Hug. Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

71쪽

olim data apud Graecos ex historia illa, quae est apud Gellium v, io. nisi quod dici potest pactum illud quasi accessionein fuisse locationis.

Nicolaus Damascenus , quoties arbiter esset lectus, etiam nuda pacta impleri volebat. Η hemus id in manuscripto Petresiano. DE REPLICATIONIBUS. Qua replicatio vocaturJ Hoc est, quod Graeci dicunt, ανδ λα νέν. DE INTERDICΤIS. Nodo nec vi, nec clam, nec precario J In Notis : N. V. nec vi. N. C. nec clam. N. P. in prat rio. lege : nec precario.

DE POENA Τ EMERE LIΤIGANTIUM. Similis huic poena temere provocantium Symmachus D, 3O. X, 29, i. Cod ex Theodosianus de appellationibus, L. praescriptiones:&: Quorum appellationes non recipiantur , L. ab executione, L. interpositas , L. cepe cautum est.

DE PUBLI C I S IUDICII s. Tex Iulia majestatisJ Huic simile crimen imminuti magistrarus, cujus Asconius meminit Iocis duobus. Lex Iudia de adulteriis coercendisJ In Notis ea sic indicatur L. l. D. A. C. Gladio punitJ Aminianus lib. xxum, Ioviniani principatu: Tunc Cethegud Senator adulterii rem delatud cerυice periit a sisti. Eodem libro : Abienus exaggerato criminestupri, quod imtulisse dicebatur Anepsis, morte mutatatus esI.

72쪽

Sed s omne punimat quod manu cujussue jaciatur J Imo omne ex quo saluti hominis noceri

possit. Capitulare VI I, 261.

Insitu. culeo cum cane , is gallo gastinaceo, is vipera, s simia J Seneca de Clementia I, IsrNon culeum, non serpentes decrevit. Scholiastes ad illud Iuvenalis: Cujus supplicio non debuit una parari

Simia, nec serpens unms, nec culeus unus.

Hoc ideo quia parricidis in cudeo clausis, ad poenam is o serpentes jungi solebant. Iterum ad illud: Et deducendum corio bovis in mare, cum quo Clauditur adverss innoxia simia vatis. Culeo enim inseri consueverant . qui hac scelera tentarent, id eu, parricida, cum simia o sierpente.

ct in mare mitti. Quintilianus pater controve a ccxcv I II : Tumulo tectuου videretur cui leges terram negant,in cujud cruciatus cum omnia cominmenta sit antiquitaε,citerior tamen spinna quam

scelus: cujus satim ora oculosique a Judicio lex j sit abduci, ne hunc jucundum coeli adjectum potituerent tetri oculi: cui lucem vivo, fluctuanti mare, naufrago portum,morienti terr m, defuncto sepulchrum negat ' P. Malleolum eo supplicio affectum narrat Eusebius. Vide & quae de hac poena habet Cicero pro Roscio Amerino. IciGlossario inter sententias Adriani Imperatoris

βουσἰ -ανεχ' ώς θαλαμαν η ριφθη εις βο , . Lex his modi in omnes homines erat constituta, ut qui parricidium commisisset, publice indiectus cu--- leo

73쪽

leo consseretur cum vipera ct cane, es simia is gasio , impius cum impiis animalibu , o super plaustrum functum nigris bobm deferretur in mare, atque ibi in profundum mergeretur. Lex Comelia de fassJ Lege duodecim tabularum salsii testimonii convictus de Saxo Taria prio dejiciebatur. Gellius Xx, I. Lex Iulia peculatus J Peculatum dicit Varro dictum cum pecori diceretur inuicta, & id es.set coactum in publicum, si esset aversiim. Festus: Peculatus turtum publicum diei coeptum erita pecore, quia ab eo initium e us fraudis esse coepit. Indorus: Peculatus judicium in eos datur, qui staudem arario faciunt,pecuniamquepublicam in

tervertunt.

Sunt erater publica judicia lex Iulia de ambituJ Alconius: Causa publica sunt repetundarum, ambitus, majestatis. Varro : Sui populumeandidatin circumit, ambit : qui aliter facit, ex ambitu causam dicit. Isidorus : Ambitus iud rium in eum en, qui largiorem lege largitione γhonorem capit s ambit, amissum. dignitatem,

quam munere invadit. Lex Iulia repetundarumJ In Notis r L. IV. REP. Asconius: Pecuniarum repetundarum pu- έlicum in. Isidorus: Repetundarum accWatur,

qui pecunias issociis cepit. In hoc Judicio rem, sante moriatur, in bona em Judicium redditur.

Vide L datur, D de lege Iulia repetundarum. L. Piso Frugi, legem de pecuniis repetundis primus tulit, ut Cicero in Verrem uos docet, qui di legem socialem Vocat.

74쪽

DE IvS TITIA ET IURE . L. Iuras. Si autem aissilia appasiatum Grammatici derivant jus ab eo quod jussiam est : nam veteres jusa dicebant: ab eo justum: ab eo justitiam. At Philosophi rerum origines magis respiciunt, & latis habent, si ad eas vocibus alludant. Sic medicus Varroni a medicina , sutor se trina. ym merito quis noy sacerdotes appellitJ Macrobius I, IA, ad .mnium Scipionis: iniicquid

Damanosiubjicitur assectu, templum 6us vocavit, qui a mente concipitur, ut qui hac veneratur , ut templa, cultum tamen minimum debeat

conditori: fiatque quisems in usium templi hujus

inducitur, ritu i vivendumsacerdotis. Bonos non serum metu poenarum, verumniam praemiorum quoque exhortatione orere cupientes

Incolumis salus est , ubi justitia locum habet. Scholiastes Horatii. Veram nise fallorphilosephiam non idatam a sectantesJ Gellius cum insignem ex Gorgia Platonis locum attulisset x, 21, sic concludit: Haec Plato, jub persena quidem, scut dixi, non proba, sed cum sensu tamen, intesidentiaque communis sis,'eum quadam indi mutabili veri tate toruit et nos e Agaphilosephis, qua virtu

tum a

75쪽

tum omnium disciplina es, ovaque in publicissimul is privatis ossciis excellit, civitat que is rempublicam, si nihil prohibeat, consanter is fortiter, s perite administrat: sed de isa futili ae

puerili meditatione argutiarum, nihil ad vitam neque tuendam, neque ordinandam promovente,

in quo id genus hominum consenescunt male feriati , quos philosophos esse is vulgm putat, ct is putabat, ex cujmpersona haec dicta sunt. Iustitia apud Claudianum sic Theodorum Manlium

alloquentem, inducitur: Scilicet illa tui patriam pracepta Platonis Erexere magis, quam qui restonsa secutus Obruit Eoas classes, urbemque carinis Verit, ct arsuras Medo subduxit Athenas. Spartanis potuit robur prolare L curgus Matriburi sexum leges vicere severa:

Citabuου , vetitu ignavo credere muro Tutius ohecis nudam Lacedaemona bellis. At non Duasora monitud, annique silentes .

mosum Oetalii luxum pressere Tarenti. Non immerito ergo juris magistri omnes sapientes appellati. Gellius IV, I. quod nomen singulari quodam iure datum Graece Semproinnio, Latine Attilio docebit nos Pomponius titulo sequente.

Publicum μου in sacris, in sacerdotibu , in ma- si alibi consti iJ De sacris & sacerdotibus, dicebat jus pontinctum , cujus inulta mentio apud Ciceronem, qui & jus religionis id nominau apud Servium, Gellium, Macrobium, Scholiasten Horatii. Huc post Christianisimum spectant decimus sextus liber Codicis Theodosiani, & multa in primo libro Iustinianei Codicis,multa in Novellis N Francicis Capi

76쪽

AD Ius IVsTINIAN EVM. 73tularibus: ubi canones ab sicclesia prudenter constituti publica auctoritate firmantur, stenduntque reges se non dominos esse Ecclesiae, sed tutores & vindices. De Magistratibus plurima ibidem habemus in primo libro , tuin Theodosiani, tum Iustinianei Codicis. Mixta sunt quae de jure fisci, quaeque de accusationibus publicorum judiciorum agunt. partim enim rempublicam, partim privatos spectant. Sic & leges sumtuariae, ut quae glandia & glires in coenis vetabant, de quibus Plinius libro xxxv I historiae nainralis. idem legem resert per quam servis vetita pictura. δεμ naturale est quod natura omnia animalia docuitJ Cur hanc distributionem juris in jus naturae Ac gentium sic acceptum minus esse philosophicam putemus, diximus nos I de jure Belli ac Pacis,cap. I, . 9,& II. Dixit & eruditissime, ut solet, Seldenus, de jure naturae &sentium , secundum Hebraeos. Itaque rectius

sus dividitur in id quod natura est, & per se

Iominibus non corruptis patet: & in id quod est ex constituto: quod rursum est aut multis gentibus commune ex consuetudine antiqua, aut proprium civitatis cujusque , sive id legibus, sive moribus constet.

L. Vt vim.

Cum inter nos cognationem quandam natura constituist Aristoteles Rhetoricornm I Ii: -

sunt, eonveniunt interse secundum naturam,ideo D cogna-

77쪽

HVG. GRΟΤII FLOR. S P. comata ac similia cara sunt ut plurimum , velut homo homini.

L. Alfanumissiones.

Cum jure naturaei omnes liberi nascerenturi Liberorum vocem hic intellige, πρη Πν,uone, νῖως , id est , nucti servituti addicti. vide II de jure Belli ac Pacis xx I I, II.

L. Omnes populi.

Quod vero naturalis ratio inter omnes homines constituit, id apud omnes perque custodFt-JOptime enim ei convenit sermo iste , quem Antigonae tribuit Sophocles. ἡ γάν mi mi Ζας ω ο κηρυξας πινδε,

Decreta auippe hac nec supremm Iuppiter, Nec 's deor m mantam dictaverat exueu alia ima debet humanum gen-. Nec id valere cressidi jus tuos, Vt jura non constripta Mia nuru deum Concesa, sempiterna, mortalis satus

Violare posses. Non erim nuper vigent rSed amo ab omni: iniris in occulto latent. quos versus Apollonius olim usurpavit contra Neronis edictum. Honeste vivere, alterum non larire ,sinem cuiaque diibuere J Homin primnm ad jussiriam ita iam pertinet, quam generalem vocat Aristot

78쪽

do contrarium: nam

Virtus es vitium fugere, s sapientia prima, Stultitia caruisse. posterius , id ponendo quod huic virtuti est proprium. vide quae dicta ad eundem locum in Institutionibus. DE ORIGINE IURIS CIVILIS, ET omnium magistratuum, & successione prudentum, Habes non pauca huc pertinentia apud Geti

L. Necessarium.

Initio civitatis nostra populus sine lege certa, sine jure certo primum agere instituitJ Notant veteres, dc Iosephus adversus Appionem II, ipsain vocem νομου nusquam esse apud Homerum. Omniaque maniι a reobm gubernabantur JIustinus initio historiae: Popudus nutus legibus renebatur : arbitria Principum pro legibμs erant. Tacitus annalium III , Nobis Romulud ut tibiatum imperitaverat.

Ad populum tulisi Sic apud Euripidem Supplicibus de bello Thebanis inserendo ad populum Atheniensein fert Theseus: & pleraque regna illis temporibus erant μετ λδεκίας

cum bona voluntate populi: atque id Ro-- mae obtinuisse notavit & Halicarnassensis de Seneca epistola cum . Luarum ferendarum auctorem fuisse decemvirad Hermodorum quendam Ephesium , exsulantem in Italia, quidam retulerunti Strabo de eo D L libro

79쪽

scripsisse Romanis. Hic est Hermodorus, quem ideo a se expulerant Ephesii, quod dicerent: Nemo inter nos imus excellat: ἐψω in se squis exstiterit alio loco , ct apud alios sit. narrat Cicero Tusculanarum quinto. Sed & in Heraclito Diogenes Laertius, additque dixisse Heraclitum , dignos esse ob id dictuin Ephesios, qui omnes puberes interirent, impuberes

vero in alias terras deportarentur.

Censeres constituti fiuntJ Apud Scholiasten

Iuvenalis : Censor,Judex morum. Ciceroni censor praesectus moribus, & magister veteris disciplinae & severitatis. Tribunos sibi in monte Sacro creavitJ Praeter historicos vide Asconium ad orationem pro Cornelio.

mi essent plebei ma ratusJ Custodes libe

tatis , ut ait Scholiastes Iuvenalis. Plusne n cuerint, an profuerint reipublicae, vide disputationein in partem utramque apud Cicer nem, tertio de legibus. Et triumliri capitales J Ad quos alludens Plautus scena prima Amphitruonis: μ. Luid faciam nune s tresviri me in carcerem

compegerint 'di Cicero ad Trebatium: Treviros vites censeo, audio capitales esse: mallem auro, are, argento essent : Scholiastes Horatii ad illud: Sectus flagellis hic triumviralibm.

Triumviri capitales erant, qui verbera ant, necabant a consedibus damnatos. Meminit de Cicero Oratore.

Et quia magis tibvd vespertinu temporibus inpubi

80쪽

AD Ivs IUSTINIAN EVM. 77 publicum esse inconveniens erat J Ne pernocta rent in rostris , ut loquitur scriptor de causis corruptae eloquentiae. Solis enim occasus sivi prema tempestas erat in judiciis: Gellius xv I I, L. & Censorinus. Sic 3c Senatusconsultum post occasum solis factum ratum fuisse negat Varro apud Gellium x Iv, 7. addit Seneca de tranquillitate animi I s , novam relationem Iost horam decimam in Senatu fieri vetitam. n accusatione Flaminii apud Senecam patrem : a praetore lege actum es ad lucernam. Seneca filius de ira libro III, 18: Quid tam inauditum quam nocturnum supplicium 'Ita decem o octo pratores in civitate ius dia euntJ Addidit praetores tutelares M. Antoninus philosophus. Postea vero Latinarum feriarum causa introin duos egi Nempe quia consules feriarum Laistinarum causa in monte Albano aberant, ideo praefectus urbi creabatur, qui eorum vicem luppleret. Vide Nicolaum Damascenum in vi-ra Augusti, & Tacitum annalium vi , qui ocannalium I v Drusum narrat hoc functum mΠ-nere. adde Gellium x IV, 8. Hinc interpretare illud Lucani:

Pulvere vix tecta poterunt monstrare ruina Albanosique Lares, Laurentinorique Penates, a Rus vacuum,quod non habitat, nisi nocte coacta

Invitud, auest que Numam jussisse Senator. Eiusdem est: - ostendens confectas famma LatinM. Ferks scilicet: & alibi: Viditsammifera confectas nocte LatinM.

Duo facilius consiuli posseti Promere iura , ait

Horatius, quod Scholiastes exponit responde

D 3 re de