장음표시 사용
331쪽
1 Lib. I.Degeneratione e corrupi.
s4 Deinde probari potest efficacioribus argumentis,in sit primum impossibile est eadem quantitatem prorsus immutatam habere,vel acquirere maiore extensione ad locu aut maiorem e sentiaimergo si navi debet,aliqua mutatio in quantitate Prior natura,qua maior extensio,vel maior presentia,a qua heic
proceda trium a causa proxima;sed non est alia assignabilis
praeter raritatem:ergo prior natura est haec maiori extensione, maiorique praesentia:quare nulla harum potest esse raritas,ne
que acquisitio eius rarefactio. Probatur minor, quia calor,velli igus,aut temperamentum,quod assignatur ab authoribus secundae opinionis pro causa maioris extensionis, vel praesentiae, non potest esse proxima ed solu remota:ergo necesse est aliam qualitatem assignare pro causa proxima haec erit raritas. stobo iterum minorem,quia rarefactio est motus localis, per
quem corpus mouetur ad maiorem extentione δε praesentiam localem: ergo illa erit causa proxima maioris extensionis, maioris praesentiae, quae fuerit causa motus localis , per quem producitur:sed primae qualitates in tale temperamentum ea-rtim sunt causa remotissima motus locali saergo etiam maioris extensionis,& praesentiae.Probatur minor.Primo,qui proxima caula motus localis,sunt grauitas, d leuitas corporis 4 causa proxima harum raritas, densitas, ut docet expresse Arist.loco proxime citato: causa raritatis de densitatis proxima est tale temperametum primarum qualitatum, ut docet expresse idem
Aristot x. lib.de partibus animalium capit. I.in princi p. hys, verbiis: Humilitas enim,o siccitas,is caliditas, dyfrigiditas mauria corpora m sunt compositorum, catera autem di sementia eas sequun-str,ut densitas,raritasgrauitas,leuitas a peritas, lenitas ct reliqua id ge=ius assectiones.Ergo de primo ad ultimum remotissima causa eiusdem maioris extensionis,maiorisque praesentiae localis erit tale temperamentum primarum qualitatum.Proximior velo raritas, Hensitas media grauitatevi leuitate, quae ex eis sequuntur. Secundo probatur eadem minor, quia per primas II qualitates,vel per tale temperamentum earum, non disponitur corpus immediate ad occupandum locum , vel ad maiorem praesentiam in spatio ergo non possunt esse causae, per quas quantitas eis arrecta occupet maiorem locum,sed alia erit necessario assignanda,quae non potest esse, nisi raritas. Probatur
antecedens,quia bene sequitur. Per tale temperamentum non
disponitur immediate corpus ad motu localem,sed per graui ratem,& leuitalci ergo neque ad terminu eius,quae est maior extensio, vel praesentia , quae sunt terminus per se illius: solum ergo potet cile remota dispositio. Quod vero non sit alia
332쪽
Cap. V. Tract de rarefactione, itast. I 31 r
proxima praeter raritatem,& densitatem: probatur,quia corpus rarefieri,est partes eius magis separari inter sese,& condensari, magis uniri, atque coniungi sed haec est proxima dispositio ad maiorem,vel minorem extensionem, & praesentiam,quae statim sequitur ex maiori distantia partium inter sese ergo raritas, densitas assicientes corpus sunt immediata causa,ratione cuius quantitas eius extendivur ad maiorem locum, acquirit maiorem praesentiam in eo in ex consequenti maior praesentia, atque extensio non possunt esse raritas, densitas, sed effectus
Secundo sic probatur Raritas in densitas possunt separari Pset ab extensione,& praesentia locali corporis verso non possunt in his consistere,sed distingui debent ab eis ex natura rei Euidens est consequentia, irobatur antecedens in mysterio Eucharistiae: nam quaedam partes corporis Christi sunt densiores aliis, ariae aliis rariores, ut ossa densiora sunt carne,in humores rariores carne, Dossibus,, tamen constat non habere extensionem in ordine ad locum, neque praesentiam localem, sicut nec eam habet ipsum corpus erso raritast densitas reperiunt sine maiori extensione, ac maiori praesentia locali,4 ideo non possimi in his consistere:& idem potest probari de quocumque corpore raro denso,ut de aere,& terra;quia sicut potest Deus
conuertere panem in corpus Christi, ita potest conuertere a rem in terram, quamuis requiratur contrarietas ad conuersionemmam aer, terra contraria sunt facta autem tali conuersione esset terra sub accidentibus aeris nullam habens extensionem ad locum, nec localem praesentiam,sicut neutram habeteorpus Christi sub accidentibus panis existens 4 tamen haberet naturalem suam densitatem,ssicut caetera accidentia naturalia frigoris & siccitatis: ergo raritas,& densitas non consistune in maiori extensione, aut maiori praesentia locali. Huie argumento respondent autores secundae opinionis ne Igandi, quod partes Christi in Eucharistia existentes habeant raritatem, vel densitatem, sed dicunt esse dispositas, ut raritatem, densitatem inducant, si suae naturae relinquantur: ideo autem videtur nobis raras esse, vcl densas: quia apprehendimus eas secundum modum,quem habent in coelo,aut in cςteris corporibus humanis, meodem modo negabunt, terram habere densitatem,si esset sub accidentibus aeris in eam conuersi. Haec tamen solutio falsa est, quia rarum dentum sic definiuntur,ve
q. TT.art. 2.ad 3.colligens definitioncs eorum ex Aristot. .Phys. text. 84. lib. 7. text. I s. raium cst QMdparum habet materia
333쪽
sub ma nis dimensitonibus densum vero, quo multum hiae materis si paruis rimensionibu . Sed dennitiones istis conueniunt partibus Christi in Eucharistia existentis: ergo ibi habent eram,& formale raritatem, Hensitatem. Probatur minor,quia euidens est, ossa eius plus materiae habere, quam carnem, iecur plus quam languinem, teliquas patres,in hoc ex proprio, ae naturali temperamento , quod in Eucharistia habere, non potest negari, cum habeant suum esse naturale partes istae; habent etiam ubi minoribus dimensionibus. Quod sic probo. Partes istae sic existentes sunt occupatim minoris loci,4 minorem occupant in coclo,ubi habent localem extensionem:ergo, minores habent dimensiones Probatur consequentii quia dimensiones per se primo sunt maiores, vel minores, non per actualem occupationem maioris loci, sed per aptitudinem, quam euidens est non amittere,etiamsi actuali ordine ad locum careant,ex quibus sequitur,densiores esse alias,alias voro rarrores,quia maioris loci sunt occupatiuae. Probatur tande,quia cum aequali extensione lorali, Metiam ' eum ramali praesentia stat, unum eorpus esse magis densum,vel rarum, quam aliud:ergo raritas, Hensitas non consistunt in maiori,vel minori extensone,aut praesentia locali: euidens est consequentia Antecedens sic probo Ponamus duo vasa eius. dem mensurae, quorum num sit plenum aqua, aliud vero noti
plenum,sed quod minus aquae eiusdem prorsus conditionis habeat quae calefacta ab igne rarefiat, sic rarefacta vas ipsummon minus,quam alia adimpleat. Quo supposito,sic arguo. Istae
duae aquae habent eandem prorsus extenuonem localem , eandemque praesentia, ita ut neutra habeat maiorem extenuonem, quam alia,nec maiorem praesentiam,& euidens est,posteriorem habere multo minorem densitatem ergo densitas non consistit in minori extensione, vel in minori praesentia. Et idem argumentum essici potest de raritate, si ponamus medietatem eius plenam aqua, ciliam medietatem plenam aere, tunc enim ae- . qualem habent extensionem localem,aequalemque presentiam, M aqua est densa,aer vero rarus Dergo non conlistunt raritas,&dens1tas in maiori extensione,vel maiori praesentia locali.s Vt autem veritas nostra sententiae melius intelligatur,&4rgumenta aliarum facilius soluantur , explicandum est, quae sieratio essentialis raritatis, densitatis, vel in quo consistane qualitates istie , . qui sint effectus formales ac primari Deatum ex bis enim intelligetur quidnam sit ratefactio in condensatio. NotandumMgitur est primo, raritatem,& densitatem quatuo tria stare corpori. Primum est , quod partes eius magi sint se,
334쪽
Cap. V. Traci. de rarefact sus. II. 323
sint separatae, vel disiunctae inter se , aut magis coniunctis, vel minus separata sine discontinuationes illud enim habent per raritatem, hoc per densitatem Secundum, quod praestat corpori ,est,quod minorem habeat multitudinem materioac partium quantitatis sub maioribus dimensionibus, vel maiorem multitudinem sub minoribus Lillud enim habet corpus rarum,ueli iefactum, hoc vero corpus densum,vel condensatum Tertium est, quod maiorem, vel minorem habeat extensionem localem corpus ipsum, sartes eius, maiorem quidem per raritatem, vel rarefactionem,& minorem per densitatem,vel condensationem. Sed in nullo horum trium consistit effestus sormalis primarius raritatis, sed duo priora quasi materialia sunt respect uprimari j,ac formalis essectus,t ideo ab eo connotantur, quato non potest in utroque intelligi, Tertius vero effectus secundarius est, sormalis quidem, vel certe in genere causae efficientis ab ea procedens secundum diuersos modos loquendi authorum nihil ad praesens institutum referentes: nam cum extra pinmarium estrictum sit, parum resert,vocare talem effectum tormalem,vel secundarium efficientis causae.Vltimum igitur,quod ratitas,& densitas praestant corpori,est,quod maiores dimensiones, aut maiorem molem,vel magnitudinem habeat, vel suscipiat,sine additione noua materiae, aut nouae quantitatis:& hoe
est primarius effectus eius,qui non debet sie intelligi,ut maiores ipse dimensiones, aut maior magnitudo sint effectus primarius, & formalis raritatis, vel den alis; m maior, aut minor magnitudo corporis,vel maior moles, seu maior dimensio, a quantitate prouenit,non tamen nudὸ accepta,sed affecta raritate,vel densitate:ergo non potest esse effectus formalis raritatis,aut densitatis,quae sum qualita es quaedam,sed effectus sol- malis primarius earum est, constituere corpus rarum formalia ter, hoc est,ita illud afficere,ut sic affectus maiorem magnitudinem, molem, maioresque dimensiones habeat, eadem eius
materia, Meadem eius quantitas.
Quatuor ergo modis possunt definiri raritas, Hensitas, si cundum hos quatuor effectus, ut sigillatim explicentur,ac testimoniis Aristot. m. Thom confirmentur. Primo possunt definiri hoe modo: Rarum est,quod habet partes dictantes a se inuicem densum veru, Cutin partes sibi ipsis propinaua fiunt, &ier. bas definitiones explicantur secundum primum effectum per
rationem intrinsecam eorum connotatum,quas tradit Arist. 1ii praedicamento qualitatis. Seeundo definiuntur sic. Rarum est,
quod parum habet mas rie sub magnis dimensionibm densum. quod multum babet materia sub paruis, ais definitionibu
335쪽
31 Lib. I De generatἰomis corrupi.
definiuntur per multitudinem partium etiam connotatam in ratione earum intrinseca quas definitiones tradidit D.Thom. 3 part quaestion. 7. artic. 2. ad 3 ex Aristot collecta. . lib. Physicor text. 8. . Is Tertio modo possunt definiri per maiorem , vel minorem extensionem localem, aut localem praesentiam, tamquam per effectum remotum, in hunc modum. Rarum est, quod su eadem materia, o quantitate , maiorem Misi extensionem localem , aut maiorem prasentiam in densum, quod minorem has definitiones non inuenio apud Aristor. vel D. Thom nam dum Aristot cap. de qualitate asserit, a rum, densum magis monstrare quamdam postionem partium, quam rationem qualitatis, non depositione partium in
ordine ad locum intelligit, sed de positione partium inter sese, i definitiones ab eo ibidem assignatae euidenter ostendunt. Ultimo definiri possimi hac ratione. Raritas est qualitas apta,
sis afficere corpim, ut ex im assectione maiorem magnitudinem, vel dimensiones habeat sub eadem materia, ct quantitate. Densitas vero qualitas aptasi ascere corpus, ut ex affectione e mainiorem habeat magnitudinem, vel dimensiones seu eadem materia is quantitate. Quas definitiones deductas ex Aristor.
. Phyctext. s .& S attulit D.Thom. I. P.q. 92.art. 3.ad I. his verbis comprehensasci me autem est rareperi sciticet, materiam eamdem accipere maiores dimensiones in censeri debent essentiales; quia assignantur per verum genus raritatis,quod est qualitas, per ordinem ad estectum formalem, atque primarium eius, ut si definiamus albedinem dicentes: Albedo est qualitas apta facere corpus album. Secundo notandum est, quod cum essentia quantitatis consistat in extensione partium, secundum molem, vel magnitu dinem, ita ut una sit extra aliam, euilibet debeatur distincta pars loci, perfici potest quantitas in subiecto accidentaliter secundum hanc extensionem, sicut qualitas perficitur accidenta in liter secundum intensionem,quamuis diuerso modo;quia qualitas perficitur per additionem partium gradualium pertinentium ad entitatem eius,uuantitas vero perficitur secundum extensionem sine additione nouae partis pertinentis ad entitatem eius; sed ex eo quod aincitur qualitatibus procedentibus ex t 4 temperamento subiecti, quae sunt raritas Ddensitas , quarum ratione accidentaliter crescit extenso, vel magnitudo eius .Et ratio huius disterentiae sumitur ex diuersa natura quantitatis,4 qualitatis iam cum essenes quantitatis consistat in cxtensione partium, apta est magis dilatari, vel contrahi, se cundum patres, quas iam h bet actu per aduentum alicuius
336쪽
extrinseci, ratione cuius maiorem extensionem acquirut, quod
non Labet qualitas;non enim perfici nata est,nisi per partes de nouo educendas de potentia subiecti, vi per se est manifestu Et ex his intelligitur sensus quorumdam verborum D.Tho. m. q. 32. arta ad I quibus asserit, quantitatem augeri in his,quae rarefiunt,per intensionem,absque noua additione,quod difficile visum est multis eius interpretibus, ex eo quod quantitas non suscipit magis & minus, id est, intensionem, remissionem, ut docet Aristoteles in praedicamento quantitatis: ergo non potest esse verum,quod augeatur per intensionem in rare factione. Sensus tamen D.Thom.non caret veritate, proprie tale,iuxta hanc nostram doctrinam; nam cum extensio quantitatis augeatur media raritate, quae est qualitas habens gradus intensionis in subiecto, vere, 'roprie dicitur augeri per intensionem , non propriam, sed raritatis eam asscientis,in augentis eius extensionem.
Ex hac doctrina manet explicatus effectus formalis prima is
xius raritatisvi densitatis,qui non est aliud, quam constituere corpus rarum, vel densum hoc est,siic eum afficere, ut ex tali esse formali maiorem, vel minorem habeat extensionem accidentalem partium inter sese, quae non est aliud, quam maior, vel minor magnitudo,aut molles , seu maior dimensio sub eadem materia 'uantitate.Deinde colligitur id,in quo decepti sunt authores secundae opinionis,nempe in eo, quod ultimum, atque remotum effectum raritatis posuerunt pro essentia eius, nempe maiorem extensionem localem , vel maiorem praese
tiam. Quod a priori potest probari esse salsum hoc argumento ex eadem doctrina deducto. Prius intelligitur quantitatem habere maiorem extensionem partium inter ese, maioremque magnitudinem, mollem, quam intelligatur habere maiorem extensionem in ordine ad locum, maioremq; praesentiam; nam haec ex illa oritur tamquam effectus ex causa .ergo prius intellis ituri; sed eo ipio, quod habet maiorem magnitudinem, sine aciditione nouae partis, intelligitur rarefacta, quia non potest intelligi habere maiorem magnitudinem in se seclusa additione partis,nisi per rarefactionem:ergo raritas non consistit vi maiori extensione locali, sed in alio priori. Tertio colligitur,quidnam sint rarefactio & condensitio, si
vel in quo consistat essentialis ratio earum. Est enim rarefactio motin alterationis perse tendens in raritatem; condensatio molin terationia per se tendens in desitatem caetera etaim quae per rarefactionem, condensationem fiunt , non pertinent ad essentiam earum sed vel maperialia sunt, rideo con-
337쪽
316 Lib. I. Pegem itione se corrupti
notantur per illas, ut dilatatio partium , disiunctio , vel eoniunctio maior earum , maior tiam multitudo partium eiusdem materiae,in quantitatis sub minori magnitudine , remotos quosdam effectus continent ex eadem quantitate his qualitatibus affecta prouenientes Vt maiorem cxtensionem loc lem, vcl maiorem praesentiam.
Ultimo colligitur,raritatem, densitatem posse esse in corpore non extento in ordine ad locum per potentiam Dei absolutam ; quia extensio maior in ordine ad locum est effectus quantitatis rarefactae,in distinctus ab ea ex natura rei ideo potest ab ea separari, vere separatur in corpore Christi in Eucharistia existenti, cum sua raritatevi densitate naturali,4 sine ulla extensione ad locum. Ad argumentum prima opinionis neganda est minor, quod partes corporis non possint fieri magi sin minus distantes inter sese,nisi per penetrationem,nam
per rarefactionem,& condensationem possunt,quia sic assciu tur ab his qualitatibus,ut maiores,vel minores dimensiones recipiant,maiorem,vel minorem magnitudinem, vel molem habeant,& sub ea maiorem,vel minorem multitudinem partium,&tandem maiorem, vel minorem extensionem in loco. Quae
omnia constant in aere&aqua, quibus si duo vasa aequalis mensurae eis repleantur, constat maiorem multitudinem par tium habere aquam magisque inter sese coniunctas, quam aer
Ad primum argumentum secundae opinionis negandum est
anteccdens, quod raritas & densitas non lint qualitates, etiam ex mente Aristot qui tam expresse eas connumerat inter secundas qualitates duobus illis locis citatis, sed quoniam multa operantur in subiecto , ideo de illis loquitur diuersis in locis secundum diuersa,ex quibus illud est magis ad sensim manifestum,quod partes corporis magis,vel minus disiunctas,vel co
iunctas emciant inter sese,quod est talem positionem incontinuo illis conserre,vel diuertam,& ratione huius effectus materialis non pertinentis ad earum cssentiam, nisi tamquam con- notatum , sicut pertinet subiectum ad rationem accidentis in
concrcto significati,ioquitur de illis in praedicamento qualitatis in aliis vero locis eas considerat sub propriis rationibus,&cstectibus formalibus,atque primariis; ideo inter qualitates sensibiles cas connumerat. Et in eodem sensu intelligi debet testimonium D Thom cum in aliis a nobis citatis de illis loquens sub propriis rationibus exprcssius doceat esse qualitates. Ad primu argumentu concessa maiori, quod non junt multiplic.nida entitates sine urgenti necessitate, negata ei minor, quod
338쪽
quod nulla urgeat necessitas ponendi qualitatem, quae sit raritas, vel densitas irarier maiorem extensionem localem corpo Tis,aut maiorem praesentiam quia non est intelligibile , quod corpus immutata prorsus quantitate habeat maIOIein extensionem localem: quare necessaria est qualitas aliqua praecedens, per quam sic asticiatur, ut maiores dimensiones acquuat, maioremque magnitudinem, a qua procedat maior extensivlocalis,& maior praesentia et haec autem qualitas non potest esse prima nec temperamentum primarum,quia istae remotum tan. tum fundamentum esse possunt maiorum dimensionum et cum per eas, vel earum temperametitum , nos ordinetur proxime corpus ad illas,& multo minus ad extensionem localem , sicut nec ordinantur proxime ad motum localem, per quem producitur localis praesentia.
Ad ultimum concedenda est etiam maior, quod per compressionem digito factam condensetur aer in utre inclusum sed minor negarula , quod per tam leuem actionem producatur qualitas:quia si leuis est actio, leue est etiam corpus aeris,&facile comprimitur,parua est etiam raritas,qine producitur, sicut solet in inhiecto nimis disposito,ur in stupa leuissima quaedam scintilla calorem mammam producere. Et quod tandem de impulsu obiicitur,quod non sit productivus alterius qualitatis, sed solius motus localis, difficultate caret quia impulsus non producit raritatem per se,sed per accidens, medio motu cali, , cuius est principium per se sicut etiam solat producere calorem per accidens, in quantum motus localis est causa per accidens caloris in corporibus calidis i
n corpus paruum, cui nihil materia, nec quamitatis
addituriosufer magnum sine rarefabione
per potentiam Dei absolutam. P Rima opinio concedit esse possibile. Ita Magister senten ici
tiarum in B. d. Is cap. s. Durand. ibidem. q. I. Argentina art. iHenric.quodlib.7.q. 9.Αllisiodor.lib. .summae' de veri 'tate humanae naturae, AEgid.quodlibα. q. I.pro 'ua reseruntur etiam nonnulli expositores sacrae Scriptura ut iisen oratione 3.de resurrectione,Hugo de sancto Victore lib. i.de sacramentis p.6.c.vit.Nicolaus de Lyra in cap. 1.Genes. Probat Durand.
yximo, qui corpus paruum, cui non additur materia, neque
339쪽
a. Lib. I De generatione e corrupi
quantitas, non posset fieri magnum sine rarcfactione, ideo esset, quia non postet tale corpus maiores dimensiones accipere, nisi per rarefactionem .sed hoc est falsum:ergo nulla reperituet implicatio contradictionis. Probatur minor,quia maiores, vel minores dimensiones acquirere corpus, prouenit a quantitate.& ad illam pertinet;sed rarefactio tendit ad qualitatem,quae est raritas:ergo sunt mutationes realiter diuersar,siciit quantitas,&qualitas realiter distinguumur . ideo poterunt separari per diuinam potentiam, corpus fieri ex paruo magnum per productionem maioru dimensionum, nulla existente rarefactione. Secundo, quia Deus poteit faceres, quidquid potest materia. recipere,siue per potentiam naturalem, vel obedientialem sed magnum ,in paruum sunt in potentia naturali materiae respeetu agentis naturalis, in potentia obedientiali respectu agentis supernaturalis: ergo potest Deus constituere materiam, vel corpus,cui nihil addatur sub quibuscumque masnis dimensionibus absque rarefactione.Probatur consequentia,quia magna: dimensiones non minus sunt in potentia eius obedientiali, quam quantitas aqua procedunt. Tertio,quia corpus,eui nihil additur, potest acquirere maiores dimensiones ex eo,quΘd partes eius separentur inter sese, ponantes in diuerso situ, & positione;sed Deus potest partes corporis sic separare sine rarefactione:ergo poterit tribuere tali corpari maiores dimensiones sine illa. Probatur minor, quia difficilius est,corpus existens in uno loco ponere in altero,non relicto priore, quam separare illud ab alio corpore, cui erat loco coniunctum, sed valde probabile est, non repugnare primum;ergo nec repugnabit secundum riuare poterit Deus partes corporis situri positione inter se coniunctas separare sine vlla rarefactior6:praesertim cum talis separatio non sit effectus raritatis,sed quantitatis:per separationem vero partium acquirit corpus rarefactum maiorem magnitudinem, maiores dimensiones,sitque ex paruo magnum;ergo poterit fieri magnum sine rarefactione per potentiam Dei absolutam. Secunda opinio,cnet,contradictionem implicare,quod paruum corpus, cui nihil materiar,vel quantitatis additur,fiat ma
Dionys in eadem dist. Sonzin. 8. Metaph. q. .quam sequuntur Conimb.licet ex parte videantur etiam sequi oppositam.Et haec videtur nobis probabilior,& tenenda.
Probatur testimonio expresse D. Aug. r. lib. de Genes ad
340쪽
Cap. V. Tram de rarefact. Quaest. III. ast
Iiteram cap. vlt ubi agens contra Tertullianum, qui putabat animam nostram crescere,& maiorem fieri, sed numquam posse diminui, ita ait: Quid autem assurdiu , quam putare ullum esse corpus, manente natura sua quantitate, qu)d ndiqua crescaι nisi
rarem, Nec loquitur hic Sanctus, ut aliquis putare posset,s cundum communem ordinem rerum,sed de impossibilitate talis estectus per quamlibet potentiam dii quia si sic non loqueretur,nihil probaret contra Tertullianum, qui dicere posset, per diuinam potentiam crescere animam,etiam si nihil ei addatur,
Probatur etiam rationem. Tho in posteriori loco citato, c3 quae talis cst Magnum, paruum non pertinent ad essentiam materiae, vel corporis secundum substantiam considerati, sed extra illam sunt; ita tamen, ut in potentia si ad utrumquerergo implicat contradictionem crescere,vel maius fieri,nisi mutatis dimensionibus de minoribus in maiores:mutatio vero circa disemensiones duobus tantum modis fieri potest, videlicet per additionem quantitatis ad quantitatem,aut quia eadem materia, vel corpus sub eadem prorsus quantitate manens suscipit --.iores dimensiones;additio vero quantitatis nulla fit, ut supponimus ergo solum potest fieri mutatio circa dimensiones, ita ut maiores suscipiat idem corpus sine ulla additione, hoc autem est impossibile sine rarefactione:ergo repugnat tale corpus fieri maius sine illa. Probatur minoriquia proprius, atque for malis et Tectus raritatis est, rarum corpus emcere, sicut albedinis,et icere illud album 1 sed rarum corpus definitur ab Aristotele,Ωuod maiores dimensiones suscipiatsub eademateria ct quantilaatran, lib.Phyctext.84.ergo repugnat maiores dimesiones suscipere nisi per ueractione,& ex cosequeti maius fieri sine illa. Pro solutione argumentorum notandum est,quod tota dimi cultas huius quaestionis consistit in hoc an per solam raritatem,vel densitatem, aut per solam rarefactionem, aut conden sitionem fieri possit, ut partes corporis sine discontinuatione magis separentur inter sese, ut idem corpus sub eisdem dimensionibus maiorem habeat,vel minorem multitudinem partium, vel etiam possit fieri sine his qualitatibus:na si solum per has qualitates fieri possit,contradictione implicabit,quod corpus paruum,cui nihil additur, vel detrahitur, fiat magnum, vel magnum paruum,nisi per rarefactionem, vel condensationem Probatur euidenter consequentia,quia corpus paruum, cui Hi hil additur,no potest habere maiores dimentiones,vel minores, nec esse occupatiuum maioris,vel minoris loci,nisi partes eius magis inter se separentur, vel coniungantur,in sub eisdem