장음표시 사용
371쪽
sed eo tamen pacto, ut id facias, non quod ego de proprietate vocis disseruero, sed quod in ea re omnium pluriumve consensu observari cognoveris non enim e hqrum tantum communium verae atque propriae significationes longiore usu mutantur; sed legum quoque ipsarum usi consensu tacito oblitterantur. Tum deinde disseruit, mes plerisque aliis audientibus, in launc ferme modum Qtium dies, inquit, ita praefinita est, ut judex intra halendas pronuncie: occupavit iam haec Omnis opinio, non esse dubium, qui ante kalendas ureoronunc ictur Mid tantii mambigi video, quod tu quaeris , an kalendis quoque jure pronuncietur ipsum autem verbum sic proculdubio natum cit, atque ita sese lubet: ut, quum dicitur, intra Olenda. non sis accipi di
.lebeat quam solae halendae nam tres istae voces, intra, ultra, citra, quibus cerei locorum fines demonstrantur,
singularibus apud ,eteres syllabis appellabantur, is, cis, uls hae deinde particulae, quoniam parvo exiguoque sonitu obscurius promcbantur, addita est tribus omnibus eadem syllabi; quod dicebatur cis Tiberim , lati
Tiberim, dici coeptum est citra Tiberim, Mestra Tiberim Litem quod erat in accedente eadem syllaba, intra factum est sunt ergo haec omnia quasi contermina unctis inter se sinibus cohaerentia, intra oppidum, ultra oppidum , citra oppidum ex quibus intra, sicuti dixi, insignificat nam qui dicit intra oppidum, intra cubiculum, intra ferias, non dicit aliud quam in oppido , in cubiculo, inferiis intra kalenda 1 itiir non ante kalendas et , sed in istendis id est eo ipso dic quo halenda sunt itaque, sicciindiim vel bi ipsius rationem, qui jussus est intra s-Iendas pronunc hire, nisi halendis pronunci et contra jussiim vocis facit nam , si ante id fiat, non intra pro nunciat, sed citra nescio quo autem pacto recepta votigo interpretatio est absurdissima ut intra halendas significare videatur etiam citra flendaer vel ante Glendra:
372쪽
Noe T ATTICAE Zib. I r. 299 nihil enim serme interest atque insuper dubitatur, an ante Olenda quoque pronunciari possit quando neque ultra ncque citra, sed, quod inter haec medium est, in triolandia, H est alendis pronunciandum siti sed nimirum consuetudo vicit qua quum omnium domina rerum, tum maxime verborum est. Ea omnia quum
Apollinaris scite perquam atque enucleate disputavisset, tum To haec dixi: Cordi, inquam, mihi fuit, priuia uam ad te irem, quaerere explorareque, quonam o veteres nostri particula ista, qua de agitur usi sint atque ita invenimus Tullium in tertia in Verrem scripsisse. Est autem modo locus intra Oceanam jam nullis.
neque tam longinqinu, neque tam reconditus, quo non per
haec tempora nostrorum hominuni libido iniquitasque pervaserit intra oceanum dicit , contra rationem tuam nor enim vult opinor, dicere in Oceano terras enim d monstrat omnis, quae oceano ambiuntur, ad quas e nostris hominibus adiri potest, quae sunt citra Oceanum, non in oceam neque enim videri potest insulas significare nescio quas, qua penitus esse intra aequora ipsi Oceani dicuntur. Tunc Sulpicius Apollinaris renidens, Non mehercle inargute, inquit, nec incallide opposuisti
hoc Tullianum sed Cicero intra oceanum , non, ut tu interpretare, citra oceanum dixit. Quid enim potest dici citra oceanum esse, quum undique oceanus circumscribat omnis terras S ambiat nam citra quod est, id extra est qui autem potest intra esse dici quod extra est sed si ex una tantum parte orbis oceanus Arct, citra oceanum esse dici pocti, vel ante oceanum quum ver omnis terras omnifariam Mundiqueversum circumfluat, nihil citra eum est sed undarum illius ambitu terris omnibus convallatis, in medio ejus sunt omnia, quae intra oras ejus inclusa sunt; sicuti hercle sol non citra coelum vertitur, sed in coelo&intra coelum. Haec tunc
Apollinaris scite acuteque diccre visus est sed postea in
373쪽
3oo Au LI rLLII bro M. Tullii epistolarum ad Ser. Sulpicium sic dictum
esse invenimus intra modum , ut intra kalendas dicunt, oui dicere citra hylandas volunt verba haec Ciceronis
sunt, quae apposui: Sed tamen quoniam suo druo ben-fonem, qui fortasse arbitraretur me hanc rempublicum non 'tareris perpetuo tacerem modice hocsaciam an etiam
intra modum, ut o illim Iuntatio meis'diis serviam. indis dixerat , id est, cum modo aequo&pari d inde , quas hoc displiceretri corrigere id vellet aut etiam intra modum pre quod ostendit minus sese id facti riam esse, quam quod fieri modice videretur id est,
non ad ipsum modum, sed retro paululum & citra, dum In oratione etiam, quam pro P. Sestio scripsit intra montem Taurum , sic dicit, ut non gnificet in monte Tauro , sed ustae ad montem Torum cum ipsa movite verba sunt haec ipsius M. Tullii, ex ea, quam dixi, oratione Antiochum Magnum illum majores nostri
magna belli contentione terra marique superatum intra montem Taurum regnare jusserunt: Asiam, qua illam
multarist Attalo, ut is in ea regnaret, condonarunt.
intra montem, inquit, Taurum regnare jusserunt quod non proinde est, ut intra cubiculum, dicimus nisi videri potest id cisse intra momen quod est intra regiones quae Tauri montis objcctu separantur nam scuti qui intra cubicinum est, is non in cubiculi parietibus, scd intra parietes est, quibus cabiculum includitur, qui tamen ipsi quoque perietes in cubiculo sunt ita, qui regnat intra montem Taurum , non solii in monte Tain o regnat, sed in his etiam regionibus uuae Tauro monte clauduntur. Num igitur secundit istam
verborum M. Tullii similitudinem, qui jubetur intra Olendas pronunciare , sin ante flendas se ipsis halendi jure pronunciare potest neque id sit quasi privilegio quodam instar consuetudinis, sed certa a tionis observationes quoniam omne tempus , quod
374쪽
kalendarum die includitur , intra kalendas esse recte
A P. XIV. saltem parti uti quam vim baleato quam origiam Saltem particula quam haberet principem fgnictati
nem , quaeque vocis istius origo esset , quaerebamus. ita enim primitiis factam esse apparet, ut non videatur, scuti ouaedam supplementa orationis, temerc4 incomditeasnimia atque erat qui diceret legis se in graminaticis commentariis P. Nigidii, Litem ex eo dictum,
cuia esset , si aliteri idque ipsum dici solitum per des
ctionem e nam plenam esse sententiam, saliter nonpo tot sed id nos in iisdem commentariis Nioidii, quum eos non, opinor, incuriose legissemus, nusquam in v nimus. Videntur autem verba ista, si aliter non potest. significatione quidem voculae hujus, de qua qu,rimus, non aberrare sed tot verba tamen in paucissimas litto riscludere improbae cujusdam subtilitatis est. Fuit etiam oui diceret homo in libris atque litteris assiduus, saltem sibi dictum videri u littera media extrita salutans enim ante dictum, quod raos saltem diceremus nam quum alia quaedam petita & non impetrata sunt; tum solamus, inquit, quasi extremum aliquid petituri, quod negari minime debeat, dicere hoc saltem ieri aut dari vorte. re tamquam salutem postremo petentes, quam impetrari certea obtineri sit aequissimum sed hoc itidem non illepide quidem fictum, nimis tamen esse vidcturcommenticium censuimus igitii amplius quaerendum.
375쪽
Q Uum lectitaremus historiam Sisennae assidue
hujuscemodi figurae adverbia in oratione ejus animadvertimus , cui modi sunt haec , cursis, pro oratim , celatim, vellicatim, saltuatim ex quibus duo prima , quia sunt notiora, exemplis non indigebant. reliqua in historiarum sexto sc scripta sunt ira maxime celatim poterat, in insidiis suos distonit itera alio in loco: Nos tina aestate in Asia, Graii gesta idcirco literis continentia mandavimus', ne relli catim aut saltuatim scribendo lectorum animas i ζ-
LIBER TERTIUS DECIMUS. A P, T . Inquisitio verborum istorum M. Tullii curiosior , rafuit in primo Antonianarum libro multa alitem impendere videntur praeter naturam etiam, praeterque latum tractatumque an idem si satagni an ,
fatum , atque natura, an dirersum.
I in primo Antonianarum ita scriptum reliquit mu igitur ut sequeret properavi, quem praesentes non sunt sequati: non ut proficerem aliquid ; neque en sic'rabam id nec praestare potera sed is quid mihi himi tus accidisset multa autem impenderi videntur prater naturam etiam praeterqιι fatum hην diei ocem testem reipublica relinquerem mea perpctoi P
376쪽
erga se voluntatis prater naturam, inquit , praterque fatum an utrumque idem valere voluerk, satum atque naturam, lauas res καθ εν ύπηκει uicit posuerit, an vero diviserit separaritque, ut alios casus natura serre videatur , alios fatum , considerandum eqitidem puto atque id maxime requirendum , qua ratione dixerit accudere multa humanitiis posse praeter fatum quando sic ratio Mordori insuperabilis quaedam necessitas fati constituitur, ut omnia intra fatum claudenda simi, nisi illud sane Homeri sequutus est: Nihil autem dubium est, qui violentiam Minopinatam mortem significaverit: quae quidem potest recte videri
accidere praeter naturam sed cur id quoque genus Ortis extra latum posuerit, neque operis hujus est explorare , neque temporis illud tamen non praetermittendum
est, quod Virgilius quoque id ipsum quod Cicero de
fato opinatus est, quum hoc in quarto libro dixit de Elisa, quae mortem per vim potita est Nam quia nec fato, nerita nec morte peribat. tamquam in faciendo fine vitae quae violenta sunt non videantur e fato venire. Demosthenis autem , vir prudentia pari atque facundia praediti verba idem fere significantia de natura atque fato M. Cicero sequutus videtur. ita enim scriptum est in oratione illa egregia, cui titulus
dixisse, id multo ante Demosthenes lis πε πωμέν ta ναυάμαJον νούο appellavit. υά -Τοῦ enim νῶν quasi naturalis .fatalis, nulla extrinsecus vi coactus
377쪽
OUibi orium Hudium sui vitas atque aetates
doctorum hominum quaerere ac memoriae tradere,
de M. Paeuvio WL. Accio tragicis poetis historiamst ipserunt hujuscemodi Quum Pacuvius, inquiunt grandi jam aetatem morbo corporis diutino affectus, Tarentum ex urbe Roma concessisset, Accius tunc haud parvo iunior proficiscens in Asiam , quum in oppidum venisset, devertit ad Pacuvium et comiterque invitatus, plusculisque ab eo diebus retentus, tragoediam suam, cui Atreis nomen est , desideranti legit tum Pacuvium dixisse aiunt, sonora quidem esse, quae scripsisset S grandia sed videri ea tamen sibi duriora paulum Macerbi ra. Ita est, inquit Accius, uti dicis neque id sane me enitet meliora enim sore spero qua deinceps scribam. nam quod in pomis est, itidem, inquit, esse aiunt in ingeniis quae dura: acerba nascuntur, post sunt mitia j unda sed quae gignuntur statim vieta mollia, atque in principio sunt uvida , non matura mox fiunt, sed putria relinquendum igitur visum est in ingenio, quod dies atque aetas mitificet. A P. III. an vocabula hac, necessitudo ct necessitas, disserenufeni catione sint.
RIs prorsus atque ludo res digna est, quum plerique
grammaticorum asseverant necestudinem Mnec
ratem mutare longe longeque disserro ideo quod necessitas si vis quaepiam premens cogens necessitudo autem dicatur jus quoddam ωvinculum religiosae conjunctionis;
378쪽
Noc T ATTIC Lib. I L. ilhionis idque unum selitarium siqnificet sicut autem nihil quicquam interest suavitudo dicas an suavitia , sam
Etitudo an sanctitas , acerbitudo an acerbitas , acritudo, an,
qu accius in Neoptolemo scripsit , acritas i ita nihilti his dici potest, qui necessitia in necessias separentur itaque in libris veterum vulgo reperias necessitudi--- dici, pio eo quod necessum est sed necessias sane pro jure officioque observantiae amitatisque infrequens , in Guamquam, qui ob hoc ipsum ius affinitatis familiaritatiive conjuncti sunt, necessarii dicuntur repperi tamen in oratione C. Gesaris, qua Plautiam rogationem suasit, necessitatem dictam pro necessitudine, id est, jure assinitatis verba haec sunt quidem mihi videtur pro
nostra nec itate non labore , non opera, non industria
defuisse , Hoc ego scripsi de utriusque vocabuli indisterentia, admonitus forte verbi istius , quum legerem Sempronii Asellionis veteris scriptoris quartum ex historia librum, in quo de P. Africano Pauli filio ita scriptum ex Nam se patrem suum audisse dicere L. Emilium
Pasilum, nimis bonum imperatorem figitis collatis non
decertare, nisi summa necessitado aut summa ei occasio data esset. C A P. V. Olympiadis Alexandri matris comu prudens adsuun
Ι plerisque monumentis rerum ab Alexandro gesta rum, paulo ante in libro M. Varronis, qui inseri plus est Orestes vel de insania, Olympiadem Philippi uxorem sessivissime rescripsssis Nimus Alexandro fili
379쪽
steque deferas m neque criminere adversam Paraia malam mihi prorsim illa magnum dabit, vim tu me litteris tuis pellicem id es re eris. Ea mulieris scitis atque prudentis erga ferocem filium comitas sensim comiter admonuisse eum visa est , deponendam esse d-nionem vanam , quam ille ingentibus victoriis Madulantium blandimentis rebus supra fidem prosperis imbiberat, genitum esse sese de Iove.
m Aristotele , Theophrasis, ct Meiledem philosophis
deque elagam verecundia Aristotelis successorιm ia- traba sua eligentis. Ristoaelex philosophus annos jam sere natus duci sexaginta , corpore aegro essectoque , ac spe iis tenui fuit tunc omnis ejus sectatorum cohors ad maccedit orantes obsecrantesque ut ipse deligeret loci sui, magisterii licccssorem quo post summum ejus diem, proinde ut ipso , uterentii ad studia doctri harum complenda excolendaque, quibus ab eo imbuti fuissent. Erant tunc in ejus ludo boni multi, sed pra cipui duo, Theophrastus menedemus i ingenio hiatque doctrinis caeteros praestabant. alter et insula Lesbo fuit, Menedemus autem Rhodo. Aristotescor
spondit, facturum esse quod vellent, quum id sibi foret tempestivum postea brevi tenipore quum idem illi, qui
de magistro destinando petierant, pr sentes essent; inum, ait quod tim biberet, non esse id ex valetudine sua, sed insalubre esse atque usperum et a propterea quaeri debere exoticum vesphodium aliquod vel Iu ibium id sibi inrumque os curarent, petivit usurumque eo dixit, quod sese magis iuvisset eunt, curant, inu niunt, ad runt, tum Aristotelas Rhodium petit, Eustat ' Firmum, inquit, hercle vinum xjucundum. . retu
380쪽
Noc τ AT TI C. E. Ob os sorpet i mox Lesbium quo item degustato, Utrumque. inquit , oppulo bonum , sed Uίωνί Δέdicio id ubitiit, nemini fuit dubium, quin, lepide simur verecunia, successorem illa voce sibi, non vinum tale set is erat DLesbo Theophrastus , suavitate homo insigni linguae pariter atque vitae itaque non diu bM, Aristotes vita destincto ad Theoptarastum omnes concess i
dia veteres Lasim dixeruvi quas Graeci προσεοῦ ἁappetant , item Mod vocabulum batirarismi
non usurpaverint neque Romam antaeviores , neque Attui.
O Uas Graeci ἡ-rram dicunt, eas veteros docti
tum notas vocum , tum moderamenta, tum ac-
cremanculas, tum voculationes appellabant. ubdisne autem barbare quem loqui dicit nus , id vitium ermonis non barbarum esse, sed rusticum, .ctim eo vitio I
quentes rustice loqui dictitabant P. Nigidius in commentariis grammaticis rusticus I sermo , inquit si ad ire perperam itaque id vocabulum ub dicitur vulgo barbarit no , qui ante Divi Augusti aetatem pure zi'ae integre loqziuti sunt an dixerint, nonduiniquidem inveni.
Dixiquii de natura eonum dixisse Homesum in carminibus, ct Herodotum iis historiis. LEaenas inter omnem vitam semel parere eoque uno partu nunquam edere plures quam unum , Herodotus in tertia nistoria scriptum reliquit verbae e libro haec sunt: η δη lata , ἰών λυροπι ν