Confessio fidei exhibita inuictiss. imp. Carolo 5. Caesari Aug. in comicijs Augustae. Anno 1530. Addita est Apologia Confessionis diligenter recognita Philippus Melanthon

411쪽

SAMGORVM. νδέ, adimisue em in rebus gerendis multim eoru duceret, hia nemo exueris historijs eo insusuit. At uero prodest audire, quomodo sancti uiri administrauerint respublicis,quos casus, quae pericula subierint, quomodo sancti uiri regibus auxilio Mesrint hi magnis perieulis, qusmodo docuerint Euam gelium , quas habuerint eum haereticis di icatiοσncs,prosint Cr exempli insericordiae, ut cin via demM Petro codonatum este negationem,c matia

demus priano condonatu esse, s magus fuisset,

cm videmus Augustinum in morbo expertum sim fidei , constanter allirmare, I, uere Deus exaudiat preces rede ui . Huiusmodi exempla, quae uel fidem uel thnoreiii,uel administrationem reipublicae continent,proderat recitari. sed histriones quidantilla nes fide, neq; rerum publicarunt regendam τώ scientia praediti, confnxerunt fabulas imitaricione Poematum,in quibus tantum insunt supersticiosa exempla, de certis precibIs, certis ieiuni1s,

addita sint quaedam ad quel sim facicntia. curuiusmodi sint miracula de rosari s Cr similibus

ceremon s conficta. Ne opus eJ hic recitare exempla. Extant enim legendae ut uocant, Ex strincula exemplorum, er Rosuris, in quibus plar s

412쪽

scopi, Theologi, Monachi, quia faciunt mus ταελ ξιτα, Nos non firunt,qui ut christi honos eroscim magis con,ici posit, non requirimus bris uocationem sanctorum,'abusu in cultu sancto arum iuxamus; s omnes boni uiri ub j ddiderirent in his ab ibus corrigendis uel Eps oporum

autoritatem,uel diligcntiam concionanti ,tamen

adgersarij nostri in confutatione omnino dijdmuul ut etiam man D uilia, quasi recepta conlutaritione, uelisit nos cogere ut etiam notifimos abusus

approbemus. Ita insidio e scripta est confutatio non tantum in hoc loco, sed fere ubit, Nullim est iocus hi quo a dogmatibus suis discernant manistristos abii rus, Et tamen aput ipsos si qui sunt sani Vras,fatentur, multas falsas pcrsuasiones birere iudoctrina scholasticorum ex cauomsturum, mulαtos praeierςa abubus in tanta inscitia er negligentalia pastor irrepsisse in Ecclesiam. Nes enim primaue fuit Lutherus qui de publicis Gusibus queis veretur. Multi docti er praestantes uiri longe anα te bac tempora d*krduerunt abusus Misse,'duriciam obstruationum Monasticarum , questuosos culm sanctorrum,confusionem doctrini dς po nia cia,qμam vel maxime oportebat pelicuaricr expli

413쪽

is explicatum extare in Ecclesia. Ipsi audiuimos excellentes Theologos desiderare modum in sche. lastica doctrina, quae multo plus habet rixarum philosophicarum, quum pietates. Et tamen in hisnetcrcs fere propiores suist scripturae, qκam recen tiores. Ita magis imagisq; degenerauit istori theologia. Nec alia causas it multis bonis uiris, qtiricio amare Lulberim coeperunt, quam j uideribant em explicare aninios hominuis, ex illis lata ιγrinthis conju*ς marum ex insinitarum disputa clan , quel ut apud scbolasticos theologos e

canonistas,er res utiles ad pietate docere .Quarei fecerunt candide aduersari ,s cum velleos nosa sentiri confutacioni, disimulauerunt abubus. Aes sellcnt Ecclesiae consultum maxme isto in loco, in hac occasione,debebant hortari optimi, impetratorem, ut de corrigendEs abusibus consilium eata perci , quem quidem non obscure animaduertimus

cupidi 'nigra esse bene constituendi, Cr sananda Tecla, e. sed aduersarii non hoc agunt , ut honeristifim ni ex sana finiam uoluntatem Imperatori

vis adiuuent, sed ut nos quoquo modo opprimanta

De statu Ecclesiae multa signa ostendunt cos ruaesum sollicuos esse. No dant opcram. ut extet pus popalum ccria eqsdam smina dogmatis Eccleἄ

414쪽

cruduitate defindunt. Nullos paciantur hi Eeclarisiis idoneos doctorcs. Haec quo lectent, boni uiri facile iudicare possunt. Sed hac uia nes suo reginno, neb Ecclesii fur consulunt. Nam interstctis bonis doctoribM, doctrina , postea existent fanatici spiritus,quos non poterunt repria mere aduersurij, qui Cr Ecclesiam impijs dogmatibus perturbabunt,Cr totam Ecclesiasticam politia

am euertent,quam nos maxime cupimus conseruarire. QSare te optime Imperator Orola propter gloriam christi,quam nihil dubitamus te cupere, ornare ais argere, oramus, ne uiolantis consiliis . aduersari rum nostrorm assentiaris, sed ut queriris alias sonestas uias concordia ita constitueriri dae,ne pis conscientia grauentur, neue seviet alis qua in bomines innocentes, sicut hactenus feri Midimus, exerceatur, neue sua doctrina ni Ecclerisa opprimatur. Hoc osci- Deo Naxime omniudebes, sanam doctrinam conseruare Cr propagarive ad posteros, er defindere recta docentes. Is enim postulat Deus cum Reges ornant nomine suo,

er Deos appellat,inquiens, Ego dixi,Dij estis, ut res diuinas, hoc est, Euangelium christini terris consergari er propagari curenti Cr tanqua uic

415쪽

cOENAE DOMINI.

Non potest dubiuri, quin pi sit, O coisseisis

tanem histilucioni christi, eruci bis Pauli uti utras parte is coena Domini. christia enim instituit utrans partem, er instituit,non pro parrite Ecclesiae, sed pro tota Ecclesia. Nam non presisb teri solum, sed freta Eecksia autoritate christi, non autoritate humana utitur sacramentoadj fateri aduersarios existis M. I in si christia tuis pituit pro Ecclesia, cur alterastocles adimiatur parti Ecclesiae, cur prohibctur usius ulterius octieii cur mutatur ordinatio christi eris tunicum ipse uocet eum testament suum, Quod si hominis testamentum rescindere non licet, multo minus chri i testamentum rcscindere licebit. Et Paulus inquit se a Domino accepisse,quod tradiadit.Tradiderat autem usum utriusq; steciei , sicut

clare ostendit textus. . cornith.xi. Hoc facute inriquit, primum is corpore . .postea eadem uerba de Poculo repetit. Et deinde. Probet seipsum homo;

416쪽

DE UTRAQUE SPE cIEme sunt verba distonentis. Et quidem praefatus, ut qui sunt usuri coena Domini , simul utunturimare constat pro tota Ecclla sacramentum pitutum ese. Et manet mos adhuc in Ecclictis Graecis, Et fuit quondam etiam in Latiuis Eccless ijs, sicut opriavias Cr Hierorumvi icitantur. Sic enim laquit Hieroomm in sophoniam. sacera dotes qui Eucharistiae perui Loe sanguinem Doamini populis eius diuidunt Crc. Idem testatur Urinodus Toletana. Nec difficile fuerit magnum acerum testimoniora congcrere. Hic nihil exagerarinias, tantum relinquimus prudenti lectori expen dendam, quid sentiendum sit de disim ordinatio .

Adversurij hi constacione non hoc agunt,iis excusent Ecclesiam,cui adempta est altera pars sacramenii. Id decuit bonos er religiosos viros. Erat quaerenda firma ratio excusando Ecclesiae, Cr docendarum colliscientiar , quibus non poriis contingere nisi pars sacramenti, Nunc ipside indunt recte prohiberi alteram partem, ite alant concedere usura utrium partis. Pri, num sinisgunt initio Ecclesiae alicubi morem luisse, ut una pars tantum porrigeretur. Neq; tamin exemplum

huius rei uetus ullam afferre possέο Sed alligant lacos iis

417쪽

. COENAE DOMINI rartires hi quibG sit mentio panis, ut apud Lucam, ubi scriptum est , s discipuli agnouerint christin hi fruitione panis. citant er alios locos de frariectione panis. manquam autem non valde repugσnamus, quo minus aliqui de sdcramento accipiantatur,tamen hoc no consequitur unam partem tanta

datam esse,quia partis appellatione reliq*- figis

ni catur communi consuetudine sermonis . Adridunt de Laica communione, quae non erat usus anterius tantis 1lpeciei,sed utrius et . Etsi quando saricerdotes Laica eommunione uti iubentur, gnfucatur, s a ministerio consocrationis remoti tu τint. Neq; hoc ignorant aduersari,sed abutuntur inscitia imperitoru,qui cum audiunt Laicam comis munionem, statim fomniant morem nostri temporiris, quo datur Laicis tantum pars sacramenti. Aci uidete impudentiam, Gabriel inter caeter Scausas recitat , cur non detur utraj pars, quia fuerit diascrimen inter Laicos Cr Presbγteros faciendum. Et credibile est hanc praecipuam causam esse, cur de indatur prohibitio unici partis, ut dignitas ora dinis religione quadam sat commendatior. Hoc est consilium humanu, ut nihil dicamus incivilius,

qμod quo lectet facile iudicari potest. Et in caseratione allegant desilijs Heli, s umi, s mst f α

ο cerdotio

418쪽

eerdotis,petiturisint unam partem sacerdotalint Regum. 2. Ηις dicunni usum uinis jecistisigui' edim esse. Et addurit. Sic ergo er nostri Laici d pdrte sacerdotali, a specie contenti Use M. bent. Plane ludunt aduersarii, cu ad sacrament transfrunt historidinis posteris Heli. Ibi deseris bitur poena Heli. Num hoc quo dicent, Laicos

propter poenam remoucri db altera parte. Sucr ment i institutam est,ad consolandus,er erigcnα das territus mentes, cum credunt carneia christi, datam pro uitam di,cibum esse, c credunt se continctos christo, uiuificari. Verum aduersa argamentantur Laicos rcinoueri ab altera parte poenae causa. Debent inqui Lese contenti , Satis pro imperio. cur autem debents Non est quaerenda ratio, sed lex esto, quidquid dicunt Theologi, Haec est sh λοκῖα,τια Eccianu. Agnoscings enunistas Thrasonicas voces , quas si exagitare uelleismus non defutura nobis esset oratio. videtis enim quanta fit impudentia , Imperat tanquam aliquis TFrannm in tragedijs , mod nolunt , velint, αbent esse contenti Num hi rationes quas citat e

eusabunt hos in ludicis Dei qui prohibent partem sacrament qui fessisnt is homines bonos, utentes inturos crurichto. zi hcc ratione prohibent, vit

s si

lit.

419쪽

--' GENAE DOMINI.' tas D Ordbiis dipcrimen, haec ipsa ratis mouere debeo ne senciamur aduersarijs, uel si alioqui mom c- ipsis struaturi eramus. Alia sint discriamina ordinis sacerdotum er populi, sed non est obscurin,quid habeant consili ,cur hoc discrimen' tantopere destndunt. Nos ne de vera dignitate oris dinis detrahere uideamur, de hoc callido conflio plura non dicemus.

Allegant e ericulum effusionis,er similia

quadam, quae non habent tantam vim, ut ordinaritionem christi mutent, Et singamus sane liberum esse, Vti una parte aut ambabm , quomodo poterit prohibitio defendi s m quam Ecclesia non μαmit sibi bane libertatem,ut ex ordinationibus chripi, aciat res indifferentes. Nos q'idem Eccssam . excusamus qua banc iniuriam pertulit,cim utras pars ei contingere non posset, sed autores qui deinfindunt recte prohiberi usum integris acramenti, quis n*m no solum prohibent,sed etia utentes maturo sacramento excomunicant,er ui persequuntur,non excusamus. lpsi uiderint, quomodo Deo

vationem suorum consiliorum reddituri sint statim iudicand- 4ὶ Ecclesiam constituere aut probare,quidquid Pont ces constituunt, praeferri cm Scriptura: de Epistopis er Pinoribus

420쪽

Peribit laxa sicerdote.

IN tanta hisdmia inquinati coclibatu duretit aduersari j non solum desine re legem Ponti icta am impio Er falso praetextu nominis diuini, scd

etiam hortari caesarem ac Principes , ne tolerent coniugia sacerdotum ad ignominiam er infamiani Romani Imperij Sic enim loquuntur. maior impudentia unquam ulla in bifloria lectu s,q uni haec est aduersariorum s Nam argumenta quis uniuntur,postea recensebimus. Nunc hoc expenda

prudens lector, quid frontis habeant isti nihili ho mines, qui dicunt coniugia parere infamiam σ ignominia Imperio, quasi uero Ecclesὶam ualde orisnet ista publica infamia flagiciosarum ac prodigiosarum libidinum, quae flagrant apud istos s. Pata tres qui curios simulant, Cr bacchanalia uiuunt. Ac plarat ne uerecindi quidem itomimari qubisvnt,quae sis ma licentia faciunt Et has suo tabi dines castifima dextra tua carole caesar, quem etiam uetera quidam ualisma appellant reperim pii si