장음표시 사용
41쪽
naturali accentu gno Dι, nihil sequuturum esse, sed intelligi debere rem utiquam ostendit, adverbium esse visa, quod Germani quum utimur adverbio, latet nos id adverbium praepositionem esse cum suo pronomine. Venio nunc ad ipsam explicationem illarum de quibus tu scripsisti praepositionum. Atque illa quidem duo, quae ut landamentum totius disputationis posuisti, prae-I33 positionibus primitus Iocorum et motuum quasdam rati nes indicari, illas autem duas, ἀνὰ et καiύ, alteram
motum ex inferiore ad superiorem aliquem Iocum, ulteram eum qui linio contrarius est motum significare, tam et veru et plana sunt, ut non videantur ulli posse dubitationi esse obnoxia. Et profecto sapienter intellexisti, non esse Singulas praepositiones Separatim tractandas, sed coniungi componique debere eas, quae quodam inter se vincula nexae cohaerent, partesque sunt unius cuiusdam communis rationis. In quo genere vehementer peccatur ab iis, 'ni in scholarum usum summaria grammatices scribunt. Vuorum alii, aliquo illi Lamen consilio usi, easuum singulorum explicationi simul praepositiones quae illis cum casibus construuntur adiecerunt, m0do ne ea in re sere temere et non iusto ordino significationes enumerassent; alii autem, praepositiones separatim re clantes, sic eas ordinarunt, pro uti cum uno vel duo-hus vel tribus casibus consociantur, illoque inepto inpositu singulas secundum litterarum ordinem, ipsi quoque temere Omnia permiscentes, explicare studuerunt. Rideas fortasse, Spiignere, credasque me puerilem lusum commendare, si dicam, quoniam propria vis praepositiu- num in locorum et mutuum rationibus cernitur, optime et facillime earum naturam Graece. discentibus patefactum
iri, si rationes illae figuris quibusdam in tabula delineentur, 'quarum fgurarum quaeque eas praPp0sitiones contineat, quae inter se aliqua similitudinis vel diversitatis communitate sint coniunctae: ut illae, ἐν, ἐξ, εις et quas ' nemo tam hebes erit quin statim videat qua figura comprehendi possint sic, ut si adscribatur ἔν rq , ἔκ του, εις τι, neinini non ipso adspectu simul et significationes earum
42쪽
et constructiones pateant. Et tamen sat scio, si hoc adiumento usi essent rerum illarum explanatores, multa eos et rectius perspecturos fuisse et explicaturos distinctius. Sed quaqua via incedere placeat, non est praepositionum iusta explicatio perfacile negotium, quum praesertim Saepe una praepositio cum diversis casibus, atque haud raro ita consimi soleat, ut neque ipsius, neque easuum propriao significationis ratio haberi, in multis autem usus, arbitrium, libido dominari videantur. Illud quidem apem tum est, casuum rectionem eo niti, quod aliqua inter praepositionem et qui ei adiunctus est caesum similitudo atque affinitas intereedit. Atque ut praepositiones primitus ad
locorum et motuum rationes reseruntur, sic etiam casuum
eadem natura est. Nam et nndo quid veniat, et ubi sit, et quo tendat, casibus significari genitivo, dativo, accusativo, minime est dubium e quare quae unum CDum regunt praepositiones, necessitate quadam illum quem habent casum sibi vindieant, ut ne του, ἔν τω, εις V. Sed casuum vis latins patet, qnumquo initio ab Ioci et mores observatione prosecta sit, postea translata est ad ipsam rerum quarum situs et mutus cernimus naturam, ut, quoin ad inodum alibi ostendi, genitivus quam substantiam
dicunt philosophi, in qua vis inest aliquid efficiendi; d tivus id, in quo vel per quod aliquid esticitur; accusativus id, euius status vi aliqua effectrice est procreatus, I 34 designaret. Ex quibus rasuum rationibus non potest non nova quaedam ud praepositionum usuin et potestatem ac-r cedere Varietas.
Quod si quaeritur qua via incedere oporteat eum, qui praepositionum tum singularum, tum earum, quae us- sinitatis quodam aut diversitatis vinculo cohaerent, significationes dilucide iustoque ordine et imodo explicare velit: te omnia quae prima significatio sit investigandum est: quam patet optime cognosci tum ex cognatis adverbiis, ut in iis quas tu tractasti ex δεω et κάτω, tum ex ve bis. mpositis atque iis locutionibus, in quibus nuda et carens nomine praepositio invenitur. Et hac qui dein in . re plane consentimus, videoque illud te secisso in his
43쪽
. M EPISTOLA praeposisionibus egregie. Sed est etiam, in quo discedendum milii a tua sententia esse intelligam. Diligenter
enim cavendum arbitror, ne, Si quae praepositiones inter se similes aut oppositae esse videantur, eam comparati nem ultra persequamur, quam conveniat. Id vero sibi, ut
ego existimo, accidit: qui quod ανα et κατά, si solae per
se spectarentur, plane inter se contrarias esse videbas,
ita tenuisti hanc compurationem, ut eam sere per totam dissertationem tuam deduxeris. Mihi quidem ad eonstituendam primariam et principalem potestatem praepositionum non satis videtur cognati ad erbii et casu carentis praepositionis signiscatio, sed vel maxime etiam quos easus quaeque praepositio regat, eiusque rectionis quae ratio sit, considerundum censeo. Id enim plurimum momenti ad cognoscendas earuin naturas, similitudines, diversitates habet. Sic illae ανα et κατὰ similes sunt eo, quod ambae genitivo et accusativo iunguntur; dissimiles autein, quod genitivum ανα rarissime, saepissime κατὰ adiectum habet; di versae denique eo, quod alteraeonstruitur etiam cum dativo, quem casum prorsus ab se
spernit altera. Itaque etsi primo adspectu, ut a Mus et κάrω, sic etiam ανα et κατὰ plano sibi invicem snnt oppositae, tamen sensisse oportet Graecos, id, quod dativum admitteret, inesse in altera, ulteri nutem deesse. Affert autem aliquando aliquid adiumenti etiam comparatio eiusdem praepositionis cum eadem praepositione servata in alia lingua. Sic ex illis duabus ανα aperte eadem est quae nostra an, cuius tu mentionem quidem sacere non neglexi su, sed vellem tamen ea et saepius usus esses et explicatius. Nam haec nostra convenit illa quidem cum Graeea in eo, quod ad motum qui sursum sit, neque umquam, ne in metallariorum quidem, si recte ae- sumes, sermone, ad illum quo quid deorsum sertur, spectat: ut quuin dicimus hinan, beron: sed continet e iam, quod, obscuratum in Graeca, caussam aperit constra etionis eum dativo. Νobis enim an vel motum, vel si- . tuin designat ad aliquam rem eum, quo ea res ab aliare tangatur. Vnde quod Homerus dicit, χρυσεω ακα
44쪽
- ηπτρm, nobis est an dem ςοMenen Scepter. Eiusmodi nihil est in κατα : ipiare haec, ut earens illis contactus significatu, non construitur cum dativo. Vndo eon-135nei potest, ne genitivi quidem atque accusativi prorans eandem rationem esse, si cum κ ara, quam si cum ἀνα coniunguntur. Cernitur autem illa Graecae et Germanicae praepositionis cognatio etiam in verbis compositis, et quidein duobus modis, uno, qualia sunt quae tu p. 7.uttulisti, ti να-κοῖ λευκῖν ε ειξαν ' υδατος ανα εἴ-
strarρα χευεν, quae nihil aliud significant, qnam quod nus dicimus duro thun; altero, quo initium fieri indicatur, et quasi lucens quid attolli, qualia sunt αναβάλλεσ9αι, cli ειπεῖν, sicuti nos anheben, an ven,
Praeterea in modo, quo de illarum praepositionum usu disseruisti, id videris incommodum lectoribus secisse, quod saepe praepositionem quidem cum nomine coniunctam uitulisti, sed omisisti verbum. At id inaximo ne
cessarium est, quia omissu VPrbo surpe nescimus inofumne
an quietem an qualemcumque denique rationem significet praepositio. His praemissis ad ea quae scripsisti me conseram, ut vel observationes aliquas iis addam, vel, si quid mihi aliter comparatum esse aut ordine alio rectius exponi videatur, deinceps asseram atque de larem. Igitur primo p. 5. seqq. ubi verba attulisti inmανα composita vel eam praepositionem per tinesin dis-imetam habentia, ἀνε abαι neque in I. 6. disserendum, neque, ubi de eo disseris, p. I 0. in dubitationem vocandum fuisse existimo. Νon pertinet eo, quod ibi prompsisti ex Odyss. XXII, 239.
Nam ibi aperte ἀνὰ u λαθινα ἀνα ασα coniungenda sunt, minθαι autein per se constat. Sed illa Apollonii dico, I, II70. ανα M εζετο σιγῆ
45쪽
αυτ αὐ γησων πα-νας αν ας ἐπὶ χθονος, ωδε et ἐειπεν. Quod tu suspiraris, ανα cum παπταίνων et παπτηνας Coniungendum esse, ipse, opinor, missum facies, ubi I cos illos attente consideraveris. In priore Hercules, remo diffracto, πέσε δοχμος. Inde dicitur ἀνεζεs tiis altero humi iacuerat laso, sed vocibus auditis ἀνεύετο, et sic sedens dicit illa, quae eum dicentem lacu poeta. Tum totus surgit: φ, καὶ ανααας ἐταρους - μακρον αυτ ει. Ex his patet, ανεζεσθαι dici eum, qui iacens se erigat, ut iam sedeat, nondum autem in pedes consistat. Exponis deinde f. 5. de genitivo cum ανα iuncto, quae tonstructio non nisi duobus in exemplis apud H merum, quorum in utroque est ανα νηδς βαίνειν, sit reperta. Existimas autem poetam numerorum commodia I 36tate suadente et usu dicendi permittente ανα praetulisse usitatae in ea re praepositioni ἐπα Id si quis concedat, in unum quadret illorum exemplorum, in quo αν αρα in principio versus est; non in stiterum, in quo est ιυς εἰπων ανα νηος ε m. Ego de his aliter sentio. 'Enὶ νηος βαίνειν est navem conscendere, quod do quo praedicatur, is pedem in navi ponit. Respondet nostro o das Seh π aleigen. Id vero etiam sic fieri potest, .ut quis ex altiore navi in minorem descendens εά αυτῆς βαίνειν dieatur. Sed ανα νηος βαίνειν dicitur, qui ex loco depressiore in navem adseendit, ut deinde in ea consistat: quod nos dicimus das hinan atesten.
Mete ergo et distincte loquutus est Homerus, quum eo est casu usus, quo Graeci proprie quidem unde quid mo- veatur, sed etiam, quoniam invertere haec amant, quo moveatur signiscant. Neque vero ant ανὰ His dicere potuit, ut nχῆραι ανα σκολοπεσσι, quod in ea constructione nnlla est motus significatio, neque dνὰ νῆα, quo indicasset, illum per longitudinem navis incessisse. Asieelati his Iocum Apollonii, qui tibi Homerum imitatus scripsisse videbatur Iu, I99.
46쪽
risinis aρα pro ανα posuerunt. At, opinor, ipse dudum animadvertisti, rectissime illos αρα restituisse, quia ibi de descendendo, non de adscendendo sermo est, omninoque dici non posse ανα νηος ἐξαποβαινειν. Progredior ad dativi cum ανα constructionem. In ea, ut supra dicebam, vellem attendisses ad Germanicam praepositionem, in qua praecipuum quoddam momentum servatum est ad Graecae praepositionis naturam perspieiendam: id quod mox in accusativo magis etiam patebit. Dicitur enim ανα, ut nostrum an, cum dativo sic, ni intelligatur res alii rei adhaerens eamve contingens: sed differt ille usus ut, nostro, ut sero non nisi ad superiores eius rei partes, cui quid inhaeret, reseratur. Hinc Homerus Iovein dormire ανα ζ'απύ0m ακoco dixit; Pindarus autem atque Euripides, qui in curru stant, ἀν
rum horum ανα ναυσίν, apud AeschIlum au πετραις dictum. Sed tamen propius etiam ad nostrae Iingua ..
uin accedit illud, quod p. 6. tetigisti, ανα ι dia λι σιν ἔχονται
quod dicimus aia fiangen an Anander. Sic enim continua serio volitare vespertiliones observatum est in iis locis, in quibus magna eorum invenitur multitudo, doce quo id sibi cognitum esse Homerus illo loco Compar tione similiter incedentium animarum. uoniam, quod inhaeret alii rei, cum eo etiam res illa coniuncta est, poetae sibi indulsisse videntur, ut inverterent usum praepositionis, et ανα υνι esse dicerent e iam id, cui quid inhaeret: quod non magis mirum PS quam ἐν στεμ ιασιν esse diei, cuius in capite imposita est corona. Ilino est, quod grammatici Doriensibus ανα I37 idem quod συν esse perhibent. Sic ego interpretan
dum arbitror illud, quod p. 8. ex Iphigenia in Aulido
47쪽
40 EPISTOLAανὰ δ' ἐλαταισι με ρανωδει τε χλόqθίασος ωολεν ἱπποβοτας. 9uid quod nos illud eodem modor an F hiensliammen humen dia Centauren. Neqne enim assentior tibi ἀνα ad Hioλον reserenti, quod etsi non repugnat illius loci rationi, tamen non debebas tueri illis in Hecuba verbis:
Nam ibi ανὰ nullo pacto cum ἔμολε coniungi potest,
sed construetum est eum noλιν. Alioqui strepitus non per urbein, sed ad urbem sisse diceretur. In accusativi eum ἀνα eopulatione, de qua et E piosissimo et diligentissime exposuisti, credo ego te, si ad dativi rationem animum attendisses, temperaturum tibi fuisse a comparatione oppositarum praepositionum ultra terminum extendenda. Video enim te illa similitudine adductum esse, ut quum alibi, tum p. II. ἀνα quoque, ut καrα, cum accusativo motum qui ultro citro- quo fit significare statueres. Id ego prorsus nego, trunusu scriptorum admonitus, tum ipsius adductus natura praepositionis.
. Nam quum quod in ανὰ inest sursum illud, ut
ex datiri admissione et comparatione Germanicae pra positionis eognoscitur, casu adiuncto ad contactum rei reseratur: consequens est, primam significationem esse,
accusativo accedente, sursum ad cisiquid; quod nos dicimus au etwas Asnan: ut κίον ἀν siniλὴν ἐρυ- συι. Potest autem aliquid vel recta sursum attolli, ut hoc ipso in exemplo, vel per acclive, ut quum dicitur ciνὰ των norauόν, quod nos streman, vel etiam per quamvis Iongitudinem, quae ante oculos protenta quasi paul-lasim adsurgere videtur: unde au πελαγος, du nεδίον, et plurima alia. Quorum is quum in quibusdam, comparato καχὰ permotus, commeatum qui ultro citroque fieret indicari existimasti, tribuisse videris huic praepositioniqnod neque inest in ea nec potest inesse et lateorque ego ingenue, in omnibus illis exemplis, quorum illud, quod p. I 3. v. 6. ex Iliad. XXI. allatum est, non v. 37. Diui uod by Gooal
48쪽
AD FRANC. SPIT ZNERVM. ε sed v. I 37. legitur, nullum milii eiusmodi esse videri, eo ut sententia tua comprobetur: iurano nihil ego in iis uliud invenio, quam quod Germanice Mus, Entlanς , dicimus, quibus vocabulis etsi non ubique nubis uti licet, ubi Graeci tiνὰ usurpant, notio tumen manet eadem, aqua exclusa est ultro citroque cursio. Vt in illo,
εἶφα καὶ ταῖρος ἀν υλαν, quod scholiastes, cuius ipse verba apposuisti, ἐπὶ rων ιη ανασrρε υνεων diei testatur. Alteram pauca illorum, de quibus similiter statuis. Commemoras p. I 2. κορυκες ανα ἄστυ Λιὶ φίλοι ἀγγελλοντων, id sursum deorsum per urbem signiscare putans;
πολλαὶ γαρ ανα στραrυν εἰσι κελευθοι, et multa alia. Quid his similius, quam illa, quae attulisti p. 20.
φοιτων hydra καὶ ἐνθα καrὰ στραχύν. Vides vero in hoc postremo 1ν9α καὶ kνθα, in primo naνερ additum. Nimirum valde liaec diversa sunt: qui ανὰ ἄστυ eunt, recta tendere per urbem dicuntur; qui κατα αστυ, ultro citroque. Mendicus ανα Esrυ mendicans ordine ad singulus aedes accedit; κατὰ ἄστυ autem hic illic vagus ullas udit fores, alias praeterit. Mosebus ανα Gr paro ν gramans corripit primos, tum deinceps contagio proximos semper assicit: sed καrὰ στρα-rον qui cursitant, huc illuc seruntur. Ipse exempIum in primis Iuculentum attulisti p. 13. Oisruti, ταὶ κυνες ἄμμιν ανὰ πιόλιν ἀρυονrat, Disiti su by Cooste
49쪽
quod accurata observatione veri dictum. Nam uno cane latrante proximi vicini eanis et sic deinceps omnes in omnibas aedibus per totam plateam excitantur. E
dem modo illud, quod supra asserebam, recte dixit Euripide
ἀνα δε κελαδος εμολε πολιν, . statim ille subiiciens, κελευσυα δ' ἶν κατ αστυ Ποίας τοδε. Nam hoste noetu irrumpente clamor a proximis sublatus deinceps per totam urbem est perpetuatnse sed hostes; iam non ordine et iugi tenore se invicem ad caedem adhortabantur, verum huc illuc ruentes aliis atque aliis in locis sibi acclamabant. Si permutasset his in versilius praepositiones illas Euripides, utroque in versu inepte esset loquutus. Haec si recte dixi, removeri ab ανα debebit illa motus ultro citroque euntis significatio, solusque relinquiis motus, qui coepto semes tenore protenditur. Itaque
ne illud quidem opus est, quod dicis p. 13. interdum ἀνα apud significare, ut in illor αλλ' αυτως ἀλάλημαι αν ευρυπυλες χῖδος δῶ.Nam hoc quoque recte dixeris Germanico lava. Eo etiam alia pertinent, quae tibi visa sunt Mithr explicanda esse: ut ανα μεσον, quod proprie est, ut nos loquimur, λder Mute λει, et quod p. I4. assere, ανα χεῖρα σκαιῆν, nobis an der linian uand hin. Eodemque modo
avf der Matier Aia. Vnde, ubi aliquid expers motus
per ανα cum accusativo describitur, porrectum cogitari
videtur. Quare Enripidis illud, τίν ἀνα χερα δομους ἔβα Λοξίου,139in quo p. I 5. merito notasti levitatem eius, qui praepo- sinonum quoque doctrinae tenebras pro luce affudit, ego quidem non de sublato manibus puero, sed de porreeto in ulnis dictum credo. Disi irin by le
50쪽
Eudem ratio cernitur in usu praepositionis ad tempus translator unde ανα τον πολεμον fieri dicuntur, quae nobis den Mis hiadurch i. e. quae simul eum belli tractu fiunt: quod contra quae κατα τον πολεuον accidunt, non continua intelliguntur, sed aliquandoaaut saepius, dum bellum est, gesta. Sic ανα νυκrα est per noctis spatium, i. e. quamdiu nox est. Haec mihi non videris distinxisse I. I9. quoniam convenire in plerisque ανα et κατα existimabas. Indidem explicanda praeposisso in numerando, ut
ανα παν ἔτος, quod est Continuo geris annorum rei paullo aliter, quum ανα πεντηκοντα dicitur, quod modo de quinquagenis una serie comprehensis, modo deserie usque ad quinquaginta producta, quod nos an U-tίς, est accipiendum. Eodem pertinet ανα κρύτος, et quae huic similia sunt, quousque robur Ru est. Transeundum est denique ad derivatum illuin pra
positionis usum, quo contra, retrorsum, ruraum Significatur. Is nperte ex ea observatione ortus est, qua omnia videmus pondere Suo deorsum serri r qnorum dura duris illisa sursum repelluntur, aqua fluminum autem mo- Ie obiecta aut vento obnitente contra naturalem cursum
retruditur atque in se ipsa assurgit. Vnde quum αναρόον serri dicerentur, quae adverso suinine protruduntur: aqua ipsa si in se remeare cogeretur, perinde Prat, sum sum eum an retro cedere dicerent. Porro quam propinqua sint retro et rursum, non eget explicatione. Ad hanc vero rationem ego quidem illa retulerim, qnae tu p. 7. alio modo explicas, αναλυειν, ανανευειν, Aratique ανακελευειν. Maxime autem a te dissentio de Theo- eriti versu, quem p. 6. tractaesti. Eo in versu mea quidem sententia neque βαρὼν ανα θυιιὸν Voισα significare potest attollens animum, quae plane insolita locutio est, neque legi λαθ ρια, quod necessario erat αδεα scribendum: sed poeta quum scripsit,