Godofredi Hermanni opuscula

발행: 1834년

분량: 382페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

. . .

FABULA TOGATA ROΜΑNORVΜ,

Io. Benr. Neukir litus in dissertatione, quam praemisit fragmentis saluilarum togatarum, quum de diversis generibus poesis scenicae apud Ilumunus exponeret, ubi ad mimicam poesin venit, quoniam ulli scriptores minio Graeca argumenta, planipediae Romanu tribuunt, sic statuit, ni inimi numen Iutiore signiscatu utrumque genus complecti, angnstiore significatione autem eo quem diximus modo a planipedia dili erre, sed dignitate parem mimo esse planipediani putaret. Hoc postremum in antiquiora sortasse cadat temporar postea vero planipes contemptior erat. Nuni Ausonius Symposiae. VII. 8. de quo loco multum disputatum est a viris doctis, quum extenuans artem Sualuse nec do mimo planipedem nec de comoeria hia Sirionem vocat, non indiget coniectura, quae prolata est p. 7. nec de mimo planipedem nec de comoedia histrionem, ita ut planspes de mimo sit mimus pl-

262쪽

DE FABULA TOGATA

n pes, histrio de comoedia autem comoedus. Sane quidem primo adspectu dicero delinisse videtur Ausonius, nec mimum se esse neqlle histrionem, i. e. artis scenicae plane imperitum: sed considerata totius illius loci ratione facile apparet hoc eum dicere: et ne de mimo quMem lan es, aut de comoe isti histrio sum: i. e. inter mimos non planipedis, inter comoedos non histrionis loco numeror. Nam histrio vilior appellatio fuit. Hinc Ci- cero pro Roscio comoedo c. I 0. ex pessimo histrione bonum comoedum fieri posse dixit, et c. II. guine in serissimis quidem erat histrλnibus, ad primos perrenis comoe R. Non magis concedendum videtur, quod p. I 3. dicit Nesilachius, ex Attae versu in Aedilicia, daturin estis aurum' exsultat planipes, apparere, planipedes antiquiori tempore etiam in sabulis togatis prodiisse. Nam hic versus, in quo nescio an scribendum sit daturi si estis aurum, alio spectare potuit: et, si est ad planipedem in togata reserendus, haeo planipedis introductio non ad ipsam sabulam togatam pertinebat, sed ludicrum erat inter actus insertum. In omni hac disputatione, quae est de sabulis see eis Romanorum, meminisse oportet, non mestum fidei haberi posse testimoniis grammati rum. Nam partim ex Graecis grammaticis hauserunt ea quae asserent, Graeca- quo miscuerunt Romanis, partim prorsus non iusto ordine nec recte discernentes quae tradita inveniebant consu-derunt. Quare non tam ea, quae dixerunt, sequenda sunt, quam quae pro rei natura dicere debuerunt. Ad haec accedit, ut saepe vel corrupti, vel interpolati, vel, ut Festus, inale suppleti sint. Atque apud Festum id saltum est stati in eo loco, qui est p. I . ullatus, in omchestra : forchestra, sectis in scena, quo ante qui nunc pia nipedes appellanturi non admistebantur histriones, nisi tantum inteJrta dum fabulae emisticarentur, quae stae ipsisJ explicari non pol ro ut . Aperto turbat hic AAtriones vocabulum, tota-

263쪽

DE FABULA TOGATA que ista explicatione.nillil explicatur. 9uare sic potius integrandus esse ilic lucus videtur: torchestra, locus iatheatro, in quo antea, qui nunc plusnipedes, agebant. J non admittebantur fautem nisi tantum inteJrm, dum fabulae eae piscarenturita actus, in quos aliseiri explicari non poterabuJ. Eo dueit Diomedes p. 487. qui appellationem planipedis explicans scribit:

sire quod olim non in Suggestu scenae, sed ta plano Orchestrae posuis Lustrumentia mλ δε actuabant. Cum his comparanda sunt, quae idem uberius dicit Ii. 489. primis autem temporibus, Ni asser Tranquillus, omnis, quae G scena rersantur, sucomoedia agebantur: nam pantomimus et pyt/aules et choraules λ comoedi a mebant. Vuod porrodidit Nenkirchius. ultimis sere temporibus Sullae plani-

pedes se a comoedia segregasse, ac sepuratim suas subulas agere coepisse, certe ex Diomedis quod in hunc rem assertur testimonio p. 489. per errorem Scriptum est

498 non elucet, in quo nec mentio Sullae facta est ulla, neque omnino tempus indictitur illius segregationis. I'. I 5. disserit Neukirchius de Iminibunis hilarotragoedia, cui generi adnumerat Plauti Amphitruonem, recte observans nomen tragicocomoediae ab ipso esse Plauto inventum.'Forma ista nominis prava est: Graecis τραγοκωM uJ α, Latinis tragicomoedia dicitur. Quod Io. Laurentius L)dus narrat, Rhinthonem primum

comoedias hexametris scripsisse, eoque ausam dedisse Lucilio satiras versu Iieroico scribendi, intactum reliquit MuLirchius: sed reiicere eum hoc t timonium apparet ex p. 54. nec sane quidquam ei veri inesse videtur, quando neque alius ullus huius rei auctor notus est, nec fragmenta quorum notitiam habemus alio quam iambico scripta metro sunt. Illud tamen non incredibilo est, aliquando etiam heroicis versibus usum esse Rhintho-ndm, quum quidem epicos poetas perstringeret. Videtur enim poetas potissimum traduxisse.

tis argumentis, quibus, euiarchius p. I 8. Seqq. Romanis etiam Satyros vindicare studuit, nou Invitum

264쪽

2M DE FABULA TOGATAtabnimns. Quod Athenaeus M. p. 26I. c. de Sulla

νικα dicat, si non est, ut Casaubono do satyrica poesi II. 4. videbatur, ad Atellanas reserendum, de comoediis intelligi potest, quibus ille certos homines facete deris fit. Quamquam pro moribus Sullae, quales eos muta chns in vita eius c. 2. descripsit, non incredibile est, eum etiam Oseos iocos Atellanarum attigisse. Versus autem isse apud Marinae Victorinum p. 2591.

agite, fugite, quatite, Satyri,

quem Casaubonus quoque pro docnmento Latinorum habebat sat rorum, ab ipso grammatico, pariter ut aliquot alii versus, factus videtur. Porro quod Vitruvius tria

genera fleenarum memorat, tragicam, comicam, satyricam, non putamus, ut Neukirchio placet, propterea satyros testari, quod quae praecedunt quaeque sequuntur ad Romanum theatrum pertinent. Exstat locus ille libro V. c. 7. agitque potius universe de theatror in

qua re Vitruvius non solum, ut consuerunt seriptores

Romanorum, ex Graecis sontibus hausit, sed debuit etiam

Graecos ut regno Romanorum comprehensos respicere.

Denique Horatius in epistola ad I isones v. 225. videtur quidem praecepta satyros scribendi dare, sed possunt illa non minus sic dicta esse, ut doceatur, quomodo iudicandi sint scripti a Graecis satyri. Verene conati sint Romani hoc genus sabulae tractare, nisi aliis argumentis demonstretur, dubium manet. De sabulis priuetextatis assentitur Neukirebins me-bulirio in Historia Romana vol. I. p. 543. 578. ed. tertiae eas non proprie tragoedias fuisse, quod non sabulosa, sed historica argumenta, atque adeo res tum viventium hominum traetaxerint: sed latetur tamen p. 3I. si tragoediae notionem, ut hodie solitum est, constituimus, nihil ista obstare, quin tragoediis adnumerentur. In eo

265쪽

textatas non potuisse unitatem quam voeant argumenti Servare contendit.

P. 36. seqq. ostendere finduit Νeukirchins, Melissum, libertum Maecenatis, de quo Snetonius scripsit: feeis et novum genus togatarum, inscr psitque trabeatas, id genus invenisse, ut quemadmodum senatorum essent praetextatue, plebeiorumque tabernariae, sic etiam equites suas sabulas, traheatas istas, haberent. Ea vero valde incerta coniectura est, neque, quum istae fabulae in men comoedian suerint, aliud ex appellatione iIIa ensigi potest, quam vitam in iis morerine hominum politiornm esse descriptos. Facile probabuntur emendationes D. Lydi, Diomedis, Festi in togatarum, propositiae p. 39. 40. 41. non item Euanthius et Donatus, de quibus p. 48. et 49. dictum, correctione opus habent. Sententia Neu rebit haec est, togatas universo appellari comoedias urgumenti R inani, tabernariarum nomen autem ab solis inventum esse grammaticis, postquam togatas iis visum suerit omnes v caro Romani argumenti subulas, Sive praetextatae essent, i. e. tragoediae, Sive comoediae, quae ab antiquis simpliciter togatae nominentur. Vnde coniicit, ubi togatae tamquam singulare genus a tabernariis distinguantur, id vel errore ipsorum factum esse scriptorum, vel culpa librariorum. Horum prius facilius concedi, quam alterum potest, et tamen ne illud quidem ex omni parte, quoniam grammatici temere nec certo ordino nomina sabularum posuerunt atque explicaverunt. Itaque facile tabernarias a togatis distinguere potuerunt, si togatas talas ip-telligebant, quales Graeco in argumento Terentianae eo-moediae sunt, tabernarias utilem, quae hominum de plebe

mores repraesentarent.

Iure suo negat Neuiarchius Atellanas et planipedias in sabulis togatis esse munerandas, et quidem, Atellanas, quia personas Oscas habuerint, planipedias autem, quod planipedes non togam, sed ricinium gestaverint, etsi id a quibusdam Festo in recinium auctore pro genere quο-

266쪽

DE FABULA TOGATA 'risdam togae habetur. Locus isse apud Ursinum p. 84,32. sio seriptus est e Retansim Omne aeertamentum

quadrarum. At qui XII. ίnterpraetati sunt, esse diaxerunt eis toga mulseres titebantur, praetextum

Claus purpureo. unde recμμα mimi planspedes. quam rem Gisgenter exsequaur Santra L. M. Gant0uitate rerborum. Reeeperunt editores coniecturam Vrsini: eis em tuam qu - praetextam; quae

eontinet inter se pugnantia. Id ritium vitavit Lipsius in Ephst. Quaest. I. T. qui interpunxit post diserunt, et tum legit rem i. e. Verrius) togam qua. Locum, ubi hoc Lipsius dixit, ipsamque coniecturam mendose indicavit Forcellinus. Ne Lipsius quidem verum invenit, sed sic potius scripsisse Festum credibile est: hi qui

XII. ίnterpretati sunt, esse diserunt relamen, quo mulieres titebantur. Diomedis locum p. 487. Optime sanavit Neukirchias eo, quod togatartim cnm Laren rum permnians scribit: Larenartim fabulartim speries tot fero sunt, quot et palitatariam. Praeterea Rhinthonicas quoque subvias commemorat Neukirchius, resutatisque quae Bothius eonfusa prolati

Iocnm considerat Euanthii, in quo ille videri potest Romanis tribuere sabulas Rhiustonicas. Et fieri quidem potulisse concedit, ut tentaverint aliqui Rhinthonicas Tabulas Romano argumento scribere, sed tamen, si id se-eissent, etiam nomen ei generi inventuros suisse, neque id praetermis snrnm Diomedem existimat. Recte sane. Euanthius quidem, nisi interpolatus est, ordinem rerum pervertisse nec iustam scientiam prodere videtur. Caeterum tam parum de natura sabulae Rhinthonicae eonstat, ut illa cuius supra mentionem secimus Neu rchii suspicio, quam Plautus iocose tragicomoediam vocat Amphitruonem sanin eum sabula Rhinthonica comparari posse, non liabeat idoneum landamentum, neque, etiamsi Ritintho, ut p. II. indicatum, Amphitruonem seripsit, non veri similis pntanda sit A. m Schlagelli opinio, ad Epi

267쪽

26o DE FABULA TOGATA

Denique Neu rellius omnem sabularum sceni earum apud Romanos varietatem .duabus tabulis descriptam explieavit, una veterum rationem sequutus, altera ex retentiorum usu tragoediae nomen tutius extendens, eo ut etiam praetextatae comprehendantur. Facilior nobis et planior illa deseriptio videtur, quam Langius dedit in Vindiciis tragoediae Romanae p. 52. Quin, si solum respicimus antiquorum et probatorum seriptorum usum, etiam simplicior ratio invenitur, hoc modo: Argumentum Graeciam Romanum

togato, ctitas alta trabeata, alia tabernaris. Atesian .plonjes. Nam Atellanae etsi non erant sabulae satyricae, tamen vicem satyrorum apud Romanos snstinebant. Rhinthoni- eae sabulae si sunt in hac tabula memorandae, numerandae erunt in comoediis. Ostendit porro Neukirchius, in togatis, quo nomine etiam praetextatas comprehendit, non semper Romae rem

gestam fingi. Deinde Nebubrii attingit opinionem, qui in Historia Romana vol. I. p. 543. 578. ed. teri.

sine caussa statuebat, non solum Atellanas, sed etiam praetextatas, quas minus ac rurate togatas vorabat, ab in-- . . genitis Romanis esse actas. Deinde componit dissensum,

qui est inter Asconium ad Ciceronis Div. in V. Caeci- ilium c. I 5. et Diomedem p. 488. quorum Asconius de subulis palliatis scribit: in his enim, etiamsi Latiaue

sunt, oraeca Omnia gerrantur: nam Latrenae fabulae per pauciores agebantur pergonas, tit Ateia '. Ianae, togatae, et huiusmodi aliae ἰ Diomedes autem: . 'in Graeco dramate fere tres personae solae urant: ideoque norauus ait, nec gurarita loqui per ' O .. sona laboret, quia quarto gemper muta. Αι , Latini scriptores complures personas in fabulas in-

268쪽

troduxere, tit spe Ostores frequenua facerent.

Diomedem enim rideri de palliatis sabulis lavi. Addi

poterat, Asconiuin dicere numerum omnium sabulae personarum. Diomedem autem eas personas, quae in seena aiamul conspiciantur. Id vero non putamus eoneedendum

esse, quod non histrionem, sed saltatorem fuisse Nevia chlas existimat Stephanionem, Suetonio in Octavio c. 48. togatarium nominatum, de quo Plinius II. N. VII. 48. sic scribat: Stephanionem, qui primus togatus gaiatore insutust, iatrisquo seculariatis ludis saltasse et nisi Auxtisti et quos Claurius Caesar consulatu suo quaris ferit. Nam . neque I arduino assentitur, apud Plinium regatas scribendum eensenti, neque Gnsam, qui in Diurnis scholasticis a. 1832. II. n. 46. p. 36 . togatorius seribi iubet, sed putat togatus gaiata est idem esse quod solioris togatas. Ah non solum insolentius id dixisset Plinius, verum etiam res ipsa secum pugnat. Nam togata quae saltatur nihil aliud quam planipedia esset, nec iam reste togata vocaretur. GΠ-sari vero haec Opiuio est, mimos interdum in ipsis eo-moediis egisse, sed tamen rursum invertere rem ridetur, quum addit, Stephanionem primum fuisse, qui quum esset histrio comoediae togatae, etiam in mimo saltaverii.

Sed etsi non male eoiaeeit svatorius scribendum esse, tamen nulla mutatione opus ridetur. Nam sane communis usus, quo saltare quis dicitur, etiam ut mimum prodiisso Stephanionem credi postulat, potui ne id fieri inter actus comoediae, si verum est, quod supra de Festi In orchestra verbis diximus: sed tamen id non impedit, quin Stephanio primus fuerit, qui in mimo pro ricinio togam gestaret. Si iam Iulius Caesar equitem Romanum, Laberium, cogere potuit, ut in mimo prodiret, non est 'inod miremur magis corruptis moribus mimum etiam in toga saltavisse. Quod Merium Neuklathias putat initio Graecia argumentis res Romanas admiseuisse, atque ita eo pervenisse, ut deinde penitus Romana argumenta traetaret, non ridetur nila probabili ratione demonstrari posse. Diuili oti by Cooste

269쪽

DE FABULA TOGATA Nihil enim eo conseri, quod in Acontietomeno Romanum nomen Sulpicii posuisse dicitur. Charisii, apud quein

huius rei memoria exstat, haec verba sunt p. I 85. N-rius Acontreetomeno: Sulpἰcii noctu interfecit. et ipsa haec verba, quae sensu carent, vitii excitant suspicionem. Et quum haec praecedant: Noctia ditique. Sallustias Historiarum secundor noctu diti- qua stationes et rigilias tentare. at re Tutatas G Barat/ro noctia ditique ais: veri simile est, si mendo vacat Sulpicia, alieno loco hoc vomen p08itum esse, pertinereque ad verba Sallustii, quae proinde sic erunt scribendae noctu disquo stationes et riselias tentare Stilp G. Illud quaerendum relinquitur, quem istum Sulpicium dixerit Sallustius. Accedimus ad fragmenta. Eorum sane dissicilis emendatio est, quoniam pleraque et brevia et valde corrupta

sunt, nec de singulis subulis tanta eorum copia superest, ut de argumento probabilem coniecturam sacere liceat. Maximam in hoc genero dubitationem metra obiiciunt. Ac sere critici plane contrariam quam in Graecorum comicorum fragmentis viam inivere. Graecorum enim pem multa fragmenta eo corruperunt, quod sero Iersus iambicos et trochaicos mutando restituere conati sunt, ubi nulla emendatione opus erat, si paeonicorum, Eupolideoruin, Cratineoruin essent recordati. Contra in Latinorum fragmentis nonnulli, si non statim iambi trochaeive sese obtrudunt, continuo ad rariora et minus usitata m

tra confugiunt. Et Neukirchius quidem etsi Iaudandus est, quod Bothii in hoc genere temeritatem nou est imitatus, tamen ne ipse quidem satis firmo pede videtur incedere. Id quum eo cernitur, quod multa vel in numeris vel in prosodia adscivit, quae adsuetam illi poesi aurem laedant, tum propensior ad rariora metra, in primis ad Bacchiacum, est, etiam ubi illa sneque usurpata sunt nec potuerunt usurpari, et quidem ut etiam multas solutiones, easque naturam metri prope totam obscurantes admitteret. Accedit, quod etiam metra constituit plane abhorrentia a poesi scenica, alia-Digit jam by Coos le

270쪽

NAEVIUS. PACUVIUS. 263que prorsus ignota, ut trimetrum iambicum hypercalaia

lectulu.

Quae nobis haec fragmenta perlustiantibus in mentein venerunt, hic subiecimus. Primus in hac eollectione est Romulus Naevii, cuius duo exigui momenti se menta supersunt, utruinque apud Varronem de L. L.

Eorum primum legitur p. 338. seqq. ed. Spengelii, quod in Mulieri editione est VII. 54. Εum locum, in quo

de caro verbo sermo est, Neukirchius ita constituit: Carere a carendo, quod eam lanam dieit Varro tum pumant ac deducunt, tit careat Spurcissa, quum ex ea Carunt, quod in ea haeret neque est Iana: quae λ Romulo Naerius appellat Osca ab Oscis. Vuae post spurcitia leguntur verba, ex quo carmMari ricitur tum lana, ut ab interprete adiecta delevit. At neque hoc recte factum, neque υSCo verum videtur. In libris est asta, asca, haSto, OSC , OSCum. Hinc eredibilius est Varronem scripsisse: quae G Romulo Nueritis appellat casca, ab incis. Nam casca Osca vox est, de qua Varro p. 314. seqq. dixit, apteque casta appellari potuere inutilia illa et spurea,

quas ex lana Secernuntur.

ubi Neutarchius legendum putat convonSug, contruvongus, ruatus, nihil mutandum. Comparat quidem p. 246. seqq. VI. T0. ubi Varro ex Naevio consponsi affert. At non cogitasset de correctione, si etiam ad ea attendisset, quae illic sequuntur: UOndebatur pecunia aret inlis nuptiarum caussae appellabatur ei

pecunsa et quae desponsa erat vonS et quos pecunia λter se contra sponsum rogata erat, dicta sponsio.

Sequitur Pacuvii Punitus, quem NeuLirchius magna cum prohabilitate L. Aemilium Paullum intelligit, qni in pugna Cannensi cecidit. Eo magis, quod ipso verisimile esse iudieavit, primum et tertium fragmentum Scaligero Deirioque auctoribus coniungi debebant. De pn- steriore, quod apnd Nonium p. 510. ex his verbis con-

SEARCH

MENU NAVIGATION