Godofredi Hermanni opuscula

61쪽

M DE IΝTERPOLATIONIBUS habens dicere otioίως δε καὶ την 'ΙLύδα: de illa enim magis ambiguum est iudicium. Similiter ωdisclitus Odysseam, quod in Pa OInnia optime eohaerere videntur, t

tam ub ipso poeta sic, iit nunc est, designatam atque descriptam esse iudicavit, paucis partibus exceptis, quas ipse et concedit interpositas esse, et interpolati unes mun- stravit. Ac tanta ille arto tamque admirabili acumine de inventione Odysseae in principio secundi adnotationum voluminis disputavit, ut lectorem vel invitum ad suam possit sententiam pertrahere. Sed tamen si quis ea constantia erit, ut uuinium ab improvida assensione collibeat, is non inepte, ut ego arbitror, hoc opp0net, quod Nitasellius quoque ab opinione videatur et coniectura proscisci. Id in primis conspicuum est in eo, quod p. 43. dicit, primani partem odisseae, quae de absente Vlixesit, totam ex earum rerum narratione pendere, quae ad revertentem et procoruin temeritates vindicantem pertinerent. 9uippe licet rein invertere, primamque Odysseau designationem in solo ponere reditu Vlixis et interkctione procorvin. Idque secit Aristoteles capite 17. Postulat Nilas litus in praelatione illa quam dixi, ut, qui perparva duo Homeri poemata paullutilii ab aliis poetis 5ab hanc Iliadis atque Odysseae magnitudinem aucta eSSE putet, ostendat quomodo comparata illa duo parva cammina suerint. 9uid igitur, si quis coniiciat, primum auctorem Odisseae sic, ut ipsum poematis exordium indicare videtur, Vlixem statiin ub insula illa, in qua eum Cal3pso retinebat, recta Illineam deduxisse, ibique mendici habitu, quum sorte propositum esset illud certamen,

cuius victor Penelopam uxorem acciperet, arcu Suo Procos perimentem secisse Z Crediderim ego quidem, ea tera, quae nunc, quo illa serent, aptissime inventa videntur, non minus, si illa prius exstabant, ita ut nunc sunt fingi debuisse, ut congruerent cuin illis, neque repugnarent. Et si quis neget Telemachi iter ad Nestorem et Menelaum suisse in antiquissima Odyssea, an non licebit ei id aperte testatum contendero primi libri usque ad

v. 87. et quinti exordiis p Aut si quis censeat, quae

62쪽

in quarto libro v. 613 - G19. leguntur, postquam tDv-tra quam ratio et consuetudo antiquorum epicorum serat interrupta sit narratis, inepte repeti libri XV. v. II 3II9. an ille non dicat illic sequi omissam in quarto libro reliquam pariem narrationis P Haec et similia qui consideraverit, aliquid sibi, credo, scrupuli relictum sat bitur, dubitabitque an ille rerum ordo qui nunc est iis debeatur, qui quod diversa ac fortasse etiam diversurum

poetarum carmina in unum corpus vellent coniungere, ea non potuerint non ita connectere, ut aliquam rerum aptam perpetuitatem et cohaerentium consectarentur. 9uod Iixis res componentibus non erat perdisse ite, quum eae ressere et circa duos tantum homines versarentur, et in iis hominibus primo separatis, deinde coniunctis, sese aliuuliam temporum ordine exciperent. Id enim per omini dum accidere debebat, quod, quae coniungenda Pssent, etiamsi aliquid eorum ab aliis esset poetis ut iter narratum, tamen, si deinceps aliud post aliud collocaretur, sarito poterant in consensum et conspirationem adduci. Haec quum considero, vereor ne, qui illam totius operis designationem iii Odγssea laudibus extollunt, in poetam conserant id, quod vel casu vel necessitate ita serente ab ipsa rerum tractatarum natura erat repetendum, praesertim quum etiam aliquanto post, arte longe magis extulta, poetae tragici, qui ante oculos habebant illum Odisseam, multo brevioribus in poematis, iisque eum ipsa

lacturum actione et repraesentatione coniunctis, quid unum esset factum saepenuivero non perspexisse reperiantur.

uaro licebit opinioni opinionem opponere. Num quid6 aliud quam opinionem esse dicamus, talem statim ut, initio, qualem hodie habemus, descriptam esse Odysseam, quia commode omnia procedere utque ad unum certum sinem tendere vidi'antur Z Vuae coniunctio partium si et potuit et dei, uit eadem aut simillima evadere, etiamsi non cogitavit de ea primus auctor, non deteriorem videri necesse est contrariam opiniouem, meliorem autem et veriorem haberi, si in ipso poemate quae eum confirment ducumenta, qualia quaedam indicavimus, reperiantur. At-

63쪽

que ipse concedit mirachius, inveniri in nonnullis partia bus Odysseae, quae ab aliis addita sint aut mutatar ipsaque illa mira brevitas, qua bellum cum Cleonibus gestam

commemoratur, monet ut alia quoque prius multo conciasius tractata esse eonsciamus, quae nunc uberrime sunt et copiosissime explicuta.

Iulio intricatior fit haec disputatio, si ad Iliadem

animum eonvertimus. Nam si quis de industria quaerere materiam velit, quae poetae epico tractatu sit dissicillima, vix credo eum inventurum esse accommodatius illi eo silio argumentum, quam quod in ipso Iliadis exordio eo signarit poeta, tuum se inam Achillis Graecis pernici sam cantaturum rat professus. Ita enim hoc compar tum est, ut viri primus partes habentis virtus nihil age do debeat illustrari. Fatetur Niraschius ipse, saepe sibi visum esse, pristinam Iliadem in solo illo Iovis consilio preces Thetidis implendi constitisse: sed quoniam optima quaeque atque dignissima Homem tribuere mavult, argumentum Diadis ita determinat, ni irae tempus usque ad postremos eius essectus describatur. Non urgebo hoc, quod quid Homeri sit ex eo aestimat quod optimum sit atque dignissimum: etsi id patet pro 'arbitrio magis et opinione quadam, quam ex ipsius rei natura et condiatione esse iudicatum. Pendet autem ex eo hoc quoque, quod, ut sibi quidem videatur, non potuisse interitum Patrocli omitti. dicit; neque in hoc potuisse consisti, sed ulciscendam suisse caedem interimendo Hectore; neque Hectoris morte finem seri potuisse, sed reddito demum corpore satisfieri officio humunitatis. Quae etiamsi recte et vero dici videntur, tamen quis non miretur, quaeri ubi finiri non potuerit Bias, non quaeri autem quale esse debuerit id, euius de fine est quaesitum P Id enim e put rei, sive, ut rectius dicam, ipsa Bias est. Conc ditque hoc Nitzschius quoque, quum pristinae Iliadis ar-7guinentum ad Iovis consilium restringit. Id consilium,

64쪽

quum in eo debeat positum esse, ut propter Achillis absentiam vineantur a Troianis Graeci: quaerimus, quomodo id sic potuerit institui, ut i piae geruntur non videantur temere et casu evenire. Ac primum occurrit illud,

ut Graeci sine Achille vel unum diem Troianis resistero nequeant. At id et ignominiam asserret tanto exercitui totque sortissimis iris, quorum gloria non posthabenda

erat Iaudi barbarorum, neque ira ideretur gravis esse, quae ultero statim die deponeretur. EX quo consequitur, longioris spatii multarumque pugnarum descriptione opus esse, ut OStendatur, quamvis summa cuin sortitudine hostem arceant Graeci, tamen ita iis fortunam esse adversam, ut sine Achillis auxilio non possint ab se perniciem avertere. Et factum est hoc sane in nostra Iliade, sed tamen vel sic de diebus circiter quindecim, qui sunt inter irae initium et mortem Patrocli, quinque tantum postremorum acta describuntur,: X quibus duo, quibus sepeliuntur caesi et munimenta conduntur, commemorati

sunt brevissime; reliquos tres autem iis saetis expleri videmus, quae, si verum lateri volumus, non ita iuventa sunt, ut aut ex ipsa rei ratione proxenire, aut inter se necessitate quadam cohaerere videantur. Ac statim illud mirum est, quod, postquam is in cuius sortitudine maxima posita est 1iducia auxilium suuin detrectat, spem urbis cupiendae Iuppiter per somnium facit Agamemnoni. Deinde cur tandem, nisi carminis producendi caussa, reditum simulari, cogntiaque demum simulatione copias adversus hostem educi narratur Z Eiusdem generis est, quod, ubi congressi sunt cum hostibus, levi ac potius nulla de caussa bellum singulari duorum pugna dirimere constituunt. 9uum antem victus est Paris, Graecique ex pacto Helenam repetunt, Iuppiter non quod exspectabu-mus facit, sed spondet Iunoni excidium Troiae, eonsentitque, ut Minerva Troianos ad violandum paetum excitet. Inde dimicatur strenue, valde tam eii periclitantibus Troianis: quia inque singulari certamine congressi essent Hector et Aiax, neutro victo indutiae fiunt sepeliendis caesis, Graecique muro se circumvallant, et Troiani de

65쪽

DE INTERPOLATIONIBUS

reddenda Helena cogitant, quod tamen consilium repudiat 8Paris, res caeteras restituere, additis aliis donis, par tus o quam conditionem non aceipiunt Graeci. At ut Troiani aliquo, licet non in summo discrimine sint, Graeci cur liene gestis rebus munimenta exstruant ii oti intelligitur. Postero die vincuntur Graeci: Troiani victores incanuio pernoctant. Agamem nune per Iegatos exorare Achillem frustra conato, speculatum missi Vlixes et Diomedes, Blieso interfecto, equis Pisis potiuntur. Luce orta sortissime pugnat Agamemno: inde vario Marte certatum, usque dum expugnatis munimentis Graecisque ad naves

compulsis ignem iniici videns Λehilles Patroclum in

proelium mittit, quo occiso ipse, reponet liatus Graecis, magna strage edita Hectorem interficit, ludos funebros sucit Patroclo, corpus Hectoris redimenti Priamo reddit. Cohaerent haec quidem aliquo modo, sed tam male, ut, nisi singularum rerum descriptio animos lectorum demulceret, nemo non aegre ferret fieri, quae cur fiant non appareat. Nam quis non exspectaret, Hectorem potius ab Iove, dum bello Achilles abstineret, spe victoriae incendi; inite autem Graecos magnis cladibus assectos imi utias petere, oratores mittere ad Achillem, non exorato muni-Inenta exstruere, Oppugnari in munimentis, proruto muro

ad naves repelli, navibus ignem immitti Z Vuae quum non sint ita facta, perdifficile videtur defendere inventionem poematis, cuius scriptor quum se iram Achillis e nere velle dixisset, ea tantum, quae deposita ea ira sunt gesta, recte apteque exposuerit. Etenim quod Nitκs hinsuit, argumentum Iliadis esse irae tempora et discrimina, id vereor ut uliud sit, quam quod in Heracleidum et Theseidum scriptoribus ut, Aristotele est vituperatum, quod omnia ut quaeque deinceps gesta sint, non tamquam unius laeti partes necessitato quadam inter se copulatas enarraverint. Ea culpa si liberaro volumus u

merum et profecto liberandus videtur , non intelligo quid

reliquum sit, nisi ut solutis compagibus Iliadis multo eumesiam rationem componendi carminis, quam quae nobis in manibus est, inisse statuamus. Admouent Rutem gra-

66쪽

vissime etiam interpolationes et multas et apertae. Vt de exemplis, quae eam in rem afferri possunt, unum nunc commemorem, ecquis, qui animo liberi, nullaque opinione eupto hanc nostram Iliadem contempletur, recensum ducum utriusque exercitus non enarrationi potius

totius belli, quam descriptioni, cladium, quas propter unius viri iram paucis diebus Graeci acceperint, convenire ex-9 isti uia hit Z Mea quidem sententia, ut id patienter seratur haec dumtaxat caussa est, quod praeter hanc Iliadem

non exstat alia, quae omnes ad Τroiam hestas res comprehendat. Sed nolo hoc urgere, quia defendentibus istam partem illud tamen reliquuin est, ut iudicium poetae reprehendi patiantur. Vtar alio documento, eoque tali, quod et in clara luce conspici posse, et non mediocriter confirmare placita Wolsanorum videatur. Vix enim ulla pars Iliadis tantopere interpolationibus conturbata est, quam quae est a sine libri XI. usque ad mortem Patrocli. Postularit autem Nitgschius, ut maiorum interpolationum indicia, quae certa essent, inerrentur. Divinum carmen est illud, quod 'AZαμθι νος αρι- στεια vocatur: quod libri XI. v. 596. sic, ut par est, sinitur ἔdυς G μἐν m si 'ο δέμας Πυρος αἰθομενοιο.Sod non longo a sine interpellatum esse alieno additamento vel ipsa rerum perpetuitas ostendit. Nam Τroianorum aciem, Aiace in dextro cornu vehementer incumbente, inclinari sentit Heptoris in sinistro pugnantis an- riga Cebriones, monetque Hectorem ut illuc se conserat: quod facit ille, pellitque Αiueem. Nunc ante quam illud discrimen Troianoruin animadvertit Cebriones, brevis nam ratio de Machaone inseritur, quem vulneratum in currum recipiat Nestor, abducatque ad naves. Manifestum est, pertinere haec ad ea, quae finito de Agamemnonis strenue saetis carmine perscripta sunt a v. 597. Ibi legimus, Achillem conspecto Νestore mittere Putroclum, ut quaerat quem ille saucium reducat. Nestor ubi venit udienturium, ipse et Machus intrant, bibunt, sermonibus

67쪽

sese oblectant. Vulneris niissa cura; immo ne mentio

quidem, nisi obiter v. 649. ubi Patroclus Nestori dicit:

et v. 662. ubi PatrocIo respondet Nestor: τουτον δ' ἀλλον θω νεον λ αγον ἐκ πολέμοιο ἰαν απο νιυρῆς 'βληαενον. Neque vero infra, XIV. I - 8. ubi illi et lain quo A dent et bibunt, quidquain de vulnere: nec XVI. 25 T. 10memoratnr Machao in vulneratis, immo eurare videtur vulnera aliorum, si quidem in medicis est, de quibus v. 28. dicitur:

τους μεν et ἰητροὶ Πολυνχρμακοι ἀμφιπινονται ἔλκἐ ἀκει ιενοι. Torsit ea res iam veteres interpretes, ut suerint qui negarent vulneratum esso Machaonem: v. schol. ad XVI.

25. Eustath. p. 870, 37. 872, 24. Magis mira atque

inter se discrepantia sunt alia. Patrocius, ubi ex Nestore quaesivit quis illo saucius sit, eonfesti an redire vult, ne irascatur non stati ii redeunti Achilles. At moratur eum Nestor oratione centum et duodequinquaginta vem suum. Vbi se tandem proripuit, obvius ei fit claudicans ex vulnere Eu prius, quem sustentans in tentorium deducit, vulnerique medicamenta imponit. Id accipimus demum libro XV. v. 390-394. his verbis: Πωροκλος δ', ειως 3ιὸν ' χαιοί τε γ ες τε τείχεος ἀιιφε itάχοντο θοάcυν εκTοθι νζω

Postremo ubi murum aggredi Troianos sentit, qui dudum, ut ex XIII. 50. 87. aliisque locis putet, prostratis mu-

68쪽

antea extimuerat, vehementer iratum esse, quod illo tam sero redeat, nuntietque quem Νestur vulneratum adduxerit Z Nihil minus. Iinino oblitus mandati, oblitus vulnerati illius, oblitus adeo Inissum ab se esse Patroclum, placide quaerit, quid lacrimetur; numquid Myrmidonibus novi apportet; numquid de Menoetio, de Peleo adversi audiverit; an vero cladis Graecorum eum miseretat. Respondet ad haec Patrocius, vulneratos, in quorum numero non est Maelian, nominans, de se autem, quid egerit, nihil adiiciens, ut ipse quoque quo missus fuerit oblitus csse videatur. Haeccine vero sic luxata, sic discerpta, sic inter se pugnantia illo qui nil molitur taepte Iliadi illi, quam commentatus erat cogitate, riteque perpensa ratione descripserat, tam improvide atque oblivioso inseruerit Z Vulde profecto credulum esse oportet, cui id verisimile videatur. Credo ego, qui aliquem sensum habeat eomin, quae IIIcx et mos antiqui carminis epici postulet, facile intellecturum osse, verissime iudicasse illos, qui non esse Vul- , neratum Machaonem contenderunt. Haec observatio Inon- ' .strare videtur, qua ratione, quae nunc temere discerpta habemus, olim comparata fuisse oporteat. Cohaerebant, nisi egregie fallor, in libro XI. haec r496. ως εφεπε κλονεων πιδίον τοτε φαίδιιιος λῖας, δαὶ ων ἶππους τε και ἀνέρας ἀσπιδιυ ας, 521. δἐ Toωας ορι μενους ἐνοησε Pt quae sequuntur usque ad v. 596. in quo finis erat huius carminis. Λlius carminis initium erat hoc: 98. Ἐκroes tiεν ῆα μιάνὶς ἐn ἀριστερα μαρνατο Πασης Οχθας Παρ ποται ola Σκαιιάνδρου, τῆ ἡα uaλιcα

69쪽

506. αμνι et ἀριςευοντα Μαχάονα, notuένα λαων 508. πιυ ἐα περίδδεισαν μένεα πνειοντες 'Aχαιοι, διηγγυς ιιιν Πολεμοιο μετακλινθεντος ελοιεν, et reliqua usque ad v. 520. quem excipiebant v. 6I8643. Inde PatrocIus, opinor, non Λehillis iussu, sed suopte inotu sciscitatum aderat quo in statu esset res Graecorum. Cui id explicans Nestor in vulneratis numerabat v. 662. Eurypylum, quem versum, damnatum a criticis, quod nondum vulneratus esset Euryprius, iam patet vel maxime genuinum esse, parte libri ea, in qua eum vulnerari v. 580. seqq. accipimus, suo carmini restituta, cui hoc continuatum est, in quo Nestor Machaonem reducit. De quo ille v. 664. non dicebati υ απο νευρηὶς βεβλημνον, sed tale quid, quale v. 500.

Tρωες υπερ Θυμοι δεδι ηuενον. Reliquam Nestoris orationem, quae suam sibi considerationem requirit, nunc non attingam: sed cohaerent omnia recte usque ad finein libri. Inde sequebantur XV. 390-404. et uno fortasse altero vo versu interpositis XVI. 2. seqq.

Consideremus iam aliud non minoris perturbationis exemplum. Νestorem videmus in libro XI. eum Machaone 2ex proelio reversum in tentorio suo sedere et bibere. Ita sedet etiam XLV. initio, sed audito strepitu et clamore dicit Machaoni: αυrαρ ἐγων ἐλθων τάχα ει uαι ἐς περι-ῆν. Foriis egressus statim videt, quo in loco res sit: γη δ' εκτος κLσίης, τάχα ειςιδεν εργο

70쪽

Εi obvius Mumemno quaerit:

Refert Nestor, prostratum esse murum, periniXtosque Graecos Troianis viritim pugnare. At id si stans ante tentorium suum suis oculis videt Nestor, videt etiam Ag memno, quique alii duces eum comitantur, ut nec quaestione opus sit nec responsione. Apparet vero ex illo quein posui versu Agamemnonis, non ex tentorio, sed ex proelio venire Nestorem: sed quoniam, ut nostra in Iliadores dispositae sunt, in tentorio sedebat Nestor, mutari antiqui poetae narretationem oportebat, quique apud illum

ex pugna venerat, exire suciendus erat ex tentorio. Nisi admirabilis illa Homericorum eurminum SuaVi-ias lectorum animus quasi ineantationibus quibusdam ca- ptos teneret, non tam facile delitescerent, quae vccur lius considerata et pugnare inter se et inulto minus apto quam quis i Rre pustulet composita esse apparere necesse est.

Id ostendam eorum exemplo, quae in lihris XIII. XIV. XV. enarrantur. In principio libri XIV. Iuppiter, neutri exercitui ullum deorum opitulaturum putans, sedet in Ida, Thraciam prospectans. Cur vero id putat Iuppiter, aut quae eius tunia stultitia est, ut nunc, Graecis in summum discrimen coniectis, qui iis lavent deos non cre dat vel maxime auxilio venturos p Absit ut id sapientissimo poetae in mentem venisse adducamur. Non pote- rat illud credere Iuppiter, nisi modo: ubsterruisset ab isto consilio deos. Vbi uutem id secit Z Eo loco, quo si fecit, latendum est factum esse.ineptissime, tum quia nunc, sive legitur Ilias, sius recitatur, obliti sunt et legentes et audientes, tum quia postquam factum est nihil . . curarunt dii, scd satis securi medio se immiscuerunt proelio: fecit in principio libri VIII. Iam coniungat aliquis VIII. I-51. cum XIII. 4. seqq. Emergere, opinDr, Homerum ex Homero sentiet, quaeque divulsa ineptissimuI3 4 erant, coniuncta fieri aptissima. Iam etiam non mirabimur, quae, Hl. 350 - 484. leguntur, quae perinopia Diuitigos by Cooste