Auli Gellii Noctes atticae

261쪽

Am, assatim, qua radmodum prima acula pronuntia 'dumst, ct quadam itidem non iniuriose irviat, her

Haliarum vocum accentibus. illi la

mnlisus poeta, praeter ingenii amoenitates lit rarum quoque veterum de rationum i 3 li ricorpido quam peritus uitris sermocinabatur mira qua, dam&scita suavitate is assatim, ut admo primaciit non media pronunciat at atque t vetςr Imi iris censebat itaque se audiente Probum Grammatic

hos versus in Plauti Cistellaria legisse dicit:

Potin es tu homo facinus facere renuun fallorum est assatim qui faciant sane ego Me volofortem perlaberier virum. causamque est huic accentui dicebat , quod sit rion essent duae parte sationis; sed utraque par utra laam vocem coaluisset ;-sicut in eo quoque, quod exta, τ rsum dicimus, secundam syllabam debere acui existarnabat; quoniam una non duae essent orationis parteUqtque ita oportere apud Terentium legi dicebat in his Iembus e i ηqμο hac discebat ludo adνςrsum loca Tonstrina erat quaedam. addebat etiam quod ad prae verbium tum serme ac fretur, quum significaret; rim quam intentionem no dicimus, sicut adfabre admodum .adpube dic '. caetera quidem satis commode Annianus sed hane pasticulam, quam semper, ouum intentionem Ggnificaret , cui putavit non id perpetuum videt 'am &, adpotus quum dicimus Δρ adprimus Madprime intentio his in verbis dempnstratur neque tam , uri panicula

262쪽

panicula satis commode accentu acuto Pronunciatur.

adprobus tamen, quod significat valde probus, non inficias eo, quin prima syllaba acui debeat. Caecilius in e moedia, quae inscribitur TRIuMPHus , vocabulo isto, Hieroclesiastes est mihia testem adprobus. num igitur in illis vocibus, quas non acui diximus , ea causa est quod syllaba insequitur natura longior, ouae n8hserme sirit acui priorem in vocabulis 1llabari plurium quam duarum 'Adprimum autem longe primum L. Livius in Odyssea dicit in hoc' versur H erit is ire stamus Edprimus Patroclini sem Livius in dyssea ramodum dicit, quasi admu- dum Parcentes, inquit , ramodum quod significae supra modum , dictumque est uuasi prater modum : in

quo scilicet prima syllaba acui debuit. A P. VIII. Te ultra frit litin ista super amatore dei in O puero

amato.

' Elfinos Venerios esse de amasios non mod histor

inciae veteres, sed recentes quoque memoriae declarant nam vi sub Caesaribus, in Puteolano mari, ut Hppion scriptum reliquit, Maliquot saeculis ante amat Naupactum, ut Theophrastus tradidit, amatores Bagrantissimi quidam delfinorum cogniti compertique sunt neque ii amaverunt, quod sunt ipsi genus sed pueros forma liberali in naviculis sorte aut in vadis litonim eonspectas miris 3c humanis modis arserunt. Vesebi inscripsi Appionis eruditi viri ex hyptiacorum Lbro quinto squibus delfini amantis & pueri non abho rentis consuetudines, lusus, gestationes, aurigationia refert eaque cirimi sese ipsum multosque alios vidisse

263쪽

λἰα θαάσαὶει ι ιθω -hia'. Ad haec adjicit rem non minus mirandam. Postea, inquit , idem ille puer delfino amoenus morbo affectus obiit suum diem. at ille amans , ubi tape ad litus solitum adnavit, & puer qui in primo vado adventum ejus opperiri consueverat. riti tuam suit, desiderio tabuit exanimatusque est; in Iittore iacens, inventus ab his qui rem cognoverant , in

sui pueri sepulchro humatus est. A P. IX. Peposci r memordi, pepugi, cris epondi, se eecumri plerosque veterum dixisse, non uti postea receptum est,

dicere, per O, aut per u litteram in prima θllaba positam, sed per e, atque id Graecae rationis exem plo dixisse praeterea notatuim, quod viri ' indocti neque ignobiles, a verbo descendo, non descendi, sed descendidi dixerunt. 1 hλPoposci, momordi, phpugi, cucurri, probabiliter dici videntur atque ita nunc omnes ferme doctiores huiuscemodi verbis utuntur sed Ennius in Satiris, memorderit , dixit, per e litteram, non momorderit, Meavi, inquit, non est, at i me canis momorderit. Item Laberius in Gallis: De integro patrimonio meo centum milia nummum memordi. Item idem Laberius in Coloratore Itaque levi pruna percoclus simul sub dentes mulieris veni, bis ter memordit item P. Nigidius de animalibus libro secundo: Serpens si memordit, gallina deligituri opponitur item Plautus in Aulularia tamemordit Damnem sed idem Plautus in Trige minis,

264쪽

1mrsse. ., i si pssem , inquit , medium, credo, premor isset. Item Atta in Conciliatrices: Ursum se memordisse autu-νngr. Peposci quoque non popost Valerius Antias libro Annalium quadragesimo quinto scriptum reliquit. Denique Licinius inbumis plebei perduellionis ei diem dixit. comitiis diem a Martio praetore epocit. iii Vera aeque Atta in Edilitia dicit Sed pepugero metuet..Hlius quoque Tuberonem libro axi Vppium scripto occecurrerit dixisse Probus annotavit, is haec ejus verba apposuit. Si generalis flectes occecurrit. dein prosus Valerium Antiatem libro histori rum duodecimo peponderant scripsisse annotavit berbaque ejus haec posuit Tib. Gracchus , ii quastor c. Mancino in i stam fuerat , ct ceteri qui pacem ste- ponderant Ratio dictionum haec es videri potest: qu nlam Graeci in quadam specie praeteriti temporis, quod

ροκειμον appellant, secundam verbi litteram in , , plerumque vertunt, γώς γέγροφα πεπτοσοῦσι.

λαλιοῦ λελαληitat, τι κεκωτηκα, λύω λέλου . Sic ergo mordeo memordi posco peposci, tendo tetendi, tango tetigi, avo pepugi, stondeo pepondi , curro cecurri

tollo tertiti facit scis M. Tullius N. Caesar morses memordici puta pepugi, ponde stestondi , dixerunt. Praeterea invenia vcrbo scindo simili ratione non sit O scdsesciderat dictum esse L. Attius in Sotadicorum libro primo sesciderat dixit. Verba haec sunt Non ergo . si ila ita, uti praedicant , fesciderat pectus Ennius quo-oue Valerius Antias, in libro historiarum septuagesimo quinto, cria haec scripsi Deinde funere locato a forum descendidit Laberius quoque in Catulatio ita

,, uimirabar quomodo mamma mihi descendiderant.

265쪽

Ususcapio se copulateo recta vocabas casu dicitur a ita

pignoriscapio con una eadem vocabuli forma dictum est. UT haec ususcapi dicitur eopulato vocabulo, a littera in eo tractim pronunciata ita pignoriscapio junctae sunt partes, dr producte dicebatur verba Cat nis sunt ex primo epistolicarum quaestionum ignorificapio ob aes militare , quod aesa tribuno aerario miles acci

rere debebat, vocabulum seorsum . per quod satis dias et hanc capionem post dici, quasi hanc captionem , in usuae in pignore. A P. XI. zeque levitatem neque nequitiam ea signi catione esse, qua in vulgi sermonibin dicantur. LE vitatem plerumque nunc pro constantia mi tabilitate dici audio, nequitiam pro sollertia asti, tiaque sed veterum hominum qui proprie atque integre

locuti sunt, pes dixerunt, quos vulgo nunc viles nullo honore dignos dicimiis , levitatem appellaverunt proinde quas litatem , 'nequam hominem nulli res neque Higis bonae quod genus Graeci sere ασωπι ηκώλαπα. -ῶν gare Uποπα η μιαρον dicunt. Qui exempla horum verborum requirit, ne n libris nimis remotis quaerat, inveniet ca in M. Tullii secunda innionianarum nam quum genus quoddam sordidissimum vitae atque victus M. hntonii idem demonstraturus esset, quod in caupona delitesceret , quod ad vesperum perpotaret , quod ore involuto iter faceret cognosceretur haec a alia ejusmodi quum in eum si us esset . Videte , inquit , hominis levitatem

tamquam

266쪽

NOCT ATTICAE δ' tamquam prorsus ista dedecora hoc vitio in homine notarentur a postea, quum in eundem Antonium probra quaedam alia ludibriosari turpia ingessisset, ad extre-rnum hoc addidit o hominem nequam ' nihil enim a gis proprie possum dicere. Sed ex eo loco M. Tullii veiba compluscula libuit ponere. At videte levitatem hominis. quam hora diei decima fere ad Saxa rubra venisset, delituit in quadam cauponuli atque ibis occvlens perpotavit ad vesterum Linde cisio celeriter ad urbem advectus domum

venit ore involuto. anitor, hi tu e marco tabellain

rius confestim ad eam, cujus causa venerat, deducitur reique epistolam tradit quam illa quum legeretfens erat

enim scripta amatorie caput autem litterarum hoc erata

bi cum illa mima posthac nihil futurum omnem se amo rem abjecisse illius, atque in hanc transfudisse quam mulier feret uberius , homo misericorsferre non potuit, caput aperuit, in colliιm invasi. O hominem nequam nihil enim magis proprie possum dicere ergo ut te catamitum, nec opinato quum ostendisses, prater stem mulier asticeret,

idcirco urbem terrore nocturno, Italiam multorum dierum

metu perturbasti consimiliter Q. quoque Claudius in prirno annalium . nequitiam appellavit luxum vitae prodigum effusumque in hisce verbis: Persuadenti cuidam adolescenti Lucaxo, qui apprime summogenere gnatus erat, sed luxuria o nequitia pecuniam magnam consumserat. M. Varro in libris desin ua Litina Ut ex non volo, inquit, ois sit Uc ex ei quicquam , media extrita sellaba. mpositum est , nequam P. Africanus pro se contra Tib. Asellum de multa ad populum: Omnia maia probra, flagitia, qua homines faciunt, in duabus, binsunt malitia atque nequitia. Irtim defendis, mali-riam , an nequitiam , an utrumque simu 'equitiam: defendere visa licet, sed tu in uno scorto majorem pec ni

267쪽

disti atque absumsisti in flagitiis ni hoc ita est, qui stonici

mille nummum ' non vis nequitiam age malitiam salum

defendas sed tu verbis conceptis conjur,ivisti sciens scient: animo tuo ni hoc ita est, quislondia mille nummis 'C A P. XII. De tunicis chiridotis: ita earum usum P. Africanus Set Fici Gallo objecit. TUnicis titi virum prolixis ultra brachia Mus de et

primores manus ac prope in digitos, Rome atque omni in Latio indecorum fuit eas tunicas Gnico vocabulo nostri chiridotas appellaverunt seminisque solis vestem longe lateque dictum detorates stimaverunt , ad ulnas cruraque adver&s oculd protegenda. Viri autem Romani primo quidem sine da nicis toga sola amicti fuerunt sepostea substrictas breves tunicas citra humerum desinentes habebant, quod genus Graeci dicunt ἐξωμίδι u. Hae antiquitate inducti s P. Africanus Pauli F. vir omnibus bonis arti bus atque omni virtute praeditus, P. Sulpicio Gallo, homini delicato, inter pleraque alia quae objectabat a quoque probro dedit quod tunicis uteretur manusto tas operientibus verba sunt hae Scipionis, Nampi cotidie unguentatus adrersum speculum ornetur ,

supercilia adantur, qui barba olsa seminibusquι αὐτο is ambulet, qui .n conviviis adolescentului κm a rore, cum chiridota tunica interior accubiarit , qui M amodo vinosussed virosus quoquest eumne prisquamasseret, qm idem fecerit quod cinaedi facere solent e Virgili quoque tunicas hujusmodi, quali femineas ac probros

criminatur:

at tunica, inquit m cas , ct habent redimico

268쪽

No T ATTICAE. Lib. 7. 39 Quintus quoque Ennius Karthaginiensium tunicatam ju-vCntutem, non videtur sine probro dixisse. A D. XIII. Quem classicum dicat M. Cato, ue uilia classem 'CLUici dicebantur non omnes qui in clasIibus erant, sed prima tantum classis homines, qui centum viginti quinque milia aeris ampliusve censi erant itista classem autem appellabantur secundae classis caeterarumque omnium classium, qui minore sum ma aeris , quam supra dixi , censebantur. Hoc eo stritam notavi, quoniam in M. Catonis oratione, qua

Voconiam lixem suasit, quaeri solet quid sit c cui,

quid infra lassem.

A P. XIV. De tribus disendi generibiti ac de tribin philosephis qui ab Atheniensibus adsenatum Romanum legati Missunt. Ε in carmine mi soluta oratione genera dicendi

probabilia sunt tria, quae Graeci χαυκτηρος VO-cant, nominaque eis secerunt apponi, αδνον, ἰχνον, λέπη nos, quem primum posuimus, uberern vocamus, secundum gracilem, tertium mediocrem uberi dignitas atque amplitudo est gracili venustac subtilitas medius in confinio in uitiusque modi particeps. His singulis orationis virtutibus vitia agnata sunt pari numero quae earum modum dabitum simulacris falsis ementiuntur.

sic plerumque senati atque tumidi fallunt pro uberibus , squallentesa jejuni sieti pro gracilibus, incertiis ambages pro mediocribus vera autem de propria hujuscemodi formarum exempla in Latina lingua M. Varro esse dicit ubertatis Pacuvium , gracilitatis Lucilium,

mediocritatis Terentium. Sed ea ipsa genera dicendi amma antiqui-

269쪽

i , Au LIGELLII antinuitus tradita ab Homero sunt tria in tribus, magni , ficum in Uly xeae ubertum, subtile in Menelao cohibitum, mixtum moderatumque in Nestore. Animadversa cadem tripertita varietas est in tribus philosophis quos Athernenses Romam ad senatum pop. R. legaverant impetratum, ut inultam remitterent, iram fecerant propter Oropi vastationem. a multa fuerat talentiim fere quingenitim erant isti philosophi Carneades ex Academis, Diogenes Stoicus, Critolaus Peripateticus in senatum quidem introducti interprete usi sunt C. Acilio senatores, sed ante ipsi seorsum quoque alii ue ostentandi gratia masno conventu hominum disertavcrunt tum admirationi fuisse ajunt Rutiabus lolybius philosophorum trium sui cujusque generis facundiam violenta , inquiunt, rapida Carne des dicebat, scitari teretia Critolaus, modesta Dioge- nec sobria unumquodque autem genus, ut diximus, quam castu pudiceque ornatur, fit illustrius quum s catur atque praelinitur , sit praestigiosum. A P. XV.

uam severe moribus majorum insures vitidicatumst, ct quid scripserit Mucius Scaevola super eo quod servandam

datum commodatum re isset.

LAbeo, in lib1o de duodecim tabulis secundo, acria

S severa judicia de fibriis habita se apud vetetes scripsit idque Brutum solitum dicere, furti damnatum csse, qui jumentum aliorsum duxerat quam quo utendum acceperat item qui longius produxerat, quam quem in locum petierat itaque Q. Scaevola in libronim, quos de jure civili composuit, sciitodecimo verba haec msules ausicui servandum datam est , si id usus est, ire,

quod utendum acceperit, ad aliam rc a Diu acceperit,us i

is suri se obligarit.

270쪽

Nocer AYTICAE. Lib. 7. 397 A D. XV Lacus exscriptus ex sitira M. Varronis, que - ἰδε οἰ-το. inscripta est , de peregrinis ciborum generibus: appositi versus Euripidi, quibus delicatorum hominum

luxuriantem gulam confutavit.

Varro in Satira , quam tau ἐδεί,ολωή inscripsit,

lepide admodum, scite lactis versiibiis coenarum ciborusiaque exquisitas delitias comprehendit nam pleraque id genus, quae helluones isti terra Hari conquirunt, exposuit, inclusitque in numeros senarios. Qipsos quidem versus, cui otium erit, in libro, quo dixi, postos legat genera autem nominaque esultum domicilia ciborum omnibus aliis praestantis, quae pro funda ingluvies vestigavit, quae Varro opprobrans exsecutus est, haec sunt sermes, quantum nobis memoriar est Pavus e Samo, Phrygia attagena, grues Melicae, haedus ex Ambracia pelamis Chalcedonia, muraena

Tartessia , aselli Pessinuntii, ostrea Tarentina, pectunculus Chius, elops Rhodius, scari Cilices, nuces Thasae, palma AEgyptia glans Hiberica hanc autem peragrantis gube, in suceos insuetos inquirentis industriam atque has undique vorsum indagines cupediarum majore detestatione dignas censebimus, si versus Euripidi recordemur, quibus iitebatur saepissime Chrisippus philosophus, tamquam edendi irritationes quasdam repertas esse, non per usum vitae necessarium, sed crIuxum animi parata atque facilia fastidientis, per improbam satietatis lasciviam versus Euripidi adscriberiis dos putavi:, I A vi alia εροπῖ , αἰ δυειν μονον ,