est ei ror coarguendu', eripiendias, quid . mini j tam canonici, quam politici, tam publici, quam priuati, Ddi gratiam, At-quu erga cum charitatem, principem tirulino , bc cetero tim titulorum sun- istimentit in elle putaueriint: qiracharitate. amilla cotinuli ipsi dominia amitti crediderimi. V valdenses haeretidi Pauperes de Lugduno nuncupati , & so sti nes V vi cleptuis in Concilio Coras .in tiensi condemnatus tin tanti crrciris fece- inhaeserunt. I t. aque apud Turrecrema ra,hh . de Ecclesia Parie secunda, lay. 3δ.
quo haedire ses Uviclephi, dc Hulli collegit , huc spurcissimi Uviclei hi errorem
lus est praelatus, nullui est Frisi pus, dum est in peccato mortali. Velum hic idem error trigesimus est in Hulsi erroribus, qui in Constanticiali Concilio numerantur. Sedi potuit nequit simus discipiatus a nequiore magi lito eumdem error ira cum verbis ei idem haurire. D. a Bernardus him. 66.3n' aut. tibim ipse merrore quibusda attribuit, qui se salso Apostoloru succeilbres iactab.int quos
etia confutat.Nescio quo pacto vir C tholicus,& eruditus Armacanu Sirb. to. cap. . contra C res Armenorum,hac eamdem expertus est contagionem, hac deceptus argumentatione PqNod,
qui mortifero polluuntur crimine, im mimitar maiestatis diuinae rei sunt, px nisque perduelliu tenentur, merit6que spoliati sunt ipso iure omni dominio. 8a Principes quamdiu non expiant admi . sum scelus, tyrannos elle, fures, δe r. a- 'preres: quemadmodum fures sunt,qiuin bonorum possessione post conceptum flagitium manent. Uvaldenses ad hanc insaniam alia haeresis deduxit.
namque gratiam praedestinationis cuiusqiae potestatis rebantur esse fundi mentum: nec Deum peccantibus vllam tribuere potestatem. Sed Vuic lephum Thoma Uvaldensis lib. a. nahs sidet, a cap. 8i . ad extremum libxi firmis rationibus concidit. Gerson er- .rorem refellit haud leuibus argumetis in pari. t El. de vita syrritu'ti animae, lectione 3. de Corradius de centrambu ,
quaest. 7. & Alphonsus a Castro in librori haeresibus, verba Potentas. Sententia 3.