R.P. Antonii Ruuio Rodensis, ... Commentarii in libros Aristotelis Stagyritae de ortu, & interitu rerum naturalium; seu de generatione, & corruptione earum ... _ Nunc primum in Gallia editi. Cum duplici indice, ..

441쪽

ης - Tiν. I. Degeneratione ct corrupi. ad speculum, quo necesse est fortiores etiam usque ad eadem

lacernam reuertantur, lumen eius intendant,mita usque ad summum gradum.

Ad argumentum oppositae sententiae concedenda est maior, quod propter primam causam non possit intendi lumen agentis principalis per reflexionem,nempe, quia luminosum minus non potest maius intendere in cum ex hoc insertur, non posse parte medij minus illuminata intendere per reflexionem partem sibi proximam magis illuminatam et distinguendum est: nam per se ipsam non potest,hoc est, in quantum minus Liba minata,sed in quantum maius lumen per reflexionem forte a ciseipio, quia proximior est corpori , in quo fit reflexio , vel in quantum per modum unius agentis unitur luminoso principali magis intenso.ta hoc tamen non sequitur posse idem lis minosum principale intendere etiam per reflexionem:euius ratio est manifesta,quia cum totu lumen producrum in corpore opaco,atque etiam in medio tam per directa illuminationem, quam per reflexam, procedat aluminoso principali tamquam a causa univoea,& ideo non habeat maiore intensionem illud. qua haec,repugnat ab eo,vel ab aliqua eius iarie,etia per reflexione inaedi, quia nihil potest agere vltra suam perfectionem. Tertia denique sententia quorumdam recentiorum asserit produci quidem lumen in solo medio per reflexionem,non tamen intendi;sed esse aliud numero distinetum ab eo,quod producitur per directam illuminatione.Haec tamen sententia clarius probatur talia,quia duo accidentia extensa, jure abso- Iata eiu dem speciei in eadem parte subiecti recepta necellario continuantur,& fiunt idem numero per continuatione,ut patet in calore producto in aqua adiuersis agentibus, immo, diuerso tepore:sed duo illa lumina producta per directa illuminationem,atque reflexa sunt extensa accidentia, recipiunt in eade parte medij .ergo fiunt ide numero per cotinuationem

e quanam causa procedat maior intensio luminis producta in medio per reflexionem'

Vpposito, quod qualitas intendatur in medio per reflexionem in corpore resistente factam;quaerimus aquanam cauissa procedit per se talis intens ZEt ut disputationis exemplum in eadem illuminatione constituamus,triplex potest excogitari causa, nempe lumen ipsum in medio productum per directam illuminationem,quod se ipsum intenderet per reflexione aeto pore paco,aut lummotum, a quo mediu illuminatur directe; lumen producitur in corpore opaco:vel tande lumen hoc in

442쪽

. IX Traestae actione, ct react sius IV. 3 et

corpore opaco,in quo fit refcxio productu. Et de primo coueniunt omnes,quod non sit caula tuae intensionis per refexionet factae, auia de numelo agens non potet se intendere:.cum tale intensione non contineat formaliter,neque eminenter, ut probauimus aergo repugnat lume in medio productu esse causa suae intcsionis. uastio ergo de duobus alijs proceditnaepe deprimcipali lumino io,vel de corpore opaco per lumen in se receptu. Et piim opinio asterit causam intensionis in medio factae per reflexionem non elle luminolum principalem, sed corpus opacti ab eo illuminatum.Ita senta uni ex recentioribus plures. Quod ut probent,praefui ponunt, intensius lumen produci in aliqua ait parte corpora opaci, ut in aliqua parte speculi,qua pioducaturii partibus mcdij. Cuius causam esse putant,quia licet desitas,& tersitas speculi potius illuminationi resistat,atq; impediant,uc ulterius piogrediatur: ex alia vero parte disponunt idem subiectiim ad maiorem intensionem luminis recipiendam in ea parte, in qua illuminatur. Neque obstat uniueris fale illud principium ab omnibus receptum, quod agens naturale sortius agit in propinquum,quam in remotum.Ex quo ubderetur sequ maiorem intentionem luminis produci a lumi

nos in partibus medi sibi propinquioriλs,quam in corpore

Opaco rc motiori . Nam principium hoc intelligi debet sit sit uniuersaliter,cru si proximnm, remotum sint aeque disposita ad recipiendum citectum ab agente:si vero remotum melius dispositum sit,perfectiorem ei rectu recipiet, quia per meliorem dispositionem recompensatur maior distantia. Vnde cum melius sit disposita aliqua pars speculi ratione densitatis, xtersitatis intentiorem ei rectum recipere poterit, etiam si remotior sit.Sed hoc fundamentum ita explicatu probant exemplo Lunae a Sole illuminatae cuius aliqua pars magis illuminat haec inferiora,quam reliquum corpus eius : ex eo,quod maius lumen recipit a Soleaeuius non pote it reddi alia causa,nisi quia aluum Lunae ratione sua densitatis,4 tersitatis melius disponitur,ut secundum aliquam sui partem intensius illuminetur a Sole Ita ergo in caeteris reflexionibus minorum corporum co- tingere debet,ut corpus opacum,nempe speculum ratione suae

densitatis,4 tersitatis melius dispositum siti ad suscipiendum lumen in aliqua sui parte,per quam intensiorem potest producere lumen in partibus medij, ad quas reflectuntur radi eius: alioqui concedendum esset lumen productum in his inferioribus a Luna,non ab ea ,sed a Sole produci. Hoc supposito,probat quod maior intcsio luminis in medion procedat a principali lumine, ut a Sole, vel lucerya:primo, quia

. . ..

443쪽

432 Lib. I. Degeneratione se corrupi. quia effectus luminosi principalis a quo dirine illuunmatur

medram,impeditur a corpore opaco, ne ulterius transeat: sed per tale impedimentum sibi superueniens , non augetur virtus

eiusde luminosi;& ideo nec redditur fortius ad agendum: ὁ non potest intensiorem effectum producere in partibus mech, per reflexionem, qua produxit in eisdem per directam illum ia tionem Probatur consequentia, quia idem in quatum deni, hoc est per virtutem eiusdem intensionis agens,in circa passum eodem modo dispositum semper facit eumdem effectum, 333&non maiorem Seeundo quia, si luminosum intensionis ut

quatuor solui est producere in reliquis partibus suae spherae lumen ut duo exempli gratia vergo ex tali productione repugnat,quod in partibus eiusdem spherae propinquioribus corpori opaco,&a se remotioribus, sequatur maior intensio lumini S.Probatur consequentia,quia agens naturale sortius agit in

Propinquum,quam in remotum aequaliter dispositum;sed pax- res medij propinquiores corpor opaco, in quibus lumen intenditur per reflexionem , remotiores sunt respectu eiusdem luminosi &eodem modo dii positae , ac reliqua partes eiusdem medij:ergo repugnat fortius circa eas agere, quam circa propinquiores:& ex on equenti repugnabit, quod intensius tu, men in eis productum per reflexionem procedat ab eodem luminos, & necessarium est procedere ab intensiori lumine recepto in corpore opaco, cui sunt propinquiores. Probatur haecili ima consequetia,quia non est excogitabile aliud agensa quo possit procedere. x3 No tra sententia omnino est opposita, & explicatur duabus conclusionibus. Prima est,intensio luminis producta in medio per reflexionem , non producitur a corpore opaco per lumen in se receptum,sed a principali luminolo, a quo corpus ipsum opacum illuminatur. Probatur testimonio Aristotelis'. lib. mystext. 32.ubi docet reflexionem localem corporis non fieria corpore impediente , vel obsistente , sed a proijciente idem eorpus,quod reflectitur , his verbii: Sicut reflexasthera non pariete mota, eda projeiente. Quae verba praeter quam, quod expressa sunt , ita intelliguntur ab omnibus interpretibus tam antiquis,quam nouis:praesertim a D. Thoma, Soto, Toleto,&Conimb. in commentariis eorum. Ex hoc igitur sic arguo:

Pila ideo reflectitur in pariete impediente, quia impulsus ei impressus a proijciente eam ulterius deduxisset, nisi paries

extensionem sui motus impediret Deo vero impedierit non priuatur impulsus suo efffectu ulterius dilatandi motum, sed quasi perlutatur ulterior motus directus in reflexum eiusdem

intensio

444쪽

intensionis Lita ut si per decem passus extensurus erat ulteriorem motum directum, per totidem extendat reflexum:& ab eadem causa a qua extenderetur directus, fit reflexus;ut docet expresse Aristoteles,& cum eo omnes interpretes,nempe proij-

ciente, quod est principale agens, mon a pariete, qui est eorpus obsistens, in quo fit reflexio sed eodem modo fit reflexio luminis, vel alterius qualitatisci ergo motus reflexus illuminationis ab eodem luminoso principali fit, io a corpore opaco ab eo illuminato, in quo fit reflexio in consequenter intenso luminis per eum producta tamquam proprius terminus. Probatur minor, quia virtus luminosi principalis extenderet illuminationem directam per decem passus, nisi obstaret corpus opacu ergo illo obstante,& facta in eo reflexione non priuatur luminosum suo effectu,hoc est extensione illa sui motus, sed quasi commitatur directa in reflexam Vnde sequitu

eodcm modo procedere alterationem reflexam a principaIta minoso, quo proeederet directa quantum ad ulteriorem exterissionem,nisi impediretur a corpore opaco; sed ab eodem agente procedunt motus, terminus per se ei remo ab eodem ulmi noso principali procedit terminus per se eiusdem alterationis reflexae sed terminus illuminationis reflexae est lumen prod Etum in medio cadens supra lumen productum per illuminationem directam in eisdem partibus, per quas reflectunturi dij ergo intendi tu lumen medij ab eodem agente in eisdem partibus, non a corpore opaco impediente. Probatur consequentia,quia intensio qualitatis non est aliud, quam noua productio eius circa eamdem partem subiecti. Et si dicatur non I Ibene probari ex motu locali reflexo intensionem luminis in medio ab eodem luminoso factam nam per motum localem reflexum nullum effectum in medio productum per motum directum intendit, aut perficit mobile, sed eamdem praesentiam producit, quam produceret , vel produxit per motum di rectuma ergo non bene probatur ex locali reflexione intensio

luminis fassa in medio ab eodem agente, quo fit directa. Respondeo probari quidem efficaciter,quia ex eo non perficitur in

medio per motum reflexum effectus per dire tum , quia non manet, nec manere potest, sed transit sicut motus: si vero permaneret, absque dubio perficeretur quadam ratione extensiua, non vero intensiua, quia praesentia localis non est capax intensionis , perficeretur vero, quia duplicaretur in eodem corpore, cin ordine ad idem spatium Effectus autem illuminati nis directa permanet in medio , propterea necessarium est, ut

cadat supra illum effectus productus per illuminationem dire-

445쪽

43 Lib. I. e generatismo corrupi.

Etam in eisdem partibus medij, in quibus cadunt radii reflexi.

Sed unus gradus luminis cadens supra alium in eadem parte subiecti facit intensionem: ergo intenditur lumen in his partibus med i ab eodem agente. Pnobatur etiam ratione eadem conclusio 'rimo, quia tota ratio propter quam opposita sententia asserit reflexionem fieria corpore opaco tamquam Leausa per se est,quia ratione de fisi talis,& tersitatis magis est dispositum, ut saltem secundum aliquam partem intentius lumen recipiat, quam medium et, quod non est ita densum.Sed hoc fundamentum est taliam:ergo opinio pia in eo fundata crit falsa. Probatur minor, quia opacitas eorporis impedit potius receptionem luminis, quam iuuet ad eam recipiendam .sed tersitas,ac densitas corporis pertinent ad opacitatem:ergo potius impediunt,quam ruent,vel disponant 336 ad terermonem intensioris luminis; falsum est ergo quod eorpus iopaeum propter maiorem densitatem, & tersitatem sit magi dispositum, ut in aliqua eius parte intensius lumen recipiatur, quam in pariibus medii Maior videtur mihi euidens,qitiaeuidens est corpus' opaeum ratione opacitatis impedire transitum minis:ergo repugnat opacitatem facere illud rapax maioris luminis. Probatur consequentia,quia si magis eapax esset, impedite no posset Praeterea Saphane itas eo oris est propria, alnue germana dispositio ad recipiendu lumenaed opacitas odi or, tur diaphamitati,aut transparentiae:ergo repugnat essicere corpus eapax maioris luminis. Et eade ratione probatur minor de clensitate,ae tersitate quia quo corpus magis densum,& te

sumam minus est diaphanu,ut per se est manifestui:ergo minus eth dispositum ad recipiendam hicem Mideo non potest intentiorem reciperessi sit aeque vel minus approximatum lilminolo.

His addo,densitatem in nullo corporeaesse dispositionem ad

recipiendum maiorem intensionem alicuius qualitatis, ut euidenti inductione orobari potest, licet sit dispositio ad magis

retinendam intensionem receptam,& ad fortius agendum cum eadem, vel maiori intensioneo secundo probatur ex reflexione aliorum accidentium intemtionalium, nam sicut lux est qualitas intentionalis, ita species visibiles sunt accidentia intentionalia,& sicut reflectitur lux in speculo, ita reflectuntur species se lupecies reflexa in speculo causatur ab eodem obiecto visibili, a quo causatur directa, non a speculo:ergo reflexio lucis,& intensio per eam producta, nona speculo,sed a luminoso causatur.Minorem admittunt aduersari j,& probabitur emcaciter x lib. de animai de visu,quia species est aliqualis similitudo obieeti visibilisin ideo ab eo debet pro

446쪽

bet procederes; sed quod videtur per reflexionem specierum in speculo factam non est species,vel similitudo obiecti,sed obiectum ipsum,ut ibidem probatur Ecaciter,ergo ab eo procedit species reflexa,& non a speculo,& cosequenter aluminoso procedit reflexio luminis,& intcsio eius producta in medio, & nona speculo illuminato Fundamentum vero opposita sententiae negandum est,quia iam probauimus ratione tersitatis,& densitatis non posse corpus opacum elae maioris lucis eapax,sed minus & minorem recipere,quam partes medij, & ideo non posse ab eo procedere intensius lumen in medio. Quod autem dici 13gtur de illuminatione Lunae, simile quidem est,& ideo concedimus maximam partem haminis nocturno tempore producti per similem reflexionem in eodcm astro Lunae iactam, produci, a Sole quidem tamquam a principali, proxima causa:iuuare tamen lume in eadem Luna receptum, quae sic a sole illuminata,

dicimus supposita opinione,quae asserit totum lumen,quod sa-bet Luna, recipere a Soles; nam alij de ea,ac de quibusdam aliis astris existimant aliquam eius partem a se habere:de quo statim agemus in libris de coelo, mundo: ubiis modum huius reflexae illuminationis Solis,& Lunae copiosius explicabimus. Eiusmodi autem reflexio lucis in Luna facta a Sole non percipitur sensu,sicut percipiuntur aliae longe minores in his inserioribus factae, propter maximam distantiam inter Lunam, & Solem, &corpora ingentis molis inter utrumq; astru media; nam reflexici ista fit eo tempore,quo Sol est in uno emispherio,& Luna in abiero;& cum primis mediat inter utrumq; magna pars profunditatis quarti coeli;deinde profunditas tertij,secudi,&primi,&44-dem phari a integra quatuor elementoru.De reliquis vero minoribus reflexionibus in his corporibus inferioribus factae secundu ptoportione dicendu est,fieri quidem aprine ipali luminoso per maiore intensione luminis in partibus medij productam,sed iuuare etiam lume productum in corpore opaco licet non sit magis intensum,quam in medio,quia se coniungit eum principali luminoso,& per modum unius agentis operantur. Ad primum argumentum eiusdem sententiae concessa maiori, quod luminosum impediatur a corpore opaco , ne ulterius extendat suam actionem , atque etiam minori, quod per hoe impedimentum non reddatur fortius ad agendum, neganda est

consequentia,quia ad producendum maiorem intensionem per Ic flexionem, non eli necestarium , quod augeatur virtus eius;

nam si sufficiens erat ad extendendam illuminationem

447쪽

3s Lib. I. Degenerationeis corrupi.

Iam ad ulteriores partes medi j,erit quoque fifficiens ad eamdem extensionem commutatam in reflexam efficiendam , sicut de impulsu probauimus in reflexione locali Praeterea, licet per impedimentum torporis opaci non intendatur virtus luminosi,sed quia ratione reflexionis agit per diuersam lineam, operatur quasi duplex agens in ideo in ea parte medii ad quam pertingit reflexio quasi duplicatum estectum producit, eam illuminando quasi duabus viis, hoe est per duas, ac diuersas lineas

restam, reflexam Nnon ergo mitum est , si quasi pro duobus agentibus operetur. Non fit enim intensio luminis in omnibus partibus medij, sed in certa,ac determinata,videlicet in angulo reflexionis,sicut reflexio fit ex parte peculi in angulo incidentiae. Quod vero dicimus quasi pro agenti duplicato operari Iuminosum in illuminatione recta, & reflexa, Mideo quasi duplicatum producere effectum in ea parte,secundum proporitonem suae virtutis, aut intensionis, intelligi debet, ita ut totus effectus non solum non superet intensionem eius, sed neque aequare eam possit, ut ex supra dictis est manifestum. Et si dieatur, luminosum agit per illuminationem directam naturaliter: ergo agit circa medium in quantum potest. Quare repugnat maius lumen producere in medio per reflexionem. Reia pondeo agere quidem per illuminationem directam in quantum potest,sed non omni modo, quo potest in ideo licet pro- dueat totum lumen, quod potest producere tali modo agendo, non tamen totum,quod potest,hocin alio modo,nempe actione teflexainam sicut posset nouum lumen producere in ulterioribus partibus medij, potest in anterioribus per reflexionem, quod est lumen earum intendere,vt probauimus. Et ex hac doctrina explicari debet commune illud axioma, nempe: Idem inquantum idem semper βωit idem. Ut enim semper sit verum Iedebet intelligi ut idem in quantum idem eodem modo agens semper faciat idem, secus vero est,si varietur modus agenai,ve contingit in hac parte. Ad lucundum neganda est consequentia, quod per reflexionem non possit produci intensior enectus ab eodem agente in partibus propinquioribus eorpor opaco,quam productus sit in aliis ab eo remotioribus per solam directam illuminationem. Et cum dicitur agens naturale foratus agere in partes suae spherrae sibi proximiores,quam in remotiores,si sint aeque dispositae, distinguendum eae nam agens per eamdem lineam verum est, non tamen ,si per diuersas operetur, ut in reflexione contingi trsic enim a rit quasi duplicatum agens, cum agat per diuersas lineas, rectam grestexam 4 ideo quasi duplicatum producte enectum:

448쪽

effectum iam in parte illa medij, ad quam pet tingit reflexio producit aliquid illius luminis, quod produceret in ulteriores partes medij intra propriam sphaeram clausis, si non impediretur per interpositionem corporis opaci Suppletur ergo per

ἔ ctionem reflexam additam directae illuminationi desectus approximationi summo superatur,ut per se est manifestum.

a n omne agens dum agit, repatiatur a suo contrario circa quod agiti VT intelligaturo uaestio,&ad difficultatem eius breui per i tueniamus, conditiones quasdam enumerare,in explicare oportet omnino nece flatias, ut agens dum agit,repatiatur a suo contrario, in quod agit;quas uno, aut altero verbo tetigit Aristoteles cap. . huius primi libria textu 3. Primam ergo conditionem necessariam esse ait, ut agens,in pallium materialia sint nam si Mens sit spirituale, non poterit repati ab eo, in quod agit: passum etiam sit spirituale, non poterit circa ipsum operari agensis ratio utriusque est eadem,quia tes spiritualis altioris ordinis est,& ideo agere quidem circa remm terialem potest propter eminentiorem virtutem, quam habet; sed in ipsam nec potest agere res materialis inserioris ordinis, xvirtutis mec ideo ab ea repati potest, quia a quo aliquid re- patitur, illud idem in ipsummet agit Nec satis est utrumque essi materiale; sed secunda conditro requiritur ait Aristoteles ut habeant eamdem materiam, non numero, sed specie. Vnde lieet corpora coelestia agant in haec sublunaria,non repatiuntur ab eis, quia licet communicent in materia, non eiusdem speciei, sed diuersae. Et ratio huius conditionis est, quia actio, reactio ordinantur ad generationem,in corruptionem eius, in quo recipiuntur sed corpora coelestia ex eo, quod habeant materiam specie diuersam ab his sublunaribus , sunt incorruptibilia: ergo non possunt re pati ab eis. Sed nec sufficit habere materiam eiusdem rationis;quia medicus communicat in materia cum infirmo, in quem agit eum sanando, tamen non repatitur ab eo inquit Aristotcles,quia non est agens ultimum, seu immediatum, sed primum repatitur vero medicamentum ab/o applicatum,quia est ultimum, atque immediatum agens. Ideo tertia conditio est necessaria, quod agens sit ultimum, seu proximnm. Nec tamen id sufficit, sed requiritur quarta, quod

449쪽

38 Lib. De generatione es corruff.

agens contineatur intra seneram activitatis pasti,quia contingere potest,ut agens ut maioris longe virtutis,quam passum,&ideo ad maiorem distantiam possit extendere suam actionem, ouod est maiorem habere sphaeram activitatis,quam passum,ec

tunc fieri posset quod passum esset intra sphaeram agentisci hoc

vero extra sphaeram passi ut consideranti patet,in actio quidem tunc dabitur, sed non reactio, quia sicut repugnat aliquid agere in aliud, nisi intra sphaeram activitatis eius situ on minus repugnat in illud reagere,quia reactio vera actio est. Quinta, Multima conditio est, quod actant actione vera propria hoc est corruptiua,quae versatur solum interpropita contraria: nam hoc modo sumitur ab Aristotele actio in hoc opere, ut vidimus superius. Si enim sol ragant actione perfectiva, nulla sequitur repassio, ut constat in ilium inatione: non enim repatitur luminosum a corpore diaphano, in quod agit nec obiectum a potentia sensitiva. Itaque ut omnes conditiones hoc verbo

comprehendamus,ut ages possit repati a pasta, circa quod agit,

materiale debet esse; habens materiam eiusdem speciei ultim in& intra sphaeram eiusdem passi contentum: agentemque

circa passiim actione corruptiua.Et de tali agete procedit quaestio,an dum sic agit, semper,i necessario repatiatur ab eodem passo, circa quod agit. I 43 Circa quam quaestionem plures sunt opiniones, quas prolixe reseri,& reiicit Toletus 3. lib. degcner. q. s.ex quibus tres tantum nos rcferemus, quae difficultatem eius attingunt, nam reliquae nullius momenti sunt. Prima opinio negat omnino reactionum, hoc est actionem passi in agens, quo patitur. Ita Maior in I .distin .i .&cum eo alij ex nominalibus. Probatur primo, quia a proportione minoris inaequalitatis, non potest

dari aliqua actio; sed non potest passum reagerc, nisi a proportione minoris ergo impossibilis est reactio. Probatur minor, quia proportio minoris inaequalitatis est quando virtus agentis est minor resistentia passi, ut superius probauimus; sed virtus passi si vete patiatur ab aliquo ) debet esse minor resistentia eiusdem agentis, quo patitur ergo non potest in illud

agere , vel reagere. Probatur ia nor, quia resistentia activa agentis prouenit a tota latitudine formae eius, quam eonstat este maioris virtutis, quam forma passi. resistentia formalis eiusdem agentis prouenit ab eadem sorma incompossibilicum forma palli etiam secundum totam eius latitudinem,r quia secundum eam est ei contraria. repugnans Exemplum possiimus afferre in aqua , quae si patitur ab igne neccsie in maiorem esse virtutem activam ignis, quam resistentiam eius,

450쪽

sed etiam est maior resistentia ignis,quam activitas aquae, nam per eumdem calorem ut octo,quo agit, resistit resistentia acti-

, cum haec sit eadem realiter cum virtute activa, aut cum

actione. Resistentia etiam formalis , quae est incompostibilitas, aut repugnantia unius formae cum ali maior est in igne, cum sit per eumdem calorem cocto contrarium frigiditati eiusdem aquae,in ei repugnans secundum totam tuam latitudinem. Et hoc argumentum magis ad sensum videtur conuincere, quando agens maximae virtutis est,passum vero uleo exiguam habet, ut absurdum videatur dicere, quod in idem maximum agens possit reagere. Secundo probatur , quia dum unum contrarium agit in aliud, ut ignis in aquam, constat sua activitate superare illam ,sed necesse est etiam sua resistentia silerare activitatem eius: ergo necesse erit magis etiam resistere palso, quam passe sum in eum agat iniare impossibilis crit reactio iam quotiescumque magis resistit pastum, quam agens agat, repugnat actionem sequi,ut superius ostendimus. Probatur minor,quia dum ignis agit in aquam per calorem, non solum resistit reactioni eius per eumdem calorem, sed etiam per propriam substantiam naturaliter agentem ad conseruationem. Quia sicut naturaliter ab ea dimanat tamquam a principio activo, ita naturaliter conseruatur media activit ite eiusdem substantiae sed

aqua non reuit, nisi per solam Pigiditatem Dei go maior erit ressistentia ignis, quam activitas eius. Consequentia videtur necessaria, quia habet eamdem causam, quam habet activitas, nempe calorem sicut activitas aquae habet frigiditatem , praeterea propriam substantiam ignis conseruantem eumdem calorem. Sed probatur minor ex his , quae diximus a. lib. Phys agentes de causa efficientes videlicet substantiam non agere in aliud, nisi per sua accidentia , per quae solum attingit passum Pergo aqua non agit per se immediate, sed solum perfrigiditatem. Secunda opinio non omnino negat reactionem, sed solum

secundum eamdem contrarietatem , eam admittens secundum aliam ita ut agens per unam qualitatem non patiatur a

passo per qualitatem illi contrariam,sed bene per aliam diuersam; ut dum ignis agit in aquam per calorem, non reagat aqua

in ignem per trigiditatem , sed per humiditatem debilitando

siccitatem eius. Ita Nimphus I lib. degenerat. Comm. i' . quaest. 3. referens pro se Averroem , Alexand 8c alios. Proba tur primo, quia si admittatur reactio secundum eamdem contrarietatem , sequitur impossibile prorsus esse , quod nurn