장음표시 사용
111쪽
69δd vitam possint eonlecta mente reverti , Quam quo decursum prope jam siet, ire , & abire p
raeterea , quoniam dolor est ubi materiar . , Corpora vi quadam per viscera viva , per artus Sollicitata suis trepidant in sedibus intus : 96s Inque locum quando remigrant, fit blanda voluptas :Scire licet , nullo primordia posse dolore Tentari s nullamque voluptatem capere ex se :quandoquidem non sunt ex ullis principiorum Corporibus , quorum motus novitate laborent , 97o Aut aliquem fructum capiant dulcedinis almae . Haud igitur debent esse ullo praedita sensu . Denique uti possint sentire animalia quaeque ,
Principiis si etiam est sensus tribuendus eorum : 97 squidλ genus humanum propritim de quibus factum est
Scilicet & risu tremulo concussa cachinnant , Et lacrimis spargunt rorantibus ora , genasque 3 Multaque de rerum mistura dicere callent ,
Et sibi proporro quae sint primordia quaerunt . Quandoquidem totis mortalibus adsimulata 98o Ipsa quoque ex aliis debent constare elementis ἔInde alia ex aliis , nusquam consistere ut ausis. Quippe sequar , quodcumque loqui , ridereque dices , Et sapere , ex aliis eadem haec facientibus , ut sit. quod si delira haec , furiosaque cernimus esse λ 98s Et ridere potest ex non ridentibus sectus , Et sapere , & doctis rationem reddere dictis , Non ex seminibus sapientibus , atque disertis et qui minus esse queant ea , quae sentire videmus Oeminibus permista carentibus undique sensu λ yso Denique caelesti sumus omnes semine oriundi: omnibus ille idem pater est , unde alma liquenteis
Humorum guttas mater cum terra recepit ,
Foeta parit nitidas fruges , arbustaque laeta , Et genus humanum,& parit omnia saecla ferarum , 99
112쪽
Pabula eum praebet, quibus omneS corpora pascunt, Et stuleem ducunt vitam , Prolemque propagant. Quapropter merito maternum nomen adepta est. Cedit item retro de terra quod fuit ante , In terras : & quod missum est ex aetheris oris , Iooo Id rursum caeli rellatum templa receptant. Nee sic interimit mors res , ut materiai
Corpora conficiat , sed coetum dissupat ollis tInde aliis aliud conjungit, & efficit , omnes
Res ut convertant formas , mutentque colores , Icios Et capiant sensus , & puncto tempore reddant: Ut noscas reserre , eadem primordia rerum
Cum quibus , & quali positura contineantur , Et quos inter se dent motus , accipiantque r Neve putes aeterna Penes residere potesse ro IoCorpora prima , quod in summis fluitare videmus Rebus , & interdum nasci , subitoque perire : quin etiam refert nostris in versibus ipsis , Cum quibus,& quali sint ordine quaeque locata. Iors
Namque eadem caelum , mare , terras , flumina, solem Significant ; eadem fruges , arbusta , animante is ὁSi non omnia sint , at multo maxima pars est Consimilis r verum positura discrepitant haec . Sie i s in rebus item jam materiai Intervalla , viae , conneXus , pondera , plagae , Ioa Concursus , motus , ordo , positura , figurae Cum permutantur , mutari res quoque debent. Nunc animum nobis adhibe veram ad rationem . Nam tibi vehementer nova res molitur ad aureis Accidere , & nova se species ostendere rerum . IO Sed neque tam facilis res ulla est , quin ea primum Difficilis magis ad credendum constet: itemque Nil adeo magnum , nee tam mirabile quidquam Principio , quod non minuant mirarier omnes Paullatim : ut caeli clarum Purumque colorem , Io Ioquem-Digiti co by Corale
113쪽
Ruemque in se cohibent palantia sidera passim , Lunaeque , & solis praeclara luce nitorem :omnia quae si nunc primum mortalibus adsint, Ex improviso ceu sint objecta repente ;Quid magis his rebus poterat mirabile dici , Io 33 Aut minus ante quod auderent fore credere gentes ΘNil , ut opinor ; ita haec species miranda fuisset: Quom tibi jam nemo fessus satiate videndi Suspicere in caeli dignatur lucida templa . Desine quapropter novitate exterritus ipsa I 4o Exspuere ex animo rationem : sed magis acri Iudicio perpende , & si tibi vera videtur , Dede manus : aut si falsa est , accingere contra . Quaerit enim ratione animus , cum summa loci sit Infinita foris haec extra moenia mundi ; Io I Quid sit ibi porro , quo prospicere usque velit mens ἐAtque animi jactus liber quo pervolet ipse . Principio , nobis in cunctas undique parteis , Et latere ex utroque , infra , superaque , per omne
Nulla est finis , uti docui ) res ipsaque per se IODVociferatur , & elucet natura profundi. Nullo jam pacto verisimile esse putandum est , Undique cum vorsus spatium vacet infinitum , Seminaque innumero numero , summaque profunda Multimodis volitent aeterno percita motu : IOSI Hunc unum terrarum orbem , caelumque creatum , Nil agere illa soris tot corpora materiai : Cum praesertim hic sit natura factus ἡ & ipsa Sponte sua sorte offensando semina rerum Multimodis, temere , incassum, frustraque coacta Io6. Tandem cooluerint ea , quae conjecta repente Magnarum rerum fierent exordia semper , Terrat, maris, & caeli , generisque animantum . Quare etiam atque etiam taleis fateare necesse est Esse alios alibi congressiis materiai , Io6s
114쪽
qualis hie est , avido complexu quem tenet aether. Praeterea , cum materies est multa parata ;Cum locus est praesto ἱ nec res , nec caussa moratur Ulla ; geni debent nimirum , & confieri res . Nune & seminibus si tanta est copia , quantam Io7
Enumerare aetas animantum non queat omnis ;Visque eadem , & natura manet, quae semina rerum Conjicere in loca quaeque queat simili ratione , Atque huc sunt conjecta : necesse est confiteare Esse alios aliis terrarum in partibus orbeis , Io7 sEt varias hominum genteis , & Deci a serarum . Huc aesedit , ut in summa res nulla sit una , Unica quae gignatur , & unica solaque crescat: Quin cujusque sient saecli , permultaque eodem Sint genere: in primis animalibus, indice mente . Iogo Invenies sic montivagum genus esse ferarum , Sic hominum genitam prolem , sic denique mutas Squamigerum pecudes , & corpora cuncta volantum .
Τuapropter caelum simili ratione satendum est , rog serramque, & solem, lunam, mare, cetexa , quae sunt, Non esse unica , sed numero magis innumerali: Quandoquidem vitae depactus terminus alte Tam manet his , & tam nativo haec corpore constant , Quam genus omne, quod his generatim rebus abundat. Quae bene cognita si teneas : natura videtur Ios
Libera continuo, dominis privata superbis , Ipsa sua per se sponte omnia diis agere expers . Nam pro sancta deum tranquilla pectora pace , Quae placidum degunt aevum , vitamque serenam i quis regere immensi summaZquis habere profundi Ioyr Endo manu validas potis est moderanter habenas pquis pariter caelos omneis convertere λ & omneis Ignibus aetheriis terras sussire seraceis pomnibus inque locis esse omni tempore praesto Nubibus ut tenebras saciat, caelique serena IIo
115쪽
Concutiat sonitu λ tum sulmina mittat , & aedeis Saepe suas disturbet , & in deserta recedens Saeviat, exercens telum , quod sepe nocenteis Praeterit , exanimatque indignos , inque merenteis λMultaque post mudi tempus genitale, diemque Mos Primigenum maris , & terrae , solisque coortum , Addita corpora sunt extrinsecus ι addita circum Semina , quae magnum jaculando contulit Omne ;Unde mare, & terrae possent augescere ι & unde Adpareret spatium caeli domus , altaque tecta IIIo Tot Ieret a terris procul λ di consurgeret aer . Nam sua cuique locis ex omnibus omnia plagis Corpora distribuuntur , & ad sua saecla recedunt: Humor ad humorem , terreno corpore terra II1sCrescit , di ignem ignes procudunt , aetheraque aether τDonicum ad extremum crescendi perfica finem
omnia perduxit rerum natura creatrix .
Ut fit, ubi nihilo jam plus est , quod datur intra
Uitaleis venas , quam quod fluit, atque recedit: omnibus his aetas debet consistere rebus : II 2 His natura suis refrenat viribus auctum . Nam , quaecumque vides hilaro grandescere adauctu, Paullatimque gradus aetatis scandere adultae ;Plura sibi adsumunt , quam de se corpora mittunt . Dum iacile in venas cibus omnis diditur ι & dum a IasNon ita sunt late dispersa , ut multa remittant ἐEt plus dispendI faciant , quam vescitur aetas . Nam certe fluere , ac decedere corpora rebus Multa , manus dandum est: sed plura accedere debent, Donicum olescendi summum tetigere cacumen . II 3O inde minutatim vireis , & robur adultum Frangit ; & in partem pejorem liquitur aetas . quippe etenim quanto est res amplior,augmine demto,
Et quo latior est , in cunctas undique parteia Pluria eo dispergit , di a se eorpora mittit: H3s
116쪽
Nec facile in venas cibus omnis diditur eli: Nec satis est , pro quam largos exaestuat aestus , Unde queat tantum suboriri , ac suppeditare ,
9uantum opus est : & quod satis est , natura novare . Iure igitur pereunt, cum rarefacta fluendo II o Sunt di, & cum externis succumbunt omnia plagis :Quandoquidem grandi cibus aevo denique desit ;Nec tuditantia rem cessant extrinsecus ullam
Corpora conficere , di plagis infesta domare . Sic igitur magni quoque circum moenia mundi II 4sΕxpugnata dabunt labem , putreisque ruinas .
Omnia debet enim cibus integrare novando e Nequidquam : quoniam nec venae perpetiuntur quod satis est,neque quantu opus est,natura ministrat. Jamque adeo assecta est aetas ; effoetaque tellus IIIo Vix animalia parva creat, quae cuncta creavit Saeela, deditque serarum ingentia corpora Partu .
Haud ut opinor in enim mortalia saecla superne
Aurea de caelo demisit funis in arva rNec mare , nec fluctus plangentes saxa crearunt: DIFFSed genuit tellus eadem , quae nunc alit ex se . Praeterea nitidas fruges , vinetaque laeta Sponte sua primum mortalibus ipsa creavit ;Ipsa dedit dulceis foetus , & pabula laeta :Quae nunc vix nostro grandescunt aucta labore : II 6 Conterimusque boves , & vireis agricolarum :Conficimus ferrum : vix arvis suppeditati Usque adeo pereunt scelus , augentque labores . Iamque caput quassans grandis suspirat arator Crebrius incassum magnum cecidisse laborem : II 6 Et cum tempora temporibus praesentia confert Praeteritis , laudat fortunas saepe parentis :Et crepat , antiquum genus ut pietate repletum Persacile angustis tolerarit finibus aevum ἐCum minor esset agri multo modus ante viritim : I 17 Nec Diqitigod by Corale
117쪽
Nec tenet, omnia paullatim tabescere , & ire Ad scopulum spatio aetatis defessa vetusto.
IN hoe libro positae sunt omnes Epicuri fortunae , exiguae quidem Mae s quas tamen multi olim a rixerunt , oeaetiliitis diripuit e insatirare demum magno conatu nititu Lucretius , eo successu quem meretur . Nem enim Epicuri opinionibus accidit quod fatui mali flaminis , etii copiosum licet, oe saluberrimum alimentum ingeras , de bilis ramen manet insimus . A v. 66. ad v. 82. docet Poeta Motum esse s me di
temur. Motum etiam rerum omnium e Motu Seminum ori
ri , illud quoque agnoscimus . Sed dum v. 8 2. Pondus Seminibus , Θ inde Motum attribuit , nimium sibi , Θ suis Atomis indulget. xuis pondus omni Materiae , ω quis Corporibus et dem molis idem pondus concedat st Sensus enim'experientia reclamant. Vidit autem Epicurus lapides , ligna , euncta denique intra Mundi hujus ambitum contenta, deorsum tendere , atque ideo eredidit omnia ab aeterno descendisse ; quam opinionem qui amplectitur , nae tale erit nitidi us de grege Epicuri Pbilosophus . Idem enimae si diceret, rotas , elateres , Θ reliqua machinae alicujus membra id factura seorsim , quod conjunctim faciunt . Sed ut hoc quoque largiamur , habemus tandem in ita Semina per Inane in Dum pari passo ου aequali velocitate deorsum tendentia . In immensitate Latitudinum , Longitudinum , Altitudinum , in ita vis innumerabilium volitat Atomorum , quae interrecto Inani cohaerescunt tamen inter se , oe aliae alias apprehendentes continuantur ἰ ex quo efficiuntur bae rerum formae oe figurae . Unde vero aliae alias apprebendant , eum pari velocitate omnes ferantur e vid licet s
118쪽
Iieet paullum , Or quam misimum declinant , v. 222.4- 'sa bis deelinatio ad libidinem fingitur ait enim Lucretius declinare Atomos sine caussa , quo nibiI turpius P, eo er ilium motum naturalem omnium ponderum stregione inferiorem locum petentium, e caussa eripuit Aromis . Nee tamen id cujus caussa haec finxerat , assecutus es ; nam sive omnes atomi nclinabunt , nullae umquam eo, restent e aliae declinabunt, aliae suo nuria recte ferentur , erit bor quasi provincias Aromis dare , quae recte , quae oblique ferantur . Tullius primo A Finibus . Hane di uisaram sensit ipse Lucretius v. 22 s. ubi non tam seisit , quam vi Hur succumbit oppressus oe prostratus. Sed v. 23 I. aliam di cultatem movet , cujus ope vim prioris e gere conatur ἰ vel, ut sepia , tenebras is ealiginem inundis , ut difficilius inveniri eapi possit. Asserit enim , sine i a Seminum Declinatione Libertatem voluntatis , quam in omnibus Animalibus sentimus , explicari non posse . Respondet Cicero lib. I. de Natura Deorum : Hoc persaepe facitis , Epieuret , ut eum aliquid noumeri mile dicatis , reprehensionem erigere velitis , efferatis aliquid quod omnino me fieri possit: ut satius fueris .liud imum de quo a Uebatur , concedere , quam tam impudenter re ere. Vetur visurus , eum videret , si Atomi ferrentur in locum inferiorem suppre pondere , nibilfore ἐn nostra potestate , quod esset eorum motus certus ει necessarius y invenit quo modo necessitatem e geret, quod .ideliret Democritum fugerat. Ait Atomum , eum pondere oe gravitate directo deorsum feratur , declinare pauia Ium . Hoe dicere tumius es, quam VIud quod vult non pose defendere . Et libro de Fato 2 vietirus uno tempore res duas fuscipit inenodabiles s Mnam , ut sine caussa Myaliquid , ex quo ex et ut de nihilo quippiam far ; ρο nec ipsi, nee cuiquam P, eo purex o alteram , ut cum duo Individua per Inanitatem ferantur , alterum regione moveatur , alterum declinet. Fusius doinde banc caussam agis Diqitig Cooste
119쪽
aegis in eodem libro . Luis ergo nova caussa is Natura es quae declinat Aromum y Aut num sortiuntur inter se, quindeclinet , quae non ' Aut cur minimo declinet interuallo , majore non st Aut cur declinet uno minimo , non decliner duobus, aut tνibus st Optare hoc quidem es, non disputarenam neque extrinsecus impulsam Aromum loco moveri ex declinari dicis , neque in tuo Inani per quod feratur Α- tomus , quidquam fuisse caussae cur ea non e regione ferre- rur , nec in ipsa Aromo mutationis aliquid fac tim es , quamobrem naturalem sui ponderis motum non teneret. Daeum attulisset Epicurus nullam caussam quae istam deeΓ- nationem e ceret, tamen aliquid sibi dicere videtur , quum id dicat quod omnium mentes aspernentur er respuant. Ita hortos Epicuri vastat Cicero , ex evertit totam illam quae Providentiae iniqtiior es , Philosopbiam . Melius tamen succedit longa illa a v. 333. ad N. Fgo. disputatio de variatate Figurarum quae in Seminibus invenitών o similiter illa da Seminibus diis mode figuraris in
unoquoque Composito contentis , a v. Ss I. ad D. 728. Argumentum enim fabulis subinde introductis ornat , er θη-rentiam suam variis , iisque firmiusmis rationibus eo ν-
Nec ullus iamquam Epicureae Philosophiae adnersarius estniet sa argumenta , quibus a D. 729. ad v. I 2I. dein monstrat , Semina coloris , odoris , caloris , omnis denique
qualitatis , er sensus esse expertia : originem sensus ipse , fateor , non recte explicat , ut sensum animalium sensilibus principiis quod unum in hoc libro agit ) minime deberi ,
eo quo Lucretium decuit , acumine persuadet. 2uod denique a v. Io22. ad D. Ho3. innumerabiles
Mundos exfruit , hoe etiam ferri posset , si aliquem Arebi-
rectum adbibtiisset. Sed quis credat ex Atomorum concur
ne fortuita bum Mundi pulcherrimum ornatum esse perfidium ' An eum machinatione quadam aliquid moveri videmus , ut Spbaram , ux Moras , ut alia permulta s
120쪽
non dubitamus quin sint opera illa rationis r eum autem impetum caeli eum admirabili celeritate moveri , vertiqtis iideamus , consanti Me conficientem Dic tudines anni versarias cum summa salute est conservatione rerum omnium , dubitamus quin ea non sotam rarione fiant , sed etiam excellenti quadam divinaque ratione e stuod F Mundos incere potes concursus atomorum , cur Porticum , cu Temptam , eur Domum non potes , quae sunt minus ope rosa , ω multo quidem faciliora e Haec Cicero Prouidentiae gratissimus vindex . Demum a v. XIo4. ad v. II72. Mundos innumerabiles quotidie nascentes , ct intereuntes contemplare , oe beatum te judicabis , Lector , qui inter tot tantasque ruinas int ger manes is iliaestis . Interim ridebis lactentes tuos , Θ senescentes Mundos , modo fame enectas , modo pinguedine nimis obesos . Certo enim certius , tum perire omne Lucre-rii acumen eum Proridentiae adversatur.