Auli Gellii Noctes atticae

251쪽

V78' - Au LI Ei Ias inserem belJanchitri, is nudi ilahortatur, dissuadetque ne bellum faciam Cascibus autem forte αλμόπρον η illa verborum captus que vi cor dictim putavit, uem accentu acuto legit, quas ad cor referatur, noli

ad Hannibalem sed non fugit me , si ali uis sit tam inconditus, sic posse descia di cor Carsellii masculi pinni, uti videatur tertius versus separatim atqucdiyis i s genridus proinde quas praecisis interruptisque verbis excly inci Antiochusi suasorem sumnium t sed non dignium-ςst x is, qui hoc dixerint, responderi.

sexit is quid ad ea, quae reprehenderat , restota

Ivitas Rhodiensis Minsulae oportunitate J opζn na nobilitates navigandi sollertia navalibusque victoriis selebrata est. a Rhodiensis civitas , quum amica atque socia populi Rouiani foret, cis tunc Philippi filio Macedonum rege, cum quo bellum populo I pmatio fuit, amico usa est connixique sunt Rhodienses legationibus Romam saepe missis id bellum intς eos componere sed, ubi ista pacificatio perpetrari nequi-xit, verba a plerisque Rhodiensibus in concionibus e 3um ad populum facta sunt , ut , si pax non Oret, Rh dienses legem advcrsus populum Romanum adiutar sed nullum super ea re publicum decretum fastum ς i. tibi Perses. vi s captusque est. I hodienses penimuere ob ea, qua compluries in coetibus populi acta

di uec t. negatosque Romam misci aut qui

metitue quorund im populari uni suorum de prirca rς tur, & fidem consiliumque publicii expurgarent a

in postqv Romam veneruntio in senatum in-

252쪽

o C T A C A. Lib. 7. ID troniissi sunt, verbisque suppliciter pro causa sua factis

e curia excesserunt, sententiae rogari coeptae quumque partim senatorum de R laodiensibus quererentur, maleque eos animatos filis dicerent, bellumque eo illis sa-ciundum censerent tum M. Cato exsurgit, optimos fidissimosque socios, ouorum opibus diripiendis possindendisque non pauet ex summatibus viris intenti infestique -erant, defensum conseivatumque pergit orationemque inclutam dicit, quae seorsum sertur, inscriptaque est pro Rhodiensibus; cin quinto Originum liabro scripta est Tiro autem Tullius M. Ciceronis libemtus sane quidem fuit ingenio homo elefanti, haudquaq*am a m litterarumque veterum indoctus eoque ab ineunte aetate liberaliter instituto adminiculatorei quasi administro in studiis litterarum Cicero usus est. sed prosecto plus ausus est quam ut tolerari ignoscioue possit namque epistolam conscripsit ad Q. Axium mmiliarem patroni sui confidenter nimis calide, in quo sibimet visus est orationem istam pro Rhodiensibus acri subtilique ingenio xjudicio percensuisse ex ea epistola libitum forte nobis est reprehensiones ejus quasdam attingero maiore scilicet venia reprehensuri Tironem quia tum ille retrehendit Catonem. Culpavit autem primum hoc, quod Cato inerudites , ut iisse: ait, principio nimis insolenti nimisque acri Mobjurgatorio usus sit quum vereri sese ostendit, ne Patres, gaudio atque laetitia rerum gestarum prospere de statu mentis suae deturbati non satis consiperent neque ad recte intelligendum consulendumque essent idonei In principiis autem, inquit , latroni, xi pro rei dicunt, conciliaresbiis complacare judices debent sensusque e

rum expectatione cos sustensos rigentesque honor cuverecundisque sententiis commulcere; non injuriis atque imperiosis minationibus confutare ipsum deinde principi iun

253쪽

istinam excivere , superbiam a s serociam Mucere a --que crescere quod ibi in magna cura ist quia haeres tam secunde processi, neqvid in consulendo adueres venia , quod nostras secunda re consuret neve haec laeti tia nimiu laximosisveniat. dpersa τὸ sevomant O do ant quid piis it facto secundcres lautia rea νθω in trudere soleii a recte consulendo atquὸ intelligendo quamasse opere edic suadeoque uiti bar 'es aliquo dies prostratari, dum ex tanto suudio in potestasem nosti tam redea Mus. Viae Minde Cato tincti dicit, inquit' non se onein sacran xon 6en rem , neque propulsationem franslatione=nve criminis habent, sed cum turiba, iubis conrmanicatimem quod scilicit nihil ad purgandi. in . atque etiam, inquit, insuper prostetur tarienses accusabantur, quod adversus populis Romamn regigi cupierint faverint lue , ideo inpisse utque favisse titi Iiratis sua gratia: ne Romani, Persa quoque rex ν , ad superbiam ferociamve ct risi modicum m. m insolescerent eaque ipsa verba ponit, ita uti intia scriptum est. Atque ego quidem arbitror Rhodienses noluisse si ita depugnare uti depugnatam est neque regem Persen a esse, non hodienses id modo voluere, sed multos tu tis ac multas nationes idem noluisse arbitror 'inque his dsis , an partim eorum uerint, qui non nostrae lotatim tarat se id mlturinterenire sed enim νd metuere I f nevis esset homo quem vereremur, o quuquid lubesne frie

natur ne sub solo imperio nostro in servitute nostra essent.

2bertatis sua causa in ea sententia fuisse arbitror ut indienses tamen Persen publice ni q- alio,

gitate quanto vos privatim cautiusfacim lino nusquise

ire nostrum, si qui advessu rem suam qui seri arbHν

tam , summi vi contra nititur, ne adversis tam far ad dilli tamen perpesit. Sed, quod ita princ reum rericho

sum attineri Rire oportuit Tironem devisos esto Rho dienses

254쪽

diens es a Catone, sed ut a. senatore S consulare cen, socia viro id quod optimum esse publicum existima is dente, non ut a patrono causam pro reis dicen

ista namque principia conducunt reos apud judices

defcuadentii, ς lementiam misericordiamque undiquai δ ' Mi μlia, quum senatus de republica consulitur, viro q urit Id praelianti sententiis quorumdam iniquis i is permoto, pro utilitatibus publicis ac pro saluis siclorum gravitera libere indignanti limul ac dolendit i luip rein Mutiliter in disciplinis rhetorum praecinxur judices de capite alieno denue causa ad sese non PQuinc , nitit os ex qua praeter ofici im judicandi nihil deos timul periculi vel emolumenti redundaturum est, i conciliandos estis a propitiandos laudabiliteraci placabiliter&leniter existimationi salutique ejus lux py Saccusatus est at quum dignitas fides utilitast 'anium communis agitur obcamque rem aut se

Modum quid ut fiat, aut fieri jam coepto differendunt est tum qui se in hujusmodi principiis occupat ut beniivolos benignosque sibi auditores paret , otiosam operam in non necessariis verbis sumit jamdudum enim negotia periculaque ipsa rerum communia consilii eos capiendiscuncilianti, ipsi potius sibi exposcunt consu risb a Volantiam Sed quod ait confessum Catonem noluisse

Abudienses it depugnari uti depugnatum est, nectu'

a m Persen a populo Romano vinci , atque id eum dixisse non Rhodienses, iodo. sed multas quoque alias nati a sNoluisse, sed id nihil ad purgandum cxtenuandumve crimen valere iam hoc pri md Tiro improbet

mentitur verba ponit Catonis rin aliis tamen eum verribis calumniatur non enim Cato confitetur Rhodienses

nolitisse victoriam esse populi Romani, sed sese arbitratidixit ideo noluisse quod erat proculdubio suae opinionis professio, non Rhodiensium culpa confessio. iii qua re , ut meum qinde iudiciun in . non culpa tan-

255쪽

tum vacat , sed dignus quoque laude admitctioneque, quum de ingenue religiose dicere visus est contra, Rhodienses quod sentiebat,& patia sibi veritam fide ipsuillud tamen , quod contrarium putabatur,4 cir Sesttania tulit ut eos idcirco vel maxime aequum osset accepti rei carioresque fieri populo Romano, quis quum utiles illi essent & vellent regi esse factum, nihil tamen adjuv ndi ejus gratia secerint. Postea verba hae ex e

dem oratione ponit Ea nunc derepente tanta nos benes cra vltro citroque, tantam amicitiam relinquemus P qtud

illos dicimia volasse facere, id nos priores fatere occupata mus hoc , inquit enthymema quam invitio sum est responderi enim potuit occupabimus certiὸ nam si non occupaverimus , opprimemur, incidendumque erit in insidias a quibus ante mos non caverumus rectὸ inquit, hoc vitio dat Lucilius poetae Euripidi quod , quum Polyphontes rex propterea se intersecisse fratrem diceret, quod ipse ante cibavit arde nece ejus cepisset, Merope fratris uxor hisce dum verabis eluserit rat hoc enim 'inquit, plane stultitiae planum est eo con stio atque ea fini lacere nolle aliquid, uti nunquam id facias quod velis sed videlicet Tiro animum non advertit non esse in omnibus rebus cavendis eamdem a sam neque humanae vita otia Mactiones' ossicia vel oecupandi vel disterendi, vel etiam ulciscendi, vel Eavendi similia esse pugnae gladiatoriar nam gladiatori, composio ad pugnandum, pugna haec proposita sors

est, aut occidere si occupaverit, aut occumberes cetaverit hominum autem vita non tam iniquis, neque iata indomitis necessitatibus circumscripta est , ut idcirco prior injuriam facere debeas, quam, nisi laceris, pati possis quod tantum aberat a populo Romano o cΠρο ea

256쪽

Qipare , ut saepe etiam in sese fictas injurias ulcisci neglexerit post deinde usum esse Catonem die L. in ea de NGratione argumentis parum honestis nimis audacibus ac non viri ejus, qualis sint, sed vas is ac sallaciosis hi quasi Graecorum sopia istarum sollertiis nam, quum obetiueretur, inquit, odiensibiu quod bello populo Romarmμm voluissen , lac negavit paene, ct ignosci πο- scit, quia id non fecissenrctfli maxime voluissent in xiseseque eum dicit quain dialectici pagosse appetan , τοπνemadmodam infusissimo solasticam , neque adirΠέδρον amio ad captiones repertam quum conatus Rexemplas decipientibia colit gere confirmareque , neminem

qui us acere voluit , plecti aquam esse, nisi, quo

eri voluit , etiam fecerit verba autem ex ea orations M. Catonis haec sunt. Qui acerrime adversu eos dicit ,

i a disithinosse voluisse seri Et quis tandem es hostrum , qvi quod ad sese attiliet, aequum censeat itemptam poenas

dare ob eam rem, quod arguatur malefacere rotis se rine 1 ' opinor: nam ego , quod ad me attineti nolim dei paulo infra ita dicit. Quid nunc8 qua tandem lix stram acerba, quae dicat: Si quis istud facere ivluerit, mille numin dimidium familiae mulsa esto Si qui plus qui/gen x Iugera habere voluerit, tanta poena fles Si quis maje diem pecudum numerum habere voluerit, tantiam damκiem . atqvi nos omata plura habere volumitiis di ob cima

pune est. postea ita dicit Sed si honorem non aequum est

haberi ob eam rem, ινιο benefacere volu se qttis ιι it, neque fecit tamen Rhodieassibus male erit , non quod matrfecerunti, sed quia volui edicuntur emis argumentis iaro Tullius M. Catonem contendereri conficere dicit Blaodiensibus quoque impune elle debere quod hostes quidem esio pontili Romani, voluissent, i si maximὰ .non Dioni. lissimulari autem non posse ait, quin patia Z Monti milia non sint plus quinoenta jugcra habere velle,

257쪽

38 Rua L I 'i' stum atque pium populo Romano sacere' velle: est questem inficiari posse , ouinalia causa, in praemio sitialia in poenis nam benencia, inquit, promissa oppo

riri oportet, neque ante remunerari, quam facia sinit injurias autem imminentes praecavisse justum est . quam expectavisse sumnia enim professio stultitiae, inquit, est non ire obviam sceleribus cogitatis, sed mineres' peririque, ut, quum admissavi perpetrata se a naae deniqiae, ubi quae facta sunt infecta fori non poscit. poeniantur haec Tiro in catonem non minus his id lane quam inaniter. Sed enim to, inudam ne insolitariam nec improtectam hane pagog darit: multis eam modis praehalcit, multisque aliis a menti

convelat ari quia non Rhodiensibusmagis qui rei publicae consultabat, nihil sibi dictu fictuque in ea re vir

morti , quin omnium sententiarum via servatum inisocios niteretur ac primum ea non incallide conquis ποῦ 'quae non jure natura aut ine sentium fieri probi i

htur, sed jure legum rei alicujus medendae auctori irris causa jussarum: sicut est de mimero pecoris&ι imodo agri praefinito aut ejusmodi liquo in quibus in s 'uod prohibitum est fieri, per leges quidem noli Iicci velle id tamen facere, si liceat, inhonestumn

est latque rasi scolatulit seorsum miscuitque cum

neque facere nequa velle per sese honestum est; ita de ade, ne disparilitas collationis evidens frixi pluribus id propugnaculis desensat: neque,tenues illis enucleatas voluntatum in rebus illicitis molientio nes squalia in philosophorum otio disputantur, magni fratri sed id solum ex summa ope nitit et , uni caustimi nitensium, quorum amicitiam retineri ex republici

suis, aut aequa judicaretur, aut quidem certe ignosces

clar itque interim neque fecisse Rhodienses belluri nemn facere voluisse dicit interim autem facta sola ce da dicit atque in judicium λα ali sed vollantam

258쪽

manesque. quzlegabus neque poenis fieri obnoxias: irarerdum iantem .ciuasi deliquisse eos concedat, i nosti postulat, Mignolcentis utiles esse rebus humarinisdocet, ac, nisi ignoscant metus in republica reruit .mmi Amovcta sed enim contra . si ignoscatur ι conservarum imiostendit populi Romani magnitudinem. superbiae Moque primen, qu6d tunc praeter cetera in senatu Rhodiensibus objectum erat, mirifica propedivim responsionis figura elusit &clute verba adcis ipsa ponemus Catonis quoniam Tiro ea praetermisit.

R se superbos esse aiunt , id flectantes quod mihi a ubi is me mime dici velim sint sane superbi quid ἐπι-sat ut ata irascimi'is quis superbior est quam

mi nihil prorsis hac compellatione potest neque gravius neque moestius adversus homines superbissimos A. Ra, qui superbiam in sese amarent, in aliis reprehend trost praeteto animadvertere est in tota ista Catonis o- 4ratione omnia disciplinartim thetoricarum arma atque si diasinota esset sed non proinde ut in decursibus ludi cris aut simulachris proeliorum voluptariis seri videmus; non inquam , distincte nimis nimisque compte atque modulate res acta est sed clitas in ancipiti certamine, cpium sparsa acies est, multis loci Marte vario pugna tutiniae in illa tum causa Cato, quum superbia illa Rho cliensium famosissima multorum odio atque invidia sita graret.' omnibus promisce tuendi atque propugnamsi imodis usus est: a nunc ut optime meritos commen3at, nunc tanquam si innocentes purgaret, ne bona divi tiaeque eorum expetantur, Objurgat nunc etiam quasi sit erratum deprecatur nunc ut necessarios rei publicae. Ostentat, nunc clamentiae nunc mansuetudinis majoruttv. nunc utilitatis publicae commonefacit eaque.

mnia distinctius numerosiusque ac compti iis fortasseana dici potuerunt sortius atque vividius potuisse dici non videnturii, inique igitur Tiro Tullius, rivi ex omnibu . . .iarn M s lacultauri

259쪽

facultatibin tam opulentae orationis aptis Inter sese S E haerentibus parvum quippiam nudumque sumst, quod

obtrectaret tamquam non dignum M. Catone fuerit. quod delictorum non perpetratorum voluntates antlim non censuerit poeniendas Commodius autem erectiviaque de his meis verbis, quibus Tullio Tiro . spondi

modo , existimabit judiciumque faciet, qui orati nem ipsam Catonis totam acceperit in mantis,ina .ssolam Tironis ad Axium scriptam equit leteae curaverit ita enim nos sincerius exploratiusque vel in rigere poterit vel probare. A P. IV.CHusinodiservos o quam ob carsum Caelius Sabin juris collis auctor pileatos venitndari solitos siripserit, qua mancipiis sub corona more majorum penierint; atque id ipsum, sub corona, quid it. ΡIleatos servos venum solitos ire, quorum nomine venditor nihil praestaret, Caelius Sabinus juris peritus scriptum reliquit cujus rei causam esse ait, quod hi jusmodi conditionis mancipia insignia esse in vendundo

deberent, ut emtores errare de capi non possent neque lex vendundi opperienda ellet sed oculis iam perciperent, quodnam esset mancipiorum genus sicuti, inquit, anilium mancipia jure belli capta coronis induta veni bant, ct iccirco dicebantur sub corona venire namquentia corona signum erat captivorum venalium, ita pileis impositus demonstrabat ejusmodi serius enum dari pia rem nomine emtori venditor nihil proturet est autem alia rationis hujus opinio, cur dici solitum sit captivos sub eoiona venundari , quod milites, custodiadicausa, capti-ψorum venalium greges circumstarent: mque circum statio militum corona appellata si sed id magis verunt

esse, quod supra dixi, Cato quoque in libro, quem com posuit

260쪽

posuit de re militari, docet verba lint haec Catoni rUt populissu vera potius ob rem bene restam coro Iussipplicatum eat, quam remalegesta corρnatus rex AC A P. V.

Bistoria de Polo histrione memorata digna. Istrio in terra Graecia sui fama celebri qui

stus&vocis claritudine venullate caeteris ant stabat nomen fuisse a junt Polum tragoedias poetarum nobilium scite atque asseverate actitavit is Polus unice amatum filium morte amisit cum luctum quum satis via sus est eluxisse, rediit ad quaestum artis in eo tempore Athenis Electram Sophoclis acturus gestare urnam quasi cum Orestis ostibus debebat. Ita compositum fabulae argumentum est , ut veluti fratris reliquias serens Electra comploret commisereturque interitum ejus qui per vim exstinetus existimatur igitur Polus lugubri habitu Eleetia insitus ossa atque urnam a sepulchro tulit filii e&quasi Oresti amplexus opplevit omnia non simul febris neque imitamentis led luctu atque lamentis, risvi spirantibus itaque quum agi fabula videretur, do c

flaude quorumdamsensuum naturali defectione Aristote dii: es scripserit. LX quinque bis sensibus quos animantibus natura

tribuit, vise , auditu gustu, tactu, odoratu, quos Graecia M. δυην, γυαν, ἀφ ν, 'ρηα appellant, quaedam animalium alia alio carent; aut caeca natura DSnuntur, aut inora inautitave nullum autem signῖ animal Aristoteles dicit , quod aut gustus sent caismi aut tactus verba ex libro ejus, quem etsi uecti