Titi Lucretii Cari De rerum natura libri 6 ad optimorum exemplarium veritatem exacti. Quae praeterea in hac Patavina editione accesserint, epistolae subsequentis postremae paginae declarant

발행: 1721년

분량: 484페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

Et quasi protelo stimulatur fulgure fa Igur .

Quapropter simulacra pari ratione necesse est Immemorabile per spatiuna transcurrere posse Temporis in puncto : primum quod parvola caussa Est, procul a tergo quae provehat,atque propellat: I9SDeinde quod usque adeo textura praedita rara Mittuntur , iacile ut quasvis penetrare queant res , Et quasi permanare per aeris intervallum . Praeterea , si , quae penitus corpuscula rerum Ex alto in terras mittuntur , solis uti lux , a oo Ac vapor , haec puncto cernuntur lapsa diei Per totum caeli spatium diffundere sese ;Perque volare mare , ac terras , caelumque rigare Quod supera est; ubi tam volucri haec levitate feruntur :Quid λ quae sunt igitur jam prima fronte parata , 2OICum jaciuntur , & emissum res nulla moratur Nonne vides citius debere , & longius ire ΘΜultiplexque loci spatium transcurrere eodem Tempore , quo solis pervolgant lumina caelum pHoc etiam in primis specimen veru esse videtur, 2I Quam celeri motu rerum simulacra ferantur ;quod simul ac primum sub divo splendor aquai

Ponitur , extemplo , caelo stellante , serena Sidera respondent in aqua radiantia mundi. Iamne vides igitur , quam puncto tempore imago a II AEtheris ex oris ad terrarum accidat oras pQuare etiam atque etia mitti haec sateare necesse est Corpora , quae seriant oculos , visumque lacessant: Perpetuoque fluunt certis ab rebus odores :Frigus ut a fluviis , calor a sole, aestus ab undis aeto

AEquoris , exesor moerorum litora circum . Nec variae cessant voces volitare per auras :Denique in os salsi venit humor saepe saporis , Cum mare versamur propter : dilutaque contra Cum tuimur misceri absinthia , tangit amaror. 22I

I Usque

172쪽

x3o T. LUCRETII

Usque adeo omnibus ab rebus res quaeque fluenter Fertur , & in eunctas dimittitur undique parteis ;Nec mora , nec requies inter datur ulla fluendi: Perpetuo quoniam tentimus , & omnia semper Cernere, odorari licet, & sentire sonorem . etao Praeterea , quoniam manibus tractata figura In tenebris quaedam di cognoscitur esse eadem , quae Cernitur in luce, de claro candore ς necesse est Consimili caussa tactum , visumque moveri.

Nunc igitur , si quadratum tentamus , & id nos et a s Commovet in tenebris Ξ in luci quae poterit res Aecidere ad speciem , quadrata nisi ejus imago pEsse in imaginibus quapropter taussa videtur Cernendi , neque posse sine his res ulla videri. Nunc ea, quae dico , rerum simulacra , feruntur et o Undique , & in cunctas jaciuntur didita parteis :Verum , nos oculis quia solis cernere quimus , Propterea fit , uti , speciem quo vertimus , Omnes Res ibi eam contra seriant sorma , atque colore . Et quantum quaeque a nobis res absit, imago 24sEssicit , ut videamus , & internoscere curat. Nam eum mittitur , extemplo protrudit, agitque Aera , qui inter se cumque est , oculosque locatus rIsque ita per nostras acies perlabitur omnis ;Et quasi perterget pupillas , atque ita transit. 23o Propterea fit , uti videamus quam procul abstRes quaeque ; & quanto plus aeris ante agitatur , Et nostros ocu Ios perterget longior aura , Tam procul esse magis res quaeque remota videtur.

Scilicet haec summe celeri ratione geruntur , et SI quale sit ut videamus e & una quam procul absit. Illud in his rebus minime mirabile habendum est , Cur ea , quae seriant oculos simuIaera , videri Singula cum nequeant, res ipsae perspiciantur . 26o Ventus enim quoque paullatim cum verberat ἡ & cum Λere Disitir by Corale

173쪽

LIBER

IV. Aere serit frigus ; non privam quamque solemus

Partieulam venti sentire , & frigoris ejus ;Sed magis unversum : fierique perinde videmus Corpore tum plagas in nostro I tamquam aliquae res Uerberet , atque sui det sensum corporis extra . 26sPraeterea, lapidem digito cum tundimus , ipsum Tangimus extremum taxi , summumque colorem e Nec sentimus eum tactu , verum magis ipsam Duritiem penitus saxi sentimus in alto . Nunc age , cur ultra speculum videatur imago 27 Percipe , nam certe penitus remmota videtur . quod genus illa , foris quae vere transpiciuntur , Ianua cum per se transpectum Praebet a Pertum , Multa iacitque soris ex aedibus ut videantur . Is quoque enim duplici, geminoque sit aere visus . 27sPrimus enim est , citra posteis qui cernitur aer et Inde fores ipsae dextra , laevaque sequuntur :Post extraria lux oculos perterget , & aer Alter , di illa , foris quae vere transpiciuntur.

Sie ubi se primum speculi projecit imago , χ ο

Dum venit ad nostras acies , protrudit, agitque Aera , qui inter se cumque est oculosque locatus :Et facit , ut prius hunc omnem sentire queamus squam speculum sed ubi speculum quoque sesimus ipm, Continuo a nobis in id haec , quae sertur, imago, assPervenit , & nostros oculos rejecta revisit ;Atque alium prae se propellens aera volvit , Et facit , ut prius hunc, quam se, videamus: eoque ,

Distare a speculo tantum remmota videtur . Quare etiam atque etiam minime mirarier est par 29 Illis , quae reddunt speculorum ex aequore Visum sΛeribus binis ; quoniam res confit utroque . Nunc ea , quae nobis membrorum dextera pars est ,

In speculis fit ut in laeva videatur , eo quod Planitiem ad speculi veniens eum offendit imago 1 29s

174쪽

x32 T. LUCRETII

Non convertitur incolumis λ sed recta retrorsum Sie elidivur , ut siquis priuS , arida quam se Cretea persona , adlidat pilaeve , trabive; Atque ea continuo rectam si fronte figuram Servet , & elisam retro sese exprimat ipsa , 3ογFiet ut , ante oculus fuerit qui dexter , hie idem Nune sit laevus ι di e laevo sit mutua dexter. Fit quoque de speculo in specu tu ut tradatur imago rQuinque etiam , sexve ut fieri simulacra suerint. Nam quaecumque retro Parte interiore latebunt, a os Inde tamen , quamvis torte , Penitusque remota , Omnia per flexos aditus educta licebit Pluribus haec speculis videantur in aedibus esse . Usque adeo e speculo in speculum tralucet imago :Et eum laeva data est , fit rursum ut dextera fiat: 31o Inde retrorsum reddit se , & convertit eodem . Quin etiam , quaecumque latuscula sunt speeulorum Adsimili lateris flexura praedita nostri: Dextera ea propter nobis simulacra remittunt; Aut quia de speculo in speculum trassertur imago; ars Inde ad nos elisa bis advolat: aut etiam quod Circumagitur , cum venit imago , propterea quod Flexa figura docet speculi convertier ad nos . Endogredi porro pariter simulacra , pedemque Ponere nobiscum credas , gestumque imitari s aeto Propterea , quia de speculi qua parte recedas , Continuo nequeunt illinc simulacra reverti: Omnia quandoquidem cogit natura referri ,Αe resilire ab rebus ad aequos reddita flexus . Splendida porro oculi Agitant, vitantque tueri: 325 Sol etiam caecat, contra si tendere pergas :Propterea , quia vis magna est ipsius ; & alte Aera per purum graviter simulacra seruntur ,

Et seriunt oculos , turbantia composituras .

Praeterea, splendor, quicumque est acer , adurit 33 Saepe Dissi tiroci by Corale

175쪽

LIBER IV.

Saepe oeulos , ideo quod semina possidet ignis

Multa , dolorem oculis quae gignunt insinuando . Lurida praeterea fiunt quaecumque tuentur Arquati: quia Iuroris de corpore eorum Semina multa fluunt simulacris obvia rerum ἔ 33 Multaque sunt oculis in eorum denique mista , quae contage sua palloribus omnia pingunt. E tenebris autem , quae sunt in luce , tuemur sPropterea , quia cum propior caliginis aer Ater init oculos prior , & possedit apertos ; 34 Insequitur candens confestim lucidus aer , Qui quasi purgat eos , ac nigras discutit umbras Aeris illius : nam multis partibus hic est Mobilior, multisque minutior , & mage pollens . Qui simul atque vias oculorum luce replevit , 34s Atque patefecit, quas ante obsederat ater , Continuo rerum simulacra adaperta sequuntur , quae sita sunt in luce , lacessuntque ut videamus . quod contra facere in tenebris a luce nequimus :Propterea, quia posterior caliginis aer aso Crassior insequitur , qui cuncta soramina complet ;obsiditque vias oculorum , ne simul atra Possint ullarum rerum conjecta moveri. Quadratasque procul turreis cum cernimus urbis sPropterea fit , uti videantur saepe rotundae , Angulus obtusus quia longe cernitur omnis Sive etiam potius non cernitur ἱ ac perit ejus Plaga , nec ad nostras acies per Iabitur ictus :Aera per multum quia dum simulacra seruntur , Cogit hebescere eum crebris offensibus a Er . Hine , ubi suffugit sensum simul angulus omnis , Fit , quasi tornata ut saxorum structa tuantur . Non tamen ut coram quae sunt, vereque rotunda sSed quasi adumbratim paullum simulata videntur . Umbra videtur item nobis in sole moveri ,

176쪽

T. LUCRETII

Et vestigia nostra sequi, gestumque imitari; Aera si credas privatum lumine posse Endogredi , motus hominum , gestusque sequentem . Nam nihil esse potest aliud nisi lumine cassus Aer , id , quod nos umbram perhibere suemus . γ 37o

Nimirum , quia terra locis ex ordine certis Lumine privatur solis , quacumque meantes Offieimus : repletur item , quod liquimus ejus . Propterea fit uti videatur , quae fuit umbra Corporis , e regione eadem nos usque secuta . 37 sSemper enim nova se radiorum lumina fundunt ,

Primaque dispereunt, quasi in ignem lana trahatur . Propterea facile & spoliatur lumine terra rEt repletur item , nigrasque sibi abluit umbras . Nec tamen hic oculos falli concedimus hilum . 38ci Nam, quocumque loco sit lux , atque umbra, tueri Illorum est : eadem vero sint lumina , necne ;Umbraque , quae fuit hic , eadem num transeat illue εAn potius fiat, paullo quod diximus ante :Hoe animi demum ratio discernere debet: 33sNee possunt oculi naturam noscere rerum .

Proinde animi vitium hoc oculis adfingere noli. Qua vehimur navi , fertur , cum stare videtur rQuae manet in statione , ea praeter creditur ire :Et fugere ad puppim colles , campique videntur , 39oquos agimus praeter navim , velisque volamus . Sidera cessare aetheriis adfixa cavernis Cuncta videntur ; at adsiduo in sunt omnia motu : Quandoquidem longos obitus exorta revisunt , Cum permensa suo sunt caelum corpore claro : 393 Solque pari ratione manere, & luna videtur

In statione ; ea quae ferri res indicat ipsa . Exstantesque procul medio de gurgite montes , Classibus inter quos liber patet exitus , iidem

Apparent . di longe divolsi licet , ingens 4o

177쪽

LIBER IU.

Insula coniunctis tamen ex his una videtur . Atria versari, & circumcursare coIumnae Usque adeo fit uti pueris videantur , ubi ipsi Desierunt verti , vix ut jam credere possint, Non supra sese ruere Omnia tecta minari. 4o Iamque rubrum tremulis jubar ignibus erigere alte Cum coeptat natura , supraque ea tollere monteis , quos tibi tum supra sol monteis esse videtur , Cominus ipse suo contingens fervidus igni , Vix absunt nobis missus bis mille sagittae : 4to vix etiam cursus quingentos saepe veruti: Inter eos , solemque jacent immania ponti AEquora , substrata aetheriis ingentibus oris :Ιnterjecta que sunt terrarum millia inulta , Quae variae retinent gentes , & saecla ferarum . 4 IsΑt conlectus aquae , digitum non altior unum , Qui lapides inter sistit per strata viarum , Despectum praebet sub terras impete tanto , Λ terris quantum caeli patet altus hiatus :Nubila despicere , di caelum ut videare videre , & 42OCorpora mirando sub terras abdita caelo . Denique , ubi in medio nobis equus acer obhaesit Flumine , di in rapidas amnis despeximus undas Stantis equi corpus transversum serre videtur Vis, & in adversum flumen contrudere raptim : 42sEt , quocumque oculos trajecimus , omnia ferri , Et fluere adsimili nobis ratione videntur . Porticus aequali quamvis est denique ductu , Stansque in perpetuum paribus suffulta columnis , Longa tamen parte ab summa cum tota videtur, 43o Paullatim trahit angusti fastigia coni , Tecta solo jungens , atque omnia dextera laevis e

Donicum in obscurum coni conduxit acumen . In pelago nautis ex undis ortus , in undis

5ol fit uti videatur obire , di condere lumen : 43s

178쪽

x36 Υ. LUCRETII

Quippe ubi nil aliud nisi aquam , caelumque tuentur 3

Ne leviter credas labefactari undique sensus At maris ignaris , in portu clauda videntur Navigia , aplustris fractis , obnitier undis . Nam quaecumque supra rorem salis edita pars est 44o Remorum , recta est ἱ & recta superne guberna rQuae demersa liquore obeunt, refracta videntur omnia converti , sursumque supina reverti ;Et reflexa prope in summo fluitare liquore . Raraque per caelum cum venti nubila portant 44s Tempore nocturno , tum splendida signa videntur Labier adversum nubeis , atque ire superne Longe aliam in partem , quam quo ratione seruntur . At si sorte oculo manus uni subdita , subter Pressit eum , quodam sensu fit , uti videantur 43. omnia , quae tuimur , fieri tum bina tuendo ;Bina lucernarum florentia lumina flammis , Binaque per totas aedeis geminare supellex :Et duplices hominum facies , & corpora bina . Denique cum suavi devinxit membra sopore 4 Is Somnus , & in summa corpus jacet omne quiete ;Tum vigilare tamen nobis , & membra movere Nostra videmur , & in noctis caligine caeca Cernere censemus solem , lumenque diurnum ;Conclusoque loco caelum , mare, sumina, monteis 46 mutare , & campos pedibus transire videmur :Et sonitus audire , severa silent i a noctis Undique eum constent; & reddere dicta tacentes . Cetera de genere hoc mirando multa videmus ,

duae violare fidem quasi sensibus omnia quaerunt: 46s

equidquam : quoniam pars horum maxima fallit Propter opinatus animi , quos addimus ipsi ;Pro visis ut sint , quae non sunt sensibus vita . Nam nihil egregius , quam res secernere apertas

Λ dubiis , animus quas ab se protinus addit. 47

179쪽

LIBER IU.

37 Denique nil sciri siquis putat, id quoque nescit , An seiri possit , quom se nil scire fatetur :Hunc igitur contra mittam coutendere Caussam ,

Qui capite ipse suo instituit vestigia retro . 47s Et tamen hoc quoque uti concedam scire;at id ipsum 'aeram , quom in rebus veri nil viderit ante , . de sciat , quid sit scire , & nescire vicissim ;Notitiam veri quae res , salsique crearit ;Et dubium certo quae res differre probarit . Invenies primis ab sensibus esse creatam 43a Notitiam veri, neque sensus posse refelli: Nam majore fide debet reperirier illud , Sponte sua veris quod possit vincere salsa . quid majore fide porro , quam sensus haberi Debetὸ an ab sensu falso ratio orta , valebit 4 sDicere eos contra , quae tota ab sensibus orta est ΘQui nisi sint veri , ratio quoque salsa fit omnis .

An poterunt oculos aures reprehendere ρ an aureis

Tactus λ an hunc porro tactum sapor arguet oris 3 An confutabunt nares , oculive revincent Θ 4so Non ut opinor ita est: nam seorsum quoique potesta a Divisa est : sua vis quoique est : ideoque necesse est , Quod molle,aut durum est; gelidum,servensve; seorsum Id molle , aut durum ; gelidum servensve videri r Et seorsum varios rerum sentire colores , 49s Et quaecumque coloribus sunt conjuncta , neeesse est . Seorsus item sapor oris habet vim ; seorsus odores Naseuntur; seorsum sonitus : ideoque necesse est , Non possint alios alii convincere sensus . . Nec porro poterunt ipsi reprendere sese i Ioo AEqua fides quoniam debebit semper haberi. Proinde,quod in quoque est his visum tempore,veru est. Et, si non poterit ratio dissolvere caussam , Cur ea , quae fuerint juxtim quadrata , procul sint Visa rotunda , tamen praestat rationis egentem Sos Redin

180쪽

ras T. LUCRETII

Reddere mendose caussias utriusque figurae , Quam manibus manifesta suis emittere quaequam ;Et violare fidem primam , di convellere tota Fundamenta , quibus nixatur vita , salusque . Non modo enim ratio ruat omnisi vita quoque ipsa sto Concidat extemplo , nisi credere sensibus avsis ;Praecipiteisque locos vitare , di cetera, quae sint In genere hoc sugienda , sequi , contraria quae sint. Illa tibi est igitur verborum copia cassa Omnis , quae contra sensus instructa , parata est. SIs Denique ut in fabrica , si prava est regula prima , Normaque si fallax rectis regionibus exit , Et libella aliqua si ex parti claudicat hilum ;omnia mendose fieri , atque obstipa necessum est ,

Prava,cubantia,prona, supina, atque absona tecta ἱ Sa lam ruere ut quaedam videantur velle , ruantque ,

rodita judiciis sallacibus omnia primis . Sic igitur ratio tibi rerum prava , necesse est , Falsaque sit , falsis quaecumque ab sensibus orta est . Nunc alii sensus , quo pacto quisque suam rem Sas

Sentiat , haudquaquam ratio scruposa relicta est . Principio , auditur sonus , & vox omnis , in aureis Insinuata suo pepulere ubi corpore sensum . Corpoream quoque enim vocem constare latendum est , Et sonitum ψ quoniam possunt impellere sensus . F3o Praeterradit enim vox fauceis saepe ἱ iacitque

Asperiora foras gradiens arteria clamor . quippe , per angustum turba majore coorta Ire foras ubi coeperunt primordia vocum ,

Scilicet expletis quoque janua raditur oris I 3 IRauca viis ; & iter laedit , qua vox it in auras . Haud igitur dubium est, quin voces, verbaque constent Corporeis e principiis , ut laedere possint. Nec te fallit item , quid corporis auserat , & quid Detrahat ex hominum nervis , ac viribus ipsis Fq.

SEARCH

MENU NAVIGATION