장음표시 사용
321쪽
3ro ui I De generatione is corrupi.
concedendum est, ita ut aliis quidem post rarefactionem cor respondeant,4 non his, quibus correspondebant prius, quod postibile esse intelligitur quia per rarefactionem eadem quan titas dilatatur p& acquirit maiorem extensionem in loco ,
ex consequenti minor quantitas correspondet maiori patio, quod neceuarid debet fieri per mutationem praesenta Hi ita ut totum se extendens ad maiorem locum amittat praesentiam,
quam habebat prius,in acquirat aliam, iungulae etiam partes,4 indivisibilia amittant partialem, aut indivisibilem praesentiam, quam habebant, Macquirant aliam, ex consequenti aliis partibus in indivisibilibus spati correspondeant, non prioribus , quibus ante rarefactionem correspondebant, alioqui permanerent omnino immotae, quod pugnat cum dilatatione.
Se contra hoc est argumentum dissicile, quia ex hac solutione sequitur, nouas partes, juncta produci per rarefactionem, vel tot partes .& indivisibilia habere corpus paruum, ac habet magnum, quod non est intelligibile. Probatur consequentia: nam aqua illa ante rarefactionem duplo maior erat vase, post rarefactionem vero ada cluatur illi ergo omnibus,& singulis partibus, de punctis vasis correspondent partes, &puncta aquae: quare tot partes, iuncta habet post rarefactionem, ac habet vasu ergo etiam ante illam, vel nouas acquisinit per rarefactionCm. Huic argumento respondention imbri qui nostram senistentiam sequuntur'. s.huius lib.quaest. IT .artic. . concedendo, quod tot habeat puncta, partes paruum corpus, ac magnum, cum utrumque habeat actu infinita, unum infinitum non sit maius altero. Quod probant hoc argumento si dentur duo circuli concentrici, hoc est, habentes idem centrum, quorum unus includat in se alterum, tunc omnes lineae ductae a centro ad circumferentiam maioris circuli intersecabunt circulum maiorem in puncto, hoc est, tangent in suo transitu punctum aliquod eiusa ergo tot runt puncta in minori, ac in maiori, .consequenter tot partes. Probatur consequentia, quia ad omnia puncta maioris circuli ducuntur lineae, per omnia puncta minoris transeunt ergo non habet maior circulus plura puncta, quam minor,in consequenter nec plures partes; nec ideo unum infinitum erit maius altero.Nec soluitur argumentum, si dicatur, non posse duci lincas ad omnia puncta maioris circuli per punctum minoris, vel non nisi per penetrationem, ita ut multae lineae transeant per idem punctum minoris circuli quia euidens est in Mathematicis, quod a quolibet puncto. in quod
322쪽
in quodlibet punctum potest duei linea recta ergo nullum est punctum in minori circulo,per quod non pollit linea recta duci,& ideo sine penetratione;nam alioqui aliqua linea posset duci a centro ad circumferentiam maioris circuli,quae non inueniret punsum,quod tangeret in circurriserentia eliculi ruinoris:quod patet esse absurdum. Hec tamen solutio seponit falsum,in ideo non potest esse 37 vera;supponit quidem falsum , nempe,quod tot habeat partes, indivisibilia corpus parvum,ac habet magnum, quod falsum
esse ostendimus 3. lib.Physagentes de infinit, atque efiicacia ter probantes, quois licet unum infinitum sub ratione formali infiniti non sit maiustitiero, quia ratio sormalis infiniti consistit in negatione, aut priuatione, vel per illam saltem explicatur in intelligitur, priuatio autem , vel negatio in facto
esse, qualis est haec constitit in indivisibili, ageo non suscipit magisvi minus, sub ratione tamen materiali pro entitate consurgente ex partibus infinitis euidens est, num infinitum esse maius altero, hoc est alias partes continere praeter omnes partes alterius quod sic ostendo in eodem exemplo maioris minoris circuli, qui si extendantur in modum linea: Iecstae, euidens est efficere duas lineas rectas, quarum una sit longior alia. Quo supposito ita arguo linea maior resultans ex maiori circulo habet totam longitudinem minoris, iliis ergo habet aliquam longitudinem non contentam in ea, ex conς sequenti aliquamentitatem realem praeter entitatem eius. Ex quo euidenter sequitur plures partes habere quiadaabet toti quot habet linea minor,& alias praeter illas,nempe eas omnes, ex quibus constat longitudo,per quam eam excedit,4 consequenter sequitur esse maiorem materialitet, hoc est plus entitatis continentem squia eo ipso , quod in eodem puncto eo currerent, non essent linea rectae. Quod argumentum , nisi euidens esset, non posset probari, quod torum ellet maius sua parte: nam eodem argumento, de non alio probatur sic procedente. Quidquid continet totum, quod continet aliud,& aliquid praeter illud,maius est illo essed totum continet ouidquid
continet quaelibet pars eius,in aliquid aliud , nempe caeteras partes ergo est maius qualibet parte. Et si dicatur, argumentum hoc conuincere in corporibus, vel quantatibus finitis,non vero in infinitis;quia eo ipso,quod corpus sit actu infinitum secundum magnitudinem , vel multitudinem, repugnat excedi ab alio. Hae e solutio imprimis est
manifesta petitio principi j, quia pro ratione reddit illud, de
quo exeonta ouersia: nam de hoc contendimus , an num
323쪽
infinitum excedere possit aliud, aut elle maius illo Deinde cst contra rationem, quia una qualuitas finita est maior alia, quia continet quidquid illa habet,in aliquid aliud non contentum ab illa: sed hoc idem habet unum inunitum comparatum alteri,ut per se patet:ergo est maius illo.Et si rursus dicas,non satis esse,quod aliquid contineat unum,quod non continet aliud,vet sit maius illo,sed requiritur,ut id habeat tamquam finita quantitas:& ideo non satis esse, quod idem habeat quantitas infinita,quia habet tamquam innia Earapertet petis principium , nam
de nox est controuersia, an infinitum hoc habens sit maius, sicut ex hoc est maius corpus finituin o Ad argumentum de maiorii minori .irculo concedendum est antecedens,quod a centro ad circumferentiam maioris circuli possunt duci lineae terininatae ad omnia, singula puncta eius per puncta minoris circuli, ita ut plures non concurrant in eodem puncto eius:sed neganda est consequentia,quod tot habeat puncta minor circulus,ac maior, sed habet pauciora in infinitum i per illa tamen possunt duci lineae ad omnia puncta maioris: quia ratione dispositionis circulatis pauciora puncta possunt correspondere pluribus:quod probatur euidenter exemplo quadrati hoc modo . si ducatur linea inter angulos magis distantes quadrati,quae vocatur diametralis,euidens est in Mathematicis posse duci lineas rectas ab omnibus pun-ois nius costae, ad omnia puncta alterius costae oppositae per
puncta diametri, ita ut non concurrant multae in eodcm puncto eius, sed singulae pertranseant per singula puncta Deinde non est minus euides,quod si cadem linea diametralis ponatur iuxta alteram costam, erit duplo lon3ior illa, vel saltem eam exeedetabngitudine aliqua minori cleterminata. Et tandem euidens est, quod omnes lineae rectae, quae duci possunt a punctis eiusdem costae ad puncta eiusdem diametri, non possunt terminari ad omnia puncta eius, sed tantum ad illa, quae continentur in longitudine aequali quia secundum hanc tantum longitudinem possunt se eorrespondere per lineas rectas, ut 3 per se est manifestum. Ex quibus euidenter sequitur, quod omnia puncta costae,in omnes lineae rectae ductae ab eis, non ducuntur, nec duci possimi ad omnia puncta diametri, cum non ducantur ad puncta illius longitudinis, per quam exceditur costa ab codem diametro sie dispositori nee proinde his punctis diametri correspondent in hac dispositione, sed punctis tantum illius longitudinis , secundum quam censentur aequales, iuncta costae non sunt tot quot puncta diametri: ergo cadum puncta costae, & caedem lineae rectae ab eis ductae,
324쪽
non correspondent tot punctis diametri in hac dispositione positi,ac correspondebant in priori dispositione .Probatur con sequentia, quia in priori dispositione correspondebant omnibus punctis ciuuiem diametri , in posteriori non correspondent omnibus , sed solum punctis cereae longitudinis eius vltra quos restant puncta alterius longitudinis, perquam diameter in tali dilbositione excedit costam, quibus non con spondent. Et ea hoc satis aperte colligitur,quod variata dispositione possunt pauciora puncta correspondere pluribus. Quod eodem modo probatur in eisdem circulis maiori,in minorirnam si protendantur in duas lineas rectas, euidens est, lineam rectam maioris circuli longiorem esse sit ergo in duplo longior, nunc si qua libet ponatur iuxta aliam, medietas lineae maioris circuli erit aequalis integra lineae minoris, duci poterunt lineae rectae ab omnibus punctis huius integrae linea domnia puncta medietatis lineae maioris ei correspondentis, non vero ad puncta alterius medietatis ter quam exceditura sibi non correspondentis:vnde sequitur,quod in prima dispositione cireularis figurae pluribus punctis correspondebant puncta circuli minoris in iucunda vero dispositione lineae rectae
Et ex tota hac doctrina clare deducitur solutio argumenti εο principalis a nobis propositi de aqua rarefacta correspondente toti quantitati vasis, cum ante rarefactionem solum medietati illius corresponderet,quod consequenter habent partes, puncta elui correlpondent enim omnibus partibus, junctis eiusdem vasis;sed non sequitur, nouas partes,vel puncta acquissiisse;quia possibile est, immo & nccestirium, ut probauimus. quod pauciores partes,& puncta secundum diuersitatem dispo- , sitionem correspondeant pluribus, adquirunt vero diuertam dispositionem partes, iuncta quae per rarefactionem . cum magis distent inter sese in maiorem extensonem habeant aglocum,ad quem ex consequenti mouentur,dum rarefiunt.
An rarefactio,is condensatio per se primo terminentur ad quantitatem et ad qualitatev , aut ad
ubi, seu localem prae sentiam. V intelligatur quaestio, annoto, quantitatem diapliciter i rsami pone Primo pro ea qive est subiectum , quo mediu
325쪽
, Lib. I De generarioneis corrupi.
inha Tent substantiae caetera accidentia corporea. Secundo sum ι tur pro extensione ad locum eiusde quantitatis,ues alterius rei per ipsam,qua extensione carere potest eadem quantitas,& caetera omnia,quae eam participant ab eadem quantitate, ut patet
in corpore Christi,cuius quantitas non habet extensionem localem, nec dicitur esse in loco, nisi sorte per accidens ratione specierum sacramentalium 4 ex hoc insero, extensionem hanc esse modum quantitatis distinctum ex natura rei ab eadem quantitate. Hoc supposito, dum quaerit titulus quaestionis, an rarefactio sit motus per se primo terminatus ad quantitatem,non intelligitur de quantitate primo modo sumpta, quia ex praecedenti quaestione constat, per rarefactionem, non acquiri nouam quantitatem, sed de quantitate pro extensione ad locum. Secundo certum est, per raresactionem acquiri nouam extensionem ad locum, atque ex consequenti nouam praesentiam Iocalem,ut docet expresse Arist. . lib.physic. text. 86.4 probat euidens ratio, nam corpus per rarefactionem maiorem lacum occupat,quam ante illam .ergo maiorem habet extensionem ad
locum,& maiori spatio praetens cst; sed nec potest habere maiorem extensionem ad solum,nec maiorem praesentiam localem, nisi destructis minoribus eum constet maiorem extensionem a locum,& maiorem praesentiam,est nouum atque diuersum modum se habendi in ordine ad locum, vel spatium, incompossibilem cum minori:ergo necesse est,corpus per rarefactionem Eouam,atque distinctam extensionem acquirere, nouamque praesentiam localem: an vero res sint distinrue, vel saltem modi realis diuersi ex natura rei, attingemus postea. Quaerit ergo titulus quaestionis,an extensio localis, vel localis praesentia,vel utraque simul, si eadem entitas realis sit per se primo
terminent motum rarefastionis,& ita non sit alteratio,sed motus localis,vel motus ad quantitatem pro extensione ad locum, aut hos duos motas inesudat, vel potius sit per se primo alte ratio terminata ad raritatem, quae sit qualitas consequenter vero, ouasi secundario terminetur ad extensionem et loca
Et prima opinio afferit, rarefactionem per se terminari ad maiorem distantiam partium inter sese, condensationem vero ad minorem hoc modo factas, ut cum corpus sit poris quibusdam plenum, quae sunt concauitates quaedam, quasi partibus eius insertae,aliquando partes ipsae comprimuntur,in per com pressionem quasi occludunt eosdem poros, minoi eique efficiunt,quis magis ad se inuicem acceuunt,& ex hoc fiunt minus, distantes
326쪽
esistantes inter sese,in quasi contrahuntur,4 haec contractio torporis est densitas,& acquisitio eius condensati, i aliquando vero dilatantur partes corporis,4 maiores fiunt potiri magis separantur partes corporis inter sese iri haec separatio est raritas,eiusque acquisitio est rarefactio in cum maior, vel minor separatio, vel coniunctio partium pertineat ad extensionem in loco,vel ad praesentia localem,inerit haec sententia rarefactionem,& condensationem esse motus locales compressionis, vel dilatationis.Ita senserunt antiquiores quidam Philosophi,quos citat,& impugnat Arist. .lib.Phys.c.6.ita etiam sensit Valles lib.Phystex. 84.& controuersia 27.ad Tyrones,in eo solum differens ab eis , quod illi ponebant poros vacuos omni corpore, Vallesius vero ponit eos corpore aliquo subtili, ut vaporibus repletos,& dum comprimuntur partes orporis,cedere eis corpus illud subtile,non tamen relinqui poros vacuos, sed plenos adhuc subtiliori alio corpore loco prioris ingrediente, ves eos replente,sed per compressione partium, ter maiore coniunctione inter ese minores futiori, partes ipse minus distantes, per dilatationem magis,quod est condensari,& rarefieri Argumentum huius se uentiae unicum est, quia impossibile est condensari corpus,vel rarefieri,nisi partes eius comprima tur,vel dilatentur,4 magis vel minus distantes inter sese fiant, sed etiam impossibile est,magis,vel minus distantes fieti partes solidas, nisi per penetrationem, si non ponatur interuallum aliquod inter eas,vel vacuum omni corpore,vel plenum subtili,quod facile cedere possit:ergo admittendum est hoc necessa rio,vel impossibilis censenda rarefactio , vel condensatio, quoad mussio, magis vel minus distantes fieri partes contin3it permotum localem, quo magis ad se accedunt, vel magis a se recedunt:ergo motus iste localis accessus, aut recessus est rarefactio,aut condensatio.
Haec tamen sententia falsa est,in experientiae repugnat. Et quantum ad primam partem eius ponentem poros vacuos in-tia corpora,sufficienter impugnata est ab Aristotele eodem loco ; deinde quantum ad utrumque sensum , probatur esse falsam multis experientiis: nam in corporibus caelestibus dantur partes quaedam densiores aliis,&tamen intra illas non sunt pori,in multo minus esse possunt subtiliora corpora, cum ipsa sint subtilissima, atque persectissima, quae nullum patiuntur aliud corpus intra se consistere. Praeterea ignis,&4Er sunt corpora rarissima , intra quae repugnat dari alia subtiliora corpora intra poros eorum consistentia:& de igne euidens est, quod tale corpus intra se non pateretur, sed illud consumeret,
327쪽
atque etiam ac nullum pati posset praeter ignem subtiliorem
se;quod vero ignem intra se non habeat, probat cuidens experientia:quia per visum,atque etiam per tactum sentireturiconstat vero non sentiri. Ita denique experientia probari potest falsitas huius sententia : quia si acua caligissima concludatur intra vas undequaque opertum, dum se reducit ad antiquam frigiditatem,simul condensatur,xeum se etiam reducat ad minus spatium vasis occupandum, disrumpitur vas, ne detur,acuum in illa concauitate vasis,quam deserit,quoa non esset necessarium, si poros, intra se haberet aliquo corpore repletos; nam tale corpus ab eo egressum illam concauitatem vasis replere posset.
Secunda opinio tenet, raritatem non esse maiorem distantiam partium inter sesu,nec densitatem minorem , nec etiam rarefactionem fieri per dilatationem partium, vel condensa tionem ut per compressionem,ita ut vel poros vacuos partes compresse repleant, vel subtiliore alio orpore repktos patianturinec raritatem, aut densitatem esse qualitates aliquas, nec rarefactionem. condensationem alterationes ad illas terminatas, sed raritatem non esse aliud,quam maiorem extensionem corporis in ordine ad locum,uel quod idem est maior praesentia localis,& rarefactio,non aliud,quam acquisitio huius praesentiae maioris:densitas verὁ minor praesentia, minorq; extensio in ordine ad spatium,in condendatio acquisitio eius; cum praesentia localis sit idem, quod ubi ad quod per se te
minatur motus localis,consequenter asserit Mae opinio, rarefactionem,& condensationem esse motus locales per se terint natos ad praesentia localem, vel ubi,sicut caeteros, seu ad maiorem, vel minorem praesentiam,maiorem,vel minorem extensionem in spatio,quae idem est cum maiori,vel minori praesentia:quare dum rarefit corpus, non mouetur pluribus motibus, sed unico motu locali sic explicato.Ita recentiores non pauci, ex quibus nonnulli asserunt moueri duplici motu, quia extensionem distinguut ex natura rei a praesentia locati,in ideo di- eunt prim6,ωper se moueri ad extensionem in hunc motum esse rarefactionem,uel codensationem proprie,ac per se, quam consequitur motus localis ad maiorem praesentiam: Qquia extensio localis est aliquid quantitatis, vel proprius flectus
eius,& per se diuisibilis sicut ipsa, asserunt constituere speciem
aliam distinctam quantitatis continuae a tribus, nempe, linea, superficie,&corpore:& ideo rarefactionem,& condensationem per se terminari ad hanc speciem quantitatis,& csse motus perte ad maiorem , vel minorem quantitatem, non quidem ad
328쪽
Cap. V. Tractat de rarefac Liuast. I si
maiorem,vel minorem quantitatem,prout ca subiectum, quo medio inhaerent substantiae accidentia corporeas quo pacto augmentati, diminutio terminantur ad quantitatem' quia nulla talis quantitas acquiritur, vel deperditur per rarefactionem, condensationem, ut praecedenti quaestione probatum est,sed sunt motus per se ad maiorem, vel minorem quantita. tem sumptam pro sola extensione maiori , vel minori ad
Probatur haec sententia Prim6,quia raritas aensitas non I Isunt qualitates,sed solum dicunt politiones partium in ordine
ad locum pertinentes ad extensionem localem , vel localem praesentiaimergo rarefactiovi condensatio non sunt alterationes,sed motus locales per se terminati ad maiore praesentiam localem. Evidens est consequentia quia motus omnes desumunt specie a termino ad quem: antecedens vero expressum inprimis est apud Aristot. in praedicamento qualitatis his verbis; Rarum vero, sestissum, chas'ertim , is lene putabuntur quidem qualequi ignificare sed aliena huiusmodiputatur esse a diuisione.
qua cipea quale est qimmdam enim positionem magis videntur partium utrumque monstrare, e Deinde apud D Thom 2.lib.degener.le t. 2.cti ita ait:Rarum autem, C densum, ut m 4. Ph .uieitur non simi qualitates Phlifica, sed positio partium materia secundum propinquum in densio. elsecundum remotum m raro. Secundo, quia non sunt multiplicandae entitates,in multo 46 minus motus sine urgenti necessitate:sed nulla urget necessitas ponendi qualitatem,quae it raritas,praeter maiore praesentiam
localem,ncc alterationem per se terminatam ad illam, quaestrare factio: sed sit incit pro raritate maior praesentia loealis , minor pro densitate,& pro rarefactione,& condensatione sufficiunt motus locales per se terminati ad illas ergo non est ponenda qualitas,neque alteratio,pro raritate, rarefactione. Minor sic probatur,si aliqua esset urgens necessitas ponendi qualitatem praeter localem praesentiam,maxime ut modus,quo hunt raritas, densitas,facilius intelligatur,vel ut assignetur causa proxima,& quasi effectiva maioris extensionis, vel pra sentiae localis,sed traque ratio,vel causa est insufficiens: ergo non est multiplicanda propter illam. Probatur minor de causa priori,quia tota difficultas intelligendi modum, quo fiat raru- factio, in eo consistit, quod idem numero corpus per raresa -ctionem possit occupare maiorem locum,uel habere maiorem praesentiam in eo absque aliqua noua causa,por qua alio modo assiciatur eadem quantitas, cum idem,in quatuna idem semper sit natu facere idem ,hoc es,non maturinc quo minus, secudum
329쪽
si Lib. I. De Een ratisne' corrupi.
intensionem , vcl extensionem ut possit occupare maiorem l cum, vel correspondere maiori spatio , quam correspondebat prius , sed adtollendam hanc difficultatem sufficit assignate pro eausa maioris exiesionis prima qualitates corporis,nem pe calorem,frigiditatem,humiditatem,& siccitatem tali modo attemperatas: ergo prima causa non est sufficiens ι sed nee secunda de causa proxima effectiva maioris extensionis,vel pra sentiae,nempe qualitate, quae sit raritas:quia talis qualitas ali- Quam debet habere causam proximam suae productionis in corporeis hanc sufficeret assignare pro eausa maioris extensionis,vel praesentiae,abscue qualitate media, nempe tale temperamentum corporis,vel diuersum, secundum prima qualitates, quo poterit sufficienter prouenire,ut maiorem, vel minorem praesentiam habeat successive in Ioeo. Probant tandem experientia quia per solam compressionem digito sacriam condensatur aer in utre inelusus , sed non est postibile,quia per actionem tam facilem producatur noua qualitas in eodem aer quae fit densitas:ergo non est ponenda, consequenter nec morus per quem producatur, quae sit con- lensatio, sed sui fici motus localis eiusdem actis, quem facito
intelligimus digito posse fieri.
Praetcrea, eadem condensatio aeris fit per impulsum digito impressum, sed impulsus non est productivus alterius qualitaris,sed solius motus localis,mlocalis praesentiae, ut per se est manifestum:ergo densitas producta in aere non est aliud,quam minor praesentia localis, neque condensatio erit aliud, quam motus locatis,per quem per se primo producitur Tertia opirinio negat,raritatem,& densitatem esse maiorem, aut minorem extentionem localem , maiorem aut minorem praesentiam:
assem vero esse qualitatem quamdam distinctam realiter ab his,8 priorem natura eis, tamquam causam utriusque, ita ut per eam disponatur corpus ad maiorem extensionem,& maiorem praesentiam localem habendam,vel acquirendam rarefactionem vero, condensationem esse motus alterationis per se primo tendentes ad has qualitates, sicut caletactio ad cal rem maiorem vero extensionem in loco , Maiorem praesentiam consequi naturaliter rarefactionem. Haec est communis apud antiquos Philosophos interpretes Aristotelis:immo eam tenet ex sanctis Patribus Augustinus apit ri Cathegoriarum in I tomo Mamale.capit Ia . suae Physicae, Boecius MAlbcri Mag. in praedicamen quantitatis. utor sex principiorum capit de situ,comm . .lib. Phys text. 8 .in ibidem Iuricus,Capreotainci .diit. I'.qu*st. . art. . Argeno 2 d. I 8 quaest.
330쪽
quaest.unica art.4.Durand. ibid.q. I.atque etiam Hispalen .Son- Tina 8. Metaph.q. 27.Caietan. 3. p.q.77.arti c. s. etiamsi simul afferat, rarefactionem fieri cum additione nouae partis quantitatis:& ex recentioribus multi,& videtur mihi longe probabilior,& tenenda.
Nam in primis eam absque dubio tenet expresse Arist. .lib.
Phy.cap. 2. tex. LI.&4.lib. de partibus animalium , c. i. quibus locis enumerat qualitates tangibiles,4 inter eas raritatem , sidensitatenm. unde non potest, vel apparens expositio adhiberi his testimoni js ab authoribus secundae opinionis:testimonium vero ex praedicamento qualitatis adductum ab eis, optime a nobis exponetur suo loco, sed clarius adhuc loquitur Arist. . lib. Phys text. 86. his verbis:Densum enim se rarumsecu dum hoc contrariefatem lationis factivasunt, secundum ostem ipsum durum. ct mode passionis, ct impassibilitatis, non lationis sed riterationis magω. Quibus densum, uarum causam esse docet duplicis eonti arietatis qualitatum, nempe grauitatis, leuitatis atque etiam duritiei,4 mollitudinis, in uantum sunt causa primae contrarietatis, asserit esse causam estectivam motus localis ab ea effective procedentis .Ex quo euidens argumentum desum. aduersus secundam opinionem hoc modo: Rarum, densum sunt causa efficiens motus localis media grauitate .leuitate: ergo sunt causa friciens extensionis localis,& localis praesentiae, quae sunt terminus per se motu localis Ex quo euidenter sequitur, raritatem, Hensitatem, non consistere in extenIione locali, vel praesentia locali, sed esse his priora secundum naturam, cum sint eausa efficientes harum. De raro autem &denso loquitur propri jusime Arist.
eo loco, ubi agebat aduersus antiquos Philosophos, qui ponebant dari vacuum intra corpora rara: nam cum videantur
partes eorum esse separatas, videtur esse intra illas vacuum: sed arguit Arist. quia vacuum non potest esse causa motus localis,cum eum potius impediat, sed rarum in densum sun causa efficiens motus localis,media grauitate deuitate, quas
causant: ergo non potest vacuum consistere in raro. Quosa gumentum nullius momenti esset, nisi de raro denso proprie loqueretur.Idc D.Tho .expressissime. I lib.de genaecl. 4. his verbis: M ae rarefat, et Acondens iuridicendam es, quod talis transimulatio non potest proprie dici a I mentum , sed alteratio frenim sieeundum transimulationem ast bilium qualitatum sestiretrariis densi, dic.3 3.p.q. 7.art. 2.ad 3. Vbi ita ait Rarum. densum uni quadam qualitates con equentes re tora ex hoc, quod basens miιlium. Del parum de ma er: ub dune bomiu